Τριάντα μέτρα "κοινωνικής ασπίδας" της ισπανικής κυβέρνησης

    Το διάταγμα απαγορεύει τη διακοπή ρεύματος, νερού και φυσικού αερίου στα ευάλωτα νοικοκυριά και άτομα, προβλέπει την αύξηση του κατώτατου κοινωνικού εισοδήματος, την προστασία στους ενοικιαστές, αυξήσεις στις συντάξεις, μέτρα για τις μεταφορές και απαγόρευση των απολύσεων εξαιτίας της αύξησης του ενεργειακού κόστους.

Αργύρης Παναγόπουλος * / 10 Φεβ, 2025

H κυβέρνηση των Σοσιαλιστών και της Αριστεράς της Ισπανίας, μετά από εξαιρετικά δύσκολες διαπραγματεύσεις με την καταλανική δεξιά, δημοσίευσε στην εφημερίδα της κυβέρνησης το διάταγμα των τουλάχιστον 30 μέτρων της κοινωνικής ασπίδας για την προστασία της μεγάλης πλειοψηφίας και των ευάλωτων στρωμάτων.

Το διάταγμα απαγορεύει τη διακοπή ρεύματος, νερού και φυσικού αερίου στα ευάλωτα νοικοκυριά και άτομα, προβλέπει την αύξηση του κατώτατου κοινωνικού εισοδήματος, την προστασία στους ενοικιαστές, αυξήσεις στις συντάξεις, μέτρα για τις μεταφορές και απαγόρευση των απολύσεων εξαιτίας της αύξησης του ενεργειακού κόστους.

Τα κοινωνικά μέτρα της κυβέρνησης θα ισχύσουν από την Πέμπτη με εξαίρεση των αύξηση των συντάξεων, που θα έχει αναδρομικό χαρακτήρα από την 1η Ιανουαρίου 2025, ενώ για πρώτη φορά το δημόσιο θα μπορεί να μπαίνει εγγυητής στα συμβόλαια τόσο για τους ιδιοκτήτες ακινήτων όσο και για τους ενοικιαστές.

Η κυβέρνηση δημοσίευσε το διάταγμα μετά τις επιτυχείς διαπραγματεύσεις των Σοσιαλιστών με το δεξιό καταλανικό κόμμα Junts του Τσαρλς Πουιζδεμόντ, που συμμαχώντας την προηγούμενη εβδομάδα στη βουλή με το δεξιό Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ) και τους φασίστες του Vox είχε αποτρέψει την ψήφιση των μέτρων. Το Junts συμφώνησε να ψηφίσει στη βουλή τα κοινωνικά μέτρα, που για την αριστερά αποτελούν προϋπόθεση στήριξης της κυβέρνησης, και να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για τα οικονομικά μέτρα.

Το Junts είναι αντίθετο στην φορολόγηση των ηλεκτρικών εταιρειών, των τραπεζών και των ελέγχων στις εταιρείες που δέχονται δημόσια στήριξη μετά από έλεγχο των οικονομικών τους. Το Junts, μαζί με το Λαϊκό Κόμμα και το Vox, είναι αντίθετο στα μέτρα που προτείνει η κυβέρνηση κατά των εξώσεων, υιοθετώντας τις θέσεις της δεξιάς και των φασιστών ότι «βοηθούν τις καταλήψεις κατοικιών και τους εγκληματίες».

Η κυβέρνηση διατήρησε τα μέτρα στήριξης των ενοικιαστών, αλλά για να κερδίσει τις ψήφους του Junts στη βουλή παρουσίασε νέα μέτρα δημοσίων εγγυήσεων για τους ιδιοκτήτες ακινήτων και τους ενοικιαστές.

Η ψήφιση των μέτρων στη βουλή θα αποτελέσει μια μεγάλη νίκη για την προστασία της κοινωνικής πλειοψηφίας, εκτιμά το Sumar, με τον εκπρόσωπό του και υπουργό Πολιτισμού Ερνεστ Ουρτασούν να υπογραμμίζει ότι τελικά η «κοινωνική ασπίδα» θα περάσει από τη βουλή σχεδόν όπως είχε ανακοινωθεί αρχικά.  

