Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Κώστας Λαπαβίτσας. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Κώστας Λαπαβίτσας. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Στάθης Κουβελάκης / Κώστας Λαπαβίτσας: «Συμπόρευση στη βάση αρχών για τη ριζοσπαστική Αριστερά»


Οι μέρες που έρχονται προμηνύονται δύσκολες για τα λαϊκά στρώματα και τις νεότερες γενιές της χώρας μας. Το λιγότερο που οφείλουμε να κάνουμε είναι να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις μιας νέας αρχής που θα αντλεί από το παρελθόν, αλλά θα κοιτάει προς το αύριο.


Αναδημοσιεύουμε σήμερα από το THE PRESS PROJECT το άρθρο των Στάθη Κουβελάκη και Κώστα Λαπαβίτσα για την τρέχουσα πολιτική συγκυρία και την Αριστερά. Θα ακολουθήσουν άλλα δύο, το πρώτο για την οικονομική και κοινωνική κατάσταση του ελληνικού καπιταλισμού και το δεύτερο για το περιεχόμενο της ρήξης που σήμερα χρειάζεται η ελληνική κοινωνία.


Το κοινωνικό και οικονομικό τέλμα

Τα χρόνια μετά το 2010 η Ελλάδα διεκδίκησε μια παγκόσμια πρωτοτυπία: στις διαδοχικές κυβερνήσεις που γνώρισε συμμετείχαν κόμματα από το σύνολο σχεδόν του πολιτικού φάσματος – από την ακροδεξιά του ΛΑΟΣ μέχρι τη «ριζοσπαστική Αριστερά» του ΣΥΡΙΖΑ. Όλη αυτή η πολυμορφία κατέληξε στην εφαρμογή των ίδιων πολιτικών, υπαγορευμένων από τα τρία μνημόνια που υπέγραψαν και εφάρμοσαν απαρέγκλιτα αυτές οι κυβερνήσεις.

Η μοναδική ανατροπή που εν τέλει υλοποιήθηκε ήταν ακριβώς η αντίθετη από αυτήν που με κάθε τρόπο αναζήτησαν οι ορμητικές λαϊκές κινητοποιήσεις της περιόδου 2010-2015, όταν το ΟΧΙ του δημοψηφίσματος του Ιουλίου 2015 έγινε ΝΑΙ από την τότε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, που εμπέδωσε ακριβώς το μνημονιακό καθεστώς το οποίο είχε δεσμευτεί να ανατρέψει.

Τα αποτελέσματα εκείνης της κατά κράτος παράδοσης δικαίωσαν τις προβλέψεις όσων είχαν αντισταθεί στα μνημόνια και στην πολιτική κατρακύλα του ΣΥΡΙΖΑ.

Παρά την ανάκαμψη της τελευταίας διετίας, το ΑΕΠ της χώρας είναι σήμερα τουλάχιστον 20% χαμηλότερο από το προ κρίσης επίπεδο, μια απώλεια που δεν πρόκειται να αναπληρωθεί για πολλά ακόμη χρόνια. Το δημόσιο χρέος είναι τεράστιο και η χρηματική αξία του συνεχίζει να διογκώνεται. Οι ελληνικοί μισθοί είναι οι τέταρτοι χαμηλότεροι στην ΕΕ σύμφωνα με την EUROSTAT. Η φτώχεια έχει ριζώσει για τα καλά στα λαϊκά στρώματα, οι νεότερες γενιές είναι αντιμέτωπες με το φάσμα της ανεργίας, της επισφάλειας, της μετανάστευσης. Ο μόνιμος πληθυσμός της χώρας μειώθηκε κατά 3,5% σε μια δεκαετία και περιοχές ολόκληρες ερημώνονται (Δυτ. Μακεδονία -10%, Πελοπόννησος -7%).

Με τις σαρωτικές ιδιωτικοποιήσεις και τις λεγόμενες ανεξάρτητες αρχές, το ελληνικό κράτος έχει απωλέσει όλα τα κρίσιμα εργαλεία άσκησης πολιτικής. Οι μνημονιακές υποχρεώσεις, με την υπογραφή του νυν αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, θα κρατήσουν τη χώρα δέσμια για πολλά ακόμη χρόνια. Στη μεταμνημονιακή τυπικά, αλλά μεταδημοκρατική επί της ουσίας, Ελλάδα του 2023, η έννοια της λαϊκής και εθνικής κυριαρχίας έχει χάσει κάθε νόημα.

Το πολιτικό αδιέξοδο

Το υπάρχον πολιτικό σκηνικό αποτελεί την καλύτερη εγγύηση για την εσαεί συνέχιση αυτού του κατήφορου. Η ΝΔ του Μητσοτάκη προωθεί ένα νεοφιλελεύθερο και αυταρχικό οδοστρωτήρα, που είναι συστατικό στοιχείο του μνημονιακού πλαισίου. Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να ανακτήσει την εξουσία με θολές υποσχέσεις, οι οποίες αφήνουν άθικτο το δεσμευτικό πλαίσιο. Και πως θα μπορούσε εξάλλου να είναι αλλιώς μετά από την υποδειγματικά μνημονιακή κυβερνητική του θητεία;

Το ΚΚΕ, που συσπειρώνει ακόμη ένα αξιόλογο πολιτικό δυναμικό, εμμένει δυστυχώς στον αδιέξοδο μονήρη δρόμο των τελευταίων πολλών χρόνων, παρά κάποια ενωτικά ανοίγματα σε ορισμένες κινηματικές στιγμές. Πρόκειται για έναν δρόμο που οδηγεί σε μια ιδιόμορφη παθητικότητα στο καθαυτό πολιτικό πεδίο, αλλά και σε εκλογική στασιμότητα.

Το ΜέΡΑ25, από την άλλη, έχει δείξει σημαντική ιδεολογική κινητικότητα και αλλαγή στην πολιτική του στόχευση, αλλά δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι μπορεί από μόνο του να δώσει τις απαραίτητες πολιτικές απαντήσεις.

Η εξωκοινοβουλευτική Αριστερά, τέλος, είναι αποδυναμωμένη και φαίνεται ανήμπορη να ξεπεράσει τον κατακερματισμό της. Αδυνατεί ακόμη και να αρθρώσει λόγο κατανοητό από ένα στοιχειωδώς ευρύτερο ακροατήριο.

Η σημερινή εικόνα απέχει πολύ από το να εμπνέει ενθουσιασμό. Η ήττα του 2015 είναι ιστορικής σημασίας, το τραύμα δεν έχει καθόλου ξεπεραστεί, και η αντιμετώπιση του θα απαιτήσει πολύ μεγάλη προσπάθεια.

Το ενθαρρυντικό είναι ότι την τελευταία διετία οι κοινωνικές αντιστάσεις αναθερμάνθηκαν, με αξιόλογες απεργιακές κινητοποιήσεις και αγώνες ενάντια στον αυταρχισμό και την αστυνομική καταστολή. Παραμένουν όμως αποσπασματικές και αμυντικές.

Επιπλέον, η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι από μόνα τους, τα κινήματα, αν και ζωτικής σημασίας, δεν επαρκούν για να συγκροτηθεί μια συνολική εναλλακτική πρόταση, ιδιαίτερα μάλιστα στις συνθήκες της ιστορικής ήττας του 2015. Μια νέα πολιτική παρέμβαση είναι απαραίτητη για την άρση του αδιεξόδου.

Είναι εφικτή μια νέα αρχή;

Η εναλλακτική πολιτική πρόταση θα πρέπει να έχει την ευρύτητα που χρειάζεται, απευθυνόμενη σε όλο το φάσμα της κοινοβουλευτικής και εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, διαμορφώνοντας θέσεις που θα απαντάνε στα καυτά κοινωνικά προβλήματα. Το τέλμα της Ελλάδας είναι τόσο βαθύ που μόνο ευρύτατες κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες μπορούν να το αντιμετωπίσουν.

Για να έχει όμως οποιαδήποτε ελπίδα επιτυχίας, μια τέτοια πρόταση θα πρέπει να έχει στον πυρήνα της την ουσιαστική συμπόρευση των δυνάμεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς.

Η ριζοσπαστική Αριστερά είναι ένας όρος που, μετά τον εξευτελισμό του ΣΥΡΙΖΑ, έχει δικαιολογημένα χάσει την αίγλη και την ελκυστικότητα που κάποτε είχε. Παραμένει όμως ο ευρύς πολιτικός χώρος που δεν μεταθέτει την ανατροπή του ελληνικού καπιταλισμού στο απώτερο μέλλον, αλλά την επιδιώκει στις σημερινές συνθήκες. Από μέσα του ξεπήδησαν οι μόνες πολιτικές προσπάθειες που πραγματικά απείλησαν την κυριαρχία του ελληνικού αστισμού, ιδίως την προηγούμενη δεκαετία, όταν τέθηκε το ζήτημα της συμμετοχής στην ΟΝΕ. Από τη φύση του περιλαμβάνει και κοινοβουλευτικές και εξωκοινοβουλευτικές δυνάμεις. Είναι παιδαριώδες σφάλμα να θεωρείται ο στόχος της συμμετοχής στο κοινοβούλιο ως έλλειψη πολιτικού ριζοσπαστισμού.

Το πρώτο βήμα, λοιπόν, είναι η συμπόρευση των ριζοσπαστικών αριστερών δυνάμεων, η οποία θα πρέπει να έχει στρατηγικό και όχι εκλογικό χαρακτήρα. Ο άμεσος στόχος είναι να έρθουν οι δυνάμεις αυτές στο προσκήνιο, δίνοντας ώθηση και προοπτική στους κοινωνικούς αγώνες. Ο ευρύτερος στόχος είναι να λειτουργήσει η ριζοσπαστική Αριστερά ως καταλύτης για τις ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες που έχει απόλυτη ανάγκη η χώρα.

Για να καταλήξει θετικά μια τέτοια προσπάθεια, εν όψει μάλιστα της παρατεταμένης εκλογικής μάχης του επόμενων μηνών, χρειάζεται να συζητηθούν οι δυσκολίες, οι διαφωνίες και τα σημεία που μένει να αποσαφηνιστούν. Τα βασικότερα δε ζητήματα έχουν να κάνουν με τη θέση και το ρόλο του ΜέΡΑ25.

Η μετεξέλιξη του ΜέΡΑ25

Για όσους αρνούνται τόσο τον κοντόφθαλμο ρεαλισμό του «μικρότερου κακού» όσο και την ανέξοδη ασφάλεια του σεκταρισμού, η πορεία που ακολούθησε το ΜέΡΑ25, και η συζήτηση που άνοιξε με το πρόσφατο κείμενο του Γιάνη Βαρουφάκη χρήζει ιδιαίτερης προσοχής.

Το ΜέΡΑ25, που κατόρθωσε οριακά να αποκτήσει κοινοβουλευτική παρουσία το 2019, έχει μετατοπιστεί σταδιακά σε μια ριζοσπαστικότερη κατεύθυνση, ξεκαθαρίζοντας κρίσιμα σημεία της πολιτικής του πρότασης. Στο κείμενο, ο επικεφαλής του αναγνωρίζει ότι η ΕΕ δεν μεταρρυθμίζεται (άρα ότι η ρήξη με αυτό το πλαίσιο είναι αναγκαία, συμπεριλαμβάνοντας την ΟΝΕ), απαιτεί την αποχώρηση από το ΝΑΤΟ (και την άρνηση εμπλοκής της χώρας στον πόλεμο της Ουκρανίας) και θέτει ως στρατηγικό ορίζοντα την απελευθέρωση από τις καπιταλιστικές σχέσεις και από κάθε μορφής καταπίεση.

Το κόμμα συνδυάζει αυτούς τους πυλώνες με την ευαισθησία που επέδειξε εξαρχής σε θεματικές που προβάλουν μια σειρά από κινήματα της εποχής μας: φεμινισμός, ΛΟΑΤΚΙ, οικολογία, αντιρατσισμός και αντιφασισμός, υπεράσπιση δημοκρατικών δικαιωμάτων.

Ο συνδυασμός αυτός έχει αποκτήσει σχετική συνεκτικότητα, οδηγώντας σε σταδιακή αναδιάταξη του στελεχικού δυναμικού του ΜέΡΑ25, το οποίο προέρχεται σε σημαντικό βαθμό από τη ριζοσπαστική Αριστερά. Πρόκειται για μια σοβαρή ένδειξη ότι όντως έχουμε να κάνουμε με μια διαδικασία «μετεξέλιξης και ριζοσπαστικοποίησης».

Τα προβλήματα όμως είναι επίσης πολύ μεγάλα και δεν έχουν τόσο να κάνουν με τις καταβολές του ΜέΡΑ25, δηλαδή το κατά πόσο έχει βγει από τον ιστορικό κορμό της Αριστεράς, όπως ισχυρίζεται ο Βαρουφάκης. Το κυριότερο πρόβλημα είναι η αντίληψη της πολιτικής που κομίζει το ΜέΡΑ25, με τον συγκεκριμένο τρόπο συγκρότησής του, και την πρακτική που απορρέει από αυτόν.

Σχηματικά μιλώντας, πρόκειται για μια αντίληψη που έχει κυρίως επικοινωνιακό χαρακτήρα, η οποία σε καθοριστικό βαθμό επικεντρώνεται στην δραστηριότητα του επικεφαλής του, χωρίς να παραβλέπουμε βέβαια την ποιότητα της παρέμβασης της κοινοβουλευτικής του ομάδας.

Αυτό που συνεχίζει να διακρίνει το ΜέΡΑ25 από την πάγια φυσιογνωμία της ριζοσπαστικής Αριστεράς εντοπίζεται ακριβώς εδώ: στην απουσία κοινωνικών αγκυρώσεων και συστηματικής παρέμβασης στους χώρους που έχουν στρατηγική σημασία για τα λαϊκά στρώματα και τις καταπιεσμένες ομάδες. Το ΜέΡΑ25 δεν στοχεύει στρατηγικά στα συνδικάτα και στις λαϊκές κινητοποιήσεις, στα πανεπιστήμια και τις γειτονιές, εκεί που συγκροτούνται οι αντιστάσεις και δίνονται οι καθημερινές και οι μεγάλες μάχες.

Αυτή η έλλειψη παίζει ανασχετικό ρόλο στην αναγκαία συμπόρευση της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Μπορεί όμως να λειτουργήσει και αντίστροφα. Αν υπάρξει η πολιτική βούληση, θα μπορούσε να ήταν το έναυσμα για μια προσπάθεια συγκρότησης ενός νέου δυναμικού πόλου αγκυρωμένου στους κοινωνικούς αγώνες, με ευρύτερες πολιτικές ευαισθησίες. Ένας τέτοιος πόλος θα μπορούσε να έχει ανατρεπτική δυναμική στην κεντρική πολιτική σκηνή.

