Ν. Κοτζιάς: Ιταλικές εκλογές ως συμπύκνωση της κρίσης

Σε κάθε εποχή συμβαίνουν γεγονότα που εκφράζουν συμπυκνωμένα πολλά αλλαγές ταυτόχρονα. Ένα τέτοιο γεγονός μέσα στην κρίση είναι οι πρόσφατες εκλογές της Ιταλίας. Πιο ειδικά:

Πρώτον, οι ιταλικές εκλογές έστειλαν ένα σωστό μήνυμα. Τα γερμανικά γιατροσόφια, που τόσο πιστά ακολουθεί η κυβέρνηση των Αθηνών, δεν είναι η απάντηση στην κρίση. Αντίθετα είναι αιτία βαθέματος της. Οι αγγελιοφόροι, όμως, του ορθού μηνύματος δεν ήταν οι πλέον κατάλληλοι. Προκειμένου η δημοκρατική εκλογική διαδικασία να είναι αποτελεσματική πρέπει να συνδέεται με την κατάργηση όλων των δομών του υπάρχοντος φεουδαρχικού πολιτικού συστήματος που κυριαρχεί ακόμα στην Ιταλία.

Δεύτερον, για τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στην Ευρωζώνη φταίει, όπως δείχνουν και τα αποτελέσματα της Ιταλίας, η νεοφιλελεύθερη αρχιτεκτονική της και η πολιτική της λιτότητας. Μια πολιτική που χύνει βενζίνη στη φωτιά της κρίσης και δηλητηριάζει τους εγκλωβισμένους σε αυτήν. Η πολιτική της ύφεσης υπονομεύει πολιτικά και κοινωνικά, και εν τέλει οικονομικά, τα κράτη και τις κοινωνίες όπου εφαρμόζεται.

Τρίτο, ο μεγάλος ηττημένος των εκλογών είναι ο «τεχνοκράτης» Μόντι, πρώην τραπεζίτης. Ο Μόντι χαίρει μεγάλης εκτίμησης σε Βερολίνο και Βρυξέλλες. Έχει την εμπιστοσύνη τους. Στις εκλογές καταποντίσθηκε. Απόδειξη ότι δεν συμβαδίζει μέσα στην κρίση η εμπιστοσύνη του λαού με την εμπιστοσύνη των δανειστών. Η «εμπιστοσύνη των δανειστών» προς μια κυβέρνηση δεν σημαίνει λύση των προβλημάτων μιας χώρας που παλεύει για τη σωτηρία της.

Τέταρτο, οι επεμβάσεις της Γερμανίας στο εσωτερικό της Ιταλίας λειτούργησε αρνητικά για τις επιδιώξεις της. Οι συνεχείς δηλώσεις των εκπροσώπων του Βερολίνου υπονόμευσαν και άλλο τη θέση των ανθρώπων του στην Ρώμη. Στην ίδια την Ιταλία αυξάνουν τόσο ο αρνητικός εθνικισμός, όσο και ένας δημιουργικός πατριωτισμός. Το ζήτημα της σχέσης ανάμεσα στο Ευρωπαϊκό Όραμα και το εθνικό κράτος τοποθετήθηκαν διαφορετικά από ότι το θέτει το Βερολίνο και έχει επιβάλλει μέχρι σήμερα. Οι ψηφοφόροι στην Ιταλία είπαν όχι σε μια αντίληψη ανάπτυξης της ΕΕ ως τιμωρού και πειθάρχησης των λαών της Ευρώπης. ΟΙ επεμβάσεις, δηλαδή, του Βερολίνου στην Ιταλία, ήταν σε αντίθεση με εκείνες του καλοκαιριού 2012 στην Ελλάδα, αναποτελεσματικές.

Πέμπτο, το αποτέλεσμα στην Ιταλία διέψευσε τις δημοσκοπήσεις που είχαν προηγηθεί των εκλογών. Παραβλέπω το αν υπήρχαν σκοπιμότητες και προθέσεις. Εκείνο που ενδιαφέρει, είναι ότι σε καιρό κρίσης και πολιτικών ανακατατάξεων, οι δημοσκοπήσεις δυσκολεύονται, συχνά αδυνατούν, να εντοπίσουν και καταγράψουν αυτές τις αλλαγές.

Έκτο, η αναταραχή που προκάλεσαν οι ιταλικές εκλογές είναι μια ακόμα απάντηση σε όλους αυτούς που βουτηγμένοι στον οικονομισμό και στην φετιχοποίηση των νομισματικών μεγεθών δεν μπορούν ή δεν θέλουν να καταλάβουν ότι η έξοδος από την κρίση είναι πριν από όλα θέμα πολιτικής και πολιτικής στρατηγικής. Μιας εναλλακτικής προοδευτικής πολιτικής.

Έβδομο, με το αποτέλεσμα της Ιταλίας αποδείχτηκε ότι υπάρχουν εν δυνάμει πολλαπλοί σύμμαχοι για την Ελλάδα, ιδιαίτερα στις κοινωνίες του νότου, προκειμένου να προωθηθεί και επιβληθεί μια διαφορετική πολιτική. Η υπόκλιση στις γερμανικές απαιτήσεις και η μετατροπή της χώρας ως αποικία χρέους δεν είναι «ο μόνος δρόμος». Στην εποχή μας δεν υπάρχουν μονόδρομοι.

Όγδοο, οι Ιταλοί υπήρξαν ανέκαθεν ο λαός με τις πλέον φιλικές απόψεις για την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Έδειξε, έστω και με λάθος αγγελιοφόρους, ότι δεν πιστεύει σε μια Γερμανική Ευρώπη. Κάνουν προκλητικά λάθος όσοι έγραψαν ότι «η Ευρώπη» ανησυχεί και «θύμωσε», ή ότι «το εκλογικό αποτέλεσμα είναι μια ήττα για την Ευρώπη». Διότι ποια είναι αυτή η Ευρώπη στην οποία δεν συμπεριλαμβάνεται η χώρα των ιταλών ψηφοφόρων; Υπάρχει ΕΕ χωρίς τα κράτη μέλη της και τις κοινωνίες στο νότο; Ασφαλώς και όχι. Η λανθάνουσα γλώσσα δείχνει ότι για κάποιους ευρωπαϊκό θεωρείται μόνο ότι είναι γερμανικό, ανταποκρίνεται στις γερμανικές απαιτήσεις, υποκύπτει στους γερμανικούς εκβιασμούς.

Ένατο, είναι δείγμα αλαζονείας του Βερολίνου και των Επιτρόπων στις Βρυξέλλες, την επομένη των εκλογών στην Ιταλία, όταν σύμφωνα με την αστική κοινοβουλευτική παράδοση έχει μιλήσει ο «Κυρίαρχος» και έχει απορρίψει την πολιτική του Μόντι, να απαιτούν από την Ιταλία να εφαρμόσει μια πολιτική την οποία αρνήθηκαν οι ιταλοί ψηφοφόροι. Ανάλογο θράσος είναι να λέγεται ότι για το «αντιευρωπαϊκό αποτέλεσμα» φταίει η ύπαρξη μηχανισμών σταθεροποίησης που «η παρουσία τους επέτρεψαν στους ιταλούς να παίξουν με τη ψήφο τους σε βάρος της Ευρώπης» ή η προτροπή για «ένα παλατιανό πραξικόπημα» στο κόμμα της κεντροαριστεράς προκειμένου αυτό να συμβιβαστεί με τον Μπερλουσκόνι.

Τέλος, δέκατο, αλαζονικά γερμανοί επιχειρηματίες (όπως ο πρόεδρος της BGA, Börner (FAZ 27.2.13) συμπεραίνουν, ότι «οι ιταλοί δεν μπορούν να λύσουν μόνοι τα προβλήματά τους». Ότι «χρειάζονται ακόμα περισσότερη καθοδήγηση από έξω» (διάβαζε Βερολίνο)», «αύξηση της πίεσης», «περισσότερες απειλές». Οι Γερμανοί βουτηγμένοι στον αυταρχισμό, εξακολουθούν να παριστάνουν ότι γνωρίζουν τα πάντα καλύτερα. Αντίθετα με τέτοιες απόψεις, το εκλογικό αποτέλεσμα της Ιταλίας υπογραμμίζει την ανάγκη αποτροπής μιας γερμανοκρατούμενης Ευρώπης. Διασφάλισης της ισότητας των κρατών μελών της ΕΕ. Σεβασμού και στήριξης της πραγματικής θέλησης των λαών της. Δημοκρατικής, κοινωνικά δίκαιης, λειτουργίας της.