ΗΠΑ: 100 μέρες Τραμπ, 100 χρόνια πίσω

    Η συμπλήρωση του διαστήματος των 100 ημερών, που συχνά θεωρείται περίοδος προσαρμογής για νέες κυβερνήσεις, βρίσκει τη χώρα σε μια πορεία ξέφρενης οπισθοδρόμησης, που λίγοι θα είχαν φανταστεί.

 

Κώστας Αργυρός

Για να μην υπάρχουν ψευδαισθήσεις. Οι φανατικοί «Τραμπιστές» δεν ενδιαφέρονται για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+, των μεταναστών, την ισότητα των φύλων, την ελευθεροτυπία, την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, τον διαχωρισμό των εξουσιών, την αυτονομία της επιστήμης και των Πανεπιστημίων. Αν ενδιαφέρονταν για όλα αυτά, τότε δεν θα είχαν ψηφίσει Τραμπ. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν ήταν άγνωστο χαρτί. Πολλά από τα κατορθώματά του των πρώτων 100 ημερών της δεύτερης θητείας είχαν προαναγγελθεί.

Απλώς κανείς δεν πίστευε ότι θα τα υλοποιήσει με τόση σφοδρότητα και ταχύτητα. Αλλά το βουνό των προεδρικών διαταγμάτων και αποφάσεων από τις πρώτες κιόλας ώρες μετά την ορκωμοσία του, έπρεπε να έχει ταρακουνήσει ακόμα και τους πιο καλοπροαίρετους ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με έναν οδοστρωτήρα, που κινείται με ταχύτητα μονοθέσιου της Φόρμουλας 1. Είναι λοιπόν δύσκολο να φανταστεί κανείς τι άλλο έπεται.

Δημοκρατία υπό απειλή

Όταν κατά τη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα η αντίπαλός του Κάμαλα Χάρις είχε ερωτηθεί αν θεωρεί τον Τραμπ «φασίστα» είχε απαντήσει καταφατικά, κάτι που είχε ξενίσει πολλούς. Τώρα που κοκκινομάλης δισεκατομμυριούχος λες και έχει βαλθεί να αποδείξει του λόγου της το αληθές λίγοι τολμούν να ξεστομίσουν κάτι τέτοιο. Αλλά ολοένα περισσότεροι μιλούν για μια «δημοκρατία σε απειλή». Η χώρα μοιάζει να έχει μπει σε μια χρονομηχανή και να επιδιώκει να γυρίσει 100 (και βάλε) χρόνια πίσω, κάνοντας απλώς στάσεις στις πιο σκοτεινές στιγμές της ιστορίας της.

Αλλά είπαμε. Οι φανατικοί του Τραμπ δεν ασχολούνται με αυτό. Ο λόγος που οι μετρήσεις καταγράφουν πτώση της δημοφιλίας του είναι ότι η προσδοκία για υλοποίηση της υπόσχεσής του να δώσει «λεφτά στους φτωχούς» ξεφουσκώνει μαζί με τις προβλέψεις για άνοδο του πληθωρισμού, που θα κοστίσει μερικές χιλιάδες δολάρια ακριβώς για τους φτωχούς που τον πίστεψαν, λόγω ακατανόητων «οικονομικών» αποφάσεων, ντυμένων με έναν κίβδηλο «αμερικανισμό». 

 Το πρότυπο που βούλιαξε

Αυτό το δημοσκοπικό εύρημα δε λέει φυσικά κάτι για την ποιότητα της δημοκρατίας, σε μια χώρα που υποτίθεται ήταν το μεταπολεμικό πρότυπο μιας ρημαγμένης από τον εθνικισμό/ναζισμό Ευρώπης για ολόκληρες δεκαετίες, ένα πρότυπο που τώρα μοιάζει να βουλιάζει στο πιο βαθύ σημείο του Ατλαντικού. Γιατί όπως είπε στο δημοφιλές του podcast ο άλλοτε σύμβουλος του Μπαράκ Ομπάμα, Νταν Πφάιφερ: «Αν η αντίδρασή μας στην απέλαση ενός πατέρα σε ένα γκουλάγκ του εξωτερικού είναι απλώς επιχειρήματα που βασίζονται σε δημοσκοπήσεις σχετικά με τους δασμούς, τότε ποιοι είμαστε τελικά; Τι είναι αυτό που υποστηρίζουμε;». Ο Πφάιφερ αναφερόταν στην υπόθεση του 29χρονου Αμπρέγο Γκαρσία, που απελάθηκε στο Ελ Σαλβαδόρ, ενώ όλοι ήξεραν πού θα καταλήξει. Στα μπουντρούμια του δικτάτορα Ναγίμπ Μπουκέλε, που απλόχερα χρηματοδοτεί ο πολιτικός του φίλος Ντόναλντ Τραμπ για να του κάνει τις βρωμοδουλειές. Αρκεί η συμπαράσταση κάποιων Δημοκρατικών σε έναν νεαρό άνθρωπο που βρίσκεται αγκαλιά με το θάνατο;

Αλληλεγγύη στα λόγια εκδηλώθηκε και στη νεαρή Τουρκάλα Ρουμέισα Οζτούρκ που της αφαιρέθηκε η άδεια εισόδου και το δικαίωμα στο μεταπτυχιακό, αφού ένα επικριτικό σχόλιο για την πολιτική Νετανιάχου, ακόμα ενός «φίλου» του Τραμπ, αρκούσε για να την βαφτίσει τρομοκράτη. Αλλά έτσι κι αλλιώς ο τίτλος αποδίδεται πλέον εύκολα, σε όποιον τολμήσει να αντιμιλήσει, όπως οι διαδηλωτές κατά του Ίλον Μασκ επειδή στο περιθώριο των διαμαρτυριών τους κάποιοι έκαψαν Tesla. Οι πολιτικοί αντίπαλοι βαφτίζονται σε μια στιγμή «τρομοκράτες». 

Δεν επιλέγεις πάντα τις μάχες σου

Eίναι τόσα πολλά τα παραδείγματα της προσπάθειας να ξηλωθεί το κράτος δικαίου, να οικοδομηθεί ένα «καθεστώς», που δεν υπάρχει ανάγκη να αρχίσεις να τα απαριθμείς. «Η δημοκρατία πεθαίνει μέρα μεσημέρι» όπως έγραψε η γερμανική Die Zeit. Και είναι πράγματι υποκριτικό να προφητεύουν κάποιοι ότι ο Τραμπ θα πέσει εξαιτίας της αποτυχίας του στην οικονομία. Το δηλητήριο που έσπειρε όμως στην κοινωνία δεν είναι και τόσο σίγουρο ότι θα εξαφανιστεί από μόνο του.

Φυσικά και είναι αρκετοί αυτοί που τα βλέπουν και αναρωτιούνται πώς θα αντιδράσουν. Αλλά σε μια χώρα που είναι βαθιά διχασμένη εδώ και τουλάχιστον μια δεκαετία είναι παράδοξο να αναρωτιούνται ακόμα αν πρέπει να αντιδράσουν πιο δυναμικά και κυρίως πώς.

Ο προκάτοχός του Τραμπ, ο Τζο Μπάιντεν, χρειάστηκε κάπου 90 ημέρες για να ξεστομίσει την πρώτη κριτική του. Ίσως γιατί ξέρει ότι πίσω από την γέννηση ενός τέρατος υπάρχουν πάντα και οι ευθύνες εκείνων που δεν το είδαν να εκκολάπτεται. Όμως, όπως κατέληγε ο Πφάιφερ στο ήδη αναφερθέν σχόλιο του: «δεν μπορείς πάντα να επιλέγεις τις μάχες σου. Αυτή η μάχη για τη δημοκρατία και το κράτος 
δικαίου είναι απλώς πολύ σημαντική, οπότε πρέπει να αποδεχτούμε αυτή την πρόκληση».

πηγή: Deutsche Welle

__________________________________________

(*) O Κώστας Αργυρός είναι έλληνας δημοσιογράφος στην DW. Ασχολείται κυρίως με ευρωπαϊκά, πολιτικά και κοινωνικά θέματα.

Ο Ντόναλντ Τραμπ θα παραστεί στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου

Ο Πάπας Φραγκίσκος σε παλαβότερη συνάντησή τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ

    Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι θα παραστεί στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου σε αυτό που θα ήταν το πρώτο ταξίδι του προέδρου στο εξωτερικό στη δεύτερη κυβέρνησή του.

«Η Μελάνια και εγώ θα πάμε στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου, στη Ρώμη. Ανυπομονούμε να είμαστε εκεί!»  Ο Τραμπ ανάρτησε στο Truth Social το απόγευμα της Δευτέρας, αναφερόμενος στην πρώτη κυρία Μελάνια Τραμπ.

Το Βατικανό δεν έχει ανακοινώσει ημερομηνία για την κηδεία. Ώρες πριν ανακοινωθεί ο θάνατός του νωρίς τη Δευτέρα, ο Φραγκίσκος συναντήθηκε για λίγο το πρωί της Κυριακής με τον αντιπρόεδρο Τ. Ν.  Βανς, έναν πρόσφατο καθολικό προσήλυτο.

Ο Τραμπ και ο ποντίφικας είχαν μια αμφιλεγόμενη σχέση την τελευταία δεκαετία.

Κατά τη διάρκεια των εκλογών του 2016, ο Φραγκίσκος ήταν επικριτικός για την πρόταση του Τραμπ να χτίσει ένα τείχος στα νότια σύνορα των ΗΠΑ. Ο Τραμπ απάντησε ότι «για έναν θρησκευτικό ηγέτη να αμφισβητεί την πίστη ενός ατόμου είναι ντροπή».

Οι δυο τους γνωρίστηκαν το 2017 κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού τους στο Βατικανό. "Είναι κάτι. Είχαμε μια φανταστική συνάντηση", είπε αργότερα ο Τραμπ.

Ο Τραμπ δημοσίευσε στα Social Media την Δευτέρα μια εντολή να κυματίζουν μεσίστιες σημαίες των ΗΠΑ «ως ένδειξη σεβασμού στη μνήμη του Πάπα Φραγκίσκου».

Το πρώτο ταξίδι του Τραμπ στο εξωτερικό αναμενόταν να είναι μια επίσκεψη στη Σαουδική Αραβία τον Μάιο.

Στο μυαλό του Ντόναλντ Τραμπ

    Δεν είναι απλό να επιχειρήσει να μπει κανείς στο μυαλό του Αμερικανού προέδρου, αλλά τουλάχιστον μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμο να δεχτεί ως δεδομένο ότι είναι μάταιο να αναζητά λογική στις αποφάσεις του και, ακόμα περισσότερο, να ελπίζει σε λελογισμένες επόμενες αντιδράσεις του....

 Κώστας Αργυρός

Ο ατλαντισμός ως δόγμα, η τυφλή πίστη στην αγορά, το δέος απέναντι στη μοναδική υπερδύναμη, όλα αυτά κλονίζονται χάρις στον Αμερικανό πρόεδρο, που σκουντάει την Ευρώπη από τον καναπέ. Σχόλιο του Κώστα Αργυρού.

