Ανάπτυξη για την Ελλάδα

Συνοψίζοντας, ο αρθρογράφος της FAZ εκτιμά οτι "η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερους φόρους, μικρότερο κράτος, μία πολιτική πιο φιλική προς τις επιχειρήσεις και επαγγελματική εκπαίδευση για τους νέους... 

"Ανάπτυξη για την Ελλάδα" επιγράφεται σχολιο στις οικονομικές σελίδες της Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) που αναφέρεται στη μείωση του ΑΕΠ στην Ελλάδα στα χρόνια της κρίσης και στις προσπάθειες για οικονομική ανάκαμψη.

Μεταξύ άλλων επισημαίνονται τα εξής: "Ένα μέρος της παλαι ποτέ ευημερίας ήταν μία φούσκα, την οποία διόγκωσαν οι υπερβολικές προσλήψεις στον δημόσιο τομέα, η κατασπατάληση δανείων και οι υπέρμετρες εισαγωγές αγαθών. Στην ιδανική περίπτωση μία χώρα που έχει εξυγιανθεί και μεταρρυθμιστεί εκ βάθρων θα έπρεπε να καταγράφει για τα επόμενα χρόνια δείκτες ανάπτυξης 4 με 5%, ώστε εντός πέντε ετών να μειώσει τον λόγο του δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ από το 179% στο 150%. Δυστυχώς αυτά τα σενάρια αποτελούν ευχολόγιο. Το 2017 η Ελλάδα έμεινε πολύ πίσω από τις οικονομικές προβλέψεις της κυβέρνησης Τσίπρα. Αντί για το προβλεπόμενο 2,7% κατέγραψε έναν ισχνό δίκτη ανάπτυξης της τάξεως του 1,4%".

Ο αρθρογράφος εκτιμά ωστόσο ότι το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι το υψηλό χρέος. Όπως επισημαίνει "οι δόσεις (αποπληρωμής) έχουν ρυθμιστεί για πολλές δεκαετίες, με χαμηλά επιτόκια. Εξ΄ αυτού προκύπτουν ευνοϊκές συνθήκες για τα δημόσια οικονομικά. Χωρίς να υπολογιστεί το κόστος δανεισμού ο κρατικός προϋπολογισμός στην Ελλάδα θα πρέπει να επιδείξει ένα πλεόνασμα ύψους 3,5% μέχρι το 2022 και 2% στα επόμενα χρόνια. Επί 13 χρόνια το Βέλγιο είχε καταφέρει να πετύχει πλεόνασμα 5%, κατά μέσο όρο, με αποτέλεσμα να μειώσει το δημόσιο χρέος του από 130% στο 90% του ΑΕΠ". Συνοψίζοντας, ο αρθρογράφος της FAZ εκτιμά οτι "η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερους φόρους, μικρότερο κράτος, μία πολιτική πιο φιλική προς τις επιχειρήσεις και επαγγελματική εκπαίδευση για τους νέους. Μόνο έτσι οι Έλληνες, με το επιχειρηματικό τους δαιμόνιο και το κοσμοπολίτικο πνεύμα τους, θα εμπεδώσουν την οικονομική ανάπτυξη, επιτυγχάνοντας βιώσιμη ευημερία και αφήνοντας πίσω τους την κρίση".
DW

Στην Ολομέλεια της Βουλής ο «Κλεισθένης» και η κάτατμηση της Β’ Αθήνας

Στην Ολομέλεια της Βουλής αναμένεται να εισαχθεί σήμερα Τετάρτη στις 3 το μεσημέρι, το νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (πρόγραμμα Κλεισθένης) καθώς και οι τροπολογίες για την κατάτμηση της Β’ Αθήνας και της Περιφέρειας Αττικής.

Νωρίτερα, ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία από την αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή στα άρθρα και το σύνολό του το ν/σ για τον «Κλεισθένη» και οι τροπολογίες για την κατάτμηση των εκλογικών περιφερειών.

