Δημήτρης Κουτσούμπας: Χαιρετισμός στο επιστημονικό συνέδριο για τη Λογοτεχνία τα Χρόνια της Θύελλας 1940-1950

    Είμαστε σίγουροι ότι θα έρθει η εποχή που οι ποιητές και οι λογοτέχνες θα εμπνέονται από την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας, θα θαμπώνονται από τον ήλιο του σοσιαλισμού...

Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας απηύθυνε χαιρετισμό στην έναρξη των εργασιών του 6ου κατά σειρά Επιστημονικού Συνεδρίου που διοργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ, στην Αίθουσα Συνεδρίων στον Περισσό, με θέμα «Η λογοτεχνία στα χρόνια της θύελλας (1940-1950)»  Για τη συνάντηση της νεοελληνικής λογοτεχνίας με την ΕΑΜική Αντίσταση και τον αγώνα του ΔΣΕ. 

Την εναρκτήρια ομιλία με τίτλο «Τέχνη και Ζωή» θα κάνει η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ. Θα ακολουθήσει εισήγηση του Φάνη Παρρή, μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ και του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ, για την εξεταζόμενη ιστορική περίοδο.

Οι εργασίες του Συνεδρίου συνεχίζονται σήμερα με τις ενότητες “Η λογοτεχνία στα χρόνια του ιταλοελληνικού πολέμου και της Κατοχής” και “Η λογοτεχνία την περίοδο των Δεκεμβριανών”, αλλά και αύριο Κυριακή με την ενότητα “Η λογοτεχνία την περίοδο του Εμφυλίου”.

Ακολουθεί ο χαιρετισμός του Δημήτρη Κουτσούμπα:

«Το προηγούμενο Σάββατο σε αυτήν εδώ την αίθουσα είχαμε μια εκπληκτική συναυλία αφιερωμένη στον μεγάλο Μάνο Χατζηδάκι, ενώ είχαν προηγηθεί άλλες σημαντικές εκδηλώσεις όπως η συναυλία με τραγούδια σε ποίηση Κώστα Βάρναλη ή πιο πριν η θεατρική παράσταση αφιέρωμα στον Γιώργο Κοτζιούλα και στο θέατρο του Βουνού.

Έσμιξαν στα πλαίσια του σημερινού μας επιστημονικού Συνεδρίου η μουσική, η ποίηση, το θέατρο, τις μέρες που στο κτήριο της Σανταρόζα δέσποζε η εικαστική απεικόνιση της απελευθέρωσης και των συγκλονιστικών γεγονότων που ακολούθησαν εκείνα τα χρόνια της Θύελλας.

Σοφά ο Μάνος Χατζηδάκις έλεγε ότι η τέχνη μπορεί να κινητοποιεί τις αληθινές ευαισθησίες των ανθρώπων.

Το ζήσαμε μέσα από όλες αυτές τις εκδηλώσεις για το Επιστημονικό μας Συνέδριο, θα το ζήσουμε και αυτό το διήμερο, μιας και έχουν γίνει αυτά τα Συνέδρια πλέον θεσμός. Ιδιαίτερα, για το περιεχόμενο αυτού του Συνεδρίου για τα χρόνια της θύελλας, για τη δεκαετία του ’40, την πιο σπουδαία δεκαετία της επαναστατικής έξαρσης, σπουδαίων διδαγμάτων, την πιο κορυφαία στιγμή της ταξικής πάλης στην Ελλάδα, κατά τον 20ο αιώνα.

Γιατί, υπάρχουν εκείνες οι στιγμές της ιστορίας και των αγώνων του λαού, που γεννούν σπουδαίες μελλοντικές παρακαταθήκες. Υπάρχουν εκείνες οι συγκυρίες και οι ιστορικές συνθήκες που ξεσπούν από μέσα τους σαν ώριμος καρπός οι μεγαλειώδεις εικόνες από το προκαθορισμένο μέλλον της επαναστατικής αλλαγής. Υπάρχουν εκείνοι οι καιροί μέσα στον χρόνο, που δεν αφήνουν μόνο το ανεξίτηλο αποτύπωμά τους στο διάβα της ιστορίας, αλλά επηρεάζουν βαθιά, ριζικά, ολοκληρωτικά τον τρόπο που αντιλαμβάνεται κανείς το κοινωνικό γίγνεσθαι.

“Τα χρόνια της θύελλας”, η δεκαετία του ’40, με την ΕΑΜική Αντίσταση και τον ένοπλο αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας είναι ακριβώς ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα όλων αυτών. Είναι η στιγμή που το εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα βάζει φαρδιά-πλατιά την υπογραφή του στα γεγονότα και η λογοτεχνία του αγωνίζεται να γίνει πηγή έμπνευσης για τους χιλιάδες ανθρώπους που ρίχνονται στην φωτιά του πολιτικού αγώνα και της ένοπλης πάλης, ώστε όλο αυτό το μεγαλείο να καταγραφεί με τον πιο ζωντανό τρόπο στην ιστορία.

Γνωρίζουμε, πως η λογοτεχνία μπορεί, όχι απλά να περιγράψει τα γεγονότα μιας εποχής, αλλά και να διεισδύσει βαθύτερα στους σκοπούς και τις ανάγκες της. Όταν διαπνέεται από τα πιο προωθημένα ανθρώπινα ιδανικά, έχει την ικανότητα να διαμορφώνει, να σφυρηλατεί και να εξυψώνει τον άνθρωπο, να δυναμώνει την πίστη στις δυνάμεις του, στην ικανότητά του να παρεμβαίνει στην ζωή για να την αλλάξει, να την φέρει στα ανθρώπινα μέτρα από την βαρβαρότητα.

Απόλυτα δικαιολογημένα, λοιπόν, μιλώντας για τη συγκεκριμένη δεκαετία, μία δεκαετία ανόδου και όξυνσης της ταξικής πάλης στη χώρα μας, την χαρακτηρίζουμε ως τα “χρόνια της θύελλας”. Γιατί είναι θύελλα κοινωνική, ανατρεπτική, ιστορική, η πάλη ενός λαού που με το όπλο στο χέρι, διεκδικεί το άλμα προς το αύριο. Που πολεμά για το ελπιδοφόρο μέλλον των ονείρων και των προσδοκιών του, για πιο όμορφες μέρες, πιο δίκαιες, πιο ανθρώπινες.

Είναι η θύελλα που επιδιώκουμε να σαρώσει τον παλιό, ξεπερασμένο κόσμο της αδικίας και της εκμετάλλευσης. Μία τέτοια ιστορική συνθήκη θα ήταν αδύνατο να μην αγγίξει, να μην επηρεάσει και τους λογοτέχνες. Θα ήταν παράταιρο να τρέμει ο κόσμος γύρω τους από την αγωνιστική ανάταση του λαού και αυτό το ρίγος να μην διαπεράσει τη λογοτεχνική δημιουργία, να μην προκαλέσει καινούργια συναισθήματα και σκέψεις στους ανθρώπους της τέχνης και του πνεύματος.

Η αντιστασιακή λογοτεχνία της εποχής είναι στιγματισμένη από τις αιματηρές συγκρούσεις, τις εξορίες, τις φυλακίσεις και τις εκτελέσεις. Ο αντιστασιακός πεζός και ποιητικός λόγος εκφράζει αισθητικά την ψυχολογία των ανθρώπων εκείνης της πολυτάραχης εποχής. Εκφράζει τους φόβους, την απόγνωση, ακόμα και την απελπισία που νιώθουν μπροστά στη φρίκη του πολέμου, της πείνας και των συγκρούσεων. Μάλιστα, πολλά από τα ποιητικά έργα έρχονται από νέους ποιητές, που δεν είναι «πολιτογραφημένοι» στα λογοτεχνικά αρχεία, όμως πρωτοεμφανίζονται εμπνεόμενο

ι από τα βάσανα, τις κακουχίες και τα προσωπικά βιώματα της θυελλώδους εκείνης εποχής.
Στα πρώτα χρόνια της Κατοχής αρκετά από τα έργα που τυπώθηκαν αποτέλεσαν μία λογοτεχνία φυγής. Ένα μέσο απόδρασης από την πνιγηρή, βάναυση πραγματικότητα, από τις φρικαλεότητες των κατακτητών και των ντόπιων συμμάχων τους. Γι’ αυτό θα δούμε έργα γενικού περιεχομένου που χαρακτηρίζονται από τη νοσταλγία παλαιότερων εποχών, ενώ θα διαπιστώσουμε σε ορισμένα εξ αυτών την απαισιοδοξία για το μέλλον, ως αντανάκλαση της τότε κοινωνικής πραγματικότητας.

Φυσικά η στάση των λογοτεχνών δε θα μπορούσε να είναι ενιαία, ούτε βέβαια να διαμορφωθεί από τη μία στιγμή στην άλλη. Αντίθετα, μπορούμε να διακρίνουμε ότι οι λογοτεχνικές συνειδήσεις έχουν άμεση συνάρτηση με το επίπεδο της λαϊκής πάλης, σφυρηλατούνται μέσα από το θέριεμα της ΕΑΜικής Αντίστασης και καθορίζονται από την εξέλιξη κάθε φάσης του αγώνα. Όπως και οι ιδεολογικές διαφορές ανάμεσα στον προοδευτικό λογοτεχνικό κόσμο με τους φιλελεύθερους λογοτέχνες είναι ορατές, ακόμα και στον τρόπο προσέγγισης του αγώνα για την απελευθέρωση.

Ύστερα από την απελευθέρωση το 1944, θα παρουσιαστεί στην αστική διανόηση η αμηχανία για την απήχηση και το κύρος του ΚΚΕ και του ΕΑΜ στον λαό, ενώ μετά τον Δεκέμβρη του ’44, θα διαμορφωθεί η ανάγκη στο αστικό πολιτικό σύστημα να θωρακίσει την εξουσία του, επιδιώκοντας τη στήριξη των αστών λογοτεχνών, ως μέσο για να προσεγγίσει την πολυπληθή μάζα που έβλεπε ακόμα φιλικά το ΕΑΜικό κίνημα. Οι πιέσεις που ασκήθηκαν από το κράτος στους αστούς λογοτέχνες, οι δικές τους παλινωδίες και η, τελικά καταδικαστική για τον αγώνα του ΔΣΕ, στάση των περισσότερων, αποτελούν ένα θέμα που θα απασχολήσει αυτό το Συνέδριο. Στην σύγκρουση του Δεκέμβρη θα πάρει μέρος ένα τμήμα των ΕΑΜικών λογοτεχνών, ένα άλλο όμως όχι, υπό το βάρος της εκτίμησης ότι η στρατιωτική δράση ακυρώνει το αναγκαίο «ενωτικό» πνεύμα. Εκτός αυτού, με το πρώτο άνθισμα της αντιστασιακής τέχνης άρχισαν οι διωγμοί, οι ομαδικές εξορίες, οι καταδίκες, οι φυλακίσεις και οι ομαδικές εκτελέσεις. Μία συνθήκη φοβίας αρχίζει να επικρατεί που επηρεάζει φυσικά και τους λογοτέχνες.

