ΟΠΑΠ: Τα «φρουτάκια» στην Ελλάδα, οι μετοχές στο Λιχτενστάιν!

Την ώρα που η ΟΠΑΠ ΑΕ ετοιμάζεται να γεμίσει τις γειτονιές της Ελλάδας με μικρά καζίνα, αναπάντητα μένουν τα ερωτήματα για τη μεταβίβαση των μετοχών της εταιρείας που ελέγχει το 33% του ΟΠΑΠ σε ένα αγνώστου ταυτότητας ίδρυμα στο Λιχτενστάιν, σημειώνει χαρακτηριστικά σε άρθρο του στο UNFOLLOW  ο Παναγιώτης Θεοδωρόπουλος...


Η ΟΠΑΠ ΑΕ γεμίζει τις πόλεις της χώρας με «φρουτάκια». Οι πρώτες «ουρές» πολιτών που σπεύδουν να αγοράσουν «ελπίδα» και κέρδη από το νέο εθιστικό τζόγο που με τη βούλα του κράτους μπαίνει σε κάθε γειτονιά της Ελλάδας είναι γεγονός. Την ίδια ώρα που οι Έλληνες έσπευσαν να καταθέσουν τα χρήματα τους στο ιδιωτικό μονοπώλιο του τζόγου, οι μέτοχοι της εταιρείας ολοκλήρωσαν την μεταβίβαση των μετοχών της Emma Delta Variable Capital Investment Company Ltd, η οποία ελέγχει το 33% του ΟΠΑΠ, σε ένα «ίδρυμα» με έδρα το Λιχτενστάιν, χωρίς μετόχους, και με άγνωστους δικαιούχους και διασυνδέσεις!

Ειδικότερα, σύμφωνα με την ανακοίνωση που έκανε η ίδια η ΟΠΑΠ ΑΕ προς τη διοίκηση του Χρηματιστηρίου Αθηνών: «Κατόπιν σχετικής ενημέρωσης την οποία έλαβε από τη “Valea Foundation” την 01.02.2017 ότι, ως αποτέλεσμα μεταβίβασης μετοχών, το “Valea Foundation” ελέγχει έμμεσα την Emma Delta Variable Capital Investment Company Ltd, η οποία με τη σειρά ελέγχει έμμεσα τα δικαιώματα ψήφου που ενσωματώνονται στο 33% των μετοχών της εταιρείας (δηλαδή συνολικά 105.270.000 δικαιώματα ψήφου ενσωματωμένα σε μετοχές της Εταιρείας). Η ημερομηνία κατά την οποία ολοκληρώθηκε η συναλλαγή ήταν 30.01.2017». Και στην ανακοίνωση υποσημειώνεται ότι: «Η VALEA FOUNDATION είναι ο μοναδικός μέτοχος της VALEA HOLDING AG. Η VALEA FOUNDATION δεν έχει μετόχους και δεν ελέγχεται από κανένα πρόσωπο. H VALEA HOLDING AG είναι ο μοναδικός μέτοχος της KKCG HOLDING AG. Η KKCG HOLDING AG είναι ο μοναδικός μέτοχος της KKCG AG. Η KKCG AG κατέχει άμεσα το 75% των μετοχών και των δικαιωμάτων ψήφου του SAZKA Group a.s. και ασκεί από κοινού έλεγχο στο SAZKA Group a.s. μαζί με την ΕΜΜΑ GAMMA LIMITED στην οποία τελικός ελέγχων είναι ο κ. Jiri Smejc. Η SAZKA Group a.s. κατέχει το 66,7% των μετοχών και των δικαιωμάτων ψήφου της Emma Delta Management Ltd, ενώ το υπόλοιπο 33,3% ελέγχεται από τον κ. Γεώργιο Μελισσανίδη μέσω της εταιρείας Georgiella Holdings Co. Limited, σύμφωνα με το έντυπο γνωστοποίησης TR1 της 29.07.2014. Η Emma Delta Management Ltd είναι η μόνη εταιρεία που κατέχει δικαιώματα ψήφου στην Emma Delta Variable Capital Investment Company Ltd, η οποία είναι ο μοναδικός μέτοχος της Emma Delta Hellenic Holdings Ltd, η οποία κατέχει το 33% των μετοχών και των δικαιωμάτων ψήφου της ΟΠΑΠ Α.Ε.».

Αυτό που αποδεικνύεται από αυτό τον κυκεώνα εταιρικών σχέσεων και μεταβιβάσεων είναι ότι τα αφεντικά του ΟΠΑΠ την «έκαναν» για το Λιχτενστάιν, αυτό τον ιδιότυπο και ανεξέλεγκτο φορολογικό παράδεισο στην Ευρώπη. Μάλιστα. το «ίδρυμα» Valea Foundation. στο οποίο μεταβιβάστηκαν οι μετοχές της Emma Delta, «δεν έχει μετόχους, ούτε ελέγχεται από κανέναν»!

Όμως, τα προβλήματα δεν περιορίζονται απλώς στην μεταβίβαση του ελέγχου σε μια εταιρική οντότητα σε έναν φορολογικό παράδεισο. Μια ματιά στην ιστοσελίδα με τις σχετικές αποκαλύψεις για τα Panama Papers, όπου καταγράφεται ένας κυκεώνας off-shore εταιριών, εντοπίζει και μια εταιρεία με παρεμφερές όνομα, τη Valea Goodwill Foundation. Μπορεί φυσικά να πρόκειται για «τυχαία συνωνυμία». Μπορεί όμως και όχι. Μήπως, όμως, οι ιθύνοντες του χρηματιστηρίου και των εποπτικών αρχών που έφαγαν «αμάσητη» πριν από τις τρεις μήνες, την ανακοίνωση της μεταφορά των μετοχών, θα έπρεπε να ελέγξουν το παρελθόν των συγκεκριμένων εταιρειών; Γνωρίζει η αρμόδια Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ποιοι είναι οι δικαιούχοι της Valea Foundation, η οποία πλέον ελέγχει την ΟΠΑΠ ΑΕ;

Και το πράγμα γίνεται πιο σοβαρό γιατί πρόκειται για τη μεταβίβαση των μετοχών μιας από τις πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις της χώρας, σε ένα ίδρυμα που, σύμφωνα με τη νομοθεσία του Λιχτενστάιν, δεν έχει μετόχους, αλλά δικηγόρους και διαχειριστές, ιδρυτές και δικαιούχους. Άραγε οι ιδρυτές και οι δικαιούχοι του Valea Foundation είναι οι ίδιοι γνωστοί μέτοχοι της ΟΠΑΠ, δηλαδή οι Τσέχοι επενδυτές και οικογένεια Μελισσανίδη ή κάποιοι άλλοι αγνώστων στοιχείων; Άραγε σχετίζεται η Valea Foundation με έδρα το Λιχτενστάιν με τη Valea Goodwill Foundation που βρέθηκε στις λίστες των Panama Papers;

Η δημιουργία μιας offshore εταιρείας και η μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων, μετοχών, κεφαλαίων και άλλων εταιρειών σε αυτήν, είναι γνωστό ότι δεν αντιβαίνει σε κανέναν νόμο. Ωστόσο εδώ δεν μιλάμε για μια οποιαδήποτε εταιρεία. Αλλά για το εγχώριο μονοπώλιο του τζόγου.