Η Νέα Δημοκρατία, διατηρεί επιφύλαξη επί των δύο τροπολογιών και σύμφωνα με τον εισηγητή της, Μάκη Βορίδη, στην Ολομέλεια θα τοποθετηθεί ο πρόεδρος του κόμματος, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η ΔΗΣΥ υπερψηφίζει την τροπολογία για την κατάτμηση Περιφερειών.

Οι ΑΝΕΛ, διατηρούν επιφύλαξη να τοποθετηθούν στην Ολομέλεια στα άρθρα, τα οποία αφορούν στην εκλογή των δημοτικών συμβουλίων με απλή αναλογική. Τα σχετικά άρθρα (28, 33, 56) υπερψηφίζει το ΚΚΕ, ενώ το Ποτάμι επιφυλάσσεται για την Ολομέλεια.

Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των Περιφερειακών Συνδέσμων Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ.Δ Σ.Α.) και ρυθμίσεις για την αποτελεσματικότερη, ταχύτερη και ενιαία άσκηση των αρμοδιοτήτων σχετικά με την απονομή ιθαγένειας και την πολιτογράφηση.

Τη διενέργεια των αμέσως επομένων δημοτικών και περιφερειακών εκλογών μια εβδομάδα πριν τις ευρωεκλογές το Μάιο 2019, προτείνουν με τροπολογία που κατέθεσαν στο νομοσχέδιο για τον Κλεισθένη, 16 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.

«Λαμβάνοντας υπόψη το εύρος των προτεινόμενων αλλαγών και την ανάγκη αρμονικής υιοθέτησής τους και ομαλής μετάβασης στο προτεινόμενο σύγχρονο, δημοκρατικότερο και αναλογικότερο εκλογικό σύστημα για την ανάδειξη των δημοτικών και περιφερειακών αρχών, καθώς και το γεγονός ότι η τρέχουσα θητεία των δημοτικών και περιφερειακών αρχών είναι εκτενής και ανέρχεται στα πέντε έτη, με την παρούσα τροπολογία προτείνεται, κατ’ εξαίρεση και για την πρώτη εφαρμογή του σχεδίου νόμου, η διενέργεια των αμέσως επόμενων δημοτικών και περιφερειακών εκλογών στον προβλεπόμενο με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο χρόνο, δηλαδή την προηγούμενη Κυριακή από την ημέρα διενέργειας της ψηφοφορίας για την εκλογή των αντιπροσώπων της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του έτους 2019 και η εγκατάσταση των νέων δημοτικών και περιφερειακών αρχών να γίνει την 1η Σεπτεμβρίου 2019 και να λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2023», αναφέρουν στην αιτιολογική έκθεση οι βουλευτές.

Την τροπολογία υπογράφουν οι βουλευτές Ιωάννης Στέφος, Χρήστος Αντωνίου, Σταύρος Αραχωβίτης, Δημήτρης Βέττας, Δημήτρης Εμμανουηλίδης, Μανώλης Θραψανιώτης, Νίνα Κασιμάτη, Αστέριος Καστόρης, Παναγιώτα Κοζομπόλη, Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος, Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, Κώστας Μορφίδης, Γιώργος Παπαφιλίππου, Ανδρέας Ριζούλης, Βασίλης Τσίρκας και Γιώργος Τζόγκας.

Τριπλές εκλογές τον Μάιο, βλέπει η αντιπολίτευση 

Χτύπησε… κόκκινο από χθες το βράδυ η σεναριολογία για τριπλές εκλογές τον Μάιο, μετά την πρωτοβουλία ομάδας βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, σε συνεννόηση με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών, να καταθέσουν εκπρόθεσμη τροπολογία για αλλαγή του χρόνου των αυτοδιοικητικών εκλογών.