Σε λογοτεχνικό επίπεδο αντανακλώνται και οι πολιτικές κατευθύνσεις του ΚΚΕ στη συγκεκριμένη περίοδο. Κομβικό σημείο είναι ότι ορίζεται ως διακύβευμα της δεκεμβριανής σύγκρουσης η εθνική ανεξαρτησία, η δημοκρατία, γενικά η προκοπή του λαού. Δεν έχει συνειδητοποιηθεί ο αντικειμενικά ταξικός χαρακτήρας της σύγκρουσης. Έτσι οι ΕΑΜικοί λογοτέχνες, ακόμα και όταν προσπαθούν να υπερασπιστούν τον Δεκέμβρη, αδυνατούν να διαχωριστούν μεθοδολογικά από την ενιαία εθνική αφήγηση μέρους της αστικής διανόησης. Στις προσεγγίσεις ορισμένων λογοτεχνών διαφαίνεται, παρά τις αντιφάσεις τους, μία άλλοτε φανερή και άλλοτε λανθάνουσα απόπειρα ταξικής νοηματοδότησης του Δεκέμβρη.

Παρά το γεγονός ότι η πολιτική δραστηριότητα των λογοτεχνών προσφέρει πλούσια στοιχεία για την κατανόηση της πολιτικής πραγματικότητας της δεκαετίας ’40 - 50, ο πολιτικός προσανατολισμός του έργου τους περιέχει αδυναμίες, που συνδέονται άμεσα με την μεταβαλλόμενη κομματική γραμμή και κυρίως με την αδυναμία της να συνδέσει τον αγώνα με τον στόχο του σοσιαλισμού, ζήτημα που αποτυπώνεται και στο δικό τους λογοτεχνικό έργο.

Θα δούμε, επίσης, ότι κατά τη διάρκεια της Αντίστασης, όπως και του τρίχρονου αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού που ακολούθησε, αρκετοί λογοτέχνες βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή, έδειξαν αυτοθυσία, κράτησαν ηρωική στάση απέναντι στους κατακτητές και την αστική εξουσία. Όμως, αμέσως μετά την ήττα της ένοπλης πάλης, αρκετοί από αυτούς απογοητεύτηκαν και αποστρατεύτηκαν από τον αγώνα.

Ο ρόλος της κομμουνιστικής διανόησης κατά την κρίσιμη περίοδο του ’46-49 αντανακλά την όξυνση και την ένταση της πάλης. Αναδεικνύει την ταξική της διάσταση και υπογραμμίζει την εναντίωση απέναντι στο αστικό σύστημα και τους διεθνείς συμμάχους του. Παρά το γεγονός, ότι στα περισσότερα έργα λείπει η ιδέα της κοινωνικής επανάστασης για έναν νέο, σοσιαλιστικό κόσμο χωρίς εκμετάλλευση, η ταξική διάσταση των έργων τους, καθόρισε την αρνητική στάση που είχε η αστική ιστοριογραφία και η λογοτεχνική κριτική απέναντι στα έργα της εποχής.

Η συμμετοχή των λογοτεχνών στον Δημοκρατικό Στρατό, η ιδεολογική διαπάλη που έφερε ο αγώνας του, η αποτύπωση των γεγονότων και των συγκρούσεων καθορίζονται από πολλούς παράγοντες. Ανασταλτικά λειτούργησε η διά νόμου απαγόρευση του ΚΚΕ, οι διώξεις, το κυνήγι του αστικού κράτους απέναντι στους κομμουνιστές, που επεκτάθηκε και στον χώρο της διανόησης. Οι κομμουνιστές λογοτέχνες είχαν να αντιμετωπίσουν φυλακίσεις, εκτοπισμούς, ενώ η αστική εξουσία επεδίωκε την “εκκαθάριση της πνευματικής ζωής από τον συμμοριτισμό”, όπως χαρακτηριστικά έγραφαν. Τις αντοχές του κάθε λογοτέχνη καθόρισαν εν τέλει ο βαθμός αφομοίωσης της κομμουνιστικής ιδεολογίας και των στόχων της, η οργανωτική του σχέση με το Κόμμα και με τον βαθμό σύνδεσής του με το λαϊκό κίνημα και τους δεσμούς που είχε αναπτύξει με αυτό.

Έτσι πολλοί στρατεύτηκαν στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας και πλαισίωσαν τον εκδοτικό μηχανισμό, το σώμα ανταποκριτών, το θεατρικό και κινηματογραφικό συνεργείο, όπως και τον τομέα διαφώτισης. Τότε αρκετοί λογοτέχνες φυλακίστηκαν και εξορίστηκαν από το αστικό κράτος.

Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη της λογοτεχνίας δεν έμεινε πίσω. Με ευθύνη της Επιτροπής Διαφώτισης έγιναν ανάλογες δημοσιεύσεις στα κομματικά έντυπα, ενώ ενθαρρύνθηκε το διάβασμά τους στις στρατιωτικές μονάδες. Τα λογοτεχνικά έργα αντανακλούν την αντίληψη και στρατηγική που είχε το ΚΚΕ εκείνη την περίοδο, όμως ταυτόχρονα τονίζεται ιδιαίτερα η ηρωική στάση του λαού και των μαχητών του Δημοκρατικού Στρατού στον αγώνα για τη λευτεριά. Παράλληλα, έγινε κατορθωτό να φωτιστούν -σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με προηγούμενα χρόνια- τα αντιτιθέμενα κοινωνικά και ταξικά συμφέροντα, ενώ ήρθε με περισσότερη θέρμη στο προσκήνιο η αναγκαιότητα μίας κοινωνικής – σοσιαλιστικής, επαναστατικής αλλαγής.

Ο Κώστας Βάρναλης στο “Ημερολόγιο της Πηνελόπης” επιχειρεί μία αλληγορική επαναδιαπραγμάτευση της ομηρικής θεματολογίας αποτυπώνοντας την αντίθεση μεταξύ καταπιεζόμενων και εκμεταλλευτών. Εκεί τοποθετεί τις φράσεις: «Εμείς που φκιάσαμε τον τόπο μας θα γίνουμε και αφέντες του. Ζητάμε να πάρουμε μονάχοι μας το δίκιο μας και την λευτεριά μας, που θα πει την εξουσία».

Στις γειτονιές του κόσμου, στο ποίημα του Γιάννη Ρίτσου που γράφτηκε το 1949, ο ποιητής χρησιμοποιεί την φράση “Από εδώ, για τον Ήλιο” η οποία λειτουργεί στην ποίησή του σαν σύμβολο υπέρβασης της κοινωνικής πραγματικότητας.

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Αυτόν τον ήλιο κοιτάμε και σήμερα και λαχταράμε να μας φωτίσει, τον ήλιο του σοσιαλισμού – κομμουνισμού. Αυτό είναι το φωτεινό μέλλον της ανθρωπότητας και δεν έχουμε το δικαίωμα να προσδοκούμε τίποτα λιγότερο από αυτό. Δεν έχουμε το δικαίωμα ως κομμουνιστές να συμβιβαστούμε με τίποτα λιγότερο από έναν καινούργιο, ηλιόλουστο κόσμο.

Είμαστε σίγουροι ότι θα έρθει η εποχή που οι ποιητές, οι λογοτέχνες θα εμπνέονται από την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας. Θα θαμπώνονται από τον ήλιο του σοσιαλισμού και θα αποτυπώνουν στο χαρτί το μεγαλείο της ανθρώπινης προόδου και της επαναστατικής αλλαγής. Καλή επιτυχία στο Συνέδριό μας!»

Νίκος Ανδρουλάκης: «Κανείς δεν κατάφερε να αντικαταστήσει το ΠΑΣΟΚ, γιατί το σχέδιο αντικατάστασής του ήταν πολιτικά ρηχό»

    Είναι ιδιαίτερη χαρά και τιμή που βρίσκομαι σήμερα εδώ, για να μιλήσουμε για το βιβλίο «Πρώτη φορά Αριστερά» του αγαπητού φίλου Βασίλη Ασημακόπουλου, ένα βιβλίο για το ΠΑΣΟΚ και την ιστορία του, είπε ο Νίκος Ανδρουλάκης κατά την έναρξη της ομιλίας του.

Ομιλία Νίκου Ανδρουλάκη, Προέδρου ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής στην παρουσίαση του βιβλίου «Πρώτη φορά Αριστερά – Αντιθέσεις, αντιφάσεις, εσωτερικές συγκρούσεις στο ΠΑΣΟΚ την περίοδο 1974-1990»

Είναι ιδιαίτερη χαρά και τιμή που βρίσκομαι σήμερα εδώ, για να μιλήσουμε για το βιβλίο «Πρώτη φορά Αριστερά» του αγαπητού φίλου Βασίλη Ασημακόπουλου, ένα βιβλίο για το ΠΑΣΟΚ και την ιστορία του. 

Θα προσπαθήσω να είμαι όσο πιο σύντομος μπορώ, και συγχωρήστε με που δεν θα καταφέρω να μείνω ως το τέλος της εκδήλωσης, λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων.

Θεωρώ πολύ σημαντικό το γεγονός ότι ανοίγει ένας νέος κύκλος διαλόγου για τη Δημοκρατική Παράταξη, γιατί μας δίνει την ευκαιρία με νηφαλιότητα και ψυχραιμία να αποτιμήσουμε όσα συνέβησαν αυτά τα 50 χρόνια ύπαρξης του Κινήματος. 

Την ίδια στιγμή, όμως, δίνεται η ευκαιρία να ανοίξει ένας γόνιμος διάλογος για το παρόν και το μέλλον της Δημοκρατικής Παράταξης, αλλά και της χώρας συνολικά, γιατί η ιστορία ενός κόμματος είναι η ιστορία ενός έθνους, όπως γράφει ο Αντόνιο Γκράμσι, στον οποίο παραπέμπει στην αρχή του βιβλίου του ο συγγραφέας του. Η συζήτηση αυτή πρέπει να είναι διαρκής για να αποτιμήσουμε με δίκαιο τρόπο τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν, χωρίς δαιμονοποιήσεις και μανιχαϊσμούς. Για να δούμε τι βοήθησε να πάει η κοινωνία μας μπροστά και τι την οδήγησε σε στασιμότητα.