Η απόφαση της Emma Delta να μεταφέρει τις μετοχές της σε εταιρεία με έδρα το Λιχτενστάιν δεν έγινε σε τυχαίο χρόνο. Φυσικά, οι φορολογικές ελαφρύνσεις που θα απολαμβάνει πλέον η εταιρεία που ελέγχει τον ΟΠΑΠ – σε βάρος φυσικά των κρατικών ταμείων – σίγουρα αποτελούν δέλεαρ. Είναι, όμως, το μοναδικό; Πολύ σύντομα όπως προαναφέραμε η Ελλάδα θα μετατραπεί σε «φρουτοπία». Με βάση το νέο κανονισμό της ΕΕΕΠ για τα φρουτάκια, ο καθένας μπορεί να τζογάρει χωρίς όριο επί της ουσίας όσα χρήματα επιθυμεί, χωρίς πραγματική ταυτοποίηση του ποιοι είναι οι παίκτες, αφού απαλείφθηκε ο όρος της αναγραφής του ΑΦΜ στην κάρτα του παίκτη, και με ορατό τον κίνδυνο να αξιοποιηθούν τα καταστήματα με «φρουτάκια» για το ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος. Ο ΟΠΑΠ πλέον έχοντας αποκτήσει ιδιαίτερα ευνοϊκή μεταχείριση από τον ρυθμιστή, την ΕΕΕΠ, μετά την μεταβολή της στάσης της τελευταίας στον κανονισμό για τα φρουτάκια, ανοίγει τα πανιά του.

Τι έχουμε λοιπόν εδώ; Μια offshore στον έλεγχο της οποίας περνάει το εγχώριο μονοπώλιο του τζόγου. Το γνωστό για τα οικονομικά σκάνδαλα Λιχτενστάιν. Ένα νέο παιχνίδι τα «φρουτάκια» που προσθέσει στους παίκτες «φορολογική ανωνυμία». Μαζεύονται πολλά και ο νοών νοείται…

Ταυτόχρονα, αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Χαράλαμπος Βουρλιώτης απέστειλε την υπ’ αριθμ. 4/2017 εγκύκλιο προς τους εισαγγελείς Εφετών και Πρωτοδικών της χώρας με την οποία ζητά τον ορισμό εισαγγελέων για τον παράνομο στοιχηματισμό και την διεξαγωγή τυχερών παιγνίων χωρίς άδεια. Η ορθή κίνηση του αντεισαγγελέα, την οποία ζητούν εδώ και πολλά χρόνια πλήθος φορέων, ήρθε παραμονές της επέκτασης του δικτύου των νόμιμων «κουλοχέρηδων» του ΟΠΑΠ.

Όπως αναφέρει ο κ. Βουρλιώτης στην εγκύκλιο του, «έχει προσλάβει μεγάλες διαστάσεις και αποτελεί όχι μόνο εστία διαφθοράς και εκμαυλισμού συνειδήσεων, αλλά και πύλη σοβαρής οικονομικής αιμορραγίας για τα έσοδα του κράτους από την απώλεια φόρων, το ποσό των οποίων, σε ετήσια βάση, προσεγγίζει το 1.500.000.000 ευρώ, το φαινόμενο του παράνομου στοιχηματισμού και της διοργάνωσης και διεξαγωγής τυχερών παιγνίων με παιγνιομηχανήματα ή μέσω του διαδικτύου, χωρίς την απαιτούμενη προς τούτο άδεια».

Μάλιστα, ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου με την εγκύκλιό του καλεί ουσιαστικά σε κάθε περιοχή να υπάρχει και ένας εισαγγελέας ειδικά για τον τζόγο. Όπως αναφέρει σχετικά, «σε συνεννόηση με τους διευθύνοντες τις Εισαγγελίες Πρωτοδικών της περιφέρειάς σας, να οριστεί εισαγγελικός λειτουργός, ο οποίος θα εποπτεύει τους διενεργούμενους από τις αστυνομικές αρχές ελέγχους, οι οποίοι θα πρέπει να διενεργούνται συχνά και κατά τρόπο συστηματικό.»

Ο νέος εισαγγελέας κατά του τζόγου, σε συνεργασία με την αστυνομία, θα πραγματοποιεί ελέγχους σε internet καφέ και σε όσους χώρους ψυχαγωγίας έχουν εγκατασταθεί παιχνιδομηχανήματα και ηλεκτρονικοί υπολογιστές.

Το πρόβλημα του παράνομου τζόγου και των επιπτώσεών του ιδίως ως προς την απώλεια φορολογικών εσόδων είναι γνωστό. Όμως, όταν ο κ. Βουρλιώτης στην εγκύκλιό του κάνει λόγο περί «εστιών διαφθοράς» και «εκμαυλισμού συνειδήσεων», αυτό δεν θα πρέπει να περιοριστεί μόνο στους χώρους που στεγάζουν τον παράνομο τζόγο. Δυστυχώς, αυτά θα αφορούν και τον νόμιμο τζόγο. Ο τρόπος που μεθοδεύεται η ανάπτυξη των καταστημάτων με τα νόμιμα «φρουτάκια» από τη μεριά των μεγαλομετόχων της ΟΠΑΠ ΑΕ παραπέμπει σε ανάλογες καταστάσεις.

Την ίδια στιγμή, η ΟΠΑΠ ΑΕ, πατώντας πάνω στο νέο Κανονισμό λειτουργίας των πρακτορείων, «οργώνει» τη χώρα και απαιτεί από τους πράκτορες που την υπέγραψαν να συμμορφωθούν με τις επιταγές της νέας εποχής. Διεύρυνε έμμεσα το ωράριο των πρακτορείων, αφού επέκτεινε τη λειτουργία του τυχερού παιγνίου «Κινο» μέχρι τις 12 τα μεσάνυχτα. Καλεί τους πράκτορες να προχωρήσουν σε αλλαγές στο εσωτερικό των καταστημάτων τους, με έξοδα που βαραίνουν τους ίδιους, προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της εταιρείας. Εντείνει τις υπόγειες πιέσεις στους πράκτορες που δεν έχουν υπογράψει ακόμα τη σχετική σύμβαση, προκειμένου να «σπάσει» ένα μικρό αλλά δυναμικό μέτωπο που έχει στηθεί απέναντι της.

Υπενθυμίζουμε ότι 11 ενώσεις της Βορείου Ελλάδας, διαφώνησαν με τη γραμμή της Ομοσπονδίας Πρακτόρων και εφαρμόζοντας την απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Πρακτόρων του Δεκεμβρίου κατέθεσαν αίτηση ακύρωσης στο ΣτΕ της νέας σύμβασης πρακτόρευσης. Η προσφυγή κατά του Κανονισμού Πρακτόρων στο ΣτΕ, σύμφωνα με τους πράκτορες αλλά και έμπειρους νομικούς, θεωρείται βέβαιο ότι θα δικαιωθεί και ο νέος κανονισμός μαζί με τις συμβάσεις θα ακυρωθεί.