Το περασμένο Σάββατο η ελβετική «Neue Zürcher Zeitung» σε πρωτοσέλιδη ανάλυσή της αποφαινόταν ότι «η τρέλα στην πολιτική είναι κάτι το συνηθισμένο», αναφερόμενη στις αλλόκοτες αποφάσεις του Ντόναλντ Τραμπ, οι οποίες δεν αποτελούν σπάνια εξαίρεση. Γράφει χαρακτηριστικά ότι η πολιτική είναι παιχνίδι ανταλλαγής ανάμεσα στους κυβερνώντες και τους κυβερνώμενους και ο παραλογισμός μόνιμος συνοδός της πολιτικής, συχνά υπόσχεται μεγαλύτερα κέρδη από τη λογική. Aνέφερε και σχετικά παραδείγματα.

Αυτό μπορεί να μην είναι ακριβώς παρήγορο, αλλά ίσως να είναι μια καλή αφετηρία για να προσπαθήσουν οι αναστατωμένοι Ευρωπαίοι να βρουν έναν κοινό τρόπο αντιμετώπισης των κινήσεων και των προκλήσεων του Αμερικανού προέδρου.

Δεν είναι απλό να επιχειρήσει να μπει κανείς στο μυαλό του Αμερικανού προέδρου, αλλά τουλάχιστον μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμο να δεχτεί ως δεδομένο ότι είναι μάταιο να αναζητά λογική στις αποφάσεις του και, ακόμα περισσότερο, να ελπίζει σε λελογισμένες επόμενες αντιδράσεις του. Ωστόσο, κάποια χρήσιμα συμπεράσματα μπορούν να εξαχθούν, ή μάλλον είναι ζωτικά αναγκαίο να υπάρξουν.

Ρήγμα στον διατλαντισμό

Οι περισσότεροι αναλυτές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ο Τραμπ βλέπει πλέον την Ευρώπη ως ανταγωνιστή, αν όχι και σαν εχθρό. Αυτό είναι ένα βαθύ ρήγμα στη λογική του διατλαντισμού, που θεωρείτο περίπου ως αξίωμα, ένα ακλόνητο δόγμα της μεταπολεμικής εποχής. Είναι μια κοσμογονική αλλαγή, που υποχρεώνει τις ηγεσίες της Ευρώπης να εγκαταλείψουν την τακτική να τρέχουν πάντα πίσω από αποφάσεις των ΗΠΑ. Η ΕΕ οφείλει πλέον να αναπτύξει μια δική της στρατηγική, που δεν θα έχει ως πρώτο μέλημα να ευχαριστήσει τον Θείο Σαμ, φοβούμενη την οργή του.

Η ελίτ της Ευρώπης έκανε το λάθος να αγνοήσει τα σημάδια που έστειλε η εισβολή στο Καπιτώλιο τον Ιανουάριο του 2021, όταν ξεκίνησε μέσα στις ίδιες τις ΗΠΑ μια συζήτηση που μιλούσε για μια εξαιρετικά πολωμένη αμερικανική κοινωνία στα πρόθυρα ενός ιδιότυπου εμφυλίου πολέμου. Πόσο ατράνταχτος και αξιόπιστος μπορεί να είναι ένας τέτοιος σύμμαχος;

Η ΕΕ ακολούθησε τις επιλογές Μπάιντεν στο Ουκρανικό και τώρα βρίσκεται ξεκρέμαστη. Θεώρησε ευλογία και για την ίδια τα τεράστια «πακέτα» 4 τρισεκατομμυρίων στήριξης της αμερικανικής οικονομίας του Τζο Μπάιντεν για υποδομές, καθαρή ενέργεια και εγχώρια μεταποίηση. Όμως και αυτά, σε τελευταία ανάλυση, δεν ήταν παρά μια επιλογή σε πνεύμα προστατευτισμού.

Και όποιος θεωρεί ότι ο ατλαντισμός «χωρίς πώς και γιατί» και η ρωσοφοβία αρκούν ως συγκολλητική ουσία για ένα μακρόπνοο ευρωπαϊκό σχέδιο δυσκολεύεται ήδη να πείσει και τους υπόλοιπους για την πεποίθησή του.

Μια αυτοκρατορία σε παρακμή;

Αυτός ο πακτωλός χρημάτων δεν αντέστρεψε πάντως το κλίμα στην αμερικανική κοινωνία, ούτε αναχαίτισε την τεράστια διόγκωση της λαϊκής δυσαρέσκειας που χάρισε μια σαρωτική νίκη στον Τραμπ. Αν θέλει να δει κανείς ψύχραιμα πίσω από αυτές τις κινήσεις, αν προσπαθήσει να εξηγήσει τις παρορμητικές και αντικρουόμενες αποφάσεις του Τραμπ, ίσως να καταλήξει ότι δεν είναι παρά ένα δείγμα πανικού απέναντι σε μια κατάσταση που θα μπορούσε να ερμηνευθεί και ως δείγμα παρακμής μιας οικονομίας με τεράστια δομικά προβλήματα.

Ούτε οι Ρεπουμπλικάνοι, ούτε οι Δημοκρατικοί δείχνουν να έχουν κάποια μαγική λύση απέναντι σε αυτή τη φθίνουσα πορεία και βλέπουν ως διέξοδο έναν πόλεμο μέχρις εσχάτων απέναντι στην απειλητικά ανερχόμενη Κίνα. Αυτό είναι το επόμενο μεγάλο δίλημμα για τους Ευρωπαίους, που καλούνται να αποφασίσουν αν θα ακολουθήσουν τις ΗΠΑ σε αυτή τη συγκρουσιακή πορεία ή αν είναι σε θέση να χαράξουν μια αυτόνομη πορεία, που θα μπορούσε να έχει και έναν χαρακτήρα «κυανόκρανου» σε αυτόν τον εμπορικό πόλεμο. Προς το παρόν και αυτοί αντιδρούν σπασμωδικά και αμήχανα. Αλλά απλώς αντιδρούν. Δεν δρουν.

Ο μύθος του επιχειρηματία πολιτικού

Υπάρχει μια ακόμα εξαιρετικά ευαίσθητη λεπτομέρεια που αξίζει να δουν οι Ευρωπαίοι. Όπως σημείωνε και η Ουλρίκε Χέρμαν, «μπαρουτοκαπνισμένη» Γερμανίδα οικονομική συντάκτρια στο τελευταίο τεύχος της Le Monde Diplomatique, «μέσα σε τρεις μόνο μήνες κατέρρευσε η ψευδαίσθηση ότι οι υπερπλούσιοι γνωρίζουν πώς λειτουργεί η οικονομία».

Συνολικά, στις μέρες μας προβάλλεται συχνά η άποψη από νεοφιλελεύθερους πολιτικούς -και όχι μόνο- ότι οι επιχειρηματίες ξέρουν πώς να τρέξουν μια οικονομία, όπως μια επιχείρηση. Αποδεικνύεται ότι αυτό που ξέρουν επιχειρηματίες, όπως ο Τραμπ, είναι πώς να επηρεάζουν την πολιτική προς δικό τους όφελος. Οι κρατικές παρεμβάσεις μοιάζουν στα μάτια τους πολύ αποτελεσματικότερες από το «αόρατο χέρι της αγοράς». Απλώς ο Αμερικανός πρόεδρος επιχειρεί να… εξελίξει τον παρεμβατισμό με έναν χοντροκομμένο, χυδαίο τρόπο.

Ωστόσο, πολιτικοί όπως ο Φρίντριχ Μερτς, που αρέσκεται να προβάλλει το πέρασμά του από τον χώρο της οικονομίας ως σημαντικό προσόν και ίσως και ως το κλειδί για να καταφέρει να βρει κοινή γλώσσα με τον Τραμπ, θα έκανε καλά να αφήσει στην άκρη τέτοιου είδους επιχειρήματα, αλλά και προφητείες, που μπορεί αύριο να γυρίσουν εναντίον του.

πηγή: Deutsche Welle

__________________________________________

O Κώστας Αργυρός  είναι δημοσιογράφος στην DW. Ασχολείται κυρίως με ευρωπαϊκά, πολιτικά και κοινωνικά θέματα.

Η κυβέρνηση Τραμπ έδωσε στη δημοσιότητα αρχεία για τη δολοφονία του Ρόμπερτ Κένεντι

Ο Ρόμπερτ Κένεντι το 1961 

    Ο γιος του, υπουργός Υγείας των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ, δήλωσε ότι η δημοσίευση αυτών των αρχείων «είναι ένα απαραίτητο βήμα προς την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην αμερικανική κυβέρνηση»

Τα Εθνικά Αρχεία των ΗΠΑ έδωσαν στη δημοσιότητα χιλιάδες σελίδες αρχείων που σχετίζονται με τη δολοφονία του γερουσιαστή Ρόμπερτ Κένεντι (RFK, πατέρα του νυν υπουργού Υγείας των ΗΠΑ) το 1968, από τον Σιρχάν Βισχάρα Σιρχάν, Παλαιστίνιο πρόσφυγα στις ΗΠΑ, έπειτα από εντολή του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αποχαρακτηριστούν άλλοτε απόρρητες πληροφορίες.

Τα Εθνικά Αρχεία δημοσίευσαν πάνω από 10.000 σελίδες αρχείων που αφορούν τη δολοφονία του γερουσιαστή Κένεντι, αδελφού του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι, το 1963. Η κίνηση είναι μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας της κυβέρνησης Τραμπ να αποχαρακτηρίσει πληροφορίες σχετικά με τις δολοφονίες ορισμένων Αμερικανών υψηλού προφίλ.

Τα Εθνικά Αρχεία πριν από μερικούς μήνες είχαν δώσει στη δημοσιότητα αρχεία σχετικά με τη δολοφονία του Τζον Κένεντι, στο Ντάλας του Τέξας, από τον Λι Χάρβι Οσβαλντ. Ωστόσο, η δημοσίευση των αρχείων αυτών δεν διαφώτισε περισσότερο όσους ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα για τη δολοφονία του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, η οποία περιβάλλεται από πολλούς μύθους και θεωρίες συνωμοσίας, χωρίς τίποτα να μπορεί να αποδειχθεί.

«Η αποκάλυψη των εγγράφων για τον RFK είναι ένα απαραίτητο βήμα προς την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην αμερικανική κυβέρνηση», δήλωσε ο υπουργός Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ.

Ο υπουργός Υγείας έχει δηλώσει πολλές φορές ότι δεν πιστεύει ότι δολοφόνος του πατέρα του ήταν ο Σιρχάν Σιρχάν, αλλά ότι ο RFK σκοτώθηκε από πολλούς ένοπλους. Ωστόσο, αυτός ο ισχυρισμός έρχεται σε αντίθεση με επίσημες αναφορές για τα περιστατικά της 4 Ιουλίου 1968.

Η κυβέρνηση Τραμπ υποσχέθηκε επίσης να αποχαρακτηρίσει τα αρχεία που σχετίζονται με τη δολοφονία του ηγέτη των πολιτικών δικαιωμάτων Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, Τζούνιορ.

Τα Εθνικά Αρχεία δεν απάντησαν σε αίτημα για σχολιασμό σχετικά με το πότε να αναμένονται τα αρχεία για τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ή εάν θα δημοσιοποιηθούν περισσότερα αρχεία σε σχέση με τις 
δολοφονίες των αδελφών Κένεντι.