Ο Βασίλης Ασημακόπουλος είναι ένας πολυσχιδής και πολυπράγμων άνθρωπος. Πολιτικός επιστήμονας, μάχιμος δικηγόρος, με έντονη ακτιβιστική και κινηματική δραστηριότητα. Πρόκειται για έναν εμβριθή μελετητή που στέκεται επίμονα πάνω από τα αρχεία, ώστε να αρθρώσει λόγο τεκμηριωμένο και προσπαθεί να συνθέσει έντεχνα τη θεωρητική γνώση με τη μελέτη των ιστορικών ντοκουμέντων. Ένα άλλο στοιχείο που τον διακρίνει, είναι το γεγονός ότι κρατάει ζωντανή την παράδοση των «Ιταλών» του ΠΑΣΟΚ, μιας σημαντικής τάσης εντός της Δημοκρατικής Παράταξης, με ιδιαίτερη μέριμνα για τα εθνικά θέματα. Πριν λίγο καιρό μάλιστα έφυγε από κοντά μας ο πρωταγωνιστής αυτής της τάσης, ο κατεξοχήν «Ιταλός», ο αείμνηστος Μιχάλης Χαραλαμπίδης, ο οποίος αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ και συνέδεσε το όνομα του με σπουδαίες πρωτοβουλίες όπως τη θεσμοθέτηση της 19ης Μαΐου ως ημέρα-μνήμης για τη Γενοκτονία των Ποντίων. Είναι υποχρέωση μας να αναγνωρίσουμε την πολύτιμη προσφορά του στο Κίνημα και την πατρίδα.

Το βιβλίο «Πρώτη φορά αριστερά», το οποίο αποτέλεσε αρχικά τη διδακτορική διατριβή του Ασημακόπουλου, διαθέτει ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό που το καθιστά ξεχωριστό. Διαβάζοντας το, οι αναγνώστες δεν πέφτουν πάνω σε μια ανάλυση-καρικατούρα, που σκοπό έχει να μειώσει τον ιστορικό ρόλο του ΠΑΣΟΚ. 

Αντιθέτως θα συναντήσουν μια διεπιστημονική, στιβαρή και κριτική ανάλυση για τη σχέση της κοινωνίας με το κόμμα και το κράτος, για τη σχέση του κόμματος με το υπόλοιπο κομματικό σύστημα και τα εσωκομματικά του μέτωπα, για τη σχέση του εθνικού και του διεθνούς επιπέδου. Με άλλα λόγια, ο Ασημακόπουλος προσπαθεί να δει την ιστορία του κόμματος στις πραγματικές του διαστάσεις, κρίνοντας το κάποιες φορές αυστηρά, αποφεύγοντας όμως τα εύκολα ερμηνευτικά σχήματα. Για αυτόν ακριβώς το λόγο είναι σημαντική η συμβολή του στην πολιτική επιστήμη και τον δημόσιο διάλογο.

Διαβάζοντας κανείς το βιβλίο «Πρώτη Φορά Αριστερά», ένα σημείο που θα τραβήξει την προσοχή του αναγνώστη και θα τον γοητεύσει είναι η μυθιστορηματική ιστορία του ΠΑΣΟΚ, από την εποχή του ΠΑΚ και του αντιδικτατορικού αγώνα μέχρι τις μέρες μας, μια ιστορία που δεν ήταν σε καμία περίπτωση γραμμική. 

Ένα δεύτερο σημείο που έχει ενδιαφέρον έγκειται στο γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ παρουσιάζεται από τον Ασημακόπουλο ταυτόχρονα ως προϊόν ενός ανταγωνιστικού πολιτικού και κομματικού συστήματος και ως τέκνο της εσωκομματικής πάλης, σε σχέση πάντα με τις αλλαγές στον κοινωνικό σχηματισμό, που συντελούνται εκείνη την εποχή. 

Οι δύο βασικές τάσεις μέσα στο ΠΑΣΟΚ, όπως τις εντοπίζει ο συγγραφέας, είναι μια κυβερνητική και μια αριστερο-σοσιαλιστική. Αυτές οι δύο τάσεις, όμως, μπορούν να συνυπάρχουν και να κατακτούν την ενότητα επειδή και οι δύο θέλουν να μετασχηματίσουν τη χώρα. Έχω χρέος σε αυτό το σημείο να σημειώσω ότι οι βασικές πολιτικές τάσεις, όπως και στα περισσότερα κόμματα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας ή του δημοκρατικού σοσιαλισμού, είναι οι δυνάμεις του προοδευτικού κέντρου και της προοδευτικής αριστεράς. Και το λέω αυτό γιατί ο κυβερνητισμός έπληξε και τις δύο αυτές τάσεις, όπως και πολλοί άνθρωποι που ήταν «στο κέντρο της παράταξης, αλλά στο περιθώριο της εξουσίας», είχαν καταβολές και από τα δύο κυρίαρχα ρεύματα. Παρά τις διαφορές τους, όμως, τους ένωνε η προοπτική της Αλλαγής της χώρας. Τους ένωνε ο στόχος του εκδημοκρατισμού της Ελλάδας σε όλα τα επίπεδα της καθημερινής ζωής και των θεσμών. 

Τους ένωνε η ανάγκη αντιμετώπισης των εθνικών και κοινωνικών ζητημάτων μέσα από τους δημοκρατικούς θεσμούς. Αλλά πάνω από όλα τους ένωνε η επιτακτική ανάγκη για ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο.

Πριν κλείσω τη δική μου ομιλία και δώσω το λόγο στους επόμενους ομιλητές, θέλω να ευχηθώ αυτό το εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο, γραμμένο από έναν άνθρωπο που τον χαρακτηρίζει το θάρρος της γνώμης του, να το αγκαλιάσει το ευρύ κοινό και να γίνει η αφορμή για γόνιμους προβληματισμούς. Αυτό ακριβώς που πιστεύω είναι και το βασικό κίνητρο της έρευνας του Βασίλη, που με τιμά με τη φιλία του.

Η επικαιρότητα των συζητήσεων για το ΠΑΣΟΚ έχουν να κάνουν και με άλλα πράγματα, όπως είναι η συγκυρία.

Κανείς δεν κατάφερε να αντικαταστήσει το ΠΑΣΟΚ, γιατί το σχέδιο αντικατάστασής του ήταν πολιτικά ρηχό. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό, είναι και κάτι πολύ μεγαλύτερο: η σημερινή κοινωνική πραγματικότητα κάνει αναγκαίο τον διάλογο για την ενότητα και την προοπτική της Δημοκρατικής Παράταξης και του ΠΑΣΟΚ.

Είναι οι πολιτικές της ΝΔ, μιας παράταξης που μας έφερε στα όρια της χρεοκοπίας το 2009 , διαχειρίστηκε μια περίοδο μετά τα μνημόνια με τεράστιους βαθμούς δημοσιονομικής ελευθερίας και την προίκα από την Ευρώπη ενός φαραωνικού εργαλείου όπως είναι το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά εκεί που ο λαός περίμενε να βελτιωθούν οι συνθήκες ζωής του, τα πράγματα πάνε από το κακό στο χειρότερο.

Η  αγοραστική δύναμη του ελληνικού λαού είναι δεύτερη από το τέλος ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι τιμές των ενοικίων έχουν εκτιναχθεί και οι τιμές των τροφίμων αυξάνονται συνεχώς. 

Το ΕΣΥ -και γενικότερα το κοινωνικό κράτος- είναι σε πολύ δύσκολη κατάσταση. Τα κέρδη των επιχειρήσεων είναι τρίτα από την κορυφή στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ συγχρόνως οι μισθοί είναι οι δεύτεροι μικρότεροι ως ποσοστό του ΑΕΠ πανευρωπαϊκά. Αλλά ακόμη και οι θεσμοί, οι ανεξάρτητες αρχές, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η δικαιοσύνη έχουν βρεθεί στο στόχαστρο του περίκλειστου συστήματος εξουσίας του Μεγάρου Μαξίμου, του γνωστού και ως «επιτελικό κράτος».

Σε αυτό, λοιπόν, το σημείο της ιστορίας, το ΠΑΣΟΚ και θέλει και μπορεί να εκφράσει τις αγωνίες του ελληνικού λαού για ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος, για ένα στιβαρό κράτος δικαίου, αλλά και για μια βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη. Μια παράταξη με καθαρό, πατριωτικό, προοδευτικό λόγο, όπου η αντισυστημική της θέση δεν θα βασίζεται ούτε σε λόγο τοξικό ή διχαστικό ούτε σε ανορθολογικές επιλογές, αλλά η αντισυστημικότητα της θα βασίζεται στην πραγματική πολιτική της αυτονομία από οργανωμένα και ισχυρά συμφέροντα.

Θέλω να ευχαριστήσω το Βασίλη Ασημακόπουλο, που η έρευνα του έγινε το πεδίο της σημερινής μας συνάντησης. Και να τον συγχαρώ για την άψογη και σε βάθος έρευνα του, όπως και για τη συνεπή του στάση, που μας έφερε όλους σήμερα εδώ και για να αναστοχαστούμε, αλλά και για να ανταποκριθούμε στις μεγάλες προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας. 

Αλέξης Τσίπρας / Ρελάνς του πρώην προέδρου στις εξελίξεις του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ

    Γραπτός χαιρετισμός του Αλέξη Τσίπρα που διαβάστηκε στη σημερινή, 22/11/2024, παρουσίαση του βιβλίου των γνωστών στελεχών του χώρου, Αντώνη Κοτσακά και Χάρη Τσιόκα: “Ιστόρηση 50 χρόνων, από τα κέντρα λήψης αποφάσεων ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ”

Μηνύματα μέσω του γραπτού χαιρετισμού του στην εκδήλωση για την παρουσίαση του νέου βιβλίου των Αντώνη Κοτσακά και Χάρη Τσιόκα απέστειλε χθες ο πρώην Πρωθυπουργός και Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξης Τσίπρας, λίγα εικοσιτετράωρα πριν ανοίξουν οι κάλπες για την ανάδειξη του νέου αρχηγού του κόμματος.

