Ρωσία: Η αντοχή στις κυρώσεις της Δύσης και το “δίκοπο μαχαίρι” της Κίνας

    Η Ρωσία διατηρεί ακόμη συμμάχους και εντός του στρατοπέδου της ΕΕ. «Η Σλοβακία θέλει να ομαλοποιήσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία και αυξάνει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω του αγωγού TurkStream», δήλωσε χθες ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο στον Πούτιν. «Θέλω να δηλώσω ανοιχτά ότι ενδιαφερόμαστε ιδιαιτέρως για την ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ της Σλοβακικής Δημοκρατίας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας», τόνισε ο Φίτσο...

Πέτρος Παπαντωνάκος 

Από το 2022 και την έναρξη του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ έχουν προσπαθήσει με κάθε τρόπο να «γονατίσουν» τη ρωσική οικονομία, ώστε να αναγκαστεί να σταματήσει την επιθετική της προσπάθεια. Στο επίκεντρο των δυτικών κυρώσεων βρέθηκε ιδιαίτερα ο τομέας ορυκτών καυσίμων, που αποτελεί ένα πολύ μεγάλο μέρος των εσόδων της χώρας του Βλαντιμίρ Πούτιν. Παρά τις προσπάθειες από πλευράς ΗΠΑ και, κυρίως, της ΕΕ, η ρωσική οικονομία επλήγη μεν, αλλά δεν κατέρρευσε. Αντίθετα, επιχείρησε να προσαρμοστεί και να βρει νέες αγορές για να διοχετεύσει τα ενεργειακά προϊόντα της, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Η χθεσινή είδηση της συμφωνίας μεταξύ της ρωσικής Gazprom και της Κίνας για αύξηση των ρωσικών προμηθειών φυσικού αερίου, καθώς και το μνημόνιο που υπεγράφη για την κατασκευή του Power of Siberia 2, ενός αγωγού που θα ξεκινάει από τη βορειοδυτική Ρωσία, θα «κόβει» στα δύο τη Μογγολία και θα καταλήγει στην Κίνα, αποτελεί το τελευταίο δείγμα αυτής της προσαρμογής.

Όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το Reuters, οι ενεργειακές κυρώσεις είναι πιο αποτελεσματικές όταν εφαρμόζονται για περιορισμένο χρονικό διάστημα και από μια ευρεία διεθνή συμμαχία. Όταν διατηρούνται για πολύ καιρό, η αγορά βρίσκει τρόπους να τις παρακάμψει και η επίδρασή τους εξασθενεί. Μέσω της δημιουργίας ενός «σκιώδους στόλου», αποτελούμενου από εκατοντάδες δεξαμενόπλοια, η Ρωσία μπόρεσε να συνεχίσει να διακινεί το πετρέλαιο και το LNG της (υγροποιημένο φυσικό αέριο) και να διατηρήσει ένα σημαντικό μέρος των εσόδων της. Πρόσφατες εξελίξεις δείχνουν ότι τα «ρήγματα» στο καθεστώς κυρώσεων μεγαλώνουν. Στις 28 Αυγούστου, το ρωσικό τάνκερ Arctic Mulan, που υφίσταται κυρώσεις, εκφόρτωσε υγροποιημένο φυσικό αέριο στην Κίνα από τη ρωσική μονάδα εξαγωγής Arctic LNG 2, στην πρώτη τέτοια εισαγωγή της Κίνας από το εν λόγω τάνκερ.

