Γιάννης Δραγασάκης: Δεν θα αναστήσουμε ένα μοντέλο που κατέρρευσε...

Η συνέντευξη του Γιάννη Δραγασάκη στην ΗΜΕΡΗΣΙΑ και τον Ανδρέα Πετσίνη...


Μια χώρα με απίθανα ελλείμματα, θηριώδες χρέος, σαθρή παραγωγική βάση, ανύπαρκτη ανταγωνιστικότητα. Δημιουργείται συχνά η αίσθηση της εθελοτυφλίας και της εύκολης αλλαγής με μια απλή εναλλαγή στην κυβερνητική εξουσία. Αυτό είναι το πρόβλημα της χώρας;
 
Το πρόβλημα της χώρας είναι ότι ζούμε μια κρίση συστημική, κρίση του ελληνικού καπιταλισμού, η οποία με το Μνημόνιο έχει μετατραπεί σε μια κρίση καταστροφική για την κοινωνία και την οικονομία.
Αν υπάρχει εθελοτυφλία, αυτή την επέδειξαν όλοι όσοι από τον χώρο της πολιτικής και της δημοσιογραφίας επί χρόνια παραπλανούσαν τον λαό, ονομάζοντας «ανάπτυξη» και «εκσυγχρονισμό» την υπερχρέωση της χώρας. Σε ό,τι αφορά τις αναγκαίες αλλαγές, αυτές πρέπει να γίνουν και στο επίπεδο των προσώπων και στο πεδίο της πολιτικής και στις σχέσεις εξουσίας.

Υπόσχεστε επαναφορά συντάξεων και μισθών ωσάν η χώρα για την οποία συζητάμε να μην είναι η Ελλάδα. Πώς θα συμβεί αυτό;

Στόχος μας δεν είναι να επιστρέψουμε στο παρελθόν ούτε να αναστήσουμε ένα μοντέλο που έχει καταρρεύσει. Στόχος μας είναι να ανοίξουμε νέους δρόμους προς νέα παραγωγικά και κοινωνικά πρότυπα. Για να γίνουν οι μεγάλες αλλαγές πρέπει να μπει τέρμα στα μνημόνια και τη λιτότητα, και να αρχίσει η σταθεροποίηση και η ανάκαμψη των εισοδημάτων, αρχίζοντας με την αποκατάσταση του κατώτατου μισθού στα προηγούμενα επίπεδά του, όπως προβλέπεται και στο πρόγραμμά μας.

Θα καταργήσετε, είπε ο πρόεδρός σας με ένα νόμο το Μνημόνιο και θα επαναδιαπραγματευθείτε τη δανειακή σύμβαση. Πώς θα συμβεί αυτό, χωρίς να διακινδυνεύσετε μια άτακτη χρεοκοπία όταν η χώρα είναι διασωληνωμένη με τον δανεισμό των εταίρων;

Με συγχωρείτε, εσείς και όσοι θέτουν αυτό το ερώτημα τι προτείνετε; Να ζήσουμε αιωνίως με τη «διασωλήνωση»; Εμείς έχουμε εκτιμήσει, και έχουμε πλήρως δικαιωθεί στις αναλύσεις και εκτιμήσεις μας, ότι αυτή η πολιτική δεν καθιστά το χρέος βιώσιμο για τον λαό και την κοινωνία, ούτε τώρα, ούτε το 2020, ούτε το 2030. Με το υφιστάμενο δανειακό πρόγραμμα οι δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους μετά το 2021 θα υπερβαίνουν τα 30 δισ. ευρώ ετησίως ή το 10% του προβλεπόμενου ΑΕΠ. Αναζητούμε λοιπόν μια λύση, μια προοδευτική πατριωτική διέξοδο, και είμαστε έτοιμοι να εργασθούμε μαζί με όλες τις κοινωνικές δυνάμεις που ενδιαφέρονται για μια τέτοια εναλλακτική προοπτική.

