Πόση «αλήθεια» περιέχουν άραγε οι κατά παραγγελίαν δημοσκοπήσεις, ιδιαίτερα εκείνες που καταλήγουν «πανηγυρικά» στην πρόθεση ψήφου των κομμάτων;του Μενέλαου Γκίβαλου*
Πώς εξηγείται το γεγονός ότι όλα τα κόμματα διατηρούν – περίπου – τα ποσοστά των εκλογών του Ιουλίου του 2019, εκτός από τον ΣΥΡΙΖΑ –Προοδευτική Συμμαχία που από τις πρώτες εβδομάδες μετά τις εκλογές «χάνει» συστηματικά το 30% των ψηφοφόρων του;
Δεν μπορούμε δυστυχώς να διερευνήσουμε την επιστημονική εγκυρότητα των ερευνών αυτών. Ούτε την αντιπροσωπευτικότητα του δείγματος, ούτε τον τρόπο επικοινωνίας με τους πολίτες (τα σταθερά τηλεφωνήματα αφορούν αποκλειστικά σχεδόν τους ηλικιωμένους) ούτε τα επιστημονικά και κοινωνικο-οικονομικά κριτήρια των ερωτήσεων…
Δεν υπάρχει κανένα θεσμικό πλαίσιο επιστημονικού ελέγχου, κανένας τρόπος επικύρωσης ή απόρριψης των μεθόδων και του τρόπου εξαγωγής των αποτελεσμάτων: Για τον δημοσκόπο και την εταιρεία του ισχύει το «είσαι ό,τι δηλώσεις», γι’ αυτό και ο πολίτης αποδέχεται ή απορρίπτει το αποτέλεσμα χωρίς να διαθέτει τρόπο λογικής προσέγγισης… Όμως ανεξάρτητα από αυτά τα νούμερα, τα ποσοστά, επαναλαμβανόμενα μάλιστα, παγιώνουν μια δική τους «αλήθεια»… Αυτός είναι ο βασικός στόχος των κυβερνώντων και πολλών «εντεταλμένων» δημοσκόπων.
Η ενσωμάτωση στο συστημικό μπλοκ
Είναι γεγονός ότι εδώ και πολλά χρόνια (από την εποχή του σημιτικού εκσυγχρονισμού) και προϊούσης της κυριαρχίας των ολιγαρχών των ΜΜΕ οι περισσότερες εταιρείες δημοσκοπήσεων εντάχθηκαν στο ευρύτερο «περιβάλλον» των πολιτικο-οικονομικών δυνάμεων της διαπλοκής, προσαρμόζοντας μάλιστα κατάλληλα τα «επιστημονικά» τους ερωτηματολόγια… Όταν π.χ., μετά την πρώτη περίοδο της ευωχίας της διακυβέρνησης Σημίτη, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. σημείωνε κάμψη ή και υστερούσε έναντι της Ν.Δ. εφευρέθηκε το πρωτόγνωρο ερώτημα: «Ποιος είναι ο καταλληλότερος πρωθυπουργός» όπου η «πουσαρισμένη» πρωτιά του Κ. Σημίτη, αποκαθιστούσε τους συσχετισμούς.
Η ενσωμάτωση αυτή ολοκληρώθηκε από το 2010 και μετά, όταν η κυβερνητική – μνημονιακή προπαγάνδα και η στρατιωτικού τύπου επιχείρηση ΣΟΚ και ΔΕΟΣ, έβρισκαν την «νομιμοποίησή» τους μέσα από τα ποσοστά «συναίνεσης» των πολιτών τα οποία κατασκεύαζαν οι πρόθυμες εταιρείες δημοσκοπήσεων…
Αυτή η επιλογή – στρατηγικής εμβέλειας- του καθεστωτικού μπλοκ συνεχίστηκε, με τις αναγκαίες προσαρμογές, στο πλαίσιο του αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου και κυριαρχεί σήμερα συλλειτουργώντας στη διαμόρφωση μιας εικονικής πραγματικότητας που θέλει να επιβάλει στον ελληνικό λαό το κυβερνητικό καθεστώς.