Το μοντέλο Μελανσόν και η προοπτική ενότητας «από τα κάτω»

Κάτι τέτοιο απαιτεί σίγουρα ένα σοβαρό προγραμματικό υπόβαθρο, ένα «κοινό πρόγραμμα ρήξης», όπως σωστά το θέτει ο Γιάνης Βαρουφάκης. Περιέργως όμως αρνείται κάθε θετική αναφορά στην γαλλική εμπειρία συγκρότησης της επιτυχημένης αριστερής συμμαχίας της οποίας ηγήθηκε ο Μελανσόν (NUPES). Ο επικεφαλής του ΜέΡΑ25 την υποβαθμίζει σε μια έξυπνη τακτική κίνηση του Μελανσόν με στόχο να στερήσει από τον Μακρόν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Τα πράγματα όμως είναι πολύ πιο σύνθετα.

Ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών ανέδειξε την Ανυπότακτη Γαλλία του Μελανσόν σε πρώτη δύναμη στην ευρύτερη Αριστερά με πολύ μεγάλη διαφορά. Οι υπόλοιπες δυνάμεις δεν είχαν άλλη επιλογή από κοινή συμμετοχή στη βάση του προγράμματος του Μελανσόν – του οποίου όλοι αναγνωρίζουν την σοβαρότητα της επεξεργασίας.

Μετά από επίπονες διαπραγματεύσεις προέκυψε ένα εκτενέστατο κείμενο θέσεων (προσβάσιμο εδώ), κάθε άλλο παρά το «Μη Πρόγραμμα» για το οποίο κάνει λόγο ο Γιάνης Βαρουφάκης. Είναι μια συνολική πρόταση που ξηλώνει όλο το νεοφιλελεύθερο πλαίσιο των κυβερνήσεων Ολάντ και Μακρόν και προβλέπει ρητά την αναγκαία ανυπακοή ως προς το πλαίσιο της ΕΕ.

Καταγράφηκαν βέβαια και σημαντικά σημεία διαφωνίας από σοσιαλιστές και πράσινους, αλλά η ενωτική διάθεση στη λαϊκή βάση της Αριστεράς κυριάρχησε. Υπάρχει διάχυτη η αίσθηση ότι η νεοφιλελεύθερη διαχείριση της γαλλικής κοινωνίας έχει αμετάκλητα χρεοκοπήσει και απαιτείται νέα παρέμβαση από την Αριστερά.

Μπορεί η NUPES να μην συγκρότησε ενιαία κοινοβουλευτική ομάδα, όπως πρότεινε ο Μελανσόν, διαθέτει όμως κοινό διακομματικό όργανο που συνεδριάζει σε εβδομαδιαία βάση, και ακολουθεί κοινή στάση, καταθέτοντας κοινές προτάσεις, σε όλα τα βασικά θέματα (εκτός εξωτερικής πολιτικής). Πρόκειται για μια από τις λίγες επιτυχίες της Αριστεράς πανευρωπαϊκά.

Η γαλλική εμπειρία δείχνει ότι μια αριστερή ενωτική πρόταση που έχει πλειοψηφική φιλοδοξία αποκτά αξιοπιστία όταν στηρίζεται στην ηγεμονική παρουσία ενός ριζοσπαστικού πόλου, με σοβαρή προγραμματική επεξεργασία και εμπειρία κοινής δράσης στα κινήματα και στους λεγόμενους «ενδιάμεσους» θεσμούς, όπως η τοπική αυτοδιοίκηση. Τότε το «από τα κάτω» και το «από τα πάνω» συμβαδίζουν και δημιουργούν τις αναγκαίες διαμεσολαβήσεις.

Η σημερινή Ελλάδα απέχει ακόμη πολύ από αυτό το σημείο. Το επίδικο εδώ είναι μια συμπόρευση δυνάμεων που καλύπτουν μεν ένα πολύ πιο περιορισμένο φάσμα και έχουν σαφώς μικρότερο εκλογικό βάρος, αλλά στοχεύουν στο σχηματισμό ενός ηγεμονικού ριζοσπαστικού πόλου. Θα πρέπει οπωσδήποτε να αποτραπεί ο εγκλωβισμός της αριστερής βάσης στο δίλημμα του «μικρότερου κακού», που όπως κατέδειξε η πρόσφατη πείρα είναι η ασφαλέστερη οδός προς το ακόμη μεγαλύτερο κακό.

Η εγγύτητα των προγραμματικών θέσεων μεταξύ των πιθανών δυνάμεων είναι σαφώς μεγαλύτερη από αυτήν της γαλλικής Αριστεράς. Ένα κοινό προγραμματικό πλαίσιο είναι εφικτό, ειδικά στο επίπεδο ενός εκλογικού προγράμματος, ξεκινώντας με τα 7+1 σημεία του ΜέΡΑ25 σε ό,τι αφορά τα καυτά θέματα της συγκυρίας, δηλαδή τα άμεσα λαϊκά προβλήματα. Μια πιο στρατηγική προγραμματική σύγκλιση γύρω από ένα μεταβατικό πρόγραμμα σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση, όπως προτείνει ο Σεραφείμ Σεφεριάδης, θα ήταν το αμέσως επόμενο βήμα.

Οι διαφορές πολιτικής πρακτικής και κοινωνικής αγκύρωσης δημιουργούν βέβαια ιδιάζουσες δυσκολίες, αλλά είμαστε πεπεισμένοι ότι δεν είναι ανυπέρβλητες. Για να ξεπεραστούν και να μη μείνουν όλα αυτά ασκήσεις επί χάρτου και ευκαιριακοί χειρισμοί, θα πρέπει να συνοδεύονται από συγκλίσεις και ζυμώσεις στους κοινωνικούς χώρους και τα ενδιάμεσα θεσμικά επίπεδα. Μόνον αυτές μπορούν να δώσουν συγκεκριμένο περιεχόμενο, διάρκεια και δυναμική στην απαιτούμενη πολιτική προσπάθεια.

Οι μέρες που έρχονται προμηνύονται δύσκολες για τα λαϊκά στρώματα και τις νεότερες γενιές της χώρας μας. Το λιγότερο που οφείλουμε να κάνουμε είναι να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις μιας νέας αρχής που θα αντλεί από το παρελθόν, αλλά θα κοιτάει προς το αύριο.

ΛΑΪΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ - Ανυπότακτη Αριστερά, πολιτική εκδήλωση για την «Ακρίβεια, Ενεργειακή Φτώχεια και Αντιστάσεις σε Ευρώπη και Ελλάδα» (vid)


Πραγματοποιήθηκε χθες με επιτυχία η εκδήλωση της ΛΑΕ - Ανυπότακτη Αριστερά στο Πάντειο για την «Ακρίβεια, Ενεργειακή Φτώχεια και Αντιστάσεις σε Ευρώπη και Ελλάδα»

Ακολουθεί βίντεο από την επιτυχημένη εκδήλωση της Λαϊκής Ενότητας-Ανυπότακτη Αριστερά για την «Ακρίβεια, Ενεργειακή Φτώχεια και Αντιστάσεις σε Ευρώπη και Ελλάδα»


Στην εκδήλωση μίλησαν οι:
  1. Κώστας Λαπαβίτσας, οικονομολόγος, καθηγητής Πανεπιστημίου Λονδίνου
  2. Λεωνίδας Βατικιώτης, οικονομολόγος
  3. Μανώλης Κοζαδινός, ψυχίατρος, Παρίσι
  4. Την εκδήλωση συντόνισε η δημοσιογράφος Λαμπρινή Θωμά.


«Ακρίβεια, Ενεργειακή Φτώχεια και Αντιστάσεις σε Ευρώπη και Ελλάδα», εκδήλωση ΛΑΕ -Α.Α., Τετάρτη 14.12.22 , 7.00μμ Πάντειο Πανεπιστήμιο


Η Λαϊκή Ενότητα - Ανυπότακτη Αριστερά πραγματοποιεί εκδήλωση την Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2022 και ώρα 7.0μμ στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (αμφιθέατρο. Στασινοπούλου, Γυάλινο Κτήριο 1ος όροφος) με θέμα :

«Ακρίβεια, Ενεργειακή Φτώχεια και Αντιστάσεις σε Ευρώπη και Ελλάδα»


Θα μιλήσουν :
  • Κώστας Λαπαβίτσας, οικονομολόγος, καθηγητής Πανεπιστήμιου Λονδίνου-

  • Λεωνίδας Βατικιώτης, οικονομολόγος

  • Μανώλης Κοζαδινός, ψυχίατρος, Παρίσι
Την εκδήλωση θα συντονίσει η δημοσιογράφος Λαμπρινή Θωμά.
Η εκδήλωση θα μεταδοθεί ζωντανά από το thepressproject.gr

"Αριστερή Πρωτοβουλία Διαλόγου και Δράσης" για τη συγκρότηση ενός αριστερού ριζοσπαστικού πολιτικού μετώπου - (βίντεο)

 
Μέσα από αυτή τη διαδικασία διαλόγου και δράσης επιδιώκουμε να ορίσουμε τις βασικές πολιτικές αρχές που θα πιστοποιούν τις προθέσεις μας και θα οδηγούν την πορεία μας. Προοπτική μας είναι η συγκρότηση ενός αριστερού ριζοσπαστικού πολιτικού μετώπου.

Ανοικτή συγκέντρωση της Δευτέρας, 12 Ιουλίου, στην πλατεία Αυδή, Μεταξουργείο.

Ανοίγουμε το διάλογο για τη δημιουργία μιας Αριστερής Πρωτοβουλίας Διαλόγου και Δράσης, με την ισότιμη συμμετοχή ανένταχτων αγωνιστών και αγωνιστριών, καθώς και οργανωμένων δυνάμεων της ριζοσπαστικής και ανατρεπτικής Αριστεράς. Δεν επιδιώκουμε μια συμφωνία σε όλα, αλλά μια ανοιχτή διαδικασία συζήτησης για όλα τα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν την εργατική τάξη, το λαό και τη νεολαία εν μέσω υγειονομικής, οικονομικής και οικολογικής κρίσης.

Στη χώρα μας η ακραία νεοφιλελεύθερη αντικοινωνική πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ  κάνει περισσότερο αναγκαία από ποτέ την κοινή δράση στους κοινωνικούς αγώνες.

Μέσα από αυτή τη διαδικασία διαλόγου και δράσης επιδιώκουμε να ορίσουμε τις βασικές πολιτικές αρχές που θα πιστοποιούν τις προθέσεις μας και θα οδηγούν την πορεία μας. Προοπτική μας είναι η συγκρότηση ενός αριστερού ριζοσπαστικού πολιτικού μετώπου.

Οι πρόσφατοι αγώνες και στην Ελλάδα και στον κόσμο πείθουν πως τα ανυπότακτα τμήματα της κοινωνίας δεν σιωπούν, αλλά κινητοποιούνται και απαιτούν μια δική τους πολιτική έκφραση. Προσβλέπουμε σε μια νέα Αριστερά των αγώνων, του διαλόγου και του σύγχρονου σχεδίου ανατροπής.

Η ανοικτή δημόσια εκδήλωση της "Αριστερή Πρωτοβουλία Διαλόγου και Δράσης" έγινε χθες  Δευτέρα, 12 Ιουλίου 2021, στην Πλατεία Αυδή στο Μεταξουργείο, και μιίλησαν οι:

  • Κώστας Λαπαβίτσας
  • Γιάννης Κουζής
  • Γιώτα Σταθά

Τη συζήτηση συντόνισε η Βιβή Πασχάλη.

Συμμετείχαν, στήριξαν και παρακολούθεισαν οι οργανώσεις: Αναμέτρηση, ΑΡΑΝ, ΑΡΑΣ, Αριστερό Ρεύμα, ΔΕΑ, Παρέμβαση, Συνάντηση, Σύγχρονο Κομμουνιστικό Σχέδιο, Συντονισμός Κομμουνιστικών Δυνάμεων.

Αριστερή Πρωτοβουλία Διαλόγου και Δράσης - Συγκέντρωση: Δευτέρα, 12 Ιουλίου, 7:30 μμ, πλατεία Αυδή, Μεταξουργείο.


Ανοίγουμε το διάλογο για τη δημιουργία μιας Αριστερής Πρωτοβουλίας Διαλόγου και Δράσης, με την ισότιμη συμμετοχή ανένταχτων αγωνιστών και αγωνιστριών, καθώς και οργανωμένων δυνάμεων της ριζοσπαστικής και ανατρεπτικής Αριστεράς.

Ανοικτή συγκέντρωση Δευτέρα, 12 Ιουλίου, 7:30 μμ, πλατεία Αυδή, Μεταξουργείο.

Ανοίγουμε το διάλογο για τη δημιουργία μιας Αριστερής Πρωτοβουλίας Διαλόγου και Δράσης, με την ισότιμη συμμετοχή ανένταχτων αγωνιστών και αγωνιστριών, καθώς και οργανωμένων δυνάμεων της ριζοσπαστικής και ανατρεπτικής Αριστεράς.

Αριστερή Πρωτοβουλία Διαλόγου και Δράσης

Ανοίγουμε τον διάλογο

Ανοικτή συγκέντρωση Δευτέρα, 12 Ιουλίου, 7:30 μμ, πλατεία Αυδή Μεταξουργείο.


Ανοίγουμε το διάλογο για τη δημιουργία μιας Αριστερής Πρωτοβουλίας Διαλόγου και Δράσης, με την ισότιμη συμμετοχή ανένταχτων αγωνιστών και αγωνιστριών, καθώς και οργανωμένων δυνάμεων της ριζοσπαστικής και ανατρεπτικής Αριστεράς.

Δεν επιδιώκουμε μια συμφωνία σε όλα, αλλά μια ανοιχτή διαδικασία συζήτησης για όλα τα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν την εργατική τάξη, το λαό και τη νεολαία εν μέσω υγειονομικής, οικονομικής και οικολογικής κρίσης. Στη χώρα μας η ακραία νεοφιλελεύθερη αντικοινωνική πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ κάνει περισσότερο αναγκαία από ποτέ την κοινή δράση στους κοινωνικούς αγώνες.

Μέσα από αυτή τη διαδικασία διαλόγου και δράσης επιδιώκουμε να ορίσουμε τις βασικές πολιτικές αρχές που θα πιστοποιούν τις προθέσεις μας και θα οδηγούν την πορεία μας. Προοπτική μας είναι η συγκρότηση ενός αριστερού ριζοσπαστικού πολιτικού μετώπου.

Οι πρόσφατοι αγώνες και στην Ελλάδα και στον κόσμο πείθουν πως τα ανυπότακτα τμήματα της κοινωνίας δεν σιωπούν, αλλά κινητοποιούνται και απαιτούν μια δική τους πολιτική έκφραση. Προσβλέπουμε σε μια νέα Αριστερά των αγώνων, του διαλόγου και του σύγχρονου σχεδίου ανατροπής.

Η ανοικτή δημόσια εκδήλωση θα γίνει τη Δευτέρα, 12 Ιουλίου 2021, στην Πλατεία Αυδή στο Μεταξουργείο, στις 7:30 μμ. Θα μιλήσουν οι:

- Κώστας Λαπαβίτσας
- Γιάννης Κουζής
- Γιώτα Σταθά

Τη συζήτηση θα συντονίσει η Βιβή Πασχάλη.

Συμμετέχουν, στηρίζουν, ή παρακολουθούν οι οργανώσεις: Αναμέτρηση, ΑΡΑΝ, ΑΡΑΣ, Αριστερό Ρεύμα, ΔΕΑ, Παρέμβαση, Συνάντηση, Σύγχρονο Κομμουνιστικό Σχέδιο, Συντονισμός Κομμουνιστικών Δυνάμεων.