Οι φίλοι της Ρωσίας

Το μεγαλύτερο πλήγμα για τη ρωσική οικονομία μετά την έναρξη του πολέμου με την Ουκρανία, ήταν η απώλεια της ευρωπαϊκής αγοράς. Η Ευρώπη πριν την έναρξη του πολέμου εισήγαγε από τη Ρωσία περίπου το 45% του φυσικού αερίου που κατανάλωνε. Το ποσοστό έπεσε κάτω από 20% έκτοτε, ενώ πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η πλήρης διακοπής των εισαγωγών ρωσικής ενέργειας μέχρι το τέλος του 2027. Ως προς το ρωσικό πετρέλαιο, καλύπτει πλέον μόλις το 3% των συνολικών εισαγωγών της ΕΕ. Από την άλλη πλευρά, Κίνα και Ινδία καλύπτουν πλέον το 80% των εξαγωγών ρωσικού αργού. Η Ινδία αγοράζει περίπου το 37% του πετρελαίου της από τη Ρωσία, ποσοστό που ήταν σχεδόν μηδενικό πριν το 2022. Οι εκδικητικοί δασμοί που της επέβαλε πρόσφατα ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, δεν φαίνεται να είχαν δραστική επίδραση στη στρατηγική της. Η Ρωσία ενισχύει αυτό το διάστημα την ενεργειακή της συνεργασία και με την Τουρκία. Όπως δήλωσε αυτές τις ημέρες ο Βλαντιμίρ Πούτιν, κατά τη διάρκεια συνάντησής του με τον Τούρκο ομόλογό του, Ταγίπ Ερντογάν, «η Τουρκία είναι ένας αξιόπιστος και δοκιμασμένος στο χρόνο εταίρος της Ρωσίας και η ενεργειακή συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες είναι στρατηγική».

Η Ρωσία διατηρεί ακόμη συμμάχους και εντός του στρατοπέδου της ΕΕ. «Η Σλοβακία θέλει να ομαλοποιήσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία και αυξάνει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω του αγωγού TurkStream», δήλωσε χθες ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο στον Πούτιν. «Θέλω να δηλώσω ανοιχτά ότι ενδιαφερόμαστε ιδιαιτέρως για την ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ της Σλοβακικής Δημοκρατίας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας», τόνισε ο Φίτσο. «Θέλω να σας ευχαριστήσω για την ασφαλή και τακτική προμήθεια φυσικού αερίου που λαμβάνουμε μέσω του TurkStream», πρόσθεσε. Επί του παρόντος, βρίσκεται σε εξέλιξη ένα έργο για την αύξηση της διασυνοριακής χωρητικότητας ροής φυσικού αερίου από την Ουγγαρία στη Σλοβακία, συμπεριλαμβανομένου του ρωσικού φυσικού αερίου που προέρχεται από τον αγωγό Turkstream, σε 4,4 bcm από 3,5 bcm. Πέραν της Σλοβακίας, φιλικά προσκείμενη προς τη Ρωσία είναι και η Ουγγαρία. Τα δύο αυτά κράτη μέλη της ΕΕ αντιδρούν έντονα στο σχέδιο της Επιτροπής για απεξάρτηση από τα ρωσικά καύσιμα.

Την ίδια ώρα, η ΕΕ μοιάζει να πελαγοδρομεί. Προσπαθεί με κάθε τρόπο να απεξαρτηθεί ενεργειακά από τη Ρωσία, ωστόσο οδηγείται σε μια νέα εξάρτηση, αυτή τη φορά από τις ΗΠΑ. Η εμπορική συμφωνία στην οποία κατέληξαν ΕΕ και ΗΠΑ μέσα στο καλοκαίρι προβλέπει πως η ΕΕ θα αγοράσει αμερικανική ενέργεια αξίας 750 δισ. δολαρίων σε βάθος τριετίας. Η συγκεκριμένη συμφωνία έχει επικριθεί ως εντελώς ανεδαφική από τις ευρωπαϊκές εταιρείες. Παράλληλα, το σχέδιο της Επιτροπής για πλήρη διακοπή των εισαγωγών ρωσικής ενέργειας μέχρι το τέλος του 2027 έχει δημιουργήσει διχασμό και πολλά ερωτηματικά στο εσωτερικό της Ένωσης.

Η συνάντηση του Βλαντιμίρ Πούτιν με τον Ντόναλντ Τραμπ στην Αλάσκα τον Αύγουστο, όπου συζήτησαν για το ουκρανικό ζήτημα και πιθανές ευκαιρίες συνεργασίας, αποδεικνύει πως οι ευρωπαϊκές και αμερικανικές κυρώσεις δεν κλόνισαν τη Ρωσία όσο ήλπιζαν οι δυτικοί ηγέτες. Ωστόσο, ο Πούτιν δεν πρέπει να τρέφει αυταπάτες. Η αυξανόμενη εξάρτηση της χώρας του από την Κίνα είναι μια πραγματικότητα που δεν μπορεί να αγνοήσει. Και ίσως αυτό να είναι το πραγματικό τίμημα του πολέμου για τη Ρωσία.

πηγή: energygame.gr/