Προλογίζοντας το νέο βιβλίο δύο ιστορικών στελεχών που πρωτοστάτησαν στην ίδρυση της Προοδευτικής Συμμαχίας με στόχο την κοινωνική διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ το 2019, ο Αλέξης Τσίπρας απευθύνθηκε σε όλο το εύρος της προοδευτικής παράταξης, το «στρατόπεδο της προόδου», όπως επισήμανε, παρατηρώντας πως αμφότερα «το ΠΑΣΟΚ, όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ, επιχείρησαν μια «έφοδο στον ουρανό», που όπως κι αν κρίνει κανείς το αποτέλεσμά της, άφησε βαθύ αποτύπωμα τόσο στην πορεία της χώρας, όσο και στις συνειδήσεις», ενώ επικεντρώθηκε στην ουσία της πολιτικής από την εικόνα, αφήνοντας να αιωρείται μια αιχμή για τον Στέφανο Κασσελάκη.

Διαβάστε τον χαιρετισμό του Αλέξη Τσίπρα:

«Πολύ φοβάμαι, ότι σε εποχές δύσκολες, επικίνδυνες, ακόμα και σκοτεινές, για την Ελλάδα και τον κόσμο, όπως η σημερινή, έχουμε πλεόνασμα ερωτήσεων και έλλειμμα απαντήσεων.

Δεν υπάρχουν δυστυχώς εύκολες απαντήσεις κι αυτό αφορά κυρίως στην Αριστερά και στα κόμματα του προοδευτικού τόξου.

Προφανώς οι αξίες που κινούν την πρόοδο παραμένουν επίκαιρες, αλλά η μετατροπή τους σε κτήμα της κοινωνίας, σε υλική δύναμη, και εν τέλει σε καθημερινή πράξη απαιτεί πολύ περισσότερα από την θέληση και την αποφασιστικότητα.

Δεν ήμουν ποτέ και δεν είμαι και σήμερα θιασώτης της απογοήτευσης και του αναχωρητισμού, που προκαλεί η δύσκολη πραγματικότητα και τα αναπάντητα ερωτήματα. Αντίθετα, πιστεύω πάντα στη σκέψη του Ρομέν Ρολάν, που υιοθετήθηκε και έγινε γνωστή από τον Γκράμσι: Στην απαισιοδοξία της νόησης και την αισιοδοξία της βούλησης.

Κι αυτή είναι, για τη δική μου τουλάχιστον ανάγνωση, η γραμμή που διατρέχει το βιβλίο του Αντώνη Κοτσακά και του Χάρη Τσιόκα.

Μια ιστορική διαδρομή ενδιαφέρουσα, σε χαμηλούς τόνους, που καταγράφει τα συν και τα πλην, τόσο του ΠΑΣΟΚ, όσο και του ΣΥΡΙΖΑ. Χρήσιμη για όσους δεν έχουν αφεθεί σήμερα στην μεταπολιτική, στην λατρεία της εικόνας, στο αδειανό πουκάμισο μιας επικοινωνίας που αγνοεί επιδεικτικά την ουσία. Και δυστυχώς έχει διεισδύσει και στο στρατόπεδο της προόδου.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι απαντήσεις για το αύριο δεν μπορούν να δοθούν χωρίς τη μελέτη και τη γνώση του χτες. Και το συγκεκριμένο βιβλίο αποτελεί μια συμβολή ακριβώς στην κατεύθυνση αυτή.

Και μπορεί να γίνει για όλους μας μια αφορμή για αυτοκριτική ματιά στο παρελθόν, που θα βοηθήσει το μέλλον. Με την ψυχραιμία που ο χρόνος και μόνο αυτός χαρίζει.

Και πάντα με τη διάθεση, την αισιοδοξία της βούλησης, να εξοπλιστούμε με τη γνώση και τα σύγχρονα εργαλεία για να μπορέσουμε να αλλάξουμε ό, τι εμφανίζεται και διαφημίζεται με εμφανή σκοπιμότητα ως αναλλοίωτη και αιώνια πραγματικότητα.

Δεν έχω σκοπό, δεν ξέρω κι αν έχω τη δυνατότητα, για μια ενδελεχή αποτίμηση της πενηντάχρονης διαδρομής που αποτελεί το αντικείμενο του βιβλίου. Μπορώ να αναφερθώ όμως, διαβάζοντάς το, αλλά και κωδικοποιώντας τις δικές μου εμπειρίες και τις εμπειρίες του ΣΥΡΙΖΑ, σε κάποιες σκέψεις, που ίσως να έχουν κάποια σημασία.

Το πρώτο είναι ότι το ΠΑΣΟΚ, όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ, επιχείρησαν μια «έφοδο στον ουρανό», που όπως κι αν κρίνει κανείς το αποτέλεσμά της, άφησε βαθύ αποτύπωμα τόσο στην πορεία της χώρας, όσο και στις συνειδήσεις.

Και δεν είναι καθόλου τυχαία η προσπάθεια των ελίτ που δυναστεύουν τη χώρα να ξαναγράψουν την Ιστορία. Να αλλοιώσουν ακόμα και την ιστορική μνήμη. Και έχουν το know how, αν κρίνουμε από το πώς σε άλλες εποχές έκαναν πολύ χειρότερα, μεταμορφώνοντας τους δωσίλογους της κατοχής σε εθνικόφρονες και τους αντιστασιακούς σε προδότες.

Το δεύτερο είναι ότι καμιά καλή πρόθεση, κανένα καλό πρόγραμμα, δεν αρκεί, αν δεν έχουμε την καθαρή ματιά για να διαβάσουμε σωστά τους συσχετισμούς και τις διαθέσεις της κοινωνίας. Γιατί πάντα στην πολιτική είναι σοβαρό τι λες, αλλά ακόμα πιο σοβαρό ποιος το ακούει.

Και το τρίτο είναι ότι σε μια χώρα με παράδοση όχι μόνο λαϊκών αγώνων, αλλά και στενής διασύνδεσης της κρατικοδίαιτης ελίτ με τη συντηρητική Δεξιά, που οδηγεί σε κάθε είδους αντιδημοκρατικές πρακτικές και εκτροπές, οι προοδευτικές δυνάμεις οφείλουν να μετρούν προσεκτικά κάθε τους βήμα. Όχι για να υποστείλουν τους στόχους τους, αλλά για να μπορέσουν, συνδυάζοντας την αποφασιστικότητα με τη σύνεση, να κάνουν πράξη τις ίδιες τους τις δεσμεύσεις.

Με τις σκέψεις αυτές θα ήθελα να ευχηθώ να είναι καλοτάξιδο το βιβλίο του Χάρη και του Αντώνη και πιο αισιόδοξες οι μέρες που θα μας συναντήσουν».

Το βιβλίο των, Αντώνη Κοτσακά και Χάρη Τσιόκα, “Ιστόρηση 50 χρόνων, από τα κέντρα λήψης αποφάσεων ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ”

Ένα ενδιαφέρον βιβλίο από δύο πολύπειρα στελέχη, τον Αντώνη Κοτσακά και τον Χάρη Τσιόκα, με διαδρομή δεκαετιών και γραμμένο με αυτοκριτική και κριτική διάθεση για τις διεργασίες στην περίοδο της μεταπολίτευσης και τις εξελίξεις που διαμορφώνονται στον προοδευτικό χώρο.

Πρόκειται για το βιβλίο με τίτλο με “Ιστόρηση 50 χρόνων, από τα κέντρα λήψης αποφάσεων ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ” από δύο στελέχη με μακρά διαδρομή, αρχικά στο ΠΑΣΟΚ, ακολούθως στον ΣΥΡΙΖΑ και πλέον στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο.

Το βιβλίο παρουσιάζει τις διεργασίες στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ και αργότερα του ΣΥΡΙΖΑ τα τελευταία 50 χρόνια και είναι μια κριτική θεώρηση των διεργασιών που εξελίχθηκαν στα εσωτερικά των κομμάτων με βάση τις κοινωνικές διεργασίες, ενώ αποκαλύπτει πτυχές που διαιρέσαν αλλά και συνέθεσαν τον προοδευτικό χώρο.

Παράλληλα αφήνει έντονα το αποτύπωμα της ανάγκης για τον προοδευτικό χώρο να διδαχθεί από τις διαιρέσεις του χθες και να ενισχυθούν διεργασίες μιας σύγχρονης συνάντησης στη βάση των σύγχρονων αναγκών της κοινωνίας και της παραγωγής .

Κώστας Καραμανλής: «Η κριτική δεν αντιμετωπίζεται με πειθαρχικά μέτρα - Το θέμα της ΠτΔ ούτε με αφορά, ούτε με ενδιαφέρει» (vid)

    Σε εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου «Γιαβόλ» του Γιώργου Χαρβαλιά στην Πάτρα, ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής υπογράμμισε πως η έντονη κριτική δεν πρέπει να δαιμονοποιείται ή να αντιμετωπίζεται με πειθαρχικά μέτρα

«Η διαφορετική ανάγνωση ακόμα και η έντονη κριτική δεν πρέπει να δαιμονοποιούνται. Και πάντως δεν αντιμετωπίζονται με πειθαρχικά μέτρα, καθιστώντας μάλιστα δυσχερέστερη την απαραίτητη εθνική ομοψυχία για τη στήριξη της εθνικής γραμμής», σημείωσε -μεταξύ άλλων- ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, κατά την ομιλία του στην παρουσίαση του βιβλίου «Γιαβόλ, Αίμα, Λήθη και Υποτέλεια» του δημοσιογράφου Γιώργου Χαρβαλιά, στον οποίο έχει υπογράψει και τον πρόλογο. 

Αναλυτικά η ομιλία του Κώστα Καραμανλή:

«Κυρίες και κύριοι,

Το βιβλίο του Γιώργου Χαρβαλιά απευθύνεται στον αναγνώστη που αναζητά την πολύπλευρη γνώση και τον προβληματισμό. Πλήρες ερευνητικής δουλειάς, συμπεριλαμβανομένων αδημοσίευτων ή ξεχασμένων πηγών, σε συνδυασμό με την αιχμηρή κριτική ματιά του συγγραφέα, προσφέρει μια πραγματική αναγνωστική πρόκληση.

Στο βιβλίο αυτό, δεν θα βρει κανείς μισά λόγια και καθώς πρέπει διατυπώσεις. Ο συγγραφέας παραθέτει ξεκάθαρα τα συμπεράσματα της έρευνάς του και παίρνει θέση. Και μπορεί κανείς να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει μαζί του, όμως σίγουρα θα προβληματιστεί και θα βγει πιο ενημερωμένος.