Σενάρια για τετραπλές εκλογές τον Μάιο πυροδότησε τροπολογία που κατέθεσαν αργά χθες το βράδυ στο νομοσχέδιο για τον Κλεισθένη, 16 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, του λεγόμενου προεδρικού μπλοκ.

Συγκεκριμένα, ζητούν κατ΄ εξαίρεση οι επόμενες δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές να διεξαχθούν, όχι τον Οκτώβριο του '19 όπως προβλέπουν οι διατάξεις του νομοσχεδίου, αλλά μία εβδομάδα πριν από τις Ευρωεκλογές, δηλαδή στις 18-19 Μαΐου.

Η αλλαγή της ημερομηνίας σύμφωνα με κοινοβουλευτικούς κύκλους τροφοδοτεί σενάρια να διενεργηθούν μαζί βουλευτικές, ευρωεκλογές και παράλληλα δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές.

Μελανσόν για Τσίπρα: Μια από τις πιο άθλιες προσωπικότητες στην Ευρώπη

Με σκληρά λόγια χαρακτήρισε τον έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα ο Ζαν Λικ Μελανσόν, τονίζοντας ότι δεν θέλει οι Γάλλοι να πιστέψουν ότι αν εκλεγεί θα γίνει και ο ίδιος «ένας Τσίπρας».

Με σκληρά λόγια χαρακτήρισε τον έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα ο Ζαν Λικ Μελανσόν, τονίζοντας ότι δεν θέλει οι Γάλλοι να πιστέψουν ότι αν εκλεγεί θα γίνει και ο ίδιος «ένας Τσίπρας».

Εξαιρετικά αιχμηρός ήταν ο ηγέτης του γαλλικού Αριστερού Κόμματος Ζαν Λυκ Μελανσόν αναφερόμενος στον έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής του συνέντευξης στο γαλλικό δίκτυο BFMTV.

«Ο Έλληνας πρωθυπουργός είναι μία από τις προσωπικότητες, τις πιο άθλιες στην πολιτική ζωή της Ευρώπης» απάντησε ο κ. Μελανσόν όταν έγινε αναφορά από τη δημοσιογράφο σε δήλωση του Αλέξη Τσίπρα με την οποία υποστήριζε ότι Μελανσόν δεν ήθελε να κυβερνήσει. «Κατάλαβα ότι δεν ήξερε καθόλου τι να κάνει σε περίπτωση νίκης», είχε δηλώσει ο Αλέξης Τσίπρας.

«Δεν θέλω οι Γάλλοι να πιστέψουν ότι εάν εκλεγώ, θα γίνω ένας Τσίπρας. Εγώ θα εφαρμόσω τη δική μου πολιτική», τόνισε σε έντονο ύφος το ιστορικό στέλεχος της γαλλικής αριστεράς.

«Πήρε την εξουσία, διαπραγματεύτηκε με την Ευρώπη, του προτάθηκε ένα απαράδεκτο μνημόνιο απαράδεκτο για την πολιτική του. Και τι κάνει; Καλεί τους Έλληνες να ψηφίσουν. Οι Έλληνες ψηφίζουν ότι δεν θέλουν να υπογράψει το μνημόνιο και ο ίδιος πάει και υπογράφει. Αυτό σημαίνει ότι δεν τηρεί τον λόγο του», τόνισε αναφερόμενος στο Αλέξη Τσίπρα.

Ο πρόεδρος Μακρόν επικρίνεται για «μοναρχική» νοοτροπία

Στις Βερσαλλίες και με πλήρη μεγαλοπρέπεια ενώπιον του Κογκρέσου, ο Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε την πολιτική του για το δεύτερο έτος της θητείας του, που περιλαμβάνει και την αναθεώρηση του Συντάγματος.

Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, είχε μια ώρα στη διάθεσή του για να πείσει τους 577 βουλευτές και τους 348 γερουσιαστές που αποτελούν το Κογκρέσο, για την ορθότητα των πολιτικών του επιλογών, σε μια εποχή που η δημοτικότητά του χάνει σημαντικά έδαφος. Σύμφωνα με μια τελευταία δημοσκόπηση Kantar Sofres που δημοσιεύθηκε στις 6 Ιουλίου, μόνο το 32% των Γάλλων διατηρούν πλέον την εμπιστοσύνη τους στο πρόσωπό του.

Τούτο σημαίνει μία μείωση 6 μονάδων μέσα σε ένα μήνα και 12 μονάδων από την αρχή του χρόνου.
Από το 1981 μόνο ο Φρανσουά Ολάντ πέτυχε χειρότερα, με 27% δημοτικότητας κατά την ίδια περίοδο της θητείας του.

Το ότι θα συγκαλεί συχνά το Κογκρέσο, ο Εμανουέλ Μακρόν το είχε υποσχεθεί κατά την προεκλογική του εκστρατεία και το επανέλαβε κατά την περυσινή πρώτη σύγκλιση στις Βερσαλλίες (3 Ιουλίου 2017) : « κάθε χρόνο θα έρχομαι ενώπιόν σας για να σας ενημερώνω» είχε διαβεβαιώσει.
Το πρόβλημα με το Κογκρέσο είναι ότι μετά την ομιλία του ο πρόεδρος αποχωρεί άμεσα εν μέσω τυμπανοκρουσιών, χωρίς να δέχεται ερωτήσεις, αφήνοντας πίσω του τους βουλευτές και γερουσιαστές να συζητήσουν μεταξύ τους.

Μια νοοτροπία καθαρά «μοναρχική» στα μάτια πολλών βουλευτών τόσο της αριστεράς όσο και της δεξιάς, ορισμένοι από τους οποίους δήλωσαν ότι αρνούνται να συμμετάσχουν στο «νέο επικοινωνιακό πραξικόπημα» του προέδρου, ο οποίος τους καλεί να ακούσουν την ομιλία του, «χωρίς να έχουν οι ίδιοι το δικαίωμα να τον αμφισβητήσουν».

Ανακαλύφθηκε πήλινη πλάκα με στίχους της Οδύσσειας

Μια πήλινη πλάκα με εγχάρακτη επιγραφή που διασώζει 13 στίχους από την ραψωδία ξ της Οδύσσειας ανακαλύφθηκε μετά από τρία χρόνια ερευνών στον ιερό χώρο της Ολυμπίας.

Το ανέλπιστο εύρημα στην Ολυμπία, με την εγχάρακτη γραφή από 13 στίχους της ραψωδίας ξ της Οδύσσειας έδωσε χαρά και υπερηφάνεια στους αρχαιολόγους.

Σκεπασμένη κάτω από αρχαίο λιθοσωρό η πήλινη χαραγμένη πλάκα βρέθηκε όταν οι αρχαιολόγοι ολοκλήρωναν το τριετές πρόγραμμα επιφανειακής - γεωαρχαιολογικής έρευνας στην περιοχή γύρω από το ιερό της Ολυμπίας. Αφού την καθάρισαν από τα άλατα και τις επικαθίσεις αιώνων διαπίστωσαν ότι διασώζει 13 στίχους από τη ραψωδία ξ της Οδύσσειας (ο Οδυσσέας μιλά με τον πιστό του χοιροβοσκό Εύμαιο).

Η είδηση δημοσιοποιήθηκε σήμερα από το υπουργείο Πολιτισμού, μετά τον καθαρισμό της πλάκας στα εργαστήρια συντήρησης της Ολυμπίας και την προκαταρκτική χρονολόγηση του ευρήματος, πιθανώς πριν από τον 3ο αι.μ.Χ. Σύμφωνα με τη διατύπωση του υπουργείου Πολιτισμού «εφόσον αυτή η προκαταρκτική χρονολόγηση επιβεβαιωθεί κατά τη συστηματική μελέτη της επιγραφής που έχει ήδη αρχίσει, τότε η πήλινη πλάκα θα διασώζει ίσως το παλαιότερο σωζόμενο γραπτό απόσπασμα των Ομηρικών Επών που έχει έρθει στο φως και αποτελεί πέραν της μοναδικότητάς της, ένα σπουδαίο αρχαιολογικό, επιγραφικό, φιλολογικό και ιστορικό τεκμήριο».

