Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τα ανάμικτα μηνύματα Τραμπ συγκράτησαν το ράλι της Wall Street

    Η ανάκαμψη στα χρηματιστήρια των ΗΠΑ εξαντλήθηκε μετά από διήμερο ράλι καθώς η κυβέρνηση Τραμπ έστειλε ανάμικτα μηνύματα σχετικά με τα δασμολογικά της σχέδια σε άλλες χώρες, ιδιαίτερα στην Κίνα.


Υψηλότερα, αν και μακριά από τα ενδοσυνεδριακά τους επίπεδα, έκλεισε το αμερικανικό χρηματιστήριο την Πέμπτη, ακόμη κι όταν ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δεσμεύθηκε να μειώσει «ουσιαστικά» τους δασμούς προς την Κίνα, ενώ διέψευσε ότι προτίθεται να απολύσει τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας Τζερόμ Πάουελ.

Ο S&P 500 σημείωσε άνοδο 3,6% πριν υποχωρήσει απότομα και τερμάτισε 1,67% υψηλότερα, αν και σημείωσε δεύτερη συνεχόμενη αύξηση.

Την Τετάρτη, η Wall Street Journal ανέφερε ότι η κυβέρνηση Τραμπ εξετάζει το ενδεχόμενο μείωσης των δασμών στην Κίνα σε εύρος μεταξύ 50% και 65%. Μπορεί να υιοθετηθεί κλιμακωτή προσέγγιση με εισφορές 35% σε αγαθά που θεωρούνται μη κρίσιμα για την εθνική ασφάλεια, διατηρώντας παράλληλα δασμούς τουλάχιστον 100% στις βασικές κινεζικές εισαγωγές. Μολονότι τα στοιχεία αυτά αντιπροσωπεύουν μια απότομη μείωση από το σημερινό 145%, οι προτεινόμενοι εμπορικοί φραγμοί παραμένουν σημαντικοί.

Ωστόσο, ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι δεν υπήρξε μονομερής προσφορά για μείωση των δασμών στην Κίνα, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση εξετάζει μέτρα πέρα από τους δασμούς. Μιλώντας στο Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών στην Ουάσινγκτον, ο Μπέσεντ δήλωσε ότι υπάρχει «μια ευκαιρία για μια μεγάλη συμφωνία» σε εμπορικά ζητήματα μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας.

Υποστήριξε ότι η Κίνα θα πρέπει να «αποφοιτήσει» από το καθεστώς των αναπτυσσόμενων χωρών, δηλώνοντας: «Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για αυτόν τον συνεχιζόμενο δανεισμό (...) Η μεταχείριση της Κίνας - της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο - ως "αναπτυσσόμενης χώρας" είναι παράλογη».

Οι Financial Times ανέφεραν ότι η κυβέρνηση Τραμπ εξετάζει το ενδεχόμενο μείωσης των δασμών στα κινεζικά ανταλλακτικά αυτοκινήτων. Ωστόσο, ο Τραμπ αρνήθηκε μια τέτοια πρόταση και πρότεινε ότι μπορεί να αυξήσει τους φόρους εισαγωγής στα καναδικά εξαρτήματα αυτοκινήτων. Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ επέβαλε δασμούς 25% σε όλες τις εισαγωγές αυτοκινήτων, χορηγώντας απαλλαγή ενός μηνός για ανταλλακτικά στο πλαίσιο της συμφωνίας ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά (USMCA).

«Ενώ αυτές οι τελευταίες εξελίξεις έχουν προφανώς ανοδικές βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις, όλα μιλούν και πάλι για την ασυνάρτητη και ασταθή φύση με την οποία συνεχίζει να γίνεται πολιτική», έγραψε σε σημείωμά του ο Μάικλ Μπράουν, ανώτερος ερευνητής στο Perpperstone London, «οι συνεχώς μεταβαλλόμενες θέσεις που εμφανίζονται είναι πιθανό να μην κάνουν τίποτα για να σταματήσουν την παλίρροια του εμπορίου «πώλησης Αμερικής».

Μικτές χρηματιστηριακές αγορές

Στις 7 π.μ. ώρα Ελλάδας τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης μετοχών των ΗΠΑ μειώθηκαν κατά τη διάρκεια της ασιατικής συνεδρίασης της Πέμπτης, καθώς η αβεβαιότητα συνέχισε να αυξάνεται. Ο Dow Jones υποχώρησε 0,28%, ο S&P 500 0,14% και ο Nasdaq 0,22%. Οι επενδυτές παραμένουν επιφυλακτικοί εν μέσω πολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας λόγω των ακανόνιστων και απρόβλεπτων δασμολογικών σχεδίων του Τραμπ.

Οι ασιατικές αγορές επέδειξαν ανάμικτες τάσεις. Ο δείκτης Hang Seng του Χονγκ Κονγκ υποχώρησε κατά 1,23%, ο ιαπωνικός Nikkei κέρδισε 0,58%, ο νοτιοκορεατικός Kospi υποχώρησε κατά 0,33%, ενώ ο ASX της Αυστραλίας ανέβηκε κατά 0,66%.

Αντίθετα, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης ευρωπαϊκών μετοχών ήταν οριακά χαμηλότερα, υποδεικνύοντας ένα επίπεδο άνοιγμα σε ολόκληρη την ήπειρο. Συγκεκριμένα, οι ευρωπαϊκές αγορές συνέχισαν να ξεπερνούν τις αντίστοιχες αγορές των ΗΠΑ, υποστηριζόμενες από ένα πιο σταθερό μακροοικονομικό περιβάλλον. Ο DAX στο χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης σημείωσε άνοδο 3,14%, επιστρέφοντας σε υψηλό ενός μήνα, ενώ ο Euro Stoxx 600 κέρδισε 1,8% την Τετάρτη.

Το ευρώ υποχωρεί

Το ευρώ έχει αποδυναμωθεί απότομα έναντι του δολαρίου ΗΠΑ κατά τις δύο τελευταίες συνεδριάσεις συναλλαγών. Το δολάριο ενισχύθηκε μετά τις εμφανείς ανατροπές του Τραμπ τόσο για την Κίνα όσο και τον πρόεδρο της Fed, αν και η ανάκαμψη του δολαρίου μπορεί να αποδειχθεί μη βιώσιμη.

Το ζεύγος EUR/USD υποχώρησε λίγο πάνω από το 1,13 στις συναλλαγές στις αρχές της Πέμπτης, κάτω από το υψηλό άνω των τριών ετών στο 1,1566 που επιτεύχθηκε τη Δευτέρα.

Χρυσή... ανάκαμψη

Οι τιμές του χρυσού ανέκαμψαν γρήγορα μετά από διήμερη πτώση, αντανακλώντας τη συνεχιζόμενη αβεβαιότητα της αγοράς.

Στις 6:55 π.μ. ώρα Ελλάδας/Κύπρου, η τιμή spot του χρυσού αυξήθηκε 1,2% στα 3.329 δολάρια ανά ουγγιά κατά τη διάρκεια της ασιατικής συνεδρίασης, ανακτώντας τις περισσότερες από τις απώλειες της Τετάρτης. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης χρυσού ανέβηκαν 1,3% στα 3.338 δολάρια ανά ουγγιά.
euronews

Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ - WEF, επιβεβαιώνει την παραίτηση και έρευνα για τον ιδρυτή του, Κλάους Σβαµπ

    Σύμφωνα με την Wall Street Journal, η αποχώρηση του Κλάους Σβαµπ επιταχύνθηκε με μια ανώνυμη επιστολή προς το διοικητικό συμβούλιο του ιδρύματος. Σε αυτό απαγγέλθηκαν σοβαρές κατηγορίες εναντίον του ίδιου και της συζύγου του Χίλντε Σβαμπ. | Ο Κλάους Σβαμπ, η "Μεγάλη Επανεκκίνηση" και ο Κυρ. Μητσοτάκης.


Ο Κλάους Σβαµπ (Klaus Schwab)   απορρίπτει τους ισχυρισμούς του πληροφοριοδότη σε δήλωσή του. Ο ιδρυτής του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ - WEF, δεν επιτρέπεται πλέον να εισέλθει στις εγκαταστάσεις του WEF στη Γενεύη. Ο μεταβατικός πρόεδρος Πέτερ Μπράμπεκ-Λετμάθε (Peter Brabeck-Letmathe) και ο διευθύνων σύμβουλος Μποργκ Μπρέντε (Borge Brende) ανέλαβαν.

Ο Κλάους Σβαµπ φέρεται να αντιτάχθηκε στην έρευνα, λέγοντας στα μέλη του ΔΣ ότι αρνείται τους ατεκμηρίωτους ισχυρισμούς και ότι θα προσφύγει νομικά

Μετά την αιφνίδια παραίτηση του ιδρυτή του WEF, Κλάους Σβαµπ από τη θέση του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) την Κυριακή του Πάσχα, τα γεγονότα κορυφώνονται την Τετάρτη. Αφού το διοικητικό συμβούλιο του ιδρύματος ανακοίνωσε δημόσια έρευνα για τον παραιτηθέντα πρόεδρό του, ο Σβαµπ πέρασε στην αντεπίθεση.

Ο οργανισμός WEF που είναι περισσότερο γνωστός για την ελίτ συγκέντρωση του Νταβός ξεκινά ανεξάρτητη έρευνα για τον Κλάους Σβαµπ — αλλά τονίζει ότι οι καταγγελίες για κακή συμπεριφορά «παραμένουν αναπόδεικτες».

Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) επιβεβαίωσε την Τετάρτη ότι έχει ξεκινήσει έρευνα για καταγγελίες εναντίον του ιδρυτή του Κλάους Σβάμπ μετά από επιστολή καταγγελίας που φέρεται να προκάλεσε την παραίτησή του.

Σε δήλωση που κυκλοφόρησε την Τετάρτη, το WEF - ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός γνωστός για την ετήσια συγκέντρωση παγκόσμιων ελίτ στο Νταβός της Ελβετίας - ανέφερε ότι το συμβούλιο του υποστήριξε ομόφωνα την απόφαση να ξεκινήσει μια ανεξάρτητη έρευνα, επιβεβαιώνοντας μια προηγούμενη αναφορά της Wall Street Journal (WSJ).

Η επιστολή του πληροφοριοδότη - που φέρεται να στάλθηκε από νυν και πρώην προσωπικό - κατηγορεί τον Σβάμπ για οικονομική ανάρμοστη συμπεριφορά, συμπεριλαμβανομένης της κατάχρησης κεφαλαίων του WEF και της ανάρμοστης μεταχείρισης των εργαζομένων, ανέφερε η WSJ την Τρίτη. Η σύζυγός του, Χίλντε Σβαμπ, κατηγορείται επίσης ότι χρησιμοποίησε πόρους του WEF για προσωπικά ταξίδια. Ο Σβάμπ έχει αρνηθεί κατηγορηματικά όλους τους ισχυρισμούς, ανέφερε η WSJ.


Εκπρόσωπος του WEF ανέφερε σε δήλωση την Τετάρτη ότι το διοικητικό συμβούλιο του οργανισμού «υποστήριξε ομόφωνα την απόφαση της Επιτροπής Ελέγχου και Κινδύνων να ξεκινήσει μια ανεξάρτητη έρευνα μετά από επιστολή καταγγελίας που περιείχε ισχυρισμούς κατά του πρώην προέδρου Κλάους Σβαµπ».

Πρόσθεσαν: «Αυτή η απόφαση ελήφθη μετά από διαβούλευση με εξωτερικούς νομικούς συμβούλους και σύμφωνα με τις καταπιστευματικές αρμοδιότητες του Φόρουμ. Η έρευνα θα διευθύνεται από την Επιτροπή Ελέγχου και Κινδύνων με την υποστήριξη ανεξάρτητων νομικών εμπειρογνωμόνων»

Το WEF είπε ότι, ενώ λαμβάνει «σοβαρά» τις κατηγορίες εναντίον του Schwab, «παραμένουν αναπόδεικτες και θα περιμένει το αποτέλεσμα της έρευνας για περαιτέρω σχολιασμό».

Ο Κλάους Σβαµπ, ο οποίος ίδρυσε το WEF το 1971, ανακοίνωσε την παραίτησή του από πρόεδρος και μέλος του διοικητικού συμβουλίου τη Δευτέρα, χωρίς να δώσει περαιτέρω εξηγήσεις για την απόφασή του.

Αν και είχε παραιτηθεί από εκτελεστικός πρόεδρος πέρυσι, ο Σβαµπ είχε προγραμματίσει να παραμείνει σε μη εκτελεστικό ρόλο μέχρι το 2027. Αντ' αυτού, παραιτήθηκε με άμεση ισχύ μετά από έκτακτη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή.

Ο Σβαμπ, η "Μεγάλη Επανεκκίνηση" και ο Κυρ. Μητσοτάκης

     «Η πανδημία μάς δίνει τη δυνατότητα για μια επανεκκίνηση. Τώρα είναι η ευκαιρία για να επιταχύνουμε όλες τις προ-πανδημίας προσπάθειές μας για μια επαναξιολόγηση εκείνων των οικονομικών συστημάτων που πραγματικά απαντούν στις διεθνείς προκλήσεις, όπως στις ακραίες μορφές φτώχιας, ανισότητας και κλιματικής αλλαγής.»