πηγή: Reuters

«ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ» / Παζάρια και πιέσεις σε «συμμάχους» και αντιπάλους από ΗΠΑ και Κίνα

    Σε αυτό το πλαίσιο, Ουάσιγκτον και Πεκίνο, πέρα από το «πινγκ πονγκ» επιβολής νέων δυσθεώρητων δασμών, εντείνουν στοχευμένες κινήσεις επιδιώκοντας να μεγαλώσουν δυσκολίες ή να αφαιρέσουν πλεονεκτήματα της άλλης πλευράς.

Η έκταση και το βάθος της ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης ΗΠΑ - Κίνας για τη διεθνή πρωτοκαθεδρία, η προσπάθεια και των δύο να εντείνουν πιέσεις σε «συμμάχους» και αντιπάλους προκειμένου να ενισχύσουν τη θέση τους, οι «δυσκολίες» στην εξεύρεση συμβιβασμών στα συνεχή παζάρια μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, αλλά και οι ενδοαστικές αντιθέσεις στο εσωτερικό των ίδιων των Ηνωμένων Πολιτειών, αποτυπώνονται στις ολοένα και πιο πυκνές εξελίξεις του «εμπορικού πολέμου».

«Η Κίνα είναι και ο μεγαλύτερος οικονομικός ανταγωνιστής μας και ο μεγαλύτερος στρατιωτικός αντίπαλός μας», επεσήμανε ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου Σκοτ Μπέσεντ, ενώ από την πλευρά του το Πεκίνο, μέσω του εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών, επανέλαβε ότι «η Κίνα δεν θέλει να πολεμήσει, αλλά ούτε φοβάται να πολεμήσει».

Σε αυτό το πλαίσιο, Ουάσιγκτον και Πεκίνο, πέρα από το «πινγκ πονγκ» επιβολής νέων δυσθεώρητων δασμών, εντείνουν στοχευμένες κινήσεις επιδιώκοντας να μεγαλώσουν δυσκολίες ή να αφαιρέσουν πλεονεκτήματα της άλλης πλευράς.

Ενδεικτικά είναι σε αυτό το πλαίσιο δημοσιεύματα όπως αυτό του «Bloomberg» για την πίεση που ασκεί η Ουάσιγκτον σε δεκάδες χώρες με τις οποίες διαπραγματεύεται γύρω από νέους όρους διμερών εμπορικών συνεργασιών: Τους ζητάει να μεγαλώσουν τα εμπόδια απέναντι σε κινεζικές εταιρείες και εισαγωγές, επιβάλλοντας και δικούς τους «δευτερογενείς δασμούς» εναντίον του Πεκίνου και «συμμάχων» του, προκειμένου να εξασφαλίσουν εξαιρέσεις ή μειώσεις από τους μεγάλους δασμούς που επέβαλε και στη συνέχεια «πάγωσε» προσωρινά (για 90 μέρες) η κυβέρνηση Τραμπ.

Και όπως δήλωσε ο Αμερικανός Πρόεδρος μιλώντας στο «Fox News», «ναι, μπορεί να πρέπει να διαλέξουν ανάμεσα στις αμερικανικές επενδύσεις και στο κινεζικό επενδυτικό σχέδιο "Belt and Road"». Επίσης, οι ΗΠΑ φέρονται να πιέζουν «εταίρους» τους και να πάψουν να «απορροφούν πλεονάζοντα αγαθά» από την Κίνα.

Οι πιέσεις της Ουάσιγκτον για μια τέτοια συστράτευση απέναντι στο Πεκίνο προσθέτουν εμπόδια στην έτσι κι αλλιώς δύσκολη αναζήτηση συμβιβασμών με «συμμάχους» της στην Ευρώπη και την Ασία οι οποίοι, εκτός των άλλων αντιθέσεων με τις ΗΠΑ, διατηρούν ισχυρά συμφέροντα από τις μπίζνες των μονοπωλίων τους με την Κίνα.

«Ελάχιστη πρόοδος» στα παζάρια ΗΠΑ - ΕΕ

Σε ένα τέτοιο φόντο, δημοσιεύματα έκαναν λόγο για «ελάχιστη πρόοδο» στις διαπραγματεύσεις ΗΠΑ - ΕΕ, μετά τις επαφές που πραγματοποίησε στην Ουάσιγκτον με Αμερικανούς αξιωματούχους ο επίτροπος Εμπορίου και Ανταγωνιστικότητας της ΕΕ Μ. Σέφκοβιτς.

Επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά τα εν λόγω δημοσιεύματα, ο εκπρόσωπος της ΕΕ Ολαφ Γκιλ είπε μεν ότι αυτό που έγινε «δεν ήταν ένας διάλογος κωφών, ήταν μια πολύ επικεντρωμένη και παραγωγική συνάντηση», σπεύδοντας ωστόσο να προσθέσει ότι «όταν λέμε ότι χρειάζεται να ακούσουμε περισσότερα από τους Αμερικανούς, το εννοούμε (...) Περιμένουμε μια σαφέστερη εικόνα για τους στόχους που έχουν από αυτές τις διαπραγματεύσεις».

Ο Γκιλ ανέφερε επίσης ότι η συνάντηση «εστίασε στην εξερεύνηση τομέων και πλαισίων πιθανών συμφωνιών», ξεκαθαρίζοντας ωστόσο πως αυτή δεν ήταν «διαπραγμάτευση συγκεκριμένης συμφωνίας». Καταλήγοντας, είπε ότι «η ΕΕ αναλαμβάνει το μερίδιο που της αναλογεί. Τώρα πρέπει και οι ΗΠΑ να καθορίσουν την θέση τους. Σε κάθε διαπραγμάτευση χρειάζεται να διανυθεί πορεία διπλής κατεύθυνσης, να υπάρξει δέσμευση δύο πλευρών (...) Στην ΕΕ συνεχίζουμε τη προπαρασκευαστική εργασία για περαιτέρω αντίμετρα, στην περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ δεν καταλήξουν θετικά. Και όλα παραμένουν στο τραπέζι».

Ρεπορτάζ του ιταλικού «Agenzia Nova» τόνιζε ότι ο Σέφκοβιτς μετέφερε την κατηγορηματική αντίθεση των Βρυξελλών στην επιβολή νέων δασμών ειδικά σε τομείς όπως οι ημιαγωγοί και το Φάρμακο, που έχουν κομβική σημασία στο εμπόριο ΗΠΑ - ΕΕ.

Στις αρχές του μήνα (7/4), μιλώντας σε συνεδρίαση των υπουργών της ΕΕ για το εξωτερικό εμπόριο (πριν το 90ήμερο «πάγωμα» των αυξημένων ανταποδοτικών δασμών για δεκάδες εταίρους - αλλά όχι την Κίνα), ο Σέφκοβιτς είχε επισημάνει για τους παράγοντες που σήμερα καθορίζουν «το εμπόριο με τον πιο σημαντικό μας εταίρο, τις ΗΠΑ» ότι εξακολουθεί να «βαραίνει» σημαντικά η αυξανόμενη απειλή που συνιστούν οι κινεζικοί όμιλοι: «Αντιμετωπίζουμε παρόμοιες προκλήσεις, π.χ. την παγκόσμια πλεονασματική παραγωγή που διαμορφώνουν πρακτικές αντίθετες στην αγορά, την κούρσα για την ηγετική θέση στον τομέα των ημιαγωγών, ή τη διασφάλιση κρίσιμων ορυκτών. Αν ενωθούμε, θα μπορούσαμε να οικοδομήσουμε μια αληθινά διατλαντική αγορά, που ωφελεί και τους δύο».

Παράλληλα όμως, σημειώνοντας ότι ένας συμβιβασμός παραμένει δύσκολος και καθόλου βέβαιος, είχε τονίσει ότι τίποτα δεν μπορεί να αποκλείσει μια νέα επιδείνωση στις σχέσεις ΗΠΑ - ΕΕ: «Ας είμαστε ξεκάθαροι, ωστόσο, μια δέσμευση με τις ΗΠΑ θα χρειαστεί χρόνο και προσπάθεια. Προς το παρόν, βρισκόμαστε στα πρώτα στάδια των συζητήσεων, γιατί οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν τους δασμούς όχι ως βήμα τακτικής αλλά ως διορθωτικό μέτρο».

Συμπλήρωνε δε ότι «ενώ η ΕΕ παραμένει ανοιχτή στη διαπραγμάτευση και σαφώς την προτιμά σημαντικά, δεν θα περιμένουμε για πάντα. Μέχρι να δούμε διακριτή πρόοδο, θα εργαζόμαστε με βάση τρεις άξονες: Θα υπερασπιζόμαστε τα συμφέροντά μας με αντίμετρα, θα διαφοροποιούμε το εμπόριό μας μέσα από νέες συμφωνίες και θα αποτρέπουμε επιβλαβείς εμπορικές εκτροπές».

Και ξεκαθάριζε ότι «είναι προς το συμφέρον μας να ενισχύσουμε τους εμπορικούς και επενδυτικούς μας δεσμούς με εταίρους σε όλη την υφήλιο, όπως Ινδία, Ινδονησία, Ταϊλάνδη, Φιλιππίνες, ή με την περιοχή του Κόλπου», αλλά και ότι οι Βρυξέλλες προσπαθούν να ανιχνεύσουν και «ευκαιρίες» στην κατάσταση που διαμορφώνουν οι αυξημένοι δασμοί των Αμερικανών: «Ενώ οι ΗΠΑ αποφάσισαν να αποσυρθούν από μέρη του παγκόσμιου εμπορικού συστήματος, αυτό το σύστημα παραμένει κρίσιμο για την ΕΕ και τον υπόλοιπο κόσμο. Οι ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν το 13% του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών. Δική μας προτεραιότητα, μαζί με τα υπόλοιπα μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, είναι η υπεράσπιση του υπόλοιπου 87% και το να βεβαιωθούμε ότι το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα θα επικρατήσει για εμάς τους υπόλοιπους».

Περαιτέρω, αναφερόμενος στις επίσημες επαφές που είχε τέλη Μάρτη στην Κίνα, είχε εξηγήσει ότι οι επαφές του εκεί εστίασαν στην «προώθηση της συνεργασίας για την επανεξισορρόπηση της εμπορικής και επενδυτικής μας σχέσης με απτά αποτελέσματα. Καλύψαμε μακροχρόνια ζητήματα, όπως η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα και οι επιδοτήσεις, τα εμπόδια στην πρόσβαση στην αγορά πολλών ευρωπαϊκών προϊόντων, την ανάγκη να "ανέβει" το "επίπεδο παιχνιδιού" για τις ευρωπαϊκές εταιρείες στην Κίνα».

Τέλος, επιβεβαιώνοντας ότι και οι Βρυξέλλες «πιέζουν» το Πεκίνο για ανταλλάγματα, είχε πει ότι συζητήθηκαν «οι κινεζικές επενδύσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα της ηλεκτροκίνησης στην ΕΕ, για να δοθεί ώθηση στην ανταγωνιστικότητα και στη δημιουργία θέσεων εργασίας στην ΕΕ, με επίκεντρο τη μεταφορά τεχνολογίας, R&D (Ερευνα και Ανάπτυξη)» κ.λπ.

