ΣΕΚ: Η πορεία της κτηνοτροφίας προς την καταστροφή

Γεωργία Ευαγγελία Καραγιάννη, Euracti, Κτηνοτροφία, Γεωργία, τρόφιμα,

Η κτηνοτροφία «αποτελεί βασικό πυλώνα της εθνικής οικονομίας, παράγοντας τρόφιμα υψηλής ποιότητας και θρεπτικής, βιολογικής αξίας, (κρέας, γάλα & αυγά) συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στο εθνικό προϊόν της χώρας....

 

 

Γεωργία Ευαγγελία Καραγιάννη*


«Η πορεία της κτηνοτροφίας προς την καταστροφή προχωράει με όλο πιο γοργά βήματα», επεσήμανε ο κ. Πεβερέτος στη Euractiv Ελλάδας, ζήτημα που είχε ήδη θέσει κατά το 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Ανάπτυξη της Ελληνικής Γεωργίας. Εδώ και ένα χρόνο περίπου το κόστος παραγωγής εκτινάχτηκε στα ύψη, αφαιρώντας τις όποιες αυξήσεις εμφανίσθηκαν στο αιγοπρόβειο, ιδιαίτερα γάλα – κρέας.

«Ο κλάδος της κτηνοτροφίας είναι ιδιαίτερης σημασίας για την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον», δήλωσε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ), κ. Παναγιώτης Πεβερέτος, στο 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Ανάπτυξη της Ελληνικής Γεωργίας στη 1 Ιουλίου.

Σύμφωνα με τον ΣΕΚ, ο κλάδος απασχολεί πάνω από 500.000 άτομα στην Ελλάδα και χιλιάδες μικρομεσαίες κυρίως επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται στον τομέα της μεταποίησης, του εμπορίου, των μεταφορών προϊόντων ζωικής παραγωγής. Όπως δήλωσε ο κ. Πεβερέτος και στη Euractiv Ελλάδας, η κτηνοτροφία «αποτελεί βασικό πυλώνα της εθνικής οικονομίας, παράγοντας τρόφιμα υψηλής ποιότητας και θρεπτικής, βιολογικής αξίας, (κρέας, γάλα & αυγά) συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στο εθνικό προϊόν της χώρας».

Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι «μεγάλο βάρος της φυτικής παραγωγής εξαρτάται από την ύπαρξη και λειτουργία των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων». Η κτηνοτροφία υπολογίζεται ότι αντιπροσωπεύει περίπου 2,5 % του εθνικού μας ΑΕΠ. Ενδεικτικά, μόνο οι εξαγωγές φέτας και γιαουρτιού φέρνουν στη χώρα μας συνολικά 694 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία από τον ΣΕΚ.

Παρακάτω ακολουθεί και πίνακας με συγκεκριμένα στοιχεία


Προβλήματα

To κόστος των βασικών ζωοτροφικών προϊόντων, που αποτελεί το 65-70% του συνολικού κόστους παραγωγής κρέατος και γάλακτος, έχει αυξηθεί 70% – 100% και σε συνδυασμό με την αύξηση της ενέργειας 50- 80 % (ρεύμα, πετρέλαιο) δημιουργεί συνθήκες ασφυξίας στην παραγωγή. Επιπλέον η ρευστότητα είναι μηδενική στη συντριπτική πλειοψηφία των κτηνοτρόφων.

«Η πορεία της κτηνοτροφίας προς την καταστροφή προχωράει με όλο πιο γοργά βήματα», επεσήμανε ο κ. Πεβερέτος στη Euractiv Ελλάδας, ζήτημα που είχε ήδη θέσει κατά το 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Ανάπτυξη της Ελληνικής Γεωργίας. Εδώ και ένα χρόνο περίπου το κόστος παραγωγής εκτινάχτηκε στα ύψη, αφαιρώντας τις όποιες αυξήσεις εμφανίσθηκαν στο αιγοπρόβειο, ιδιαίτερα γάλα – κρέας.