Ο Κλάους Σβαμπ, στο βιβλίο του "COVID-19: The Great Reset" παρουσίασε τα τρία βασικά στοιχεία της «Μεγάλης Επανεκκίνησης»: Το πρώτο περιλαμβάνει τη δημιουργία συνθηκών για μια "οικονομία ενδιαφερομένων μερών". Το δεύτερο στοιχείο περιλαμβάνει την οικοδόμηση με έναν τρόπο πιο «ανθεκτικό, δίκαιο και βιώσιμο» που θα ενσωματώνει περισσότερα πράσινα δημόσια έργα και υποδομές. Το τρίτο στοιχείο είναι η αξιοποίηση των καινοτομιών της Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης. Στην κεντρική ομιλία, η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα είχε απαριθμήσει... τις τρεις βασικές πτυχές της βιώσιμης ανάκαμψης: πράσινη ανάπτυξη, έξυπνη ανάπτυξη και δίκαιη ανάπτυξη.

Το "COVID-19: The Great Reset" είναι ένας οδηγός για όποιον θέλει να κατανοήσει πώς ο COVID-19 διέκοψε τα κοινωνικά και οικονομικά μας συστήματα και ποιες αλλαγές θα χρειαστούν για να δημιουργηθεί ένας κόσμος που θα περιλαμβάνει περισσότερους, ανθεκτικούς και βιώσιμους στο μέλλον.

Η ανάλυση του  Κλάους Σβαμπ ήταν ανησυχητική, αλλά ελπιδοφόρα για τους νεοφιλελεύθερους οπαδούς του, ο COVID-19 είχε δημιουργήσει μια μεγάλη ανατρεπτική επαναφορά των παγκόσμιων κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών μας συστημάτων που θα περιλαμβάνει "νέους κανόνες περισσότερο ανθεκτικούς και βιώσιμους στο μέλλον"

Εδώ θα πρέπει να πούμε ότι και ο πρωθυπουργός μας, Κυριάκος Μητσοτάκης, είναι οπαδός και μαχητής των ιδεών του Κλάους Σβαµπ, και υπενθυμίζουμε ότι το βιβλίο "COVID-19: The Great Reset" φιγουράριζε μέχρι πρόσφατα και στο γραφείο του Κυριάκου Μητσοτάκη.
με πληροφορίες από Politico.euwsj.com και ΝΖΖ

Η φθίνουσα ακμή της Αμερικής: φυγή κεφαλαίων, δασμοί και αποδολαριοποίηση

    Η οικονομική πολιτική του Τραμπ για δεύτερη θητεία έχει διπλασιάσει την κοσμοθεωρία που βλέπει το εμπόριο ως ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος και τους δασμούς ως ένα εργαλείο αμβλείας δύναμης για τη διεκδίκηση μόχλευσης.


Η παγκόσμια οικονομική τάξη μετατοπίζεται και το κεφάλαιο ψηφίζει με τα πόδια του. Την περασμένη εβδομάδα, γίναμε μάρτυρες ενός κύματος φυγής κεφαλαίων από τις χρηματοπιστωτικές αγορές των ΗΠΑ που προκλήθηκε από την επιθετική κλιμάκωση των δασμών από την κυβέρνηση Τραμπ. Οι αγορές μετοχών και ομολόγων ξεπούλησαν καθώς οι επενδυτές αφομοίωσαν τις συνέπειες μιας ανανεωμένης ατζέντας προστατευτισμού - και ακόμη και η επακόλουθη αναβολή 90 ημερών των δασμών εκτός Κίνας δεν έκανε τίποτα για να αντιστρέψει τη ζημιά. Η απλή ανακοίνωση τέτοιων σαρωτικών εμπορικών μέτρων έχει ήδη προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στο κλίμα της αγοράς και τώρα βρίσκεται σε εξέλιξη μια ευρύτερη επαναξιολόγηση: εξακολουθούν να είναι οι ΗΠΑ ασφαλές και στρατηγικό μέρος για επενδύσεις;

Η απάντηση, όλο και περισσότερο, φαίνεται να είναι αρνητική.

Η οικονομική πολιτική του Τραμπ για δεύτερη θητεία έχει διπλασιάσει την κοσμοθεωρία που βλέπει το εμπόριο ως ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος και τους δασμούς ως ένα εργαλείο αμβλείας δύναμης για τη διεκδίκηση μόχλευσης. Αλλά στην πραγματικότητα, αυτά τα μέτρα λειτουργούν ως φόρος τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τους παραγωγούς των ΗΠΑ. Τα πρόσφατα ανακοινωθέντα τιμολόγια -με ευρεία βάση και τιμωρητικά- έχουν αρχίσει να αυξάνουν το κόστος εισροών, να νεφελώνουν την ορατότητα των εταιρικών κερδών και να τροφοδοτούν τις πληθωριστικές πιέσεις. Σε συνδυασμό με την ήδη αυστηρή πολιτική της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, οι ΗΠΑ πλησιάζουν επικίνδυνα σε ένα στασιμοπληθωριστικό περιβάλλον: υποτονική ανάπτυξη σε συνδυασμό με επίμονο πληθωρισμό. Αυτό είναι το χειρότερο δυνατό μείγμα για τους επενδυτές και οι αγορές έχουν ανταποκριθεί ανάλογα.

Αυτή η μετατόπιση δεν αφορά μόνο τα οικονομικά — έχει να κάνει με την αξιοπιστία. Για δεκαετίες, οι Ηνωμένες Πολιτείες κάθονταν στην κορυφή της παγκόσμιας αλυσίδας αξίας, εξάγοντας υπηρεσίες, πνευματική ιδιοκτησία και βιομηχανίες υψηλής ποιότητας, ενώ εισήγαγαν φθηνά αγαθά που κρατούσαν υπό έλεγχο τις τιμές καταναλωτή. Ήταν ένα σύστημα που επιβράβευσε την αμερικανική καινοτομία και επιχειρηματικότητα ενώ αγκυροβόλησε το δολάριο ΗΠΑ ως το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Αλλά αυτό το σύστημα βασιζόταν στο άνοιγμα, τους κανόνες και την προβλεψιμότητα. Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι το ξετύλιγμα αυτού του συμπαγούς.

Ακόμη και πριν από αυτό το τελευταίο δασμολογικό σοκ, οι αμερικανικές αγορές είχαν χαμηλότερες επιδόσεις από τις αντίστοιχες διεθνείς τους. Οι επενδυτές προσαρμόζονται σταδιακά σε μια νέα πραγματικότητα όπου η Αμερική, κάποτε παγκόσμιος σημαιοφόρος για ανοιχτές αγορές και σταθερή διακυβέρνηση, λειτουργεί όλο και περισσότερο με μια εσωστρεφή, ασταθή οικονομική στάση. Η «Αμερική του Τραμπ» έχει φτάσει να συμβολίζει την αβεβαιότητα, τον εξαναγκασμό και τη θεσμική πίεση. Και οι επενδυτές αναβαθμονομούν αναλόγως.

Το ευρώ έχει αναδειχθεί ως ο μεγαλύτερος ωφελούμενος αυτής της επαναξιολόγησης στις αγορές συναλλάγματος. Την περασμένη εβδομάδα, σημείωσε τα ισχυρότερα κέρδη μεταξύ των βασικών νομισμάτων και το τρίτο μεγαλύτερο στην ιστορία —όχι λόγω της αναζωπύρωσης της ευρωζώνης, αλλά επειδή αποτελεί πλέον τη μόνη αξιόπιστη εναλλακτική λύση έναντι του δολαρίου ΗΠΑ στα χαρτοφυλάκια αποθεματικών. Οι επιλογές για τις παγκόσμιες κεντρικές τράπεζες και τα κρατικά ταμεία περιορίζονται: συνεχίστε να βασίζεστε σε ένα σύστημα δολαρίων που καθοδηγείται από παρορμητική εμπορική πολιτική και τιμωρητικούς δασμούς ή διαφοροποιηθείτε σε ένα νομισματικό μπλοκ που, αν και ατελές, εξακολουθεί να δίνει προτεραιότητα σε πλαίσια βασισμένα σε κανόνες και συντονισμό πολιτικών.

Η βαθύτερη επίπτωση αυτών των αλλαγών είναι η εξής: οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να μην είναι πλέον σε θέση να εισπράττουν το «υπερβολικό προνόμιο» της υπερβολικής απόδοσης των επενδύσεων. Για δεκαετίες, οι επενδυτές ήταν πρόθυμοι να δεχτούν χαμηλότερες αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων και υψηλότερες αποτιμήσεις σε αμερικανικές μετοχές επειδή θεωρούσαν τις Ηνωμένες Πολιτείες ως μοναδικά ασφαλείς, ρευστοποιημένες και στρατηγικά κυρίαρχες. Αλλά αυτές οι υποθέσεις αμφισβητούνται τώρα. Εάν οι επενδυτές πρέπει να αποτιμήσουν την επίμονη αστάθεια των πολιτικών, τις εμπορικές τριβές και την αποδυνάμωση της θεσμικής αξιοπιστίας, θα απαιτήσουν υψηλότερο ασφάλιστρο κινδύνου για να κατέχουν περιουσιακά στοιχεία των ΗΠΑ.

Αυτό είναι ένα επικίνδυνο μέρος για μια χώρα που βασίζεται σε παγκόσμιο κεφάλαιο για να χρηματοδοτήσει τα ελλείμματα, να στηρίξει το νόμισμά της και να εδραιώσει τη γεωπολιτική της επιρροή. Μια μειωμένη όρεξη για περιουσιακά στοιχεία των ΗΠΑ θα μπορούσε να σημαίνει υψηλότερο κόστος δανεισμού, διαρκή αδυναμία του δολαρίου και αντιστροφή της μεταπολεμικής τάξης με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες έθεσαν τους κανόνες και άλλες ακολουθούσαν.

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τι διακυβεύεται. Η διάβρωση της εμπιστοσύνης των επενδυτών δεν αφορά μόνο τα κέρδη αυτού του τριμήνου ή τον πληθωρισμό του επόμενου μήνα. Πρόκειται για τη θεμελιώδη αφήγηση της αμερικανικής αξιοπιστίας. Η αυτοπεποίθηση, όταν χαθεί, είναι δύσκολο να ανακτηθεί.

Η διοίκηση μπορεί να ισχυριστεί ότι υπερασπίζεται την αμερικανική βιομηχανία. Στην πραγματικότητα, υπονομεύει τις συνθήκες που επέτρεψαν στην αμερικανική βιομηχανία —και στις αμερικανικές αγορές— να κυριαρχούν για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Εάν αυτή η τροχιά συνεχιστεί, η ζημιά δεν θα είναι κυκλική. Θα είναι δομικό. Και ο υπόλοιπος κόσμος, όπως υποδηλώνουν οι ροές κεφαλαίων της περασμένης εβδομάδας, ήδη προετοιμάζεται για το επόμενο.
Ιγκόρ Ντεσιάτνικοφ / geopoliticalmonitor.com
Ο Ιγκόρ Ντεσιάτνικοφ (Igor Desyatnikov) είναι μεταπτυχιακός φοιτητής στο Τμήμα Διακυβέρνησης στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, όπου ειδικεύεται στη Διεθνή Ασφάλεια, την Ανατολική Ευρώπη, τα μετασοβιετικά κράτη και τις διατλαντικές σχέσεις. Πριν από την επίσημη εκπαίδευσή του στη διεθνή ασφάλεια και τις εξωτερικές υποθέσεις, πέρασε πάνω από δύο δεκαετίες ως διαχειριστής κεφαλαίων που δραστηριοποιείται σε παγκόσμιες μακροοικονομικές αγορές, επιβλέποντας στρατηγικές στενά συνδεδεμένες με μακροοικονομικές και εξωτερικές πολιτικές κορυφαίων οικονομιών.

«ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ» / Παζάρια και πιέσεις σε «συμμάχους» και αντιπάλους από ΗΠΑ και Κίνα

    Σε αυτό το πλαίσιο, Ουάσιγκτον και Πεκίνο, πέρα από το «πινγκ πονγκ» επιβολής νέων δυσθεώρητων δασμών, εντείνουν στοχευμένες κινήσεις επιδιώκοντας να μεγαλώσουν δυσκολίες ή να αφαιρέσουν πλεονεκτήματα της άλλης πλευράς.


Η έκταση και το βάθος της ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης ΗΠΑ - Κίνας για τη διεθνή πρωτοκαθεδρία, η προσπάθεια και των δύο να εντείνουν πιέσεις σε «συμμάχους» και αντιπάλους προκειμένου να ενισχύσουν τη θέση τους, οι «δυσκολίες» στην εξεύρεση συμβιβασμών στα συνεχή παζάρια μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, αλλά και οι ενδοαστικές αντιθέσεις στο εσωτερικό των ίδιων των Ηνωμένων Πολιτειών, αποτυπώνονται στις ολοένα και πιο πυκνές εξελίξεις του «εμπορικού πολέμου».

«Η Κίνα είναι και ο μεγαλύτερος οικονομικός ανταγωνιστής μας και ο μεγαλύτερος στρατιωτικός αντίπαλός μας», επεσήμανε ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου Σκοτ Μπέσεντ, ενώ από την πλευρά του το Πεκίνο, μέσω του εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών, επανέλαβε ότι «η Κίνα δεν θέλει να πολεμήσει, αλλά ούτε φοβάται να πολεμήσει».

Σε αυτό το πλαίσιο, Ουάσιγκτον και Πεκίνο, πέρα από το «πινγκ πονγκ» επιβολής νέων δυσθεώρητων δασμών, εντείνουν στοχευμένες κινήσεις επιδιώκοντας να μεγαλώσουν δυσκολίες ή να αφαιρέσουν πλεονεκτήματα της άλλης πλευράς.

