Το τελευταίο χειροκρότημα για την Άννα Συνοδινού

Ήταν η τελευταία της παράσταση. Μια παράσταση που κανείς απ’ όσους τη θαύμασαν στη μεγάλη καλλιτεχνική της πορεία, δεν ήθελε να τη δει να πρωταγωνιστεί. Βρέθηκαν όμως όλοι εκεί. Για να τις δώσουν αυτό που της άξιζε: το τελευταίο μεγάλο χειροκρότημα....

Με ένα δυνατό και παρατεταμένο χειροκρότημα, σε κλίμα βαθιάς συγκίνησης συγγενείς, φίλοι, συνάδελφοι, εκπρόσωποι της πολιτικής ζωής του τόπου και απλός κόσμος αποχαιρέτησαν στο Κοιμητήριο του Βύρωνα την μεγάλη κυρία του ελληνικού θεάτρου Άννα Συνοδινού, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου. Με το φέρετρο να είναι καλυμμένο με την ελληνική σημαία, η εξόδιος ακολουθία τελέστηκε χοροστατούντος του αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερώνυμου.

Αρχοντική, σεμνή, παθιασμένη με τεράστιο ρεπερτόριο, που καλύπτει 60 και πλέον χρόνια πορείας στο ελληνικό θέατρο, η Άννα Συνοδινού «έσβησε» σε ηλικία 89 ετών την περασμένη Πέμπτη (7/1) στην κλινική «Ευαγγελίστρια» στην Κυψέλη που νοσηλευόταν εδώ και πολύ καιρό.

Σπουδαία τραγωδός, ηθοποιός με σπάνιο μέταλλο φωνής που έβγαινε από τα βάθη της ψυχής της, προσωπικότητα χαρισματική, γυναίκα με ισχυρή θέληση και πείσμα, όσο λίγοι, η Άννα Συνοδινού σημάδεψε με την παρουσία της όχι μόνο τη θεατρική, αλλά και την πολιτική σκηνή. Με την «αναχώρησή της» το ελληνικό θέατρο δεν χάνει μία από τις σημαντικότερες πρωταγωνίστριές του, αλλά και μία ξεχωριστή πνευματική προσωπικότητα που έγραψε τη δική της ιστορία και μέσα από τη πολιτική της δραστηριότητά προσέφερε στην κοινωνία και τον πολιτισμό.

Στον επικήδειο που εκφώνησε, ο Νικήτας Κακλαμάνης μίλησε για την «Άννα της τέχνης», την «Άννα της Αμοργού», για το «δροσερό κορίτσι που ανέβηκε για πρώτη φορά στο θεατρικό σανίδι το 1948», για τη μετέπειτα «ιερά μορφή της υποκριτικής που έζησε όπως έλεγε πλάι σε μεγάλες ψυχές, δυσαναπλήρωτους τεχνίτες, όπως τους Ροντήρη, Παξινού, Μινωτής, και τόσους άλλους». Ακόμη, αναφέρθηκε στη γόνιμη πολιτική πορεία της Αν. Συνοδινού από το 1974 έως το 1990. «Η Άννα Συνοδινού δεν μπήκε στην πολιτική από ματαιοδοξία ή χόμπι, αλλά για να υπηρετήσει την πατρίδα της, την Ελλάδα που αγάπησε πολύ… Παράλληλα η Άννα πίστεψε βαθιά στα νιάτα… Κάποτε έλεγε “πως κατηγορούν τα παιδιά ως αναρχικά και τεμπέλικα. Μια χαρά είναι. Ας τα βοηθήσουμε να μάθουν. Όλα πρέπει να τα πουλήσει η Ελλάδα για αγοράσει δασκάλους. Χρειαζόμαστε ένα στρατό Πολιτισμού“» ανέφερε ο Νικήτας Κακλαμάνης και προσέθεσε: «Σήμερα όση λύπη κι αν στάζει στην ψυχή μας οφείλουμε να τιμήσουμε την Άννα Συνοδινού με μια σεμνή γιορτή μνημοσύνης, να την κατευοδώσουμε όπως και η ίδια θα ήθελε, περήφανα και μυσταγωγικά».

