Την βελτίωση της κοινωνικής προστασίας με επείγουσες μεταρρυθμίσεις έχει ανάγκη η Ελλάδα, σύμφωνα με τη διετή έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την κοινωνική κατάσταση στις χώρες μέλη, που δημοσιεύθηκε σήμερα.
Σύμφωνα με την έκθεση, το συνολικό εισόδημα των νοικοκυριών μειώθηκε κατά 30% μέσα στην πενταετία 2007-2012 με μέσες απώλειες 4.400 ευρώ ανά άτομο. Πρόκειται για την μεγαλύτερη απώλεια στον ΟΟΣΑ και 4 φορές μεγαλύτερη από τον μέσο όρο των χωρών της ευρωζώνης.
Οι απώλειες των εισοδημάτων αντικατοπτρίζουν την πρωτοφανή επιδείνωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού και ιδιαίτερα μεταξύ των νέων.
Μεταξύ 2008 και 2013 η ανεργία διογκώθηκε, με ρυθμό 3.800 ατόμων την εβδομάδα. Σύμφωνα δε με την έκθεση το 60% του 1,4 εκατ. ατόμων που αναζητούν εργασία είναι μακροχρόνια άνεργοι.
Ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι το σύστημα κοινωνικής προστασίας στην Ελλάδα δεν ήταν προετοιμασμένο για να αντιμετωπίσει αυτή την κοινωνική κρίση.
Πριν από την κρίση η Ελλάδα αφιέρωνε το 30% των κρατικών δαπανών για κοινωνικές μεταβιβάσεις, το μεγαλύτερο όμως μέρος των οποίων πήγε σε νοικοκυριά με οικονομική ευχέρεια.
Από το 2007-8 οι συνολικές δαπάνες για την κοινωνική προστασία και την υγεία μειώθηκαν κατά περίπου 18% σε πραγματικές τιμές σε σύγκριση με μια αύξηση κατά 14% του μέσου όρου των χωρών του ΟΟΣΑ σε πραγματικές τιμές επίσης.
Χαμηλή η υποστήριξη των φτωχών
Παρά την τεράστια αύξηση της ανάγκης για δημόσια βοήθεια, η υποστήριξη των φτωχότερων οικογενειών παρέμεινε χαμηλή, αντανακλώντας τη δυσκολία ταχείας εισαγωγής αποτελεσματικών κοινωνικών πολιτικών εκ του μηδενός.
Μετά από πέντε και πλέον χρόνια σοβαρής οικονομικής κρίσης η Ελλάδα είναι μαζί με την Ιταλία οι μόνες χώρες που δεν έχουν ένα «πανεθνικό επίδομα ελαχίστου εισοδήματος», υπογραμμίζει ο ΟΟΣΑ.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις για το ΑΕΠ αναμένεται σταδιακή ανάκαμψη, την ίδια στιγμή όμως η πτώση των μισθών έχουν επιδεινώσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.
Η πτώση των πραγματικών μισθών ήταν η μεγαλύτερη στις χώρες του ΟΟΣΑ. Παρ' όλα αυτά η προκύπτουσα μείωση του εργατικού κόστους δεν πέτυχε μέχρι στιγμής να ανατρέψει την επί πενταετία αύξηση της ανεργίας.
Η οικονομική δραστηριότητα, η απασχόληση και το εισόδημα παραμένουν πολύ μακριά από τα επίπεδα πριν την κρίση.
Κοινωνική και εργασιακή κρίση
Επίσης, έχει διπλασιαστεί ο αριθμός των ατόμων που δηλώνουν ότι δεν μπορούν να πληρώσουν για να καλύψουν τα έξοδα διατροφής. Η οικονομική ανάκαμψη, ακόμα κι αν επιβεβαιωθεί, δε θα οδηγήσει γρήγορα στην αντιμετώπιση της κοινωνικής και εργασιακής κρίσης.
Η Ελλάδα χρειάζεται τώρα να επενδύσει σε καλύτερα και πιο αποτελεσματικά μέτρα κοινωνικής προστασίας και να συνεχίσει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να μειώσει τα έξοδα σε προγράμματα που δεν είναι αποτελεσματικά, γράφει η έκθεση.
Η υπογεννητικότητα είναι και αυτή μια σοβαρή συνέπεια της κρίσης. Πριν από την κρίση ο δείκτης γεννήσεων ήταν 1,51, ήδη χαμηλότερος από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (1,63) και των χωρών του ΟΟΣΑ (1,75 ). Πέρυσι ο δείκτης έπεσε στο 1,42.
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ βασικές προτεραιότητες για την Ελλάδα θα πρέπει να είναι η φροντίδα προς τις πιο ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού, με πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, στην απασχόληση και στην επιμόρφωση, που θα πρέπει να επεκταθούν ιδιαίτερα προς τις προβληματικές ομάδες του πληθυσμού, καταλήγει η έκθεση.