Ενδεικτικά είναι σε αυτό το πλαίσιο δημοσιεύματα όπως αυτό του «Bloomberg» για την πίεση που ασκεί η Ουάσιγκτον σε δεκάδες χώρες με τις οποίες διαπραγματεύεται γύρω από νέους όρους διμερών εμπορικών συνεργασιών: Τους ζητάει να μεγαλώσουν τα εμπόδια απέναντι σε κινεζικές εταιρείες και εισαγωγές, επιβάλλοντας και δικούς τους «δευτερογενείς δασμούς» εναντίον του Πεκίνου και «συμμάχων» του, προκειμένου να εξασφαλίσουν εξαιρέσεις ή μειώσεις από τους μεγάλους δασμούς που επέβαλε και στη συνέχεια «πάγωσε» προσωρινά (για 90 μέρες) η κυβέρνηση Τραμπ.

Και όπως δήλωσε ο Αμερικανός Πρόεδρος μιλώντας στο «Fox News», «ναι, μπορεί να πρέπει να διαλέξουν ανάμεσα στις αμερικανικές επενδύσεις και στο κινεζικό επενδυτικό σχέδιο "Belt and Road"». Επίσης, οι ΗΠΑ φέρονται να πιέζουν «εταίρους» τους και να πάψουν να «απορροφούν πλεονάζοντα αγαθά» από την Κίνα.

Οι πιέσεις της Ουάσιγκτον για μια τέτοια συστράτευση απέναντι στο Πεκίνο προσθέτουν εμπόδια στην έτσι κι αλλιώς δύσκολη αναζήτηση συμβιβασμών με «συμμάχους» της στην Ευρώπη και την Ασία οι οποίοι, εκτός των άλλων αντιθέσεων με τις ΗΠΑ, διατηρούν ισχυρά συμφέροντα από τις μπίζνες των μονοπωλίων τους με την Κίνα.

«Ελάχιστη πρόοδος» στα παζάρια ΗΠΑ - ΕΕ

Σε ένα τέτοιο φόντο, δημοσιεύματα έκαναν λόγο για «ελάχιστη πρόοδο» στις διαπραγματεύσεις ΗΠΑ - ΕΕ, μετά τις επαφές που πραγματοποίησε στην Ουάσιγκτον με Αμερικανούς αξιωματούχους ο επίτροπος Εμπορίου και Ανταγωνιστικότητας της ΕΕ Μ. Σέφκοβιτς.

Επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά τα εν λόγω δημοσιεύματα, ο εκπρόσωπος της ΕΕ Ολαφ Γκιλ είπε μεν ότι αυτό που έγινε «δεν ήταν ένας διάλογος κωφών, ήταν μια πολύ επικεντρωμένη και παραγωγική συνάντηση», σπεύδοντας ωστόσο να προσθέσει ότι «όταν λέμε ότι χρειάζεται να ακούσουμε περισσότερα από τους Αμερικανούς, το εννοούμε (...) Περιμένουμε μια σαφέστερη εικόνα για τους στόχους που έχουν από αυτές τις διαπραγματεύσεις».

Ο Γκιλ ανέφερε επίσης ότι η συνάντηση «εστίασε στην εξερεύνηση τομέων και πλαισίων πιθανών συμφωνιών», ξεκαθαρίζοντας ωστόσο πως αυτή δεν ήταν «διαπραγμάτευση συγκεκριμένης συμφωνίας». Καταλήγοντας, είπε ότι «η ΕΕ αναλαμβάνει το μερίδιο που της αναλογεί. Τώρα πρέπει και οι ΗΠΑ να καθορίσουν την θέση τους. Σε κάθε διαπραγμάτευση χρειάζεται να διανυθεί πορεία διπλής κατεύθυνσης, να υπάρξει δέσμευση δύο πλευρών (...) Στην ΕΕ συνεχίζουμε τη προπαρασκευαστική εργασία για περαιτέρω αντίμετρα, στην περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ δεν καταλήξουν θετικά. Και όλα παραμένουν στο τραπέζι».

Ρεπορτάζ του ιταλικού «Agenzia Nova» τόνιζε ότι ο Σέφκοβιτς μετέφερε την κατηγορηματική αντίθεση των Βρυξελλών στην επιβολή νέων δασμών ειδικά σε τομείς όπως οι ημιαγωγοί και το Φάρμακο, που έχουν κομβική σημασία στο εμπόριο ΗΠΑ - ΕΕ.

Στις αρχές του μήνα (7/4), μιλώντας σε συνεδρίαση των υπουργών της ΕΕ για το εξωτερικό εμπόριο (πριν το 90ήμερο «πάγωμα» των αυξημένων ανταποδοτικών δασμών για δεκάδες εταίρους - αλλά όχι την Κίνα), ο Σέφκοβιτς είχε επισημάνει για τους παράγοντες που σήμερα καθορίζουν «το εμπόριο με τον πιο σημαντικό μας εταίρο, τις ΗΠΑ» ότι εξακολουθεί να «βαραίνει» σημαντικά η αυξανόμενη απειλή που συνιστούν οι κινεζικοί όμιλοι: «Αντιμετωπίζουμε παρόμοιες προκλήσεις, π.χ. την παγκόσμια πλεονασματική παραγωγή που διαμορφώνουν πρακτικές αντίθετες στην αγορά, την κούρσα για την ηγετική θέση στον τομέα των ημιαγωγών, ή τη διασφάλιση κρίσιμων ορυκτών. Αν ενωθούμε, θα μπορούσαμε να οικοδομήσουμε μια αληθινά διατλαντική αγορά, που ωφελεί και τους δύο».

Παράλληλα όμως, σημειώνοντας ότι ένας συμβιβασμός παραμένει δύσκολος και καθόλου βέβαιος, είχε τονίσει ότι τίποτα δεν μπορεί να αποκλείσει μια νέα επιδείνωση στις σχέσεις ΗΠΑ - ΕΕ: «Ας είμαστε ξεκάθαροι, ωστόσο, μια δέσμευση με τις ΗΠΑ θα χρειαστεί χρόνο και προσπάθεια. Προς το παρόν, βρισκόμαστε στα πρώτα στάδια των συζητήσεων, γιατί οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν τους δασμούς όχι ως βήμα τακτικής αλλά ως διορθωτικό μέτρο».

Συμπλήρωνε δε ότι «ενώ η ΕΕ παραμένει ανοιχτή στη διαπραγμάτευση και σαφώς την προτιμά σημαντικά, δεν θα περιμένουμε για πάντα. Μέχρι να δούμε διακριτή πρόοδο, θα εργαζόμαστε με βάση τρεις άξονες: Θα υπερασπιζόμαστε τα συμφέροντά μας με αντίμετρα, θα διαφοροποιούμε το εμπόριό μας μέσα από νέες συμφωνίες και θα αποτρέπουμε επιβλαβείς εμπορικές εκτροπές».

Και ξεκαθάριζε ότι «είναι προς το συμφέρον μας να ενισχύσουμε τους εμπορικούς και επενδυτικούς μας δεσμούς με εταίρους σε όλη την υφήλιο, όπως Ινδία, Ινδονησία, Ταϊλάνδη, Φιλιππίνες, ή με την περιοχή του Κόλπου», αλλά και ότι οι Βρυξέλλες προσπαθούν να ανιχνεύσουν και «ευκαιρίες» στην κατάσταση που διαμορφώνουν οι αυξημένοι δασμοί των Αμερικανών: «Ενώ οι ΗΠΑ αποφάσισαν να αποσυρθούν από μέρη του παγκόσμιου εμπορικού συστήματος, αυτό το σύστημα παραμένει κρίσιμο για την ΕΕ και τον υπόλοιπο κόσμο. Οι ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν το 13% του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών. Δική μας προτεραιότητα, μαζί με τα υπόλοιπα μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, είναι η υπεράσπιση του υπόλοιπου 87% και το να βεβαιωθούμε ότι το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα θα επικρατήσει για εμάς τους υπόλοιπους».

Περαιτέρω, αναφερόμενος στις επίσημες επαφές που είχε τέλη Μάρτη στην Κίνα, είχε εξηγήσει ότι οι επαφές του εκεί εστίασαν στην «προώθηση της συνεργασίας για την επανεξισορρόπηση της εμπορικής και επενδυτικής μας σχέσης με απτά αποτελέσματα. Καλύψαμε μακροχρόνια ζητήματα, όπως η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα και οι επιδοτήσεις, τα εμπόδια στην πρόσβαση στην αγορά πολλών ευρωπαϊκών προϊόντων, την ανάγκη να "ανέβει" το "επίπεδο παιχνιδιού" για τις ευρωπαϊκές εταιρείες στην Κίνα».

Τέλος, επιβεβαιώνοντας ότι και οι Βρυξέλλες «πιέζουν» το Πεκίνο για ανταλλάγματα, είχε πει ότι συζητήθηκαν «οι κινεζικές επενδύσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα της ηλεκτροκίνησης στην ΕΕ, για να δοθεί ώθηση στην ανταγωνιστικότητα και στη δημιουργία θέσεων εργασίας στην ΕΕ, με επίκεντρο τη μεταφορά τεχνολογίας, R&D (Ερευνα και Ανάπτυξη)» κ.λπ.

Εντείνει τις κινήσεις του και το Πεκίνο

Την ίδια ώρα το Πεκίνο εντείνει τις δικές του κινήσεις απέναντι στις ΗΠΑ, πέρα από την «ανταλλαγή» δασμών.

Χαρακτηριστικοί ήταν οι περιορισμοί που ανακοίνωσε το Πεκίνο ότι θέτει στην εξαγωγή 7 κρίσιμων σπάνιων γαιών, που έχουν καθοριστικό ρόλο σε πολύ σημαντικούς τομείς της βιομηχανίας και των ΗΠΑ, περιλαμβανομένης της στρατιωτικής.

Καθόλου τυχαία, το αμερικανικό Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (Center of Strategic and International Studies - CSIS) προειδοποίησε ότι οι κινεζικοί περιορισμοί μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στις ΗΠΑ, ακόμα και στην «άμυνά» τους, διαταράσσοντας παραγγελίες εταιρειών που φτιάχνουν υποβρύχια, πυραύλους, συστήματα ραντάρ, drones.

Αναφέρει επίσης ότι «ακόμα και πριν από τους τελευταίους περιορισμούς η βιομηχανική βάση του αμυντικού εξοπλισμού των ΗΠΑ αντιμετώπιζε προβλήματα, με περιορισμένη χωρητικότητα, και δεν είχε την ικανότητα να αυξήσει την παραγωγή για να καλύψει τις απαιτήσεις αμυντικής τεχνολογίας», προσθέτοντας πως «περαιτέρω απαγορεύσεις σε εισροές κρίσιμων ορυκτών το μόνο που θα πετύχουν θα είναι να διευρύνουν το χάσμα, επιτρέποντας στην Κίνα να ενισχύσει τις στρατιωτικές της δυνατότητες πιο γρήγορα από τις ΗΠΑ», όταν μάλιστα - όπως αναφέρεται - ήδη η Κίνα αποκτά προηγμένα οπλικά συστήματα και εξοπλισμό 5-6 φορές ταχύτερα από τις ΗΠΑ.

Ο δε Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ πραγματοποίησε πολυήμερη περιοδεία στη Νοτιοανατολική Ασία (σε Βιετνάμ, Μαλαισία και Καμπότζη), μια περιοχή ιδιαίτερα κρίσιμη για την αντιπαράθεση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.

Καθόλου τυχαία, οι τρεις χώρες που επέλεξε να επισκεφτεί ο Σι έχουν στενές οικονομικές σχέσεις με το Πεκίνο, ενώ η κυβέρνηση Τραμπ τούς επέβαλε ιδιαίτερα υψηλούς δασμούς (που έχουν επίσης «παγώσει» για 90 μέρες), κατηγορώντας τις μεταξύ άλλων ότι λειτουργούν ως «προέκταση» για το κινεζικό εμπόριο και ως μέσο αποφυγής των δασμών που επιβάλλονται εναντίον του Πεκίνου.

Κίνα και Βιετνάμ υπέγραψαν 45 συμφωνίες κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Σι και μεταξύ άλλων συζητήθηκε η στενότερη σύνδεση του Βιετνάμ με τους BRICS, ενώ ο Τραμπ σχολίασε ότι οι συζητήσεις τους επικεντρώνονται στο «πώς να βλάψουν τις ΗΠΑ»...

«Στον αφρό» οι ενδοαστικές αντιθέσεις στις ΗΠΑ

Στο μεταξύ, επιφυλάξεις και «ανησυχίες» για τη δασμολογική πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ εκφράζονται και εντός ΗΠΑ, αποτυπώνοντας όλο και πιο καθαρά ενδοαστικές αντιθέσεις και διαφοροποιήσεις σε τμήματα του κεφαλαίου.

Μεταξύ άλλων, ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής Μπιλ Ακμαν επανήλθε με νέες δηλώσεις του, χαρακτηρίζοντας μάλιστα τη συνέχιση των δασμών «κήρυξη οικονομικού πυρηνικού πολέμου».

Ο διευθύνων σύμβουλος της JP Morgan Chase, Τζέιμι Ντάιμον, αφού περιέγραψε τις ΗΠΑ ως «έναν παράδεισο» λόγω της οικονομικής και στρατιωτικής τους ισχύος, μιλώντας στους «Financial Times» είπε ότι η προσπάθεια της κυβέρνησης Τραμπ να αναμορφώσει το παγκόσμιο εμπόριο γεννά απειλές και για την αμερικανική οικονομία. «Ενα μεγάλο μέρος αυτής της αβεβαιότητας δημιουργεί προκλήσεις γι' αυτήν», ανέφερε.