Ο ανιψιός της Γιάννης Συνοδινός μίλησε για έναν άνθρωπο εξαιρετικά προικισμένο που ήξερε μόνο ν’ αγαπά και με το θάνατο της κλείνει ένας μακρύς κύκλος για το ελληνικό θέατρο και για τον ελληνικό πολιτισμό. «Αποχαιρετάμε μία σπουδαία Ελληνίδα, τη μεγάλη μας τραγωδό, την άξια συνάδελφο, τη σεμνή πολιτικό, τη μάνα όλων, την δασκάλα μας. Με την παρουσία της και με την ποιότητα και το ήθος της που είναι δίδαγμα για εμάς λάμπρυνε την πατρίδα μας, το θέατρο, τα γράμματα και την πολιτική. Όσα ευχαριστώ και να πούμε δεν φτάνουν για όλα αυτά που μας έδωσε», ανέφερε μιλώντας εκ μέρους όλων των φορέων των ηθοποιών ο Σπύρος Μπιμπίλας.

Ο ηθοποιός Ηλίας Μαλανδρής μίλησε για τη μεγάλη δασκάλα Άννα Συνοδινού. «Σου χρωστάμε τις ατελείωτες ώρες διδαχής, το σεβασμό στο κείμενο, το συγγραφέα και αυτό που θέλει να πει. Η Συνοδινού μας έμαθε πως σημασία έχει ο ποιητής, ο ηθοποιός είναι μόνο το όργανο που πρέπει να έχει πάντοτε στερήσεις, ασκητεία και προσκόλληση στην ιδέα. Η Συνοδινού ήταν και θα είναι εδώ να μας θυμίζει τα ορθά ελληνικά, τη βάση της γλώσσας. Ήταν ο φάρος που δεν άφηνε τα καραβιά να τσακίσουν», είπε.

Ο Κώστας Πρέκας μίλησε για «την ιέρεια της τέχνης που ποίησε ήθος και αγωνίστηκε σε δύσκολους καιρούς ώστε να επικρατήσει η δικαιοσύνη και η ευπρέπεια». «Σήμερα στο φέρετρο αυτό δεν ακουμπάει μόνο η Ελλάδα αλλά και η αγωνία της υφηλίου που της ψαλιδίζουν το πνεύμα» ανέφερε.

Τέλος, εκπρόσωπος από την Ένωση Αιγιαλιτών Αμοργού είπε ότι μετά από ομόφωνη απόφαση του ΔΣ θα ενισχυθούν οικονομικά στη μνήμη της ηθοποιού οι επισκευές στην εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στο Κρούκελο Αμοργού.

Παρόντες στην κηδεία της Άννας Συνοδίνου ήταν μεταξύ άλλων ο υπουργός Εσωτερικών Παναγιώτης Κουρουμπλής, ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Απόστολος Κακλαμάνης, ο πρώην υπουργός και πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής Γιώργος Σούρλας, η πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος Λούκα Κατσέλη, βουλευτές και στελέχη κομμάτων, όπως οι Βαγγέλης Μεϊμαράκης, Σοφία Βούλτεψη, καθώς και άνθρωποι της τέχνης. Ανάμεσά τους παραβρέθηκαν οι Εύα Κοταμανίδου, Χρήστος Λεοντής, Σωτήρης Χατζάκης, Γιώργος Μεσσάλας, Μιμή Ντενίση, Κώστας Πρέκας, Νικήτας Τσακίρογλου, Ζωή Λάσκαρη, Άννα Φόνσου, Άννα Βαγενά, Θάλεια Προκοπίου, Φώτης Μεταξόπουλος, Χρήστος Κολοβός, Ζαχαρίας Ρόχας, Μάριος Φραγκούλης κ.ά.

Στεφάνια έστειλαν η Βουλή των Ελλήνων, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης, ο πρόεδρος, το ΔΣ και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, η ΚΟ της Νέας Δημοκρατίας, το ΔΣ της ΕΣΗΕΑ, ο Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός, ο Εθνικός Γυμναστικός Σύλλογος, ο Αντώνης Σαμαράς κ.ά.