Εντείνει τις κινήσεις του και το Πεκίνο

Την ίδια ώρα το Πεκίνο εντείνει τις δικές του κινήσεις απέναντι στις ΗΠΑ, πέρα από την «ανταλλαγή» δασμών.

Χαρακτηριστικοί ήταν οι περιορισμοί που ανακοίνωσε το Πεκίνο ότι θέτει στην εξαγωγή 7 κρίσιμων σπάνιων γαιών, που έχουν καθοριστικό ρόλο σε πολύ σημαντικούς τομείς της βιομηχανίας και των ΗΠΑ, περιλαμβανομένης της στρατιωτικής.

Καθόλου τυχαία, το αμερικανικό Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (Center of Strategic and International Studies - CSIS) προειδοποίησε ότι οι κινεζικοί περιορισμοί μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στις ΗΠΑ, ακόμα και στην «άμυνά» τους, διαταράσσοντας παραγγελίες εταιρειών που φτιάχνουν υποβρύχια, πυραύλους, συστήματα ραντάρ, drones.

Αναφέρει επίσης ότι «ακόμα και πριν από τους τελευταίους περιορισμούς η βιομηχανική βάση του αμυντικού εξοπλισμού των ΗΠΑ αντιμετώπιζε προβλήματα, με περιορισμένη χωρητικότητα, και δεν είχε την ικανότητα να αυξήσει την παραγωγή για να καλύψει τις απαιτήσεις αμυντικής τεχνολογίας», προσθέτοντας πως «περαιτέρω απαγορεύσεις σε εισροές κρίσιμων ορυκτών το μόνο που θα πετύχουν θα είναι να διευρύνουν το χάσμα, επιτρέποντας στην Κίνα να ενισχύσει τις στρατιωτικές της δυνατότητες πιο γρήγορα από τις ΗΠΑ», όταν μάλιστα - όπως αναφέρεται - ήδη η Κίνα αποκτά προηγμένα οπλικά συστήματα και εξοπλισμό 5-6 φορές ταχύτερα από τις ΗΠΑ.

Ο δε Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ πραγματοποίησε πολυήμερη περιοδεία στη Νοτιοανατολική Ασία (σε Βιετνάμ, Μαλαισία και Καμπότζη), μια περιοχή ιδιαίτερα κρίσιμη για την αντιπαράθεση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.

Καθόλου τυχαία, οι τρεις χώρες που επέλεξε να επισκεφτεί ο Σι έχουν στενές οικονομικές σχέσεις με το Πεκίνο, ενώ η κυβέρνηση Τραμπ τούς επέβαλε ιδιαίτερα υψηλούς δασμούς (που έχουν επίσης «παγώσει» για 90 μέρες), κατηγορώντας τις μεταξύ άλλων ότι λειτουργούν ως «προέκταση» για το κινεζικό εμπόριο και ως μέσο αποφυγής των δασμών που επιβάλλονται εναντίον του Πεκίνου.

Κίνα και Βιετνάμ υπέγραψαν 45 συμφωνίες κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Σι και μεταξύ άλλων συζητήθηκε η στενότερη σύνδεση του Βιετνάμ με τους BRICS, ενώ ο Τραμπ σχολίασε ότι οι συζητήσεις τους επικεντρώνονται στο «πώς να βλάψουν τις ΗΠΑ»...

«Στον αφρό» οι ενδοαστικές αντιθέσεις στις ΗΠΑ

Στο μεταξύ, επιφυλάξεις και «ανησυχίες» για τη δασμολογική πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ εκφράζονται και εντός ΗΠΑ, αποτυπώνοντας όλο και πιο καθαρά ενδοαστικές αντιθέσεις και διαφοροποιήσεις σε τμήματα του κεφαλαίου.

Μεταξύ άλλων, ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής Μπιλ Ακμαν επανήλθε με νέες δηλώσεις του, χαρακτηρίζοντας μάλιστα τη συνέχιση των δασμών «κήρυξη οικονομικού πυρηνικού πολέμου».

Ο διευθύνων σύμβουλος της JP Morgan Chase, Τζέιμι Ντάιμον, αφού περιέγραψε τις ΗΠΑ ως «έναν παράδεισο» λόγω της οικονομικής και στρατιωτικής τους ισχύος, μιλώντας στους «Financial Times» είπε ότι η προσπάθεια της κυβέρνησης Τραμπ να αναμορφώσει το παγκόσμιο εμπόριο γεννά απειλές και για την αμερικανική οικονομία. «Ενα μεγάλο μέρος αυτής της αβεβαιότητας δημιουργεί προκλήσεις γι' αυτήν», ανέφερε.

Και η διοίκηση του τεχνολογικού κολοσσού της Nvidia ανησυχεί ότι θα υποστεί «πλήγμα» 5,5 δισ. δολαρίων, μετά το «μπλόκο» των ΗΠΑ στις εξαγωγές τσιπ Τεχνητής Νοημοσύνης στην Κίνα, για την αγορά της οποίας η εταιρεία έχει ειδικά σχεδιάσει το τσιπ H20.

Στα τέλη της βδομάδας ο Δημοκρατικός κυβερνήτης της Πολιτείας της Καλιφόρνιας, Γκάβιν Νιούσομ, ανακοίνωσε ότι θα προσφύγει στα δικαστήρια κατά της κυβέρνησης Τραμπ και των δασμών που επιβάλλει, υποστηρίζοντας ότι ο νόμος που αξιοποιεί προϋποθέτει τη σύμφωνη γνώμη του Κογκρέσου. Τονίζοντας ότι «η Καλιφόρνια είναι η μεγαλύτερη βιομηχανική Πολιτεία» των ΗΠΑ και «παράγει το 14% του αμερικανικού ΑΕΠ», επεσήμανε ότι η πολιτειακή αρχή θα επιδιώξει χωριστές εμπορικές συμφωνίες με τον υπόλοιπο κόσμο, ώστε να εξαιρεθεί από αντίποινα προς τις ΗΠΑ.

Την Πέμπτη ο Τραμπ επέκρινε ξανά τους χειρισμούς της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), χαρακτηρίζοντας «ολοκληρωτικό χάος» την έκθεση που δημοσίευσε ο διοικητής της, Τζερόμ Πάουελ, τον οποίο χαρακτήρισε «υπερβολικά αργό (...) και λάθος», σχολιάζοντας μάλιστα ότι η λήξη της θητείας του «δεν μπορεί να περιμένει άλλο».

Στην έκθεσή του ο Πάουελ εκτίμησε ότι οι εμπορικές πολιτικές της κυβέρνησης δημιουργούν προκλήσεις για τη Fed και τους στόχους της για την ανάπτυξη. Περιέγραψε τις νέες εμπορικές πολιτικές ως «σημαντική αλλαγή» και συμπλήρωσε ότι «οι επιπτώσεις τους είναι πιθανό να μας απομακρύνουν από τους στόχους μας, οπότε η ανεργία είναι πιθανό να αυξηθεί, καθώς η οικονομία κατά πάσα πιθανότητα επιβραδύνεται».

Αναδημοσίευση από τον «Ριζοσπάστη»

Η πρόταση των ΗΠΑ στους Ευρωπαίους για την ειρήνευση στην Ουκρανία - Απορρίπτετε από το Κίεβο

     Την πρόταση των ΗΠΑ που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων κατεχόμενα εδάφη υπό ρωσικό έλεγχο και χαλάρωση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας απορρίπτει το Κίεβο υποστηρίζοντας ότι μόνο ο Πούτιν επωφελείται από την συνέχιση του πολέμου και τονίζοντας παράλληλα ότι πλέον ο πόλεμος έχει παγκόσμια διάσταση....

Οι ΗΠΑ υπέβαλαν στους συμμάχους προτάσεις για να καταστεί δυνατή μια ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Στην πρόταση περιλαμβάνεται μια περιγραφή των όρων για τον τερματισμό των μαχών, αλλά και η χαλάρωση των κυρώσεων στη Μόσχα, σε περίπτωση διαρκούς κατάπαυσης του πυρός, σύμφωνα με το Bloomberg.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει αρνηθεί κατά το παρελθόν να άρει ή έστω να χαλαρώσει τις κυρώσεις εις βάρος της Μόσχας, οι οποίες επιβλήθηκαν ως αντίποινα για την εισβολή στην Ουκρανία και τη συνέχιση του πολέμου. Τις τελευταίες ημέρες, επίσης, εγκρίθηκε νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
 
Η πίεση αυτή έρχεται την ώρα που ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε ότι η κυβέρνηση Τραμπ είναι έτοιμη να «αποχωρήσει» από τις ειρηνευτικές της προσπάθειες, εκτός εάν σημειωθεί πρόοδος γρήγορα. Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βάνς δήλωσε στη Ρώμη ότι είναι «αισιόδοξος» για τις πιθανότητες να τελειώσει ο πόλεμος.

Το περίγραμμα του σχεδίου των ΗΠΑ κοινοποιήθηκε στους Ευρωπαίους συμμάχους χθες, Μεγάλη Πέμπτη, κατά τη διάρκεια των συναντήσεων για το Ουκρανικό στο Παρίσι, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους που γνωρίζουν το θέμα.

Τι προτείνουν οι ΗΠΑ

Στόχος της αμερικανικής πρότασης, σύμφωνα με τις παραπάνω πηγές, είναι επί της ουσίας να «παγώσει» ο πόλεμος στην παρούσα κατάσταση, με τις ρωσικές δυνάμεις να διατηρούν τον έλεγχο στα κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη. Επίσης, ανέφεραν, στο τραπέζι θα τεθεί και το ουκρανικό αίτημα να ενταχθεί η χώρα στο ΝΑΤΟ, χωρίς ωστόσο να δώσουν περισσότερες διευκρινίσεις.

Αμερικανοί αξιωματούχοι ανέφεραν επίσης ότι θέλουν να εξασφαλίσουν πλήρη κατάπαυση του πυρός εντός εβδομάδων και πως οι σύμμαχοι θα συναντηθούν ξανά στο Λονδίνο την επόμενη εβδομάδα για να συνεχίσουν τις συζητήσεις τους.

Δεν θα είναι οριστική η διευθέτηση

Ενας από τους αξιωματούχους είπε ότι τα σχέδια, τα οποία πρέπει να συζητηθούν περαιτέρω με το Κίεβο, δεν ισοδυναμούν με οριστική διευθέτηση του ουκρανικού πολέμου και ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι δεν θα αναγνωρίσουν τα κατεχόμενα εδάφη ως ρωσικά. Επίσης, οι πηγές ανέφεραν ότι οι συνομιλίες θα μπορούσαν να τεθούν υπό αμφισβήτηση εάν το Κρεμλίνο δεν συμφωνήσει να σταματήσει τις μάχες και ότι είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί η παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στην Ουκρανία και ότι η όποια συμφωνία θα τηρηθεί.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε επίσης ότι «δεν είναι παράνομο» να επιθυμεί εγγυήσεις ασφαλείας το Κίεβο, αλλά οι εν εξελίξει διαπραγματεύσεις δεν έχουν φτάσει σε τέτοιο βαθμό εξειδίκευσης.