Αθήνα 9 Ιουλίου 2021


Διακήρυξη

Αριστερή Πρωτοβουλία Διαλόγου και Δράσης


Είναι κάποιες εποχές που η ιστορία τρομάζοντας με τα τέρατα τα οποία δημιούργησε κάνει πίσω, σα να στέκεται για να μπορέσει να ανασάνει και να δει τι έχει πράξει.

Είναι οι εποχές αναστοχασμού, και μιας γενικευμένης αμηχανίας, όπου στην επιφάνεια εμφανίζονται τα αδιέξοδα αλλά κάτω από αυτήν κινούνται αργά σεισμογενείς δυνάμεις ικανές να ταράξουν τον κόσμο.

Δεν ειπώθηκε τυχαία ότι ζούμε στην «εποχή των τεράτων».

Ούτως ή άλλως τα συμβάντα που την ορίζουν είναι πρωτοφανή.

Ένας μικροσκοπικός ιός βγήκε από την αδράνεια της ζούγκλας και έγινε πανδημική απειλή για την ανθρωπότητα, πυροδοτώντας τη μεγαλύτερη υγειονομική κρίση και μια νέα, βαθύτερη, οικονομική. Η Κλιματική Αλλαγή, είναι ένας κίνδυνος που γίνεται όλο και πιο άμεσος και εφιαλτικός, αλλά για τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους μετατρέπεται σε ευκαιρία βίαιης κοινωνικής αποδιάρθρωσης.

Τα μεγέθη των ανισοτήτων είναι δυσθεώρητα, τεράστια συσσώρευση πλούτου σε λίγους, και εκατομμύρια φτωχοί που πολλαπλασιάζονται.

Σπουδαία επιστημονικά επιτεύγματα της ανθρώπινης συν-εργασίας όπως είναι τα εμβόλια και τα φάρμακα νέας γενιάς, αντί να είναι παγκόσμια κοινωνικά αγαθά, περιφράσσονται με τα συρματοπλέγματα της ιδιοκτησίας και συνεπώς μπαίνουν στην τρελή κούρσα της κερδοφορίας και των διακρατικών ανταγωνισμών, οδηγώντας στο χάος, με πρωταθλήτρια την ΕΕ, κατά τη διανομή και εντέλει επιτρέποντας τη διάδοση της νέας εκδοχής του ιού, από χώρες που έμειναν έξω από το σχέδιο εμβολιασμού. Οι χώρες που βγαίνουν έξω από το όριο του δυτικού «πολιτισμού» μας δεν είναι τόσο μακρινές όσο θέλουν να μας δείχνουν.

Η νέα τεχνολογία που δημιουργεί τεράστιες δυνατότητες για την απελευθέρωση του χρόνου και των δημιουργικών ικανοτήτων του ανθρώπου γίνεται ένας ασφυκτικός βραχνάς, μετατρέπεται σε πραγματικότητα ανεργίας και δυστυχίας, σε σωματική, πνευματική και ψυχική εξουθένωση της μισθωτής εργασίας. Η κατοχή και χρήση της από τους κολοσσούς της πληροφορικής επιτρέπουν όχι μόνο την κατασκόπευση της ανθρωπότητας αλλά και την επέμβαση στη συμπεριφορά και τη συνείδηση.

Ο γενναίος νέος κόσμος είναι εδώ, απειλητικός!
Είναι ανάγκη να αποτύχει!

Χρειάζεται να αντιδράσουμε!

Αυτή μπορεί να γίνει μια δική μας εποχή.

Ενώ η πανδημία ανέδειξε την αδήριτη ανάγκη για παγκόσμια συνεργασία, η «παγκοσμιοποίηση» αποκάλυψε την ουσία της, την κυριαρχία των «μεγάλων» χωρών και των μεγάλων πολυεθνικών ομίλων πάνω σε κράτη και λαούς και τη χρηματιστικοποίηση των πάντων.
Ο πλανήτης γίνεται ένα πεδίο εμπορικών, κρατικών και γεωπολιτικών ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, που επαναφέρουν τον πόλεμο μέχρι και την πυρηνική απειλή.

*****

Στη χώρα μας, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, όπου μια ακροδεξιά νεοφιλελεύθερης τραμπικής έμπνευσης έχει πάρει την πρωτοβουλία από τις φιλελεύθερες τάσεις, αξιοποιεί κυνικά την πανδημία προκειμένου να εκμηδενίσει το ζωτικό πυρήνα των εργασιακών, κοινωνικών και δημοκρατικών κατακτήσεων της μεταπολίτευσης. Από το 1990 και επί 20 χρόνια η άρχουσα τάξη, με τους πολιτικούς της εκπροσώπους, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, ροκάνιζαν αυτόν τον πυρήνα συστηματικά και με τον μεταλλαγμένο ΣΥΡΙΖΑ, κατάφεραν ένα βαθύ πλήγμα. Τώρα, δίνουν τις χαριστικές βολές: στο 8ωρο, στη διαδήλωση, στην απεργία, στο δημόσιο πανεπιστήμιο και σχολείο, στην πρώτη κατοικία, στο προοδευτικό Οικογενειακό Δίκαιο, στο ασφαλιστικό. Ψήφισαν νέο μεσοπρόθεσμο μνημόνιο με μέτρα για εξοικονόμηση 16δισ. ευρώ, προκειμένου να επιστρέψουμε στα πλεονάσματα, ενώ η νέα κρίση είναι εδώ.

Ιδρύουν το «αυτόνομο» ιδιωτικό σχολείο που θα αξιολογείται από την αγορά. Δημιούργησαν «στρατόπεδα συγκέντρωσης» προσφύγων και μεταναστών. Το περιβάλλον, η πολιτιστική κληρονομιά, η καλλιτεχνική ζωή και δημιουργία πυροβολούνται κατά ριπάς. Δεν μπαζώνουν μόνο την Ακρόπολη, μπαζώνουν ζωές.

Η έξαρση του σεξισμού και της καταδίωξης του διαφορετικού παίρνουν διαστάσεις σε μια κοινωνία που δεν εμπιστεύεται τον εαυτό της. Που δεν βλέπει μπροστά της κάτι να προσδοκά και να περιμένει.

Η δημόσια υγεία είναι το επόμενο θήραμα. Η κυβέρνηση χειροκρότησε από τα μπαλκόνια τους υγειονομικούς, είπε μερικές μισές καλές κουβέντες για τη δημόσια υγεία και ταυτόχρονα αρνήθηκε πεισματικά μαζικούς μόνιμους διορισμούς, μετέτρεψε τα δημόσια νοσοκομεία και κέντρα υγείας σε χώρους κόλασης για το προσωπικό και ταυτόχρονα σε χώρους φτηνής επιδιόρθωσης από την ασθένεια του κορονοϊού, για να θησαυρίζουν οι επιχειρηματικοί όμιλοι υγείας. Το αποτέλεσμα είναι τραγικό, ταξικό και ανεπανόρθωτο.

Με όλα αυτά, η κυβέρνηση δεν γλιτώνει την οικονομία από την κρίση, την ανεργία και τα λουκέτα μικρομεσαίων. Το σημερινό «βιώσιμο» χρέος είναι διπλάσιο από αυτό του 2010. Και οι πακτωλοί «σωτηρίας» της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποδεικνύονται δανεικά με την επιβολή των γνωστών «μεταρρυθμίσεων», πάνω από όλα με τα αιματοβαμμένα «πρωτογενή πλεονάσματα» προς όφελος του γαλλογερμανικού «Βορρά». Ο τουρισμός, η «βαριά βιομηχανία» του ελληνικού καπιταλισμού, μετατράπηκε σε φτερό στον άνεμο.

*****

Mπροστά σε αυτό το ζοφερό παρόν, τα ερωτηματικά των εργαζόμενων, των γυναικών, των επιστημόνων, των καλλιτεχνών, της νεολαίας, του εργαζόμενου λαού και μαζί του, τα ερωτηματικά όλων των αριστερών, μετατρέπονται σε δικαιολογημένη αγωνία. Τι χρειάζεται να κάνουμε; Η αγωνία είναι μεγαλύτερη λόγω και της εμπειρίας του πρόσφατου παρελθόντος, την τραγική κατάληξη της «αριστερής» κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ η οποία εξαέρωσε την ελπίδα στις Βρυξέλες. Η αντιπολίτευση που ασκεί σήμερα, δείχνει ότι έχει προσχωρήσει αμετάκλητα στον κύκλο του συστήματος εξουσίας. Από την άλλη πλευρά ο στενός κομματισμός ή οι χαρισματικοί ηγέτες δεν μπορεί να δώσουν απαντήσεις στα ασφυκτικά ερωτήματα.

Αλλά και η «δική μας» Αριστερά δεν στάθηκε αντάξια της προσδοκίας και των περιστάσεων. Οι ανεπάρκειες έγιναν πιο εμφανείς και έσπειραν ακόμη μεγαλύτερη απογοήτευση. Αποδείχθηκε τραγικά ανεπαρκής για νέες προγραμματικές επεξεργασίες, ικανές να προκαλέσουν ρήγματα στην καταιγιστική αστική επίθεση, να θέσουν στόχους αντεπίθεσης, να ενώσουν δυνάμεις πάνω σε αυτούς. Κυριάρχησε και κυριαρχεί ο κατακερματισμός και η υπεραριστερή ρητορική.

Οι ευθύνες όλων τους και όλων μας είναι προφανείς. Καθένας με το δικό του μερίδιο και το δικό του βάρος.

Υπό αυτές τις συνθήκες αναζητείται μια καθολική αυτοκριτική και μια συνολική υπέρβαση. Γιατί η απάντηση στη θύελλα δεν είναι να θρηνούμε πάνω από τα ερείπια της ήττας αλλά να ξανασυζητήσουμε και να ξανασυγκροτήσουμε μια νικηφόρα, και χωρίς τα συμπλέγματα και τις παθογένειες του παρελθόντος, Αριστερά.

Μια επανίδρυση σε νέες βάσεις.

*****

Όμως, είναι ακόμη πιο φανερό ότι η ανελέητη επίθεση της κυβέρνησης, οι άμεσες ανάγκες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων απαιτούν να συγκεντρωθούν δυνάμεις. 

Σήμερα. Να ξεκινήσει ένας συντροφικός οργανωμένος διάλογος για όλα τα μεγάλα ζητήματα «που καίνε» μαζί με την, περισσότερο αναγκαία από ποτέ, κοινή δράση στους αγώνες. Εκεί πρωτίστως και όχι σε βιαστικές εκλογικές συγκολλήσεις κορυφών.

Αυτό φιλοδοξούμε να πράξουμε.

Να διερευνήσουμε και να δράσουμε από κοινού ώστε να επανασυνδεθεί η Αριστερά με το «σώμα της», την εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα. Εκεί όπου βασιλεύει η σύγχρονη εκμετάλλευση, ειδικά της νέας γενιάς, ο εργασιακός κατακερματισμός, το απόλυτο διευθυντικό δικαίωμα. Εκεί που γεννιέται και αναγεννιέται ο εργοδοτικός, γραφειοκρατικός και κυβερνητικός συνδικαλισμός ο οποίος κυριαρχεί στη ΓΣΕΕ.

Για να ξαναγεννηθεί ο αγωνιστικός, ανεξάρτητος και ταξικός συνδικαλισμός, η μήτρα της μαχόμενης Αριστεράς, σε δημιουργική και όχι υποτακτική σχέση με τα κόμματα της.

Να συζητήσουμε και να δράσουμε από κοινού ώστε να συνδεθεί ο αναγκαίος αγώνας αντίστασης στα κυβερνητικά μέτρα με τον αγώνα για εργασιακές, κοινωνικές και δημοκρατικές κατακτήσεις, με ένα πολιτικό πρόγραμμα άλλης κοινωνικής προοπτικής υπέρ των εργαζομένων και του λαού. Με πρώτο και βασικό ζήτημα τη ριζική μείωση του εργάσιμου χρόνου, με τις αναγκαίες αυξήσεις μισθών και την εξασφάλιση του κοινωνικού εισοδήματος.

Να διερευνήσουμε και να δράσουμε από κοινού ώστε να βρούμε τους νέους δρόμους, και με τη συνεργασία των λαών, μαζικής απειθαρχίας, ρήξης και εξόδου από το ευρώ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και το υπέρογκο δημόσιο χρέος, των δεσμεύσεων που φτάνουν στα 100 χρόνια, επιδρώντας θετικά και σε ρεύματα που δεν έχουν ακόμη πειστεί για την ασυμβατότητα αυτών των μηχανισμών με τα εργατικά και λαϊκά συμφέροντα.

Για την επανάκτηση και τη διεύρυνση των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών.

Για την αναζωογόνηση του αντιπολεμικού κινήματος, για την ειρήνη και τη φιλία με τους λαούς της Τουρκίας και των Βαλκανίων, την έξοδο από το ΝΑΤΟ και τον αντιδραστικό άξονα με το Ισραήλ, το κλείσιμο των ξένων βάσεων, συζητώντας το ζήτημα της εθνικής ανεξαρτησίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων υπό το πρίσμα των λαϊκών συμφερόντων, της αντιιμπεριαλιστικής πάλης και του διεθνισμού.

Για τα μεγάλα προβλήματα του περιβάλλοντος, της ενέργειας, της παιδείας και του πολιτισμού, της ισότητας των γυναικών και της άρσης της σεξιστικής διάκρισης και καταπίεσης, του μεταναστευτικού και προσφυγικού, σε σύνδεση με τον αγώνα για ταξική χειραφέτηση.

Να ανοίξουμε ξανά το διάλογο για τα καθοριστικά στρατηγικά ζητήματα, το χαρακτήρα της οικονομικής ανάπτυξης, τον καπιταλισμό της εποχής μας και τη θέση της Ελλάδας, για το «τι πήγε στραβά» στις επαναστάσεις του 20ου αιώνα, για τη σοσιαλιστική προοπτική του 21ου αιώνα και για το «φάντασμα του κομμουνισμού» που ο ίδιος ο αντίπαλος φέρνει ξανά στην επιφάνεια. Ώστε να αναγεννηθεί ο αντικαπιταλιστικός και αντιιμπεριαλιστικός αγώνας, να επανασυνδεθούμε με τα μεγάλα οράματα αλλά με επίγνωση πως δεν αναζητείται στρατηγική συμφωνία, τουλάχιστον άμεσα.

Να αναζητήσουμε τους δρόμους και τους τρόπους ώστε να συνδεθούν οι αναγκαίοι στόχοι αποτίναξης της εκμετάλλευσης και της κυριαρχίας με τα καθημερινά αιτήματα πάλης, τις λαϊκές ανάγκες και επίπεδα συνείδησης για να μην καταντούν απλά συνθήματα μιας περιθωριοποιημένης, αυτοαναφορικής, και άρα ακίνδυνης, Αριστεράς.