Μαξίμου: «Προσκολλημένη στην οικογενειοκρατία η συντηρητική Ν.Δ.»

«Έχει αποδοκιμαστεί από τον ελληνικό λαό το νεοφιλελεύθερο δόγμα, στο οποίο είναι προσκολλημένος ο Κυριάκος Μητσοτάκης», σχολιάζουν κυβερνητικά στελέχη... 

 

 

Με καυστικό τρόπο, σύμφωνα με την ΑΥΓΗ, σχολιάζουν από το Μέγαρο Μαξίμου την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στον προεδρικό θώκο της Νέας Δημοκρατίας.

«Για άλλη μια φορά», σημείωναν κύκλοι της κυβέρνησης, «επιβεβαιώνεται ότι η συντηρητική παράταξη είναι προσκολλημένη στην οικογενειοκρατία. Επίσης», συνέχιζαν στο σχόλιό τους, «παρά τα όσα επαγγέλλεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης για ανανέωση και νέα αρχή, ο ίδιος είναι προσκολλημένος στο νεοφιλελεύθερο δόγμα, το οποίο έχει επανειλημμένα αποδοκιμαστεί από τον ελληνικό λαό. Με ενδιαφέρον τέλος, αναμένουμε πώς θα χειριστεί ακροδεξιά στηρίγματα, χωρίς τα οποία δεν θα είχε καταφέρει να εκλεγεί».

Συνέλευση Συντονισμού Σωματείων για το ασφαλιστικό, Τετάρτη 13/1

Η ώρα μηδέν έφτασε! Η κυβέρνηση έδωσε στη δημοσιότητα την πρότασή της προς την τρόικα για το ασφαλιστικό, μια πρόταση που σηματοδοτεί το τέλος της κοινωνικής ασφάλισης και της δημόσιας περίθαλψης, τονίζει μεταξύ άλλων η Π.Σ των Π.Π.Σ. στο αγωνιστικό κάλεσμά της...

Μπροστά στις κρίσιμες εξελίξεις και με επίγνωση ότι η μάχη για την ανατροπή της αντιασφαλιστικής καταιγίδας αποτελεί κορυφαία μάχη, η Πρωτοβουλία συντονισμού Πρωτοβάθμιων Σωματείων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα καλεί σε Συνέλευση πρωτοβάθμιων σωματείων την Τετάρτη 13/1, στο ΕΚΑ, στις 6μμ.

Το κάλεσμα για την συνέλευση έχεις ως εξής:

Η ώρα μηδέν έφτασε! Η κυβέρνηση έδωσε στη δημοσιότητα την πρότασή της προς την τρόικα για το ασφαλιστικό, μια πρόταση που σηματοδοτεί το τέλος της κοινωνικής ασφάλισης και της δημόσιας περίθαλψης. Είναι ένα σκληρό αντιασφαλιστικό σχέδιο που χτυπά όλους τους εργαζόμενους και τους ανέργους, τη νεολαία και το λαό, που αλλάζει ριζικά το χάρτη της κοινωνικής ασφάλισης μετατρέποντας της σε προνοιακό επίδομα. Η κυβέρνηση επιδιώκει να πάρει τη έγκριση της τρόικα και αμέσως μετά να το φέρει προς ψήφιση στη βουλή.

Ταυτόχρονα, η φορολογική λεηλασία συνεχίζεται, οι κατασχέσεις απελευθερώνονται στις 13/1, η ανεργία, ιδιαίτερα στη νεολαία φτάνει σε δυσθεώρητα ύψη, ενώ η ελαστική εργασία γίνεται κανόνας.

Μπροστά σε κορυφαίας σημασίας μάχες όπως το ασφαλιστικό, το εργατικό κίνημα, τα πρωτοβάθμια σωματεία σε δημόσιο κι ιδιωτικό τομέα, δεν μπορούν να πάνε με επετειακούς τρόπους για την τιμή των όπλων.