«Κάθε κυρίαρχο έθνος στη Γη έχει δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Η Ουκρανία θα έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό της και να συνάψει όποιες συμφωνίες θέλει να συνάψει σε διμερή βάση με διαφορετικές χώρες», είπε.

Ο Μάρκο Ρούμπιο είχε χθες Πέμπτη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ. Σχολιάζοντας το γεγονός, η εκπρόσωπος Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τάμι Μπρους, επισήμανε ότι οι ΗΠΑ «θέλουν να τελειώσει αυτός ο πόλεμος και έχουν παρουσιάσει τώρα σε όλα τα μέρη τα περίγραμμα μιας διαρκούς ειρήνης».

Από την πλευρά του, το Κίεβο έχει ήδη συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός. Η θέση του είναι ότι η Μόσχα πρέπει επίσης να συμφωνήσει στην κατάπαυση πυρός πριν συζητηθούν άλλα θέματα, ανέφερε πηγή. Οπως επισήμανε, στο Παρίσι, καθήκον της ουκρανικής αντιπροσωπείας ήταν να συζητήσει τρόπους για επίβλεψη της όποιας συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, καθώς και πώς θα διατηρηθεί η ειρήνη.

Ουκρανία: «Η αμερικανική πρόταση για ειρήνη προκαλεί σύγχυση και δεν έχει αξίες»

To Κίεβο υποστηρίζει ότι μόνο ο Πούτιν επωφελείται από την συνέχιση του πολέμου, τονίζοντας παράλληλα ότι πλέον ο πόλεμος έχει παγκόσμια διάσταση, δεν αφορά μόνο την Ουκρανία αλλά και την Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την ίδια τη διεθνή τάξη

Οι συνομιλίες μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας για εκεχειρία και τερματισμό του πολέμου συνεχίστηκαν αμείωτα τους τελευταίους δύο μήνες σε μια περίοδο που οι ρωσικές επιθέσεις στις πόλεις της Ουκρανίας φαίνεται να έχουν ενταθεί. Oι ΗΠΑ πιέζουν για άμεση λύση, η Ουκρανία δηλώνει έτοιμη, η Ρωσία δεν ανοίγει τα χαρτιά της. Και παραμένει το κρίσιμο ερώτημα σε σχέση με το μέλλον της αμερικανικής στήριξης προς το Κίεβο, ένα ζήτημα που απασχόλησε ιδιαίτερα και το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.

«Νομίζω ότι οι ΗΠΑ δεν θέλουν να βάλουν άλλα και αυτό γινόταν σαφές ακόμη και υπό τον Τζο Μπάιντεν. Πολύς σκεπτικισμός υπάρχει στις ΗΠΑ μετά από δύο μακροχρόνιους πολέμους που ξεκίνησαν οι ΗΠΑ στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, αλλά που δεν πήγαν σύμφωνα με το σχέδιο. Αυτή λοιπόν η αμφιβολία υπήρχε πριν από τον Ντόναλντ Τραμπ. Νομίζω ότι το ερώτημα είναι αν οι ΗΠΑ θα διατηρήσουν τη βασική υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένου του Starlink από τον Ίλον Μασκ και ούτω καθεξής, και θα επιτρέψουν σε άλλες χώρες να καλύψουν το κενό», λέει στο euronews η επικεφαλής του Chatham House, Μπρόουνεν Μάντοξ, υποστηρίζοντας παράλληλα ότι συγκεκριμένες ευρωπαϊκές χώρες έχουν την πρόθεση να καλύψουν το κενό που θα αφήσει ενδεχομένως η Ουάσινγκτον στην υποστήριξη της Ουκρανίας.

Σχολιάζοντας την προσέγγιση της αμερικανικής πρότασης για τερματισμό του πολέμου, η κ. Μάντοξ θεωρεί ότι πρόκειται για μια πρόταση που δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένες αρχές, όπως είναι η προάσπιση της αρχής της κυριαρχίας, η υποστήριξη της αρχής ότι οι πολίτες μπορούν να αποφασίζουν για τη δική τους κυβέρνηση. «Υποστηρίζει την αρχή της προσπάθειας τερματισμού των πολέμων, και αυτό δεν είναι κακό από μόνο του, γιατί η αιματοχυσία γεννά πικρία και δυσκολεύει την επίλυσή της σύγκρουσης, αλλά συνολικά ήταν μπερδεμένη και χωρίς σαφείς αρχές».

Δεδομένης της ευρείας αμερικανικής συναίνεσης σχετικά με τη στρατηγική υπεροχή στον Ινδοειρηνικό και τη σχέση με την Κίνα, η μοίρα της Ουκρανίας δεν μπορεί να αφήσει αδιάφορο όποιον βρίσκεται στην εξουσία στην Ουάσιγκτον. Και αυτό γιατί αν η Ρωσία κερδίσει, η στρατηγική πρόκληση που θέτει η Κίνα γίνεται ακόμη μεγαλύτερη.

«Σίγουρα χρειάζεται μια επιτυχία και στη γεωπολιτική. Μετά το Αφγανιστάν, μετά την Καμπούλ, μετά από κάποιες άλλες ελλείψεις θα έλεγα, η Αμερική δεν μπορεί απλώς να χάσει την Ουκρανία, δεν μπορεί απλώς να πουλήσει την Ουκρανία στη Ρωσία. Και επίσης νομίζω ότι οι Αμερικανοί γνωρίζουν όλο και περισσότερο ότι η συμμαχία μεταξύ Ρωσίας και Κίνας είναι ακόμα ισχυρή, ότι η Ρωσία δεν θα αλλάξει πλευρά. Είναι ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας», τονίζει μιλώντας στο euronews o Σλάβομιρ Σιερακόβσκι, κοινωνιολόγος, πολιτικός αναλυτής και ερευνητής στο German Council on Foreign Relations.

Αν και η κατάσταση στο πεδίο των μαχών για την Ουκρανία παραμένει δύσκολη, η Ρωσία έχει πολύ λίγα να δείξει συγκριτικά με το τίμημα που έχει πληρώσει. Από τον Δεκέμβριο του 2022, έχει κατακτήσει μόνο 3.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα ουκρανικού εδάφους, μια περιοχή παρόμοια σε μέγεθος με το Λουξεμβούργο.

«Από όσο γνωρίζω, και μίλησα με τον υπουργό Εξωτερικών της Ουκρανίας, από την πλευρά της Ουκρανίας, δεν υπάρχει πραγματικά πολλή απαισιοδοξία επειδή η Ουκρανία συμφωνεί για όρους ειρήνης. Άρα η πίεση τώρα είναι στη Ρωσία. Οι Ουκρανοί περιμένουν. Οι Ουκρανοί δεν τα πάνε πολύ άσχημα στην πρώτη γραμμή. Ξέρετε αν η Ουκρανία παρήγαγε περίπου δύο εκατομμύρια drones πέρυσι, θέλει να παράγει τώρα τέσσερα εκατομμύρια. Είναι σημαντικό. Επίσης, αυτό που ξέρω από τον κ. Σιμπίχα είναι ότι την επόμενη χρονιά, η Ουκρανία μπορεί να αποκτήσει ακόμη και το βαλλιστικό όπλο της ή ακόμα και τους ουκρανικούς Patriots», συμπληρώνει ο Σιερακόφσκι.

To Κίεβο υποστηρίζει ότι μόνο ο Πούτιν επωφελείται από την συνέχιση του πολέμου, τονίζοντας παράλληλα ότι πλέον ο πόλεμος έχει παγκόσμια διάσταση, δεν αφορά μόνο την Ουκρανία αλλά και την Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την ίδια τη διεθνή τάξη.

Τζόρτζια Μελόνι σε Ντόναλντ ΤραμπΤραμπ: «Μπορούμε να κάνουμε τη Δύση μεγάλη ξανά»

    Μιλώντας στον Τύπο στο Οβάλ Γραφείο μετά τη συνάντηση, η Μελόνι είπε στον Τραμπ ότι στόχος της είναι να αποκαταστήσει το μεγαλείο στον δυτικό πολιτισμό.

Η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, είπε στον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ την Πέμπτη ότι πιστεύει ότι, μαζί, μπορούν «να κάνουν τη Δύση μεγάλη και πάλι».

Η Μελόνι επισκέφθηκε τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο την Πέμπτη, όπου οι ηγέτες μοιράστηκαν ένα διμερές γεύμα και συνάντηση. Μιλώντας στον Τύπο στο Οβάλ Γραφείο μετά τη συνάντηση, η Μελόνι είπε στον Τραμπ ότι στόχος της είναι να αποκαταστήσει το μεγαλείο στον δυτικό πολιτισμό.

Rendiamo l’Occidente di nuovo grande - Make the West Great Again pic.twitter.com/Z499ZRGx85

— Giorgia Meloni (@GiorgiaMeloni) April 17, 2025

«Ξέρω ότι όταν μιλώ για τη Δύση κυρίως, δεν μιλώ για έναν γεωγραφικό χώρο. Μιλάω για τον πολιτισμό και θέλω να τον κάνω ισχυρότερο», είπε στον Τραμπ. «Λοιπόν, νομίζω ότι ακόμα κι αν έχουμε κάποια προβλήματα, εντάξει, μεταξύ των δύο ακτών του Ατλαντικού, είναι η στιγμή που θα προσπαθήσουμε να καθίσουμε και να βρούμε λύσεις».

Η Μελόνι ευχαρίστησε τον Τραμπ που αποδέχτηκε την πρόσκληση για «μια επίσημη επίσκεψη στη Ρώμη στο εγγύς μέλλον και να εξετάσει το ενδεχόμενο σε αυτή την τοποθεσία να συναντηθεί και με την Ευρώπη».

«Ο στόχος για μένα είναι να κάνω τη Δύση μεγάλη και πάλι και νομίζω ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε μαζί», πρόσθεσε.

«Μπορούμε», απάντησε ο Τραμπ με ένα χαμόγελο.

Η Μελόνι εξέθεσε επίσης μια σειρά από διμερή θέματα που συζήτησαν με τον Τραμπ κατά τη συνάντησή τους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με την οικονομία, την άμυνα, το διάστημα και την ενέργεια, σημειώνοντας ότι η Ιταλία θα αυξήσει τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου. Ο Τραμπ είπε νωρίτερα ότι συζήτησαν επίσης το εμπόριο κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους.

.@POTUS: "It's an honor to have the Prime Minister of Italy with us... @GiorgiaMeloni, who's doing a fantastic job. I would say she has taken Europe by storm... she's become a friend, and we really have a great relationship." pic.twitter.com/jRtSsaCaO6

— Rapid Response 47 (@RapidResponse47) April 17, 2025

Ο Ντόναλντ Τραμπ επαίνεσε τη Τζόρτζια Μελόνι, λέγοντας ότι «κάνει φανταστική δουλειά».

«Θα έλεγα ότι έχει κατακτήσει την Ευρώπη και τη σεβάστηκε πολύ», είπε ο Τραμπ. "Όλοι την αγαπούν και τη σέβονται, και δεν μπορώ να το πω αυτό για πολλούς ανθρώπους. Και έχει γίνει φίλη και έχουμε πραγματικά μια εξαιρετική σχέση μεταξύ της Ιταλίας και μας».