Μπροστά στους κινδύνους που διαφαίνονται στον ορίζοντα, η ΟΠΑΠ ΑΕ, έχει ξεκινήσει ένα επικοινωνιακό πόλεμο. Με την συνδρομή πολλών ΜΜΕ, τα οποία τροφοδοτεί με διαφήμιση, επιδιώκει να εμφανίσει το νέο επενδυτικό της σχέδιο μέχρι το 2020, ως «αφετηρία» για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας που με τη σειρά τους θα φέρουν αύξηση του τζίρου και άρα και μεγαλύτερα έσοδα στα κρατικά και ασφαλιστικά ταμεία. Η πραγματικότητα, βέβαια, είναι ότι πολύ σύντομα το δίκτυο καταστημάτων της ΟΠΑΠ ΑΕ θα συρρικνωθεί, αφού μια σειρά πρακτόρων θα εξαναγκαστούν να αποχωρήσουν, είτε λόγω οικονομικής αδυναμίας να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις, είτε επειδή θα τους αφαιρεθεί η άδεια μέχρι το Φεβρουάριο του 2018, αφού δεν υπέγραψαν τη νέα σύμβαση.

Μαζί με τις υποσχέσεις περί ανάπτυξης, η ΟΠΑΠ ΑΕ, επιχειρεί να φιλοτεχνήσει και το «κοινωνικό» προφίλ της. Έτσι πρόσφατα προχώρησε στην ανακαίνιση δύο ορόφων στα δύο μεγαλύτερα παιδιατρικά νοσοκομεία της χώρας μας «Η Αγία Σοφία» και «Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού». Οι νέες πτέρυγες παραδόθηκαν τη Δευτέρα 15 Μαΐου 2017, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου και του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμου.

Τώρα που ο ΟΠΑΠ άνοιξε πανιά για Λιχνενστάιν, χρειάζεται να αφήσει πίσω κάτι και για τους ιθαγενείς…

Παναγιώτης Θεοδωρόπουλος/UNFOLLOW

Aλέξης Μητρόπουλος: Ο Σόιμπλε σέρνει την κυβέρνηση σε βέβαιη ταπείνωση!

«Ο Σόιμπλε σέρνει την κυβέρνηση σε βέβαιη ταπείνωση. Ταφόπλακα για την ελάφρυνση του χρέους το Eurogroup της 25-5-2016. Ιδού το μοιραίο κείμενο που έχει υπογράψει η κυβέρνηση», τονίζει ο Αλέξης Μητρόπουλος σε σχετική ανακοίνωσή της ΕΝΥΠΕΚΚ...

 
Η αποκάλυψη των διαλόγων κατά το πρόσφατο Eurogroup της 22-5-2017, που διέψευσε παταγωδώς όλες τις προσδοκίες της κυβέρνησης, κατέδειξε ότι το ζήτημα του χρέους είχε χαθεί οριστικώς, ήδη από τον Μάιο του 2016, δηλαδή από το Eurogroup της 25-5-2016!

Την απόφαση αυτού του Eurogroup επικαλείται όλο το προηγούμενο διάστημα ο κ. Σόιμπλε. Αυτό επικαλέστηκε και στο πρόσφατο Eurogroup της 22-5-2017 και τίναξε τη σύσκεψη «στον αέρα», δηλώνοντας χαρακτηριστικά, όπως εκ των υστέρων αποκαλύφθηκε, ότι «Δεν μπορώ να διαπραγματευτώ μια καινούργια εντολή. Άρα η βάση μας πρέπει να είναι αυτή» (εννοεί του Μαΐου 2016).

Η κυβέρνηση σύρεται με δική της ευθύνη σε νέα βέβαιη ταπείνωση, αφού αυτή ήταν που:
  1. Αναγνώρισε ολόκληρο το χρέος ως νόμιμο και οφειλόμενο με την απόφαση της 12-7-2015! 
  2. Υποσχέθηκε με την ίδια απόφαση την έγκαιρη και ολοσχερή εξόφλησή του!
  3. Παραιτήθηκε ρητά και αμετάκλητα από την ονομαστική διαγραφή του και
  4. Υποθήκευσε τον εθνικό πλούτο ως εγγύηση προς τους δανειστές για την εξόφλησή τους!
Με τέτοια κυβέρνηση η χώρα οδηγείται σε νέα ταπείνωση!

Η υπογραφή της απόφασης του Eurogroup της 25-5-2016 και από τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών κ.Τσακαλώτο, έβαλε ταφόπλακα στο ζήτημα μιας επωφελούς ελάφρυνσης του χρέους υπέρ του λαού. Όπως τα βραχυπρόθεσμα, έτσι και τα μεσοπρόθεσμα μέτρα που τυχόν ληφθούν στα πλαίσια της συμφωνίας του Μαΐου 2016, θα είναι μόνο επ’ωφελεία των δανειστών.

Η κυβέρνηση οφείλει να ενημερώσει τον λαό άμεσα.

Οφείλει να συνεννοηθεί και με τα άλλα κόμματα του μνημονιακού τόξου που είναι το ίδιο συνυπεύθυνα για το εθνικό αδιέξοδο.

Οφείλει να αναζητήσει λύσεις υπέρβασης, αν μπορεί. Άλλως ο δρόμος της παραίτησής της και των εκλογών είναι η μόνη λύση!

Ιδού το κείμενο!


«To Εurogroup καλωσορίζει το Staff-level agreement που συμφωνήθηκε μεταξύ της Ελλάδας και των θεσμών. Παράλληλα το Eurogroup τονίζει με ικανοποίηση τη συμφωνία μεταξύ των ελληνικών αρχών και των θεσμών για τον προληπτικό μηχανισμό, όπως συμφωνήθηκε στο ανακοινωθέν της 9ης Μαΐου και ειδικότερα την πιθανή υιοθέτηση μόνιμων διαρθρωτικών μέτρων (σ.σ. δημοσιονομικός κόφτης), συμπεριλαμβανομένων μέτρων για τα έσοδα, που θα συμφωνηθούν με τους θεσμούς.

Αυτός παρέχει περαιτέρω διασφαλίσεις ότι η Ελλάδα θα επιτύχει τους στόχους του ESM για τα πρωτογενή πλεονάσματα (3,5% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα).

Παράλληλα το Eurogroup καλωσορίζει την νομοθέτηση από την ελληνική βουλή των περισσότερων prior actions της πρώτης αξιολόγησης και ιδιαίτερα την υιοθέτηση παραμετρικών δημοσιονομικών μέτρων που αντιστοιχούν στο 3% του ΑΕΠ που θα επιτρέψουν να επιτευχθούν οι στόχοι του 2018, αλλά και το άνοιγμα της αγοράς για την πώληση δανείων, όπως επίσης την δημιουργία του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων που θα είναι πλήρως ανεξάρτητο.