Και η διοίκηση του τεχνολογικού κολοσσού της Nvidia ανησυχεί ότι θα υποστεί «πλήγμα» 5,5 δισ. δολαρίων, μετά το «μπλόκο» των ΗΠΑ στις εξαγωγές τσιπ Τεχνητής Νοημοσύνης στην Κίνα, για την αγορά της οποίας η εταιρεία έχει ειδικά σχεδιάσει το τσιπ H20.

Στα τέλη της βδομάδας ο Δημοκρατικός κυβερνήτης της Πολιτείας της Καλιφόρνιας, Γκάβιν Νιούσομ, ανακοίνωσε ότι θα προσφύγει στα δικαστήρια κατά της κυβέρνησης Τραμπ και των δασμών που επιβάλλει, υποστηρίζοντας ότι ο νόμος που αξιοποιεί προϋποθέτει τη σύμφωνη γνώμη του Κογκρέσου. Τονίζοντας ότι «η Καλιφόρνια είναι η μεγαλύτερη βιομηχανική Πολιτεία» των ΗΠΑ και «παράγει το 14% του αμερικανικού ΑΕΠ», επεσήμανε ότι η πολιτειακή αρχή θα επιδιώξει χωριστές εμπορικές συμφωνίες με τον υπόλοιπο κόσμο, ώστε να εξαιρεθεί από αντίποινα προς τις ΗΠΑ.

Την Πέμπτη ο Τραμπ επέκρινε ξανά τους χειρισμούς της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), χαρακτηρίζοντας «ολοκληρωτικό χάος» την έκθεση που δημοσίευσε ο διοικητής της, Τζερόμ Πάουελ, τον οποίο χαρακτήρισε «υπερβολικά αργό (...) και λάθος», σχολιάζοντας μάλιστα ότι η λήξη της θητείας του «δεν μπορεί να περιμένει άλλο».

Στην έκθεσή του ο Πάουελ εκτίμησε ότι οι εμπορικές πολιτικές της κυβέρνησης δημιουργούν προκλήσεις για τη Fed και τους στόχους της για την ανάπτυξη. Περιέγραψε τις νέες εμπορικές πολιτικές ως «σημαντική αλλαγή» και συμπλήρωσε ότι «οι επιπτώσεις τους είναι πιθανό να μας απομακρύνουν από τους στόχους μας, οπότε η ανεργία είναι πιθανό να αυξηθεί, καθώς η οικονομία κατά πάσα πιθανότητα επιβραδύνεται».
Αναδημοσίευση από τον «Ριζοσπάστη»

Ευκλείδης Τσακαλώτος: «Μανιφέστο για μια βιώσιμη κοινωνία – Στάσιμες οικονομίες, ασταθής πολιτική» (vid)

    Συζήτηση στο Kontra Channel στην εκπομπή "Επι του πιεστηρίου" με τους Σπύρο Σουρμελίδη, Κώστα Πουλακίδα και Γιάννη Αγουρίδη


Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στη συζήτηση στο Kontra Channel στην εκπομπή “Επι του πιεστηρίου” με τους Σπύρο Σουρμελίδη, Κώστα Πουλακίδα και Γιάννη Αγουρίδη για θέματα της επικαιρότητας και με την ευκαιρία της δημοσίευσης του νέου του βιβλίου “Μανιφέστο για μια βιώσιμη κοινωνία – Στάσιμες οικονομίες, ασταθής πολιτική” (Εκδόσεις Πόλις)



Νέο κύμα αυξήσεων στην ενέργεια - Φουσκωμένοι οι λογαριασμοί ρεύματος τον Φεβρουάριο

    Οι εξελίξεις στις αγορές εντός κι εκτός συνόρων δείχνουν διατήρηση ή και ένταση της ακρίβειας. Αυξήσεις σε αέριο και πετρέλαιο


Άσχημα μαντάτα για τις τιμές στην ενέργεια προεξοφλούν οι εξελίξεις στις αγορές εντός κι εκτός συνόρων, δείχνοντας διατήρηση ή και ένταση της ακρίβειας στην καρδιά του χειμώνα. Η απότομη άνοδος που σημειώνεται τον Ιανουάριο στις διεθνείς αγορές φυσικού αερίου και αργού πετρελαίου εν μέσω αυξανόμενης ζήτησης και των ευρύτερων κυρώσεων των ΗΠΑ στη Ρωσία προκαλεί νέες ανησυχίες για τη διαμόρφωση των τιμών των ζωτικών καυσίμων που εισάγει η Ευρώπη.

Στην εγχώρια αγορά οι χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας παραμένουν σε υψηλά επίπεδα και αυτόν τον μήνα, κάτι που σημαίνει ότι και οι λογαριασμοί ρεύματος του Φεβρουαρίου θα είναι φουσκωμένοι. Ήδη το πρώτο μισό του Ιανουαρίου κλείνει με μέση τιμή στα 130 ευρώ ανά μεγαβατώρα, σχεδόν στα ίδια επίπεδα με αυτά του περασμένου Δεκεμβρίου (129,81 ευρώ), που κατέληξαν σε ονομαστικά τιμολόγια λιανικής πάνω από τα 15-16 λεπτά/κιλοβατώρα. Είναι χαρακτηριστικό, μάλιστα, ότι μέσα στην εβδομάδα που πέρασε υπήρξε μια απότομη εκτόξευση της χονδρεμπορικής τιμής στην εγχώρια αγορά. Συγκεκριμένα, στις 15 Ιανουαρίου η μέση τιμή ημέρας σκαρφάλωσε στα 205,78 ευρώ/κιλοβατώρα (+46,80% μέσα σε μια ημέρα), καταγράφοντας υψηλό διμήνου (από τον Νοέμβριο του 2024). Η δε μέγιστη τιμή ημέρας υπερδιπλασιάστηκε, καθώς εκτινάχθηκε στα 452,13 ευρώ/μεγαβατώρα στις 6 το απόγευμα. Βασικό χαρακτηριστικό της ημέρας αυτής υπήρξε η ενισχυμένη συμμετοχή του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή, που κάλυψε σχεδόν τις μισές ανάγκες (48,12%).

Αύξηση τιμής και εξάρτησης από το αέριο

Το φυσικό αέριο πλέον έχει εξελιχθεί σε βασικό ρυθμιστή της αγοράς ενέργειας και στην Ελλάδα, καθώς πρόκειται για το κυρίαρχο καύσιμο των μονάδων βάσης στην ηλεκτροπαραγωγή, οπότε οι διεθνείς τιμές του επηρεάζουν και την τιμή του ρεύματος. Θυμίζουμε ότι με την έλευση της νέας χρονιάς, στις 2 Ιανουαρίου η τιμή αναφοράς στην Ευρώπη (TTF) έσπασε το όριο των 50 ευρώ/μεγαβατώρα, επίπεδα που έχουμε να δούμε από τον Νοέμβριο του 2023. Τον περσινό χειμώνα η τιμή του αερίου κινήθηκε κοντά στα 35 ευρώ. Σύμφωνα με την Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου στο TTF στην Ολλανδία ήταν υψηλότερα κατά 27% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Η άνοδος αποδίδεται στην αυξανόμενη ζήτηση λόγω ψυχρότερου καιρού στο βόρειο ημισφαίριο, ενώ οι αποθήκες της Ε.Ε. είναι γεμάτες σε ποσοστό κάτω από το 70% της δυναμικότητάς τους, όμως πλέον αδειάζουν με ταχύτερους ρυθμούς. Ανοδικά, πάντως, κινείται η εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου στην Ελλάδα, η οποία μάλιστα αυξήθηκε κατά 30,03% το 2024 σε σχέση με το 2023. Σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία που δημοσιοποίησε την περασμένη εβδομάδα ο ΔΕΣΦΑ, η μερίδα του λέοντος στην κατανάλωση, ήτοι το 68,65%, αφορά και πάλι τις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ στην κατηγορία αυτή σημειώθηκε και σημαντική αύξηση ύψους 31,59% έναντι του 2023.

Στο μεταξύ, η Ε.Ε. σκοπεύει να αφήσει το «πλαφόν» της τιμής του φυσικού αερίου να λήξει, όπως αναμενόταν, στα τέλη του μήνα, το οποίο εισήχθη τον Δεκέμβριο του 2022, δηλαδή εκ των υστέρων, αφού ήδη οι τιμές του αερίου είχαν κλιμακωθεί μέχρι και πάνω από τα 300 ευρώ/μεγαβατώρα (Αύγουστος του 2022). Σήμερα το όριο αυτό των 180 ευρώ -που ποτέ δεν τέθηκε σε εφαρμογή- μοιάζει εξωπραγματικό, καθώς η σφοδρή κρίση των τιμών φαίνεται να έχει περάσει, όμως οι συνθήκες παραμένουν επισφαλείς. Προφανώς τα 50 ευρώ στα οποία έφτασε προ ημερών το συμβόλαιο του αερίου στον ολλανδικό κόμβο TTF απέχουν μακράν από τις ακραίες τιμές του 2022, όμως παραμένουν υψηλότερα από ό,τι πριν από έναν χρόνο και σίγουρα έναντι των προ κρίσης επιπέδων. Η Ιταλία, μάλιστα, είχε προτρέψει τις Βρυξέλλες να επαναπροσδιορίσουν χαμηλότερα το ανώτατο όριο, και συγκεκριμένα στα 60 ευρώ.

Από την πλευρά της η ελληνική κυβέρνηση εξαντλείται σε εκκλήσεις προς την Κομισιόν, προωθώντας την περασμένη εβδομάδα την τρίτη επιστολή, με την οποία ζητά την παρέμβασή της για την απόκλιση των τιμών μεταξύ Νοτιοανατολικής και Βόρειας Ευρώπης. Από το καλοκαίρι, πάντως, που στάλθηκε η πρώτη επιστολή του Κ. Μητσοτάκη, αφού διαμαρτυρήθηκαν πρώτα στην Ε.Ε. οι βιομηχανικοί καταναλωτές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, δεν έχει υπάρξει κάποια σοβαρή εξέλιξη.

Πετρέλαιο και ΗΠΑ

Παράλληλα, ανοδικά άρχισε να κινείται ξανά και η εγχώρια αγορά υγρών καυσίμων τις τελευταίες ημέρες, με την αμόλυβδη να ξεπερνά εκ νέου τα 1,8-1,85 ευρώ το λίτρο. Η μέση πανελλαδική τιμή της αμόλυβδης αυξήθηκε κατά 0,037 ευρώ/λίτρο τις τελευταίες 15 ημέρες (1,827 στις 15/1 από 1,790 ευρώ την 1/1) και του diesel κατά 0,034 ευρώ (1,608 από 1,574 ευρώ), ενώ νέα σημαντική αύξηση σημειώνεται από την περασμένη Παρασκευή. Προφανώς οι αυξήσεις του τελευταίου διαστήματος στο αργό πετρέλαιο πέρασαν αμέσως στην εγχώρια λιανική, κάτι που διαχρονικά δεν συμβαίνει με όποιες μειώσεις. Σε κάθε περίπτωση, εδώ και μήνες η Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη θέση με την ακριβότερη αμόλυβδη στην Ε.Ε., μετά τη Δανία και την Ολλανδία. Σημειώνεται ότι το αργό πετρέλαιο τύπου brent ξεπέρασε την εβδομάδα που πέρασε τα 82 δολάρια το βαρέλι, καταγράφοντας υψηλό εξαμήνου (από τον Αύγουστο 2024). Θεωρείται ότι η άνοδος στις τιμές του αργού πετρελαίου πυροδοτήθηκε από τις νέες κυρώσεις που επέβαλε η απερχόμενη κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν. Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν στις 10 του μήνα ευρύτερες κυρώσεις στις εξαγωγές πετρελαίου της Ρωσίας με στόχο τους παραγωγούς-εξαγωγείς Gazprom Neft και Surgutneftegaz, καθώς και 183 μεμονωμένα πετρελαιοφόρα πλοία. Πάντως, διεθνείς αναλυτές κάνουν λόγο για περαιτέρω αβεβαιότητα στις τιμές της ενέργειας μετά την ανάληψη των καθηκόντων του Προέδρου των ΗΠΑ από τον εκλεγμένο Ντόναλντ Τραμπ.

ΑΑΔΕ / Οι αλλαγές στην διαδικασία υποβολής των δηλώσεων

    Η αντίστροφη μέτρηση για την έναρξη υποβολής των    φορολογικών δηλώσεων έχει ήδη ξεκινήσει, καθώς η διαδικασία εφέτος παρουσιάζει διαφορές, με τις ημερομηνίες να έχουν ήδη «κλειδώσει».


Η αντίστροφη μέτρηση για την έναρξη υποβολής των φορολογικών δηλώσεων έχει ήδη ξεκινήσει, καθώς η διαδικασία εφέτος παρουσιάζει διαφορές, με τις ημερομηνίες να έχουν ήδη «κλειδώσει». Οι αλλαγές δεν περιορίζονται στη διαδικασία αλλά επεκτείνονται και στον φόρο που θα κληθούν να καταβάλλουν συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών. Αυτές οι αλλαγές αφορούν, μεταξύ άλλων, ελεύθερους επαγγελματίες, εργαζόμενους που αμείβονται με «μπλοκάκι», φορολογούμενους που προχώρησαν σε ανακαινίσεις ακινήτων, ιδιοκτήτες κλειστών κατοικιών που τα νοίκιασαν ή τα διέθεσαν μέσω Airbnb, καθώς και αγρότες με προστατευόμενα τέκνα.