Η συνάντηση πραγματοποιείται καθώς ο Τραμπ και η Ευρωπαϊκή Ένωση διέκοψαν τους νέους δασμούς που ανακοινώθηκαν μεταξύ τους για 90 ημέρες καθώς εξελίσσονται οι εμπορικές διαπραγματεύσεις.

πηγή: breitbart.com

Ο Μελόνι είπε ότι ο Τραμπ θα επισκεφθεί τη Ρώμη μετά τις συνομιλίες της Ουάσιγκτον για τους δασμούς

    Ο Ντόναλντ Τραμπ επαίνεσε την την Ιταλίδα πρωθυπουργό και αποδέχθηκε την πρόσκληση της που θα μπορούσε να δώσει την ευκαιρία να συναντήσει άλλους Ευρωπαίους ηγέτες...

Η Τζόρτζια Μελόνι είπε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ αποδέχτηκε την πρόσκλησή της για επίσημο ταξίδι στη Ρώμη, στην συνάντηση Τραμπ-Μελόνι στην Ουάσινγκτον σε μια προσπάθεια της Ιταλίδας πρωθυπουργού να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ εν μέσω εμπορικών δασμών.

Ο Μελόνι είπε ότι το ταξίδι του Τραμπ θα μπορούσε να γίνει «στο εγγύς μέλλον» και θα μπορούσε να του δώσει μια ευκαιρία να συναντήσει άλλους Ευρωπαίους ηγέτες.

«Ο στόχος για μένα είναι να κάνω τη Δύση ξανά μεγάλη», είπε η Μελόνι.

Ο Τραμπ άνοιξε τη σύνοδο κορυφής στο Οβάλ Γραφείο την Πέμπτη λέγοντας ότι η Μελόνι «έκανε φανταστική δουλειά» και «έχει καταιγίσει την Ευρώπη », προσθέτοντας ότι «έχει γίνει φίλη».

Ο Τραμπ και η Μελόνι είχαν εκφράσει νωρίτερα αισιοδοξία για την επίλυση της εμπορικής σύγκρουσης ΕΕ-ΗΠΑ. Η ΕΕ αντιμετωπίζει εισαγωγικούς δασμούς 25% σε χάλυβα, αλουμίνιο και αυτοκίνητα, και ευρύτερους δασμούς σε όλα σχεδόν τα άλλα αγαθά, στο πλαίσιο της πολιτικής του Τραμπ να χτυπήσει χώρες που λέει ότι επιβάλλει υψηλούς φραγμούς στις εισαγωγές από τις ΗΠΑ.

«Είμαι σίγουρη ότι μπορούμε να κάνουμε μια συμφωνία και είμαι εδώ για να βοηθήσω σε αυτό», είπε η Μελόνι πριν από τη σύνοδο κορυφής.

Ο Τραμπ είπε ότι σε γενικές γραμμές περίμενε ότι θα έκανε μια ανακοίνωση σχετικά με τις εμπορικές συμφωνίες, αλλά δεν βιαζόταν. «Θα έχουμε πολύ μικρό πρόβλημα να κάνουμε μια συμφωνία με την Ευρώπη ή με οποιονδήποτε άλλον, γιατί έχουμε κάτι που όλοι θέλουν», είπε ο Τραμπ.

Πριν αναχωρήσει για την Ουάσιγκτον, η Μελόνι συζήτησε τη σύνοδο κορυφής με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Ο απερχόμενος καγκελάριος της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς, και ο διάδοχός του, Φρίντριχ Μερτς, συζήτησαν επίσης τη συνάντηση με την Μελόνι, σύμφωνα με δημοσιεύματα της γερμανικής έκδοσης του Politico. Ο Σολτς δεν κατάφερε να συναντηθεί με τον Τραμπ και το αίτημα του Μερτς φέρεται να εκκρεμεί.

Η Μελόνι είχε προηγουμένως περιγράψει τους δασμούς του Τραμπ στα αγαθά της ΕΕ ως «λάθος», αλλά φαίνεται να ακολουθεί μια πιο προσεκτική προσέγγιση καθώς διαχειρίζεται μια λεπτή πράξη εξισορρόπησης μεταξύ των πολιτικών της ιδανικών, τα οποία εναρμονίζονται περισσότερο με αυτά του Τραμπ, και του ρόλου της Ιταλίας εντός της ΕΕ.

Η συνάντηση προκάλεσε τρόμο σε ορισμένους από τους ευρωπαίους συμμάχους της Ιταλίας, καθώς και στην εγχώρια αντιπολίτευση της Μελόνι, εν μέσω φόβου ότι η εγγύτητα τους κινδυνεύει να θέσει σε κίνδυνο την ενιαία προσέγγιση του μπλοκ για τους δασμούς και άλλα ζητήματα.

Ο Ενρίκο Μπόργκι, πολιτικός του κεντρώου κόμματος Italia Viva, δήλωσε σε τηλεοπτική εκπομπή: «Η συμβουλή της αντιπολίτευσης είναι ότι η πρωθυπουργός επιστρέψει στην πατρίδα της με επανέναρξη διαπραγματεύσεων μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ που θα εγγυηθεί ένα πλαίσιο σχετικής ηρεμίας στο οικονομικό και παραγωγικό μας σύστημα, το οποίο έχει αποδυναμωθεί από έναν πραγματικό εμπορικό πόλεμο».

Η Ιταλία είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας στις ΗΠΑ από την ΕΕ. Το γραφείο της Meloni αρνήθηκε ότι θα ζητούσε ειδικές δασμολογικές εξαιρέσεις για ιταλικά προϊόντα. Η Ιταλία έχει ισχυρούς οικονομικούς δεσμούς με τις ΗΠΑ που υπερβαίνουν τις εξαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των άμεσων ξένων επενδύσεων.

Η σύνοδος κορυφής αναμενόταν να αντιμετωπίσει το αίτημα του Τραμπ να αυξήσουν οι εταίροι του ΝΑΤΟ τις στρατιωτικές δαπάνες στο 2% του ΑΕΠ. Η Ιταλία βρίσκεται στο 1,49%, μεταξύ των χαμηλότερων στην Ευρώπη.

Ήταν η τρίτη επίσκεψη της Μελόνι στον Λευκό Οίκο, με τις δύο προηγούμενες περιπτώσεις να πραγματοποιούνται επί διακυβέρνησης Τζο Μπάιντεν.

Θα επιστρέψει στη Ρώμη εγκαίρως για να συναντηθεί την Παρασκευή με τον αντιπρόεδρο του Τραμπ, Τζέι Ντι Βανς, του οποίου υπερασπίστηκε την τρομακτική επίθεση στην Ευρώπη στη Διάσκεψη για την Ασφάλεια του Μονάχου τον Φεβρουάριο.

Ο Βανς θα συναντήσει επίσης τον Καρδινάλιο Πιέτρο Παρολίν, υπουργό Εξωτερικών του Βατικανού, κατά την επίσκεψή του το Σαββατοκύριακο του Πάσχα.

πηγή: theguardian.com

Η ΕΕ ενέκρινε αντίμετρα στους δασμούς των ΗΠΑ – Θα τεθούν σε εφαρμογή από τις 15 Απριλίου

    Η απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλλει δασμούς θεωρείται από την ΕΕ «αδικαιολόγητη και επιζήμια», με σοβαρές οικονομικές συνέπειες τόσο για τις δύο πλευρές όσο και για την παγκόσμια οικονομία.

Τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ψήφισαν σήμερα υπέρ της πρότασης για την επιβολή εμπορικών αντιμέτρων κατά των Ηνωμένων Πολιτειών, ως απάντηση στους δασμούς που επέβαλε η Ουάσινγκτον τον Μάρτιο σε εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την ΕΕ.

Η απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλλει δασμούς θεωρείται από την ΕΕ «αδικαιολόγητη και επιζήμια», με σοβαρές οικονομικές συνέπειες τόσο για τις δύο πλευρές όσο και για την παγκόσμια οικονομία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επανειλημμένα εκφράσει την προτίμησή της για διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, που θα οδηγούσαν σε μια ισορροπημένη και αμοιβαία επωφελή λύση. Ωστόσο, η απουσία προόδου από την αμερικανική πλευρά οδήγησε στην τρέχουσα κίνηση.

Με τη σημερινή έγκριση από τα κράτη-μέλη, τα αντίμετρα τίθενται σε τροχιά εφαρμογής. Μόλις ολοκληρωθούν οι εσωτερικές διαδικασίες της Κομισιόν και δημοσιευθεί η εκτελεστική πράξη, οι δασμοί της ΕΕ θα εφαρμόζονται από τις 15 Απριλίου. Οι λεπτομέρειες των αντιμέτρων δεν έχουν ακόμα δημοσιοποιηθεί πλήρως.

Η ΕΕ διατηρεί ανοιχτή την πόρτα του διαλόγου, τονίζοντας ότι τα αντίμετρα μπορούν να ανασταλούν οποιαδήποτε στιγμή, εφόσον οι ΗΠΑ συμφωνήσουν σε μια «δίκαιη και ισορροπημένη» διαπραγματευτική λύση. «Η προτίμησή μας παραμένει η συνεργασία, όχι η αντιπαράθεση», δήλωσε εκπρόσωπος της Κομισιόν, υπογραμμίζοντας τη διάθεση για αποκλιμάκωση.

Η σημερινή απόφαση σηματοδοτεί μια κρίσιμη καμπή στις εμπορικές σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ, που δοκιμάζονται από την πολιτική της νέας διοίκησης Τραμπ. Οι επόμενες ημέρες θα δείξουν εάν η Ουάσινγκτον θα ανταποκριθεί στο ευρωπαϊκό κάλεσμα για διάλογο ή εάν η κλιμάκωση θα συνεχιστεί, με πιθανές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία.

ΕΡΤ / Ανταπόκριση – Βρυξέλλες: Γιώργος Συριόπουλος

Η Κίνα θα αυξήσει τους επιπλέον δασμούς στις εισαγωγές από τις ΗΠΑ στο 84% από τις 10 Απριλίου

     Το αντίμετρο ελήφθη ως απάντηση της Κίνας στην αύξηση των δασμών στα κινεζικά προϊόντα από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

Η Κίνα θα επιβάλει επιπλέον δασμούς σε όλα τα προϊόντα που εισάγονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες από τις 10 Απριλίου, ανακοίνωσε η επιτροπή δασμών υπό το Κρατικό Συμβούλιο της Κίνας.

Το μέτρο ελήφθη ως απάντηση στην αύξηση των δασμών στα κινεζικά προϊόντα από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

Η Κίνα είναι ενάντια στην πολιτική εκφοβισμού που ακολουθεί ο Λευκός Οίκος και δεν θα ξεκινήσει εμπορικές διαβουλεύσεις με την Ουάσιγκτον έως ότου οι ΗΠΑ εκπληρώσουν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για τον διάλογο, δήλωσε ο επίσημος εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Λιν Τζιαν.

Το Ιράν απορρίπτει τις άμεσες διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ και ζητά αποδείξεις

    Ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν απατώντας σε επιστολή που έστειλε στον ανώτατο ηγέτη της χώρας Αλί Χαμενεΐ ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ νωρίτερα αυτό το μήνα.