Το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων επικοινώνησε με τη γενική γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Βλαζάκη και με την προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας Ερωφίλη Κόλια υπό τη διεύθυνση της οποίας διεξήχθη το ερευνητικό πρόγραμμα «Ο πολυδιάστατος χώρος της Ολυμπίας» σε συνεργασία με το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο και τρία γερμανικά Πανεπιστήμια.

Ακολουθούν οι δηλώσεις τους στο ΑΠΕ/ΜΠΕ

Ερωφίλη Κόλια, προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας

«Πρόκειται για ένα αναπάντεχο εύρημα δεν περιμέναμε σε επιφανειακή έρευνα να βρούμε επιγραφή. Στην αρχή όταν πρωτοαντικρύσαμε την πλάκα ήταν καλυμμένη από άλατα και επικαθίσεις από την έκθεση στις καιρικές συνθήκες, από τη βλάστηση κ.ά. Δεν αντιληφθήκαμε εξ αρχής γιατί ακριβώς επρόκειτο. Και, βεβαίως, όταν καταλάβαμε ότι είναι επιγραφή δεν περιμέναμε ότι είναι απόσπασμα από την Οδύσσεια. Καθαρίστηκε στα εργαστήρια συντήρησης, η επιγραφή είναι σε καλή κατάσταση, μπορούμε να πούμε ότι έχει χαραχτεί, ενώ ήταν ακόμα νωπός ο πηλός. Δεν είμαι σε θέση ακόμα να σας δώσω ερμηνεία γιατί είναι «περίεργο» το εύρημα και μοναδικό. Το πρόγραμμα τελείωσε, συνεχίζουμε με τη μελέτη και τη δημοσίευση των ευρημάτων. Το αποτέλεσμα ότι ταυτίστηκε, πρόσφατα, με τμήμα της ραψωδίας ξ της Οδύσσειας, και μια πρώτη χρονολόγηση πιθανολογείται τον 2ο αιώνα μ. Χ. είναι πολύ σημαντικό, αλλά, με την επικείμενη συστηματική έρευνα περιμένουμε να φανεί αν πρόκειται για το παλαιότερο γνωστό απόσπασμα της ραψωδίας ξ του ομηρικού έπους. Θέλω να τονίσω ότι με το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο και τους συναδέλφους από τα τρία γερμανικά Πανεπιστήμια έχουμε μια άριστη συνεργασία στην Ολυμπία στο πλαίσιο αυτής της έρευνας και γενικότερα».

Μαρία Βλαζάκη, γενική γραμματέας υπουργείου Πολιτισμού

«Το εύρημα είναι πολύ σημαντικό και μας κάνει περήφανους για άλλη μια φορά, για το τι κρύβει η ελληνική γη κι ειδικά αυτή η γη της Ολυμπίας κι ό,τι ακόμα είναι νάρθει στο φως στο μέλλον. Αλλά πάντα με προσοχή. Την πήλινη πλάκα της Ολυμπίας την είχαν εντοπίσει από πέρυσι οι αρχαιολόγοι και τώρα που προχώρησαν τη μελέτη, ενημέρωσαν σε πρώτη φάση το κοινό. Περιμένουμε το επιστημονικό υλικό για δημοσίευση.

