«Mαύρη» Ανάπτυξη, «Άσπρισμα» του ΑΕΠ και στο βάθος... «Δραχμούλα»

Η επόμενη μέρα της χώρας, λόγω της αναμενόμενης χρεοκοπίας είναι κατά πάσα πιθανότητα η Δραχμή. Το ζήτημα είναι ποιος θα διαχειριστεί την επόμενη μέρα, που θα κρίνει το μέλλον της χώρας και του λαού; Το υπάρχον πολιτικό σύστημα; H, ένα μεγάλο λαϊκό και πατριωτικό ρεύμα που θα κατοχυρώσει την εθνική ανεξαρτησία…


του Κώστα Παπουλή (*)

Εδώ και μήνες η κυβέρνηση, με πρώτο «τιμονιέρη» τον Α. Φλαμπουράρη, «κοιμάται και ονειρεύεται, πως την αυγή», έρχεται η ανάκαμψη. Αυτές τις μέρες μάλιστα, είχαμε χαρές και πανηγύρια, γιατί τα τελευταία μη εποχικά διορθωμένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, δείχνουν ότι το 3ο τρίμηνο του 2016, είχαμε αύξηση του ΑΕΠ (σε όρους όγκου) κατά 1,6% σε σχέση με το 3ο τρίμηνο του 2015. Αναρωτιόμαστε, ζούμε σε κάποιο παράλληλο σύμπαν και δεν βλέπουμε γύρω μας την γενική βελτίωση;

Όταν κοιτάει κανείς καλύτερα τα στοιχεία, βλέπει: α) η ΕΛΣΤΑΤ αναθεώρησε την ύφεση του 3ου τριμήνου του 2015, ως προς το αντίστοιχο του 2014, προς το δυσμενέστερο και την «διπλασίασε», σε -2,3%. Συνεπώς, έτσι «διπλασιάζεται» και η ανάκαμψη του 2016. β) Η καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών αυξάνεται εντυπωσιακά πάνω από 5%. Φαίνεται ότι ζούμε δηλαδή μέρες καταναλωτικής ευμάρειας, κάτι που δεν φαίνεται να ευσταθεί. γ) Οι εισαγωγές όμως αγαθών και υπηρεσιών μειώνονται και αυτές άνω του 10%.

Εδώ υπάρχει άλλο ζήτημα, πώς η αύξηση της κατανάλωσης των νοικοκυριών οδηγεί σε μείωση των εισαγωγών; Πρόκειται για μεγάλη αντίφαση. Προφανώς, δεν ισχύει, ούτε η αύξηση του ΑΕΠ, ούτε η αύξηση της κατανάλωσης των νοικοκυριών. Η αλήθεια είναι άλλη: Η ανάκαμψη είναι «μαύρη». Με την χρήση των καρτών, τoν περιορισμό των μετρητών κλπ, ένα μέρος του ΑΕΠ που δεν καταγραφόταν, και χαρακτηριζόταν ως παραοικονομία, μαύρη οικονομία φοροδιαφυγή, κ.α. τώρα «εμφανίζεται» στις στατιστικές. Συγχρόνως λόγω πιο αυστηρής νομοθεσίας, ακόμη και κομμάτι της αυτοκατανάλωσης, εμφανίζεται στο ΑΕΠ. Π.χ.: κάποιος που πριν δύο χρόνια έβγαζε λάδι (κυρίως για την οικογένεια και για τους άλλους συγγενείς) και το άλλο το πούλαγε «χέρι με χέρι», τώρα υποχρεώνεται να κόψει τιμολόγιο στο λιοτρίβι για το όλον, κλπ

Ενώ λοιπόν, το πραγματικό ΑΕΠ πέφτει, και το βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού μειώνεται, τμήμα της οικονομικής δραστηριότητας που πέρναγε από την απόχη της στατιστικής, «πιάνεται», επειδή η διάμετρος του διχτιού μίκρυνε. Δεν πολλαπλασιάστηκαν τα ψάρια, απλώς τρώμε τον «γόνο». Στηνπραγματικότητα έχουμε «άσπρισμα» μέρους του ΑΕΠ.

Σε αυτή την «μαύρη» ανάκαμψη ποντάρει η κυβέρνηση και στηρίζει όλη της την αφήγηση και την διαπραγματευτική πολιτική. Έτσι ισχυρίζεται ότι δεν θα παρθούν άλλα μέτρα, θα πιαστούν οι στόχοι του πλεονάσματος για το 2018, θα βγούμε στις αγορές και όλα τα σχετικά.

Είναι δεδομένο, ότι το «άσπρισμα» μπορεί να συνεχιστεί για ένα-δύο το πολύ τρίμηνα και θα τερματιστεί η «δυναμική» του, τότε η στατιστική θα απεικονίσει την ωμή πραγματικότητα. Η οποία δεν είναι άλλη από το ότι η χώρα βυθίζεται όλο και περισσότερο στο βάλτο, της ύφεσης ή της στασιμότητας, της μετανάστευσης, της φτωχοποίησης.

Είναι δεδομένο, ότι με την απόσπαση τέτοιων πλεονασμάτων, είναι αδύνατον να αυξηθεί η εγχώρια ζήτηση. Αλλά ακόμη και αν με κάποιο μαγικό τρόπο μπορούσε να αυξηθεί, αυτή θα διέφευγε στο «εξωτερικό», λόγω της ακριβής συναλλαγματικής ισοτιμίας που δημιουργεί έλλειμμα ανταγωνιστικότητας και υψηλή ροπή προς εισαγωγές. Η Ελλάδα χρειάζεται αύξηση της εγχώριας ζήτησης, σε συνδυασμό με διόρθωση της συναλλαγματικής ισοτιμίας-υποτίμηση (ή και άλλα μέτρα προστατευτισμού) για να ανακάμψει. Και οι δύο πολιτικές είναι ανέφικτες, για την εντός ευρώ ελληνική οικονομία.