 

Η πρώτη επίσημη απάντηση από τον πρόεδρο του Ιράν στην επιστολή Τραμπ ήταν αρνητική σε διαπραγματεύσεις.

Ο πρόεδρος του Ιράν απέρριψε την πρόταση Τραμπ για άμεσες διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Ο Αμερικανός πρόεδρος όμως προειδοποίησε για βομβαρδισμούς.

Ο Λευκός Οίκος, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και άλλοι αξιωματούχοι δεν έδωσαν άμεση αντίδραση στην ανακοίνωση του Ιράν. Ωστόσο, ο Τραμπ είπε πριν από τα σχόλια του Πεζεσκιάν ότι εξέταζε στρατιωτική δράση και δευτερεύοντες δασμούς εάν το Ιράν δεν συμφωνήσει σε μια πυρηνική συμφωνία.

«Αν δεν κάνουν μια συμφωνία, θα υπάρξουν βομβαρδισμοί και θα είναι βομβαρδισμοί που δεν έχουν ξαναδεί», είπε ο Τραμπ σε σχόλιο που μεταδόθηκε την Κυριακή από το NBC News.

Ο Μασούντ Παζεσκιάν τόνισε ότι η απάντηση του Ιράν, που δόθηκε διπλωματικά μέσω του Ομάν, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο έμμεσων διαπραγματεύσεων με την Ουάσιγκτον.

Κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας, ο Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε μονομερώς τις ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν.

Τα τελευταία χρόνια, οι περιφερειακές εντάσεις μετατράπηκαν σε ανοιχτό πόλεμο, που κορυφώθηκε με τις εχθροπραξίες στη Γάζα και την στοχοποίηση από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ ηγετικών στελεχών του αποκαλούμενου «Άξονα της Αντίστασης» του Ιράν.

Παράλληλα, υπό την ηγεσία Τραμπ, οι ΗΠΑ διεξάγουν αεροπορικές επιδρομές με στόχο τους υποστηριζόμενους από το Ιράν αντάρτες Χούθι της Υεμένης.

«Δεν αποφεύγουμε τις συνομιλίες· είναι η αθέτηση των υποσχέσεων που μας έχει προκαλέσει προβλήματα μέχρι στιγμής», είπε ο Πεζεσκιάν σε τηλεοπτική του συνέντευξη. «Πρέπει να αποδείξουν ότι μπορούν να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη».

Η επιστολή Τραμπ στο Ιράν συμπίπτει χρονικά με την κοινή προειδοποίηση Ισραήλ και ΗΠΑ ότι δεν θα αφήσουν ποτέ την Τεχεράνη να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, αυξάνοντας τον κίνδυνο για στρατιωτική αντιπαράθεση καθώς η Τεχεράνη εμπλουτίζει ουράνιο σε επίπεδα που παρουσιάζονται μόνο σε περιπτώσεις ανάπτυξης πυρηνικών όπλων.

Το Ιράν επιμένει ότι το πυρηνικό πρόγραμμά του αποβλέπει αποκλειστικά σε ειρηνικούς σκοπούς, παρόλο που κατά καιρούς Ιρανοί αξιωματούχοι απειλούν για ενδεχόμενη ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.

Η επιστολή Τραμπ

Η επιστολή του Προέδρου Τραμπ προς τον Ανώτατο Ηγέτη του Ιράν Αλί Χαμενεΐ περιελάμβανε προθεσμία δύο μηνών για την επίτευξη μιας νέας πυρηνικής συμφωνίας.

Το Ιράν θα εξετάζε τις "ευκαιρίες" καθώς και τις απειλές που παρουσιάζονταν στην επιστολή του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, η οποία καλούσε την Τεχεράνη να καταλήξει σε νέα πυρηνική συμφωνία, και να απαντήσει σύντομα, δήλωσε σήμερα ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί.

O ανώτατος ηγέτης του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ απέρριψε την περασμένη εβδομάδα την επιστολή του Τραμπ χαρακτηρίζοντάς την παραπλανητική και είπε ότι οι υπερβολικές απαιτήσεις του Τραμπ θα «σκληρύνουν τις κυρώσεις και θα αυξήσουν την πίεση στο Ιράν».

Επιστρέφουν οι σφαίρες επιρροής στη διεθνή σκηνή;

    Κατά την άποψή του Ίαν Φέργκιουσον, ένας παγκόσμιος αγώνας των μεγάλων δυνάμεων για τη δημιουργία σφαιρών επιρροής θα αύξανε τις γεωπολιτικές εντάσεις και θα κινδύνευε να προκαλέσει συγκρούσεις.

Ενώ η έννοια έχασε κάποια από τη σημασία της με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, επανήλθε στο προσκήνιο με την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ και τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Οι σφαίρες επιρροής επιστρέφουν στη διεθνή σκηνή;

Η έννοια έχασε τη σημασία της στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, αλλά φαίνεται να ανακτά το ενδιαφέρον της με την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο και τον πόλεμο στην Ουκρανία.

«Η παρατεταμένη κρίση στην Ουκρανία επανέφερε πραγματικά την έννοια στις παγκόσμιες συζητήσεις για τη γεωπολιτική και την ασφάλεια. Και πιο πρόσφατα, η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών έχει τονίσει αυτή την έννοια», λέει στο Euronews ο Ίαν Φέργκιουσον, επίκουρος καθηγητής στην Ανώτατη Σχολή Οικονομικών (HSE) στη Μόσχα.

Η σφαίρα επιρροής αναφέρεται σε μια γεωγραφική περιοχή την οποία μια δύναμη έχει κηρύξει μονομερώς ως αποκλειστικό της χώρο και επί της οποίας ασκεί πολιτικό, οικονομικό και στρατιωτικό έλεγχο.




Η έννοια ορίστηκε στη Διάσκεψη του Βερολίνου το 1884-1885, κατά την οποία οι ευρωπαϊκές αποικιοκρατικές δυνάμεις μοίρασαν την Αφρική.

Ωστόσο, είχε ήδη διαμορφώσει τις διεθνείς σχέσεις πολύ νωρίτερα, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες υιοθέτησαν το Δόγμα Μονρόε το 1823, το οποίο καταδίκαζε κάθε ευρωπαϊκή αποικιακή επέμβαση στη Λατινική και τη Βόρεια Αμερική.

Καταλύτης των συγκρούσεων

Είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης να αποτρέψει τον σχηματισμό αποκλειστικών σφαιρών επιρροής, λέει ο Σβεν Μπίσκοπ, διευθυντής του προγράμματος Europe in the World στο Ινστιτούτο Egmont.

«Η άμεση απειλή μιας σφαίρας επιρροής είναι ότι αποκόπτεις τους άλλους από τους πόρους και το εμπόριο. Για την Ευρώπη, αυτό αποτελεί πρόβλημα, διότι είμαστε μια εξαγωγική οικονομία και πρέπει να εισάγουμε τους περισσότερους πόρους μας» εξηγεί ο ερευνητής.

Κατά την άποψή του, ένας παγκόσμιος αγώνας των μεγάλων δυνάμεων για τη δημιουργία σφαιρών επιρροής θα αύξανε τις γεωπολιτικές εντάσεις και θα κινδύνευε να προκαλέσει συγκρούσεις.

Η Ρωσία, η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν να κερδίσουν έδαφος. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει απειλήσει να προσαρτήσει τη Γροιλανδία και τον Καναδά, αλλά αυτό αφορά εδαφική επέκταση, όχι σφαίρες επιρροής, λέει ο ερευνητής.

Από την πλευρά της, «η Ρωσία προσπαθεί να δημιουργήσει μια αποκλειστική σφαίρα επιρροής με στρατιωτικά μέσα και σε κοντινές της χώρες», προσθέτει.

«Η Κίνα κερδίζει έξυπνα μεγάλη επιρροή στον κόσμο, αλλά κυρίως μέσω μιας οικονομικής και πολιτικής στρατηγικής. Αλλά αυτό θα μπορούσε να γίνει μια αποκλειστική σφαίρα επιρροής μόνο εάν άλλοι παίκτες, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εγκαταλείψουν αυτές τις χώρες στην Κίνα. Αυτό όμως δεν συμβαίνει», συνεχίζει.

Σύμφωνα με τον ειδικό, η επανεμφάνιση των σφαιρών επιρροής δεν παρατηρείται επομένως σε παγκόσμια κλίμακα.

«Πολλές χώρες της Αφρικής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής προσπαθούν να διατηρήσουν καλές σχέσεις με διάφορες μεγάλες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, των Ηνωμένων Πολιτειών και της ΕΕ. Έτσι, κατά κάποιον τρόπο, είναι ακριβώς το αντίθετο των αποκλειστικών σφαιρών επιρροής», εξηγεί.

Για την ΕΕ, η διεύρυνση είναι ένας τρόπος προώθησης των αξιών της. Αλλά, κατά την άποψή του, δεν αποτελεί σφαίρα επιρροής.

«Φυσικά, η διεύρυνση αυξάνει τη δύναμη και την επιρροή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά η διεύρυνση δεν δημιουργεί μια σφαίρα επιρροής. Εάν ένα άλλο κράτος ενταχθεί στην Ένωση, είναι μέρος μας. Θα πρέπει να υπάρχει μια σφαίρα γύρω μας. Δεν θα είναι μέρος μας», εξηγεί.

Οι σφαίρες επιρροής «επιστρέφουν στη γεωπολιτική συζήτηση του 21ου αιώνα. Αλλά είναι πολύ δύσκολο να δούμε πώς αυτό μεταφράζεται σε συγκεκριμένη πολιτική πραγματικότητα επί τόπου», συνοψίζει ο Ίαν Φέργκιουσον.

euronews

Τα Ηνωμένα Έθνη, η Ουκρανία και οι καταρρέοντες πυλώνες της παγκόσμιας τάξης

    Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι πλέον διατεθειμένες να σταθούν απερίφραστα στο πλευρό των συμμάχων τους, τότε τα έθνη που ιστορικά εξαρτώνται από τις εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ πρέπει να προετοιμαστούν για μια εποχή μεγαλύτερης αυτοδυναμίας... 

Στις 24 Φεβρουαρίου 2025, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών έγινε μάρτυρας ενός γεγονότος που προκάλεσε σοκ στους διπλωματικούς κύκλους σε όλο τον κόσμο. Ψήφισμα που καταδικάζει τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ψηφίστηκε με 93 ψήφους υπέρ, 18 κατά και 65 αποχές. Ωστόσο, δεν ήταν το συνολικό αποτέλεσμα που τράβηξε την παγκόσμια προσοχή - ήταν το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες , που θεωρούνταν από καιρό ο πιο ένθερμος υποστηρικτής της Ουκρανίας, καταψήφισαν το ψήφισμα μαζί με τη Ρωσία. Παράλληλα, το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε ένα ψήφισμα που συνέταξαν οι ΗΠΑ το οποίο ζητούσε «ταχύ τερματισμό» της σύγκρουσης, αλλά παρέλειψε εμφανώς κάθε απόδοση ευθύνης στη Μόσχα. Το ψήφισμα, που υποστηρίχθηκε από τη Ρωσία και την Κίνα, βρισκόταν σε πλήρη αντίθεση με προηγούμενες ψηφοφορίες του ΟΗΕ που είχαν καταδικάσει απερίφραστα τις ενέργειες της Ρωσίας.

Αυτές οι ψηφοφορίες δεν ήταν απλώς διαδικαστικές στιγμές στη διεθνή διπλωματία. Σηματοδοτούσαν μια τεκτονική μετατόπιση στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ - μια μετατόπιση που απομακρύνεται από τις ηθικές και στρατηγικές βεβαιότητες του παρελθόντος και προς μια συναλλακτική αναπροσαρμογή με γνώμονα τα συμφέροντα. Οι επιπτώσεις αυτής της αλλαγής είναι βαθιές, όχι μόνο για την Ουκρανία αλλά για ολόκληρο τον ιστό των παγκόσμιων συμμαχιών, ιδιαίτερα στην Ασία-Ειρηνικό, όπου οι μακροχρόνιες δεσμεύσεις των ΗΠΑ για την ασφάλεια εξετάζονται τώρα με έντονη ανησυχία.

Από την ηθική διαύγεια στη στρατηγική ασάφεια: Η θέση των ΗΠΑ στον ΟΗΕ

Ιστορικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποίησαν τον ΟΗΕ ως πλατφόρμα για να προωθήσουν το όραμά τους για μια διεθνή τάξη βασισμένη σε κανόνες , συχνά συγκεντρώνοντας συμμάχους για να υποστηρίξουν τις δημοκρατικές αξίες και να αποτρέψουν την αυταρχική επιθετικότητα. Οι ψηφοφορίες του ΟΗΕ για την Ουκρανία, ωστόσο, αποκάλυψαν μια εκπληκτική ανατροπή αυτής της μακροχρόνιας στρατηγικής. Με την αντίθεσή της σε ένα ψήφισμα που καταδίκαζε ρητά τη ρωσική εισβολή, η Ουάσιγκτον εγκατέλειψε τον παραδοσιακό της ρόλο ως εγγυητής της κυριαρχίας της Ουκρανίας. Όσον αφορά το ψήφισμα του ΣΑΗΕ που συντάχθηκε από τις ΗΠΑ, οι αποχές από τους βασικούς ευρωπαίους συμμάχους -Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Δανία, Ελλάδα και Σλοβενία- υπογράμμισαν περαιτέρω το αυξανόμενο διατλαντικό ρήγμα σχετικά με τον τρόπο χειρισμού της σύγκρουσης.

Για τα ευρωπαϊκά έθνη, η αλλαγή στη στάση των ΗΠΑ έθεσε υπαρξιακά ερωτήματα. Εάν η Ουάσιγκτον μπορούσε να αλλάξει τόσο δραματικά τη στάση της για την Ουκρανία, ποιες εγγυήσεις είχαν οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ ότι τα συμφέροντά τους για την ασφάλεια θα παρέμεναν αδιαπραγμάτευτα; Θα εμφανιζόταν μια παρόμοια συναλλακτική προσέγγιση στην Ασία, όπου η δυναμική της Κίνας απειλεί τους συμμάχους των ΗΠΑ όπως η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και η Ταϊβάν;

Ένα σήμα για τη Μόσχα, ένα πράσινο φως στο Πεκίνο;

Ο άμεσος ωφελούμενος της αλλαγής της πολιτικής των ΗΠΑ είναι η Ρωσία. Ενώ τα προηγούμενα ψηφίσματα του ΟΗΕ είχαν απομονώσει τη Μόσχα, οι τελευταίες ψηφοφορίες έδειξαν ότι το διπλωματικό ρεύμα άλλαζε. Εξασφαλίζοντας την αντίθεση της Ουάσιγκτον σε ένα ψήφισμα κατά της Ρωσίας, το Κρεμλίνο κέρδισε όχι μόνο συμβολική επικύρωση αλλά και απτή διπλωματική ανάσα. Το παγκόσμιο αφήγημα που κάποτε απεικόνιζε τη Ρωσία ως επιτιθέμενο, τώρα λασπώνεται από τις στρατηγικές αναβαθμονομήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών.

Ωστόσο, η μεγαλύτερη στρατηγική συνέπεια μπορεί να βρίσκεται στην Ασία-Ειρηνικό, όπου η Κίνα μελετά στενά το εξελισσόμενο δόγμα εξωτερικής πολιτικής της Ουάσιγκτον. Εάν οι ΗΠΑ μπορούν να απομακρυνθούν από την Ουκρανία τόσο αποφασιστικά, γιατί οι σύμμαχοι στον Ινδο-Ειρηνικό να περιμένουν ακλόνητη αμερικανική υποστήριξη σε περίπτωση κρίσης; Αυτό το ερώτημα είναι ιδιαίτερα πιεστικό για την Ταϊβάν , της οποίας η ασφάλεια βασίζεται σε σιωπηρές δεσμεύσεις των ΗΠΑ. Εάν η Ταϊβάν αντιμετώπιζε στρατιωτική επίθεση από την Κίνα, θα διατηρούσε η Ουάσιγκτον τις παραδοσιακές της εγγυήσεις ασφαλείας ή θα υιοθετούσε μια παρόμοια ρεαλιστική προσέγγιση με γνώμονα τις διαπραγματεύσεις;

Ασία-Ειρηνικός: Ξετυλίγοντας τον παράγοντα εμπιστοσύνης

Η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα , δύο από τους πιο κρίσιμους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή, έχουν ήδη αρχίσει να επαναβαθμονομούν τις στάσεις ασφαλείας τους ως απάντηση στις μεταβαλλόμενες προτεραιότητες στην Ουάσιγκτον. Η Νότια Κορέα, για παράδειγμα, ανακοίνωσε πρόσφατα έναν αμυντικό προϋπολογισμό 46,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το 2025, αντικατοπτρίζοντας βαθιές ανησυχίες για την περιφερειακή σταθερότητα. Εν τω μεταξύ, η Ιαπωνία έχει επιταχύνει τις προσπάθειές της για στρατιωτικό εκσυγχρονισμό , εστιάζοντας στην ενίσχυση των αεροπορικών και ναυτικών της δυνατοτήτων για την αντιμετώπιση πιθανών απειλών τόσο από τη Βόρεια Κορέα όσο και από την Κίνα.

Για αυτούς τους συμμάχους, η αλλαγή στάσης της Ουάσιγκτον στον ΟΗΕ δεν είναι ένα μεμονωμένο γεγονός - είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι. Η προθυμία της κυβέρνησης Τραμπ να διαπραγματευτεί απευθείας με τη Ρωσία για την Ουκρανία, ακόμη και με το κόστος του παραγκωνισμού του Κιέβου , υποδηλώνει ότι παρόμοιες συμφωνίες θα μπορούσαν να συναφθούν αλλού, ανάλογα με τα μεταβαλλόμενα συμφέροντα των ΗΠΑ. Εάν η Ταϊβάν γίνει η επόμενη ζώνη κρίσης, το Τόκιο και η Σεούλ πρέπει τώρα να εξετάσουν το ενδεχόμενο η Ουάσιγκτον να δώσει προτεραιότητα σε μια μεγάλη συμφωνία με το Πεκίνο έναντι της σταθερής υποστήριξης προς τους συμμάχους της Ινδο-Ειρηνικού.

Η συναλλακτική στροφή στην παγκόσμια διπλωματία

Στην καρδιά αυτού του νέου παραδείγματος βρίσκεται μια θεμελιώδης αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες προσεγγίζουν τις συμμαχίες. Το μοντέλο μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, που βασίζεται σε αταλάντευτες δεσμεύσεις και μακροπρόθεσμες στρατηγικές συνεργασίες, αντικαθίσταται από ένα πλαίσιο που αξιολογεί τις σχέσεις μέσω ενός φακού κόστους-οφέλους. Ο χειρισμός της Ουκρανίας από τον Τραμπ αποτελεί παράδειγμα αυτής της προσέγγισης: αντί να υπερασπίζεται την Ουκρανία ως θέμα αρχής, η Ουάσιγκτον εξετάζει τώρα τι μπορεί να αντλήσει από την κατάσταση, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής μόχλευσης στους τεράστιους φυσικούς πόρους της Ουκρανίας.

Αυτή η συναλλακτική νοοτροπία δεν χάνεται τόσο στους συμμάχους όσο και στους αντιπάλους. Για έθνη όπως η Ινδία και το Βιετνάμ - εταίροι που δεν έχουν συνάψει συνθήκη που διατηρούν στρατηγικούς δεσμούς με την Ουάσιγκτον αλλά και συνεργάζονται με το Πεκίνο - το μάθημα είναι ξεκάθαρο: οι ΗΠΑ είναι πρόθυμες να στραφούν γρήγορα εάν τα εθνικά τους συμφέροντα υπαγορεύουν μια τέτοια κίνηση. Αυτό θα μπορούσε να ωθήσει αυτά τα έθνη να αντισταθμίσουν τα στοιχήματά τους, επιδιώκοντας μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας αντί να έχουν πλήρη εμπιστοσύνη στις δεσμεύσεις των ΗΠΑ.

Ένα μέλλον που ορίζεται από την αβεβαιότητα

Καθώς η σκόνη πέφτει από τις ψηφοφορίες των Ηνωμένων Εθνών, μια πραγματικότητα είναι αναμφισβήτητη: η αξιοπιστία των δεσμεύσεων των ΗΠΑ είναι πλέον υπό αμφισβήτηση σε πολλά θέατρα του γεωπολιτικού ανταγωνισμού. Οι άμεσες συνέπειες ξεδιπλώνονται ήδη στην Ουκρανία, όπου οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι πρέπει τώρα να αποφασίσουν πώς θα καλύψουν το κενό που αφήνει η αμφιταλαντευόμενη στάση της Ουάσιγκτον. Αλλά ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος θα γίνει αισθητός στον Ινδο-Ειρηνικό, όπου η ομπρέλα ασφαλείας των ΗΠΑ ήταν εδώ και καιρό το θεμέλιο της περιφερειακής σταθερότητας.

Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι πλέον διατεθειμένες να σταθούν απερίφραστα στο πλευρό των συμμάχων τους, τότε τα έθνη που ιστορικά εξαρτώνται από τις εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ πρέπει να προετοιμαστούν για μια εποχή μεγαλύτερης αυτοδυναμίας. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει πιο επιθετική στρατιωτική στάση, επιταχυνόμενα προγράμματα πυρηνικής αποτροπής και θεμελιώδη αναμόρφωση των περιφερειακών συμμαχιών.

Για το ευρύτερο διεθνές σύστημα, οι συνέπειες θα μπορούσαν να είναι ακόμη πιο βαθιές. Οι ψηφοφορίες του ΟΗΕ για την Ουκρανία μπορεί να θυμούνται ως η στιγμή που η βασισμένη σε κανόνες διεθνής τάξη άρχισε να σπάει, όχι λόγω εξωτερικών απειλών, αλλά επειδή η κορυφαία δύναμη του κόσμου επέλεξε να παίξει με διαφορετικούς κανόνες.

πηγή: geopoliticalmonitor.com