ΚΥΠΡΙΑΚΟ: Μπροστά στη λύση του;

Για δεκαετίες τώρα ακούμε μια φράση κλισέ: «Η περίοδος που διανύουμε είναι σημαντική, οι εξελίξεις είναι κρίσιμες για το Κυπριακό». Φαίνεται όμως ότι αυτή τη φορά η φράση και η πραγματικότητα ταυτίζονται, γεγονός που μας αφήνει ένα αίσθημα συγκρατημένης αισιοδοξίας...

του Γεώργιου Μιχαηλίδη*

Τι είναι αυτό που κάνει διαφορετικά τα δεδομένα; Για πρώτη φορά οι Κύπριοι μόνοι τους, μέσα από διαδικασία που οι ίδιοι θέλησαν να είναι κυπριακής ιδιοκτησίας και μετά από πολύχρονη διαβούλευση, φαίνεται να έχουν καταλήξει σε σημαντικές συγκλίσεις, που διαγράφουν μια επικείμενη λύση.

Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Νίκος Αναστασιάδης, (και ηγέτης της Ελληνοκυπριακής κοινότητας), και ο κ. Μουσταφά Ακιντζί, ηγέτης της Τουρκοκυπριακής κοινότητας, συζήτησαν εκτενώς τόσο ξεχωριστά όσο και διασταυρούμενα κάθε ένα από τα κεφάλαια που απαρτίζουν την εσωτερική πτυχή (διακυβέρνηση, οικονομία, σχέση με την Ε.Ε., εδαφικό, περιουσιακό) και αναφέρουν ότι έχουν επιτευχθεί σημαντικές συγκλίσεις που επιτρέπουν μια συγκρατημένη αισιοδοξία, ότι αυτό το πολύχρονο πρόβλημα βαδίζει προς επίλυση. Από τη Δευτέρα 9 Ιανουαρίου ως την 11η Ιανουαρίου 2017, θα συναντηθούν στη Γενεύη οι 2 ηγέτες σε μια προσπάθεια να μικρύνει η απόσταση στα θέματα της εσωτερικής πτυχής του Κυπριακού και να υπάρξει σύγκληση στα εκκρεμούντα βασικά ζητήματα (εδαφικό, υποβολή χαρτών, θέματα διακυβέρνησης, κ.ά.)

Συγκλίσεις βελτίωσης του σχεδίου Ανάν

Οι συγκλίσεις που έχουν επιτευχθεί στις διακοινοτικές συνομιλίες αποτελούν βελτιώσεις των προβλέψεων του σχεδίου Ανάν, που φαίνεται να πατούν πάνω στην πρόταση Γκάλι του 1992 και τις συγκλίσεις Χριστόφια-Ταλάτ. Εκείνο που έκανε τη βασική αλλαγή είναι η ένταξη στην Ε.Ε. και η εφαρμογή του Ευρωπαϊκού κεκτημένου.

Έτσι κατοχυρώνεται (κάτι που δεν υπήρχε στο σχέδιο Ανάν) η απρόσκοπτη εφαρμογή των βασικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους Κύπριους πολίτες, δηλαδή η ελεύθερη εγκατάσταση, διακίνηση, απόκτηση περιουσίας και άσκηση επαγγέλματος σε όλη την επικράτεια της Ομόσπονδης Κυπριακής Δημοκρατίας, ανεξάρτητα συνιστώσας πολιτείας και καταγωγής.

Βελτιωμένες σε σχέση με τις προβλέψεις του σχεδίου Ανάν είναι και οι συγκλίσεις για την εκτελεστική εξουσία, (πχ κατάργηση του προβλεπόμενου θεσμού του συλλογικού προεδρείου που θα συνοδευόταν με μία αποδυναμωμένη κεντρική εκτελεστική εξουσία χωρίς ουσιαστικές αρμοδιότητες). Αυτές προνοούν δύο συνιστώσες πολιτείες, κάθε μια εκ των οποίων θα διοικείται από την αντίστοιχη κοινότητα, θα έχει τα δικά της όργανα εξουσίας και αρμοδιότητες ταυτόσημες με εκείνες της άλλης πολιτείας, και οι δύο κοινότητες θα έχουν αποτελεσματική συμμετοχή στα όργανα και τις αποφάσεις της κεντρικής εξουσίας. Οι συγκλίσεις προνοούν όλες τις αναγκαίες αρμοδιότητες της Κεντρικής Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, που κατοχυρώνουν μια ξεκάθαρα ισχυρή κεντρική εξουσία. Ενώ οι αρμοδιότητες των συνιστωσών πολιτειών θα περιορίζονται κυρίως σε θέματα παιδείας, πολιτισμού, δικαστικής εξουσίας, αυτοδιοίκησης, αστυνόμευσης, τοπικής οικονομίας και εμπορίου (λαμβάνοντας υπόψη τους κανονισμούς της Ε.Ε. στα δύο τελευταία).