Συνεπώς, η μοίρα της οικονομικής πολιτικής, είναι ο γνωστός κύκλος: ύφεση ή στασιμότητα, δεν υπάρχει ανάκαμψη για να τροφοδοτήσει τα τεράστια πρωτογενή πλεονάσματα, νέα μέτρα, άρα νέα ύφεση, άρα νέα μέτρα. Ο κύκλος κλείνει με την χρεοκοπία και πιθανότατα την άτακτη. Σε αυτές τις συνθήκες, η Ελλάδα δεν πρόκειται να βγει στις αγορές το 2017-2018. Το ίδιο το Δ.Ν.Τ. θεωρεί το ελληνικό χρέος, ιδιαίτερα μη βιώσιμο. Από την άλλη, για να πάμε σε 4ο μνημόνιο, αυτό πρέπει να είναι “light”, δηλαδή πρέπει να κάνει πίσω σε όλα το Βερολίνο, κάτι που είναι οικονομικά και πολιτικά αδύνατο.

Βρισκόμαστε λοιπόν πίσω εκεί που ξεκινήσαμε το 2010, τώρα με δυσμενέστερους όρους όσον αφορά την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, αλλά και το «ξένο» δίκαιο του χρέους. Όμως ο παλιός ενιαίος κόσμος της παγκοσμιοποίησης και του ελεύθερου εμπορίου φαίνεται να γίνεται πολυπολικός και να αλλάζει.Μια έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ, μια αθέτηση χρέους και αργότερα μια πολιτική προστατευτισμού της οικονομίας με αποδέσμευση από την Ε.Ε., πράγματα που τόσο χρειάζεται η Ελλάδα είναι μέσα στο πνεύμα της εποχής που έρχεται και στις νέες εμπορικές σχέσεις που θα αναδυθούν στον πλανήτη.

Η επόμενη μέρα της χώρας, λόγω της αναμενόμενης χρεοκοπίας είναι κατά πάσα πιθανότητα η Δραχμή. Το ζήτημα είναι ποιος θα διαχειριστεί την επόμενη μέρα, που θα κρίνει το μέλλον της χώρας και του λαού; Το υπάρχον πολιτικό σύστημα, όπου απροετοίμαστο και «ενωμένο», θα βαδίσει, γονατιστό, όπως οι προσκυνητές της Τήνου, προς το Βερολίνο και τον Σόιμπλε, με επικεφαλής ίσως κάποιον «τεχνοκράτη»-τραπεζίτη επαιτώντας βοήθεια και τεχνική λύση, και αποδεχόμενη την όποια «Σοϊμπλική» Δραχμή; Μια ριζοσπαστική δεξιά που θα φέρει μια συντηρητική έξοδο; Η ένα μεγάλο λαϊκό και πατριωτικό ρεύμα που θα κατοχυρώσει την εθνική ανεξαρτησία, θα βγάλει την χώρα από την κρίση υπέρ των δυνάμεων της εργασίας και της δημοκρατίας, θα διαμορφώσει συνθήκες μιας Ισλανδίας του Νότου και θα ανοίξει πανιά για ένα νέο κοινωνικό και πολιτικό παράδειγμα στην Μεσόγειο;

Προς το παρόν η διάσπαση, οι ιδεοληψίες, οι «ηγεμονισμοί» και η αδυναμία συνεννόησης, των περισσότερων από αυτούς που βλέπουν μια προοδευτική, πατριωτική, εργατική, τελικά μια λαϊκή λύση της κρίσης, εκτός των υπαρχουσών ευρωπαϊκών συντεταγμένων της χώρας, καθιστούν το τρίτο σενάριο εξαιρετικά ασθενές. Όλα, βεβαίως ανατρέπονται και για αυτό αγωνιζόμαστε.
 __________________________________
 
(*) Ο Κώστας Παπουλής είναι εκπαιδευτικός, μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου και συντονιστής της Οικονομικής Επιτροπής.του Σχεδίου Β.
πηγή: Σχέδιο Β

Αλαβάνος: Κάλεσμα σε ΛΑΕ και Πλεύση Ελευθερίας για την Αριστερή Συνεργασία

Σε ομιλία του στην εκδήλωση της ΛΑ.Ε. στο Ναύπλιο ο Αλέκος Αλαβάνος ανάφερε μεταξύ άλλων και τα εξής: «Ας γίνει λοιπόν μια δημόσια πρόσκληση προς τις ηγεσίες της ΛΑΕ και της Πλεύσης Ελευθερίας, κόμματα με μια σχετικά μεγαλύτερη επιρροή ή δικτύωση, που και τα δύο έχουν δημοσίως εκφράσει την θετική τους γνώμη σε σχέση με τη συνεργασία...»

Είναι πιστεύω μοναδική η ευκαιρία για τη συνεργασία των ριζοσπαστικών δυνάμεων που προτείνουν ένα εναλλακτικό πρόγραμμα ανασυγκρότησης έξω από τα πλαίσια της τρόικα. Για τρεις κυρίως παράγοντες.

Πρώτο, γιατί ποτέ ως τώρα δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο σήμερα η πολύπλευρη κρίση της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνολικά, και του ευρώ ειδικότερα, και η απαξίωσή της στη συνείδηση της κοινής γνώμης. Brexit, όξυνση της κρίσης στην Ιταλία και Πορτογαλία, μεταναστευτικό αδιέξοδο, μαζική ανασφάλεια, δημόσια περιφρόνηση από τον μέχρι τώρα ιερό σύμμαχο, τις ΗΠΑ του Τραμπ, απογοήτευση της μεσαίας τάξης, ακραία οργή των φτωχών και των ανέργων.