«Εκατομμύρια εργαζόμενοι και συνταξιούχοι δεν μπορούν να πληρώσουν από την τσέπη τους την ανευθυνότητα του Λαϊκού Κόμματος και του Vox. Σήμερα στην Κυβέρνηση κάναμε αυτό που έπρεπε να κάνουμε: να παρουσιάσουμε εκ νέου τα μέτρα για την επίλυση των λαϊκών προβλημάτων», συμπλήρωσε από την πλευρά της η υπουργός Εργασίας και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιολάντα Ντίαθ από το κοινωνικό δίκτυο Bluesky. To Podemos και το ΕΗ Bildu της Χώρας των Βάσκων υπογράμμισαν την επιτυχία του κυβερνητικού μπλοκ να περάσει στο σύνολό της την «κοινωνική ασπίδα» για να προστατεύσει τα ευάλωτα στρώματα από την κρίση.

Οι Σοσιαλιστές και όλα τα κόμματα της αριστεράς, από το Sumar και την Ενωμένη Αριστερά έως το Podemos, το EH Bildu και τα εθνικιστικά αριστερά κόμματα της Καταλωνίας και της Γαλικίας επιτέθηκαν στη δεξιά και την ακροδεξιά καταγγέλλοντας την αντιλαϊκή πολιτική τους και τις προσπάθειες τους να προστατεύσουν τον πλούτο και τις μεγάλες εταιρείες και τράπεζες.

Αυξήσεις 2,8% – 6% στις συντάξεις

Οι αυξήσεις στις συντάξεις θα φθάσουν στο 2,8% για το 2025, διαμέσου της αναπροσαρμογής τους σε σχέση με τον πληθωρισμό του 2024, ενώ η ελάχιστη σύνταξη θα αυξηθεί κατά 6%, θέτοντας ως οροφή στις συντάξεις τα 3.268 ευρώ. Το ελάχιστον κοινωνικό εισόδημα θα αυξηθεί κατά 9%. Οι συντάξεις με σύζυγο με προβλήματα και αυτές της χηρείας με άτομα με προβλήματα στην οικογένεια θα αυξηθούν κατά 9,1% και αυτές γήρατος και αναπηρίας κατά 6%, για να φθάσουν στα 560 ευρώ το μήνα. Κατά μέσο όρο ο μέσος συνταξιούχος θα λάβει 600 ευρώ παραπάνω το 2025

Στήριξη δημόσιων μεταφορών

Θα προσφέρεται έκπτωση 50% στις υπεραστικές συγκοινωνίες και δωρεάν μεταφορά στα δημόσια τοπικά και προαστιακά λεωφορεία και τα δημόσια τρένα έως τον Ιούνιο. Οι εκπτώσεις αυτές θα διατηρηθούν έως το Δεκέμβριο του 2025, ενώ σε ορισμένες περιφέρειες ορισμένες υπεραστικές και τοπικές συγκοινωνίες θα είναι δωρεάν. Οι ενοικιάσεις ποδηλάτων θα ενισχύονται κατά 50% με δημόσια στήριξη, ενώ η έκπτωση 50% στις τιμές των υπεραστικών – προαστιακών εισιτηρίων θα χρηματοδοτείται κατά  30% από το κράτος και κατά 20% από τις περιφέρειες. Από τον Ιούνιο η έκπτωση θα μειωθεί στο 40%, με το κράτος να καλύπτει το 20%, ενώ θα δημιουργηθεί μηνιαίο πάσο αξίας 20 ευρώ για να μπορεί κανείς να ταξιδεύει σε όλα τα προαστιακά μέσα της χώρας. Ιδιαίτερες εκπτώσεις και δωρεάν μεταφορές προβλέπονται για όσους έπληξε η κακοκαιρία DANA και η λάβα στις Κανάριες Νήσους.  

Ασπίδα εναντίον των εξαγορών

Παρατείνεται έως τα τέλη του 2026 ο μηχανισμός που μπλοκάρει τις άμεσες ξένες επενδύσεις σε στρατηγικούς τομείς που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στην ασφάλεια και τη δημόσια τάξη, ακόμη και εάν αφορά υπηκόους χωρών της ΕΕ και των χωρών που έχουν υπογράψει συμφωνίες ελευθέρου εμπορίου μαζί της.

Η κυβέρνηση κατά περίπτωση μπορεί να επιτρέπει την είσοδο ξένων κεφαλαίων έως στο 10% στις εισηγμένες εταιρείες ή σε αυτές που δεν είναι εισηγμένες και στις οποίες οι επενδύσεις ξεπερνούν τα 500 εκατ. ευρώ.

Αργύρης Παναγόπουλος / epohi.gr