Κ. Χρυσόγονος: «Στη σημερινή κατάσταση οικονομικής κατάρρευσης είναι επιβεβλημένη η προστασία της πρώτης κατοικίας...»

Η απαίτηση της τριαρχίας των δανειστών για άρση της προστασίας της πρώτης κατοικίας έναντι πλειστηριασμού προκαλεί αναταράξεις στη μνημονιακή συγκυβέρνηση. Η συμμόρφωσή της μπορεί να σημάνει το τέλος της, καθώς η οριακή κοινοβουλευτική πλειοψηφία της θα κινδυνεύσει με εξαφάνιση.

Γενικά το δικαίωμα του δανειστή για εκτέλεση σε βάρος της περιουσίας του οφειλέτη είναι κατοχυρωμένο στο άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος. Το δικαίωμα δικαστικής προστασίας που εγγυάται η διάταξη αυτή θα ήταν κενό περιεχομένου, αν δεν συνοδευόταν από τη δυνατότητα εκτέλεσης της δικαστικής απόφασης. Ωστόσο η εκτέλεση βρίσκει τα όριά της στα συνταγματικά δικαιώματα του καθ’ ου-οφειλέτη, όπως η αξιοπρέπειά του (άρθρο 2 παρ. 1 Συντ.) και η ανάπτυξη ης προσωπικότητάς του (άρθρο 5 παρ. 1 Συντ.). Κατά συνέπεια δεν νοείται π.χ. κατάσχεση και πλειστηριασμός πραγμάτων προσωπικής χρήσης απαραίτητων για τις στοιχειώδεις ανάγκες διαβίωσης.

Στη σημερινή κατάσταση ωστόσο οικονομικής κατάρρευσης πρέπει να θεωρηθεί επιβεβλημένη και η προστασία της πρώτης κατοικίας του οφειλέτη, όταν αυτή δεν υποδηλώνει πολυτελή διαβίωση (η ισχύουσα νομοθεσία θέτει το εύλογο όριο αντικειμενικής αξίας 200.000 ευρώ). Και τούτο διότι το άρθρο 21 παρ. 4 του Συντάγματος προβλέπει ότι «η απόκτηση κατοικίας από αυτούς που τη στερούνται ή στεγάζονται ανεπαρκώς αποτελεί αντικείμενο ειδικής φροντίδας του Κράτους». Από αυτό το δικαίωμα για στέγαση απορρέει ένα κοινωνικό κεκτημένο, με την έννοια ότι το κράτος δεν επιτρέπεται πάντως να θεσπίσει διατάξεις οι οποίες θα καθιστούσαν άστεγη μεγάλη μερίδα του πληθυσμού, και μάλιστα χωρίς υπαιτιότητά της. Η άρση της προστασίας της πρώτης κατοικίας οδηγεί όμως ακριβώς εκεί, αφού εκατοντάδες χιλιάδες δανειολήπτες αδυνατούν να ανταποκριθούν στα τοκοχρεολύσια λόγω της βίαιης πτωχοποίησής τους, ως συνέπεια της ασκούμενης από το κράτος οικονομικής πολιτικής.

Η Ελλάδα ολόκληρη δεν έχει άλλη διέξοδο από το να διεκδικήσει δυναμικά τη σεισάχθεια από τους αλλοδαπούς δανειστές. Το ίδιο πρέπει κατ΄ αναλογία να ισχύσει στο εσωτερικό της χώρας, τουλάχιστον εωσότου εμφανισθεί στην πράξη η υπεσχημένη κατ΄ επανάληψη από τους κυβερνώντες αλλά άφαντη οικονομική ανάπτυξη.