Δεν έχουν ολοκληρωθεί όλες οι μελέτες για να βεβαιώσουμε τη χρονολόγηση της η οποία αν είναι πριν τον 3ο μ.Χ.- τον 2ο μ.Χ όπως λένε οι μελετητές της, τότε θα είναι το παλιότερο στοιχείο που έχουμε με τη χάραξη της Οδύσσειας. Η πιο παλιά μαρτυρία, απ' όσο γνωρίζω είναι σε πάπυρο του 3ου μ. Χ. αιώνα.

Είναι βέβαιο πως με υπομονή, επιμονή, χωρίς βιασύνες και με μια άριστη συνεργασία, όπως σ΄αυτή την περίπτωση του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, των τριών γερμανικών πανεπιστημίων υπό την διεύθυνση της προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας Ερωφίλης Κόλια, η έρευνα φέρνει τα καλύτερα αποτελέσματα».
ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η Ορθοδοξία όχημα ελληνικής συνείδησης

Η πρόσφατη ανακίνηση, από την πλευρά της κυβέρνησης του ζητήματος της σχέσης κράτους-Εκκλησίας φέρνει στην επιφάνεια μια ακόμη ελληνική ιδιαιτερότητα. Ο ρόλος της Ορθοδοξίας και η σχέση της με το προκείμενο του Ελληνισμού δεν αποτελεί απλά θεσμική μοναδικότητα για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Η σχέση αυτή συνιστά της πεμπτουσία της εθνικής και πολιτιστικής ταυτότητας του νεότερου Ελληνισμού. 

από τον Θεόδωρο Ράκκα*

Στις παρακάτω γραμμές επιχειρείται, συνοπτικά και ψύχραιμα, να παρατεθεί η ιστορική πορεία της διαμόρφωσης των χαρακτηριστικών και του συμπεριληπτικού πλαισίου αυτού του οποίου ονομάζουμε «Έλληνας» και «ελληνικό». Καταλήγοντας στο τι καθιστά κάποιον Έλληνα στην εποχή μας, πολιτικά, ηθικά και πολιτιστικά.

Η εθνική ταυτότητα αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της ανώτερης μορφής κοινωνικής ομαδοποίησης, δηλαδή του Έθνους. Αναφέρομαι στα κοινά χαρακτηριστικά, τα οποία οδηγούν μια ομάδα ανθρώπων να πιστεύει ότι ανήκει σε ένα ευρύτερο όλον. Από αυτά τα χαρακτηριστικά κάποια είναι σαφώς οριοθετημένα, λ.χ. υπηκοότητα και άλλα πιο γενικά και ασαφή, όπως π.χ. η κοινή πατρογονική καταγωγή. Προφανώς, λοιπόν, για να νιώσει ένα άτομο ότι ανήκει σε ένα τόσο ευρύ εννοιολογικό και φυσικό σύνολο δεν αρκεί ένα χαρτί και μια σφραγίδα. Επιπλέον καμία από τις νεωτερικές, και μη εθνότητες δεν αποτελεί προϊόν παρθενογένεσης.

Οι πλείστες βασίστηκαν σε προϋπάρχουσες τάσεις και χαρακτηριστικά του εκάστοτε λαού, πάνω στις οποίες χτίστηκε η μοντέρνα εθνική (national) ταυτότητα. Αυτές οι τάσεις και τα χαρακτηριστικά έχουν έντονο το αποτύπωμα τον γεγονότων του παρελθόντος, τα οποία συνοψίζονται με τον όρο Ιστορία. Η ιστορική συνείδηση διατηρείται και καλλιεργείται μέσω της συλλογικής ιστορικής μνήμης, καθώς και των διάφορων καταγραφών, επίσημων και δημωδών. Μέσα στην ροή της ιστορίας ένας πολιτισμός περνάει από διάφορα στάδια εξέλιξης. Κατά κανόνα, όσο μεγαλύτερη είναι η επέκτασή του, φυσική και πνευματική, τόσο «χαλαρώνουν» και μεταβάλλονται τα κριτήρια και οι αναγκαίες συνθήκες, ώστε να συμπεριληφθεί κάποιος στην εκάστοτε πολιτιστική-πολιτική οντότητα.