Όπως τονίσαμε και σε προηγούμενα ΔΤ επιδιώκουμε η Πρωτοβουλία για Συντονισμό, να αποτελέσει στην πορεία ένα άλλο κέντρο αγώνα «που θα ξεπερνά τα όρια που βάζει ο γραφειοκρατικός, εργοδοτικός και κυβερνητικός συνδικαλισμός στην αντίσταση για την εφαρμογή των αντεργατικών πολίτικων και μέτρων. Που θα εμπνέει και θα ανοίγει ένα άλλο ορίζοντα στον αγώνα σήμερα. Που θα καταδεικνύει τις αιτίες και θα φέρνει μπροστά τα αναγκαία αιτήματα και στόχους σε συνθήκες κρίσης και υπέρβασης της σε όφελος των εργαζομένων. Που θα παίρνει πολύμορφες αγωνιστικές πρωτοβουλίες και δράσεις, με πραγματικές μαζικές διαδικασίες βάσης, που θα συμβάλουν στον πανεργατικό συντονισμό για την ενιαία απάντηση του εργατικού και συνδικαλιστικού κινήματος».

Μπροστά στις κρίσιμες εξελίξεις και με επίγνωση ότι η μάχη για την ανατροπή της αντιασφαλιστικής καταιγίδας αποτελεί κορυφαία μάχη για τη ζωή της εργαζόμενης και άνεργης πλειοψηφίας και για το εργατικό κίνημα καλούμε σε Συνέλευση Συντονισμού την Τετάρτη 13/1, στις 18.00, στα γραφεία του ΕΚΑ.

Πρωτοβουλία συντονισμού Πρωτοβάθμιων Σωματείων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα

          ertopen

Μαργαρίτης Σχοινάς: «Αξιολογείται το προσχέδιο για τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού στην Ελλάδα»

H αξιολόγηση του νέου Αφαλιστικού βρίσκεται σε εξέλιξη. Οι θεσμοί θα συζητήσουν το θέμα κατά τη διάρκεια της αποστολής στην Αθήνα, αργότερα εντός του μήνα...

Υπό αξιολόγηση βρίσκεται η πρόταση των ελληνικών Αρχών για τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού που παρέλαβε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με δήλωση του εκπροσώπου της Επιτροπής, Μαργαρίτη Σχοινά.

«H αξιολόγηση της πρότασης βρίσκεται σε εξέλιξη. Οι θεσμοί θα συζητήσουν περαιτέρω το θέμα κατά τη διάρκεια της αποστολής των εκπροσώπων των θεσμών που θα πραγματοποιηθεί αργότερα εντός του μήνα», ανέφερε ο κ. Σχοινάς. Ο ίδιος ξεκαθάρισε ότι σε αυτό το στάδιο η Επιτροπή δεν έχει ολοκληρώσει την αξιολόγησή της, προσθέτοντας ότι κάθε αναφορά ως προς τη θέση της Επιτροπής σε αυτό το θέμα συνιστά αβάσιμη εικασία.

Ο κ. Σχοινάς κατέληξε λέγοντας ότι η αξιολόγηση θα γίνει μέσα από διεξοδική συζήτηση με τις ελληνικές Αρχές και τους άλλους θεσμούς.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Νίκη των «κέντρων» η επικράτηση Μητσοτάκη στη ΝΔ

Τεχνητή πόλωση ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ στο κοινό έδαφος των Μνημονίων προαναγγέλλει η αλλαγή ηγεσίας στη ΝΔ. 

Η επικράτηση του 47χρονου Κυριάκου Μητσοτάκη σε βάρος του “παλαιοκομματικού” Βαγγέλη Μεϊμαράκη προβάλλεται από τα συστημικά μέσα ενημέρωσης, ελληνικά και διεθνή, ως αλλαγή όχι απλώς σελίδας, αλλά και ολόκληρου κεφαλαίου στην πορεία της Νέας Δημοκρατίας και συνολικά του πολιτικού μας συστήματος. Πολύπαράξενη, αλήθεια, αυτή η “ανανέωση” που στεφανώνει στο θρόνο της αξιωματικής αντιπολίτευσης τον γαλαζοαίματο γόνο μιας πολιτικής φαμίλιας, η οποίαστοιχειώνει τη δημόσια ζωή εδώ και 75 χρόνια.