*****

Για όλους αυτούς τους λόγους και με αυτούς του σκοπούς, καλούμε σε συζήτηση για τη δημιουργία μιας ανοιχτής Αριστερής Πρωτοβουλίας διαλόγου και κοινής δράσης, με την ισότιμη συμμετοχή ανένταχτων αγωνιστών, αγωνιστριών και οργανωμένων δυνάμεων της ασυμβίβαστης, ριζοσπαστικής και ανατρεπτικής Αριστεράς, δίνοντας τον πρώτο λόγο στους εργαζόμενους, στις γυναίκες και τη μαχόμενη διανόηση. Πάνω από όλα, στη νέα γενιά.

Δεν επιδιώκουμε μια συμφωνία σε όλα, αλλά μια ανοιχτή διαδικασία συζήτησης ορίζοντας μερικά βασικά προαπαιτούμενα που χρησιμεύουν ως οδηγός και πιστοποίηση της πρόθεσης και της πορείας μας και με προοπτική τη συγκρότηση, εν τέλει, ενός αριστερού ριζοσπαστικού πολιτικού μετώπου.

Όσο σκυθρωπή και εάν φαίνεται η εποχή μας, η ταξική πάλη στη χώρα μας και σε όλο τον κόσμο ανοίγει καινούρια «φωτεινά μονοπάτια» για την Αριστερά: Οι πρόσφατοι αγώνες και στην Ελλάδα και στον κόσμο, πείθουν πως τα ανυπότακτα τμήματα της κοινωνίας δεν σιωπούν. Κινητοποιούνται και απαιτούν, όχι μόνο διεκδικώντας κατακτήσεις, αλλά και μια δική τους πολιτική έκφραση. Μια νέα αριστερά, των αγώνων, του διαλόγου και ενός σύγχρονου σχεδίου ανατροπής.

Σήμερα κάνουμε το πρώτο βήμα. Ο δρόμος είναι μακρύς, δύσκολος και με εμπόδια. Αυτή είναι η πρόσκληση από εμάς. Αυτή είναι η πρόκληση για όλους.'


Υπογράφοντες:
  • - Αδάμος Αντώνης, πρ. Περ/κός Σύμβουλος, Ελασσόνα
  • - Αλεξίου Θεόδωρος, εκπαιδευτικός
  • - Αλεξίου Σπύρος, εκπαιδευτικός
  • - Αμμανατίδου Λίτσα, πρ. βουλευτής
  • - Αμπελογιάννη Βάσω, μέλος ΓΣ ΑΔΕΔΥ, Άρτα
  • - Ανδρίτσος Θάνος, αρχιτέκτονας- πολεοδόμος
  • - Αραμπατζή Βασιλική, κίνηση ασκούμενων και νέων δικηγόρων ΘΣΝ
  • - Αρέστης Γιώργος, εργαζόμενος
  • - Ασαλουμίδης Κώστας, αντιπρόεδρος συνδικάτου εργαζομένων στην ενέργεια, Πτολεμαΐδα
  • - Ασπρογέρακας Κώστας, δικηγόρος, Δημοτικός Σύμβουλος Χαϊδαρίου
  • - Βαϊνάς Παντελής, εκπαιδευτικός, Δημοτικός Σύμβουλος Αιγάλεω
  • - Βαϊνάς Στέλιος, ΔΣ φοιτητικού συλλόγου Παιδαγωγικού Αθήνας
  • - Βαλσαμής Σταύρος, δημοτικός σύμβουλος Κορυδαλλού
  • - Βαρουξάκης Μανόλης, αγρότης-συνδικαλιστής, Χανιά
  • - Βασιλειάδης Τάσος, ηλεκτρολόγος μηχανικός, μέλος Αντιπροσωπείας ΤΕΕ
  • - Βασιλείου Δημήτρης, μέλος της Επιτροπής εργαζομένων εστίασης Αργολίδας
  • - Βασσάλος Γιώργος, πολιτικός επιστήμονας, Βρυξέλλες
  • - Βατικιώτη Αγγελική, πτυχιούχος ΑΣΟΕΕ
  • - Βατικιώτης Λεωνίδας, οικονομολόγος
  • - Βήχας Γιώργος, καρδιολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ
  • - Βούλγαρης Αντώνης, Περ/κος Σύμβουλος Στερεάς Ελλάδας
  • - Βρεττάκος Ηλίας, πρ γενικός γραμματέας ΑΔΕΔΥ
  • - Γαϊτάνη Ιωάννα, ιδιωτική υπάλληλος, πρ. βουλεύτρια Α’ Θεσσαλονίκης
  • - Γαλάνη Πένυ, υπ. διδάκτωρ Ιατρικής
  • - Γαλιατσάτου Βασιλική, επι πτυχίω φοιτήτρια ΑΣΟΕΕ
  • - Γαρδικλής Δημήτρης, αντιπρόεδρος συλλόγου εργαζομένων Ασκληπιείο Βούλας
  • - Γέρου Κάτια, Ηθοποιός
  • - Γεωργακάκης Bαγγέλης, εκδότης
  • - Γεωργούλας Στράτος, πανεπιστημιακός, Περ/κος Σύμβουλος Βόρειου Αιγαίου
  • - Γιαννούλια Κατερίνα, Γραμματεία Ισότητας ΑΔΕΔΥ – “Συνέλευση 8η Μάρτη”
  • - Γουδέβενος Σπύρος, ιδιωτικός υπάλληλος
  • - Γουρλάς Νίκος, συνδικαλιστής
  • - Δαμιανάκης Νίκος, υπ. διδάκτορας κοινωνιολογίας
  • - Δελημήτρος Κώστας, γραμματέας ΔΣ συλλόγου εργαζομένων Γεωπονικού Παν/μίου, πρ. βουλευτής
  • - Δερμιτζάκης Κώστας, φαρμακοποιός – λογοτέχνης, πρ. βουλευτής
  • - Διαμαντόπουλος Βαγγελης, Τεχνικός Τηλεπικοινωνιών, πρ. βουλευτής, Καστοριά
  • - Δραγώτης Θύμιος, υπ. διδάκτορας, Πάτρα
  • - Δρούγκας Δημοσθένης, οδοντίατρος, περ/κός Σύμβουλος Πελοποννήσου
  • - Ζερδελής Γιάννης, γιατρός, πρ. βουλευτής, Λέσβος
  • - Ζιαζιάς Δημήτρης, Πρόεδρος Ένωση Ιατρών Νόμου Αχαίας
  • - Ζούτσος Νίκος, εκπαιδευτικός, Δημοτικός Σύμβουλος Περιστερίου,
  • - Ήσυχος Κώστας, πρ. βουλευτής
  • - Θανοπούλου Κατερίνα, εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής – συγγραφέας
  • - Θεοδωρίδου Αλεξάνδρα, γενική γραμματέας ΣΥΑΕ
  • - Ιωαννίδης Ηλίας, ελεύθερος επαγγελματίας, πρ. Βουλευτής, Καβάλα
  • - Κακαγιάννης Νίκος, συνταξιούχος εκπαιδευτικός, Λάρισα
  • - Καλαβάνος Παναγιώτης, δικηγόρος, Κίνηση για τα Δημοκρατικά Δικαιώματα
  • - Καλαϊτζοπούλου Ηλέκτρα, Βιολόγος, υπ. διδάκτορας Βιοχημείας
  • - Καλόγηρος Νίκος, εκπαιδευτικός, αντιπρόεδρος ΣΕΠΕ Καλλιθέας-Μοσχάτου
  • - Καλομοίρης Γρηγόρης, συντονιστής του ΜΕΤΑ, πρώην πρόεδρος της ΟΛΜΕ
  • - Καλτσώνης Δημήτρης, πανεπιστημιακός
  • - Καλύβης Αλέκος, πρ. αναπληρωτής πρόεδρος ΓΣΕΕ
  • - Κάντας Αριστοτέλης, Πρόεδρος Ομοσπονδίας Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης
  • - Καραβάκος Βασίλης, Δημοτικός Σύμβουλος Μεταμόρφωσης
  • - Καραβασίλη Ιωάννα, κοινωνιολόγος
  • - Καραχάλιος Γιάννης, ιδιωτικός υπάλληλος
  • - Κατερίνη Τόνια, αρχιτέκτονας μηχανικός
  • - Κατζουράκης Κυριάκος, ζωγράφος
  • - Καψάλης Αποστόλης, μεταδιδακτορικός ερευνητής
  • - Κόκκαλη Άννα, εκπαιδευτικός, μεταφράστρια
  • - Κοκκινίδης Θωμάς, οικονομολόγος
  • - Κοκκινόπουλος Παντελής, γιατρός, αντ. Ιατρικού συλλόγου Αργολίδος
  • - Κολούσιος Στέργιος, συνταξιούχος δάσκαλος, Λάρισα
  • - Κονδύλης Γρηγόρης, γλωσσολόγος, μεταφραστής
  • - Κοντογεώργος Μάκης, μέλος ΕΕ της ΟΜΕ – ΟΤΕ
  • - Κοντός Δημήτρης, φυσικός, Πρόεδρος Ομοσπονδίας Τριτέκνων Ελλάδας, Δυτικό μέτωπο για το κλείσιμο του ΧΥΤΑ Φυλής
  • - Κορτζίδης Χρήστος, πρ. Δήμαρχος Ελληνικού- Αργυρούπολης
  • - Κοσμάς Νικηφόρος, λογιστής, δημοτικός σύμβουλος Κεντρικής Κέρκυρας & Διαπόντιων Νήσων
  • - Κουβαράς Γιώργος, μαθηματικός, δημοτικός σύμβουλος Αιγιαλείας
  • - Κουβελάκης Στάθης, πανεπιστημιακός
  • - Κουζής Γιάννης, πανεπιστημιακός
  • - Κουραντής Δημήτρης, δικηγόρος
  • - Κούστας Κώστας, περιφ. Σύμβουλος Δυτ. Ελλάδος, εκπαιδευτικός
  • - Κουτσιανάς Πάνος, δημοτικός σύμβουλος Ιλίου
  • - Κόχιλας Λευτέρης, Δημοτικός Σύμβουλος Ικαρίας
  • - Κριτσωτάκης Μιχάλης, περ/κος Σύμβουλος Κρήτης
  • - Κυπραίος Βασίλης, μεταπτυχιακός Βιολογίας, Πάτρα
  • - Κυριακάκης Γιάννης, πρόεδρος ΕΛΜΕ Χανίων
  • - Κωτσιόπουλος Νίκος, Μέλος Γ.Σ. Συνδικάτου Οικοδόμων Ν. Λάρισας
  • - Λαγδά Δέσποινα, Δημοτικός Σύμβουλος Δάφνης – Υμηττού
  • - Λαζαρίζου Μαρία, υπ. διδάκτωρ χημικού ΑΠΘ
  • - Λαπαβίτσας Κώστας, πανεπιστημιακός, πρ. βουλευτής
  • - Λαπιέρης Σωτήρης, Δημοτικός Σύμβουλος Χαλανδρίου
  • - Λασκαρίδης Παναγιώτης, Δημοτικός Σύμβουλος Αγίου Δημητρίου
  • - Λασκος Χρήστος, εκπαιδευτικός
  • - Λεονταράκης Πάνος, ιχθυολόγος, Καβάλα
  • - Λεουτσάκος Στάθης, πρ. βουλευτής
  • - Λιάγκος Γιώργος, ηλεκτρολόγος μηχανικός
  • - Μαγιάκης Λευτέρης, Δημοτικός Σύμβουλος Αμαρουσίου, μηχανικός
  • - Μακρή Αλέκα, γιατρός
  • - Μανιάτης Γιώργος, πανεπιστημιακός
  • - Μάνος Γιάννης, οικονομολόγος, Τρίκαλα
  • - Μανουσάκης Γιώργος, πρόεδρος συλλόγου εργαζομένου νοσοκομείου Άγιος Νικόλαος, Λασίθι
  • - Μαντά Ασημίνα, φοιτήτρια, μέλος ΕΑΑΚ
  • - Μαντέλας Νίκος, υπ. Διδάκτορας παιδαγωγικής
  • - Μάρκου Κώστας, οδοντίατρος, μέλος της Πρωτοβουλίας για μία Δημόσια Υγεία-Λαϊκό Δικαίωμα-Κοινωνικό Αγαθό
  • - Μαυρόπουλος Τάσος, Δημοτικός Σύμβουλος Βύρωνα
  • - Μέγγος Τάκης, Δημοτικός Σύμβουλος Δελφών
  • - Μερμίγκης Στέλιος, δημοτικός σύμβουλος Αγρινίου
  • - Μητρόπουλος Δημήτρης, μέλος ΔΣ ΕΛΜΕ Πειραιά
  • - Μινωτάκης Αλέξανδρος, υπ. Διδάκτορας Επικοινωνίας και ΜΜΕ, ΕΚΠΑ
  • - Μιχαηλίδου Ναταλία, μηχανικός
  • - Μοσχοχωρίτου Όλγα, δικηγόρος
  • - Μπαμπαλής Δημήτρης, Γιατρός, Παθολόγος-Εντατικολόγος, Δ/ντής ΤΕΠ ΓΝ Λάρισας, Μέλος ΔΣ Ένωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Λάρισας (ΕΙΝΚΥΛ)
  • - Μπαρμπαλιά Ελένη, κίνημα ατόμων με αναπηρία
  • - Μπαρσέφσκι Μάνια, νομικός, κίνημα για τα δημοκρατικά δικαιώματα
  • - Μπαστέας Πέτρος, συνδικαλιστής ΕΥΔΑΠ
  • - Μπέλμπας Χρήστος, εκπαιδευτικός, μέλος ΔΣ ΕΛΜΕ Χανίων
  • - Μπεφάνης Βασίλης-Ορέστης, φοιτητής, πρόεδρος Φ.Σ. ΙΑΚΑ, Βόλος
  • - Μπίσιας Χάρις, πολιτικός επιστήμονας, Χανιά
  • - Μπόλαρη Μαρία, ιδιωτική υπάλληλος, πρ. βουλεύτρια Α’ Αθήνας
  • - Μπούκη Ελένη, μηχανικός, αντιπροσωπεία ΤΕΕ
  • - Μπουρδούβαλης Βασίλης, εργαζόμενος στην πληροφορική
  • - Νταβανέλος Αντώνης, συνταξιούχος δημοσιογράφος
  • - Οικονόμου Γιώργος, δικηγόρος, Δημοτικός Σύμβουλος Νέας Σμύρνης
  • - Ορφανίδης Τάσος, αγρότης. Καβάλα
  • - Παναγιωτίδης Παναγιώτης, φοροτεχνικός, Λάρισα
  • - Παναγιωτόπουλος Χρήστος, πρώην πρόεδρος εργαζομένων δήμου Βύρωνα
  • - Παπαδημητρίου Μάνια, ηθοποιός – σκηνοθέτης
  • - Παπαδόπουλος Δημήτρης, μέλος Δ.Σ. ΕΛΜΕ Λάρισας
  • - Παπαδόπουλος Κώστας, Δημοτικός Σύμβουλος Νίκαιας-Ρέντη
  • - Παπαδοπούλου Μαρίνα, ψυχολόγος, Δράμα
  • - Παπαποστόλου Νατάσα, εκπαιδευτικός
  • - Πασχάλη Βιβή, υγειονομικός, μέλος ΔΣ συλλόγου εργαζ. Ευαγγελισμού
  • - Παυλόπουλος Γιώργος, συνδικαλιστής στις τράπεζες
  • - Πεπονή Καλλιρόη, ιδιωτική υπάλληλος
  • - Πετράκος Θανάσης, περιφερειακός σύμβουλος Πελ/νήσου.
  • - Πετρόπουλος Δημήτρης, μηχανικός δημοσίου, αντιπροσωπεία ΤΕΕ
  • - Πλιακογιάννης Δημήτρης, Δίκτυο υπεράσπισης δημοκρατικών ελευθεριών ΘΣΝ
  • - Ποταμίτης Νίκος, Πρόεδρος Ένωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Ζακύνθου
  • - Πράσσος Στέφανος, περ/κος σύμβουλος Δυτικής Μακεδονίας
  • - Ρεμπάπης Παναγιώτης, μέλος Δ.Σ. ΕΛΜΕ Λάρισας
  • - Ρωμανός Αγγελής, μέλος του κινήματος κατά των πλειστηριασμών
  • - Σακελλαρόπουλος Σπύρος, Πανεπιστημιακός
  • - Σακούτης Νίκος, εκπαιδευτικός, Δημοτικός Σύμβουλος Πετρούπολης
  • - Σαμοΐλης Στέφανος, μηχανικός, Περ/κος Σύμβουλος Ιονίων Νήσων
  • - Σαπουνάς Γιώργος,μέλος Δ.Σ. ΣΕΠΕ Αμαρουσίου
  • - Σαράντος Αλεξανδρής, πρ. μέλος ΔΣ ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ, Μεγαλόπολη
  • - Σαραφιανός Δημήτρης, δικηγόρος, κίνημα για τα δημοκρατικά δικαιώματα
  • - Σιγάλας Αντώνης, ακτιβιστής ΛΟΑΤΚΙ
  • - Σκαμνάκης Θανάσης, δημοσιογράφος
  • - Σκλαβάκη Φρόσω, μέλος ΔΣ συλλόγου εργαζομένων ΔΟΥ ν. Αττικής & Κυκλάδων
  • - Σκόνδρας Άγγελος, γεωπόνος, Πάτρα
  • - Σκούμας Θανάσης, δικηγόρος, Θήβα
  • - Σουλτανίδου Χριστίνα, κίνημα κατά των πλειστηριασμών, Θεσσαλονίκη
  • - Σπανού Δέσποινα, νομικός, πρ. αντιπρόεδρος ΑΔΕΔΥ
  • - Σταθά Γιώτα, μηχανικός ΔΕΗ
  • - Σταματονικολός Γιώργος, εργαζόμενος στο προσφυγικό/μεταναστευτικό
  • - Σταυροπούλου Αναστασία, δικηγόρος, κίνημα για τα δημοκρατικά δικαιώματα
  • - Στρατούλης Δημήτρης, πρ. βουλευτής
  • - Σωτηριάδη Ντίνα, κτηνίατρος
  • - Τζάρας Νίκος, δικηγόρος, Χανιά
  • - Τζήμας Νίκος, φοιτητής, μέλος ΕΑΑΚ
  • - Τόλης Χρήστος, μηχανικός
  • - Τολίκα Κατερίνα, εκπαιδευτικός
  • - Τόλιος Άρης, ασφαλιστικός σύμβουλος
  • - Τουλιάτος Χρίστος, βιβλιοϋπάλληλος, δημοτικός σύμβουλος Ζωγράφου
  • - Τράντος Γιάννης-Άγγελος, ιατρός, μέλος Ενωτικού Κινήματος για την Ανατροπή και της Πρωτοβουλίας για μία Δημόσια Υγεία-Λαϊκό Δικαίωμα-Κοινωνικό Αγαθό
  • - Τριανταφυλλίδης Στέφανος, εργαζόμενος στον επισιτισμό
  • - Τσάλα Συλβί, άνεργη, Τρίκαλα
  • - Τσαπέπα Λία, μαθηματικός
  • - Τσιρώνης Μίλτος, Δημοτικός Σύμβουλος Λαμίας
  • - Τσίτκανος Μήτσος, εργαζόμενος στο μέταλλο
  • - Τσιφής Κώστας, γεωπόνος, Λάρισα
  • - Τσίχλη Μαριάννα, δικηγόρος, Περ/κός Σύμβουλος Αττικής
  • - Φάρας Αντώνης, τεχνολόγος- οικονομολόγος
  • - Χαλβατζής Αλέκος, μισθωτός εργαζόμενος σε τεχνική εταιρεία
  • - Χαραλαμπίδης Κώστας, δημοτικός σύμβουλος Νεάπολης-Συκεών
  • - Χαραλαμπίδου Δέσποινα, Περ/κος. Σύμβουλος Κεντρ. Μακεδονίας
  • - Χαρίσης Γιώργος, μέλος Γενικού Συμβουλίου ΑΔΕΔΥ
  • - Χατζηστεφάνου Άρης, δημοσιογράφος
  • - Χατζόπουλος Στάθης, δικηγόρος
  • - Χουδαλάκη Κατερίνα, ηλεκτρολόγος μηχανικός, μέλος ΔΣ ΣΜΤ
  • - Χουντής Νίκος, πρ. ευρωβουλευτής
  • - Χρυσαδάκος Σταύρος, γεωπόνος, πρ. Περ/κος Σύμβουλος Πελοποννήσου