Δεύτερο, ποτέ στην Ελλάδα δεν είχε τόσο μεγάλη στήριξη η αμφισβήτηση του ευρώ, όσο σήμερα, περιλαμβάνοντας πλατύτατα στρώματα του πληθυσμού. Το θέμα του νομίσματος της Ελλάδας έχει γίνει το κύριο θέμα πολιτικής συζήτησης – κι όχι μόνο εντός συνόρων. Ποτέ, τα δύο ρεύματα υπέρ ή κατά του ευρώ, δεν ήταν τόσο κοντά.

Τρίτο, μόνο σε δύο περιπτώσεις το ενδεχόμενο της αποχώρησης της Ελλάδας από το ευρώ και τα καταστροφικά σχέδια της τρόικα ήταν τόσο στην επικαιρότητα στους διεθνείς αναλυτές και στον διεθνή τύπο, όσο σήμερα. Την εποχή των πλατειών και την εποχή του άτυχου δημοψηφίσματος. Χάθηκαν αυτές οι δύο, ας μη χαθεί και η τρίτη. 

Υπάρχουν από ορισμένους ενστάσεις σε σχέση με τη συνεργασία. Είναι τρεις κυρίως.

Πρώτη, ότι κάποιες δυνάμεις, όπως το Σχέδιο Β, θέτουν θέμα ευρώ, αλλά όχι άμεσα και Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι δυνάμεις αυτές όχι μόνο δεν θέτουν ούτε θέμα παραμονής στην Ε.Ε., αλλά σαφώς προειδοποιούν ότι θα έρθουμε σε σύγκρουση μαζί της, και πιστεύουν ότι τότε θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Αν η συνεργασία περιορισθεί μεταξύ των δυνάμεων που θέλουν την άμεση αποχώρηση από την Ε.Ε., θα υπάρξουν πάλι κάποιοι που θα θέλουν άμεση αποχώρηση από το ΝΑΤΟ, κι αν γίνει στη βάση και του ΝΑΤΟ, κάποιοι θα θέλουν άμεση αποχώρηση κι από τον ΟΟΣΑ, κι αν γίνει στη βάση και του ΟΟΣΑ κάποιοι θα θέλουν κι από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Και ούτω καθεξής. Δικαιολογίες για τα αδικαιολόγητα πάντα βρίσκονται.

Δεύτερη, η ενδελεχής εξέταση του ποινικού μητρώου και του ιατρικού φακέλου κάθε κόμματος και οργάνωσης. Σωστή ίσως, αλλά μόνο στις κρίσιμες επιλογές, γιατί ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλλέτω. Και για να είμαστε συγκεκριμένοι όσοι ήταν στον ΣΎΡΙΖΑ κι αποχώρησαν μετά την ακύρωση του δημοψηφίσματος και πριν το τρίτο μνημόνιο, δοκιμάσθηκαν και μάλιστα δοκιμάσθηκαν στην πυρά. Από εκεί και πέρα ο καθένας ας επιλέξει αν προτιμά να στρατολογήσει πέντε άτομα για αφισοκολλήσεις από κάποιον ανταγωνιστή του ή αν θέλει να συμβάλλει στη δημιουργία ενός μετώπου εκατοντάδων χιλιάδων.

Τρίτη, η φιλοδοξία κάποιων σχημάτων να εκλεγούν από μόνα τους στη Βουλή. Κι εδώ είναι θέμα επιλογής. Αν προτιμάς να διακινδυνεύσεις κι αν είσαι τυχερός να έχεις δέκα «δικούς» σου βουλευτές στη Βουλή ή να πρωταγωνιστήσεις στη δημιουργία μιας ισχυρότατης κοινοβουλευτικής μετωπικής παρουσίας που θα είναι το αντίπαλο δέος, δέος πραγματικό, στο μνημονιακό διασπασμένο στρατόπεδο. Το μάθημα δόθηκε με την ΛΑΕ και την κατάρτιση των συνδυασμών της στις τελευταίες εκλογές, κι ήταν πικρό για όλους.

Υπάρχουν όμως και τρείς λόγοι που δεν σηκώνει πια ούτε μέρα ούτε νύχτα καθυστέρησης. Μπροστά μας είναι η τελευταία ευκαιρία.

Πρώτος, η μαζική επίθεση των μαζικών μέσων ενημέρωσης, ολομέτωπη, συντονισμένη και ακραία, ενάντια στην άποψη του εθνικού νομίσματος. Κι όχι μόνο αυτών, αλλά και των κομμάτων και βουλευτών του συστήματος από ΝΔ μέχρι ΣΥΡΙΖΑ, και φορέων όπως ο ΣΕΒ. Κοινός παρονομαστής, η αναζωπύρωση του φόβου σε μια κοινωνία που αρχίζει να αναρρώνει  από τα τραύματα της εμπειρίας ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ του δημοψηφίσματος. Θέλουν να πνίξουν το μωρό, ένα παλλαϊκό αίσθημα που γεννιέται τις μέρες αυτές, μέσα στην κούνια του. Απέναντί τους δεν αρκούν μεμονωμένες φωνές, απαιτείται μια κοινή και ενωμένη αντίσταση.