Ακόμα οι συγκλίσεις προβλέπουν Προεδρικό σύστημα με την εκλογή προέδρου – αντιπροέδρου της ομοσπονδιακής Κύπρου με καθολική ψηφοφορία και με απόλυτη πλειοψηφία. Στην υλοποίηση της η αρχή αυτή, προνοεί διασταυρούμενη και σταθμισμένη ψήφο των Ε/Κ και των Τ/Κ, ώστε η μεγαλύτερη κοινότητα των Ε/Κ να μην μπορεί να εκλέγει τον Τ/Κ αντιπρόεδρο, αλλά η επιρροή της ψήφου της μίας κοινότητας στην άλλη να είναι ισότιμη αναλογικά. Αυτό θα δημιουργήσει συνέργειες και πολιτική συνεννόηση και θα ενισχύσει τη συνοχή του κράτους. Ακόμα οι συγκλίσεις προνοούν τη δημιουργία ως εκτελεστικού σώματος ενός Υπουργικού Συμβουλίου με 7 Ε/Κ και 4 Τ/Κ. Ανοιχτό παραμένει το θέμα της περιτροπής της Προεδρίας με εναλλαγή μεταξύ προέδρου – αντιπροέδρου σε αναλογία 2 προς 1 (ένα από τα βασικά θέματα που θα συζητηθεί στην Γενεύη).

Υπάρχει μέριμνα για (α) τη δημιουργία Γερουσίας (άνω Βουλής) με ίση εκπροσώπηση των δύο συνιστωσών πολιτειών, και (β) Βουλής Αντιπροσώπων (κάτω Βουλής) με αναλογική αντιπροσώπευση όλων των πολιτών. Κάθε συνιστώσα πολιτεία θα έχει και τη δική της Βουλή, που θα νομοθετεί στα θέματα της αρμοδιότητας της. Οι συγκλίσεις προνοούν, κατά τα πρότυπα του συντάγματος του 1960, ότι θα στελεχώνονται όλα τα άλλα Ομοσπονδιακά σώματα και από τις δύο κοινότητες (δικαστική εξουσία, ομοσπονδιακός κρατικός μηχανισμός, ημικρατικοί οργανισμοί, κλπ) χωρίς βέτο. Δημιουργείται μηχανισμός επίλυσης διαφορών, ώστε να μη παραλύει το κράτος.

Επειδή συμφωνήθηκε η κατοχύρωση και η απρόσκοπτη εφαρμογή των βασικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους Κύπριους πολίτες (δηλαδή η ελεύθερη εγκατάσταση, διακίνηση, απόκτηση περιουσίας και άσκηση επαγγέλματος) σε όλη την επικράτεια της Ομόσπονδης Κυπριακής Δημοκρατίας, οι συγκλίσεις προνοούν την ύπαρξη ανώτατου ορίου άσκησης του δικαιώματος εκλέγειν και εκλέγεσθαι των Ε/Κ που θα κατοικούν στην Τ/Κ συνιστώσα πολιτεία. Όσοι ξεπερνούν το όριο αυτό, θα είναι ετεροδημότες και θα ασκούν τα δικαιώματα εκλέγειν και εκλέγεσθαι στην Ε/Κ συνιστώσα πολιτεία.

Οι συγκλίσεις προνοούν ότι η Κυπριακή Ιθαγένεια θα δίδεται μόνο από την Κεντρική Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση. Επίσης συμφωνήθηκε ότι την ημέρα της λύσης οι Ε/Κ είναι 805 χιλιάδες (όσοι δηλ. Ε/Κ είναι εγγεγραμμένοι στο αρχείο πληθυσμού) και οι Τ/ Κ θα είναι 220 χιλιάδες (με την πολιτογράφηση αριθμού εποίκων που έχουν για ανθρωπιστικούς λόγους αποκτήσει δεσμούς με την Κύπρο, πχ μικτούς γάμους με Τ/Κ). Επίσης συμφωνήθηκε ότι στο διηνεκές η αναλογία πληθυσμού Ε/Κ και Τ/Κ θα είναι 4 προς 1. Αυτό αποτελεί μια ακόμα διακριτή βελτίωση από το σχέδιο Ανάν. Η συμφωνία αυτή θα ισχύει για μελλοντικές πολιτογραφήσεις Ελλήνων και Τούρκων, και η πρόνοια αυτή θα επεκτείνεται και στους μετανάστες από Ελλάδα και Τουρκία. Αυτό αποτελεί οριστικό σταμάτημα της πολιτικής του εποικισμού, και είναι η μοναδική παρέκκλιση από το Ευρωπαϊκό κεκτημένο, που κρίθηκε αναγκαία. Υπενθυμίζεται ακόμα ότι στο σχέδιο Ανάν, προβλεπόταν η επιστροφή εποίκων που δεν θα εντάσσονται στα παραπάνω κριτήρια στην Τουρκία.

Θέματα οικονομίας -ΕΕ

Οι συγκλίσεις προνοούν ότι η Ομοσπονδιακή Κυπριακή Δημοκρατία θα συνεχίσει με όλα τα θέματα και υποχρεώσεις απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το κεκτημένο θα ισχύει σε όλη την επικράτεια, χωρίς εξαιρέσεις. Θα υπάρχει μία Κεντρική Τράπεζα και ένα νόμισμα (το ευρώ). Μεταβατικές πρόνοιες και προσαρμογή στα θέματα της οικονομίας (Τ/Κ τράπεζες, Τουρκική Λίρα, κ.ά.) πρέπει περαιτέρω να προσδιοριστούν, και είναι ένα ακόμα αντικείμενο της συζήτησης στη Γενεύη. Ο φυσικός πλούτος (στο υπέδαφος και την ΑΟΖ), το FIR, κ.ά. είναι αρμοδιότητα της κεντρικής Κυβέρνησης. Έχει επίσης συμφωνηθεί η κατανομή των πόρων στις συνιστώσες πολιτείες.