   Οι νέες φορολογικές ελαφρύνσεις προκύπτουν από πρόσφατες ρυθμίσεις που έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή και αναμένεται να αποτυπωθούν με σημαντική διαφορά στα εκκαθαριστικά του 2025. Οι μειώσεις αυτές αναμένεται να ελαφρύνουν το φορολογικό βάρος για διαφορετικές κατηγορίες φορολογουμένων. Για παράδειγμα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι εργαζόμενοι με «μπλοκάκι» θα επωφεληθούν από την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, ενώ οι φορολογούμενοι που προχώρησαν σε ανακαινίσεις ή αναβαθμίσεις ακινήτων το 2024 θα δουν μειώσεις στον φόρο εισοδήματός τους, χάρη στις εκπτώσεις που παρέχονται για τις δαπάνες ανακαίνισης. Επιπλέον, οι ιδιοκτήτες ακινήτων που εκμεταλλεύτηκαν κλειστές κατοικίες μέσω μακροχρόνιας μίσθωσης ή Airbnb θα εξαιρεθούν από την καταβολή φόρου για τα μισθώματα του τελευταίου τριμήνου του 2024. Τέλος, οι αγρότες με προστατευόμενα τέκνα θα δουν αύξηση του αφορολόγητου ορίου και αντίστοιχες μειώσεις στους φόρους τους.

   Αναλυτικά:

   1. Φορολογούμενοι με ανακαίνιση ακινήτου: Οι φορολογούμενοι που ανακαινίζουν το ακίνητό τους το 2024 μπορούν να μειώσουν τον φόρο εισοδήματος έως 3.200 ευρώ για πέντε χρόνια, με δαπάνες έως 16.000 ευρώ. Το όφελος εξαρτάται από το ύψος των δαπανών ανακαίνισης, π.χ. για δαπάνη 10.000 ευρώ, η ελάφρυνση φτάνει τα 2.000 ευρώ ετησίως.

   2. Ελεύθεροι επαγγελματίες: Η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος μειώνει τον φόρο κατά 325 ευρώ για όλους τους επαγγελματίες. Ειδικά για όσους δραστηριοποιούνται σε περιοχές με πληθυσμό κάτω των 1.500 κατοίκων, η ελάφρυνση είναι ακόμη μεγαλύτερη, καθώς το τεκμαρτό εισόδημα μειώνεται κατά 50%.

   3. Εργαζόμενοι με «μπλοκάκι»: Οι εργαζόμενοι με "μπλοκάκι" θα επωφεληθούν από μείωση φόρου 400-500 ευρώ λόγω της κατάργησης του τέλους επιτηδεύματος. Αυτή η αλλαγή θα εμφανιστεί στο εκκαθαριστικό του 2025.

   4. Ιδιοκτήτες κλειστών κατοικιών: Όσοι ενοικίασαν ακίνητα που ήταν κλειστά για τρία χρόνια, δεν θα πληρώσουν φόρο για τα ενοίκια του τελευταίου τριμήνου του 2024, εφόσον η μίσθωση έγινε μετά την 8η Σεπτεμβρίου. Η φοροαπαλλαγή ισχύει για 36 μήνες.

   5. Αγρότες με προστατευόμενα τέκνα: Οι αγρότες με προστατευόμενα τέκνα θα δουν αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ, με το όφελος να φτάνει τα 240 ευρώ ετησίως για αγρότες με τέσσερα ή περισσότερα παιδιά.

Ποιες είναι οι αλλαγές που υλοποιούνται από εφέτος

Βάσει της νομοθεσίας, έως τις 15 Ιανουαρίου οι υπόχρεοι φορείς του Δημοσίου έπρεπε να εγγραφούν στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ, ενώ η καταληκτική ημερομηνία για την ανάρτηση στοιχείων είναι η 28η Φεβρουαρίου. Οι φορείς που καθυστερούν ή αποστέλλουν ανακριβή στοιχεία επιβαρύνονται με πρόστιμο 2.500 ευρώ, το οποίο επιβαρύνεται επιπλέον με 50 ευρώ για κάθε ημέρα καθυστέρησης.

Η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων θα ξεκινήσει στις 15 Μαρτίου και θα ολοκληρωθεί στις 15 Ιουλίου, χωρίς περαιτέρω παρατάσεις.

Οι σύζυγοι υποχρεούνται σε κοινή δήλωση από το έτος του γάμου, με τον φόρο να υπολογίζεται ξεχωριστά για κάθε σύζυγο. Εφόσον υποβληθεί κοινή δήλωση εφέτος, η αλλαγή για φορολογικό διαζύγιο το 2025 πρέπει να δηλωθεί στην ΑΑΔΕ μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου.

Η ΑΑΔΕ θα εκκαθαρίσει περίπου 1,3 εκατομμύρια δηλώσεις φυσικών προσώπων έως τις 16 Απριλίου 2025, με τις προεκκαθαρισμένες δηλώσεις να είναι έτοιμες για υποβολή από τις 15 Μαρτίου 2025. Όσοι υποβάλουν δηλώσεις έως τα τέλη Απριλίου 2025 και πληρώσουν εφάπαξ, θα κερδίσουν έκπτωση 4% στον φόρο.

Η καταβολή του φόρου θα γίνει σε 8 μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη δόση να καταβάλλεται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Ιουλίου και τις υπόλοιπες έως τον Φεβρουάριο του 2026. Αν ο φόρος καταβληθεί εφάπαξ, παρέχεται έκπτωση 4% έως τις 30 Απριλίου.

Θανάσης Παπαδής / ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ινστιτούτο ΕΝΑ / Κοινή εκδήλωση Νικόλα Φαραντούρη – Παύλου Γερουλάνου με θέμα τα "Κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης στην Ελλάδα"

    Στην εκδήλωση θα παρουσιαστεί η μελέτη του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ που εκπονήθηκε σε συνεργασία με το Γραφείο του Ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Νικόλα Φαραντούρη και η εισήγηση του Παύλου Γερουλάνου τομεάρχη Οικονομίας του ΠΑΣΟΚ.


Την Παρασκευή 17 Ιανουαρίου 2025, με πρωτοβουλία του Ευρωβουλευτή Νικόλα Φαραντούρη, Μέλους της Επιτροπής Προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση με θέμα «Τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης στην Ελλάδα: Συμπεράσματα και αξιοποίηση των πόρων».

Η διαχείριση του Ταμείου Ανάκαμψης είναι καθοριστική για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και το μέλλον της Χώρας.

Η συζήτηση θα επικεντρωθεί στη μέχρι τώρα χρήση των κονδυλίων, στις επόμενες ευκαιρίες αξιοποίησης τους που δεν πρέπει να χαθούν και στην ανάγκη για διαφάνεια, λογοδοσία και δικαιοσύνη στη διαχείριση των ευρωπαϊκών πόρων, θέμα κομβικό για τη χώρα μας.

Στην εκδήλωση θα παρουσιαστεί η μελέτη του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ που εκπονήθηκε σε συνεργασία με το Γραφείο του Ευρωβουλευτή Νικόλα Φαραντούρη.

Οι ομιλητές

Ομιλητές θα είναι ο Παυλος Γερουλάνος, Βουλευτής Α’ Αθηνας και Τομεάρχης Οικονομίας (Ταμείο Ανάκαμψης) ΠΑΣΟΚ, ο Παναγιώτης Κορκολής, Διευθυντής του Ινστιτούτου ΕΝΑ και ο Καθηγητής Νικόλας Φαραντούρης, Ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ / the Left και Μέλος της Επιτροπής Προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

  • Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα εκδηλώσεων του Γραφείου του Ευρωκοινοβουλίου στην Αθήνα, Λ. Αμαλίας 8 στις 17:30.



Ύφεση και στασιμότητα στη γερμανική οικονομία, «καμπανάκι» για μεταρρυθμίσεις - Οι επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία

    Η οικονομία της Γερμανίας συρρικνώθηκε για δεύτερη συνεχή χρονιά, για πρώτη φορά εδώ και περισσότερες από δύο δεκαετίες, αναδεικνύοντας τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η επόμενη κυβέρνηση μετά τις πρόωρες εκλογές του Φεβρουαρίου.


Ο επικεφαλής του τμήματος γερμανικών αναλύσεων στην Oxford Economics, Όλιβερ Ρακάου, εξηγεί στο euronews πώς η Γερμανία έχει φτάσει σε κρίσιμο σημείο - Οι ευθύνες, οι απαραίτητες θυσίες και η επίδραση στην Ευρώπη

Η οικονομία της Γερμανίας συρρικνώθηκε για δεύτερη συνεχή χρονιά, για πρώτη φορά εδώ και περισσότερες από δύο δεκαετίες, αναδεικνύοντας τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η επόμενη κυβέρνηση μετά τις πρόωρες εκλογές του Φεβρουαρίου.




Tα επίσημα στοιχεία έδειξαν ότι το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν μειώθηκε κατά 0,2% πέρυσι, μετά από πτώση 0,3% το 2023.

Τα στοιχεία αποκαλύπτουν τη δεύτερη διετή συρρίκνωση της γερμανικής οικονομίας από τη δεκαετία του 1950, αφού συρρικνώθηκε επίσης τα έτη 2002 και 2003.

Η τελευταία έκθεση της διεθνούς εταιρείας οικονομικών αναλύσεων Oxford Economics προειδοποιεί ότι είναι απαραίτητες βαθιές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και ο επικεφαλής των αναλύσεων για τη γερμανική οικονομία Όλιβερ Ρακάου εξηγεί στο euronews πώς θα επηρεαστούν οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές οικονομίες, μεταξύ των οποίων και η ελληνική.

Η τελευταία έκθεση της Oxford Economics για τη γερμανική οικονομία λέει ότι η μεγάλη εικόνα δείχνει «χαμηλή ζήτηση και διαρθρωτικές αντιξοότητες.» Τι σημαίνει αυτό;

«Ουσιαστικά αφορά στο γεγονός ότι η Γερμανία αντιμετωπίζει αρκετές αντιξοότητες αυτή την περίοδο. Κάποιες είναι κυκλικές, όπως το αδύναμο παγκόσμιο εμπόριο, οι χαμηλές επενδύσεις εξαιτίας των ακόμα υψηλών επιτοκίων. Η Γερμανία είναι μεγάλος παραγωγός κεφαλαιουχικών αγαθών, οπότε τυπικά χαμηλές επενδύσεις σημαίνουν αδύναμη ανάπτυξη στη Γερμανία. Υπάρχουν όμως και διαρθρωτικές αντιξοότητες, όπως , φυσικά, η μετάβαση από τα αυτοκίνητα με κινητήρα εσωτερικής καύσης στα ηλεκτρικά οχήματα, όπου οι γερμανικές υτοκινητοβιομηχανίες συνεχίζουν να προσπαθούν να προλάβουν ορισμένους από τους ανταγωνιστές τους.

Βέβαια, η ζήτηση σε αυτόν τον τομέα είναι επίσης γενικά αδύναμη λόγω της επιφυλακτικότητας των νοικοκυριών. Και ευρύτερα, νομίζω ότι είναι αλήθεια ότι η Γερμανία έχει χάσει σε κάποιο βαθμό την ανταγωνιστικότητά της λόγω του υψηλού ενεργειακού κόστους για παράδειγμα.

Αλλά επίσης, οι εταιρικοί φόροι είναι συγκριτικά υψηλοί σε σύγκριση με άλλους κύριους ανταγωνιστές, όπως οι ΗΠΑ. Έτσι, ως επενδυτικός προορισμός η Γερμανία δεν είναι πλέον τόσο σημαντική αυτή τη στιγμή. Όλα αυτά σε συνδυασμό με τον ακόμα αυξημένο πληθωρισμό και την χαμηλή καταναλωτική ζήτηση επιβαρύνουν πραγματικά την οικονομία.

Καταλήγουμε στο ερώτημα πότε και πώς αυτές οι αντιξοότητες θα περιοριστούν είτε από μόνες τους είτε λόγω πολιτικών επιλογών.»

Ποιες είναι λοιπόν οι προβλέψεις για τη γερμανική οικονομία το 2025, και ποιες θα είναι οι επιπτώσεις για την υπόλοιπη Ευρώπη;

«Οι προβλέψεις μας είναι βασικά ότι η τρέχουσα φάση στασιμότητας να συνεχιστεί.

Πέρυσι η γερμανική οικονομία πιθανόν συρρικνώθηκε ελαφρώς. Θα ακούσουμε την ανακοίνωση της στατιστικής υπηρεσίας, πολύ σύντομα. Προβλέπουμε συρρίκνωση κατά 0,2%. Είναι το δεύτερο συνεχόμενο έτος, που η οικονομία συρρικνώθηκε ελαφρά. Αλλά ευρύτερα, μπορούμε να πούμε ότι η Γερμανία βρίσκεται σε στασιμότητα από το 2019 ουσιαστικά, όταν οι αντιξοότητες οι διαρθρωτικές αντιξοότητες άρχισαν πραγματικά. Έτσι, για φέτος, αναμένουμε αυτή την ευρεία εικόνα στασιμότητας να συνεχιστεί για τα πρώτα τρίμηνα. Και στη συνέχεια, η ανάπτυξη θα επιταχυνθεί λίγο και θα γίνει πιο ισχυρή, το επόμενο έτος. Και ο λόγος είναι ένας συνδυασμός της μείωσης των επιτοκίων μέχρι τότε, γεγονός που θα πρέπει να ενισχύσει, τις επενδύσεις στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.