«Αύριο» ο ΣΥΡΙΖΑ παίρνει εντολή να κυβερνήσει. Ζητάτε ήδη εκλογές. Το εννοείτε; Θεωρείτε ότι είστε έτοιμοι;

Για να βγούμε από αυτή τη κρίση χρειάζονται πρώτα από όλα σαφείς και ξεκάθαρες επιλογές. Εμείς είμαστε πανέτοιμοι να κάνουμε τις αναγκαίες επιλογές. Είμαστε πανέτοιμοι να βάλουμε τέλος στη φορολογική ασυλία των ισχυρών και έχουμε έτοιμο σχέδιο για τη θέσπιση του περιουσιολογίου και μια συνολική φορολογική μεταρρύθμιση. Είμαστε έτοιμοι να καταργήσουμε το πελατειακό κράτος και να οικοδομήσουμε νέες σχέσεις μεταξύ κράτους και πολίτη. Είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε με την κοινωνία και τους φορείς της το σχέδιό μας για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, για να σταματήσουμε την εξάρτησή μας από τις εισαγωγές και να διαμορφώσουμε το νέο παραγωγικό υπόδειγμα με όρους δικαιοσύνης και αειφορίας. Είμαστε έτοιμοι να δεχθούμε την κριτική και τις παρατηρήσεις από την κοινωνία γιατί για εμάς η εξουσία δεν είναι αυτοσκοπός, γιατί εμείς δεν παριστάνουμε τους παντογνώστες ούτε θεωρούμε ότι έχουμε το αλάθητο.

Αποτελεί κοινό τόπο πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υποδοχέας ενός απεχθούς τμήματος του ΠΑΣΟΚ. Του λαϊκίστικου ΠΑΣΟΚ. Σας προβληματίζει αυτό;

Προτείνω να προβληματιστείτε και εσείς. Τι ακριβώς μου λέτε; Ότι όσοι ψήφισαν ΠΑΣΟΚ έχουν στερηθεί τα πολιτικά τους δικαιώματα; Ή ότι μπορούν να ψηφίζουν όποιο κόμμα θέλουν εκτός από τον ΣΥΡΙΖΑ;
Εμείς, σε κάθε περίπτωση, απευθυνόμαστε σε όλους τους Έλληνες πολίτες χωρίς προκαταλήψεις και αποκλεισμούς, και τους καλούμε σε μια μεγάλη πανστρατιά για τη μετάβαση σε μια νέα κοινωνία, πέρα από την κρίση, βασισμένη στις αξίες της αλληλεγγύης και της δικαιοσύνης.

Για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική οικονομία και το ελληνικό κράτος έχουν αποδοθεί ευθύνες στα εκάστοτε κόμματα που κυβέρνησαν. Η Αριστερά, κατά τη γνώμη σας, είναι άμοιρη μεριδίου ευθυνών, όταν η κρατούσα άποψη ήθελε ένα «κοινωνικό κράτος» στηριγμένο στον άκρατο εξωτερικό δανεισμό, με ταυτόχρονη παραμέληση πολιτικών που θα αύξαναν τον πλούτο της χώρας;

Η Αριστερά έχει σημαντικές ευθύνες διότι την αντίθεσή της στην ανάληψη των σπάταλων Ολυμπιακών Αγώνων, την αντίθεσή της στο πολυδάπανο πρόγραμμα των εξοπλισμών και στη διαχρονική φοροασυλία των ισχυρών δεν μπόρεσε να την καταστήσει ένα πειστικό πολιτικό πρόγραμμα, ικανό να κερδίσει την πλειοψηφία του λαού.
Από εκεί και πέρα, όμως, οι δυνάμεις που προσπαθούν να οικοδομήσουν το επιχείρημα ότι «μαζί τα φάγαμε» ή ότι «όλοι φταίνε», εκείνο που πράγματι επιδιώκουν δεν είναι ο εντοπισμός υπευθύνων αλλά η συγκάλυψή τους.

Γιατί η αυτόματη επιβολή ποινών σε περίπτωση υπέρβασης δαπανών σε υπουργεία, ΔΕΚΟ, και ΟΤΑ αποτελεί εκχώρηση ανεξαρτησίας και όχι μια πρακτική που από ετών αυτοβούλως θα ‘πρεπε να ‘χουμε καθιερώσει σεβόμενοι προϋπολογισμούς που ψηφίζονται για να τηρούνται και όχι να παραβιάζονται, σεβόμενοι τελικά τη συνεισφορά των φορολογουμένων στα δημόσια έσοδα;