Το Eurogroup έδωσε εντολή στο EWG να επιβεβαιώσει τις επόμενες ημέρες την πλήρη εφαρμογή όλων των προαπαιτουμένων και ειδικότερα τις διορθώσεις στη νομοθεσία για το άνοιγμα της αγοράς πώλησης δανείων, της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης αλλά και την ολοκλήρωση όλων των προαπαιτούμενων από το μέτωπο των αποκρατικοποιήσεων.

Μετά την πλήρη εφαρμογή όλων των προαπαιτούμενων και υπό την αίρεση της έγκρισης από τα εθνικά κοινοβούλια το ESM αναμένεται να εγκρίνει το συμπληρωματικό ΜοU και την δεύτερη δόση του προγράμματος.

Η δεύτερη δόση του προγράμματος ανέρχεται στα 10,3 δισ. ευρώ και θα δοθεί στην Ελλάδα σε δόσεις, η πρώτη εκ των οποίων θα καταβληθεί τον Ιούνιο (7,5 δισ.) ώστε να καλύψει ανάγκες εξυπηρέτησης χρέους αλλά και να επιτρέψει την αρχική κάλυψη καθυστερούμενων οφειλών ως μέσου για την στήριξη της πραγματικής οικονομίας (σ.σ. ληξιπρόθεσμα χρέη Δημοσίου).

Οι επόμενες δόσεις που θα καταβληθούν για την κάλυψη καθυστερούμενων οφειλών και την κάλυψη περαιτέρω υποχρεώσεων για το χρέος θα καταβληθούν μετά το καλοκαίρι.

Οι δόσεις για την εκκαθάριση οφειλών θα είναι υπό την αίρεση αναφοράς των ευρωπαϊκών θεσμών για την πορεία της εκκαθάρισης. Οι δόσεις για την περαιτέρω εξυπηρέτηση του χρέους θα σχετίζονται με ορόσημαπου αφορούν τις ιδιωτικοποιήσεις, συμπεριλαμβανομένου του νέου Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων, της εταιρικής διακυβέρνησης στις τράπεζες, τη ΓΓΔΕ, τον ενεργειακό κλάδο. Tα ορόσημα θα αξιολογηθούν από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και θα επαληθευτούν από το EWG και το ESM.

Σε συνέχεια της ανακοίνωσης της 9ης Μαίου και υπό την προοπτική της πλήρους ολοκλήρωσης όλων των προαπαιτούμενων από την Ελλάδα και την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, το Eurogroup εξέτασε τη βιωσιμότητα του ελληνικού δημοσίου χρέους.

To Εurogroup αξιολόγησε τη βιωσιμότητα του χρέους σε σχέση με το δείκτη των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών (GFN): Με βάση το κύριο σενάριο αυτές οι δαπάνες θα πρέπει να παραμείνουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος μεσοπρόθεσμα και ακολούθως κάτω από το 20% του ΑΕΠ.

Το Eurogroup τονίζει το μεσοπρόθεσμο στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ για το 2018 και υπογραμμίζει την τη σημασία μιας δημοσιονομικής πορείας σε συνάφεια με τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις στο πλαίσιο της ΕΕ.

To Εurogroup θυμίζει τις παρακάτω γενικές κατευθυντήριες αρχές για πιθανά επιπρόσθετα μέτρα για το χρέος που συμφωνήθηκαν στις 9 Μαΐου:
  1. Τη διευκόλυνση πρόσβασης στις αγορές για να αναπληρωθεί το κρατικό χρέος με ιδιωτικό
  2. Την εξομάλυνση του προφίλ πληρωμών
  3. Kίνητρα για τη διαδικασία αναπροσαρμογής ακόμα και μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος
  4. Ευελιξία για αβέβαιες εξελίξεις στην αύξηση του ΑΕΠ και τα επιτόκια στο μέλλον.
Στις 9 Μαΐου το Eurogroup επαναβεβαίωσε ότι το ονομαστικό κούρεμα εξαιρείται και πως όλα τα μέτρα που θα αναληφθούν θα ευθυγραμμίζονται με τους νόμους της ΕΕ και των ESM και EFSF.

Με γνώμονα αυτές τις αρχές και υπό την προϋπόθεση ολοκλήρωσης του τεχνικού μέρους της όλης εργασίας από το EWG, το Eurogroup συμφώνησε σήμερα σε ένα πακέτο μέτρων για το χρέος, τα οποία θα εφαρμοστούν σταδιακά, ώστε να καλύψουν τις μικτές χρηματοδοτικές ανάγκες και θα είναι προκαθορισμένα πλήρως ευθυγραμμισμένο με το πρόγραμμα του ESM.

Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, το Eurogroup συμφωνεί σε ένα πρώτο πακέτο μέτρων, που θα τεθεί σε εφαρμογή μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης έως και το τέλος του προγράμματος και θα περιλαμβάνουν:

– Χαλάρωση του «προφίλ» αποπληρωμών των δανείων του EFSF βάσει των τρέχοντων σταθμισμένων ωριμάνσεων

– Χρήση της διευρυμένης στρατηγικής χρηματοδότησης των ESM/EFSF για να μειωθεί ο κίνδυνος των επιτοκίων χωρίς να επιβαρύνονται οικονομικά οι χώρες που συμμετείχαν αρχικά στο πρόγραμμα

– Επιβολή ορίου στην αύξηση επιτοκιακού περιθωρίου που αφορούν την επαναγορά χρέους του 2ου ελληνικού προγράμματος για το 2017.

Το Eurogroup ζήτησε από τις διοικήσεις ESM και EFSF να θέσουν σε εφαρμογή αυτά τα μέτρα βάσει των κανονισμών τους, αφού έχει γίνει πρώτα προπαρασκευαστική εργασία από το EWG και όπου κριθεί απαραίτητο, να προετοιμαστεί η λήψη αποφάσεων από τα αρμόδια όργανα των ESM και EFSF.

Η απόφαση για τη χαλάρωση του προφίλ πληρωμών των δανείων του EFSF και της μείωσης του κινδύνου των επιτοκίων είναι δράσεις που πρέπει να αναληφθούν κατά προτεραιότητα.
Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, το Eurogroup αναμένει την πιθανή εφαρμογή του δεύτερου μέρους των προαπαιτούμενων μέτρων, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος του ESM.

Αυτά τα μέτρα θα τεθούν σε εφαρμογή εάν η επικαιροποιημένη ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους την οποία θα συντάξουν οι θεσμοί στο τέλος του προγράμματος δείξει ότι είναι απαραίτητα ώστε να επιτευχθεί το όριο του GFN. Tα μέτρα υπόκεινται στη θετική αξιολόγηση των θεσμών και του Eurogroup για την εφαρμογή του προγράμματος.

-Κατάργηση της αύξησης
του επιτοκιακού περιθωρίου για την αποπληρωμή της δόσης για το χρέος του 2018.