Το βιβλίο του Γιώργου Χαρβαλιά συνδέεται άμεσα με τον εγχώριο διάλογο για τα τεκταινόμενα στη χώρα μας και την Ευρώπη κατά τη διάρκεια του προηγούμενου και του τρέχοντος αιώνα και κάνει μια πολύ χρήσιμη συνεισφορά.

«Η Ελλάδα ακόμη δικαιούται να αποζημιωθεί για την άδικη ζημία»

Προφανώς η γερμανική κατοχή προκάλεσε ανεπανόρθωτη ζημιά στην οικονομία και την κοινωνία της χώρας μας. Ενδεχομένως η Ελλάδα θα ήταν σε καλύτερη μοίρα σήμερα, εάν δεν είχε υποστεί την αφαίμαξη που υπέστη τότε, σε οικονομικούς πόρους, υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό.

Η Ελλάδα, μαζί με την Πολωνία, επλήγησαν περισσότερο, στα χρόνια της κατοχής. Και γι’ αυτό η Ελλάδα δικαιούνταν και ακόμη δικαιούται να αποζημιωθεί για την άδικη ζημία που υπέστη, τα αποτελέσματα της οποίας επηρέασαν τη σύγχρονη εξέλιξή της. Αυτή η διαπίστωση δεν έχει μόνο ηθικό έρεισμα, αλλά και απολύτως τεκμηριωμένα νομικό.

Η Γερμανία δεν αρκεί να αναγνωρίσει μόνο στα λόγια τις ευθύνες της για τις καταστροφές που προκάλεσε στην Ελλάδα, αλλά πρέπει να το κάνει αυτό και εμπράκτως. Είναι, πέρα απ’ όλα τ’ άλλα, και ζήτημα διεθνούς και ευρωπαϊκής νομιμότητας. Η αποπληρωμή του κατοχικού δανείου, το οποίο συνήφθη αναγκαστικώς, δεν παραγράφηκε ποτέ και η Ελλάδα δεν παραιτήθηκε ποτέ από αυτήν. Αλλά και οι αποζημιώσεις για τις ανθρώπινες απώλειες και τις υλικές καταστροφές δεν χαρίσθηκαν ποτέ. Μετατέθηκαν μόνο για την εποχή που η Γερμανία θα διέθετε την πολιτειακή υπόσταση που θα της επέτρεπε την ανάληψη αυτών των υποχρεώσεών της.

Την υπόσταση αυτή η Γερμανία απέκτησε με την ενοποίησή της, το 1990. Έκτοτε, κανένα νομικό κείμενο δεν την απάλλαξε από αυτές τις υποχρεώσεις της. Ο ίδιος ο καγκελάριος Λούντβιχ Έρχαρτ το αναγνώρισε αυτό επισήμως, το 1965. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι, ακόμη και στις μέρες μας, συγκεκριμένα το 2019, η Υπηρεσία Εμπειρογνωμόνων του Γερμανικού Κοινοβουλίου αναγνώρισε ότι δεν τίθεται θέμα παραίτησης ή παραγραφής και προέτρεψε τη Γερμανία να προσφύγει, από κοινού με την Ελλάδα, στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, για τη διευθέτηση του ζητήματος.

Και προφανώς, η Γερμανία οφείλει να το πράξει αυτό, προκειμένου να αποκαταστήσει νομικά και ηθικά την τάξη και να μην αφήνει σκιές να την αμαυρώνουν. Η άρνησή της, όπως την ξανακούσαμε πρόσφατα, καθιστά τις συγγνώμες και τη φραστική μεταμέλεια, υποκριτικές και υστερόβουλες.

«Η επιρροή της Γερμανίας πολλές φορές ξεστράτισε την ΕΕ»

Είναι κοινός τόπος ότι η μεταπολεμική Γερμανία έπαιξε έναν ιδιαίτερο ρόλο στη διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι, εξάλλου, γνωστό ότι, μαζί με τη Γαλλία, της αποδίδεται συχνά ο τίτλος της “ατμομηχανής” της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Όμως οι προσανατολισμοί της γερμανικής πολιτικής και, θα πω ακόμα, οι αγκυλώσεις και εμμονές της απομάκρυναν την ευρωπαϊκή ενοποίηση από το όραμα των πατέρων της.

Η Γερμανία έκανε την οικονομία το όχημα της μεγάλης επιρροής της στα ευρωπαϊκά πράγματα και συχνά της ηγεμονίας της σε αυτά. Και έριξε το βάρος της στον οικονομικό άξονα, αλλά με τους δικούς της όρους.

Η επιρροή αυτή της Γερμανίας πολλές φορές ξεστράτισε την Ευρωπαϊκή Ένωση από το πραγματικό νόημά της, με αποτέλεσμα να κλονιστεί και η πίστη των Ευρωπαίων πολιτών στο ευρωπαϊκό όραμα. Ένα όραμα που ως πρωταρχικά συστατικά στοιχεία του έχει την αλληλεγγύη, τη συνοχή και την κοινή ευημερία.

Αντιθέτως δεν επιτεύχθηκε η πραγματική σύγκλιση μεταξύ των κρατών μελών και η κοινή οικονομική πορεία, αλλά συγκεκριμένα κράτη λειτούργησαν συχνά μεμονωμένα με αποκλειστικό γνώμονα το ίδιον συμφέρον. Είναι αλήθεια ότι η Ελλάδα, όπως και άλλα κράτη μέλη, επωφελήθηκε από χρηματοδοτήσεις και ευρωπαϊκά προγράμματα.

Είναι, επίσης, αλήθεια ότι υπήρξαν καθυστερήσεις ως προς την υιοθέτηση των αναγκαίων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στο εσωτερικό της χώρας μας. Όμως, η παγκόσμια οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 ανέδειξε τις αδυναμίες της Ευρώπης και τα περιορισμένα όρια ενοποίησης και σύγκλισής της.

«Το κοινωνικό κράτος να συρρικνώνεται – Το βιοτικό επίπεδο υποβαθμίζεται»

Η πολιτική των Μνημονίων ήταν εξόχως αποκαλυπτική. Αφού και σε επίπεδο αποτελεσματικότητας απέτυχε, ενώ και στη σύλληψή της είχε κατά βάση την έννοια της τιμωρίας και του παραδειγματισμού. Κυρίως όμως διότι έδειξε ότι, αντιμέτωπη με μια μεγάλη πρόκληση, η ηγεσία της Ευρώπης διάλεξε την κοντόφθαλμη και μίζερη προσέγγιση. Αντί μεταφοράς πόρων από τον πλουσιότερο Βορρά στον φτωχότερο Νότο, αντί αμοιβαιοποίησης του χρέους με την έκδοση ευρωομολόγου, επιστρατεύτηκαν ιδεολογήματα και συμπεριφορές υποτίμησης, κατασυκοφάντησης και διαστρέβλωσης της πραγματικότητας έναντι ολόκληρων λαών.

Οι Έλληνες χάσαμε το 30% του εθνικού μας εισοδήματος και σχεδόν το 50% του βιοτικού μας επιπέδου, η Ευρώπη όμως ολόκληρη απεκαλύφθη ρηχή, άτολμη και παρηκμασμένη. Οι οικονομικές ανισότητες διευρύνθηκαν, μεγάλα τμήματα των λαών περιθωριοποιήθηκαν.

Οι πολλοί βλέπουν το κοινωνικό κράτος να συρρικνώνεται, τις ευκαιρίες για τους νέους ειδικά να ελαχιστοποιούνται, το βιοτικό τους επίπεδο να υποβαθμίζεται. Αποτέλεσμα είναι να υπονομεύεται η κοινωνική συνοχή, αλλά και η πολιτική ομαλότητα και σταθερότητα. Όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι πολίτες αμφισβητούν το ισχύον οικονομικό και πολιτικό σύστημα. Αν σε αυτά προστεθεί και ο άκρατος δικαιωματισμός που θίγει πατροπαράδοτες αξίες, τις ίδιες τις ρίζες της ευρωπαϊκής ταυτότητας, το μείγμα τείνει να καταστεί εκρηκτικό.

Η ενόχληση, η δυσαρέσκεια γίνονται αγανάκτηση και θυμός. Και ρίχνουν λάδι στη φωτιά όσοι από καθ΄ έδρας κουνούν περιφρονητικά το δάχτυλο στους πολίτες. Η αποστροφή προς τις αλαζονικές ελίτ κινδυνεύει να μετασχηματιστεί σε απονομιμοποίηση του δημοκρατικού πολιτεύματος στα μάτια των πολιτών, με τους μεγάλους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται. Δεν πρόκειται για σενάρια του απώτερου μέλλοντος. Η κρίση είναι ήδη εδώ. Το πιστοποιούν τα εκλογικά αποτελέσματα στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες, το επιβεβαίωσε με τρόπο εκκωφαντικό η πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση στις ΗΠΑ.

«Μεγάλο αντίκτυπο στην κοινωνική συνοχή η παράνομη μετανάστευση»

Μεγάλους κλυδωνισμούς στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα προκαλεί και το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης. Ένα πρόβλημα με μεγάλο αντίκτυπο στην κοινωνική συνοχή, την πολιτική σταθερότητα, την ίδια την ταυτότητα της Ευρώπης. Η φυσιογνωμία των ευρωπαϊκών πόλεων έχει πλέον μεταβληθεί δραματικά. Το ζήτημα της αδυναμίας ενσωμάτωσης τόσο μεγάλων και ετερόκλητων πληθυσμών, και εν πολλοίς ξένων προς την ευρωπαϊκή κουλτούρα, εμφανίζει πλέον ολοένα και περισσότερο τις διαστάσεις του.

Η ανασφάλεια και η ανησυχία των Ευρωπαίων πολιτών αντικατοπτρίζεται στις πολιτικές τους αναζητήσεις. Η Ευρωπαϊκή Ένωση άργησε πολύ να δώσει την απαιτούμενη έμφαση στην προστασία των κοινών ευρωπαϊκών συνόρων που ακόμα και σήμερα παραμένει σε μεγάλο βαθμό προσχηματική. Δεν δόθηκαν τα σωστά μηνύματα ως προς την αυστηρότητα των κανόνων εισόδου σε ευρωπαϊκό έδαφος. Χώρες, όπως η Γερμανία, αρχικά σχεδόν απηύθυναν προσκλητήριο. Δεν οριοθετήθηκαν αυστηρά οι νόμιμες οδοί οικονομικής μετανάστευσης ως οι μόνες για την κάλυψη των αναγκών των ευρωπαϊκών κρατών. Αφέθηκε έτσι στην ευχέρεια των διακινητών να αποφασίζουν για το ποιος θα εισέλθει στην Ευρώπη. Ενώ, ως προς την απόδοση ασύλου, τα κράτη μέλη έχουν διαφορετικούς κανόνες που, σε πολλές περιπτώσεις, είναι πολύ ελαστικοί.