Σύμφωνα με την έκθεση, το συνολικό εισόδημα των νοικοκυριών μειώθηκε κατά 30% μέσα στην πενταετία 2007-2012 με μέσες απώλειες 4.400 ευρώ ανά άτομο. Πρόκειται για την μεγαλύτερη απώλεια στον ΟΟΣΑ και 4 φορές μεγαλύτερη από τον μέσο όρο των χωρών της ευρωζώνης.
Οι απώλειες των εισοδημάτων αντικατοπτρίζουν την πρωτοφανή επιδείνωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού και ιδιαίτερα μεταξύ των νέων.
Μεταξύ 2008 και 2013 η ανεργία διογκώθηκε, με ρυθμό 3.800 ατόμων την εβδομάδα. Σύμφωνα δε με την έκθεση το 60% του 1,4 εκατ. ατόμων που αναζητούν εργασία είναι μακροχρόνια άνεργοι.
Ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι το σύστημα κοινωνικής προστασίας στην Ελλάδα δεν ήταν προετοιμασμένο για να αντιμετωπίσει αυτή την κοινωνική κρίση.
Πριν από την κρίση η Ελλάδα αφιέρωνε το 30% των κρατικών δαπανών για κοινωνικές μεταβιβάσεις, το μεγαλύτερο όμως μέρος των οποίων πήγε σε νοικοκυριά με οικονομική ευχέρεια.
Από το 2007-8 οι συνολικές δαπάνες για την κοινωνική προστασία και την υγεία μειώθηκαν κατά περίπου 18% σε πραγματικές τιμές σε σύγκριση με μια αύξηση κατά 14% του μέσου όρου των χωρών του ΟΟΣΑ σε πραγματικές τιμές επίσης.
Χαμηλή η υποστήριξη των φτωχών
Παρά την τεράστια αύξηση της ανάγκης για δημόσια βοήθεια, η υποστήριξη των φτωχότερων οικογενειών παρέμεινε χαμηλή, αντανακλώντας τη δυσκολία ταχείας εισαγωγής αποτελεσματικών κοινωνικών πολιτικών εκ του μηδενός.
Μετά από πέντε και πλέον χρόνια σοβαρής οικονομικής κρίσης η Ελλάδα είναι μαζί με την Ιταλία οι μόνες χώρες που δεν έχουν ένα «πανεθνικό επίδομα ελαχίστου εισοδήματος», υπογραμμίζει ο ΟΟΣΑ.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις για το ΑΕΠ αναμένεται σταδιακή ανάκαμψη, την ίδια στιγμή όμως η πτώση των μισθών έχουν επιδεινώσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.
Η πτώση των πραγματικών μισθών ήταν η μεγαλύτερη στις χώρες του ΟΟΣΑ. Παρ' όλα αυτά η προκύπτουσα μείωση του εργατικού κόστους δεν πέτυχε μέχρι στιγμής να ανατρέψει την επί πενταετία αύξηση της ανεργίας.
Η οικονομική δραστηριότητα, η απασχόληση και το εισόδημα παραμένουν πολύ μακριά από τα επίπεδα πριν την κρίση.
Κοινωνική και εργασιακή κρίση
Επίσης, έχει διπλασιαστεί ο αριθμός των ατόμων που δηλώνουν ότι δεν μπορούν να πληρώσουν για να καλύψουν τα έξοδα διατροφής. Η οικονομική ανάκαμψη, ακόμα κι αν επιβεβαιωθεί, δε θα οδηγήσει γρήγορα στην αντιμετώπιση της κοινωνικής και εργασιακής κρίσης.
Η Ελλάδα χρειάζεται τώρα να επενδύσει σε καλύτερα και πιο αποτελεσματικά μέτρα κοινωνικής προστασίας και να συνεχίσει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να μειώσει τα έξοδα σε προγράμματα που δεν είναι αποτελεσματικά, γράφει η έκθεση.
Η υπογεννητικότητα είναι και αυτή μια σοβαρή συνέπεια της κρίσης. Πριν από την κρίση ο δείκτης γεννήσεων ήταν 1,51, ήδη χαμηλότερος από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (1,63) και των χωρών του ΟΟΣΑ (1,75 ). Πέρυσι ο δείκτης έπεσε στο 1,42.
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ βασικές προτεραιότητες για την Ελλάδα θα πρέπει να είναι η φροντίδα προς τις πιο ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού, με πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, στην απασχόληση και στην επιμόρφωση, που θα πρέπει να επεκταθούν ιδιαίτερα προς τις προβληματικές ομάδες του πληθυσμού, καταλήγει η έκθεση.
48 εκατ. άνεργοι στα κράτη – μέλη του ΟΟΣΑ!
Σύμφωνα με έκθεση, ο αριθμός των ανέργων αυξήθηκε κατά 15 εκατ. σε σχέση με το 2007. «Οι προοπτικές απασχόλησης επιδεινώθηκαν κυρίως για τους νέους και τους ανειδίκευτους εργαζόμενους. Οι γυναίκες και οι ηλικιωμένοι επλήγησαν λιγότερο αυτή τη φορά», υπογράμμισε η Μόνικα Κέισερ, επικεφαλής της υπηρεσίας κοινωνικών υποθέσεων του ΟΟΣΑ, κατά την παρουσίαση της έκθεσης.