Η Βρετανία μετά το BREXIT

Παρά τα όσα λέγονται στα διεθνή ΜΜΕ, τα λαϊκά στρώματα δεν έχουν αλλάξει γνώμη και παραμένουν αμετακίνητα υπέρ του Brexit...


 του Κώστα Λαπαβίτσα*

Στις 4 Μαρτίου ξεκινάει κύκλος ανοιχτών ομιλιών και συγκεντρώσεων σε πέντε πόλεις της Βρετανίας με θέμα την ανασυγκρότηση της χώρας μετά το Brexit και γνώμονα τα λαϊκά και εργατικά συμφέροντα.

Η περιοδεία βασίζεται στο νέο βιβλίο μου The Left Case Against the EU (Η Αριστερή Πρόταση κατά της ΕΕ), το οποίο έχει προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον και συζήτηση στη Βρετανική Αριστερά.

Συμμετέχουν γνωστοί συνδικαλιστές, δημοσιογράφοι, πολιτικοί, πανεπιστημιακοί και ακτιβιστές από ολόκληρη τη χώρα.

Παρά τα όσα λέγονται στα διεθνή ΜΜΕ, τα λαϊκά στρώματα δεν έχουν αλλάξει γνώμη και παραμένουν αμετακίνητα υπέρ του Brexit. Οι προσπάθειες των φανατικών ευρωπαϊστών για δεύτερο δημοψήφισμα δεν είχαν αποτελέσμα. Όλα δείχνουν ότι η Βρετανία θα φύγει από την αποτυχημένη ΕΕ. Το μόνο πραγματικό ερώτημα είναι πως θα συνταχθούν τα λαϊκά στρώματα για να στηριχτεί η δημοκρατική ανανέωση και η δομική αλλαγή της οικονομίας υπέρ του κόσμου της εργασίας μετά την έξοδο.

Υπάρχει ρεύμα υπέρ της σοσιαλιστικής Αριστεράς, κυρίως στη νεολαία. Η μάχη θα δοθεί μέσα στο Εργατικό Κόμμα για να κινηθεί στη ριζοσπαστική κατεύθυνση που απαιτείται.

Η Βρετανία είναι μια νότα αισιοδοξίας στην Ευρώπη που πλέον πνίγεται από τον τυφλό ευρωπαϊσμό. Ο ευρωπαϊστικός ζουρλομανδύας έχει φέρει φθορά της δημοκρατίας και άνοδο της άκρας Δεξιάς. Από την πορεία του Μπρέξιτ θα κριθούν πολλά για την Αριστερά στην Ευρώπη.
 _____________________

* Ο Κώστας Λαπαβίτσας είναι διεθνούς κύρους οικονομολόγος, καθηγητής της Σχολής Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και πολιτικός. Στις Ελληνικές βουλευτικές εκλογές Ιανουαρίου 2015 εξελέγη βουλευτής Ημαθίας με τον ΣΥΡΙΖΑ και, εν συνεχεία, προσχώρησε στη Λαϊκή Ενότητα…

Κοινωνικός ριζοσπαστισμός και εθνική-λαϊκή κυριαρχία

Το κυριότερο πολιτικό πρόβλημα της ριζοσπαστικής Αριστεράς μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας κρίσης του 2007-9 ήταν – και παραμένει – να συνδυάσει το αίτημα για βαθιά κοινωνική αλλαγή σε σοσιαλιστική κατεύθυνση με το αίτημα για εθνική και λαϊκή κυριαρχία.


Στάθης Κουβελάκης
Κώστας Λαπαβίτσας

Η κρίση πήγασε από την καρδιά του παγκοσμιοποιημένου, νεοφιλελεύθερου και χρηματιστικοποιημένου καπιταλισμού της εποχής μας. Αλλά δεν βρέθηκαν όλες οι χώρες στην ίδια θέση. Στην παγκόσμια οικονομία υπάρχει σκληρή ιεραρχία και σχέσεις επιβολής των ισχυρών επί των αδυνάτων. Στην ΕΕ υπάρχει ένα κέντρο, με κυρίαρχη τη Γερμανία, που επιβάλλεται στην περιφέρεια. Μέσω των μηχανισμών των Μνημονίων, η λαϊκή και εθνική κυριαρχία της Ελλάδας καταρρακώθηκε, η δημοκρατία εξευτελίστηκε και τα ηγετικά στρώματα υποτάχθηκαν πλήρως στους δανειστές για να διασώσουν την ταξική κυριαρχία τους.

Βασικές λειτουργίες του ελληνικού κράτους έχουν σήμερα αποκοπεί από τον έλεγχο της εκλεγμένης κυβέρνησης και τεθεί υπό τον έλεγχο των δανειστών. Ο φορολογικός μηχανισμός είναι στα χέρια της «ανεξάρτητης» ΑΑΔΕ, η υπό εκποίηση δημόσια περιουσία σ’ αυτά του Υπερταμείου, η δημοσιονομική πολιτική βρίσκεται υπό την «ενισχυμένη επιτήρηση» των «Θεσμών», η έδρα της νομισματικής πολιτικής ούτως ή άλλως είναι στη Φρανκφούρτη. Οι τράπεζες, αφού κόστισαν δεκάδες δις σε δανεισμό που καλούνται να πληρώσουν οι φορολογούμενοι, πουλήθηκαν αντί πινακίου φακής σε κερδοσκοπικά φαντς. Τα Μνημόνια δεν ήταν μια «δυσάρεστη παρένθεση», αλλά η εγκαθίδρυση ενός αυταρχικού καθεστώτος μόνιμης επιτροπείας και ασυδοσίας για το Κεφάλαιο. Οποιος δεν βλέπει ότι αυτό ισοδυναμεί με κατάλυση της εθνικής κυριαρχίας, δεν μπορεί να κατονοήσει τη «νέα κανονικότητα» που βιώνει η ελληνική κοινωνία.

Στόχος της αριστερής απάντησης είναι η εξάρθρωση αυτού του καθεστώτος και η δομική ενίσχυση της Εργασίας σε βάρος του Κεφαλαίου. Αυτός ο στόχος δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας απέναντι στους δανειστές ως απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση του δικαιώματος του ελληνικού λαού να αποφασίζει για την τύχη του. Για την Αριστερά, η εθνική διάσταση πηγάζει πάντα από την κοινωνική. Δεν υπάρχουν συμφέροντα του έθνους ανεξάρτητα από τις κοινωνικές τάξεις. Ο πατριωτισμός της Αριστεράς πάντοτε στηρίχθηκε στα εργατικά και λαϊκά στρώματα και στον αγώνα για την δημοκρατία. Προϋποθέτει την κοινωνική ανατροπή και στοχεύει στη λαϊκή κυριαρχία για τη δημοκρατική αναγέννηση της χώρας. Ακριβώς γι’ αυτό μπορεί να αποφύγει την παγίδα του εθνικισμού και να παραμείνει βαθιά διεθνιστικός.

Ο διεθνισμός της Εργασίας είναι στους αντίποδες του διεθνισμού του Κεφαλαίου. Το Κεφάλαιο επιδιώκει την ελεύθερη διακίνηση εμπορευμάτων, του χρήματος και, αναλόγως των αναγκών του, του εργατικού δυναμικού. Η Εργασία επιδιώκει τον κοινωνικό έλεγχο των οικονομικών μηχανισμών και χρησιμοποιεί τα κρατικά μέσα για να προστατεύσει τα λαϊκά συμφέροντα. Ο διεθνισμός της Εργασίας δεν παραβλέπει την ύπαρξη του κυρίαρχου κράτους, ούτε θεωρεί ότι το υπερκρατικό επίπεδο που έχουν διαμορφώσει οι κυρίαρχες τάξεις, υπό την αιγίδα της ΕΕ, αποτελεί ένα πιο ευνοϊκό πεδίο πάλης από το εθνικό. Αντίθετα, η Εργασία επιδιώκει να ανατρέψει και να μεταβάλλει τους κρατικούς μηχανισμούς μέσω της λαϊκής αυτοοργάνωσης, ώστε να υλοποιήσει τους στόχους της κοινωνικής αλλαγής. Η υπέρβαση των εθνικών κρατών προϋποθέτει ένα ντόμινο πολιτικο-κοινωνικών ανατροπών που εκκινούν από το εθνικό επίπεδο και όχι το αντίστροφο.

Η θέση αυτή έχει καίρια σημασία στις συνθήκες που δημιούργησε η κρίση. H τραγική μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ έφερε απαξίωση της Αριστεράς και βαθιά απογοήτευση στα λαϊκά στρώματα. Το μνημονιακό καθεστώς έχει μονιμοποιήσει την ακραία φτώχεια, τις τεράστιες ταξικές ανισότητες, τη βαρύτατη φορολογία, την ανεργία και τη μετανάστευση της νεολαίας. Υπάρχει διάχυτη αίσθηση οικονομικής και κοινωνικής ασφυξίας και ανημπόριας στα λαϊκά και μικρομεσαία στρώματα. Ακόμη εντονότερη είναι η αίσθηση της απώλειας της λαϊκής κυριαρχίας, της εθνικής ταπείνωσης και της καταρράκωσης της δημοκρατίας.Το πολιτικό σύστημα έχει πλήρως απαξιωθεί, οι συλλογικές λύσεις φαντάζουν απρόσιτες και ο θυμός της κοινωνικής πλειοψηφίας παραμένει βουβός.