Και το μεγάλο αγκάθι παραμένει η πολιτική επιστροφών, η οποία είναι το λιγότερο αναποτελεσματική. Δυστυχώς, και στο μείζον αυτό πρόβλημα, τα κράτη μέλη λειτουργούν μονομερώς και αδυνατούν να δουν τη συνολική εικόνα στο ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρόσφατο παράδειγμα οι ενέργειες της Γερμανίας, με γνώμονα αποκλειστικά τη διαχείριση του προβλήματος εντός των συνόρων της.

«Η Ευρώπη μοιάζει ανήμπορη να παρακολουθήσει τις εξελίξεις»

Κυρίες και κύριοι,

Το παγκόσμιο γεωπολιτικό περιβάλλον έχει μεταβληθεί ραγδαία. Οι βεβαιότητες και τα δεδομένα του παρελθόντος έχουν ανατραπεί και τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι η ρευστότητα, η αβεβαιότητα, η αστάθεια και ο πολυκερματισμός. Οι ανταγωνισμοί έχουν αυξηθεί, το ίδιο και οι συγκρούσεις. Μεγαλύτεροι αλλά και μεσαίοι παράγοντες του διεθνούς συστήματος διεκδικούν διευρυμένο, ενίοτε και πρωταγωνιστικό ρόλο σε παγκόσμιο και περιφερειακό επίπεδο. Μέχρι χθες φάνταζε αδιανόητο, όμως σήμερα έχουμε στην περιφέρεια της Ευρώπης δύο πολέμους, στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, και αρκετές διενέξεις σε επίπεδο κρίσης από τον Καύκασο μέχρι τα Δυτικά Βαλκάνια.

Την ίδια ώρα η Ευρώπη μοιάζει ανήμπορη να παρακολουθήσει τις εξελίξεις, πόσο μάλλον να τις επηρεάσει αποφασιστικά. Με τη διαδικασία ολοκλήρωσής της επιεικώς μετέωρη, χωρίς κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική, με εμφανές έλλειμμα ηγεσίας και αδύναμες κυβερνήσεις, ειδικά στις μεγάλες χώρες της, η Ευρώπη δεν έχει αυτόνομη και αξιόπιστη παρουσία στην ευρύτερη περιοχή της. Περιορίζεται σε ρόλο κομπάρσου ακόμα και σε διενέξεις που την αφορούν άμεσα. Το άγραφο αλλά για δεκαετίες ισχύσαν δόγμα, προμηθεύομαι φθηνή ενέργεια από την Ρωσία, ενισχύω διαρκώς τις εμπορικές συναλλαγές με την Κίνα και εκχωρώ εν πολλοίς την άμυνα και την ασφάλεια στις ΗΠΑ, έχει καταφανώς ξεπεραστεί από τα γεγονότα.

Το τι πρέπει να γίνει είναι σαφές. Το αν θα γίνει όμως είναι άλλο θέμα. Έχει λεχθεί ότι η Ευρώπη προχωρά προς τα εμπρός μόνο μέσα από κρίσεις και ότι η ανάγκη θα αφυπνίσει τις ευρωπαϊκές χώρες και κυρίως βέβαια εκείνες που εκ των πραγμάτων έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Βλέποντας πάντως το σημερινό τοπίο, τον εσωτερικό διχασμό, τη δυσαρεστημένη κοινή γνώμη, τις ανεπαρκείς πολιτικές ηγεσίες ιδιαίτερη αισιοδοξία δεν επιτρέπεται.

Ένα απλό παράδειγμα: η σταδιακή αμυντική χειραφέτηση της ΕΕ απαιτεί πόρους. Οι απαραίτητες δημόσιες επενδύσεις για την ανάπτυξη της ΕΕ και τον ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ και την Κίνα, επίσης. Η πρόσφατη έκθεση Ντράγκι θεωρεί αναγκαίες τις πρόσθετες ετήσιες επενδύσεις ύψους 1 τρις ευρώ για να μη μείνει η Ευρώπη ουραγός στην ανταγωνιστικότητα. Με το μοντέλο όμως της “δημοσιονομικής ορθοδοξίας”, στο οποίο κατά κύριο λόγο εμμένει η Γερμανία, όλα αυτά είναι ανέφικτα.

«Eπιβεβλημένη μια σοβαρή προσπάθεια κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία»

Κυρίες και κύριοι,

Η ευθύνη της Ρωσίας και συνακόλουθα η απερίφραστη καταδίκη της για την εισβολή στην Ουκρανία είναι δεδομένη. Η παράταση όμως της σύγκρουσης μόνο κινδύνους ενέχει. Η πιθανότητα διάχυσής της σε γειτονικές περιοχές, κυρίως μάλιστα της κλιμάκωσής της σε όλο και πιο απειλητικά επίπεδα είναι ορατή. Οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και οι υλικές καταστροφές ανυπολόγιστες. Η εικόνα επί του πεδίου δυσμενής με την προοπτική περαιτέρω επιδείνωσής της εμφανή.

Είναι επιβεβλημένη μια σοβαρή προσπάθεια κατάπαυσης του πυρός. Οι διαπραγματεύσεις για την οριστική διευθέτηση του ζητήματος προφανώς θα είναι δύσκολες, περίπλοκες και χρονοβόρες. Ασφαλέστερη βάση εκκίνησής τους είναι οι συμφωνίες του Μίνσκ, για το ναυάγιο των οποίων οι υπεύθυνοι είναι περισσότεροι του ενός.

Παρ’ όλα αυτά βλέπουμε και εδώ κάποιους να επιμένουν στην περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης, χωρίς να συνειδητοποιούν ότι τα πράγματα αργότερα πιθανότατα να είναι πολύ χειρότερα και για την Ουκρανία και για την ειρήνη, αλλά και για τη Δύση που κινδυνεύει πλέον να χρεωθεί μια πολιτική ήττα μεγάλων διαστάσεων.

Στο σημείο αυτό πρέπει να υπογραμμιστεί και ένα αλγεινό φαινόμενο που παρατηρήθηκε στα χρόνια αυτού του πολέμου. Οι όποιες επιφυλάξεις, η άλλη άποψη για τους χειρισμούς της Δύσης, αντιμετωπίστηκαν από διάφορες δυτικές ελίτ με μια ενορχηστρωμένη επίθεση ισοπεδωτικής απαξίωσης και συκοφάντησης, στα όρια της νοσηρότητας. Για όσους επί δεκαετίες αγωνιστήκαμε για την πολιτική, ποιοτική και ηθική υπεροχή των ιδεών της Δύσης, το φαινόμενο αυτό μόνο οδύνη και απαισιοδοξία για το μέλλον γεννά.

Στη Μέση Ανατολή, αναντίρρητα το Ισραήλ έχει το αναφαίρετο δικαίωμα να υπερασπίζεται την ασφάλεια, την ακεραιότητά του και τους πολίτες του. Όμως, η υπέρμετρη χρήση βίας πέραν του ότι οδηγεί στην απώλεια του ηθικού πλεονεκτήματος, δεν βγάζει πουθενά. Είναι αναγκαίο να πεισθεί ότι, αν δεν συναινέσει με ειλικρίνεια στην ίδρυση ανεξάρτητου Παλαιστινιακού κράτους, το αδιέξοδο θα παραμένει.

Η στρατιωτική υπεροχή δεν αρκεί για να εξασφαλίσει τη σταθερότητα, την ασφάλεια, την ειρηνική συνύπαρξη. Όποιος ιστορικά πίστεψε ότι μπορεί στο διηνεκές να εξαλείψει βιαίως όλους τους αντιπάλους του, ακόμα και τους δυνητικούς, διαψεύστηκε οικτρά. Ορθώς καταδικάζονται οι τρομοκρατικές οργανώσεις και οι πρακτικές τους, η βία όμως από μόνη της δεν εξαλείφει τα βαθύτερα αίτια που τις εκτρέφουν.

«Οι μεγαλοιδεατισμοί από κάποιες πλευρές δεν κρύβονται»

Κυρίες και κύριοι,

Θέλω να επαναλάβω για μια ακόμα φορά ότι η κατάσταση στα Δυτικά Βαλκάνια είναι ανησυχητική. Η εκ του προχείρου εσπευσμένη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, η μονοσήμαντη ενοχοποίηση της Σερβίας για όλα τα δεινά, η ενθάρρυνση εκ μέρους της Δύσης συγκεκριμένων εθνικισμών έναντι άλλων είναι τα γενεσιουργά αίτια για την αναβίωση μιας κρίσης που έχει βέβαια βεβαρυμμένο ιστορικό παρελθόν. Οι συμφωνίες του Dayton και το τεχνητό ομόσπονδο κράτος της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης κρατούνται, τρόπος του λέγειν, εν ζωή με τεχνική υποστήριξη.

Στο Κόσοβο, η κρίση βαθαίνει, η ανοιχτή σύγκρουση υποβόσκει. Οι μεγαλοιδεατισμοί από κάποιες πλευρές δεν κρύβονται όπως και η διάθεση μεγάλων δυνάμεων να τους αξιοποιούν κατά τα συμφέροντά τους. Αν δεν εκπονηθεί τάχιστα ένα συνολικό σχέδιο για την περιοχή, με ξεκάθαρες κόκκινες γραμμές και συνάμα την προοπτική ένταξης στην ΕΕ για όλες τις χώρες, με σεβασμό πάντα στα κριτήρια της ΕΕ, τα πράγματα θα διολισθαίνουν στο χειρότερο. Δεν έχει λογική, παρά μόνο προκατάληψη και ιστορική εμπάθεια, το να έπεται η Σερβία, έναντι άλλων κρατών, στο χρονοδιάγραμμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.