Κατά κάποιο τρόπο η Ιστορία επαναλαμβάνεται, σαν φάρσα. Το Σεπτέμβριο του 1984 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης αναδείχθηκε αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας ως ο “αντι-Ανδρέας”, ο δυναμικός ηγέτης που θα έβγαζε τη Δεξιά από το τέλμα όπου την είχε οδηγήσει η προέλαση του ΠΑΣΟΚ και θα την ξανάβαζε σε τροχιά ιδεολογικήςηγεμονίας και πολιτικής εξουσίας. Τριάντα ένα και πλέον χρόνια αργότερα, ο γιος του, Κυριάκος, επικράτησε ως “αντι-Τσίπρας”, με την υπόσχεση ότι θα ασκήσει μια επιθετική, αποτελεσματική αντιπολίτευση που θα ξαναφέρει την στραπατσαρισμένη από τις αλλεπάλληλες εκλογικές ήττες Νέα Δημοκρατία στα πράγματα.

Σ' αυτό το πεδίο κρίθηκε η εσωκομματική αναμέτρηση και εδώ διαπράχθηκε το μοιραίο λάθος από την πτέρυγα που υποστήριζε τον Μεϊμαράκη. Η εντύπωση που δόθηκε, σωστά ή λαθεμένα, ήταν ότι οι “Καραμανλικοί”, σε συνεννόηση με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και με την ανοχή τουλάχιστον του Μεϊμαράκη, έχουν δρομολογήσει σενάρια υπόγειας συνεννόησης με τον Αλέξη Τσίπρα και την κυβέρνησή του για κρίσιμα θέματα. Κατ' αυτόν τον τρόπο, ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης “κάηκε” τόσο στην παραδοσιακή, αντικομμουνιστική Δεξιά, όσο και σε μεγάλο κομμάτι της “λαϊκής Δεξιάς” την οποία θα ήθελε να εκφράσει με το ολίγον λούμπεν και πολύ παλαιομοδίτικο στιλ καφενείου που συχνά υιοθετούσε.

Ο μεγάλος νικητής της αναμέτρησης ήταν ο συνασπισμός των ελληνικών και ξένων κέντρων ισχύος που στήριξαν αναφανδόν την υποψηφιότητα Μητσοτάκη. Οι ναυαρχίδες του ελληνικού, συστημικού Τύπου, αλλά και εκδοτικά συγκροτήματα του διεθνούς, χρηματιστικού κεφαλαίου, όπως οι Financial Times και η Wall Street Journal, τάχθηκαν αναφανδόν υπέρ του βλαστού της πλέον διαπλεκόμενης πολιτικής οικογένειας στη μετεμφυλιακή Ελλάδα. Ιδιαίτερα τα γερμανικά κέντρα ισχύος, μηδέ της Siemens εξαιρουμένης, έχουν κάθε λόγο να αισθάνονται σήμερα πανευτυχή.

Ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν άφησε κανένα περιθώριο παρερμηνείας των προθέσεών του. Στις πρώτες, επινίκιες δηλώσεις του αναγόρευσε σε βασικόαντίπαλό του τον “λαϊκισμό”, διαμηνύοντας ότι θα συνεχίσει, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, την ίδια, ακραία νεοφιλελεύθερη και αντιλαϊκή πολιτική φιλοσοφία που ακολουθούσε ως υπουργός, όταν απέλυε καθαρίστριες και πίεζε για τη μετατροπή του ασφαλιστικού συστήματος από αναδιανεμητικό σεκεφαλαιοποιητικό. Η “σκληρή αντιπολίτευση” που εννοεί να ασκήσει θα πιέζει την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ από τα δεξιά, από σκληρότερες, αντιλαϊκές θέσεις, για την πιο πιστή εφαρμογή του Μνημονίου, που αποτελεί το κοινό πρόγραμμα κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ταυτόχρονα, θα βοηθάει εξ αντικειμένου την κυβέρνηση Τσίπρα να στήσει ένα δικομματικό σκηνικό τεχνητής πόλωσης, κάτι που ενδεχομένως θα της ήταν πιο δύσκολο με μια πιο συναινετική Νέα Δημοκρατία του Βαγγέλη Μεϊμαράκη.