Το κόστος της λύσης, είναι μια σημαντικότατη παράμετρος που πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά. Οι συγκλίσεις προβλέπουν ότι η κάθε κοινότητα αναλαμβάνει τα δικά της χρέη από το 1963 και μετά, και τα 17 δις χρέος της Τ/Κ κοινότητας θα αναληφθούν από την Τουρκία, η οποία θα πρέπει να αναλάβει επιπρόσθετες δαπάνες ως η χώρα που έχει εισβάλει στην Κύπρο. Παράλληλα, από τη λύση θα προκύψουν πολλά οφέλη λόγω σταθερότητας, με την ανάπτυξη του κατασκευαστικού τομέα, την προσέλκυση επενδύσεων, τουρισμού, και την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων.

Η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας

Σε σχέση με τη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και κατά πόσον αυτό που συζητείται είναι η μετεξέλιξη ή η κατάργησή της και η δημιουργία ενός νέου κράτους, ας σημειωθεί πως όλες οι γνωματεύσεις που λήφθηκαν από εμπειρογνώμονες παγκόσμιας εμβέλειας και τις οποίες είχαν ζητήσει ο Τάσος Παπαδόπουλος, ο Δημήτρης Χριστόφιας αλλά και ο Νίκος Αναστασιάδης, λένε πως η συνέχιση εξασφαλίζεται με τη συμμετοχή του κράτους σε διεθνείς οργανισμούς διακρατικού χαρακτήρα όπως η ΕΕ και ο ΟΗΕ, καθώς και με τη συνέχιση των διεθνών συνθηκών που δεσμεύουν το κράτος. Και οι δύο αυτές προϋποθέσεις πληρούνται στην περίπτωση της Κύπρου, και έχει σε αυτά επιτευχθεί σύγκλιση.

Στις συγκλίσεις επαναλαμβάνεται η αναφορά περί απαγόρευσης ένωσης, διπλής ένωσης ή απόσχισης. Και συμφωνείται ότι στην Ομοσπονδιακή Κυπριακή Δημοκρατία θα κατοχυρώνεται η ενότητα του κράτους μέσα από μία και μόνη κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια (τρία “singles”). Μια αναφορά που επίσης αποτελεί βελτίωση από το σχέδιο Ανάν.

Η εξωτερική διάσταση

Τα ακανθώδη θέματα της ασφάλειας, των εγγυήσεων, της παρουσίας των ξένων στρατευμάτων και η αποχώρηση της κατοχικής Τουρκίας θα αποτελέσουν το αντικείμενο της Διάσκεψης για την Κύπρο που θα συνέλθει στις 12 Ιανουαρίου 2017 στη Γενεύη. Εκεί για πρώτη φορά ο θύτης (η κατοχική Τουρκία) θα πρέπει να δώσει απαντήσεις και προτάσεις σε όλα τα παραπάνω, αφού μέχρι τώρα έλεγε ότι πρώτα έπρεπε να λυθούν τα θέματα της εσωτερικής διακυβέρνησης. Απαντήσεις που οφείλει τόσο στο θύμα (Κύπρος) όσο και τη Διεθνή Κοινότητα (ΟΗΕ, Ε.Ε.).

Σύμφωνα με το ανακοινωθέν που εξέδωσαν τα Ηνωμένα Έθνη, στη «διάσκεψη θα συμμετάσχουν οι τρεις εγγυήτριες χώρες (Βρετανία, Τουρκία, Ελλάδα), ενώ μπορούν να προσκληθούν και άλλα μέρη εάν αυτό απαιτηθεί». Αυτό αποτέλεσε αντικείμενο δεκάδων συζητήσεων στον τύπο και μεταξύ πολιτικών δυνάμεων στην Κύπρο με κύρια θέματα τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας, το ρόλο των δύο κοινοτήτων, τη συμμετοχή της Ε.Ε. και των μελών του ΣΑ του ΟΗΕ.

Ο πρόεδρος Αναστασιάδης έχει ξεκαθαρίσει ότι θα παρευρεθεί με τη διπλή ιδιότητα του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και του ηγέτη της Ελληνοκυπριακής κοινότητας, καθιστόντας παράλληλα σαφές και αυτονόητο ότι η οιαδήποτε μεταβολή και κατάργηση της Συνθήκης Εγγυήσεων του 1960 απαιτεί την υπογραφή της Κυπριακής Δημοκρατίας και δεν μπορεί να γίνει ερήμην της. Η συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας και των δύο κοινοτήτων στην προηγούμενη αντίστοιχη διαδικασία (Μπούργκενστοκ) δεν έφερε την κατάργηση ή την από-αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, ούτε την αναγνώριση και αναβάθμιση του παράνομου αποσχιστικού κράτους (που μόνο η Τουρκία αναγνωρίζει). Σαφές έχει γίνει ότι θα υπάρξει αντιπροσώπευση της Ε.Ε. με ουσιαστικό ρόλο, αλλά και όσων μελών του Σ.Α. του ΟΗΕ το επιθυμούν, αφού άλλωστε η Διάσκεψη τελεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.