Στην υπόλοιπη Ευρώπη η σοσιαλδημοκρατία καταρρέει ενώ η Αριστερά αποκόπτεται από το λαϊκό της υπόβαθρο, καθώς διστάζει να απαιτήσει ρήξη με την ΕΕ. Ισχυροποιείται έτσι η Άκρα Δεξιά που μιλάει για λαϊκή κυριαρχία και στοχοποιεί την ΕΕ, χωρίς να προτείνει κάποια ουσιαστική ρήξη με αυτήν παρά μόνο μια ακόμη πιο αυταρχική και ξενοφοβική εκδοχή της. Ταυτόχρονα όμως έχει αρχίσει να εμφανίζεται και ένα καινούργιο αριστερόστροφο ρεύμα στη Γαλλία, την Ισπανία, τη Γερμανία και αλλού, που επιδιώκει ανοιχτά την ανατροπή των ευρωπαϊκών συνθηκών και της κυριαρχίας της ολιγαρχίας. Πρόκειται για ελπιδοφόρα εξέλιξη που θα καταγραφεί στις ευρωπαϊκές εκλογές του 2019.

Σ’ αυτή την κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα πρέπει να στηρίζεται το μήνυμα της ελληνικής Αριστεράς για εθνική-λαϊκή κυριαρχία και κοινωνική ανατροπή. Η ρήξη με την ΕΕ αποτελεί συστατικό στοιχείο ενός σχεδίου που στοχεύει στην προώθηση των συμφερόντων της Εργασίας και τη χειραφέτηση των καταπιεσμένων κοινωνικών, φυλετικών, θρησκευτικών και άλλων ομάδων. Είναι αυτονόητο ότι δεν μπορεί να υπάρξει, στο όνομα του πατριωτισμού και της προάσπισης της εθνικής κυριαρχίας, συνεργασία, ή ακόμη και συνομιλία, της Αριστεράς με εθνικιστικές οργανώσεις και απόψεις. Δεν υπάρχει υπερταξικό πατριωτικό μήνυμα, ούτε υπήρξε ποτέ. Η καταπολέμηση του εθνικιστικού μίσους απέναντι στους άλλους λαούς, της ξενοφοβίας και του ρατσισμού αποτελούν ταυτοτικά στοιχεία για οποιαδήποτε αριστερή και δημοκρατική δύναμη.

Γι’ αυτό η πρόσφατη συνέντευξη του Γραμματέα της ΛΑΕ σε ακροδεξιό εθνικιστικό τηλεοπτικό κανάλι αποτελεί βαρύ πολιτικό ολίσθημα, που παίρνει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις καθώς ο ίδιος έχει σταδιακά μετατραπεί στην κύρια δημόσια παρουσία τηςΛαϊκής Ενότητας. Οι απόψεις που εξέφρασε για ευαίσθητα θέματα, όπως το Μακεδονικό, δείχνουν ότι δεν πρόκειται για απλή αστοχία, αλλά για σύμπτωμα πολιτικής σύγχυσης κι έτσι πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Η Ελλάδα χρειάζεται περισσότερο από ποτέ ένα ευρύ πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο που θα προχωρήσει στην κοινωνική αλλαγή, και την αποτίναξη ενός καθεστώτος που καταλύει την εθνική και λαϊκή κυριαρχία. Η συγκρότηση ενός τέτοιου μετώπου απαιτεί την υπέρβαση του κατακερματισμού των αντιστάσεων και των κινημάτων που δίνουν σήμερα τις μάχες στα επιμέρους μέτωπα (πλειστηριασμοί, παιδεία, εκποίηση δημόσιας περιουσίας, περιβάλλον, κρατική καταστολή). Είναι προφανές ότι αυτή η διαδικασία είναι ασύμβατη με την οποιαδήποτε σύγχυση σχετικά με το είδος των συνεργασιών και των πολιτικών συγκλίσεων που επιδιώκονται. Προϋπόθεσή της είναι η δημοκρατική λειτουργία, η απόρριψη κάθε ροπής προς τον αρχηγισμό και η ισότιμη και πλουραλιστική εκπροσώπηση όλων των δυνάμεων που συμμετέχουν σε ένα τέτοιο εγχείρημα.

Πιστεύουμε ότι το μέτωπο αυτό είναι απαραίτητο και απόλυτα εφικτό. Ολοι κατανοούν ότι η συνέχιση του κατακερματισμού και της αυτοαναφορικής αναδίπλωσης των δυνάμεων που αντιμάχονται την σημερινή κατάσταση αποτελεί το καλύτερο δώρο για τους κρατούντες και την απρόσκοπτη συνέχιση της ολέθριας πολιτικής τους. Το κόστος της αποτυχίας είναι πολύ μεγάλο για να το αποδεχθούμε.

Η νέα ελληνική κανονικότητα

Είναι χαρακτηριστικό των συντηρητικών να απεχθάνονται τις περιόδους κρίσης και να προσβλέπουν εναγώνια σε μια σταθερή κανονικότητα. Αλλά ξεχνάνε ότι οι μηχανισμοί της νέας κανονικότητας θεμελιώνονται κατά τη διάρκεια της κρίσης και φέρουν το αποτύπωμά της...


του Κώστα Λαπαβίτσα*

Επιστροφή στην κανονικότητα είναι το μήνυμα της κυβέρνησης και συμφωνεί και η αξιωματική αντιπολίτευση. Η οικονομία έχει σταθεροποιηθεί σε σχέση με τη περίοδο 2010-13 και πολιτικά η χώρα φαίνεται να επιστρέφει σε ένα είδος διπολισμού πλαισιωμένου απο μικρά και ακίνδυνα κόμματα.

Ήδη εμφανίστηκαν απόψεις που ισχυρίζονται ότι η Ελλάδα κατάφερε να ξεπεράσει την εποχή των οξυμένων αντιπαραθέσεων και άρα το ίδιο μπορεί να συμβεί και στην υπόλοιπη Ευρώπη που αντιμετωπίζει το φάσμα της Άκρας Δεξιάς. Οι λαοί της Ευρώπης, λένε, αφού φωνάξουν και διαμαρτυρηθούν, τελικά θα επιστρέψουν στη νεοφιλεύθερη τάξη και σταθερότητα.

Είναι χαρακτηριστικό των συντηρητικών να απεχθάνονται τις περιόδους κρίσης και να προσβλέπουν εναγώνια σε μια σταθερή κανονικότητα. Αλλά ξεχνάνε ότι οι μηχανισμοί της νέας κανονικότητας θεμελιώνονται κατά τη διάρκεια της κρίσης και φέρουν το αποτύπωμά της. Ξεχνάνε ακόμη ότι υπάρχουν και νέες κανονικότητες που δεν έχουν καμία προοπτική. Αυτό συμβαίνει όταν τα ηγετικά στρώματα της κοινωνίας έχουν χάσει την ικμάδα τους και τα λαϊκά στρώματα δεν έχουν τη δύναμη να ανατρέψουν την κατάσταση. Τότε η κοινωνία παρακμάζει και λείπει η πραγματική βάση για σταθερότητα.

Η χώρα μας γνώρισε μια βαθύτατη δομική κρίση που ξέσπασε το 2008 και εντάθηκε μετά το 2010, με επίκεντρο το δημόσιο χρέος και το ευρώ. Ακολούθησε εντονότατη αστάθεια στη διάρκεια της οποίας συγκρούστηκαν δύο κυρίως θέσεις. Η μία ισχυριζόταν ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος από τα μνημόνια, ενώ η άλλη υποστήριζε το δρόμο της ρήξης με την ΟΝΕ και την ΕΕ. Επικράτησε τελικά η πρώτη και η νίκη της σφράγισε τη νέα κανονικότητα.

Ακριβώς για το λόγο αυτό, η νέα κανονικότητα είναι αντίγραφο της παλιάς και ακόμη χειρότερη. Δεν χρειάζεται να πάμε μακριά για να βρούμε τις αποδείξεις στο οικονομικό, στο κοινωνικό και στο πολιτικό πεδίο.

Η νέα οικονομική κανονικότητα


Μετά την τεράστια οικονομική συρρίκνωση που επέφεραν τα μνημόνια, το 2017 εμφανίστηκε μια σχετική σταθεροποίηση με χαμηλή ανάπτυξη. Αλλά τα μνημόνια δεν άλλαξαν τη στρεβλή δομή της ελληνικής οικονομίας. Η Ελλάδα συνεχίζει να έχει υπερδιογκωμένο τομέα υπηρεσιών, αδύναμη βιομηχανία και μη ανταγωνιστική γεωργία. Οι τράπεζές της είναι φαντάσματα, το παραγωγικότερο κομμάτι του εργατικού δυναμικού μεταναστεύει κατά εκατοντάδες χιλιάδες και οι επενδύσεις χωλαίνουν. Το δημόσιο χρέος παραμένει τεράστιο επιτάσσοντας εξωπραγματική λιτότητα για χρόνια, δηλαδή βαρύτατους φόρους και περικοπές δημοσίων επενδύσεων. Η εθνική ανταγωνιστικότητα ουσιαστικά έχει πάψει να βελτιώνεται από το 2013. Η χώρα δεν έχει αναπτυξιακή δυναμική και με τις παρούσες συνθήκες δεν πρόκειται να την αποκτήσει.

Η νέα οικονομική κανονικότητα δεν είναι μόνο τόσο στρεβλή όσο και η παλιά, είναι και πιο διεφθαρμένη. Η χαρακτηριστικότερη απόδειξη δόθηκε τις τελευταίες μέρες με το σκάνδαλο των ακινήτων και της ‘χρυσής βίζας’ για Κινέζους αγοραστές. Ένας γιγαντιαίος μηχανισμός διαφθοράς είχε στηθεί με συμμετοχή τριών από τις τέσσερις ‘συστημικές’ τράπεζες και, υποτίθεται, ‘σοβαρών’ επιχειρηματιών. Εμπλοκή είχε και το κράτος, το οποίο λειτούργησε ως πωλητής βίζας σε πλούσιους ξένους, χωρίς επαρκείς μηχανισμούς για να ελέγξει τις παρανομίες. Το κινέζικο και όχι το ελληνικό κράτος αποκάλυψε την υπόθεση. Τέλος, ο μηχανισμός διαφθοράς στηρίχθηκε στα νέα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής – POS – τα οποία υποτίθεται ότι θα καθάριζαν την κόπρο του Αυγείου από την αγορά. Έχουμε, δηλαδή, μια νέα, δομική και τεχνολογικά εκσυγχρονισμένη διαφθορά, που είναι μάλιστα και ‘εξωστρεφής’. Πλήρης διάβρωση.

Η νέα κοινωνική και πολιτική κανονικότητα


Η νέα κανονικότητα είναι πολύ χειρότερη και στο κοινωνικό πεδίο. Η χώρα σταδιακά αναγκάστηκε να δεχτεί τη μνημονιακή φτώχεια και οι εργαζόμενοι χαμήλωσαν τις προσδοκίες για τους ίδιους και τα παιδιά τους. Η ακραία φτώχεια και η ανέχεια παραμένουν γιγάντιες, αλλά είναι σχεδόν αόρατες στο δημόσιο χώρο κι έχουν χάσει τη δική τους ανεξάρτητη φωνή. Η ζωή έγινε αναπόφευκτα πιο σκληρή και ασυγκίνητη μέσα σε συνθήκες ανεργίας, φόρων, χαμηλών μισθών και πλειστηριασμών της λαϊκής περιουσίας. Οι χειρότερες επιπτώσεις της βαθιάς ταξικής ανισότητας έχουν αποφευχθεί μόνο επειδή υπάρχει το ιστορικό απόθεμα κοινωνικής αλληλεγγύης και ο παραδοσιακός ρόλος της οικογένειας.

Η νέα κανονικότητα είναι, τέλος, χειρότερη εκδοχή της παλιάς και στο πολιτικό πεδίο. Ο διπολισμός ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ είναι κακέκτυπο του προηγούμενου ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ. Ο λόγος είναι ότι δεν υπάρχουν οι πόροι για πραγματικές παροχές, ή μαζικούς διορισμούς. Η ισχύς που αντλούν τα κόμματα εξουσίας από τη νομή του δημοσίου είναι υπαρκτή, όπως αναπόφευκτα γίνεται όταν μεγαλώνει η φτώχεια, αλλά η δημοσιονομική στενότητα δεν επιτρέπει τα παλιά μεγαλεία.

Ταυτόχρονα οι δημοκρατικές διαδικασίες έχουν εξασθενίσει δραματικά, με κατάπτωση της Βουλής και φαινόμενα κυβερνητικού αυταρχισμού. Οι κρατικοί μηχανισμοί έχουν επίσης μειωμένη αποτελεσματικότητα, καθώς υπάρχει απώλεια εθνικής κυριαρχίας και οι καίριες αποφάσεις για την οικονομία και την κοινωνία λαμβάνονται στις Βρυξέλλες. Μόνο στη συλλογή των φόρων έχουν βελτιωθεί κι αυτό γιατί το επέβαλαν οι δανειστές για δικούς τους λόγους.

Παράλληλα αυξάνεται η αδιαφορία και η απαξίωση της πολιτικής που εκφράζεται με διάθεση αποχής από τις εκλογές και τα πολιτικά δρώμενα. Για τον λόγο αυτό, ο νέος διπολισμός της συμφοράς ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ είναι αμφίβολο αν θα διαρκέσει μετά τις επόμενες εκλογές. Πως ακριβώς θα μπορέσει ο ΣΥΡΙΖΑ να θεμελιώσει το ρόλο του στο υποτιθέμενο δίπολο, όταν θα βρίσκεται μακριά από τους μηχανισμούς της εξουσίας, δεδομένου μάλιστα ότι έχει πολύ περιορισμένες οργανικές προσβάσεις στο κοινωνικό σώμα και αδύναμο κομματικό μηχανισμό;

Διεθνής αστάθεια


Αβίαστα προκύπτει το συμπέρασμα ότι η νέα ελληνική κανονικότητα δεν έχει καμία πραγματική βάση σταθερότητας. Είναι εύθραυστη, προϊόν ανελέητης πίεσης από τα ανώτερα στρώματα και τους δανειστές, αλλά και βαθιάς κούρασης των λαϊκών στρωμάτων. Στην πράξη η Ελλάδα κάνει σημειωτόν μετά από μια βαθύτατη κρίση.

Την ίδια ώρα στην παγκόσμια οικονομία συσσωρεύονται απειλητικοί οιωνοί. Η ανάπτυξη της ΕΕ μειώθηκε σημαντικά το 2018 και, αν η ΕΚΤ συνεχίσει να περιορίζει την παροχή ρευστότητας, θα είναι ακόμη χαμηλότερη το 2019. Η ιταλική κρίση γεννάει συνεχώς νέες πιέσεις. Οι αναπτυσσόμενες χώρες αντιμετωπίζουν προβλήματα υπερδανεισμού των ιδιωτικών επιχειρήσεων σε δολάρια. Τα μεγάλα χρηματιστήρια υποχωρούν καθώς η παροχή ρευστότητας από τη αμερικανική κεντρική τράπεζα μειώνεται. Σταδιακά εμφανίζονται συνθήκες γενικευμένης παγκόσμιας αστάθειας.

Για την Ελλάδα, που ήδη αντιμετωπίζει μεγάλες δυσκολίες να δανειστεί στις ανοιχτές αγορές, οι κίνδυνοι είναι προφανείς. Σε συνθήκες χρηματοπιστωτικής πίεσης, ή γενικευμένης αναταραχής, το περίφημο ‘μαξιλάρι’ θα καταστεί αναποτελεσματικό αμέσως μόλις η κυβέρνηση αναγκαστεί να το χρησιμοποιήσει για πρώτη φορά και μετά θα εξανεμιστεί γρήγορα. Η ανοχύρωτη χώρα μας θα είναι από τα πρώτα θύματα. Ας πανηγυρίσουν λοιπόν οι υμνητές της νέας κανονικότητας όσο προλαβαίνουν. Είναι θέμα χρόνου να φανεί πόσο σαθρά είναι τα θεμέλιά της.