Χωρίς την ουσιαστική στήριξη της κτηνοτροφίας από την πολιτεία, όπως έχει συγκεκριμένα ζητήσει ο ΣΕΚ, υπάρχει ο κίνδυνος ο κλάδος να καταρρεύσει.

Επισιτιστική ασφάλεια και Κτηνοτροφία

Σύμφωνα με τον ΣΕΚ, η παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια κλονίζεται λόγω της δραματικής αύξησης στο κόστος παραγωγής που πλήττει τον πρωτογενή τομέα, και ιδιαίτερα την κτηνοτροφία. Η αύξηση στις τιμές των ζωοτροφών και της ενέργειας οδηγούν στην αύξηση των τιμών των τροφίμων. «Εξαιτίας τις κρίσης που βιώνουμε και αν προσθέσουμε την κλιματική κρίση, η κατάσταση γίνεται δραματική», σύμφωνα με τον κ. Πεβερέτο.

Συμβολή της κτηνοτροφίας στην κλιματική αλλαγή

«Για τη συμβολή της κτηνοτροφίας στην κλιματική αλλαγή, συχνά παρουσιάζεται μια στρεβλή εικόνα για τον τομέα με υπεραπλουστεύσεις, παραβλέποντας την τεράστια συμβολή της κτηνοτροφίας στη βιοποικιλότητα, τη βιοενέργεια και την αγροτική οικονομία», δήλωσε ο κ. Πεβερέτος.

Η εκτατική κτηνοτροφία στην Ελλάδα, για παράδειγμα, αποτελεί ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για τη διατήρηση πολλών οικοσυστημάτων, σύμφωνα με τον ΣΕΚ. Αυτό ιδιαίτερα στο πλαίσιο της προσαρμογής της χώρας στην κλιματική αλλαγή και στον περιορισμό των ανεξέλεγκτων πυρκαγιών που πλήττουν ιδίως τους εγκαταλελειμμένους από τη βόσκηση θαμνώνες.

Ο ΣΕΚ συμμετέχει με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ σε ερευνητικό πρόγραμμα για την παραγωγή ζωοτροφών που θα αξιοποιούν αγροτοβιομηχανικά υπολείμματα και θα συμβάλλουν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.

Ο κ. Πεβερέτος τόνισε ότι «η βόσκηση στους προστατευόμενους οικοτόπους του δικτύου NATURA προτείνεται ως ο πλέον καταλληλότερος τρόπος διαχείρισης και διατήρησης». Αυτό με την προϋπόθεση ότι ασκείται με τον κατάλληλο τρόπο, δηλαδή από τον κατάλληλο αριθμό και είδος κτηνοτροφικών ζώων, με την κατάλληλη ένταση και ρυθμό και στον κατάλληλο χρόνο και περιοδικότητα.

Από την άλλη, η αύξηση των εκπομπών σχετικών αερίων (όπως διοξείδιο του άνθρακα και μεθάνιο) προέρχεται από όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Ο ΣΕΚ υποστηρίζει ότι είναι αποτέλεσμα της αύξησης του πληθυσμού της γης και της βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου και η συμμετοχή της κτηνοτροφίας είναι πολύ μικρή.

Η επίδραση της κλιματικής αλλαγής στη γεωργία και την κτηνοτροφία είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα που απασχολεί τον κλάδο και τους εκπροσώπους της, πέραν από τη κοινή γνώμη. «Η ζωική παραγωγή θα επηρεαστεί αρνητικά διότι στις περιοχές που θα επικρατήσει χαμηλότερο ύψος βροχοπτώσεων ή συνθήκες ξηρασίας θα παρατηρηθεί μειωμένη παραγωγή ζωοτροφών και βοσκήσιμης ύλης. Η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει επίσης και τους μικροβιακούς παράγοντες που προκαλούν ασθένειες στα ζώα», ανέφερε ο κ. Πεβερέτος.