Δεύτερος, η μεταστροφή της ακροδεξιάς, οσμιζόμενης την μεταστροφή της κοινωνίας, προς θέσεις υπέρ του εθνικού νομίσματος. Επιχειρεί να εισάγει τον δημαγωγικό ρατσιστικό λόγο της Λεπέν, στολισμένο με αντικαπιταλιστικές κορώνες για το νόμισμα, και στη χώρα μας. Το ισχυρότερο μέσο να κλείσει αυτός ο επικίνδυνος δρόμος είναι η ταχύτατη συγκρότηση ενός προοδευτικού λαϊκού μετώπου. Το λάθος του κενού που αφήνει η αριστερά, για να παρελάσουν οι φασίστες και το συγγενολόι τους, που έχει συμβεί στην Γαλλία, στην Βρετανία, στην Ιταλία, στη Γερμανία, στην Ολλανδία, ας μην επαναληφθεί και στην Ελλάδα.

Τρίτος, αυτή η σημερινή φουσκοθαλασσιά της κοινωνίας κατά της τρόικα και του ευρώ, ας μην εξαντληθεί, ας γίνει μια θαλασσοταραχή που θα συντρίψει όλα τα εμπόδια, για να δώσει τη θέση της σε μια γαλήνη για την επιβίωση και την ανασυγκρότηση του τόπου. Ο λαός χρειάζεται κατεπειγόντως μια υπεύθυνη, αξιόμαχη, ισχυρή, αποφασισμένη δύναμη, που θα τον στηρίξει, θα συμβάλλει ώστε να γίνει πεποίθηση αυτό που είναι στους περισσότερους ακόμη αμφιβολία, προβληματισμός, δισταγμός, αναζήτηση, και να μην εξατμισθεί. Οι διεσπαρμένες σήμερα αριστερές οργανώσεις, με τη συνεργασία στη βάση της διαφορετικότητας, να γίνουν αύριο, όχι μεθαύριο, ο άθραυστος πυρήνας ενός μεγάλου λαϊκού μετώπου. Οι βραχονησίδες να γίνουν Αρχιπέλαγος.

Ούτε μια μέρα καθυστέρηση, λοιπόν. Ούτε μια νύχτα.

Και για να είμαι σαφής και πρακτικός. Ας γίνει λοιπόν μια δημόσια πρόσκληση προς τις ηγεσίες της ΛΑΕ και της Πλεύσης Ελευθερίας, κόμματα με μια σχετικά μεγαλύτερη επιρροή ή δικτύωση, που και τα δύο έχουν δημοσίως εκφράσει την θετική τους γνώμη σε σχέση με τη συνεργασία. Το αόριστο, ας γίνει συγκεκριμένο. Ας δώσουν το εναρκτήριο λάκτισμα. Η γενική θετική διάθεση, ας γίνει άμεσες συναντήσεις για τη συνεργασία αυτών των δύο χώρων. Αν επιτευχθεί αυτό, θα λειτουργήσει ως μαγνήτης για πολλές, πολλές άλλες πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις, κινήσεις και πρωτοβουλίες.

Όσοι δεν επιθυμούν αυτή τη συνεργασία, τους χαρακτηρίζει η ανευθυνότητα. Κι όσοι θέλουν, αλλά δεν τα καταφέρνουν, τους χαρακτηρίζει η ανικανότητα. Δεν χρειαζόμαστε τίποτε από τα δύο. Παρά μόνο την αίσθηση της ιστορικότητας των στιγμών, το αίσθημα αλληλεγγύης και το χρέος προς τον λαό.-

Poll of polls της Καθημερινής: Πλήρης ανατροπή του πολιτικού σκηνικού

Ανάλυση πέντε δημοσκοπήσεων των Alco, Kapa Research, Metron Analysis, ΜRB και ΠΑΜΑΚ τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2017...


Με ποσοστό 11,6% προηγείται σήμερα η ΝΔ του ΣΥΡΙΖΑ στο «poll of polls», δηλαδή σε εκλογική πρόβλεψη που προκύπτει από το μέσο όρο των εκτιμήσεων των πέντε μεγαλύτερων δημοσκοπικών εταιρειών. Στον πίνακα που δημοσιεύει την Κυριακή η Καθημερινή αναδεικνύεται επίσης ότι το προβάδισμα της ΝΔ δεν οφείλεται μόνο στην κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και σε δική της άνοδο. 

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα ποσοστά της «δημοσκόπησης των δημοσκοπήσεων» (τα ποσοστά προκύπτουν από το μέσο όρο εκτίμησης ψήφου των πέντε εταιρειών) η ΝΔ παίρνει 29,9%, ο ΣΥΡΙΖΑ 18,3%, η ΧΑ 8%, το ΚΚΕ 6,7%, η ΔΗΣΥ 6,5%, η ΕΚΕ 2,9%, οι ΑΝΕΛ 2,5%, Το Ποτάμι 2%, η Πλεύση Ελευθερίας 2,6%, η ΛΑΕ 1,2% 5,5% ψηφίζουν άλλο κόμμα, ενώ 13,9% των εκλογέων είναι αναποφάσιστοι. 

Παράλληλα, από τα δημοσκοπικά ευρήματα διαφαίνεται ότι το κόμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη διεκδικεί με αξιώσεις την αυτοδυναμία όποτε κι αν διεξαχθούν οι εκλογές, καθώς της αρκεί να αποσπάσει την εμπιστοσύνη έστω του 1/3 των αναποφάσιστων (4,6% του 13,9% το οποίο θα προστεθεί στο 29,9%). 

Σημειώνεται ότι έγινε ανάλυση πέντε δημοσκοπήσεων των εταιρειών Alco, Kapa Research, Metron Analysis, ΜRB και ΠΑΜΑΚ τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2017, και σύγκριση με τις δημοσκοπήσεις των ίδιων εταιρειών την ίδια περίοδο πέρυσι 

Αναλυτικά στην Καθημερινή της Κυριακής που κυκλοφορεί σήμερα...
πηγή: skai.gr

Οι Νταβατζήδες

Ο νταβατζής ως «το πρόσωπο εμφανίζεται ως προστάτης ενός χώρου, συστήματος, επαγγελματικής ομάδας, κ.ά., αποκτώντας προσωπικά οφέλη από αυτά». Η λέξη νταβατζής είναι τουρκική (davaci) και συνώνυμες θεωρούνται οι λέξεις νταβάς, νταουτζής, αγαπητικός, μαστροπός και προαγωγός...