«Να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά επιθετικότητα και αναθεωρητισμό»

Κυρίες και κύριοι,

Είναι σε αυτόν τον πολύ δύσκολο και απρόβλεπτο κόσμο που η χώρα μας πρέπει να δώσει τις μάχες της και να διεκδικήσει τα δίκαιά της. Να συμβάλλει στην αφύπνιση της Ευρώπης, για να αναλάβει επιτέλους τις ευθύνες της. Να πρωταγωνιστήσει στην σταθεροποίηση και την προοπτική ομαλότητας στα Βαλκάνια. Με αυστηρά μηνύματα προς απροκάλυπτους ή και υποκρυπτόμενους μεγαλοϊδεατισμούς. Να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την επιθετικότητα και τον αναθεωρητισμό της Τουρκίας. Με ξεκάθαρες θέσεις για τη μία και μόνη διαφορά που έχουμε με την Τουρκία, την οριοθέτηση δηλαδή της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας.

Τα θέματα που εκ του πονηρού και αυθαίρετα επιχειρεί η Τουρκία να βάλει στην ημερησία διάταξη είναι ανυπόστατα. Είτε πρόκειται για εθνική κυριαρχία είτε για κυριαρχικά δικαιώματα στερεά θεμελιωμένα στο Διεθνές Δίκαιο είτε για την αποστρατιωτικοποίηση των νήσων. Αυτά ας τα ξεχάσουν και η Τουρκία αλλά και όσοι διεθνείς παράγοντες τα ενθαρρύνουν ή τα ανέχονται. Να συνεχίσει η Ελλάδα να στηρίζει την πολύπαθη Κύπρο, επί μισό αιώνα θύμα παράνομης εισβολής και κατοχής, στον αγώνα για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, στον αγώνα για την επιβίωση του Κυπριακού Ελληνισμού.

«Η άλλη γνώμη, η διαφορετική ανάγνωση δεν πρέπει να δαιμονοποιούνται»

Η ιδιαίτερα απαιτητική αυτή ατζέντα επιβάλλει ισχυρές ένοπλες δυνάμεις, αξιόπιστη αποτρεπτική ικανότητα, ενεργό πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, καθαρά μηνύματα προς όλους, πάνω από όλα εθνική ενότητα και συνεννόηση.

Θέλω να επαναλάβω ότι η άλλη γνώμη, η διαφορετική ανάγνωση ακόμα και η έντονη κριτική δεν πρέπει να δαιμονοποιούνται. Και πάντως δεν αντιμετωπίζονται με πειθαρχικά μέτρα, καθιστώντας μάλιστα δυσχερέστερη την απαραίτητη εθνική ομοψυχία για την στήριξη της εθνικής γραμμής.

«Ούτε με αφορά ούτε με ενδιαφέρει η Προεδρία της Δημοκρατίας»

Μια τελευταία λέξη για τα περί Προεδρίας της Δημοκρατίας. Με τιμά η σκέψη ειδικά μάλιστα όταν προέρχεται από έναν πρώην πρωθυπουργό. Θέλω όμως να ξεκαθαρίσω ότι το θέμα ούτε με αφορά ούτε με ενδιαφέρει».

Ο Δημοσθένης Κούρτοβικ στις "Αντιθέσεις": «Κριτική – Κοινωνία και Ανθρώπινη Ταυτότητα» (video)

Ο Δημοσθένης Κούρτοβικ, συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας και ανθρωπολόγος σε μια συνέντευξή του στις "ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ" καιι τον δημοσιογράφο Γιώργο Σαχίνη.

Ένας από τους κορυφαίους Έλληνες κριτικούς της Λογοτεχνίας και του Κινηματογράφου, συγγραφέας και Ανθρωπολόγος, ο Δημοσθένης Κούρτοβικ, σε μια συνέντευξη που υπόσχεται να ανοίξει κύκλο συζητήσεων για όλες τις ηλικίες. 

Ο Δημοσθένης Κούρτοβικ μιλάει για:

• - Η 28η Οκτωβρίου μέσα από την λογοτεχνία της γενιάς του πολέμου και την σύγχρονη λογοτεχνία
• -Πως περιγράφει την συμπόρευση της ελληνικής λογοτεχνίας αλλά και του κινηματογράφου, με όλες τις δομικές αλλαγές στη ελληνική κοινωνία και παγκόσμια τα τελευταία 47 χρόνια.
• -Τι λέει για το ρόλο της κριτικής και των κριτικών από την λογοτεχνία μέχρι την δημόσια σφαίρα , την πολιτική και τα ΜΜΕ.
• - Η διελκυστίνδα μεταξύ παγκοσμιοποίησης και ομογενοποίησης και εθνικού αναχωρητισμού, η στροφή στις τοπικές ταυτότητες και το αίτημα για «πατρίδες» με κοινωνίες σχέσεων και όχι αγορών
• - Το ορατό παρόν και μέλλον της δυστοπίας και το αντικλείδι διαφυγής από τον στείρο ορθολογισμό, στη λογική με ευαισθησία και ενσυναίσθηση

Τι καταθέτει ο Δημοσθένης Κούρτοβικ για την Ελληνική Γλώσσα , την σύγχρονη μετατόπιση της και την αφαιρετική με ξένες γρήγορες ορολογίες γλώσσα που χρησιμοποιούν οι νέοι

Γιατί υποστηρίζει ότι υπάρχει το πρόβλημα της γενικής εικόνας της Ελλάδας στο εξωτερικό, που την καθορίζουν η παραγωγική δομή της χώρας, οι αδυναμίες της δημόσιας διοίκησης, η απουσία ουσιαστικής μέριμνας για τον πολιτισμό, αλλά και η κυριαρχία στο εξωτερικό τόσο κλασικιστικών όσο και γραφικών, τουριστικών στερεοτύπων για μας.

Και ακόμη ως Ανθρωπολόγος με ειδίκευση και διδασκαλία στα Πανεπιστήμια για την εξέλιξη της ανθρώπινης σεξουαλικότητας, μιλάει για την «σεξουαλική λαιμαργία» της εποχής , που αποκαλύπτει «πείνα» και «αρρωστημένες σχέσεις» σε μια κοινωνική «πολιτική ορθότητα» που μπερδεύει τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων στις επιλογές τους, με την ύπαρξη των φύλλων και της βιολογικής εξέλιξης .

Τι λέει για τον αιώνα της τεχνολογικής επανάστασης και την κοινωνική ταυτότητα μέσα στο δαίδαλο της «πραγματικότητας» των δικτύων και των μέσων τους , το ρόλο της γνώσης αλλά και του εγχειρήματος ελέγχου της κριτικής σκέψης.
πηγή: ΚΡΗΤΗ TV

Πέθανε η δημοσιογράφος και συγγραφέας, Σοφία Αδαμίδου | Ανακοίνωση της Κ.Ε. του ΚΚΕ

Τα ξημερώματα του Σαββάτου έφυγε από τη ζωή η δημοσιογράφος και συγγραφέας Σοφία Αδαμίδου ύστερα από πολυήμερη νοσηλεία στην εντατική.

Η Σοφία Αδαμίδου γεννήθηκε το 1963 στη Χαραυγή Κοζάνης. Τη δεκαετία του 1980 υπήρξε μέλος της ΚΝΕ και αργότερα έγινε μέλος του ΚΚΕ. Υπήρξε τακτικό μέλος της Εταιρείας Θεατρικών Συγγραφέων και του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ. Στην επαγγελματική της πορεία ως δημοσιογράφος εργάστηκε για χρόνια στον Ριζοσπάστη και στην τηλεόραση του 902 καθώς επίσης στην ΕΡΤ1, στη ΝΕΤ και τον ΑΝΤ1.

Το συγγραφικό έργο που αφήνει πίσω της είναι πλούσιο και πολυσχιδές. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές («Υπάρχει μια χώρα που σου μοιάζει», «Στην αγορά του χρόνου ανειδίκευτη») και συνέγραψε τη βιογραφία της Σωτηρίας Μπέλλου, με τίτλο «Πότε ντόρτια, πότε εξάρες», έργο το οποίο διασκεύασε για το θέατρο, με τον τίτλο «Σωτηρία με λένε».

Στα θεατρικά της έργα είναι μεταξύ άλλων ο «Άρης», βασισμένο στη ζωή και τους αγώνες του Άρη Βελουχιώτη, για το οποίο τιμήθηκε με το βραβείο «Αλέκος Σακελλάριος» από τα Κορφιάτικα βραβεία, «Οδός Αβύσσου, αριθμός 0» του Μενέλαου Λουντέμη, «Ήλιος στην πέτρα», βασισμένο στο αφήγημα της αντάρτισσας του ΔΣΕ, Ελένης Τραγγανίδα – Μακρυνιώτη «Η Μυρτιά του βουνού», «Άνθρωποι και ποντίκια» του Στάινμπεκ, «Ο Τζόνι πήρε το όπλο του», από το βιβλίο του Ντάλτον Τράμπο κ.ά.

Με τον αδερφό της και θεατρικό συγγραφέα, Μυρώδη Αδαμίδη, συνεργάστηκαν μεταξύ άλλων στη συγγραφή του έργου «Καρλ, της καρδιάς μου καρδιά», εμπνευσμένο από τις επιστολές της Τζένης και του Καρλ Μαρξ. Η κηδεία της θα γίνει αύριο Κυριακή 13 Ιούνη, στις 4 μ.μ., στην Χαραυγή Κοζάνης,

Ακολουθεί η ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ για τον θάνατο της Σοφίας Αδαμίδου:

«Το ΚΚΕ με μεγάλη θλίψη αποχαιρετά τη συντρόφισσα Σοφία Αδαμίδου, που έφυγε σήμερα από τη ζωή, μετά από πολυήμερη νοσηλεία στην εντατική. Με το ανήσυχο και δημιουργικό της πνεύμα, με τη δημοσιογραφική της πέννα και το συγγραφικό της ταλέντο, άφησε το στίγμα της στο καλλιτεχνικό ρεπορτάζ και στην καλλιτεχνική δημιουργία, υπηρετώντας το Κόμμα μέχρι τον πρόωρο θάνατό της.

Η Σοφία Αδαμίδου γεννήθηκε το 1963 στη Χαραυγή Κοζάνης. Μεγάλωσε σε ένα οικογενειακό περιβάλλον που κυριαρχούσαν οι αγωνιστικές παραδόσεις.

Οργανώθηκε στην ΚΝΕ το 1981, σε ηλικία 18 χρονών, αρχικά στην Κοζάνη και έπειτα στις Οργανώσεις των ΤΕΙ και της Νομικής, κατά τη διάρκεια των σπουδών της στην Αθήνα. Τον καιρό που ήταν οργανωμένη στην ΚΝΕ χρεώθηκε δουλειά στον «Οδηγητή». Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, δούλεψε ως δημοσιογράφος του «Ριζοσπάστη» στο καλλιτεχνικό ρεπορτάζ και έγινε μέλος του ΚΚΕ.