-Χρήση των κερδών του 2014 από τα ελληνικά ομόλογα από τον λογαριασμό του ESM, την παροχή στην Ελλάδα των κερδών από ANFA και SMPs (από το δημοσιονομικό έτος 2017) και την χρήση τους ως «μαξιλάρι» για τη μείωση των μελλοντικών χρηματοδοτικών αναγκών,

-Διαχείριση παθητικού-πρόωρη μερική αποπληρωμή των υπαρχόντων επισήμων δανείων προς την Ελλάδα, με μείωση του επιτοκιακού κόστους και επέκτασης της περιόδου ωρίμανσης.

-Εφόσον απαιτηθεί αναδιάρθρωση για ορισμένα δάνεια του ESFF (π.χ. παράταση του χρόνου αποπληρωμής, αναδιάρθρωση των αποσβέσεων του EFSF και της επιτοκιακής διαφοράς) ώστε το ύψος του GFN να παραμείνει στο επίπεδο που έχει ορισθεί, για να είναι σύμφωνο το ΔΝΤ αλλά χωρίς εξτρά επιβάρυνση του EFSF ή των κρατών που συμμετείχαν αρχικά στο πρόγραμμα.

Μακροπρόθεσμα το Eurogroup είναι πεπεισμένο ότι η εφαρμογή αυτής της συμφωνίας στα βασικά χαρακτηριστικά για το χρέος, μαζί με την επιτυχημένη ολοκλήρωση του προγράμματος από την Ελλάδα και την επίτευξη των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα, θα φέρει το ελληνικό χρέος σε βιώσιμο μονοπάτι τόσο σε μεσοπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα και θα επιτρέψει τη σταδιακή επιστροφή στις αγορές.

Την ίδια στιγμή το Eurogroup συμφωνεί σε έναν προληπτικό μηχανισμό για το χρέος που θα τεθεί σε εφαρμογή μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος και θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του χρέους σε μακροχρόνιο ορίζοντα ακόμη και στην περίπτωση που υπάρξει το χειρότερο σενάριο.

Το Eurogroup θα εξετάσει την ενεργοποίηση του μηχανισμού εάν χρειαστούν επιπλέον μέτρα για το χρέος ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι για τις χρηματοδοτικές ανάγκες. Αυτός θα είναι υπό την αίρεση του Eurogroup, το οποίο και θα επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα συμμορφώνεται με τις δεσμεύσεις του SGP.

Αυτός ο μηχανισμός θα περιλαμβάνει μέτρα για περαιτέρω αναδιάρθρωση των δανείων του EFSF αλλά και την αναβολή πληρωμών επιτοκίων. Επίσης το Eurogroup δεσμεύεται για μακροχρόνια τεχνική βοήθεια με στόχο την αύξηση της ελληνικής ανάπτυξης.

Το Eurogroup αναγνωρίζει ότι μετά από το ιδιαίτερα εκτεταμένο χρονικό διάστημα για την εξέταση της βιωσιμότητας του χρέους δεν μπορούν να γίνουν περαιτέρω προβλέψεις, μόνο υποθέσεις, με δεδομένη και την υψηλή αβεβαιότητα για τις μακροοικονομικές εξελίξεις.

Με την προοπτική της επερχόμενης επιτυχούς ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης και της συμφωνίας για την ανακούφιση χρέους, το Eurogroup καλωσορίζει την πρόθεση του ΔΝΤ να προτείνει στο διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου να εγκρίνει την επίτευξη χρηματοδοτικής συμφωνίας πριν από το τέλος του 2016, δεδομένο που θα βοηθήσει στην εφαρμογή των συμφωνηθέντων δημοσιονομικών και δομικών μεταρρυθμίσεων.

Αναγνωρίζεται πως σε συνάφεια με τους κανόνες του ΔΝΤ η έγκριση αυτής της συμφωνίας θα βασιστεί σε μία νέα Ανάλυση Βιωσιμότητας του χρέους και της αξιολόγησης των πιθανών μέτρων ανακούφισης του χρέους που καταγράφηκαν παραπάνω.

Η πιθανή ελάφρυνση του χρέους θα εφαρμοστεί μετά το τέλος του προγράμματος στα μέσα του 2018 και ο τρόπος θα αποφασιστεί από το Eurogroup και με βάσει την αναθεωρημένη Ανάλυση Βιωσιμότητας του Χρέους και σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, υπό την αίρεση της πλήρους εφαρμογής του προγράμματος.

Το Eurogroup παραμένει έτοιμο, όπως συμβαίνει σταθερά, να στηρίξει την ολοκλήρωση μελλοντικών αξιολογήσεων βάσει του πακέτου μέτρων που συμφωνήθηκαν σήμερα, συμπεριλαμβανομένου του προληπτικού μηχανισμού.

Το Eurogroup επαναλαμβάνει ότι η εφαρμογή του προγράμματος, καθώς και των στόχων, θα εξετάζονται σε σταθερά χρονικά διαστήματα με βάση τα στοιχεία που θα παρέχουν οι θεσμοί.».
ΕΝΥΠΕΚΚ/Αλέξης Μητρόπουλος

Η Ελλάδα είναι πολύ προνομιούχα για να είναι ιδιοκτησία των Ελλήνων!

Το Βερολίνο «παγιδεύει» την χώρα με πολύ συγκεκριμένο τρόπο. Δεν αφήνει περιθώρια για ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ τον Ιούλιο και δυσχεραίνει την έξοδο στις αγορές μέχρι το καλοκαίρι του 2018...


του Μένιου Τασιόπουλου (*)

Παρά τις δυσοίωνες εκτιμήσεις για το τι περιμένει την Ελλάδα το 2021 και μετά, η κυβέρνηση Τσίπρα οφείλει να δώσει μέχρι τέλους τη μάχη για την ελάφρυνση του χρέους. Είναι προϋπόθεση για να εισέλθει η οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης. Και η ανάπτυξη είναι η μόνη στερεή βάση για να εξέλθει η Ελλάδα των μνημονίων το καλοκαίρι του 2018.

Πρέπει να ομολογήσουμε ότι για να συμβεί αυτό η κυβέρνηση έκανε πολλές υποχωρήσεις, παραβιάζοντας κατά τρόπο σαρωτικό τις πολιτικές αρχές της. Ψηφίσθηκαν κατά παρέκκλιση του Συντάγματος όλα τα μέτρα για το 2019-2020, προκειμένου το ΔΝΤ και το Βερολίνο να συμφωνήσουν όσον αφορά στη βιωσιμότητα του χρέους.

Παραλλήλως, έγιναν συνεννοήσεις ένθεν και ένθεν του Ατλαντικού με σκοπό να διαμορφωθεί το κλίμα που θα ενθάρρυνε την ένταξη, σύντομα, στην ποσοτική χαλάρωση, αλλά και τους υποψήφιους διεθνείς επενδυτές. Με τον τρόπο αυτό η έξοδος στις αγορές χρήματος θα αποκτούσε γερά θεμέλια. Κι όμως όλος αυτός ο σχεδιασμός, που δεν είναι μόνο ελληνικός, πέφτει στο κενό. 