του Γιώργου Βάμβουκα (*)

Σύμφωνα με το Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας (Ακαδημία Αθηνών) «νταβατζής είναι το πρόσωπο που εμφανίζεται ως προστάτης σε κάποιον χώρο, αντλώντας προσωπικό όφελος». Επίσης, το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Γ. Μπαμπινιώτης) ορίζει τον νταβατζή ως «το πρόσωπο που παίρνει μέρος των χρημάτων που κερδίζει μια πόρνη με αντάλλαγμα την προστασία που της παρέχει». Το ίδιο Λεξικό ορίζει μεταφορικά τον νταβατζή ως «το πρόσωπο που εμφανίζεται ως προστάτης ενός χώρου, συστήματος, επαγγελματικής ομάδας, κ.ά., αποκτώντας προσωπικά οφέλη από αυτά». Η λέξη νταβατζής είναι τουρκική (davaci) και συνώνυμες θεωρούνται οι λέξεις νταβάς, νταουτζής, αγαπητικός, μαστροπός και προαγωγός.

Νταβατζιλίκι είναι η ιδιότητα και οι ασχολίες του νταβατζή. Το προαναφερθέν λεξικό της Ακαδημίας Αθηνών επισημαίνει, ότι, «κατ’ επέκταση το νταβατζιλίκι είναι κάθε μορφής προστασία που παρέχεται από ισχυρούς σε αδύναμους, με οικονομικά οφέλη για τους πρώτους». Επίσης, το λεξικό του Γεωργίου Μπαμπινιώτη αναφέρει ότι «το νταβατζιλίκι κατ’ επέκταση είναι το θράσος, το νταϊλίκι, οι παλληκαρισμοί και γενικά ότι συνθέτει τη συμπεριφορά του νταβατζή». Στην καθομιλουμένη, σε διάφορους επιχειρηματικούς, ακαδημαϊκούς, επαγγελματικούς και γενικότερα εργασιακούς χώρους, για τα πρόσωπα που έχουν την εξουσία ή για τα άτομα που σχηματίζουν ομάδα άσκησης εξουσίας προς ίδιον οικονομικό-κοινωνικό-πολιτικό όφελος, συχνά ακούγονται τέτοιες φράσεις, όπως “πουλάει νταβατζιλίκι”, “πληρώνουμε νταβατζιλίκι”, “πουλάνε νταβατζιλίκι”.

Το σύνολο των πιο έγκριτων και αξιολογότερων λεξικών, που χρησιμοποιούνται για παιδαγωγικούς και διδακτικούς σκοπούς, οδηγούν στην ουσιαστική διαπίστωση ότι οι λέξεις νταβατζής και νταβατζιλίκι βγήκαν έξω από το χαμαιτυπείο (πορνείο, οίκοι ανοχής) και χρησιμοποιούνται πλέον ευρέως σε κάθε χώρο κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής δραστηριότητας. Δηλαδή, σε χώρους που κάποιος νταβάς ή μια ομάδα νταβάδων πουλάνε νταβατζιλίκι, για τη λήψη οικονομικού οφέλους και γενικά για την άντληση της οποιασδήποτε μορφής κέρδους. Ο νταβατζής με την άσκηση εξουσίας μπορεί να αποσκοπεί στην οικονομική καταστροφή φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων. Τις τελευταίες δεκαετίες στη συνείδηση πολλών πολιτών, οι νταβατζήδες συσχετίζονται με ένα στενό κύκλο προσώπων, που ελέγχουν όλους τους κρατικούς και τραπεζικούς μηχανισμούς παραγωγής οικονομικών πόρων. Οικονομικοί πόροι που μπαίνουν στις τσέπες και τους τραπεζικούς λογαριασμών των νταβάδων.

Πάμπολλα τα παραδείγματα που θα μπορούσαν να αναφερθούν. Όλα τους βγαλμένα από τη ζωντανή πραγματικότητα. Για παράδειγμα, ποιος έλληνας πολίτης δεν γνωρίζει ή δεν έχει ακούσει ότι υπάρχει ένα κλαμπ νταβατζήδων κρατικοδίαιτων επιχειρηματιών, που παίρνουν όλα τα μεγάλα δημόσια έργα και αναλαμβάνουν τον πακτωλό των κρατικών προμηθειών. Αυτή η κλίκα των κρατικοδίαιτων επιχειρηματιών έχουν ιδιωτικές τράπεζες, κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας, πανάκριβα κότερα, υπερπολυτελείς βίλες, κ.λπ. Τα απόκτησαν όλα, με το χρήμα που ρέει στις τσέπες τους από το νταβατζιλίκι που πουλάνε αριστερά και δεξιά. Κλασική περίπτωση νταβάδων αποτελούν “κάποιοι μανδαρίνοι” του κρατικού μηχανισμού, που έχοντας τη δυνατότητα να ελέγχουν φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, δύνανται με τις ποινές που επιβάλλουν όχι μόνο να τους καταστρέψουν, αλλά αρκετούς εξ αυτών να τους οδηγήσουν στην αυτοκτονία.