Όπως σημειώνεται στην έκθεση η μείωση των δημοσίων δαπανών στην εκπαίδευση και την υγεία (κατ' αναλογία με το ΑΕΠ) που καταγράφεται στις μισές χώρες του ΟΟΣΑ, μπορεί να προκαλέσει «λυπηρές κοινωνικές συνέπειες» μακροπρόθεσμα και να επιδεινώσει τις ανισότητες.
«Οι κοινωνικές πολιτικές πρέπει να καταρτίζονται ώστε να είναι αποτελεσματικές τόσο σε καιρούς ευνοϊκούς όσο και σε χαλεπούς», υπογραμμίζει ο ΟΟΣΑ καλώντας τις κυβερνήσεις να «κοιτάξουν πέρα από την πρόσφατη κρίση» για να «επεξεργαστούν κοινωνικές πολιτικές ικανές να αντισταθούν στην επόμενη κρίση». Όπως τονίζει «η αναβολή των μεταρρυθμίσεων, λόγω της ύφεσης θα ήταν λάθος».
Το 18% των Ελλήνων δεν έχει χρήματα για τρόφιμα
Περίπου το 18% των Ελλήνων δεν διαθέτει αρκετά χρήματα ούτε για να αγοράσει τρόφιμα, σύμφωνα με έκθεση του ΟΟΣΑ για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης (συγκριτικά στοιχεία 2007 – 2012).
Στην έκθεση επισημαίνεται η απώλεια εισοδήματος που εκτιμάται σε 4.400 ευρώ ανά άτομο, η μεγαλύτερη ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ. Ο αριθμός των «ανέργων οικογενειών» έχει σχεδόν διπλασιαστεί από το 2012 και ένας στους πέντε ενήλικες Έλληνες, σε ηλικία εργασίας, ζουν σε ένα σπίτι, όπου κανείς δεν εργάζεται.
Επιπλέον τονίζεται η υψηλή ανεργία, ειδικά στους νέους, αλλά και το ανεπαρκές σύστημα κοινωνικών παροχών. Στην έκθεση σημειώνεται πως η Ελλάδα, μαζί με την Ιταλία, είναι οι δύο χώρες του ΟΟΣΑ, που δεν έχουν εθνικό ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
Σύμφωνα με έκθεση, ο αριθμός των ανέργων αυξήθηκε κατά 15 εκατ. σε σχέση με το 2007. «Οι προοπτικές απασχόλησης επιδεινώθηκαν κυρίως για τους νέους και τους ανειδίκευτους εργαζόμενους. Οι γυναίκες και οι ηλικιωμένοι επλήγησαν λιγότερο αυτή τη φορά», υπογράμμισε η Μόνικα Κέισερ, επικεφαλής της υπηρεσίας κοινωνικών υποθέσεων του ΟΟΣΑ, κατά την παρουσίαση της έκθεσης.
Όπως σημειώνεται στην έκθεση η μείωση των δημοσίων δαπανών στην εκπαίδευση και την υγεία (κατ' αναλογία με το ΑΕΠ) που καταγράφεται στις μισές χώρες του ΟΟΣΑ, μπορεί να προκαλέσει «λυπηρές κοινωνικές συνέπειες» μακροπρόθεσμα και να επιδεινώσει τις ανισότητες.
«Οι κοινωνικές πολιτικές πρέπει να καταρτίζονται ώστε να είναι αποτελεσματικές τόσο σε καιρούς ευνοϊκούς όσο και σε χαλεπούς», υπογραμμίζει ο ΟΟΣΑ καλώντας τις κυβερνήσεις να «κοιτάξουν πέρα από την πρόσφατη κρίση» για να «επεξεργαστούν κοινωνικές πολιτικές ικανές να αντισταθούν στην επόμενη κρίση». Όπως τονίζει «η αναβολή των μεταρρυθμίσεων, λόγω της ύφεσης θα ήταν λάθος».
Το 18% των Ελλήνων δεν έχει χρήματα για τρόφιμα
Στην έκθεση επισημαίνεται η απώλεια εισοδήματος που εκτιμάται σε 4.400 ευρώ ανά άτομο, η μεγαλύτερη ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ. Ο αριθμός των «ανέργων οικογενειών» έχει σχεδόν διπλασιαστεί από το 2012 και ένας στους πέντε ενήλικες Έλληνες, σε ηλικία εργασίας, ζουν σε ένα σπίτι, όπου κανείς δεν εργάζεται.
Επιπλέον τονίζεται η υψηλή ανεργία, ειδικά στους νέους, αλλά και το ανεπαρκές σύστημα κοινωνικών παροχών. Στην έκθεση σημειώνεται πως η Ελλάδα, μαζί με την Ιταλία, είναι οι δύο χώρες του ΟΟΣΑ, που δεν έχουν εθνικό ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
Πηγή: ΑΜΠΕ / Ναυτεμπορική