Θα πρέπει πρώτα να ρωτήσετε εκείνους που κυβέρνησαν όλα αυτά τα χρόνια γιατί δεν σεβάστηκαν το δημόσιο χρήμα αλλά το σπατάλησαν σε αδιαφανείς προμήθειες, σε ύποπτους διαγωνισμούς, σε υπερτιμολογημένα έργα. Αλλά ποιοι τιμωρούνται τώρα με τα νέα μέτρα; Οι υπαίτιοι φορτώνουν τη χρεοκοπία τους στους πολίτες. Επειδή όμως συμβαίνει να θέτετε αυτό το ερώτημα σε μένα, επιτρέψτε μου να απαντήσω προσωπικά και να σας θυμίσω, αν δεν το θυμάστε, τον αγώνα που κάναμε στη Βουλή ενάντια στους ειδικούς λογαριασμούς, στα διπλά βιβλία και γενικότερα στη δημιουργική λογιστική που ακόμη και σήμερα συνεχίζεται. Επιτρέψτε μου ακόμη να σας θυμίσω την πρόταση μας για δημιουργία γραφείου στη Βουλή για την παρακολούθηση του προϋπολογισμού, για τη γενικευμένη εφαρμογή του διπλογραφικού συστήματος, όπως επίσης και για την αλλαγή του τρόπου κατάρτισης του προϋπολογισμού, ώστε να υπάρχει διαφάνεια και έλεγχος.

«Το πρόγραμμα δεν βγαίνει» είναι το σύνηθες σλόγκαν ποικίλων αντιπολιτευομένων. Ποιο είναι το πρόγραμμα «που βγαίνει»; Δεν θα εμπεριέχει αυτό περικοπές δαπανών και θυσίες; Υπάρχουν πρακτικές δυνατότητες για μια «αριστερή» διαχείριση της παρούσας κρίσης;

Το ότι το πρόγραμμα «δεν βγαίνει» δεν είναι σλόγκαν κάποιων αντιπολιτευόμενων, όπως λέτε. Ήταν διαπίστωση επιστημονικά θεμελιωμένη των πλέον έγκυρων, διεθνώς, οικονομολόγων που επιβεβαιώθηκε με τον πιο δραματικό, για τον λαό μας, τρόπο. Θα περίμενε κανείς ένα μεγαλύτερο σεβασμό για αυτές τις εκτιμήσεις, έστω και εκ των υστέρων. Σε ό,τι αφορά την εναλλακτική πολιτική που έχουμε προτείνει, βεβαίως θα έχει θυσίες αλλά άλλου τύπου. Διότι άλλες είναι οι ωδίνες μιας ανάρρωσης και άλλος ο πόνος από τον αργό θάνατο και από θυσίες χωρίς ελπίδα και χωρίς προοπτική.

Αποκρατικοποιήσεις - Συμπράξεις υπό όρους με ιδιώτες

Η «προσλαμβάνουσα» των πολιτών από τον πολιτικό σας λόγο είναι η συλλήβδην άρνηση των αποκρατικοποιήσεων, ακόμα και για επιχειρήσεις που αποδεδειγμένα επιβάρυναν δυσανάλογα φορολογουμένους και κρατικό προϋπολογισμό. Η εξυγίανσή τους -συμπεριλαμβανομένου του στενού δημόσιου τομέα- δεν υπάρχει στην ατζέντα του ΣΥΡΙΖΑ;
Υπάρχει για όποιον θέλει να τη δει. Εμείς έχουμε προτείνει ένα νέο μοντέλο δημόσιας επιχειρηματικότητας και δημόσιας διοίκησης με διαφάνεια, δημόσια λογοδοσία και κοινωνικό έλεγχο, με στόχο τη μεγιστοποίηση της κοινωνικής αποτελεσματικότητας. Σε ό,τι αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις, εμείς λέμε: ό,τι έχει απομείνει στον δημόσιο έλεγχο να προστατευθεί και να αποτελέσει αναπτυξιακό εργαλείο για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Σε ορισμένες περιπτώσεις η δημόσια περιουσία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως η δική μας συμμετοχή, για να επιδιώξουμε ευρύτερες αναπτυξιακές συμπράξεις με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς του εξωτερικού. Παράλληλα η δημόσια περιουσία μπορεί να αξιοποιηθεί και για τον αναπτυξιακό δανεισμό της χώρας, αφού για αρκετά χρόνια δεν θα έχουμε πρόσβαση στις αγορές ομολόγων.