Ελάχιστοι γραφειοκράτες του λαδώματος και της μίζας, με πολλούς και διαφόρους τρόπους ασκούν αφόρητες οικονομικές και ψυχολογικές πιέσεις σε έντιμους επιχειρηματίες και ελεύθερους επαγγελματίες, οδηγώντας τους στην οικονομική και οικογενειακή καταστροφή. Νταβατζιλίκι μέχρι θανάτου. Δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στο νταβατζιλίκι που πωλείται στους πανεπιστημιακούς χώρους. Φήμες κάνουν λόγο για το νταϊλίκι που βίαια ασκείται από καθηγητές σε κάποιο μέλος ΔΕΠ (Διδακτικό Ερευνητικό Προσωπικό) χαμηλότερης βαθμίδας που δεν επιθυμούν την προαγωγή του και νταβατζιλίκι που εκδηλώνεται με την ιδιοποίηση των χρηματικών πόρων από μεταπτυχιακά και ερευνητικά προγράμματα από καθηγητές προαγωγούς. Ποιος θα μπορούσε να ξεχάσει το κύκλωμα των νταβατζήδων που δρούσε σε γνωστό ελληνικό πανεπιστήμιο, που με χρηματικούς πόρους του ΕΛΚΕ τα μέλη της σπείρας είχαν αποκτήσει μέχρι και φερράρι; Και ένα κουίζ: Πόσους αρχηνονούς και μεγαλονταβατζήδες έχουν αναθρέψει οι τρεις μεγάλες πολιτικές οικογένειες που μετά το 1955 κυβερνούν την Ελλάδα;
____________________________________ 

(*) Ο Γιώργος Βάμβουκας είναι Καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (πρώην ΑΣΟΕΕ). Είναι πτυχιούχος του Τμήματος Οικονομικής Επιστήμης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Οικονομικός αναλυτής, Συγγραφέας, Αρθρογράφος...
kontranews.gr

Ναρκισσισμός, οικονομία και οικονομικές κρίσεις

Ο ναρκισσιστής λοιπόν είναι ένα άτομο χωρίς ηθικές αξίες και εάν ένα έθνος απαρτίζεται από άτομα που δεν έχουν ηθικές αξίες, τότε δεν μπορεί να είναι ένα έθνος που ενδιαφέρεται για την ελευθερία και την ισότητα όλων των μελών του....




της Φωτεινή Μαστρογιάννη (*)

O ναρκισσισμός θεωρείται από αρκετούς ακαδημαϊκούς ως αιτία της οικονομικής κρίσης. Πολλά πανεπιστήμια περιωπής έχουν κατηγορηθεί ότι αποτελούν εκτροφεία ναρκισσιστών ηγετών οι οποίοι πυροδότησαν με τις ενέργειές τους την κρίση. Δεν είναι όμως μόνο τα πανεπιστήμια αλλά και οι ίδιες οι επιχειρήσεις που εκτρέφουν ναρκισσιστές – γενίτσαρους, άτομα που δεν έχουν προσωπική ζωή και προσπαθούν να ανέλθουν στην ιεραρχία της επιχείρησης ποδοπατώντας τους «κάτω» από αυτούς και γινόμενοι «αρεστοί» στους ανώτερους.

Ο ναρκισσισμός όμως έχει εξαπλωθεί σε σχεδόν ολόκληρη την κοινωνία. 

Η έλλειψη σεβασμού προς τον άλλο που εκδηλώνεται με επιθετικότητα και αδιακρισία, η αποθέωση και επιδίωξη της δημοσιότητας με κάθε τρόπο ακόμα και με αρνητικό, η εκμετάλλευση του σεξ ως μέσου επιδίωξης οικονομικού οφέλους, η αλαζονική συμπεριφορά, η επικέντρωση στο εγώ μέσω σεμιναρίων και ενασχολήσεων αποκλειστικά για την "αυτοβελτίωση", η πλήρης αδιαφορία για τον συνάνθρωπο, η αίσθηση μιας προσωπικής ανωτερότητας που δεν βασίζεται πουθενά, το ψέμα, η υποτίμηση των γνώσεων που δεν είναι «χρήσιμες» υπό την έννοια του οικονομικού οφέλους που μπορούν να προσκομίσουν στο άτομο, ο φθόνος και η αίσθηση ότι και οι άλλοι μας φθονούν όλα αυτά είναι ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά που δεν περιορίζονται μόνο στο επίπεδο της ηγεσίας αλλά έχουν εξαπλωθεί ως μολυσματικός ιός σε όλη την κοινωνία.

Ο ναρκισσιστής λοιπόν είναι ένα άτομο χωρίς ηθικές αξίες και εάν ένα έθνος απαρτίζεται από άτομα που δεν έχουν ηθικές αξίες, τότε δεν μπορεί να είναι ένα έθνος που ενδιαφέρεται για την ελευθερία και την ισότητα όλων των μελών του (Dennehy, 2007).

Η οικονομία για να μπορεί να λειτουργήσει ομαλά δεν λειτουργεί μόνο με το αόρατο χέρι του Ανταμ Σμιθ και να βασίζεται αποκλειστικά στο οικονομικό και κοινωνικό της κεφάλαιο αλλά έχει ανάγκη από την ύπαρξη αξιών. Οι επιχειρήσεις, ως μικρότερες οντότητες της κοινωνίας, που έχουν, ναρκισσιστική οργανωσιακή κουλτούρα δηλαδή μία κουλτούρα εγωκεντρική που βασίζεται στην εκμετάλλευση, δεν έχουν ηθική ταυτότητα. Μπορεί να έχουν διάφορα προγράμματα για την ηθική εντός της επιχείρησης αλλά ο τρόπος λειτουργίας τους να λειτουργεί αντίθετα. Είναι η επιτομή του ναρκίσσου που θέλει να φαίνεται ηθικός αλλά δεν είναι υπεύθυνος.