Ο πληθωρισμός θα έχει μειωθεί περαιτέρω. Αυτό θα ενισχύσει τα πραγματικά εισοδήματα των νοικοκυριών και συνεπώς την κατανάλωση.

Η ελπίδα είναι ότι η αβεβαιότητα που συνδέεται με το παγκόσμιο εμπόριο, ειδικά με την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ θα μειωθεί και ότι ο Τραμπ δεν θα εφαρμόσει όλες τις τρομοκρατικές απειλές που έχει εξαπολύσει.

Όλοι αυτοί οι παράγοντες σε συνδυασμό θα πρέπει να είναι αρκετοί για να ανακάμψει η γερμανική οικονομία τουλάχιστον λίγο. »


Χώρες όπως η Ελλάδα εξαρτώνται από τη γερμανική οικονομία, σε μεγάλο βαθμό για τις εξαγωγές τους και τις αφίξεις τουριστών. Θα πρέπει να αναζητήσουν εναλλακτικές αγορές;

«Βραχυπρόθεσμα, νομίζω το καλό είναι ότι προβλέπουμε μια ανάκαμψη της γερμανικής ανάπτυξης και αυτό συνήθως σημαίνει, μεγαλύτερη κατανάλωση και περισσότερος τουρισμός, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό για τους Γερμανούς τουρίστες .

Η κατάσταση θα βελτιωθεί σε κάθε περίπτωση. Ένα από τα πράγματα στα οποία τα γερμανικά νοικοκυριά εξακολουθούν να ξοδεύουν είναι οι υπηρεσίες. και κυρίως ο τουρισμός. Εξακολουθούν να πηγαίνουν στο εξωτερικό, παρόλο που το εισόδημά τους ήταν μάλλον χαμηλό.

Έκει, κυρίως όπου δεν επένδυσαν είναι, στα οικιακά αγαθά όπως έπιπλα ή αυτοκίνητα, δεν ξόδευαν σε μεγάλα αντικείμενα.

Οπότε νομίζω ότι η υποστήριξη από τους Γερμανούς καταναλωτές στην ευρωπαϊκή αγορά ήταν ακόμα σχετικά σθεναρή.

Και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αυξηθεί φέτος. Αλλά στον μεσοπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο ορίζοντα, το γεγονός είναι ότι φυσικά, η Γερμανία αντιμετωπίζει δημογραφικό πρόβλημα.

Θα υπάρχουν όλο και λιγότεροι άνθρωποι σε ηλικία εργασίας στη Γερμανία και αυτό θα περιορίσει την αύξηση του πραγματικού εισοδήματος. Για παράδειγμα, προβλέπουμε ότι η γερμανική αύξηση του ΑΕΠ θα είναι πάνω από 1% για μερικά χρόνια ως μια φάση αναπλήρωσης, αλλά στη συνέχεια θα πέσει διαρθρωτικά κάτω από το 1%. Αυτό σε κάποιο βαθμό θα περιορίσει την ώθηση από τη Γερμανία στην υπόλοιπη Ευρώπη. Άρα, οι Αμερικανοί καταναλωτές, για παράδειγμα είναι μια εναλλακτική λύση επειδή έχουν πολύ ισχυρές προοπτικές.»

Στην έκθεσή σας, αναφέρατε ότι η βιομηχανία συμπαρασύρει τη γερμανική ανάπτυξη προς τα κάτω. Υπάρχει τρόπος για τη γερμανική βιομηχανία να ανακάμψει και ποιες μεταρρυθμίσεις θα είναι απαραίτητες;

«Ναι, νομίζω ότι και πάλι, είναι περισσότερο ένας συνδυασμός πραγμάτων. Για παράδειγμα, η νέα κυβέρνηση είναι πιθανό τουλάχιστον νομίζω ότι είναι πιθανό να μειώσει τους φόρους των επιχειρήσεων. Αυτό θα βοηθήσει λίγο να γίνουν οι επενδύσεις στο εσωτερικό πιο κερδοφόρες. Ένας άλλος παράγοντας είναι να γίνουν οι προοπτικές για την ενεργειακή πολιτική λιγότερο αβέβαιες γιατί αυτή τη στιγμή, που υπάρχει σαφής κατεύθυνση προς περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η ταχύτητα με την οποία συμβαίνει και η αξιοπιστία και οι προοπτικές των τιμών είναι μάλλον αβέβαιες.

Αυτό αφορά την πλευρά της πολιτικής που θα μπορούσε να βοηθήσει. Τα περισσότερα κόμματα υπόσχονται επίσης να μειώσουν τη γραφειοκρατία. Αυτό θα βοηθήσει τις επενδύσεις και την ταχύτητα με την οποία οι εταιρείες μπορούν να λάβουν αποφάσεις.

Είμαι επιφυλακτικός για το πόσο θα το πετύχουν δεδομένου πόσο πολύ αρέσει στους Γερμανούς η γραφειοκρατία.

Η αλήθεια είναι επίσης ότι δεν είναι μόνο οι πολιτικοί, αλλά και οι επιχειρήσεις που πραγματικά πρέπει να ανασυγκροτηθούν. Είναι ένας συνδυασμός αυτών των δύο πραγμάτων. Για παράδειγμα, στη βιομηχανία, ορισμένοι τομείς και ορισμένες επιχειρήσεις θα θα συνεχίσουν να συρρικνώνονται και πιθανότατα θα πρέπει να απολύσουν περισσότερους ανθρώπους. Αυτή τη στιγμή ήδη η βιομηχανία απολύει εργατικό δυναμικό.»

Η αυτοκινητοβιομηχανία, για παράδειγμα.;

«Για παράδειγμα η αυτοκινητοβιομηχανία ειδικά οι προμηθευτές που δούλευαν στους κινητήρες εσωτερικής καύσης. Αλλά, επίσης, κάποιοι που είναι στον τομέα της μηχανολογίας, επειδή πολλές από αυτές τις επιχειρήσεις βασίζονταν επίσης έμμεσα στον τομέα των αυτοκινήτων. Είναι πιθανό να υπάρξει, κατά κάποιο τρόπο, μια διαρθρωτική μετατόπιση των επιχειρήσεων, και κάποιες θα συρρικνωθούν για να ξαναγίνουν υγιείς. Αυτό είναι κατά κάποιο τρόπο απαραίτητο, αν και φυσικά, ατυχές για εκείνους που χάνουν τη δουλειά τους.

Αλλά αυτοί οι δύο παράγοντες μαζί θα πρέπει να κάνουν τη γερμανική βιομηχανία πιο υγιή τα επόμενα δύο ή τρία χρόνια. »

Και το τελευταίο ερώτημα, από οικονομικής άποψης, ποιο θα ήταν το καλύτερο σενάριο για τις επερχόμενες εκλογές;

«Αυτό είναι πραγματικά δύσκολο να το κρίνουμε, γιατί αν κοιτάξετε τα εκλογικά προγράμματα υπάρχει πολύς «θερμός αέρας», τρόπος του λέγειν, γιατί είναι μια σύντομη εκστρατεία. Είναι μια έκτακτη εκστρατεία αφού η κυβέρνηση έπεσε πρόωρα, που σημαίνει ότι οι προεκλογικές διακηρύξεις έχουν συνταχθεί πολύ γρήγορα. Αν κοιτάξετε μερικές από τις μειώσεις φόρων που υπόσχεται το CDU, αλλά και το Φιλελεύθερο Κόμμα, το FDP, δεν χρηματοδοτούνται πλήρως είτε από χαμηλότερες δαπάνες ή από υψηλότερους φόρους αλλού και είναι απίθανο να παράγουν αρκετή ανάπτυξη για να αυτοχρηματοδοτηθούν.

Από αυτή την άποψη, είναι δύσκολο να κρίνουμε , το αποτέλεσμα των εκλογών αυτή τη στιγμή. Προσωπική μου άποψη είναι ότι τα κόμματα ή ο συνασπισμός θα είναι ένας κεντροδεξιός συνδυασμός με την κεντροαριστερά, και αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξουν θα υπάρξουν πολλοί συμβιβασμοί που πρέπει να γίνουν.

Και πολλές από τις υποσχέσεις στις διακηρύξεις αυτή τη στιγμή δεν θα υλοποιηθούν. Νομίζω ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να ανασυγκροτηθούν μόνες τους γιατί δεν μπορούν να βασίζονται στους πολιτικούς.»
euronews

Η ΕΕ χωρίς «ατμομηχανή» λίγο πριν αναλάβει ο Τραμπ

    Γερμανία και Γαλλία δεν θα διαθέτουν σταθερές κυβερνήσεις όταν ο Ντόναλντ Τραμπ αναλάβει καθήκοντα την ερχόμενη Δευτέρα. Παράλληλα οι δύο χώρες αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα.


Πολύ πριν αναλάβει τα καθήκοντά του στις 20 Ιανουαρίου ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απείλησε τους Ευρωπαίους με την επιβολή υψηλών δασμών, το πάγωμα της στήριξης στην Ουκρανία, αλλά και την επαναδιαπραγμάτευση της χρηματοδότησης του ΝΑΤΟ. Λίγο πριν την ορκωμοσία Τραμπ, το ιδανικό θα ήταν οι «27» να επιδείξουν ενότητα και να μιλούν με μια φωνή. Όταν όμως ο Ντόναλντ Τραμπ περάσει, ως πρόεδρος πια, το κατώφλι του Λευκού Οίκου την ερχόμενη Δευτέρα, Γερμανία και η Γαλλία δεν θα έχουν σταθερή κυβέρνηση.

Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις στις επερχόμενες εκλογές στη Γερμανία στις 23 Φεβρουαρίου κανένα κόμμα δεν διασφαλίζει πλειοψηφία, ενώ θεωρείται βέβαιο ότι θα υπάρξουν μετεκλογικά χρονοβόρες διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού. Αναμένεται ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον δύο μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων από τον Ντόναλντ Τραμπ προτού η Γερμανία αποκτήσει κυβέρνηση.

«Κλειδί η ενίσχυση της εγχώριας οικονομίας στην ΕΕ»

.


Στη Γαλλία, η περίοδος αστάθειας θα διαρκέσει, όπως όλα δείχνουν, ακόμα περισσότερο. Σύμφωνα με τα γαλλικό σύνταγμα νέες εκλογές ενδέχεται να διεξαχθούν το νωρίτερο τον Ιούλιο του 2025. Η γαλλίδα Κλερ Ντεμεσμέ καθηγήτρια στην Σχολή Πολιτικών Επιστημών στο Παρίσι (Science Po) δηλώνει στη DW: «Η κατάσταση είναι εξαιρετικά ασταθής, μιας και δεν υπάρχει πλειοψηφία στη εθνοσυνέλευση. Οι Γερμανοί σε αυτό το αδιέξοδο θα αντιδρούσαν με συνομιλίες για την δημιουργία κυβερνητικού συνασπισμού, εξετάζοντας ποιος μπορεί να συνεργαστεί με ποιον. Στη Γαλλία όμως δεν υπάρχει κουλτούρα συμβιβασμού. Η πολιτική κουλτούρα είναι πολύ συγκρουσιακή. Καθίσταται συνεπώς πολύ δύσκολη η εξεύρεση κυβερνητικής πλειοψηφίας».

Ως προς τη κατάσταση της ευρωπαϊκή οικονομία λίγο πριν την ορκωμοσία του νέου αμερικανού προέδρου ο επικεφαλής οικονομολόγος της ING Bank Κάρστεν Μπζέσκι εκτιμά ότι οι Ευρωπαίοι είναι σήμερα καλύτερα προετοιμασμένοι από ό,τι πριν από οκτώ χρόνια, πριν δηλαδή την πρώτη θητεία Τραμπ. Ο γερμανός οικονομολόγος απαντά στο ερώτημα τι θα πρέπει να κάνουν οι Ευρωπαίοι για να θωρακίσουν την οικονομία τους: «Η Ευρώπη θα πρέπει να επικεντρωθεί ξανά στην ενίσχυση της εγχώριας οικονομίας και όχι απλώς να αντιδρά, τα επόμενα τέσσερα χρόνια, σε ο,τιδήποτε προκύπτει από τον Λευκό Οίκο. Εάν η Γερμανία και η Ευρώπη επικεντρώνονταν στην εγχώρια οικονομία -επενδύοντας και εφαρμόζοντας διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις- τότε αυτή θα ήταν μια πολύ καλύτερη αντίδραση από το να περιμένουν κάποιου είδους αναρτήσεις μέσα από τον Λευκό Οίκο ή να αντιδρούν απλώς με αντίποινα στην επιβολή δασμών. Το κλειδί λοιπόν είναι η ενίσχυση της εγχώριας οικονομίας».
Στέφανος Γεωργακόπουλος / Deutsche Welle

Handelsblatt / Γιατί η οικονομία ανθεί, αλλά πολλοί άνθρωποι γίνονται φτωχότεροι στην Ελάδα

    Τι αναφέρει η ανάλυση της γερμανικής οικονομικής επιθεώρησης Handelsblatt - Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το πραγματικό εισόδημα στην Ελλάδα είναι σήμερα κατά 23,7% χαμηλότερο σε σύγκριση με το 2009


Παρά την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας οι περισσότεροι πολίτες δεν βλέπουν βελτίωση στην καθημερινότητά τους. Η οικονομική ανάκαμψη δεν γίνεται αισθητή στη ζωή των πολιτών. Ο μέσος ακαθάριστος μισθός ενός εργαζομένου σε θέση πλήρους απασχόλησης στην ελληνική ιδιωτική οικονομία ανερχόταν προ κρίσης, το 2009, στα 1.379 ευρώ. Σήμερα βρίσκεται μόλις στα 1.325 ευρώ. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό, το πραγματικό εισόδημα στην Ελλάδα είναι σήμερα κατά 23,7% χαμηλότερο σε σύγκριση με το 2009».

Η οικονομία στη Γερμανία είναι στάσιμη, αλλά στην Ελλάδα βρίσκεται σε ανοδική πορεία: αναμένεται να αναπτυχθεί κατά 2,3% το επόμενο έτος. Σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, αναμένεται μείον 0,2 τοις εκατό για τη Γερμανία.

Η ελληνική οικονομία είναι πιθανό να συνεχίσει να αναπτύσσεται καλά τα επόμενα δύο χρόνια: η Επιτροπή της ΕΕ προβλέπει ρυθμούς ανάπτυξης για τη χώρα διπλάσιοι από τον μέσο όρο της ΕΕ. Ο πρώην υποψήφιος για πτώχευση κατάφερε να ανατρέψει το χρέος και βιώνει μια εκπληκτική επιστροφή - αλλά οι περισσότεροι Έλληνες δεν επωφελούνται από αυτό.

Ο πληθυσμός εξακολουθεί να υποφέρει από τις συνέπειες της κρίσης του εθνικού χρέους, που έφερε τη χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας πολλές φορές τη δεκαετία του 2010. Οι απαιτήσεις λιτότητας που επιβλήθηκαν από τους διεθνείς πιστωτές βύθισαν την Ελλάδα στη βαθύτερη και μεγαλύτερη ύφεση στη μεταπολεμική ιστορία.

Μόνο οι Βούλγαροι είναι φτωχότεροι από τους Έλληνες στην Ε.Ε

Μεταξύ 2010 και 2016, η χώρα έχασε το ένα τέταρτο της οικονομικής παραγωγής της. Τα ιδιωτικά περιουσιακά στοιχεία συρρικνώθηκαν ακόμη και κατά 40%, κυρίως λόγω της κατάρρευσης της αγοράς ακινήτων.

Τα περισσότερα νοικοκυριά δεν έχουν ακόμη ανακάμψει από αυτό. Ενώ το στατιστικό κατά κεφαλήν εισόδημα το 2009 πριν από την κρίση ήταν 93% του μέσου όρου της ΕΕ, το 2023 ήταν μόνο 69%. Από το 2009, δέκα χώρες της ΕΕ έχουν ξεπεράσει την Ελλάδα ως προς το βιοτικό επίπεδο. Μόνο η Βουλγαρία είναι φτωχότερη σήμερα, με κατά κεφαλήν εισόδημα 64% του μέσου όρου της ΕΕ.

Την ίδια ώρα, ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης συνεχίζει να αναφέρει νέες επιτυχίες. Η Ελλάδα δημιούργησε πρωτογενές πλεόνασμα δώδεκα δισ. ευρώ τους πρώτους έντεκα μήνες. Αυτό ήταν δύο δισεκατομμύρια περισσότερα από το προγραμματισμένο.

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, η κυβέρνηση έχει αποπληρώσει πρόωρα δάνεια ενίσχυσης ύψους 24 δισεκατομμυρίων ευρώ και μείωσε τον δείκτη του εθνικού χρέους κατά 56 ποσοστιαίες μονάδες - ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ.

Τέσσερις από τους πέντε οίκους αξιολόγησης που αναγνωρίζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) κατατάσσουν για άλλη μια φορά την Ελλάδα ως οφειλέτη που αξίζει να επενδύσει. Ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών πληρώνει πλέον λιγότερους τόκους για τα κρατικά του ομόλογα από την Ιταλία.

Προσαρμοσμένα για τον πληθωρισμό, τα πραγματικά εισοδήματα στην Ελλάδα είναι χαμηλότερα.

Καλό για την κυβέρνηση, αλλά η άνοδος δεν έχει φτάσει στην πραγματική ζωή των ανθρώπων. Ο μέσος μεικτός μισθός ενός εργαζομένου πλήρους απασχόλησης στον ελληνικό ιδιωτικό τομέα ήταν 1.379 ευρώ το 2009 πριν από την κρίση. Σήμερα είναι μόνο 1325 ευρώ. Προσαρμοσμένα για τον πληθωρισμό, τα πραγματικά εισοδήματα στην Ελλάδα είναι τώρα 23,7% χαμηλότερα από το 2009, σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Eurostat, η αγοραστική δύναμη των ελληνικών νοικοκυριών μειώθηκε από το 72 στο 67% του μέσου όρου της ΕΕ μεταξύ 2013 και 2023. Σε άλλες φτωχές χώρες, η αγοραστική δύναμη αυξάνεται την ίδια περίοδο: στην Πολωνία από 67 σε 80, στη Ρουμανία από 55 σε 78 και στη Βουλγαρία από 46 σε 64 τοις εκατό του μέσου όρου της ΕΕ.

Η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει περισσότερα

Τα χαμηλά εισοδήματα δεν είναι μόνο συνέπεια της κρίσης. Έχουν επίσης δομικές αιτίες. Ένα από αυτά είναι η χαμηλή παραγωγικότητα της εργασίας. Είναι μόνο 49 τοις εκατό του μέσου όρου της ΕΕ. Αυτό οφείλεται κυρίως στο μικρό μέγεθος της εταιρείας. Το 90 τοις εκατό των ελληνικών επιχειρήσεων έχει λιγότερους από πέντε υπαλλήλους. Υπάρχει επίσης έλλειψη επενδύσεων.

Το επενδυτικό κενό από τα χρόνια της κρίσης υπολογίζεται στα 100 δισ. ευρώ. Οι επενδύσεις στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 53,4% μεταξύ 2019 και 2023, προσαρμοσμένες στις τιμές. Ωστόσο, το μερίδιό τους στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) ήταν 14,3 τοις εκατό το 2023, ακόμα πολύ χαμηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ του 22 τοις εκατό.

Παρά τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης των τελευταίων τεσσάρων ετών, το ΑΕΠ δεν έχει φτάσει καν σε ονομαστικούς όρους τα προ κρίσης επίπεδα. Το 2024 αναμένεται να είναι 232 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές. Το 2008 ήταν σχεδόν 239 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της ελληνικής κεντρικής τράπεζας, θα χρειαστεί περίπου μια δεκαετία μέχρι η οικονομική παραγωγή, προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό, να επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα.

Η συντηρητική κυβέρνηση προσπαθεί να το αντιμετωπίσει. Από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά της στα μέσα του 2019, αύξησε σταδιακά τον κατώτατο μισθό που είχε ορίσει το κράτος από 650 σε 830 ευρώ. Περαιτέρω αύξηση στα 950 ευρώ έως το 2027 υπόσχεται η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Νίκη Κεραμέως. Τότε το αργότερο θα πρέπει να γίνουν ξανά εκλογές στην Ελλάδα. Μέχρι τότε, ο μέσος μισθός των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα θα πρέπει επίσης να ανέλθει στα 1.500 ευρώ.

Πότε θα επωφεληθούν οι άνθρωποι από την άνοδο;

Αλλά πολλοί άνθρωποι δεν θέλουν να περιμένουν άλλο. Ρωτούν πότε θα τους φτάσει η άνοδος. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν αυξανόμενη δυσαρέσκεια. Σε έρευνα του ινστιτούτου Metron Analysis στα τέλη Νοεμβρίου, τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων βλέπουν τη χώρα σε λάθος δρόμο. Το 66 τοις εκατό επίσης αξιολογεί αρνητικά το έργο της κυβέρνησης μέχρι στιγμής. Ο πληθωρισμός, το υψηλό κόστος ενέργειας και τα χαμηλά εισοδήματα αναφέρονται ως τα μεγαλύτερα προβλήματα.

Η Νέα Δημοκρατία του (ΝΔ), που έλαβε το 40,6 τοις εκατό των ψήφων στις εκλογές του Ιουνίου 2023, βρίσκεται τώρα μόνο στο 30 τοις εκατό στις πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Αυτό σημαίνει ότι παραμένει το ισχυρότερο κόμμα, μπροστά από το σοσιαλδημοκρατικό Πασόκ με 17 τοις εκατό. Ωστόσο, δεν θα αρκούσε πλέον για την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή, με την οποία ο Μητσοτάκης κυβερνά από το 2019.

Στο ερώτημα ποιον θεωρούν ως τον καταλληλότερο αρχηγό κυβέρνησης, το 31 τοις εκατό κατονόμασε τον νυν Μητσοτάκη. Ο αρχηγός της σοσιαλδημοκρατικής αντιπολίτευσης Νίκος Ανδρουλάκης βρίσκεται πολύ πίσω στη δεύτερη θέση με οκτώ τοις εκατό. Ωστόσο, το 30 τοις εκατό των ερωτηθέντων δήλωσε ότι δεν βλέπουν κανέναν από τους σημερινούς αρχηγούς των κομμάτων κατάλληλο για το αξίωμα του πρωθυπουργού.

Αυτό που είναι ιδιαίτερα απειλητικό για τον Μητσοτάκη και τη συντηρητική του ΝΔ είναι ότι από τη δυσαρέσκεια επωφελούνται ιδιαίτερα τα δεξιά λαϊκιστικά κόμματα. Η εθνικιστική και φιλική προς τη Ρωσία «ελληνική λύση», η οποία έλαβε 4,4 τοις εκατό στις εκλογές του 2023, έχει διπλασιάσει το μερίδιό της στις ψήφους σε σχεδόν εννέα
πηγή: handelsblatt.com

Eurostat -ΕΛΣΤΑΤ / «Το 26% του πληθυσμού ζει μέσα στη φτώχεια»

    Τα στοιχεία είναι επίσημα και προέρχονται από τη Eurostat και την ΕΛΣΤΑΤ, στο πλαίσιο της έκδοσης «Ελλάς με αριθμούς» που δόθηκε στη δημοσιότητα σήμερα 31 Δεκεμβρίου 2024, οπότε δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από το Μαξίμου και τους πρόθυμους υπουργούς της κυβέρνησης που όποιος τολμήσει να χαλάσει το αφήγημα της ευημερίας είναι «μίζερος» και «κακός πατριώτης».


Η Ελλάδα είναι η δεύτερη χώρα με τους περισσότερους φτωχούς στην Ευρωζώνη – Στη φτώχεια το 21,8% της ηλικιακής ομάδας 0-17 ετών

Παραμονή Πρωτοχρονιάς συνήθως επιλέγονται λαμπερά και ανώδυνα θέματα για το πέρασμα στη νέα χρονιά.  Μόνο που η πραγματικότητα που βιώνει η χώρα, παρά την επικοινωνιακή εικονική πραγματικότητα της κυβέρνησης Μητσοτάκη, είναι δυστοπική καθώς το 26,1% του πληθυσμού της χώρας ζει μέσα στη φτώχεια.

Τα στοιχεία είναι επίσημα και προέρχονται από τη Eurostat και την ΕΛΣΤΑΤ, στο πλαίσιο της έκδοσης «Ελλάς με αριθμούς» που δόθηκε στη δημοσιότητα σήμερα 31 Δεκεμβρίου 2024, οπότε δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από το Μαξίμου και τους πρόθυμους υπουργούς της κυβέρνησης που όποιος τολμήσει να χαλάσει το αφήγημα της ευημερίας είναι «μίζερος» και «κακός πατριώτης».

Σύμφωνα με τα στοιχεία μέσα στη φτώχεια – το κατώφλι κινδύνου φτώχειας είναι τα 6.030 ευρώ – ζει το 18,9% του πληθυσμού της χώρας. 


Και το πιο αποκαρδιωτικό είναι ότι το μεγαλύτερο ποσοστό, 21,8% ανήκει στην ηλικιακή ομάδα 0-17 ετών. Ακολουθεί η ηλικιακή ομάδα 18-64 με ποσοστό 18,6% και η ηλικιακή ομάδα 65+ με ποσοστό 17,6%.

Είναι χαρακτηριστικό της τρομακτικής απόκλισης από τις χώρες της ΕΕ αλλά και της απόκλισης στο εσωτερικό της χώρας ότι μέσα στη φτώχεια ζει:

-το 9% των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης

-το 21,8% των εργαζομένων μερικής απασχόλησης

-το 12,5% των συνταξιούχων



Τα στοιχεία από Eurostat και ΕΛΣΤΑΤ είναι τραγικά αποκαλυπτικά για τη χώρα μας όσον αφορά το ποσοστό φτώχειας καθώς είμαστε στον πάτο της Ευρωζώνης με 26,1%, πίσω μόνο από την Ισπανία με διαφορά 0,4% ποσοστιαίων μονάδων.



Και όλα αυτά την ίδια ώρα που ο Κωστής Χατζηδάκης εμφανίστηκε χαρωπός σε βίντεο στο TikTok να πανηγυρίζει για τα επιτεύγματά του στην οικονομία.
πηγή: avgi.gr

Υψηλότατα κέρδη για τις ευρωπαϊκές τράπεζες από τις over night καταθέσεις | Στον ίδιο δρόμο και οι ελληνικές τράπεζες

    Η κοινωνία εμπιστεύεται την εκάστοτε Κεντρική Τράπεζα ότι το χρήμα που εκδίδει θα είναι αξιόπιστο ως προς τη διατήρηση της αγοραστική της δύναμης και όχι το αντίθετο που εντέχνως αφήνεται να διαχέεται στην κοινωνία, ταυτίζοντας εντελώς λανθασμένα (μπορεί και σκοπίμως) τη λειτουργία της Κεντρικής Τράπεζας με αυτή των Εμπορικών τραπεζών...