Προτάσεις ΣΕΚ για μια βιώσιμη και ανταγωνιστική κτηνοτροφία

1.Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου

Η ύπαιθρος της Ελλάδας έχει σε μεγάλο βαθμό ερημωθεί, με ελάχιστους πλέον κατοίκους –ως επί το πλείστον μεγάλης ηλικίας. Συνεπώς, ο παραδοσιακός αγροτικός ιστός μειώνεται, χρόνο με τον χρόνο.

Μέχρι το 2050, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, ο πληθυσμός των πρωτίστως αγροτικών περιοχών προβλέπεται να μειωθεί κατά 7,9 εκατομμύρια.

Γι’ αυτό η χώρα χρειάζεται άμεσα ένα σχέδιο ανασυγκρότησης της υπαίθρου, με εφαρμογή δράσεων που στόχο θα έχουν να γίνει πιο ελκυστική η ζωή στην ύπαιθρο, ιδιαίτερα για τους για τους νέους, που μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει:

  • Λειτουργία δυναμικών Κέντρων Υγείας στην ύπαιθρο στελεχωμένα με το αναγκαίο υγειονομικό προσωπικό διαθέτοντας τις κατάλληλες υποδομές και τον εξοπλισμό. Η έλλειψη για παράδειγμα πρωτοβάθμιας υγείας φροντίδας, αναγκάζει τους ασθενείς να προσφεύγουν στα νοσηλευτικά ιδρύματα της πρωτεύουσας ακόμη και για λιγότερο σοβαρές παθήσεις.
  • Κάλυψη των αναγκών εκπαίδευσης στις αγροτικές περιοχές. Οι μαθητές των σχολείων στις αγροτικές περιοχές αντιμετωπίζουν συχνά πολλές δυσκολίες. Για παράδειγμα, οι μεγάλες αποστάσεις που πρέπει να διανύουν για να έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση, η έλλειψη καινοτομίας κ.α.
  • Το μοντέλο των έξυπνων χωριών (Smart Villages) που θεωρείται από την Ευρώπη ένας από τους τρόπους που θα συμβάλει στην ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών, περιλαμβάνει συγκεκριμένες τεχνολογίες, όπως η γεωργία ακρίβειας, οι ψηφιακές πλατφόρμες, που προσφέρουν ηλεκτρονική εκπαίδευση, υγεία κ.ά. Τα έξυπνα χωριά είναι τοπικές κοινότητες, σε αγροτικές περιοχές, οι οποίες χρησιμοποιούν καινοτόμες λύσεις για να βελτιώσουν την ζωτικότητα και την ποιότητα ζωής τους.
  • Γρήγορες συνδέσεις με το Διαδίκτυο και κατάλληλες δικτυακές υποδομές. Σύμφωνα με την 8η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη συνοχή στην Ευρώπη με ορίζοντα το 2050, η ταχύτητα των ευρυζωνικών υπηρεσιών είναι χαμηλότερη στις αγροτικές περιοχές. Στις αγροτικές περιοχές όλης της ΕΕ, ένα σημαντικό ποσοστό πληθυσμού (η πλειονότητα στην Ελλάδα και τη Σλοβακία) πρέπει να τα βγάζουν πέρα με ταχύτητες κάτω από 30 Mbps. Στην πραγματικότητα στη χώρα μας είναι πολύ χαμηλότερα και επιπλέον δεν υπάρχει διαθεσιμότητα στις αγροτικές περιοχές που είναι απαραίτητη για ευφυείς λύσεις στη γεωργία και κτηνοτροφία ή όπου υπάρχει είναι πολύ ακριβή, έχουμε δηλαδή πολύ υψηλή τιμή σε σχέση με αυτή στην Ε.Ε.

2. Smart Farming

Η Εφαρμογή καινοτόμων υπηρεσιών, όπως αυτή της έξυπνης γεωργίας- κτηνοτροφίας (Smart Farming), που προσεγγίζει ολιστικά την παραγωγική διαδικασία, ( π.χ. ‘Έγκυρη και έγκαιρη διάγνωση ασθενειών, βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων, άρδευση, λίπανση με βάση τις ακριβείς ανάγκες των φυτών, καταγραφή περιβαλλοντικών παραμέτρων που ευνοούν την προσβολή από συγκεκριμένα έντομα ή ασθένειες κ.α.) μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση του κόστους παραγωγής, τη βελτίωση της ποιότητας και ποσότητας του παραγόμενου αγροτικού προϊόντος και στην προστασία του περιβάλλοντος.