Ποιοι άνοιξαν την τρύπα της φοροδιαφυγής

Είναι αδύνατον να αντιμετωπισθεί η φοροδιαφυγή των «πληβείων», αν δεν αντιμετωπισθεί η φοροδιαφυγή των ισχυρών

Υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα φοροδιαφυγής. Στον λόγο της Αριστεράς, ωστόσο, η φοροδιαφυγή ταυτίζεται με εκείνη των «πλουσίων», η οποία μάλιστα νομιμοποιεί τη φοροδιαφυγή των μικρών εισοδημάτων. Έτσι έχει το πρόβλημα;

Ακριβώς! Η φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή των πλουσίων είναι αυτή που νομιμοποιεί τη φοροδιαφυγή των μικρών. Και είναι αδύνατον να αντιμετωπισθεί η φοροδιαφυγή των «πληβείων», αν δεν αντιμετωπισθεί η φοροδιαφυγή των ισχυρών. Όπως έχει πει και ο Ρουσώ, το θέμα δεν είναι ποιοι περνούν από ένα τρύπιο δίχτυ αλλά ποιοι άνοιξαν την τρύπα. Το θέμα είναι ποιοι ανοίγουν την τρύπα της ανομίας και όχι ποιοι την αξιοποιούν στη συνέχεια.

Όχι λίγες φορές ο αντιπολιτευτικός σας λόγος προδίδει συγκαλυμμένα «ευχετήρια» αποτυχίας στόχων που όχι σε λίγες περιπτώσεις θα σήμαιναν δυστυχία για τους πολλούς. Σας θυμίζω τη φράση «πήρατε τα μέτρα, δεν πήρατε τη δόση» την οποία τελικά θα πάρουμε και είναι άκρως απαραίτητη για τα στοιχειώδη της κρατικής λειτουργίας και της ρευστότητας στην οικονομία.

Φοβάμαι ότι μπερδεύετε αυτούς που προκαλούν τη δυστυχία στον λαό, με εκείνους που θέλουν να βάλουν τέρμα σ’ αυτήν. Η δυστυχία υπάρχει και εξαπλώνεται. Και ευθύνονται γι’ αυτήν οι πολιτικές που ασκούνται και οι δυνάμεις που τις υπηρετούν.
Εμείς αγωνιζόμαστε για να μπει τέλος σ’ αυτή τη δυστυχία. Όλα τα άλλα είναι επικοινωνιακά τεχνάσματα των επαγγελματιών της εξουσίας και των υπολειμμάτων του χρεοκοπημένου δικομματισμού.

Ποια είναι η άποψή σας για τη διαχείριση της κρίσης στην Ευρωζώνη; Αν εσείς και όχι ο Γ. Στουρνάρας συνομιλούσατε με τον Β. Σόιμπλε, τι θα του λέγατε;

Θα του έλεγα ό,τι έχουμε ήδη πει στον πρέσβη της Γερμανίας, ό,τι λέμε στον ελληνικό λαό, δηλαδή ό,τι λέει το πρόγραμμά μας. Εμείς δεν λέμε άλλα μέσα και άλλα έξω. Η κοινωνία ζητά μια πολιτική βασισμένη στη ειλικρίνεια, τη συνέπεια και όχι στη διγλωσσία. Σε ό,τι αφορά στην πολιτική που ασκείται στην Ευρώπη, αυτή οδηγεί σε εκρηκτικές αντιθέσεις που δεν αποκλείεται να απειλήσουν ακόμη και την ύπαρξη του ευρώ, αν αυτή η πολιτική συνεχισθεί.