Ο κόσμος αυτής της «πραγματικότητας» την οποία κατασκευάζει η κυβερνητική προπαγάνδα πρέπει να αναγνωρισθεί από την κοινωνία ως αληθινός και να αντικαταστήσει την ίδια την πραγματική, τραγική καθημερινότητα. Η «κοινή γνώμη» θα πρέπει να κατασκευασθεί και να διαμορφωθεί εκ των άνω με την προπαγάνδα, με τις ψεύτικες ειδήσεις, με τη συκοφαντία, και τη λασπολογία, με την τρομοκράτηση των πολιτών.
Το κυβερνητικό καθεστώς και οι μηχανισμοί του επιδιώκουν να διαμορφώσουν εκ των άνω την «κοινή γνώμη», ενώ οι σφυγμομετρήσεις, ως παράπλευρος (δήθεν αυτόνομος) μηχανισμός, ερευνούν τον βαθμό επιτυχίας του καθεστώτος να κατασκευάσει αυτή την «κοινή γνώμη».
Σ’ αυτό το πλαίσιο οι ερωτήσεις των δημοσκόπων αντλούνται από το πεδίο της κυβερνητικής προπαγάνδας, της καθεστωτικής άποψης και δεν προσεγγίζουν τις ανάγκες, τις αντιδράσεις, τις απαιτήσεις, τις απόψεις των πολιτών που βιώνουν μια σκληρή πραγματικότητα.
Γι’ αυτό και τις περισσότερες φορές τα αποτελέσματα των σφυγμομετρήσεων αυτών εναρμονίζονται τόσο με την προπαγάνδα όσο και με τους κεντρικούς πολιτικούς στόχους του κυβερνητικού καθεστώτος.
Το δημοσκοπικό πρόπλασμα του Ορμπανικού μοντέλου
Τί επιδιώκει στρατηγικά το καθεστώς; Την ορμπανοποίηση του πολιτικού συστήματος με την επικυριαρχία ενός φιλελεύθερου- ολοκληρωτικού (και νεοφασίζοντος) κομματικού φορέα, που μαζί με τους «πρόθυμους» συνοδοιπόρους του θα συγκεντρώνουν ποσοστά της τάξης του 45%, ενώ ένα προοδευτικό- αριστερό κόμμα θα καθηλωθεί ιστορικά στο ποσοστό του 20-25%, παραμένοντας στο ιστορικό περιθώριο των εξελίξεων. Σ’ αυτό ακριβώς το σχέδιο προσαρμόζονται και οι σφυγμομετρήσεις που εδώ και ενάμισι χρόνο έχουν καθηλώσει τον ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία στις «προδιαγραφές» του καθεστωτικού αυτού σχεδίου.
Όμως η αντίθεση μεταξύ του «γυάλινου», κατασκευασμένου «κόσμου» και της πραγματικής ζωής, η σύγκρουση ανάμεσα στην προπαγάνδα και στην ωραιοποίηση των κυβερνητικών μηχανισμών και σε μια κοινωνική πλειοψηφία που δοκιμάζεται δεινά από την πανδημία, τη φτωχοποίηση, τα λουκέτα, την ανεργία, από τη διάλυση του κοινωνικού κράτους, από τον αυταρχισμό και την καταστολή, αυτή η ιστορικής σημασίας σύγκρουση βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη…
Αυτή την ιστορική εξέλιξη οι δημοσκόποι του «γυάλινου κόσμου» επιμένουν να την αγνοούν. Όμως οι πολίτες, η κοινωνία, που ζουν έξω από το γυάλινο κόσμο έχουν ήδη επιφέρει τις πρώτες σοβαρές ρωγμές στο καθεστωτικό κατασκεύασμα…
«Να σου δώσω μια να σπάσεις ,αχ βρε κόσμε γυάλινε…». (Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, Απόστολος Καλδάρας).
*Ο Μενέλαος Γκίβαλος είναι Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης ΕΚΠΑ, Μέλος του Π.Σ. της ΚΕΑ του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου