Ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ξέχασε την ΑΟΖ και ίσως και την Κύπρο

Θεόδωρος Καρυώτης, ΕΛΛΑΔΑ, ΚΟΣΜΟΣ, ΚΥΠΡΟΣ, Τουρκία,
του Θεόδωρου Καρυώτη*

Η Αριστεροδεξιά ομάδα που μας κυβερνά, μπορεί να κάνει όσους πειραματισμούς θέλει στο τομέα της οικονομίας με οδυνηρά αποτελέσματα για τον ελληνικό λαό, αλλά πρωτοβουλίες και πειραματισμοί στα θέματα εξωτερικής πολιτικής μπορούν να είναι θανατηφόρα για την πατρίδα μας.

Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας αποφάσισε, σε μια δύσκολη συγκυρία να ταξιδέψει στη Τουρκία και να συζητήσει όχι μόνο το προσφυγικό αλλά και το Κυπριακό και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις που αφορούν κυρίως τις απαιτήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο Πέλαγος. Το κύριο πρόβλημα είναι η στάση της Τουρκίας στο θέμα των θαλάσσιων ζωνών που πρέπει να οριοθετηθούν βάσει του Δίκαιου της Θάλασσας.

Αλλά ο Αλέξης Τσίπρας απέφυγε να συζητήσει το θέμα της ΑΟΖ με τον Τούρκο ομόλογο του, που είναι τόσο κρίσιμο στην διαφορά μας με την Τουρκία στο Αιγαίο Πέλαγος. Είναι οδυνηρό διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η προηγούμενη κυβέρνηση έφερε για πρώτη φορά το θέμα της ΑΟΖ στην ατζέντα, όταν ήταν ΥΠΕΞ ο Ευάγγελος Βενιζέλος και οι Τούρκοι είχαν τότε, ιδιαίτερα, ενοχληθεί. Ο πρωθυπουργός είχε μαζί του στο ταξίδι του και τον Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά που είναι από τα λίγα στελέχη της κυβέρνησης που γνωρίζουν το θέμα της ΑΟΖ αλλά και αυτός δεν τόλμησε να φέρει το θέμα προς συζήτηση με τον Τούρκο ομόλογό του αλλά συνομιλεί για ανακήρυξη και οριοθέτηση ΑΟΖ με την Ιταλία, κάτι που αποτελεί ένα θανάσιμο λάθος της εξωτερικής μας πολιτικής. Όπως έχουμε ξαναγράψει, ο κ. Κοτζιάς ετοιμάζεται να υπογράψει μια συμφωνία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ της Ελλάδας με αυτή της Ιταλίας με την ταυτόχρονη τμηματική ανακήρυξη της Ελληνικής ΑΟΖ. Θα πρόκειται για μια τραγωδία άνευ προηγουμένου μια και θα μας αφαιρέσει όλα τα διπλωματικά μας όπλα στην διαφορά μας με την Τουρκία μια και θα κάνουμε μια παράνομη τμηματική ανακήρυξη ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος όπως ακριβώς έκανε και η Τουρκία στη Μαύρη Θάλασσα και μετά θα κλαίμε. Πάντως, είναι άξιον απορίας και η εκκωφαντική σιωπή του κατ’ άλλα λαλίλαστου Υπουργού Άμυνας.

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

Ίσως χρειάζεται εδώ να κάνουμε μια μικρή αναδρομή στην ελληνοτουρκική διαφορά που ξεκίνησε από το 1973 για να ενημερωθούν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ώστε να γνωρίζουν τι θα αντιμετωπίσουν όταν θα έρθει η ώρα μια «διπλωματικής σύγκρουσης» με τις νεοοθωμανικές θέσεις των συναδέλφων των από τη απέναντι όχθη του Αιγαίου.

Η Τουρκία με επιθετικότητα και ασύστολο θράσος συνεχίζει για 40 χρόνια τώρα μια επιθετική και επεκτατική πολιτική στο Αιγαίο και τα τελευταία χρόνια και στο σύμπλεγμα του Καστελόριζου, προβάλλοντας συνεχώς διεκδικήσεις, χωρίς να βασίζεται πουθενά, παραβιάζοντας όλους τους κανόνες του διεθνούς δικαίου.

Ένα από τα μεγαλύτερα διπλωματικά λάθη της Τουρκίας έγινε στα τέλη του 1986 όταν ανακήρυξε ΑΟΖ μόνο στη Μαύρη Θάλασσα και κατέληξε σε συμφωνία με την τότε Σοβιετική Ένωση για την οριοθέτηση των ΑΟΖ των δύο κρατών χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της “μέσης γραμμής” που τόσο απεχθάνεται η γειτονική χώρα. Αργότερα, η Τουρκία άρχισε συνομιλίες με την Βουλγαρία και την Ρουμανία για το ίδιο θέμα που κατέληξαν σε συμφωνίες παρόμοιες του τύπου που είχε συνάψει με τους Σοβιετικούς.

Αυτή η τμηματική ανακήρυξη της τουρκικής ΑΟΖ στην Μαύρη Θάλασσα και ταυτόχρονα η οριοθέτησή της με βάση τη «μέση γραμμή» αποτελούν δύο μεγάλα λάθη της Τουρκίας και αποτελούν σημαντικά όπλα της ελληνικής διπλωματίας Αυτό αποτελεί τον πιο λανθασμένο χειρισμό της Τουρκίας, διότι δέχθηκε να οριοθετήσει τη θαλάσσια ζώνη της Μαύρης Θάλασσας με μια μέθοδο που δεν ίσχυε μέχρι το 1982, δηλαδή με τη μέθοδο της ΑΟΖ που πολέμησε τόσο πολύ κατά τη Διάσκεψη του ΟΗΕ. Η Τουρκία χρησιμοποίησε αυτή τη νέα θαλάσσια ζώνη, παρ’ όλον ότι μέχρι σήμερα αρνείται να προσχωρήσει στη νέα Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας που περιλαμβάνει και την ΑΟΖ. Πώς μπορεί η Τουρκία να αρνείται την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Ελλάδα όταν ήδη υπάρχει το προηγούμενο της Μαύρης Θάλασσας;

Η ΑΟΖ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

Ο παραπάνω χάρτης, δεν είναι ένας προπαγανδιστικός χάρτης που δημιούργησε η Ελλάδα, αλλά είναι ένας χάρτης που δημιούργησαν οι γεωγράφοι των ΗΠΑ και του Καναδά και δείχνει ξεκάθαρα γιατί η Τουρκία αρνείται την έννοια της ΑΟΖ και για αυτό ο Ταγίπ Ερντογάν δεν αναφέρθηκε καθόλου στην ΑΟΖ όταν συζήτησε με τον Έλληνα πρωθυπουργό τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Έχει απόλυτα δίκιο ο δημοσιογράφος Παντελής Σαββίδης όταν, σχολιάζοντας τις τουρκικές θέσεις, αναφέρει:

«Η εκδήλωση φιλικών διαθέσεων, μέχρι υπερβολής, παράλληλα με την καθημερινή διαμόρφωση εχθρικών τετελεσμένων, μόνο ως σχιζοφρενική μπορεί να χαρακτηριστεί. Με μεθοδικότητα και επιμονή η τουρκική πολιτική δημιουργεί ντε φάκτο καταστάσεις, και στη συνέχεια, με ύφος άβγαλτης κορασίδος, ζητά συνομιλίες για τη διευθέτησή τους.»

ΚΥΠΡΟΣ

Και ξαφνικά ενώ η ΑΟΖ είχε για μια ακόμα φορά θαφτεί πάνω από το Αιγαίο, που πετούσαν οι Τσίπρας και Κοτζιάς για να επανέλθουν στην Αθήνα, ήρθε μια αναπάντεχη εξέλιξη για το Κυπριακό. Ο Έλληνας πρωθυπουργός διατύπωσε τη θέση ότι η Ελλάδα είναι υπέρ του ανοίγματος (έναρξης διαδικασίας) κεφαλαίων (στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με τηνΕ.Ε.), αλλά όχι υπέρ του βιαστικού κλεισίματός τους («όχι για να κλείσουν εύκολα ή στο πόδι») καθώς πρέπει «να συζητηθούν και να εκπληρωθούν οι όροι». Το άνοιγμα κεφαλαίων αποτελεί ένα κρίσιμο και λεπτό ζήτημα για πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ αλλά και για την Κυπριακή Δημοκρατία. Το «πάγωμα» κεφαλαίων ήταν αποτέλεσμα της αδιάλλακτης στάσης της Τουρκίας σε σχέση με την εκπλήρωση ειλημμένων δεσμεύσεών της έναντι της Ε.Ε. για αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Σύμφωνα με την εφημερίδα Φιλελεύθερος, οι δηλώσεις αυτές του πρωθυπουργού εξελήφθησαν στη Λευκωσία ως άδειασμα της κυπριακής κυβέρνησης και διεμήνυσαν πως ο πρωθυπουργός όφειλε να υπενθυμίσει στην Τουρκία την υποχρέωσή της να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία. Πολιτικοί κύκλοι στη Λευκωσία επέρριπταν στον κ. Τσίπρα έλλειψη γνώσης σε σημαντικές πτυχές του Κυπριακού και θεωρούσαν ότι ο πρωθυπουργός πήγε στην Άγκυρα απροετοίμαστος, δίχως προηγούμενη ενημέρωση, γεγονός που τον οδήγησε σε λάθη.

Θα ήθελα να σημειώσω εδώ, ότι αρκετοί Κύπριοι έχουν ένα μικρό ελάττωμα όταν υποστηρίζουν ότι όποιος καλαμαράς πολιτικός ήταν εναντίον του σχεδίου Ανάν είναι φίλος τους και υποστηρικτής τους. Έτσι άρχισαν να εξυμνούν τον νέο Έλληνα ΥΠΕΞ αλλά όταν έκανε κάτι παράξενες δηλώσεις, άρχισαν να μην είναι τόσο ενθουσιασμένοι μαζί του. Είναι πασιφανές ότι οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί έχουν αποφασίσει να λύσουν το Κυπριακό μια για πάντα, τους επόμενους μήνες, και σίγουρα θα παρασύρουν την άπειρη ελληνική κυβέρνηση να υποστηρίξει τα σχέδια τους. Είναι σε όλους γνωστό ότι η Ελλάδα είναι γονατισμένη σε μια οικονομική, κοινωνική και πολιτική δύνη και η κυβέρνηση δεν μπορεί να παίξει ένα σοβαρό πολιτικό παιχνίδι με τον Σουλτάνο Ερντογάν που κυριαρχεί στην ανατολική Μεσόγειο με την υποστήριξη των «φίλων» μας Ομπάμα και Μέρκελ. Η κύρια εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτή που έχει σχέση με «ισοδύναμα» αλλά δυστυχώς δεν υπάρχουν ισοδύναμα για την ΑΟΖ και την Κύπρο.

* Ο Θεόδωρος Κ. Καρυώτης είναι Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστημιακό Σύστημα Maryland των ΗΠΑ και ειδικός σε θέματα ΑΟΖ, δεδομένου ότι θεωρείται και ο πατέρας της ελληνικής ΑΟΖ. Διδάσκει Μακροοικονομία, Τραπεζική και Διεθνή Οικονομία. Υπήρξε μέλος της Ελληνικής Αντιπροσωπίας στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας.
πηγή:mignatiou.com