Οι όροι ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών ήγειραν θέμα επανακρατικοποίησης και επιστροφής σε ένα παρελθόν όπου το ταυτισμένο με την εκάστοτε εξουσία κράτος λειτουργούσε ως διαμεσολαβητής εξυπηρέτησης «ημετέρων». Ποια είναι η δική σας θέση;

Η θέση μας ήταν και είναι σαφής από την αρχή της κρίσης: από τη στιγμή που οι τράπεζες κεφαλαιοποιούνται με δημόσιο χρήμα θα πρέπει να υπόκεινται και σε δημόσιο έλεγχο. Τελεία και παύλα. Αυτό αποτελεί στοιχειώδη υποχρέωση απέναντι στους φορολογουμένους, οι οποίοι επιβαρύνονται για τη διάσωση του τραπεζικού συστήματος. Κατά τα λοιπά, όποιος θέλει να διατηρήσει υπό ιδιωτικό έλεγχο μια τράπεζα ή θέλει να ιδρύσει μια νέα τράπεζα, θα πρέπει να βάλει και το χέρι στη τσέπη. Εμείς δεν αποκλείουμε τη λειτουργία ιδιωτικών τραπεζών. Όμως τσάμπα μάγκες και τραπεζίτες με δανεικά τέλος, τουλάχιστον για μας!

Η Ελλάδα βρέθηκε εγκλωβισμένη μεταξύ ΔΝΤ και Ε.Ε. στο τελευταίο Eurogroup λόγω διαφωνιών για τη βιωσιμότητα του χρέους. Πώς μπορεί να απεμπλακεί από αυτές τις συμπληγάδες; Πώς θα πρέπει, κατά τη γνώμη σας, να τοποθετηθεί το πρόβλημα του χρέους από την ελληνική πλευρά, ώστε να προσδοκά σε ρεαλιστική αντιμετώπιση;

Η λύση πρέπει να είναι συνολική και ριζική, να καθιστά δηλαδή το χρέος βιώσιμο, όχι μόνο για τις αγορές αλλά και για τους λαούς και τις κοινωνίες. Αυτό σημαίνει διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, ρήτρα ανάπτυξης για την εξυπηρέτηση του υπόλοιπου, αντικατάσταση της λιτότητας με μια αναπτυξιακή πολιτική. Αυτή είναι η μόνη διέξοδος. Όμως κάθε ευνοϊκή ρύθμιση υπέρ μιας χώρας αμέσως θα τη ζητούν, και δικαιολογημένα, και άλλες χώρες. Αφού λοιπόν το χρέος είναι πανευρωπαϊκό πρόβλημα, πρέπει να υπάρξει μια κοινή ευρωπαϊκή λύση μέσα από μια ειδική για τον σκοπό αυτό ευρωπαϊκή διάσκεψη με τη συνεργασία ή και τη συμμετοχή της Κίνας και άλλων μεγάλων κατόχων ευρωπαϊκού χρέους.

Ευθύνες

Η Αριστερά έχει σημαντικές ευθύνες διότι την αντίθεσή της στην ανάληψη των σπάταλων Ολυμπιακών Αγώνων, την αντίθεσή της στο πολυδάπανο πρόγραμμα των εξοπλισμών και στη διαχρονική φοροασυλία των ισχυρών δεν μπόρεσε να την καταστήσει ένα πειστικό πολιτικό πρόγραμμα, ικανό να κερδίσει την πλειοψηφία του λαού.

Ιδιωτικές τράπεζες;

Οποιος θέλει να διατηρήσει υπό ιδιωτικό έλεγχο μια τράπεζα ή θέλει να ιδρύσει μια νέα τράπεζα, θα πρέπει να βάλει και το χέρι στη τσέπη. Εμείς δεν αποκλείουμε τη λειτουργία ιδιωτικών τραπεζών.

Χρέος

Αφού το χρέος είναι πανευρωπαϊκό πρόβλημα, πρέπει να υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή λύση μέσα από μια ειδική για τον σκοπό αυτό ευρωπαϊκή διάσκεψη, με τη συνεργασία ή και τη συμμετοχή της Κίνας και άλλων μεγάλων κατόχων ευρωπαϊκού χρέους.

Δραματική επιβεβαίωση

Το ότι το πρόγραμμα «δεν βγαίνει» δεν είναι σλόγκαν κάποιων αντιπολιτευόμενων. Ήταν διαπίστωση επιστημονικά θεμελιωμένη των πλέον έγκυρων, διεθνώς, οικονομολόγων που επιβεβαιώθηκε με τον πιο δραματικό, για τον λαό μας, τρόπο.

Διαφάνεια

Θα σας θυμίσω την πρότασή μας για δημιουργία γραφείου στη Βουλή για την παρακολούθηση του προϋπολογισμού, για τη γενικευμένη εφαρμογή του διπλογραφικού.