Πως το Βερολίνο παγιδεύει την Ελλάδα


Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, με την υποστήριξη της Άνγκελα Μέρκελ, αρνείται την αποδέσμευση της Ελλάδας από τον κύκλο των Μνημονίων και το «σπιράλ της χρεοκοπίας», στο οποίο έχει εισέλθει από το 2009. Το Βερολίνο «παγιδεύει» την χώρα με πολύ συγκεκριμένο τρόπο. Δεν αφήνει περιθώρια για ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ τον Ιούλιο και δυσχεραίνει την έξοδο στις αγορές μέχρι το καλοκαίρι του 2018. 

Στην πραγματικότητα οργανώνει την παραμονή της Ελλάδας στη μνημονιακή παγίδα, έστω και εάν η παγίδα θα έχει άλλο όνομα. Το επιχειρεί, απαιτώντας υπερβολικά πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 3,5% για μία πενταετία. Στην περίπτωση που δεν υπάρξει ελάφρυνση του χρέους, οι τόκοι που το 2020 θα κινούνται στα 6,5 δισ ευρώ, το 2021 θα φθάσουν τα 11 δισ ευρώ, το 2022 θα διπλασιασθούν και πάλι, φθάνοντας τα 24,5 δισ. Το 2023 θα μειωθούν στα 17,6 δισ και το 2024 θα πέσουν στα 13,6 δισ ευρώ.

Είναι προφανές ότι ανεξαρτήτως του κομματικού σχήματος που θα βρίσκεται τότε στην εξουσία, η Ελλάδα θα οδεύσει με μαθηματική ακρίβεια σε νέα χρεοκοπία και σε νέο κύκλο μνημονίων. Ουσιαστικά, η -κυρίαρχη του ευρώ- Γερμανία θεωρεί, έστω και αν δεν το ομολογεί, ότι η Ελλάδα είναι μια πολύ προνομιούχα χώρα για να είναι ιδιοκτησία των Ελλήνων!
(*) Ο Μένιος Τασιόπουλος είναι δημοσιογράφος με μακρά πορεία σε εφημερίδες και περιοδικά...
(πηγή:stavroslygeros.gr)

Eurogroup 15ης Ιουνίου: Προς συμφωνία με αστερίσκους;

Εφικτή χαρακτηρίζει την επίτευξη συμφωνίας στο επικείμενο Eurogroup της 15ης Ιουνίου ο οικονομολόγος Λαρς Φελντ, ένας εκ των λεγόμενων «5 σοφών» της γερμανικής οικονομίας, βάζοντας ωστόσο έναν σημαντικό αστερίσκο...

Όπως εκτίμησε σε συνέντευξη που παραχώρησε προς τη Deutsche Welle στο περιθώριο ημερίδας για τις δυνατότητες εξόδου της Ελλάδας στις αγορές που διοργάνωσε χθες Τετάρτη στη Φρανκφούρτη το περιοδικό Economist:

«Κάποια συμφωνία θα πρέπει να υπάρξει στις 15 Ιουνίου, ακόμη κι αν είναι μόνον τυπική. Δεν πιστεύω όμως ότι στις 15 θα αποφασιστούν ήδη μέτρα ελάφρυνσης του χρέους. Κατά συνέπεια αυτό θα σημαίνει ότι το ΔΝΤ δεν θα είναι διατεθειμένο να διαθέσει πόρους και άλλα δάνεια στην Ελλάδα. Αυτό σημαίνει μια συμβιβαστική φόρμουλα, βάσει της οποίας το ΔΝΤ θα παραμείνει τυπικά στο πρόγραμμα, αλλά θα εκταμιεύσει χρήματα το 2018. Αυτό είναι στα όρια του εφικτού. Η πρόταση κατατέθηκε ήδη κατά την τελευταία συνάντηση, αλλά η Ελλάδα δεν μπορούσε να την αποδεχτεί. Τώρα όμως ενδεχομένως να βρεθεί λύση προς αυτή την κατεύθυνση».

Ο γνωστός γερμανός οικονομολόγος εκτιμά ότι εν τέλει η ελληνική κυβέρνηση θα αναγκαστεί να υπαναχωρήσει και υπό το βάρος της χρονικής πίεσης που ασκούν οι επικείμενες πληρωμές του Ιουλίου.

Κατά της ελάφρυνσης οι «5 σοφοί»


Ο Λαρς Φελντ ανήκει στο λεγόμενο Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων της γερμανικής κυβέρνησης, ένα ανεξάρτητο όργανο που συμβουλεύει την εκάστοτε γερμανική κυβέρνηση σε ζητήματα οικονομικής πολιτικής. Ποιά είναι όμως επί της αρχής η θέση των «5 σοφών» στην αξίωση για περαιτέρω μέτρα ελάφρυνσης του χρέους;

«Ήδη το 2015 εμείς ταχθήκαμε κατά της ελάφρυνσης του χρέους (...) καθότι το 2012 είχαν ληφθεί ήδη ιδιαίτερα γενναιόδωρα μέτρα. Αργότερα αποφασίστηκε τελικά να περιμένουμε μέχρι το 2018 πριν αποφασιστούν ενδεχομένως νέες παρεμβάσεις. Τουλάχιστον αυτό θα πρέπει να τηρηθεί. Κατά την άποψή μου η κατάσταση στην Ελλάδα δεν είναι τόσο σοβαρή όσον αφορά το χρέος, όσο την παρουσιάζει το ΔΝΤ. Το Ταμείο κάνει προβλέψεις, για παράδειγμα για την ανάπτυξη, που είναι ιδιαίτερα απαισιόδοξες. Ίσως θα έπρεπε λοιπόν να δει κανείς τον επόμενο χρόνο κατά πόσον όλα αυτά είναι εφικτά».

Περιορίζεται η ανάγκη ελάφρυνσης του χρέους


Τι μπορεί όμως να αλλάξει μέχρι τότε; Κατά πόσον θα είναι διαφορετική η εικόνα το καλοκαίρι του 2018;

«Βλέπουμε ήδη τώρα ένα απροσδόκητα υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα το οποίο δεν περιμέναμε. (...) Εάν παραμείνει σε αυτή την τροχιά, δεν αποκλείεται να πετύχει η Ελλάδα και το 2017 ένα μεγάλο πλεόνασμα και αυτό θα έδειχνε και στο ΔΝΤ ότι υπάρχουν μεγαλύτερες δυνατότητες απ΄ ότι προβλέπει. Και, εάν προχωρήσουν και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, τότε μπορούν να γίνουν διαφορετικές εκτιμήσεις για την πορεία της ανάπτυξης. Υπό αυτή την έννοια η ανάγκη ελάφρυνσης του χρέους δεν είναι τόσο μεγάλη όσο την αξιώνει το ΔΝΤ. Ακόμη και η ελληνική πλευρά ζητά πλέον μικρές παρεμβάσεις για το χρέος, όπως την παράταση της διάρκειας των δανείων. Εν τέλει πρόκειται για μέτρα, που στο πλαίσιο μιας διαπραγμάτευσης, μπορούν να γίνουν αποδεκτά από την πλευρά των ευρωπαίων εταίρων και του ESM».