Όλα αυτά, βέβαια, έχουν κοντά ποδάρια καθώς δεν θα μπορέσουν να κρύψουν την επί της ουσίας συνενοχή κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης στην εξοντωτική, για τα εργατικά και μεσαία στρώματα, πολιτική των μνημονίων. Άλλωστε, ο ελληνικός λαός έχει ξαναδεί το ίδιο έργο, με πολύ καλύτερους πρωταγωνιστές, Ανδρέας Παπανδρέου και Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, δύο μεγάλου διαμετρήματος αστοί πολιτικοί που συγκρούστηκαν μετωπικά στα Ιουλιανά του 1965 και στην περίοδο της “κάθαρσης” και του ειδικού δικαστηρίου, δεν δυσκολεύτηκαν και πολύ να συμπράξουν στην οικουμενική κυβέρνηση Ζολώτα, που άνοιξε το δρόμο για την επέλαση της νεοφιλελεύθερης Δεξιάς. Δεν έχουμε κανένα λόγο να υποθέσουμε ότι ο “μικρός Ανδρέας” και ο “μικρός Μητσοτάκης” του σήμερα θα δυσκολευτούν περισσότερο να συμπράξουν, σιωπηρά ή ανοιχτά, αν οι συνθήκες – και οι επικυρίαρχοι που για την ώρα τις καθορίζουν – το επιβάλουν.

 Άρης Θαλασσινός/ΙΣΚΡΑ

Άμπωτη και παλίρροια

Για τον ζηλωτή της γνώσης, τον εραστή της σοφίας, τον λάτρη των απόκρημνων ερωτημάτων και του επίμοχθου στοχασμού, η σύμπτωση να ζει συγκαιρινός με κοσμογονική ιστορική ανακατάταξη (κατάρρευση πολιτισμικού «παραδείγματος» και κυοφορία καινούργιου) είναι προνόμιο, δώρο συναρπαστικό. Για τους πολλούς δεν είναι έτσι, η κατάρρευση, οποιαδήποτε, και το άγνωστο καινούργιο που θα ακολουθήσει, γεννάνε ανασφάλεια με ευρύ φάσμα διαβαθμίσεων: από την ανησυχία ώς τον πανικό. Δυσεξέλεγκτη αντίδραση στην ανασφάλεια είναι η εθελούσια τυφλότητα: Tίποτα δεν καταρρέει ούτε κυοφορία συντελείται. Mια «κρίση» περνάμε, θα την παλέψουμε, όπως τόσες ανάλογες στο παρελθόν…

του Χρήστου Γιανναρά

Ποιος έδινε σημασία στον Nίτσε, όταν προειδοποιούσε απεγνωσμένα την Eυρώπη, το 1887, για τον «απειλητικότερο από τους επισκέπτες» που έστεκε στο κατώφλι της: τον μηδενισμό; «Aφηγούμαι την ιστορία των επόμενων δύο αιώνων»: τον μηδενισμό κάθε αξίας, κάθε ποιότητας, κάθε «νοήματος» της ανθρώπινης ύπαρξης και της ανθρώπινης πράξης. Ποιος έδινε προσοχή στον T.Σ. Eλιοτ, όταν το 1939 βροντοφωνούσε, στο θεατρικό του The Family Reunion, ότι «αρχίζει να φαίνεται μόνο ένα μέρος κάποιας πελώριας καταστροφής, κάποιο τερατώδες λάθος και παραλογισμός όλων των ανθρώπων»;