* Ο Κώστας Λαπαβίτσας  είναι οικονομολόγος, καθηγητής της Σχολής Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και πολιτικός...
πηγή:  costaslapavitsas

Προετοιμασία για νέο μεγάλο αριστερό συνασπισμό από την «Πρωτοβουλία των 114»

Από Σεπτέμβριο αναμένεται να αρχίσει μια πιο δυναμική προσπάθεια για συνένωση του κατακερματισμένου χώρου της εξωκοινοβουλευτική Αριστεράς που βρίσκεται πέραν του κυβερνώντος κόμματος....


φωτογραφία από παλαιότερη συνέντευξη τύπου της "Πρωτοβουλίας των 114"

«Ετοιμαστείτε για μεγάλο αριστερό συνασπισμό δυνάμεων κατά και της fake αριστεράς και της δεξιάς του Κυριάκου Μητσοτάκη». Αυτό τονίζουν τα κόμματα πέραν του ΣΥΡΙΖΑ που εν αναμονή ραγδαίων πολιτικών εξελίξεων προετοιμάζονται για εκλογές. Αλλωστε, ο Παναγιώτης Λαφαζάνης και ο Αλέκος Αλαβάνος βρίσκονται πλέον σε κοινή γραμμή θεωρώντας ότι μόνο με συνένωση δυνάμεων θα καταφέρουν να μπουν στη Βουλή.

Οπως λένε μάλιστα από τη Λαϊκή Ενότητα, τον Σεπτέμβριο θα ξεκινήσει ακόμη πιο ευδιάκριτα η κοινή προσπάθεια με ακόμη πιο δυναμικές παρεμβάσεις κατά της κυβέρνησης του άλλοτε συνοδοιπόρου τους, Αλέξη Τσίπρα, τον οποίον πλέον θεωρούν ξεκάθαρα «προδότη» της αριστεράς ή στην καλύτερη περίπτωση δεν τον θεωρούν καν αριστερό πλέον, αλλά σοσιαλδημοκράτη. Και τονίζουν με νόημα: «Οποιος άλλος θέλει ας μας ακολουθήσει σ’ αυτό που θέλουμε να κάνουμε…».

«Πρωτοβουλία των 114» για τη συνεργασία, την κοινή δράση και την ενότητα της Αριστεράς


Οι αναμενόμενος κινήσεις προετοιμασίας του νέου αριστερού συνασπισμού της Αριστεράς είναι στα πλαίσια της «Πρωτοβουλίας των 114» στην οποία συμμετέχουν 114 πρόσωπα και συλλογικότητες, μεταξύ των οποίων οι Αλέκος Αλαβάνος, Παναγιώτης Λαφαζάνης, Μανώλης Γλέζος, Νάντια Βαλαβάνη, Κώστας Λαπαβίτσας, Περικλής Κοροβέσης, Γιάγκος Ανδρεάδης, Κάτια Γέρου, Κυριάκος Κατζουράκης, Κώστας Ησυχος, Δημήτρης Στρατούλης, Στάθης Λεουτσάκος, Γιώργος Ρωμανιάς, ο ευρωβουλευτής Νίκος Χουντής κ.ά.

Ο νέος αριστερός συνασπισμός θα έχει ως βάση την «αμεσοδημοκρατία, τη σεμνότητα, το πείσμα, τη φιλοδοξία, τη φιλοξενία, τη φιλοπατρία». Επιπλέον, στις θέσεις τους εμπεριέχονται και: η έξοδος από το ΝΑΤΟ, από την Ε.Ε. και από την ευρωζώνη, την διαγραφή χρέους «με αξιοποίηση όλων των δυνατών μέσων», η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, η εθνικοποίηση των ΔΕΚΟ και άλλων στρατηγικών τομέων της οικονομίας, η βαθιά δημοκρατική τομή στη Δημόσια Διοίκηση «με αποτελεσματική καταπολέμηση της αναξιοκρατίας, κομματικοποίησης, διαφθοράς, ατιμωρησίας», η συγκρότηση Συντακτικής Συνέλευσης για την ψήφιση από τον λαό νέου Συντάγματος, η πλήρης ρήξη με τους δανειστές, η μείωση της ανεργίας και η αύξηση της ζήτησης. Ολα τα παραπάνω έχουν στόχο την «ανακοπή και ανατροπή της σημερινή κατάστασης».

Kώστας Λαπαβίτσας: «Η ζωή εν τάφω για την ελληνική οικονομία»

Η πραγματικότητα είναι προφανής και είναι αυτή ακριβώς που οποιοσδήποτε λογικός οικονομολόγος θα προέβλεπε ήδη από το 2013-14. Η ελληνική οικονομία έχει σταθεροποιηθεί σε σχέση με το 2009-10, χωρίς να διαφαίνεται καμία σημαντική δυναμική ανάπτυξης...


 

 του Κώστα Λαπαβίτσα (*)

Οικονομική στασιμότητα, κοινωνική ανισότητα, πολιτική χρεοκοπία

Ο ακριβέστερος χαρακτηρισμός της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας είναι η σταθερότητα του νεκροταφείου. Μόλις στις 20 Νοεμβρίου, για παράδειγμα, η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε ότι ο κύκλος εργασιών της βιομηχανίας μειώθηκε κατά 0,8% τον Σεπτέμβριο. Ο δείκτης υποχωρεί εδώ και περίπου ένα εξάμηνο. Η πολυθρύλητη βιομηχανική ανάκαμψη, στην οποία τόσες κυβερνητικές ελπίδες ακούμπησαν στο τέλος του 2016 και τις αρχές του 2017, απλώς δεν υπάρχει.

Εύκολα θα μπορούσε κανείς να παραθέσει πλήθος άλλων δεικτών, όπως για τις λιανικές πωλήσεις, τις εξαγωγές και εισαγωγές, τις επενδύσεις, την κατανάλωση, και ούτω καθεξής, αλλά δεν συντρέχει λόγος. Η πραγματικότητα είναι προφανής και είναι αυτή ακριβώς που οποιοσδήποτε λογικός οικονομολόγος θα προέβλεπε ήδη από το 2013-14. Η ελληνική οικονομία έχει σταθεροποιηθεί σε σχέση με το 2009-10, χωρίς να διαφαίνεται καμία σημαντική δυναμική ανάπτυξης.

Μεγάλα κοινωνικά στρώματα έχουν εξουθενωθεί και αποδέχονται καρτερικά την κατάσταση. Η κωλοτούμπα του Αλέξη Τσίπρα το 2015 σκότωσε την ελπίδα για τα λαϊκά, τα εργατικά, τα αγροτικά και τα μικρομεσαία στρώματα. Με κανένα τρόπο όμως δεν συναινούν σε ό, τι συμβαίνει, όπως δείχνει η εξαιρετική τελυταία έρευνα της Public Issue. Αποδέχονται τη μνημονιακή πραγματικότητα χωρίς να αντιδρούν δυναμικά, αλλά δεν συναινούν και έχουν βουβή αποστροφή. Το παράδοξο αυτό έχει μεγάλη σημασία για τις πολιτικές εξελίξεις.

Πιο συγκεκριμένα, η μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε μεγάλη αυτοπεποίθηση σε όσους πέρασαν την κρίση με τις μικρότερες απώλειες, δηλαδή κυρίως στα ανώτερα στρώματα. Δεν υπάρχει πλέον ούτε αιδώς, ούτε διστακτικότητα στο να προβάλλει κανείς την ευμάρειά του. Μια απλή βόλτα στο κέντρο των Αθηνών αρκεί για να δείξει το ανελέητο ταξικό στρώμα που έφτιαξαν τα μνημόνια, το οποίο χαίρεται την άνεσή του και δε ντρέπεται να τη δείξει στους άνεργους, τους φτωχούς, τη μεγάλη μάζα που συνεχώς προσθέτει και διαιρεί τα λεπτά του κάθε ευρώ.

Παράλληλα, η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ στο φορολογικό και το ασφαλιστικό έχει αυξήσει τα βάρη για τη μεγάλη μάζα των μεσαίων στρωμάτων, προσφέροντας όμως σχετική προστασία στα χαμηλότερα. Πρόκειται για μια πολιτική αναδιανομής που δεν έχει τίποτε το αριστερό, καθώς αναδιανέμει τη φτώχεια από το ένα κομμάτι των εργαζομένων στο άλλο. Η κοινωνική πίεση είναι τεράστια, αλλά δίνει κάποια εκλογικά πλεονεκτήματα και, για την ώρα, συμβάλλει στην έλλειψη αντίδρασης.

Τέλος, η αποστροφή προς το πολιτικό σύστημα δεν εκφράζεται πια με θυμό, ή με λεκτικές και άλλες επιθέσεις στους πολιτικούς, όπως γινόταν στις αρχές της κρίσης. Υπάρχει όμως βαθιά απαξίωση, ιδίως ανάμεσα στη νεολαία. Τίποτε δεν είχε τελικά το ελληνικό πολιτικό σύστημα να προσφέρει στη χώρα μετά το ξέσπασμα της κρίσης. Ειδικευμένοι στο καθημερινό μεροδούλι-μεροφάι της συναλλαγής, χωρίς ευρύτερο όραμα για τη χώρα, οι Έλληνες πολιτικοί έγιναν έρμαια των δανειστών. Δυστυχώς η μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ ενέταξε και την Αριστερά στην ίδια συνομοταξία, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα ώστε να επανεμφανιστούν και τα φαντάσματα της «Κεντροαριστεράς» διεκδικώντας ρόλο στα πράγματα.

Για την αναγέννηση της ελπίδας

Και τώρα τι; Η πολιτική είναι καταρχήν ο δημόσιος λόγος, αυτός που γίνεται κοινωνική πραγματικότητα. Στην Ελλάδα ο δημόσιος λόγος συνόψισε καθαρά τους δύο δρόμους που είχε μπροστά της η χώρα από την αρχή της κρίσης.

Ο πρώτος ήταν να αποδεχθεί την πολιτική των δανειστών, κάνοντας «εσωτερική υποτίμηση», εφαρμόζοντας πρωτοφανή λιτότητα, ιδιωτικοποιώντας και «μεταρρυθμίζοντας». Ο δεύτερος ήταν να εφαρμόσει δική της πολιτική κάνοντας στάση πληρωμών στο χρέος, βγαίνοντας από το ευρώ και υλοποιώντας βαθιές τομές στην οικονομία και τη δημόσια διοίκηση. Για ένα διάστημα ο Αλέξης Τσίπρας, με τη θερμή σύμπραξη του Γιάνη Βαρουφάκη, ισχυρίστηκε ότι υπήρχε και ένας ακαθόριστος τρίτος δρόμος, κερδίζοντας έτσι τις εκλογές του 2015. Αλλά ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε του εξήγησε τη φύση της πραγματικότητας.

Ο δρόμος της «εσωτερικής υποτίμησης» υποστηρίχθηκε από μια στρατιά τραπεζιτών, βιομηχάνων, πολιτικών, πανεπιστημιακών, δημοσιογράφων – δηλαδή ολόκληρο το ελληνικό κατεστημένο. Δεν υπήρξε ποτέ «κόμμα της δραχμής» στην Ελλάδα, αλλά μόνο «κόμμα του ευρώ», αποφασισμένο, σκληρό και ανυποχώρητο. Ο άλλος δρόμος παρουσιάστηκε από μεμονωμένες φωνές που αρχικά λοιδορήθηκαν, αλλά σταδιακά βρήκε απήχηση. Έδρασε πολιτικά μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς ποτέ να εισχωρήσει στον ηγετικό κύκλο του Αλέξη Τσίπρα. Ηττήθηκε το καλοκαίρι του 2015 και γι’ αυτό έχει και ο ίδιος τις ευθύνες του.

Ο πολιτικός θρίαμβος της «εσωτερικής υποτίμησης» είναι η τραγωδία της χώρας. Παρά τα όσα ισχυρίζονται διάφοροι δημοσιογράφοι – και όχι μόνο – για τη σημερινή κατάσταση δεν φταίει ούτε το στραβό μας το κεφάλι, ούτε η ελληνική ιδιαιτερότητα, η οποία υποτίθεται ότι δεν επιτρέπει τις «μεταρρυθμίσεις» και αποτρέπει το κύμα των ξένων επενδύσεων που είναι έτοιμο να μας εκτοξεύσει. Φταίνε τα ίδια τα μνημόνια που ήταν εξαρχής σχεδιασμένα για να εξυπηρετήσουν τους δανειστές και δεν έχουν ουσιαστικό αναπτυξιακό περιεχόμενο.

Στο ελάχιστο δεν έχει αλλάξει η προβληματική δομή της ελληνικής οικονομίας μετά από επτά χρόνια. Η Ελλάδα παραμένει μια χώρα υπηρεσιών χαμηλής ανταγωνιστικότητας, με αδύναμη βιομηχανία που είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένη στις εισαγωγές, και με μη ανταγωνιστική γεωργία που πλέον πνίγεται. Το μόνο που άλλαξε είναι η φτώχεια που έφερε η «εσωτερική υποτίμηση» και η όξυνση των ταξικών διαφορών. Όσο η χώρα θα αποδέχεται το πλαίσιο που έθεσαν οι δανειστές, τόσο θα βολοδέρνει με χαμηλή και ασταθή ανάπτυξη, τη νεολαία να φεύγει στο εξωτερικό, τις ανισότητες να γιγαντώνονται, τη βαριά φορολογία, τις περικοπές στις δημόσιες δαπάνες και τους συνταξιούχους στη φτώχεια.

Για να βγει η Ελλάδα από το αδιέξοδο θα πρέπει να πάρει τον άλλο δρόμο. Αντίθετα με όσα έχουν κατά κόρον γραφεί και λεχθεί, αυτός είναι πάντα παρών και τα βήματά του είναι επεξεργασμένα. Θα χρειαστούν φυσικά περαιτέρω προσαρμογή, καθώς οι συνθήκες στην ΕΕ και γενικότερα μεταβάλλονται συνεχώς, αλλά ο πυρήνας είναι γνωστός και απολύτως εφικτός. Μπορεί να εφαρμοστεί με ομαλότητα, μέσω διαπραγματεύσεων και χωρίς να απομονώσει τη χώρα.

Αυτό που συνεχίζει να λείπει είναι η θαρραλέα και πειστική πολιτική παρουσία που θα τον εκπροσωπήσει. Ευρύτατα λαϊκά στρώματα σιωπούν και υπομένουν, ξέρουν όμως ότι δεν υπάρχει προοπτική για τα παιδιά τους. Δεν συναινούν και θέλουν ελπίδα που μπορεί να έρθει μόνο με ολική αλλαγή πορείας. Στις σημερινές συνθήκες, όσους τακτικούς υπολογισμούς και αν κάνει η κυβέρνηση, δεν υπάρχει η δυνατότητα μακροχρόνιας πολιτικής σταθερότητας. Είναι πιθανό το 2018 και 2019 να δοθεί και πάλι η δυνατότητα στον ελληνικό λαό να διαλέξει. Για τον ίδιο και τη χώρα του, δεν θα πρέπει να γίνει ξανά η λάθος επιλογή.