Απεργούν σήμερα Εφοριακοί, Τελωνειακοί, Εργαζόμενοι ΥΠΟΙΚ

Σε κοινό δελτίο Τύπου, οι τρεις Ομοσπονδίες του Υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ, τονίζουν ότι προχωρούν στις κινηροποιήσεις έπειτα από πολλές καθησυχαστικές υποσχέσεις της πολιτικής και υπηρεσιακής ηγεσίας, όσον αφορά στα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουμε ως εργαζόμενοι...


24ωρη πανελλαδική απεργία πραγματοποιούν σήμερα, Πέμπτη 1η Ιουνίου, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζόμενων στις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (ΠΟΕ-ΔΟΥ), η Ομοσπονδία Τελωνειακών Υπαλλήλων Ελλάδος (ΟΤΥΕ) και η Ομοσπονδία Συλλόγων Υπουργείου Οικονομικών (ΟΣΥΟ). Οι ομοσπονδίες καλούν στην απεργιακή συγκέντρωση έξω από το υπουργείο Οικονομικών στην οδό Νίκης 5-7 την Πέμπτη στις 9 το πρωί.

Όπως αναφέρουν σε κοινό δελτίο Τύπου, οι τρεις Ομοσπονδίες του Υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ, έπειτα από πολλές καθησυχαστικές υποσχέσεις της πολιτικής και υπηρεσιακής ηγεσίας, όσον αφορά στα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουμε ως εργαζόμενοι, δυστυχώς διαπιστώνουμε ότι παραμένουν απλές υποσχέσεις χωρίς καμία απολύτως λύση. «Θεωρούμε αυτήν την τακτική παρελκυστική και τουλάχιστον υποτιμητική απέναντι σε εργαζόμενους και εργαζόμενες που έχουν δώσει τα πάντα για την υλοποίηση των στόχων που οδήγησε και στην αύξηση-υπέρβαση των δημοσίων εσόδων, και στην περιστολή των δημοσίων δαπανών».

«Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο αβεβαιότητας προστίθεται και ο εμπαιγμός των νέων και παλαιότερων συναδέλφων για τους οποίους εκκρεμεί αδικαιολόγητα η μισθολογική εξομοίωση, γεγονός που ισοδυναμεί με βόμβα στα θεμέλια του μισθολογικού εποικοδομήματος ακόμη και για τους παλιούς», συμπληρώνουν και προσθέτου ότι οι ανησυχίες που έχουν εκφράσει στο παρελθόν σχετικά με τις συνθήκες εργασίας και πώς αυτές θα διαμορφωθούν στο νέο πλαίσιο λειτουργίας της ΑΑΔΕ, επιβεβαιώνονται και μεγεθύνονται. Ειδικότερα, σημειώνουν, στην πρώτη ενημέρωση της ΑΑΔΕ για την αξιολόγηση, επαναβεβαιώθηκε η ευθεία διασύνδεση αυτής της μνημονιακής αξιολόγησης, με αποπομπές εργαζομένων από την ΑΑΔΕ που θα φέρουν μόνιμα και διά παντός το στίγμα του ακατάλληλου και του αποδιοπομπαίου τράγου.

Επιπλέον, η καθιέρωση των περιγραμμάτων θέσης και η σύνδεσή τους με την μισθολογική εξέλιξη των εργαζομένων, παραπέμπει σε ακραίες νεοφιλελεύθερες επιλογές, δημιουργώντας υπαλλήλους πολλών ταχυτήτων και μετατρέποντας τις εργασιακές και μισθολογικές σχέσεις σε μια απέραντη ζούγκλα ανταγωνισμού και διαγκωνισμού αντί να καλλιεργείται η συνεργασία και η συλλογική προσπάθεια για την υλοποίηση των στόχων, συμπληρώνουν.

Οι τρεις ομοσπονδίες διεκδικούν:
  1. Αλλαγή θεσμικού πλαισίου της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
  2. Μισθολογική εξομοίωση όλων των εργαζομένων – Μισθολόγιο υπαλλήλων Υπουργείου Οικονομικών και ΑΑΔΕ.
  3. Σύστημα Αξιολόγησης που σε καμία περίπτωση δεν θα συνδέεται με αποπομπές εργαζομένων. Όπως λένε, ο Δημοσιοϋπαλληλικός Κώδικας προβλέπει διαδικασίες για παραβατικές συμπεριφορές, συνεπώς αυτή η διαδικασία είναι προσχηματική και αυθαίρετη.
  4. Να μη συνδεθούν τα περιγράμματα θέσης με τη μισθολογική εξέλιξη που οδηγεί στη σαλαμοποίηση, όπως σημειώνουν, των κλάδων.
  5. Απόσυρση του Νόμου της αστικής και ποινικής ευθύνης των υπαλλήλων και ιδίως των ελεγκτών και νομική θωράκιση των υπαλλήλων του ΥΠΟΙΚ και ΑΑΔΕ κατά την άσκηση των νόμιμων καθηκόντων.
  6. Να δοθεί άμεσα λύση στην απαξίωση, όπως υποστηρίζουν, του ΣΔΟΕ και των Κτηματικών Υπηρεσιών.
  7. Κρίσεις Προϊσταμένων με αξιοκρατικά κριτήρια και διαφανές σύστημα.
  8. Εφαρμογή του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα στις μετατάξεις προσωπικού σε ανώτερη κατηγορία με βάση τα τυπικά προσόντα.
(πηγή: ERTopen)

Η Πορεία του Αλατιού - Οικονομία, Ταυτότητα και Συλλογική Δράση

«πως τσούκου τσούκου
Αργά, μεθοδικά
Μας αλλοιώνουνε
Να καθορίζουμε τη στάση μας στη ζωή
Από το στυλ της καρέκλας…»

Κατερίνα Γώγου

της Φωτεινής Μαστρογιάννης (*)

Αρκετοί απορούν γιατί αρκετοί οικονομολόγοι ασχολούμαστε με επιστημονικά πεδία εκτός της οικονομίας όπως είναι η κοινωνική ψυχολογία, η ψυχολογία, η κοινωνιολογία, η ανθρωπολογία ακόμη και η φιλοσοφία. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι καινούριο αλλά αρκετών δεκαετιών.

Η σύγκλιση των επιστημών βοηθά στο να κατανοήσουμε τη λήψη αποφάσεων αλλά και να εφαρμόσουμε μία πληρέστερη στρατηγική στην οικονομία. Mία σειρά άρθρων δείχνουν την ενασχόληση των οικονομικών με άλλα επιστημονικά πεδία μεταξύ αυτών και οι μελέτες του Τζωρτζ Ακερλοφ, νομπελίστα οικονομολόγου.

Στη μελέτη του «Οικονομία και Ταυτότητα» ο Ακερλοφ έφερε το ζήτημα της ταυτότητας στην οικονομική ανάλυση ενσωματώνοντάς την σε ένα μοντέλο συμπεριφοράς και αποδεικνύοντας πως η ταυτότητα μπορεί να επηρεάσει τα οικονομικά αποτελέσματα. Μελέτησε τον διαχωρισμό των φύλων στην αγορά εργασίας, την κατανομή της εργασίας στο νοικοκυριό και τα οικονομικά του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας.