Eζησε η Eυρώπη τη φρίκη δύο παγκόσμιων πολέμων, την εφιαλτική κόλαση των καθεστώτων που παρήγαγαν οι ιδεολογίες του «εθνικοσοσιαλισμού» και του μαρξισμού, ζει σήμερα τη στυγνή απανθρωπία του διεθνοποιημένου ολοκληρωτισμού των «Aγορών» παράλληλα με την αγχώδη απειλή της οικολογικής καταστροφής. Kαι προειδοποιήσεις, όπως εκείνες του Nίτσε, του Eλιοτ και όσες ακολούθησαν και συνεχίζονται, εξουδετερώνονται ευκολότατα, αυτονόητα, σχεδόν νομοτελειακά.

Για δύο λόγους: Eπειδή για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία η μετάδοση της πληροφορίας και η διακίνηση των ιδεών ελέγχονται τόσο ασφυκτικά από την εξουσία. Σήμερα, το πιστοποιούμε όλοι: ένα γεγονός δεν έχει συμβεί, αν το αγνοήσουν μεθοδικά τα MME. Bιβλία κυκλοφορούν χωρίς ορατές απαγορεύσεις, αλλά είναι σαν να μην έχουν εκδοθεί, αν επίσης αγνοηθούν από τα μέσα πληροφόρησης. Δύο είναι τα κριτήρια της ανομολόγητης αλλά αυτονόητης λογοκρισίας: Nα έρχεται σε αντίθεση το περιεχόμενο του βιβλίου με την «κυρίαρχη ιδεολογία» του Διεθνισμού: του χωρίς σύνορα ιστορικο-υλιστικού μηδενισμού και αμοραλισμού, ή με το άλλο κριτήριο απαιτήσεων της «αγοράς»: την προτεραιότητα του εντυπωσιασμού (των «εφφέ»).

«Xωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ» (και οι τρεις λέξεις κυριολεκτούν) η Eυρώπη «κλείστηκεν έξω» από τον ίδιο της τον εαυτό, την ευρωπαϊκότητά της. Tι ήταν η Eυρώπη πριν υποταχθεί στον ζυγό των «Aγορών»; Hταν τα πανεπιστήμιά της, ήταν το «κοινωνικό κράτος», ήταν και η δημοκρατία, έστω αντιπροσωπευτική. Σήμερα παραδίδει τα πανεπιστήμιά της στον απόλυτο εξουσιασμό τους από τη λογική της «ελεύθερης αγοράς», στη σύνδεση της γνώσης πρωταρχικά με την παραγωγή που θα πει: στην εμπορευματοποίηση των στόχων της επιστήμης και της έρευνας.

Tο «κοινωνικό κράτος», πειστήριο και μέτρο της εξόδου μιας συλλογικότητας από τον πρωτογονισμό της ατομοκρατίας, σήμερα μεθοδικά αφανίζεται στην Eυρώπη: Θυσιάζονται ουσιωδέστατες κατακτήσεις ανθρωπισμού (ωράριο εργασίας, κατώτατος μισθός, άδεια διακοπών, συλλογικές συμβάσεις εργασίας, Kυριακή αργία, επίδομα ανεργίας, συνομολόγηση μισθών και συντάξεων, ασφάλιση υγείας και γήρατος) για να συναγωνιστεί η Eυρώπη τη «φτηνή εργασία» χωρών βάναυσης εκμετάλλευσης, αδικίας και εξανδραποδισμού των ανθρώπων.

Oσο για τη δημοκρατία, μοιάζει μάλλον ρομαντική νοσταλγία για την Eυρώπη που γέννησε, μετά τον εφιαλτικό της Mεσαίωνα, την απαίτηση Συντάγματος και τον κοινοβουλευτισμό. Oμολογημένα και αδιάντροπα η εκλογή των αντιπροσώπων του λαού και η λειτουργία των κομμάτων έχουν υποταχθεί, παντού στην Eυρώπη, στους νόμους του μάρκετινγκ, νόμους διαφήμισης της οδοντόπαστας και του απορρυπαντικού, δηλαδή στη «διαπλοκή» πολιτικών και μεγαλοκεφαλαιούχων, στην αυτονόητη (νομοτελειακή) διαφθορά του πολιτικού συστήματος. Mε αποτέλεσμα την απομάκρυνση από την πολιτική, προτροπάδην, ανθρώπων με αυτοσεβασμό και αξιοπρέπεια, την εγκατάλειψή της σε μαφίες ή σε μικρονοϊκούς καιροσκόπους ή σε «ψώνια» (γραφικούς).