Βασική αρχή για την επίλυση των θεμάτων Ασφάλειας στην Κύπρο (και η μη επανάληψη των τραγικών καταστάσεων όπως εκείνες του 1963-1974 σε βάρος των Τ/Κ ή της εισβολής – κατοχής του 1974 σε βάρος των Ε/Κ) είναι ότι η ασφάλεια της μίας πλευράς δεν μπορεί να είναι σε βάρος της ασφάλειας της άλλης.

Για τους Ε/Κ κρίσιμο σημείο είναι η αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων, η παρουσία ξένων στρατών και η κατάργηση των επεμβατικών δικαιωμάτων οιασδήποτε τρίτης χώρας που απορρέει από τη Συνθήκη Εγγυήσεων. Για τους Τ/Κ η μη δυνατότητα σε οιανδήποτε εξτρεμιστική ομάδα ή την άλλη πλευρά να επιβληθεί με τη βία. Η αποστρατικοποίηση, που είχε περιγραφεί στις συμφωνίες Μακαρίου-Ντενκτάς και Κυπριανού-Ντενκτάς, αποτελεί διέξοδο. Η δημιουργία της Τ/Κ συνιστώσας-πολιτείας με αρμοδιότητες τοπικής διακυβέρνησης, αστυνόμευσης και δικαστικής εξουσίας αποτελεί ένα ακόμα εχέγγυο ασφάλειας για την Τ/Κ κοινότητα. Η αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων της Τουρκίας αποτελεί εχέγγυο ασφάλειας για την Ε/Κ κοινότητα.

Ο αναχρονισμός της Συνθήκης Εγγυήσεων (κατάλοιπο της περιόδου της αποικιοκρατίας που δεν υπάρχει πλέον σχεδόν πουθενά, με τρανταχτή εξαίρεση το Κόσοβο) πρέπει να καταργηθεί, και μαζί της η στρατιωτική παρουσία και τα όποια επεμβατικά δικαιώματα, ως το κοινό εχέγγυο ασφάλειας και για τις δύο κοινότητες. Η θέση που πήρε η Ελλάδα στο θέμα αυτό, αρνούμενη να συμμετέχει σε συνέχιση της Συνθήκης Εγγυήσεων και τη διατήρηση στρατευμάτων (ΕΛΔΥΚ, ΤΟΥΡΚΔΥΚ) είναι σαφής και ξεκάθαρη. Θέση που ασπάζονται και μια σειρά χώρες (Ρωσία, Γαλλία, κ.ά.) και διακρατικοί οργανισμοί (Ε.Ε. που δεν μπορεί να δεχθεί χώρα μέλος της να τελεί υπό κηδεμονία τρίτων χωρών μη μέλών της). Σε αυτά πρέπει σαφώς να μιλήσει και τοποθετηθεί για πρώτη φορά η Τουρκία.

Πολλά μπορεί να προταθούν ως αντιστάθμισμα. Παραδείγματος χάρην η δημιουργία διεθνούς αποτρεπτικής-αστυνομικής δύναμη σε μια αποστρατικοποιημένη Κύπρο (που θα αποτρέπει επεισόδια, εξωτερικές απειλές, και θα επιτηρεί την εφαρμογή των συμφωνηθέντων). Μια τέτοια δύναμη μπορεί να προκύψει από αλλαγή του ρόλου και των όρων εντολής της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Πρέπει να τονισθεί όπως και στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ η μη συμμετοχή προσωπικού από Τουρκία και Ελλάδα. Μια άλλη είναι η Ελληνική πρόταση για τριμερές σύμφωνο φιλίας και συνεργασίας Τουρκίας, Ελλάδας και Κύπρου.

Μεταβατική περίοδος

Η υλοποίηση των συμφωνηθέντων, εφόσον και όταν συμφωνηθούν, θα απαιτήσουν μια μεταβατική περίοδο εφαρμογής τους (αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων, αποστρατικοποίηση, εγκατάσταση διεθνούς αποτρεπτικής-αστυνομικής δύναμης). Τα χρονοδιαγράμματα πρέπει να είναι σύντομα και να μην γεννήσουν νέα προβλήματα. Σημαντικός εδώ ο ρόλος του ΣΑ του ΟΗΕ, που πρέπει με βάση τον Καταστατικό χάρτη να δώσει εγγυήσεις εφαρμογής τόσο της μεταβατικής περιόδου όσο και γενικότερα της λύσης.

Η Διάσκεψη στις 12 Ιανουαρίου, 2017 δεν είναι το τέλος της διαδικασίας, αλλά το ξεκίνημα για το ξετύλιγμα του κουβαριού σε αυτά τα πολύπλοκα θέματα. Δεν πρέπει να επιτραπεί να γίνουν οιεσδήποτε παρεκτροπές, και με επιμονή και υπομονή να εξασφαλισθεί η συμμόρφωση της Τουρκίας σε διεθνείς αρχές στις διακρατικές σχέσεις. Ακόμα και αν χρειαστεί η επανάληψη της.

_______________________________________________________________

* Ο Γεώργιος Μιχαηλίδης είναι ο Ε/Κ συντονιστής της Δικοινοτικής «Πλατφόρμας Ενωμένη Κύπρος» των Αποδήμων Κυπρίων (Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία, Γερμανία, Τσεχία, Αυστραλία) και συμμετέχει στις Κυπριακές παροικιακές οργανώσεις στην Ελλάδα. 