(*) Ο Κώστας Λαπαβίτσας είναι οικονομολόγος, καθηγητής της Σχολής Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και Πολιτικός...

Τι δηλώνει η έξοδος στις αγορές;

Οι περιβόητες αγορές ομολόγων διαφέρουν πολύ από τις αγορές της καθημερινής ζωής. Πρόκειται για έναν σχετικά στενό κύκλο ανθρώπων που συνήθως γνωρίζονται μεταξύ τους και έχουν άμεση επαφή με τους πολιτικούς και τους ισχυρούς του χρήματος. Αυτοί «προετοιμάζουν» την έκδοση ομολόγων με συνεχείς επαφές και διαβουλεύσεις...



 του Κώστα Λαπαβίτσα (*)
Πανηγυρίζει η κυβέρνηση γιατί με την επιτυχημένη έκδοση του νέου πενταετούς ομολόγου επιστρέφουμε στην «κανονικότητα». Η αντιπολίτευση, κάνοντας άσφαιρη κριτική, διατείνεται ότι πρόκειται απλώς για επιστροφή στην εποχή Σαμαρά. Στην πραγματικότητα σύσσωμο το μνημονιακό στρατόπεδο πανηγυρίζει τον θρίαμβό του. Αλλά η «κανονικότητα» που ήδη διαμορφώνεται είναι πολύ σκληρή και καθόλου αυτό που οι πολιτικοί φαντάζονται.
Τα δεδομένα του ομολόγου, όπως τουλάχιστον έγιναν γνωστά, έχουν ως εξής. Η Ελλάδα άντλησε 3 δισ. ευρώ, με συνολικές προσφορές αγοράς πάνω από 6,5 δισ. και απόδοση για τους αγοραστές 4,625%. Από τα 3 δισ. που αντλήθηκαν, περίπου τα 1,6 δισ. ήταν σε ανταλλαγή ομολόγων που είχαν εκδοθεί από την κυβέρνηση Σαμαρά το 2014 με ημερομηνία λήξης το 2019. Τα υπόλοιπα 1,4 δισ. ήταν «νέο χρήμα».
Σημασία έχει και το ποιος αγόρασε τα ομόλογα. Από τα 1,6 δισ. που ανταλλάχθηκαν, περίπου τα τρία τέταρτα προήλθαν από την Εθνική, την Alpha και την Eurobank. Τα υπόλοιπα ήταν στην κατοχή διαφόρων διεθνών φαντ και ασφαλιστικών εταιρειών. Από τα 1,4 δισ. του «νέου χρήματος», άνω του 80% προήλθε από διάφορα φαντ, τα οποία στη μεγάλη πλειονότητά τους ήταν αμερικανικά και βρετανικά (44% και 26% των αγοραστών, αντιστοίχως).
Οι περιβόητες αγορές ομολόγων διαφέρουν πολύ από τις αγορές της καθημερινής ζωής. Πρόκειται για έναν σχετικά στενό κύκλο ανθρώπων που συνήθως γνωρίζονται μεταξύ τους και έχουν άμεση επαφή με τους πολιτικούς και τους ισχυρούς του χρήματος. Αυτοί «προετοιμάζουν» την έκδοση ομολόγων με συνεχείς επαφές και διαβουλεύσεις.
Η επιτυχία της νέας έκδοσης απαιτούσε καταρχήν προετοιμασία για την ανταλλαγή των ομολόγων Σαμαρά που βρίσκονταν στην κατοχή των ελληνικών τραπεζών. Δεν θα πρέπει να έχουν παράπονο οι τράπεζες. Τα ομόλογά τους ανταλλάχθηκαν στην τιμή των 102,6 ευρώ για κάθε 100, δηλαδή έλαβαν ένα δώρο 2,6% στο ποσόν που διέθεσαν.
Αν προσθέσουμε και τη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής (5 έτη, ενώ για τα ομόλογα που επιστράφηκαν απέμεναν μόνο 2 έτη μέχρι το 2019), το κέρδος για τους ισολογισμούς των τραπεζών ήταν τελείως άκοπο και καθόλου αμελητέο. Ευγενικός χορηγός ο ελληνικός λαός, με επικεφαλής την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, που πονάει όταν εφαρμόζει τα μνημόνια.
Παραπονεμένα δεν θα πρέπει να είναι ούτε τα αμερικανικά και βρετανικά φαντ που πρόσφεραν τον κύριο όγκο του «νέου χρήματος». Η απόδοση του 4,625% ήταν υψηλότατη για τις σημερινές συνθήκες της αγοράς. Το αντίστοιχο ισπανικό ομόλογο έχει απόδοση 0,3% και το πορτογαλικό 1,2%, για να μην αναφέρουμε το γερμανικό που έχει -0,2%.
Στην περίπτωση της Ελλάδας υπάρχει βέβαια ο κίνδυνος μη πληρωμής. Αλλά οι ετήσιες αποπληρωμές της χώρας μας μέχρι το 2022, οπότε και λήγει το νέο ομόλογο, είναι σχετικά περιορισμένες (περίπου 5 δισ. τον χρόνο), με εξαίρεση το 2019 που είναι περίπου 12 δισ. Δεδομένου ότι το ελληνικό πολιτικό σύστημα έχει συνολικά αποδεχτεί το μνημονιακό πλαίσιο, πρώτος στόχος του οποίου είναι η αποπληρωμή των ξένων δανειστών, το ρίσκο ήταν μικρό.
Εξάλλου το χρήμα είναι σχεδόν δωρεάν στις παγκόσμιες αγορές, μια και οι κεντρικές τράπεζες εδώ και χρόνια τυπώνουν τρισεκατομμύρια δολάρια και ευρώ, έχοντας οδηγήσει τις αποδόσεις σε κατάρρευση και προκαλώντας χρηματιστηριακή έκρηξη, ιδίως στις ΗΠΑ, από όπου και οι περισσότεροι αγοραστές των ελληνικών ομολόγων.
Γιατί λοιπόν να μη διαθέσουν ένα σχετικά περιορισμένο ποσόν που θα έχει πολύ ευνοϊκή απόδοση, υπό την προστασία της τρόικα και με την ενθουσιώδη συναίνεση της ελληνικής κυβέρνησης; Χορηγός και πάλι ο ελληνικός λαός.
Η κυβέρνηση και ολόκληρο το μνημονιακό στρατόπεδο παραβλέπουν το βαρύ κόστος γιατί, λένε, επιστρέφουμε στην «κανονικότητα». Η ελληνική οικονομία ανακτά την εμπιστοσύνη των επενδυτών και τα δύσκολα είναι πλέον πίσω μας. Λίγη προσοχή και ψυχραιμία δεν θα έβλαπτε.
Είναι γεγονός ότι η κρίση της ευρωζώνης έχει καταλαγιάσει. Από τη μια, επιβλήθηκε ανυποχώρητα η γερμανική συνταγή της λιτότητας, της περικοπής των μισθών, των ιδιωτικοποιήσεων και της απορρύθμισης των αγορών.
Η συνταγή συρρίκνωσε τα εισοδήματα και τη συνολική ζήτηση πετυχαίνοντας έτσι τη σταθεροποίηση. Από την άλλη, η ποσοτική χαλάρωση του κ. Ντράγκι σταδιακά βελτίωσε τις χρηματοπιστωτικές συνθήκες. Ο συνδυασμός των δύο αυτών παραγόντων έχει επιτρέψει μια μικρή ανάκαμψη της ανάπτυξης και μια σχετική υποχώρηση της ανεργίας στην ευρωζώνη.
Αλλά η νέα Ευρώπη που αναδύεται δεν θα έχει καθόλου την «κανονικότητα» που ονειρεύονται οι Ελληνες μνημονιακοί. Δεν υπάρχει απολύτως καμία προοπτική σύγκλισης με άνοδο των εισοδημάτων και κοινή ευημερία. Αντιθέτως, έχουν εμφανιστεί τεράστιες δυνάμεις απόκλισης που προκαλούν αστάθεια και στο κέντρο και στην περιφέρεια.
Ο αδιαμφισβήτητος ηγεμόνας της Ε.Ε. είναι η Γερμανία, η οποία έχει επιβάλει το θεσμικό πλαίσιο που επιθυμεί στην ΟΝΕ. Η Ιταλία κρατιέται με δυσκολία στο ευρώ, αλλά και η Γαλλία δεν μπορεί να σταθεί οικονομικά μέσα στην ακόμη σκληρότερη ΟΝΕ.
Οσοι νομίζουν ότι η εκλογή Μακρόν σηματοδοτεί την επαναφορά της γαλλικής ισχύος και τη θεσμική αλλαγή της ΟΝΕ υπέρ της «αμοιβαιότητας», δεν καταλαβαίνουν καθόλου τι συμβαίνει στην Ευρώπη. Το πρόγραμμα του Μακρόν βρίσκεται απολύτως εντός των ορίων που έχει θέσει η Γερμανία.
Η γερμανική ηγεμονία έχει επίσης δημιουργήσει δύο τουλάχιστον περιφέρειες στην Ε.Ε. Η μια είναι της Κεντρικής Ευρώπης, με πρώτες την Πολωνία, την Τσεχία και την Ουγγαρία, οι οποίες έχουν αποκτήσει μια σχετική βιομηχανική υποδομή και λειτουργούν ως περιφερειακή προέκταση της γερμανικής οικονομίας. Η άλλη είναι του Νότου, δηλαδή η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα, η οποίες έχουν αδύναμη βιομηχανία, υψηλή ανεργία και εξάγουν εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό προς τη Γερμανία και αλλού.
Η χώρα μας είναι ο πλέον αδύναμος κρίκος του Νότου, με δυσοίωνες προοπτικές. Η σταθεροποίηση που προέκυψε με τη γερμανική συνταγή είχε τεράστιο κοινωνικό κόστος και έπληξε βαριά τον παραγωγικό ιστό. Η «κανονικότητα» μέσα στο νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο θα περιλαμβάνει, στην καλύτερη περίπτωση, ανάπτυξη γύρω στο 2% και ανεργία που θα κινείται στο 15-20%.
Για τους δανειστές θα πρόκειται για επιτυχία, αφού θα αποπληρώνονται κανονικά. Για τον ελληνικό λαό και ειδικά για τη νεολαία θα είναι ιστορική καταστροφή.
Στο πλαίσιο αυτό, ο δρόμος για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα είναι δύσβατος. Δεν πρόκειται φυσικά να υπάρξει η αναπτυξιακή έκρηξη και το «συμπιεσμένο ελατήριο» που ονειρεύεται ο πρωθυπουργός.
Η στάση των δανειστών θα παραμείνει πολύ σκληρή, όπως έχει ήδη φανεί από την άρνησή τους να δοθεί ελάφρυνση του χρέους, ή να μπει η χώρα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
Το Τρίτο Μνημόνιο τελειώνει τον Αύγουστο του 2018. Αν τότε δεν υπάρχει η δυνατότητα τακτικού δανεισμού από τις αγορές, θα χρειαστεί επίσημη δανειακή στήριξη, άρα Τέταρτο Μνημόνιο, πράγμα που θα σημαίνει πολιτικό θάνατο.
Για την κυβέρνηση είναι αδήριτη ανάγκη να εξασφαλιστεί η τακτική έξοδος στις αγορές. Εδώ ακριβώς εντάσσεται το πενταετές ομόλογο. Το κόστος του είναι το αντίτιμο της πολιτικής επιβίωσης του ΣΥΡΙΖΑ.
Το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση θα συνεχίσει να εφαρμόζει πειθαρχημένα όλα τα μνημονιακά μέτρα (απορρύθμιση, ιδιωτικοποιήσεις και σκληρή λιτότητα με περικοπές δαπανών και υψηλή φορολογία).
Θα επιδιώξει επίσης να κλείσει την τρίτη και όλες τις επόμενες αξιολογήσεις με όσο το δυνατόν λιγότερες τριβές. Θα δοκιμάσει, τέλος, και άλλες εξόδους στις αγορές, παρά το υψηλό τους κόστος, με την ελπίδα ότι οι συνθήκες θα έχουν κάπως εξομαλυνθεί μέχρι το καλοκαίρι του 2018.
Το άμεσο πρόβλημά της θα είναι η χαμηλή ανάπτυξη σε συνδυασμό με το δημόσιο χρέος που πλέον έχει ύψος 326,5 δισ. και είναι καταφανώς μη βιώσιμο. Δεν θα βρίσκονται εύκολα αγοραστές για νέα ελληνικά ομόλογα, όσα επιπλέον χρήματα και αν πληρώσει η Ελλάδα, αν δεν υπάρχει η πλήρης κάλυψη της τρόικας, δηλαδή της Γερμανίας. Αρα η κυβέρνηση θα κάνει ό,τι της πουν, με την ελπίδα ότι θα της φερθούν μεγαλόψυχα, ώστε να μη χρειαστεί νέο μνημόνιο.
Με αυτόν τον υπολογισμό ο Αλέξης Τσίπρας ίσως μπορέσει να συνθέσει ένα εκλογικό μήνυμα. Θα μπορέσει, για παράδειγμα, να ισχυριστεί ότι τα όσα απίθανα έλεγε μέχρι το καλοκαίρι του 2015 ήταν καλόπιστες «αυταπάτες», αλλά μόλις κατάλαβε την πραγματικότητα, έπραξε συνετά κρατώντας τη χώρα στην «Ευρώπη».
Εφάρμοσε –με πόνο– τα μνημόνια και εφαρμόζοντάς τα μας απάλλαξε από αυτά, άρα δικαιούται να ζητήσει ξανά την ψήφο του ελληνικού λαού. Ετσι κι αλλιώς στην ελληνική Βουλή δεν ακούγεται καμία εφικτή και αισιόδοξη εναλλακτική πρόταση. Η αξιωματική αντιπολίτευση φλυαρεί χωρίς στρατηγικό στόχο και ο κ. Μητσοτάκης δεν πείθει. Παρ’ όλα αυτά, η βουβή απέχθεια του ελληνικού λαού προς την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ δίνει στη Ν.Δ. ένα ισχυρό πλεονέκτημα.
Το σημερινό πολιτικό σύστημα έχει δεσμεύσει τη χώρα σε ένα ιστορικό αδιέξοδο. Δεν είναι τυχαίο ότι η νεολαία απαξιώνει συνολικά την πολιτική. Απομένει να δούμε αν θα υπάρξει αξιόπιστη πολιτική πρόταση στον ελληνικό λαό από δυνάμεις εκτός Βουλής, οι οποίες αντιλαμβάνονται τον δρόμο που πρέπει να πάρει η Ελλάδα, αν θέλει να επιβιώσει.
________________________
* Ο Κώστας Λαπαβίτσας είναι Έλληνας οικονομολόγος, καθηγητής της Σχολής 
Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και πολιτικός.
πηγή: erensep.org