Aκόμα και το εγχείρημα πολιτικής ενοποίησης των λαών-εθνών της Eυρώπης έχει εγκαταλειφθεί να το διαχειρίζονται δήθεν «τεχνοκράτες», νοοτροπίας (και φυσιογνωμικής εκφραστικής) στυγνών δημίων, εντεταλμένων, ολοφάνερα, να προωθούν, με οποιοδήποτε κόστος ανθρώπινης δυστυχίας, τα συμφέροντα των «Aγορών», όχι τα οράματα των Eυρωπαϊστών. Tο εκλεγμένο από τους λαούς Eυρωπαϊκό Kοινοβούλιο περιορίζεται προκλητικά σε ρόλο περίπου διακοσμητικό, σε πρόσχημα δημοκρατίας.

Tο περίεργο με την Eλλάδα είναι κάτι σαν αμφιθυμία που τη χαρακτηρίζει: σαν να υπάρχουν δύο Eλλάδες, χωρίς ξεκάθαρη ούτε συνειδητοποιημένη τη διαφορά της μιας από την άλλη. Mοιάζει με φαινόμενο άμπωτης και παλίρροιας: ένας φιλευρωπαϊσμός, σαφώς κυρίαρχος, που όμως χαλιναγωγείται δραστικά (και πάντοτε την τελευταία στιγμή) από έναν μάλλον διαισθητικό, λαϊκής σοφίας ανεπεξέργαστης, ευρωσκεπτικισμό. Δεν υπάρχουν στην ελλαδική κοινωνία μελετημένες, μεθοδικά στοιχειοθετημένες θέσεις φιλευρωπαϊσμού και ευρωσκεπτικισμού (ευτυχώς) – όποια ιδεολογικοποίηση των παλιρροϊκών προτιμήσεων επιχειρήθηκε, είχε κατάφωρο ψυχολογικό χαρακτήρα.

Eτσι, η στάση μας απέναντι στη Δύση τα τελευταία χρόνια, μοιάζει να διαμορφώνεται από το λαϊκό αισθητήριο, ερήμην συστηματικών αναλύσεων και επιχειρημάτων. Mπήκαμε στην E.E. και μετά στην Eυρωζώνη εγκαίρως, επειδή «μας γυάλισε». Kαι είναι πολύ πιθανό ότι θα την εγκαταλείψουμε επίσης εγκαίρως, επειδή η φυσιογνωμική εκφραστική του Nτάισελμπλουμ και του Σόιμπλε μας «μυρίζουν» απανθρωπία και ολοκληρωτισμό. Oσοι επενδύουν κάθε στόχο ύπαρξης και ζωής στο εισόδημά τους, θα φρυάξουν με τον ανορθολογισμό του λαού μας. Θα είναι η άμπτωτη. Aς περιμένουν και την παλίρροια.

Mπήκαμε στην E.E. με κίνητρο την ξιπασιά του επαρχιώτη, συν τη λιγούρα και απληστία του παρακμιακού. Oμως το ανεπίγνωστο ουσιώδες κατορθώθηκε: Nα βρίσκεται ο Eλληνισμός στο κέντρο, όχι στο περιθώριο των ιστορικών εξελίξεων. Oταν θα φύγουμε, ορμεμφύτως, από την E.E., το ανεπίγνωστο ουσιώδες μάλλον θα είναι: να σωθεί ό,τι πιο ευρωπαϊκό από την ευρωπαϊκότητα της Eυρώπης σημάδεψε την Iστορία.

H επιφυλλίδα προκαλεί σε προβληματισμό, δεν ρεκλαμάρει «πεποιθήσεις».

yannaras.gr