Οι νεοκλασικοί οικονομολόγοι έδωσαν έμφαση στην αυτονομία και στα ενδιαφέροντα του ατόμου το οποίο παρουσιάζουν ως ορθολογικό ον που επιδιώκει τη μεγιστοποίηση της ωφέλειας και μπορεί να συμμετέχει στη λήψη των οικονομικών αποφάσεων. Το άτομο όμως έχει υποβιβαστεί σε μία οικονομική μονάδα που βρίσκεται σε ανισορροπία μεταξύ αυτών που θέλει και των συναισθημάτων του αλλά και των λόγων για τα οποία τα θέλει. Η ύπαρξη ισορροπίας δημιουργεί αυτό που καλείται ολοκληρωμένη προσωπικότητα κάτι που δεν έχουν οι ναρκισσιστές. Η προσήλωση στο Εγώ που δείχνουν οι ναρκισσιστές τους καθιστά ανίκανους να είναι αλληλέγγυοι στους άλλους ή να φροντίσουν για το κοινό καλό.

Όταν όμως η κοινωνία και το πολιτικό και κοινωνικό σύστημα προάγουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια δηλαδή δεν το άτομο δεν θεωρείται μόνο ως οικονομική μονάδα αλλά θεωρείται άνθρωπος με διάνοια και ελευθερία που μπορεί ελεύθερα να ασκήσει τα δικαιώματά του ως πολίτης, όταν η κοινωνία φροντίζει για το κοινό καλό, για το δικαίωμα στην ευημερία του κάθε ανθρώπου και προάγει την αλληλεγγύη, τότε δημιουργεί ηθικές αξίες.

Αναφορικά με την οικονομία, έχει διαπιστωθεί ότι δεν αρκούν μόνο οι φυσικοί πόροι και ο παράγοντας εργασία για την αύξηση της παραγωγικότητας αλλά ότι το σύστημα της αγοράς ανθεί στην κυριολεξία όταν λειτουργεί εντός ενός ηθικού πλαισίου όπου η ασυδοσία τιμωρείται. 

Σύμφωνα με τον Colombo (2009), η έλλειψη ηθικών αξιών προκαλεί τις κρίσεις στην οικονομία. Η έλλειψη εμπιστοσύνης δημιουργεί άχρηστα κόστη παρακολούθησης των συναλλαγών, αναλαμβάνεται μεγαλύτερος κίνδυνος από ότι είναι απαραίτητος για τα χρήματα των ανθρώπων (βλ. ανήθικη και ανεύθυνη συμπεριφορά των τραπεζών), πωλούνται προϊόντα που βλάπτουν τους ανθρώπους και αυξάνονται οι απάτες. Φυσικά δεν αρκεί η σύνδεση των ηθικών αξιών με την οικονομία για την επίλυση του προβλήματος αλλά πρέπει να ακολουθηθεί μία ολιστική προσέγγιση η οποία να λαμβάνει υπόψη της την ιστορία, τον πολιτισμός, το πολιτικό σύστημα, την τεχνολογία αλλά και την εταιρική διακυβέρνηση.

Κατά κάποιους ο ναρκισσισμός είναι αποτέλεσμα του καπιταλισμού ενώ για τους υπέρμαχους του καπιταλισμού, το σύστημα της ελεύθερης αγοράς δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά εάν αυτοί που είναι υπεύθυνοι για τη λήψη αποφάσεων δεν έχουν ηθικές αξίες πέραν των τεχνικών τους γνώσεων.

Θεωρείται σημαντική η ύπαρξη τεσσάρων βασικών αξιών: της σύνεσης υπό την έννοια της ικανότητας διάκρισης των ηθικών και τεχνικών πλευρών μίας κατάστασης, της δικαιοσύνης που περιλαμβάνει την έντιμη και ανοικτή επικοινωνία αλλά και την εντιμότητα στις συναλλαγές (παλιά έλεγαν ότι «αυτός/ή έχει πρόσωπο στην κοινωνία», έκφραση που χάθηκε σήμερα), του σθένους υπεράσπισης του σωστού και αναφοράς των κακώς κειμένων και τέλος της αρχής της εγκράτειας υπό την έννοια ότι το άτομο κρατά τις υποσχέσεις του, είναι υπεύθυνο και έχει προσωπική ακεραιότητα.

Κάποιος πιθανόν να πρόσθετε και περισσότερες ηθικές αξίες από αυτές που αναφέρουν οι μελετητές.

Η συζήτηση για τις ηθικές αξίες είναι πλέον παγκόσμια, δυστυχώς στη χώρα μας είναι περιορισμένη. Η κοινωνία όμως έχει φτάσει σε αδιέξοδο λόγω της έλλειψης αξιών και της ύπαρξης ναρκισσιστικών συμπεριφορών. Θα μπορέσει να τις αποβάλλει και να κάνει μία νέα επανεκκίνηση προς μία υγιέστερη κατεύθυνση ή είναι πλέον πολύ αργά; 
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Cessario, R. 2001. Introduction to Moral Theology. Washington, D.C.: Catholic University of America Press.Cohen, N. 2005. “We All Have Personality Disorders Now.” Newstateman 18:30–31.Colombo, R. 2009. “A Crisis of Character.” http://www.huffingtonpost.com/.Dennehy, R. 2007. “The Illusion of Freedom Separated from Moral Virtue.” Journal of Interdisciplinary Studies 19, nos. 1–2:19–39.Lasch, C. 1991. The culture of Narcissism. UK: Norton
(*) η Φωτεινή Μαστρογιάννη είναι Οικονομολόγος, καθ. ΜΒΑ, συγγραφέας

Handelsblatt: Eυρωζώνη και ΔΝΤ συμφωνούν για την Ελλάδα - Η Αθήνα θα αποδεχθεί τους όρους;

Η Ελλάδα φαίνεται να βρίσκεται πιο κοντά στην επόμενη δόση. Σύμφωνα με την γερμανική εφημερίδα βρέθηκε συμβιβασμός μεταξύ ΔΝΤ και Ευρωπαίων. Βολές Σόιμπλε κατά Σουλτς για την Ελλάδα...