3.Ενσωμάτωση στις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις εξελιγμένων μεθόδων παραγωγής σε τομείς όπως:

  • Η γενετική βελτίωση των αγροτικών ζώων: Είναι επίσης πολύ σημαντικό ότι, τα αποτελέσματα της βελτίωσης δεν ωφελούν μόνον τους κτηνοτρόφους, ωφελούν κυρίως τους καταναλωτές ως προς την ποσότητα, την ποικιλία και την ποιότητα των προϊόντων ζωικής προέλευσης και τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος.
  • Η ανάπτυξη-παραγωγή νέων ζωοτροφών υψηλής θρεπτικής αξίας. Για τη διατροφή των ζώων τα τελευταία χρόνια διεξάγονται συντεταγμένες μελέτες στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας Αγροτικών Προϊόντων του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (συνεργάτες του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας) που σκοπό έχουν την αξιοποίηση των αγροτοβιομηχανικών υπολειμμάτων ως φθηνών εναλλακτικών πηγών για την ανάπτυξη-παραγωγή νέων ζωοτροφών υψηλής θρεπτικής αξίας. Στα πειράματα που διεξήχθησαν, ως πλούσια-εναλλακτική πηγή πρωτεϊνών προτείνεται η χρησιμοποίηση των υποπροϊόντων από την παραγωγή των μανιταριών Pleurotus ostreatus. Επίσης ως πρώτη ύλη για την παραγωγή των νέων ζωοτροφών χρησιμοποιούνται ποικίλα υποστρώματα όλα από υποπροϊόντα/παραπροϊόντα της αγροτοβιομηχανίας (ενδεικτικά αναφέρονται, υπολείμματα από στέμφυλα, από μονάδες επεξεργασίας οσπρίων, ζύθου, ελαιοπυρήνας, κ.α.).
  • Σημαντικό ρόλο θα έχει και η αξιοποίηση όλων των βοσκοτόπων για κτηνοτροφική χρήση, επί τη βάση των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης, την ολοκλήρωση της σύνταξης των οποίων ζητάμε συστηματικά τα τελευταία χρόνια.
  • Υλοποίηση ειδικού προγράμματος επιδοτούμενων «κτηνοτροφικών φωτοβολταϊκών», για μόνιμη λύση στο ενεργειακό κόστος των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων.
  • Ανάπτυξη και αξιοποίηση νέων τεχνολογιών σε συστήματα μηχανικού αρμέγματος, συλλογής και μεταφοράς του γάλακτος, έγκαιρης και έγκυρης διάγνωσης ασθενειών, ηλεκτρονικής σήμανσης ζώων, ηλεκτρονικά προγράμματα διαχείρισης, αυτοματισμοί στη καταγραφή των ατομικών αποδόσεων και των ποιοτικών χαρακτηριστικών των παραγόμενων προϊόντων κ.λπ.).
«Στόχος όλων μας εντέλει πρέπει να είναι η προστασία και διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, μέσω της ορθολογικής διαχείρισης των πόρων, της ορθολογικής χρήσης εισροών, της εφαρμογής, φιλικών προς το περιβάλλον, μεθόδων καλλιέργειας και εκτροφής, την ορθολογική διαχείριση – βελτίωση των βοσκοτόπων κ.α.», σύμφωνα με τον κ. Πεβερέτο.

Ο κ. Πεβερέτος κατέληξε ότι η «κτηνοτροφία στηρίζει την ύπαιθρο και το περιβάλλον, αλλά χωρίς την ουσιαστική στήριξη της σε όλα τα επίπεδα δεν μπορεί να είναι βιώσιμη και ανταγωνιστική».

Δεν υπάρχουν σχόλια

Δημοσίευση σχολίου