πηγή: H ΕΠΟΧΗ

Νίκος Αναστασιάδης: «Στόχος μας ήταν να ξεκινήσει ο διάλογος και αυτό επετεύχθη» (vid)

Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας μίλησε αποκλειστικά στο euronews και στη δημοσιογράφο Έφη Κουτσοκώστα για τη Διάσκεψη της Γενεύης, για τις προσδοκίες του για την επίλυση του Κυπριακού, αλλά και για την στάση Τουρκίας και Ελλάδας...

Ακολουθεί η συνέντευξη Αναστασιάδη στην Έφη Κουτσσοκώστα

euronews: Κύριε πρόεδρε ενώ είχαν καλλιεργηθεί πολύ υψηλές προσδοκίες για τη συγκεκριμένη διάσκεψη, τελικά καταλήξατε σε μια απόφαση επί του διαδικαστικού και σε ένα συμπέρασμα ότι μόνο η Ελληνοκυπριακή πλευρά ήρθε με μια ολοκληρωμένη πρόταση στο τραπέζι. Αυτό τι σημαίνει ότι οι άλλες πλευρές δεν επιθυμούν λύση;

Νίκος Αναστασιάδης: Πρώτον δεν ήρθαμε με τις υψηλότερες των προσδοκιών. Αυτό που επιδιώκαμε είναι να ξεκινήσει ο διάλογος και αυτό έχει επιτευχθεί. Πρώτον όσον αφορά τις εδαφικές αναπροσαρμογές με κατάθεση χάρτη, έστω και αν διαφωνούμε, αλλά είναι η πρώτη φορά που γίνεται κάτι ανάλογο. Όσον αφορά τις εγγυήσεις, για πρώτη φορά η Τουρκία συμμετέχει σε έναν διάλογο για κατάργηση των εγγυήσεων, αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων, μιλάμε για ένα διάλογο.

euronews: Στο θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων, που είναι και το μεγάλο αγκάθι στις διαπραγματεύσεις και είδαμε και πάλι τη μεγάλη διάσταση των απόψεων ανάμεσα στις δύο πλευρές. Ο Τούρκος πρόεδρος, ο κύριος Ερντογάν είπε ότι τα τουρκικά στρατεύματα δεν πρόκειται ποτέ να αποχωρήσουν από την Κύπρο και ότι η Τουρκία θα παραμείνει εγγυήτρια δύναμη στην Κύπρο. Είστε ακόμα αισιόδοξος ότι υπάρχει προοπτική λύσης;

Νίκος Αναστασιάδης: Θεωρώ ότι δεν θα πρέπει να κρίνουμε από τις δηλώσεις, όσο αρνητικές και αν είναι, αλλά από το αποτέλεσμα, το τελικό αποτέλεσμα. Αν θα παραμείνει η τουρκική θέση ως έχει, σημαίνει δεν επιθυμούν τη λύση, δεν επιδιώκουν τη λύση.

euronews: Είδαμε ότι η ΕΕ θέλει να έχει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαπραγμάτευση για τη λύση του Κυπριακού, κάτι το οποίο θέλετε και εσείς. Ωστόσο, και κρίνοντας από ένα επεισόδιο που μάθαμε ότι έγινε ανάμεσα στον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών και τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, η Τουρκία δεν το θέλει αυτό. Άρα πόσο μακρία μπορείτε να πάτε;

Νίκος Αναστασιάδης: Το επεισόδιο δεν έγινε επί της ουσίας, έγινε επί θεμάτων διαδικασίας, κατά πόσο θα πρέπει να είναι παρούσα, συμμετέχουσα, ως ενδιαφερόμενη, ως παρατηρητής, συνεπώς θεωρώ ότι δεν θα πρέπει να δώσουμε μεγάλη σημασία σε αυτό. Καταρχήν θα πρέπει να εκφράσω την απόλυτη ικανοποίησή μου, όχι μόνο για την παρουσία που συμβαίνει για πρώτη φορά, όπως πολύ σωστά έχετε επισημάνει, αλλά και τις παρεμβάσεις της ΕΕ, ότι ναι μεν δεν εμπλέκεται στο τι θα συμφωνηθεί μεταξύ των μερών, αλλά σίγουρα θέλει να έχει λόγο αν αυτό που θα συμφωνηθεί μεταξύ των δύο πλευρών είναι συμβατό όσον αφορά τις πτυχές της εσωτερικής διακυβέρνησης ή δομής του κράτους, να είναι συμβατό όσον αφορά τα θέματα ασφάλειας, μέσα στο πλαίσιο ασφάλειας, της πολιτικής ασφάλειας της ΕΕ.

euronews: Είναι θέμα μηνών ή ετών;

Νίκος Αναστασιάδης: Για μένα θα ήταν ημερών, αλλά δεν παραγνωρίζω τις δυσκολίες και συνεπώς αυτό που θα θελα να πω είναι το συντομότερο δυνατό, το ευτυχέστερο και το καλύτερο για τον Κυπριακό λαό γενικότερα.
πηγή: euronews

Νίκος Κοτζιάς: «Στα πόδια το έβαλαν αυτοί που έφυγαν. Εμείς είμαστε ακόμα εδώ»

Σκληρή απάντηση στην Άγκυρα έδωσε από την Γενεύη ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, απαντώντας στις κατηγορίες από τουρκικής πλευράς, ότι οι διαβουλεύσεις στη Διάσκεψη της Γενεύης διακόπησαν επειδή ζήτησε χρόνο η Αθήνα....

Σχολιάζοντας δήλωση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τη στάση της Ελλάδας στη Γενεύη, ο κ. Κοτζιάς σε έντονο ύφος απάντησε: «Την Παρασκευή, η τουρκική Αντιπροσωπεία εγκατέλειψε τη Γενεύη λέγοντας ότι είχε και άλλα σημαντικότερα πράγματα να κάνει, όπως να ασχοληθεί με το Συριακό και τη συνταγματική μεταρρύθμιση και ότι επιθυμούσε να γίνει μια μη οργανωμένη συζήτηση μεταξύ εμπειρογνωμόνων».

«Στα πόδια το έβαλαν αυτοί που έφυγαν. Εμείς είμαστε ακόμα εδώ», είπε με νόημα.

Για τα όσα έγιναν χθες στη Γενεύη ο Έλληνας ΥΠΕΞ δήλωσε ότι «βρισκόμαστε σε μια συνεχή διαπραγμάτευση και μάχη για μια δίκαιη λύση του Κυπριακού. Δίκαιη λύση του Κυπριακού σημαίνει, πριν απ’ όλα, απάλειψη των αιτιών που το προκάλεσαν, δηλαδή την κατοχή και την παρουσία κατοχικών στρατευμάτων και την ύπαρξη του συστήματος εγγυήσεων που παραβιάστηκε κατάφωρα. Θέλουμε λύση δίκαιη και όχι σαθρή», όπως είπε χαρακτηριστικά.

«Όπως ξέρετε», ανέφερε «είχαμε συμφωνήσει με όλα τα μέρη και με τον ΟΗΕ ότι η διαδικασία της διαπραγμάτευσης θα είναι «open ended», δηλαδή θα είναι ανοικτή και δεν θα σταματήσει εάν υπάρξει διακοπή».

«Σε αυτή τη βάση», συνέχισε, «συμφωνήσαμε να συνεχιστεί με τη μορφή συνομιλιών μεταξύ ειδικών και πιο συγκεκριμένα, από πλευράς ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, με μια αντιπροσωπεία υπό τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου. Η διαπραγμάτευση θα συγκληθεί εκ νέου την άλλη εβδομάδα και όταν θα ωριμάσουν οι συνθήκες, θα λάβει τη μορφή διϋπουργικής με τη συμμετοχή και άλλων εκπροσώπων». 

Καταλήγοντας, ο κ. Κοτζιάς εξέφρασε ικανοποίηση «που για πρώτη φορά στην ιστορία του Κυπριακού, κατά τις τελευταίες δεκαετίες, έχει τεθεί με σαφήνεια το θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας και αποτελεί, μάλιστα, ειδικό θέμα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Πρέπει δε να σας εξηγήσω ότι αποτρέψαμε μια μεθοδευμένη αποτυχία της διάσκεψης».

"Αποχώρηση του τουρκικού στρατού κατοχής με συνεχή ροή και συγκεκριμένη καταληκτική ημερομηνία", ζήτησε ο Ν. Κοτζιάς

Αποχώρηση του τουρκικού στρατού με συνεχή ροή και καταληκτική ημερομηνία υπό την ομπρέλα του ΟΗΕ, προτείνει ο Νίκος Κοτζιάς...

Την ανάγκη αποχώρησης του τουρκικού στρατού κατοχής με συνεχή ροή και συγκεκριμένη καταληκτική ημερομηνία, τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς λίγο πριν ξεκινήσει το δεύτερο μέρος της Διάσκεψης για το Κυπριακό στη Γενεύη.

Ο Ν. Κοτζιάς εξήγησε ότι πρότεινε να μπει αυτό το σχέδιο «υπό την ομπρέλα του ΟΗΕ, να υπάρξει μια ειδική ομάδα που να καταγράψει με ακρίβεια το μέγεθος του τουρκικού στρατού, αλλά και της ΕΛΔΥΚ- δεν έχουμε καμία αντίρρηση-, τον οπλισμό που έχει και τον τύπο του οπλισμού και να μπορεί αυτή η ομάδα κατόπιν - ο ΟΑΣΕ και ο ΟΗΕ έχουν μεγάλες εμπειρίες - να καταγράφει τη ροή αποχώρησης αυτών των ομάδων». 

"Νέα συνάντηση στις 23 Ιανουαρίου"

Επίσης, όπως είπε ο Ν. Κοτζιάς, στις 23 Ιανουαρίου αναμένεται ότι θα συναντηθούν και πάλι στη Γενεύη οι υπουργοί Εξωτερικών των τριών εγγυητριών δυνάμεων προκειμένου να συζητήσουν το θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων, είδηση η οποία αναμένεται να ανακοινωθεί από τον ΟΗΕ στο πνεύμα της θετικής κατεύθυνσης για την προώθηση της λύσης του Κυπριακού.