Η οικονομική εφημερίδα Handelsblatt επικαλούμενη πληροφορίες από κύκλους των Βρυξελλών γράφει ότι οι Ευρωπαίοι και το ΔΝΤ φαίνεται να βρίσκουν κοινό τόπο στις διαφωνίες τους σχετικά με το ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης. Στη διαδικτυακή της έκδοση σημειώνει ότι τις κοινές θέσεις τους θα παρουσίαζαν ήδη το βράδυ της Παρασκευής σε συνάντηση με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο...

Το περίγραμμα της συμφωνίας


Παραμένει βέβαια το ερώτημα εάν η Αθήνα θα αποδεχθεί αυτούς τους όρους. Σε θετική περίπτωση οι εκπρόσωποι των θεσμών θα επιστρέψουν στην Ελλάδα την ερχόμενη εβδομάδα, ανέφεραν οι ίδιες πηγές επισημαίνοντας ότι μόνο και μόνο μια συμφωνία ανάμεσα στους δανειστές αποτελεί επιτυχία. Ποια είναι αυτή η συμφωνία; Κατά την εφημερίδα το ΔΝΤ αποδέχεται το στόχο του 3,5% για το πρωτογενές πλεόνασμα αλλά για περιορισμένο χρονικό διάστημα, ίσως το 2018 και 2019, εκεί που ζητούσε μείωση στο 1,5% για να είναι βιώσιμο το χρέος. Το άλλο ερώτημα, ποια θα είναι τα μέτρα λιτότητας για το διάστημα μετά το 2020, παραμένει ωστόσο ανοιχτό, συνεχίζει η γερμανική εφημερίδα. Σύμφωνα με πληροφορίες της θα ξεκαθαριστεί αργότερα, όπως και για τυχόν ελάφρυνση του χρέους, που ζητά το ΔΝΤ, αλλά απορρίπτει η γερμανική κυβέρνηση. Η Handelsblatt υπενθυμίζει ότι την περασμένη εβδομάδα ο Πολ Τόμσον είχε συζητήσεις στο γερμανικό υπουργείο Οικονομικών.

Ρόλος των Eυρωπαίων και κυρίως της Γερμανίας είναι να συνεχίσει να ζητά την τήρηση των σχετικά φιλόδοξων δημοσιονομικών στόχων, αναφέρει στην εφημερίδα στέλεχος των διαπραγματευτών, ενώ οι δομικές μεταρρυθμίσεις που επιβάλλονται στη ελληνική κυβέρνηση, θα πρέπει να επενεργούν «διαρκώς». Τέλος οι λεπτομέρειες θα ξεκαθαριστούν από τα κλιμάκια των θεσμών στην Αθήνα. 

Ο Σόιμπλε, ο Σουλτς, ο Τραμπ και η Ελλάδα


Σε ραντεβού με την πραγματικότητα καλεί ο γερμανός υπουργός Οικονομικών τον υποψήφιο καγκελάριο των Σοσιαλδημοκρατών Μάρτιν Σουλτς για να συγκρίνει τις ελλείψεις σε σχολικές υποδομές στο κρατίδιο της Ρηνανίας Βεστφαλίας, όπου κυβερνάται από Σοσιαλδημοκράτες, σε αντίθεση με άλλα κρατίδια όπως της Βαυαρίας με άλλη τοπική κυβέρνηση. Ο Μάρτιν Σουλτς είναι ο στόχος του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στη συνέντευξη που παραχωρεί στο φύλλο του περιοδικού der Spiegel του Σαββάτου. Μάλιστα τον κατηγορεί ότι στη ρητορική του αναμειγνύει με επιτυχία τον Ομπάμα και τον Τραμπ. "Τον Τραμπ γιατί"; τον ρωτά ο δημοσιογράφος. «Όταν ο Σουλτς φωνάζει στους οπαδούς του, κάντε και πάλι την Ευρώπη μεγάλη, είναι επακριβώς αυτό που λέει ο Τραμπ», απαντά. «Με τον λαϊκιστικό τρόπο με τον οποίο εξορκίζει την υποτιθέμενη ρήξη της κοινωνίας ακολουθεί τη μέθοδο του αμερικανικού προεκλογικού αγώνα». 

Ο Σόιμπλε όμως τον κατηγορεί και για τη στάση του στην κρίση του ευρώ. «Για να φτάσουμε σε μια ένωση ανάληψης ευθύνης θα πρέπει να περιορίσουμε το ρίσκο, ο Σουλτς όμως ζητά ευρωομόλογο και μεγαλοθυμία απέναντι στους Έλληνες. Όμως εάν προχωρήσουμε σε κούρεμα χρέους, δεν αλλάζουμε κάτι στη χώρα», παρατηρεί ο Σόιμπλε. Στην επισήμανση του δημοσιογράφου ότι ο υποψήφιος σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος έχει στο πλευρό του το ΔΝΤ ο γερμανός υπουργός Οικονομικών απαντά: «Όχι, ο κύριος Σουλτς θέλει να επιβληθούν λιγότερες μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα,, το ΔΝΤ όμως ζητά περισσότερες, Αλλά όταν προκύπτει η εντύπωση ότι υπογράφουμε μια συνθήκη, αλλά πρόκειται μόνο για ένα κομμάτι χαρτί, που σε περίπτωση ανάγκης δεν μπορούμε εφαρμόσουμε, τότε αυτό είναι η καλύτερη τροφή για τους ευρωσκεπτικιστές στη Γερμανία».
Ειρήνη Αναστασοπούλου/DW