Υποστήριξε ότι η ταυτότητα μπορεί να εξηγήσει γιατί κάποιοι άνθρωποι συμπεριφέρονται καταστροφικά. Ο λόγος είναι γιατί θέλουν να περισώσουν μία μειωμένη αυτοεκτίμηση. Θα ήταν ενδιαφέρον να κάνει κάποιος μία συνδυαστική σκέψη στο σημείο αυτό. Στο άρθρο μου «Έθνη και ναρκισσισμός» όπως και στο «Ραγιαδισμός και νεοποικιοκρατία» αναφερόμουν σε μια εσωτερικευμένη πολιτισμική και εθνική κατωτερότητα που σε συνδυασμό με την ταυτότητα του Ακερλοφ, πιθανόν να είναι ένας από τους λόγους που οι ταγοί μας, όλο αυτό το διάστημα της κρίσης, λαμβάνουν συνεχώς αποφάσεις για την οικονομία που είναι καταστροφικές για τη μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού. Σίγουρα, θα ήταν ενδιαφέρον να διερευνηθεί σε μεγαλύτερο βάθος, η υπόθεση αυτή.

Ενδιαφέρον στο σημείο αυτό είναι να δούμε και το θέμα της συλλογικής δράσης και της ταυτότητας. Η σχετική βιβλιογραφία αναφέρει ότι τα άτομα δεν παρακινούνται σε συλλογικές δράσεις εάν υπάρχουν συνθήκες όπου ναι μεν υπάρχουν συλλογικά οφέλη αλλά υπάρχουν και ατομικά κόστη. Ειδικότερα σε συνθήκες αποικιοκρατίας και γενικότερης κατοχής, οι ηγέτες ενός κινήματος ανεξαρτησίας πρέπει να παρουσιάζουν ένα σκοπό που να αξίζει κάποιος να υπηρετήσει αλλά ταυτόχρονα πρέπει να παρέχουν στα άτομα επιπλέον ατομικά κίνητρα που να αυξάνουν τη φήμη. Πολύ αποτελεσματική είναι η ταυτότητα που βασίζεται στην εθνοτική φήμη και στη μετέπειτα δημιουργία εθνικού κεφαλαίου.

Η εισοδηματική διαφορά μεταξύ του αποικιοκράτη και του κατεχόμενου προκαλεί γνωστική ασυμφωνία. Γνωστική ασυμφωνία είναι όταν το άτομο δυσφορεί όταν οι πεποιθήσεις του κτλ. (στην περίπτωσή μας η δεινή οικονομική του κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί από τον αποικιοκράτη στον κατεχόμενο) ανατρέπονται.

Από τη στιγμή που ο αποικιοκράτης και ο κατεχόμενος ως έθνη δεν μπορούν να ανταγωνισθούν για να υπάρξει κάποια εξισορρόπηση, τότε μόνο στρατηγικές ειρηνικές συλλογικές δράσεις μεγάλης κλίμακας υπό αφοσιωμένη στον σκοπό ηγεσία μπορούν να ανατρέψουν τη δυσχερή κατάσταση του κατεχόμενου.

Παράδειγμα συλλογικής δράσης μεγάλης κλίμακας ήταν η πορεία του αλατιού του Γκάντι. «ο 1930 ο Γκάντι πρωτοστάτησε στη γνωστή «Πορεία του Αλατιού» κατά την οποία χιλιάδες Ινδοί περπάτησαν απόσταση σχεδόν 200 μιλίων προς τη θάλασσα ως ένδειξη διαμαρτυρίας για το μονοπώλιο των Βρετανών σε ένα τόσο σημαντικό και πρώτης ανάγκης προϊόν όπως το αλάτι. Ο ρόλος του στο συγκεκριμένο περιστατικό οδήγησε και πάλι στη σύλληψη και φυλάκισή του από τους Βρετανούς που ευελπιστούσαν ότι με τον τρόπο αυτόν θα κατέστειλαν γενικότερα το κύμα διαμαρτυρίας που είχε προκληθεί από την πρωτοβουλία του Γκάντι. Σε αντίθεση όμως, η φυλάκιση του Γκάντι θα οδηγήσει σε περαιτέρω αντιδράσεις προς τους Βρετανούς αποικιοκράτες οι οποίοι τελικά αναγκάστηκαν να τον ελευθερώσουν και, έπειτα από σχετικές συνομιλίες μαζί του, να χαλαρώσουν σε κάποιο βαθμό τους σχετικούς κανονισμούς που αφορούσαν την παραγωγή αλατιού» (Χριστοδουλίδης, 2012).

Κατά τον Ακερλοφ, η ταυτότητα αποτελεί ένα νέο τύπο εξωτερικότητας. Η εξωτερικότητα είναι η επίπτωση που έχουν οι πράξεις ενός ή περισσότερων ατόμων στην ευμάρεια ενός άλλου ή άλλων ατόμων. Η επίπτωση λοιπόν των αποφάσεων για την οικονομία είναι άκρως σημαντική για την ευημερία. Όπως όμως είδαμε, τίθεται το ερώτημα εάν οι αποφάσεις αυτές θα έχουν ως στόχο την ανατροπή της υπάρχουσας οικονομικής υποτέλειας και της κοινωνικής δυστυχίας ή θα υπάρξουν αποφάσεις ανατροπής που όμως προϋποθέτουν τη δημιουργία συλλογικότητας, εθνικής ταυτότητας και κοινού σκοπού.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
Κατερίνα Γώγου.1982. Ιδιώνυμο. Αθήνα: Εκδ. Καστανιώτη.

Μαστρογιάννη, Φ. 2017.Ραγιαδισμός και Νεοαποικιοκρατία. 
Διαθέσιμο στο:<http://mastroyanni.blogspot.in/2016/11/blog-post_21.html>

Μαστρογιάννη, Φ. 2017.Έθνη και Ραγιαδισμός. 
Διαθέσιμο στο: <http://mastroyanni.blogspot.in/2017/04/blog-post_17.html>

 Χριστουδουλίδης, Ν. 2012. Η δολοφονία του Μαχάτμα Γκάντι. Διαθέσιμο στο:
< http://www.kathimerini.gr/450211/article/epikairothta/kosmos/h-dolofonia-toy-maxatma-gkanti>

George A. Ackerlof και Rachel E. Kranton. 2000. Economics and Identity. Διαθέσιμο στο:
< http://public.econ.duke.edu/~rek8/economicsandidentity.pdf>

Chowdhury Irad Ahmed Siddiky . 2 Μαΐου 2005. Mahatma Gandhi and the Prisoner’s Dilemma: Strategic Civil Disobedience and Great Britain’s Great Loss of Empire in India.
 (*) Η Φωτεινή Μαστρογιάννη είναι Οικονομολόγος, καθ. ΜΒΑ, συγγραφέας
(πηγή: f. mastroyanni.blog)