 



Κώστας Μελάς*

1.  Είναι γνωστό, ότι, οι κεντρικές τράπεζες των αναπτυγμένων οικονομιών (ΗΠΑ, Μ.Β., Ε.Ε. κ.τ.λ) πληρώνουν τόκους στις καταθέσεις (η επίσημη ορολογία είναι: διευκόλυνση καταθέσεων) των εμπορικών τραπεζών που κατατίθενται για περίοδο «μιας νύχτας» (over night ) σε αυτές. Δεν ήταν πάντα έτσι. Αυτή είναι μια πρόσφατη απόφαση και προφανώς σχετίζεται με τις θεσμικές αλλαγές που επήλθαν στο τραπεζικό σύστημα από την δεκαετία του 1980 με κύριο σημείο καμπής την επίσημη κατάργηση του νόμου Stiegel-Glass από την κυβέρνηση Clinton το 1999 (1). Το Σύστημα ΕΚΤ άρχισε να καταβάλλει τόκους προς τις εμπορικές τράπεζες μέσω των εθνικών τραπεζών από το 1999. Πριν από την έναρξη λειτουργίας της Ευρωζώνης το 1999, οι περισσότερες ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες δεν πλήρωναν τόκους στα υπόλοιπα των καταθέσεων των τραπεζών. Όχι μόνο δεν πλήρωναν αλλά υποχρέωναν τις τράπεζες να διατηρούν υψηλές δεσμεύσεις καταθέσεων. Αναφέρω ότι κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1970 και του 1980, για παράδειγμα, η Bundesbank απαιτούσε από τις εμπορικές τράπεζας υψηλό ποσοστό υποχρεωτικών καταθέσεων, βεβαίως χωρίς καμία καταβολή τόκων προκειμένου να αποτρέψει μεγάλες εισροές χρημάτων στη χώρα (πρόκειται για τη γνωστή πράξη αποστείρωσης – sterilization ). Την ίδια πολιτική άλλωστε ακολουθούσε και η Τράπεζα της Ελλάδος, μέχρι λίγα χρόνια πριν την ένταξή της στο Σύστημα της ΕΚΤ. Αλλά και οι υπόλοιπες ΚΤ τουλάχιστον των χωρών της Δύσης. Η Federal Reserve εισήγαγε την πρακτική πληρωμής τόκων στα υπόλοιπα των τραπεζικών καταθέσεων των εμπορικών τραπεζών που κατατίθενται σε αυτήν αμοιβή των υπολοίπων των τραπεζικών αποθεματικών μόνο το 2008.

Έτσι, πριν από το 2000, η γενική πρακτική ήταν να μην αμείβονται τα υπόλοιπα των τραπεζών.

► 2. Ας προχωρήσουμε στην παρουσίαση των στοιχείων που δείχνουν με καθαρότητα το πως το παρόν πλαίσιο άσκησης της νομισματικής πολιτικής (του οποίου ο βασικός δίαυλος για τον επηρεασμό της οικονομικής δραστηριότητας είναι το τραπεζικό σύστημα και άρα κατέχει δεσπόζουσα θέση σε αυτή τη διαδικασία) επιτρέπει στο τραπεζικό σύστημα να αυξάνει την κερδοφορία του άκοπα και μάλιστα χρησιμοποιώντας πόρους του Συστήματος ΕΚΤ εις βάρος της κοινωνίας η οποία, ως γνωστόν, έχει εμπιστευθεί στο ΣΕΚΤ την έκδοση χρήματος

Προσοχή! Η κοινωνία εμπιστεύεται την εκάστοτε ΚΤ ότι το χρήμα που εκδίδει θα είναι αξιόπιστο ως προς τη διατήρηση της αγοραστική της δύναμης και όχι το αντίθετο που εντέχνως αφήνεται να διαχέεται στην κοινωνία, ταυτίζοντας εντελώς λανθασμένα (μπορεί και σκοπίμως) τη λειτουργία της ΚΤ με αυτή των Εμπορικών τραπεζών (2).

Ας δούμε συγκεκριμένα:

α) Η εξέλιξη των μεγεθών που αναφέρονται ως «διευκόλυνση καταθέσεων» στην ΕΚΤ, την περίοδο Οκτωβρίου 2019-2024, σε μηνιαία βάση, σε εκατομμύρια ευρώ, φαίνεται στο Γράφημα 1.


Γράφημα 1: Deposit facility – Eurosystem, Euro area (changing composition), Monthly


Αντίστοιχα στο Γράφημα 2, αναφέρονται τα ίδια μεγέθη την περίοδο 2000- Οκτώβριο 2024, προκειμένου να έχουμε μια σαφέστερη εικόνα των εξελίξεων.

Γράφημα 2: Deposit facility – Eurosystem, Euro area (changing composition), Monthly

Οι τραπεζικές καταθέσεις (διευκόλυνση καταθέσεων) που διατηρούνται από εμπορικά πιστωτικά ιδρύματα στις εθνικές κεντρικές τράπεζες και στην ΕΚΤ έχουν την ακόλουθη εξέλιξη σε επιλεγμένες ημερομηνίες (τα ποσά σε εκατομμύρια ευρώ): Σεπτέμβριος 2022: 708, Δεκέμβριος 2022: 4.522, Ιούνιος 2023: 4.127, Δεκέμβρης 2023: 3.549, Ιούνιος 2024: 3.214, Οκτώβριος 2024: 2.989.

β) Καταγράφουμε τώρα την εξέλιξη των επιτοκίων επί της διευκόλυνσης καταθέσεων δηλαδή το επιτόκιο που λαμβάνουν οι εμπορικές τράπεζες επί των over night καταθέσεων τους και το οποίο αποτελεί απόφαση της ΕΚΤ. Αυτή η καταγραφή υπάρχει στο Γράφημα 3.

Γράφημα 3: Επιτόκιο Διευκόλυνσης Καταθέσεων: 1999 – Οκτώβριος 2024


Αναφέρω συγκεκριμένες ημερομηνίες μεταβολής του συγκεκριμένου επιτοκίου στον Πίνακα 1:

Πίνακας 1 – Πηγή: ΕΚΤ 

Παρατηρούμε το εξής αν συνδυάσουμε τα δύο Γραφήματα 1 και 2. Από την περίοδο ανόδου των επιτοκίων –τελευταίοι τρεις μήνες του 2022– αρχίζει και η ποσοτική άνοδος αυτού του είδους των καταθέσεων όπως έχουμε ήδη αναφέρει (τα ποσά σε εκατομμύρια ευρώ, Σεπτέμβριος 2022: 708, Δεκέμβριος 2022: 4.522). Αυτά τα τεράστια ποσά διατηρούνται, παρότι μειώθηκαν ελαφρά, μέχρι και σήμερα (Οκτώβριος 2024). Σαφέστατα υπάρχει εμφανής συσχέτιση μεταξύ των εξελίξεων στα δύο μεγέθη. Όμως σαφέστατα υπάρχει κάτι παραπάνω: υπάρχει μια αιτιακή σχέση που ξεκινά από την άνοδο των επιτοκίων και ακολουθείται από την αύξηση των ποσοτήτων. Αυτό διότι η ΕΚΤ προκειμένου να αντιμετωπίσει τις πληθωριστικές πιέσεις αυξάνει τα επιτόκια, (εδώ η αναφορά γίνεται στο επιτόκιο κύριας αναχρηματοδότησης) περίπου από το τελευταίο τρίμηνο του 2022:Σεπτέμβριος 1,25%, Δεκέμβριος 2,5%. Η άνοδος συνεχίζεται μέχρι και το Σεπτέμβριο 2023 (4,5%) και στη συνέχεια έχουμε αποκλιμάκωση του ύψους του επιτοκίου μέχρι τον Οκτώβρη του 2024 (3,4%).

Κατά μέσο όρο την περίοδο Ιανουάριος 2023-Οκτώβριος 2024, έχουμε ύψος «διευκόλυνσης καταθέσεων» περίπου 3.700.000 εκατομμύρια ευρώ. Την ίδια περίοδο το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων ανέρχεται, κατά μέσο όρο, σε 3,5%. Με απλό υπολογισμό συνάγεται ότι οι τόκοι, την ίδια περίοδο, ανέρχονται περίπου σε 130 δισ. ευρώ. 

Για να σας δώσουμε μια ιδέα για το μέγεθος αυτών των μεταφορών στην Ευρωζώνη, σκεφτείτε τα εξής: με μεταφορά 130 δισεκατομμυρίων ευρώ από το Ευρωσύστημα στις τράπεζες της Ευρωζώνης πλησιάζουμε τις ετήσιες συνολικές δαπάνες της Ε.Ε., που ανέρχεται σε 168 δισ. ευρώ. Αυτή η κατάσταση είναι ακόμη πιο αξιοσημείωτη αν σκεφτεί κανείς ότι οι μεταφορές από ένα ευρωπαϊκό ίδρυμα προς τις τράπεζες αποφασίζονται χωρίς καμία πολιτική συζήτηση και χορηγούνται χωρίς να επιβάλλονται όροι. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις δαπάνες της Ε.Ε., οι οποίες προκύπτουν από μια περίπλοκη διαδικασία λήψης πολιτικών αποφάσεων και συνήθως συνοδεύονται από αυστηρούς όρους

γ) Οι τράπεζες έχουν τόσα πολλά χρήματα να καταθέσουν όχι μέσω συνετής τραπεζικής αλλά λόγω των πολιτικών της ΕΚΤ. Το 2015 η ΕΚΤ ξεκίνησε την «ποσοτική χαλάρωση» (QE), συνεργαζόμενη με τις εθνικές κεντρικές τράπεζες για την αγορά ομολόγων σε προγράμματα ανοικτής αγοράς, με το πιο πρόσφατο να είναι αυτό που σχετίζεται με την πανδημία. Οι αντισυμβαλλόμενοι αυτών των αγορών μεγάλης κλίμακας είναι οι τράπεζες. Το 2015 είχαν μόνο 235 δισ. ευρώ στις καταθέσεις τους, τώρα κατέχουν 3,6 τρισεκατομμύρια ευρώ ως συνέπεια του QE (3). Παράλληλα η εξέλιξη του ενεργητικού της ΕΚΤ από το 2015 μέχρι και το 2023 το ενεργητικό της ΕΚΤ έχει σχεδόν πενταπλασιαστεί.

► 3. Οι αντίστοιχες εξελίξεις στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι ανάλογες και συγκεκριμένα οι ακόλουθες, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος.

Το 2022 το ύψος του μεγέθους «Διευκόλυνση αποδοχής καταθέσεων» ανέρχεται σε 41,187 δισ. ευρώ. Οι τόκοι που αναλογούν με βάση την εξέλιξη του επιτοκίου (θετικό επιτόκιο μόνο στο τελευταίο τρίμηνο με μέσο όρο 2,75%) ανέρχονται σε περίπου 283 εκατομμύρια ευρώ.

- Το 2023 αντιστοίχως το ύψος του μεγέθους «Διευκόλυνση αποδοχής καταθέσεων» ανέρχεται σε 25,513 δισ. ευρώ. Οι τόκοι που αναλογούν με βάση την εξέλιξη του επιτοκίου (μέσος όρος 3,7%) ανέρχονται σε περίπου 943 εκατομμύρια ευρώ.

Συνολικά για τους 15 μήνες (Σεπτέμβριος 2022-Δεκέμβριος 2023) οι τόκοι ανέρχονται σε 1,226 δισ. ευρώ. Μεγάλη ανταμοιβή χωρίς τον ελάχιστο κόπο!

► 4. Αυτά τα πλεονεκτήματα, και άλλα ακόμη, οφείλονται στην πρωταρχική απόφαση «περί ανεξαρτητοποίησης των Κεντρικών Τραπεζών» προφανώς από τον έλεγχο της κοινωνίας που απλά σημαίνει ότι για αυτό το υποσύστημα δεν ισχύει η δημοκρατική αρχή της λαϊκής κυριαρχίας! Η επιλογή αυτή έχει γίνει στο πλαίσιο ότι ο καπιταλισμός στη Δύση (πρωταρχικά) έχει ανάγκη την πιστωτική διεύρυνση προκειμένου να προσπαθήσει να υπερβεί τη μεγάλη περίοδο στασιμότητας (δεν τα καταφέρνει, απλά φυτοζωεί) και ως ευκαιρία να ελεγχθεί η οικονομική άνοδος των υπολοίπων χωρών του πλανητικού νότου μέσω των ιστών της αράχνης του διεθνούς νομισματικού ( κυριαρχία του δολαρίου ως βασικό αποθεματικό νόμισμα και νόμισμα συναλλαγών) και χρηματοπιστωτικού συστήματος (ροές κεφαλαίων κτλ). Ο υπηρέτης του οικονομικού συστήματος έχει μεταβληθεί σε κύριο!

Παραπομπές

  1. Κ. Μελάς, Οι Σύγχρονες Κρίσεις του Παγκόσμιου Χρηματοπιστωτικού Συστήματος (1974-2008), Εκδόσεις ΑΑ. Λιβάνη, 2011.
  2. Κ. Μελάς, Θ. Μπένος, Κ. Καρφάκης, Αρχές Νομισματικής Θεωρίας, Εκδόσεις Μπένου, 2000
  3. David Hollanders , How the ECB’s ‘deposit facility’ subsidizes banks, Social Europe, 19 September 2023. www.socialeurope.eu/how-the-ecbs-deposit-facility-subsidises-banks
πηγή: edromos.gr 
_______________________________________________

* Ο Κώστας Μελάς είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικών και Τραπεζικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο