Ισπανία: Υποβαθμίστηκε από την Standard & Poor's από το Α στο ΒΒΒ+

Ο οίκος αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Standard & Poor's (S&P) ανακοίνωσε πριν από λίγο ότι υποβάθμισε το αξιόχρεο της Ισπανίας κατά δύο βαθμίδες, από Α στο BBB+, καθώς και την προοπτική της σε «αρνητική», καθώς προέβλεψε συρρίκνωση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της (ΑΕΠ) για τα επόμενα δύο χρόνια.

Το γεγονός ότι ο οίκος υποβάθμισε την προοπτική της Ισπανίας σε «αρνητική», σημαίνει ότι είναι πιθανό να προχωρήσει και σε νέα υποβάθμιση του αξιόχρεου της χώρας-μέλους της ευρωζώνης το προσεχές χρονικό διάστημα, ενώ η εξέλιξη συνεπάγεται ότι η Ισπανία θα αναγκαστεί να καταβάλλει υψηλότερα επιτόκια δανεισμού.

Πέραν αυτού όμως, η εξέλιξη σηματοδοτεί το βάθεμα της κρίσης χρέους, καθώς η ΕΕ συνεχίζει τις προσπάθειες να στηρίξει το ευρώ με μια σειρά έκτακτων δανειακών συμβάσεων και την επιβολή μέτρων λιτότητας.

Ο οίκος αξιολόγησης S&P προέβλεψε ότι το ΑΕΠ της Ισπανίας θα συρρικνωθεί 1,5% φέτος και 0,5% το 2013, αναθεωρώντας δραστικά τις προηγούμενες προβλέψεις του, που έκαναν λόγο για ανάπτυξη 0,3% φέτος και 1% το 2013. «Αντίθετα με τις προηγούμενες προβλέψεις μας, θεωρούμε ότι η τροχιά των δημοσιονομικών του Βασιλείου της Ισπανίας πιθανότατα θα επιδεινωθεί», ανέφερε ο οίκος αξιολόγησης στη σχετική ανακοίνωσή του.

Επιπλέον, ο οίκος σημειώνει ότι αντιλαμβάνεται πως υφίσταται «αύξηση της πιθανότητας» το ισπανικό κράτος να χρειαστεί να παράσχει πρόσθετη «στήριξη στον τραπεζικό τομέα», άρα, «κατά συνέπεια, θεωρούμε ότι αυξάνεται ο κίνδυνος να δούμε το καθαρό χρέος του ομοσπονδιακού ισπανικού κράτους να αυξάνεται», σύμφωνα με το κείμενο του S&P, με το οποίο αιτιολογείται η υποβάθμιση.

Η Ισπανία παρέμενε στη βαθμίδα AAA από τον S&P ως το 2008. Όμως η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση συμπαρέσυρε τη χώρα. Τον Φεβρουάριο, ο οίκος αξιολόγησης Moody's είχε μειώσει το αξιόχρεο της χώρας σε A3.

Η Ισπανία έχει πλέον το τρίτο υψηλότερο έλλειμμα στην Ευρώπη -8,5% του ΑΕΠ το 2011. Μόνο η Ιρλανδία, με 13,1%, και η Ελλάδα, με 9,1%, είναι σε έχουν υψηλότερα. Βάσει των κανόνων που έχει θεσπίσει η ΕΕ για την ευρωζώνη τα κράτη-μέλη της οφείλουν να διατηρούν το έλλειμμα στο 3% του ΑΕΠ.

Η συντηρητική κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι έχει θέσει στόχο να μειώσει το έλλειμμα στο 5,3% φέτος, αλλά με δεδομένη την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας σχεδόν σε όλη την Ευρώπη, αυτό μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο.

Χθες εντάθηκαν οι ανησυχίες για τον τραπεζικό τομέα της Ισπανίας, καθώς η μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, η Santander, ανακοίνωσε μείωση των κερδών της κατά 24% σε 1,6 δισ. ευρώ από την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Την Τετάρτη, η δεύτερη μεγαλύτερη ισπανική τράπεζα, η BBVA, είχε ανακοινώσει ότι τα κέρδη της μειώθηκαν 12,6% σε 1 δισ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο. Και οι δύο τράπεζες αναμένεται να μειώσουν τον δανεισμό και να υπακούσουν στην κυβερνητική εντολή να διαθέσουν κεφάλαια για την κάλυψη επισφαλών δανείων που είχαν χορηγήσει την περίοδο της έκρηξης της ανάπτυξης του τομέα των ακινήτων, που κατέρρευσε στην διάρκεια της κρίσης. Η σημερινή και η προηγούμενη κυβέρνηση προώθησαν μεταρρυθμίσεις στον τραπεζικό τομέα, ιδιαίτερα για τις μικρότερες, περιφερειακές τράπεζες.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο κάλεσε εξάλλου τις ισπανικές τράπεζες να προχωρήσουν σε περισσότερες μεταρρυθμίσεις. Αν και οι μεγαλύτερες εξ αυτών «εμφανίζονται επαρκώς κεφαλαιοποιημένες και έχουν ισχυρή κερδοφορία ώστε να αντέξουν μια περαιτέρω επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών», ανέφερε το ΔΝΤ σε μια εκτίμησή του για την Ισπανία, «ο τομέας ως σύνολο παραμένει ευάλωτος στην παρατεταμένη αναστάτωση στις χρηματαγορές».