«Πιθανολογώ με όσα έχουν δείξει οι συζητήσεις μέχρι τώρα, ότι θα επιβεβαιωθεί η καταρχάς συμφωνία μας για τη δημιουργία μιας ομάδας με ειδικούς οι οποίοι θα ετοιμάσουν έναν κατάλογο ερωτήσεων, στη βάση του οποίου θα γίνει στις 23 του Γενάρη συνάντηση των ΥΠΕΞ με βάση αυτά τα ερωτήματα», είπε ο κ. Κοτζιάς και πρόσθεσε ότι επικεφαλής από την πλευρά του ελληνικού ΥΠΕΞ θα είναι ο γενικός γραμματέας του υπουργείου, πρέσβης Δημήτρης Παρασκευόπουλος.

Τα "αγκάθια" της διαπραγμάτευσης

Εστιάζοντας περαιτέρω στις συζητήσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια του πρώτου μέρους της Διάσκεψης, τόνισε ότι το κεντρικό πρόβλημα ως προς την απόκλιση απόψεων είναι το ζήτημα των εγγυήσεων και των παρεμβατικών δικαιωμάτων, υπογραμμίζοντας την ανάγκη κατάργησης του καθεστώτος αυτού.

«Θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε να φτιαχτεί -μια πιθανότητα είναι αυτή- μια διεθνής ομάδα που να παρατηρεί και να κάνει υπό το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ εκθέσεις για το πώς θα πηγαίνει η υλοποίηση των αποφάσεων», σημείωσε ο κ. Κοτζιάς και επισήμανε ότι «είναι φανερό ότι η δική μας πλευρά δεν θέλει παρεμβατικά δικαιώματα, και θέλει αποχώρηση του στρατού».

Tρίτο ελληνικό πρόγραμμα και χωρίς ΔΝΤ

Για τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είναι, θεωρητικά, εφικτή μια συνέχιση του τρίτου προγράμματος χωρίς το ΔΝΤ. «Τον ρόλο αυτό μπορεί να αναλάβει ο ESM, αλλά τότε τα συμπεφωνημένα θα έπρεπε να διασφαλιστούν πιο αποτελεσματικά». 

Από μια συνέντευξη εφ΄ όλης της ύλης με τον γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όπως αυτή που δημοσιεύεται την Παρασκευή στην γερμανική Süddeutsche Zeitung δεν θα μπορούσε να απουσιάζει το ζήτημα διαχείρισης της κρίσης στην Ελλάδα και ειδικότερα η συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα.

Για μια ακόμα φορά ο Β. Σόιμπλε επανέλαβε ότι οι κανόνες της ευρωζώνης δεν επιτρέπουν σε μια χώρα ή ομάδα χωρών να αναλάβουν τις οικονομικές υποχρεώσεις μιας άλλης, όπως συμβαίνει για παράδειγμα εντός Γερμανίας όπου τα πλούσια κρατίδια στηρίζουν με τα πλεονάσματά τους τα φτωχότερα. Αναφερόμενος στην Ελλάδα ο γερμανός υπουργός τόνισε ότι «επέλεξε έναν μακρύ και επίπονο δρόμο. Το 2015 αποφάσισε να συνεχίσει να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της ως μέλος της ευρωζώνης και να απορρίψει την εναλλακτική λύση που ήταν η αποχώρηση από το ευρώ. Τώρα εμείς πρέπει από την πλευρά μας να επιμείνουμε στην εφαρμογή των συμπεφωνημένων. Διαφορετικά το ευρώ δεν θα αντέξει στο χρόνο με την υπάρχουσα δομή. Εκτός αυτού θα ενταθούν, με απρόβλεπτες επιπτώσεις, οι αντιστάσεις κατά του ευρώ στο εσωτερικό μιας σειράς από χώρες της ευρωζώνης».

Αν αλλάξουν ριζικά τα δεδομένα θα χρειαστεί έγκριση της γερμανικής βουλής

Στο ερώτημα για ποιο λόγο η ευρωζώνη, αντί να διαιωνίζεται η αντιπαράθεση με το ΔΝΤ, δεν συνεχίζει μόνη της το τρίτο ελληνικό πρόγραμμα ο Β. Σόιμπλε απάντησε: «Σε περίπτωση που το Ταμείο αποχωρήσει, τότε οι Ευρωπαίοι ενδέχεται να καταλήξουν σε μια δική τους λύση εντός του ευρωπαϊκού νομισματικού συστήματος, όπως είχαμε προτείνει ήδη στην αρχή της ελληνικής κρίσης η τότε υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Κριστίν Λαγκάρντ και εγώ. Σε αυτή την περίπτωση όμως θα πρέπει οι Ευρωπαίοι να επιβάλλουν όσα συμφωνήθηκαν σαφώς πιο αποτελεσματικά».

Στο σχόλιο του δημοσιογράφου ότι όπως φαίνεται είναι εν τέλει εφικτή η συνέχιση του προγράμματος χωρίς το Ταμείο ο κ. Σόιμπλε τόνισε: «Το τωρινό πρόγραμμα προϋποθέτει τη συμμετοχή του ΔΝΤ. Αν συνεχίσουμε μόνοι μας τότε θα πρέπει να διασφαλίσουμε καλύτερα τα συμπεφωνημένα. Τον ρόλο αυτό μπορούμε να τον αναθέσουμε στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ESM). Σε αυτή την περίπτωση ωστόσο έχουμε να κάνουμε με εντελώς νέα δεδομένα και θα έπρεπε να διασφαλίσουμε προηγουμένως την έγκριση της γερμανικής βουλής».