Υπήρξε τακτικό μέλος της Εταιρείας Θεατρικών Συγγραφέων και του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ. Στην επαγγελματική της πορεία ως δημοσιογράφος, εργάστηκε επίσης στην «ΕΤ1», στη «ΝΕΤ», τον «ΑΝΤ1», ενώ μεγάλη ήταν η προσφορά της στο καλλιτεχνικό ρεπορτάζ της τηλεόρασης του «902».

Το συγγραφικό έργο που αφήνει πίσω της είναι πλούσιο και πολυσχιδές. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές («Υπάρχει μια χώρα που σου μοιάζει», «Στην αγορά του χρόνου ανειδίκευτη») και συνέγραψε τη βιογραφία της Σωτηρίας Μπέλλου, με τίτλο «Πότε ντόρτια, πότε εξάρες», το οποίο διασκεύασε για το θέατρο, με τον τίτλο «Σωτηρία με λένε».

Εμπνευσμένη από τους αγώνες του λαού, έγραψε και διασκεύασε σπουδαία θεατρικά έργα, που αγαπήθηκαν από το κοινό, μεταφέροντας με μεγάλη επιτυχία στη σκηνή μορφές και στιγμές από την ταξική πάλη στη χώρα μας.

Έργα της είναι μεταξύ άλλων ο «Άρης», βασισμένο στη ζωή και τους αγώνες του Άρη Βελουχιώτη, για το οποίο τιμήθηκε με το βραβείο «Αλέκος Σακελλάριος» από τα Κορφιάτικα βραβεία, «Οδός Αβύσσου, αριθμός 0» του Μενέλαου Λουντέμη, «Ήλιος στην πέτρα», βασισμένο στο αφήγημα της αντάρτισσας του ΔΣΕ, Ελένης Τραγγανίδα - Μακρυνιώτη «Η Μυρτιά του βουνού», «Άνθρωποι και ποντίκια» του Στάινμπεκ, «Ο Τζόνι πήρε το όπλο του», από το βιβλίο του Ντάλτον Τράμπο κ.ά.

Με τον αδερφό της και θεατρικό συγγραφέα Μυρώδη Αδαμίδη συνεργάστηκαν μεταξύ άλλων στη συγγραφή του έργου «Καρλ, της καρδιάς μου καρδιά», εμπνευσμένο από τις επιστολές της Τζένης και του Καρλ Μαρξ.

Η ίδια έλεγε για τη συγγραφή των έργων της ότι "ξεκίνησε ως ανάγκη να μιλήσω για τα θέματα εκείνα της ιστορίας και τους ανθρώπους των ιστορικών εκείνων περιόδων που δεν έτυχαν της προσοχής που απαιτούσε η πραγματική τους αξία. Η αδιάκοπη επαφή με τη μνήμη μας δεν επιτρέπει να γκρεμιστεί τόσο εύκολα από τους αρνητές της, ούτε να παρερμηνεύονται οι αξίες και η ιστορία του λαού μας. «Η μνήμη όπου και να την αγγίξεις πονεί...», που λέει ο Σεφέρης, αλλά χωρίς πόνο δεν υπάρχει γέννα".

Το ΚΚΕ εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους της».

Αντώνης Ζαΐρης: «Όπου νάναι…» - 24 ποιήματα, τρία δοκίμια και μια συνέντευξη

Η αναζήτηση του πραγματικού νοήματος της ζωής, η κριτική στην πρόσκαιρη αλλά ευφάνταστη κοσμικότητα, η έντονη αίσθηση περατότητας του βίου και η αποσυμπίεση μιας αταίριαστης καθημερινότητας τροφοδοτούν και δίνουν χρώμα στα λόγια του συγγραφέα....

Αντώνης Ζαΐρης: «Όπου νάναι…»

Σελίδες: 82, Τιμή: € 8,48, ISBN: 978-618-5471-08-8

Εκδόσεις "Ηδυέπεια"

Από τις Εκδόσεις Ηδυέπεια κυκλοφορεί το εξαιρετικό βιβλίο του Αντώνη Ζαΐρη, «Όπου νάναι…», που περιέχει 24 ποιήματα, τρία δοκίμια και μια συνέντευξη.

Η αναζήτηση του πραγματικού νοήματος της ζωής, η κριτική στην πρόσκαιρη αλλά ευφάνταστη κοσμικότητα, η έντονη αίσθηση περατότητας του βίου και η αποσυμπίεση μιας αταίριαστης καθημερινότητας τροφοδοτούν και δίνουν χρώμα στα λόγια του συγγραφέα, βάζουν σε δοκιμασία την αδιέξοδη φαντασία που σμιλεύει το όνειρο και το τοποθετεί σε διαδικασία αναπαραγωγής για κάτι που δεν υπάρχει, για το μεγάλο κενό που παραμένει ασχημάτιστο και ακανόνιστο.

Αυτό το κενό που εμπνέεται από την πραγματικότητα και τον ρεαλισμό της ζωής αποτυπώνει ποιητικά ο Αντώνης Ζαΐρης κρατώντας αποστάσεις ασφαλείας από τη στεγνή απόλυτη αρμονία των αριθμών. 

«Συνοδοιπόροι της γραφής του και οι άλλες ιδιότητες του συγγραφέα, που μεταλλάσσονται σε παραινέσεις σχετικά με την υποδούλωση των εφήμερων απολαύσεων» (Τούλα Ρεπαπή, Diastixo.gr). Σε κάποιους στοχασμούς του εκτείνεται ακόμη περισσότερο, ίσως γιατί σε αυτή τη ποιητική σχισμή του χώρου και του χρόνου θέλει μια βαθιά ανάσα και τότε στη γραφή του εκφράζεται η θάλασσα σαν πρόκληση και κυματισμός, υπονοώντας το ταξίδι στο «όπου νάναι…»

Το «όπλο» στον λόγο του η δύναμη της έκφρασης πειθαρχημένων λέξεων με αντανάκλαση τον εαυτό του, που σημαίνει συνέχεια της προσπάθειας, συνέχεια στο ταξίδι του ονειρικού περίπατου της ζωής. 

Βιογραφικό

Ο Αντώνιος Ζαΐρης γεννήθηκε στον Πειραιά. Σπούδασε Πολιτικές επιστήμες και έκανε Μεταπτυχιακές σπουδές (ΜΒΑ) στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Η διδακτορική του διατριβή ήταν σε θέματα Συμπεριφοράς Καταναλωτή. Έχει υπηρετήσει για 32 χρόνια ως Διευθυντικό Στέλεχος Πωλήσεων και Μάρκετινγκ και Γενικός Διευθυντής σε διάφορες Πολυεθνικές και Μεγάλες Ελληνικές Επιχειρήσεις, ενώ έχει υπηρετήσει και το Δημόσιο Μάνατζμεντ μέσα από θέσεις ευθύνης. Από το 2005 έως τον Ιούνιο του 2012 διετέλεσε Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος. Από τον Ιούλιο του 2012 έως τον Νοέμβριο του 2013, υπηρέτησε ως Γενικός Διευθυντής του Τμήματος Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας στο Υπουργείο Εξωτερικών. Διετέλεσε επίσης Αναπληρωτής Εθνικός Εκπρόσωπος στη Διακυβερνητική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ για την Αειφόρο Ανάπτυξη. 

Είναι μέλος της Ένωσης Αμερικάνων Οικονομολόγων (ΑΕΑ), του Βρετανικού Ινστιτούτου Μάνατζμεντ (BIM), του Κέντρου Οικονομικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Goethe της Φρανκφούρτης (CFS), της Εταιρείας Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), της Ελληνικής Ακαδημίας Marketing (ΕΑΜ) και της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων.

Σήμερα είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις της Πάφου και Αναπληρωτής Αντιπρόεδρος του ΣΕΛΠE. Έχει επίσης διδάξει στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης καθώς και στα Πανεπιστήμια Τυράννων και Πράγας. Συμμετείχε σε πολλά διεθνή συνέδρια και έχει γράψει πλειάδα άρθρων και μελετών τόσο σε οικονομικές εφημερίδες όσο και σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά.

Είναι συγγραφέας 17 βιβλίων (εκ των οποίων τα 10 τα έχει συγγράψει με τον Γιώργο Σταμάτη). Ενδεικτικά αναφέρονται: «Ποια Ανάπτυξη;» (εκδ. Ι. Σιδέρη, 2016), «Total Business Success» (εκδ. Σταμούλη, 2014), «Ο ρόλος του ηγέτη manager στη σύγχρονη Επιχείρηση» (Σύγχρονη Εκδοτική, 2000), «Το Παγωμένο μέλλον» (εκδ. Ι. Σιδέρη, 2019), «Ανακαλύπτοντας τον τροχό - Σε αναζήτηση μιας νέας πολιτικής» (εκδ. Χ. Δαρδανός, 2004) και «Για ένα νέο δημοκρατικό πρότυπο» (εκδ. Κριτική, 2007) καθώς και τα λογοτεχνικά «Ανήσυχη Περιπλάνηση» (εκδ. Γαβριηλίδη, 2014) και «Παγωμένος Χρόνος» (εκδ. Ιανός, 2016).

Έχει βραβευθεί για το σύνολο του έργου του από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, τη Διεθνή Ακαδημία Ηγεσίας, τη Διεθνή Ακαδημία Τεχνών και το Λογοτεχνικό περιοδικό Κέφαλος.

Βαθύ φιλί στο όπου νάναι...

Βαθύ φιλί

μέχρι το τέλος

χαμένο στην άβυσσο

μιας σπηλιάς

που δεν θέλεις να βλέπεις,

αλλά μόνο να νιώθεις

πλέοντας στο πέλαγος

της ηδονής

με τα κλειστά μάτια

να φεύγουν,

να γυρνάνε,

να χάνονται

με τα παιχνίδια

του σοφού εργαλείου της γλώσσας

που κινείται ρυθμικά

και συσπειρώνει τ' ακρόχειλα

της πρόσκαιρης ευτυχίας,

που θα ακολουθήσει

έναν πρόχειρο, αλλά σπουδαίο καφέ

δίχως πυξίδα και στόχο,

όπου νάναι,

γιατί αυτό το όπου νάναι

τώρα έχει αξία.