Φυλετικός και γλωσσικός όρος

Στην περίπτωση των Ελλήνων, κατά την κλασική αρχαιότητα, ο όρος Έλλην ήταν φυλετικός και γλωσσικός. Κυρίως χρησιμοποιείτο σε αντιδιαστολή με τον «βάρβαρο» που χαρακτήριζε κάποιον ξένο. Επίσης, θεσμικά και συνειδησιακά, υπερίσχυε η ταυτότητα με σημείο αναφοράς την Πόλη-Κράτος. Η μόνη, ίσως, θεσμοθετημένη χρήση του όρου ήταν στη διαδικασία συμμέτοχης στους Ολυμπιακούς Αγώνες, όπου τα κριτήρια ήταν αυστηρά εθνικό-φυλετικά.

Από τα ελληνιστικά χρόνια και έπειτα, σταδιακά, Έλλην αρχίζει να θεωρείται ο φορέας της ελληνικής παιδείας και αυτός που μιλούσε την ελληνική γλώσσα. Το να είναι κανείς Έλλην παύει σιγά-σιγά να αποτελεί αποκλειστικά φυλετικό χαρακτηριστικό. Μεταβάλλεται σε ιδιότητα-προνόμιο, το οποίο κατακτάται μέσω της παιδείας. Ένα επιπλέον μέσο ήταν οι μεικτοί γάμοι, μέσω των οποίων κάποιος «βάρβαρος» εντασσόταν και «φύση» στο σώμα του Ελληνισμού. Αυτή η ζύμωση και διάδοση του ελληνίζειν συνεχίστηκε αμείωτη και μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση.

Με την εισδοχή του χριστιανισμού στην εξίσωση, αυτή η διαδικασία εξελληνισμού εντάθηκε περαιτέρω, καθώς απέκτησε μια επιπλέον μεταβλητή, η οποία μάλιστα ήταν σαφώς καθορισμένη και θεσμοθετημένη (χρησιμοποιώ τον ορό εξελληνισμός κατ’ αναλογία, καθώς το χριστιανικό-βυζαντινό «Ρωμαίος» εμπεριείχε και εμπεριέχει την ελληνική γλώσσα και την κλασσική παιδεία).

Στο ελληνικό «όλον»

Για πάνω από 1000 χρόνια η Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία αναδεικνύεται, μέσω της ελληνικής γλώσσας και της ελληνιστικής φιλοσοφικής επιχειρηματολογίας, σε μια οικουμενική αγκαλιά, η οποία ταυτίζεται γεωγραφικά, πολιτιστικά και, εν μέρει, εθνολογικά με το ελληνίζων ανατολικό τμήμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Ας μην ξεχνάμε ότι παρά τους μύδρους των ξένων επιδρομέων το ρωμαίικο χωνευτήρι κατάφερε, μέσω της Ορθοδοξίας και της ελληνικής γλώσσας να απορροφήσει μεγάλο μέρος των εισβολέων και μη, μπολιάζοντας τον Ελληνισμό με νέο αίμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η κάθοδος των Αρβανιτών και η μέσω του εκχριστιανισμού ενσωμάτωση τους, στο ελληνικό «όλον».

Στα χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας αυτή η διαδικασία διατηρήθηκε, με την θρησκεία να αποτελεί πλέον το πρωταρχικό συνειδησιακό κριτήριο, καθώς η παιδεία ατόνησε έντονα όπως και, σε μικρότερο βαθμό, η διδαχή της γλώσσας. Ενδεικτικές πρόσφατες περιπτώσεις είναι αυτές των σλαβόφωνων της Μακεδονίας και τουρκόφωνων της Καππαδοκίας. Αυτοί οι πληθυσμοί διατήρησαν την ρωμαίικη-ελληνική τους συνείδηση, παρά την αλλογλωσσία τους, ελέω της σύνδεσης τους με το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Διολίσθηση σε εθνικοφυλετικό ρατσισμό

Βάση αυτού του πλαισίου και σε συνάρτηση με την πλήρη αποδοχή του αρχαίου παγανιστικού παρελθόντος γεννήθηκε και πορεύεται το νεοελληνικό κράτος. Αυτό φάνηκε καθαρά κατά την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923, η οποία και έγινε με κριτήριο θρησκευτικό κι όχι την εθνική συνείδηση.