Στο ερώτημα τέλος αν μια αποχώρηση του Ταμείου θα προκαλούσε τριγμούς στην γερμανική πολιτική σκηνή και κυρίως το εσωτερικό των συντηρητικών κομμάτων, ο Β. Σόιμπλε απάντησε: «Δεν θα προκαλέσει προβλήματα, διότι εμείς τηρούμε τις δεσμεύσεις μας. Σε περίπτωση όμως που δεν τηρηθούν οι δεσμεύσεις από άλλους τότε το τρέχων πρόγραμμα θα τερματιστεί και θα απαιτηθούν νέες διαπραγματεύσεις».
SZ / Στέφανος Γεωργακόπουλος

Ο Γ. Παπανδρέου επιστρέφει στο ΠΑΣΟΚ μέσω της Δημοκρατικής Συμπαράταξης!

Τη συμμετοχή του ΚΙΔΗΣΟ στη Δημοκρατική Συμπαράταξη επιβεβαίωσε και η κοινή δήλωση Γ. Παπανδρέου - Φ. Γεννηματά. Σε αυτή όμως ξεκαθαρίζεται ότι το κόμμα του Γ. Παπανδρέου θα διατηρήσει την πολιτική και οργανωτική του αυτοτέλεια...

Επισφραγίστηκε η συνεργασία του Γιώργου Παπανδρέου και της Φώφης Γεννηματά μετά τη συνάντηση που είχαν στο γραφείο της προέδρου του ΠΑΣΟΚ στη Βουλή.

Το ΚΙΔΗΣΟ (Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών), το κόμμα του Γιώργου Παπανδρέου, θα ενταχθεί στη Δημοκρατική Συμπαράταξη, όπως η ΔΗΜΑΡ, διατηρώντας δηλαδή την πολιτική και οργανωτική αυτονομία του.

Την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται να υπάρξει κοινή συνάντηση των τεσσάρων επικεφαλής των κομμάτων που συμμετέχουν στο σχήμα (Φώφη Γεννηματά, Θανάσης Θεοχαρόπουλος, Γιάννης Τούντας [Κίνηση Πολιτών για τη Σοσιαλδημοκρατία] και Γιώργος Παπανδρέου), προκειμένου να εξετάσουν πώς θα προχωρήσει η συνεργασία, αλλά και πώς θα συμμετάσχουν τα στελέχη του ΚΙΔΗΣΟ στα όργανα της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, τα οποία θα χρειαστεί να διευρυνθούν.

Οι εξελίξεις με την συμμετοχή του ΚΙΔΗΣΟ στη Δημοκρατική Συμπαράταξη έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, οι οποίες αναμένεται να εκδηλωθούν και στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος. Το ενδιαφέρον πλέον στρέφεται στη στάση που θα κρατήσει ο Ευάγγελος Βενιζέλος.

Στην κοινή ανακοίνωση που εκδόθηκε για την επισημοποίηση της συμφωνίας οι Γιώργος Παπανδρέου και Φώφη Γεννηματά αναφέρουν πως «το ΚΙΔΗΣΟ θα συμμετάσχει στη Δημοκρατική Συμπαράταξη, στην προσπάθεια ενίσχυσης και ενοποίησης του χώρου, διατηρώντας τη δική του διακριτή φυσιογνωμία, διατηρώντας την πολιτική και οργανωτική του αυτοτέλεια, όπως άλλωστε και οι άλλες συμπράττουσες πολιτικές δυνάμεις».

«Η χώρα πρέπει επί τέλους να αποκτήσει προοπτική εξόδου από την κρίση και για αυτό χρειάζεται ένα καλά συγκροτημένο σχέδιο προοδευτικών αλλαγών στην παραγωγή, στο κράτος, στους θεσμούς, στο πολιτικό σύστημα», αναφέρουν και συνεχίζουν:

«Για να υπηρετηθεί η ανάγκη αυτή, απαιτείται να αποκτήσουν κρίσιμο πολιτικό βάρος οι προοδευτικές δυνάμεις, οι δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού, δηλαδή απαιτείται να υπερβούν τη σημερινή αρνητική κατάσταση του πολυκερματισμού τους. Μια συμπαγής, μέσα στην πολυμορφία της, και ισχυρή Κεντροαριστερά μπορεί να ωθήσει προς τις αναγκαίες προοδευτικές και δημοκρατικές αλλαγές που έχει ανάγκη η χώρα, αφενός, όπως και να ωθήσει σε συνέργειες ευρύτερες πολιτικές δυνάμεις στο πλαίσιο της εθνικής προσπάθειας να μπει τέλος στην κρίση, αφετέρου».

Όπως υπογραμμίζουν, εκφράζουν την «κοινή βούληση να συμπράξουν και να συνεργαστούν για την ανασύνταξη και την ενότητα της ευρείας δημοκρατικής παράταξης, για την ανασύνταξη και την ενότητα των δυνάμεων του δημοκρατικού σοσιαλισμού, της μεταρρυθμιστικής αριστεράς, της οικολογίας και του πολιτικού φιλελευθερισμού».

«Τα περαιτέρω διαδικαστικά και οργανωτικά βήματα της συνεργασίας θα εξειδικευθούν σύντομα, αφού προηγουμένως συζητηθούν στα πολιτικά όργανα της Δημοκρατικής Συμπαράταξης και του Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών», καταλήγουν οι δυο πρόεδροι.