Κ. Χρυσόγονος: Η παραδοχή "λάθους", από το ΔΝΤ, παρέχει έρεισμα και για δικαστική αμφισβήτηση των «μνημονίων»

Η πρόσφατη παραδοχή εκ μέρους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) ότι ο «δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής» που χρησιμοποίησε το Ταμείο και κατ’ επέκταση η γνωστή «τρόϊκα» (ΔΝΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) για την εκπόνηση του ελληνικού προγράμματος ήταν λάθος, έχει προκαλέσει έντονη δημόσια συζήτηση. Πέρα όμως από τις πολιτικές διαστάσεις του θέματος, η παραδοχή αυτή παρέχει ένα έρεισμα ακόμη και για δικαστική αμφισβήτηση των «μνημονίων» και των επιπτώσεών τους και μάλιστα ενώπιον των ευρωπαϊκών δικαστηρίων.

Τα άρθρα 268 και 340 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέχουν το δικαίωμα άσκησης αγωγής αποζημίωσης κατά της ίδιας της Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τις ζημίες που προκαλούν τα όργανά τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Το δικαίωμα αυτό μπορεί να ασκηθεί από κάθε θιγόμενο ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου (πρώην Πρωτοδικείου) της Ένωσης.

Στην προκείμενη περίπτωση είναι προφανές ότι η παραδοχή για λάθος στον «δημοσιονομικό πολλαπλασιαστή» ισοδυναμεί με ομολογία ότι το πρόγραμμα «εξυγίανσης» της ελληνικής οικονομίας είναι ανεδαφικό, αφού προκαλεί έναν φαύλο κύκλο ύφεσης-ελλειμμάτων-μέτρων. Εξάλλου τα μνημόνια, τα οποία υπαγορεύθηκαν στις ελληνικές κυβερνήσεις από την «τρόϊκα», θίγουν σειρά δικαιωμάτων κατοχυρωμένων στο Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως το δικαίωμα των ηλικιωμένων να διάγουν αξιοπρεπή ζωή (άρθρο 25), το οποίο θίγεται μεταξύ άλλων από την περικοπή των ήδη πενιχρών συντάξεων του ΟΓΑ σε επίπεδα πείνας, το δικαίωμα συλλογικής διαπραγμάτευσης (άρθρο 28), που παραβιάζεται με την αποδυνάμωση των συλλογικών συμβάσεων, το δικαίωμα ιδιοκτησίας (άρθρο 17), που καταστρατηγείται με την επιβολή δεσμευτικής φορολογίας στα ακίνητα, το κούρεμα των ομολόγων των φυσικών προσώπων κ.ά.

Δεν αποκλείεται βέβαια τα ευρωπαϊκά δικαστήρια να οχυρωθούν πίσω από το πρόσχημα του ότι τελικά τα «μνημόνια» εφαρμόζονται με νόμους ψηφισμένους από το ελληνικό κοινοβούλιο και άρα υπαίτιος είναι το ελληνικό κράτος και όχι η Ένωση. Ωστόσο, κάτι τέτοιο θα αποτελούσε φαρισαϊσμό και πάντως δεν πρέπει να προεξοφληθεί, ούτε να μας αποτρέψει από τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων μας.