Συνοπτικά, ο σύγχρονος Ελληνισμός αποτελεί την επιβιώσασα Ρωμιοσύνη, η οποία αποδέχθηκε τον όρο Έλληνας ως όνομα εθνικό και όχι θρησκευτικό. Η νεοελληνική εθνική συνείδηση αποτελεί προϊόν εσωτερικής ζύμωσης τριών και πλέον χιλιετιών και όχι αποκλειστικά πολιτικό κατασκεύασμα. Προφανώς και υπήρξαν νεωτερικές επιρροές, αλλά αυτές περιορίστηκαν κυρίως σε επίπεδο ρητορικής διατύπωσης.

Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπόψη το ελληνορθόδοξο ιστορικό-πολιτισμικό υπόβαθρο του νεοελληνικού κράτους, η διολίσθηση σε ένα εθνικοφυλετικό ρατσιστικό πλαίσιο αποτελεί αναχρονισμό και θέση ανιστόρητη. Στον αντίποδα, το άλλο άκρο, αυτό των ελληνοποιήσεων με νομικίστικα κριτήρια και μεταμοντέρνα πολυπολιτισμική επιχειρηματολογία, είναι εξίσου άτοπο, και επικίνδυνο. Δημιουργεί πολίτες με έλλειμμα συνείδησης, όπως απεδείχθη τραγικά στο Μπατακλάν των Παρισίων και αλλού.

Προς χάριν αποσαφήνισης; σε πρώτο στάδιο κάποιος ξένος στην καταγωγή μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει ελληνίζουσα συνείδηση και όχι ελληνική, καθώς είναι πολύ πιθανό να μην νιώθει ο ίδιος έτσι. Στην επόμενη γενιά, όμως, τα παιδιά του, πάρα την μη ελληνική καταγωγή των γονέων τους, έχουν σαν μητρική πλέον γλώσσα την ελληνική και σαν οικία τους παιδεία επίσης την ελληνική.

Καθίστανται λοιπόν θέση Έλληνες, καθώς φέρονται σαν Έλληνες μιλάνε σαν Έλληνες και εορτάζουν σαν Έλληνες, με λίγα λόγια είναι πλέον φορείς του «ομότροπου, του ομόγλωσσου και του ομόθρησκου». Επίσης, καθότι κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, το πιθανότερο είναι να παντρευτούν κάποιον Έλληνα και στη συνέχεια τα δικά τους παιδιά να είναι Έλληνες και «φύσει» με μια απώτερη ανάμνηση της μεικτής τους καταγωγής. Προφανώς σε αυτή τη διαδικασία η κτίση ελληνικής υπηκοότητας είναι αναγκαία, όχι όμως και ικανή συνθήκη.

Ο νευραλγικός ρόλος της Ορθοδοξίας

Εκ των προαναφερθέντων γίνεται σαφώς κατανοητός ο νευραλγικός ρόλος της Ορθοδοξίας, θεσμικός και πνευματικός, καθώς η εμπέδωση του ομότροπου περνάει μέσα από την συμμετοχή στο ομόθρησκο. Συμπερασματικά, μια διαδικασία βεβιασμένης εκκοσμίκευσης, με κυρίαρχο επιχείρημα «έτσι κάνουν τα σύγχρονα ευρωπαϊκά κράτη» είναι ιδεοληπτική και ανιστόρητη. Η συνταύτιση Ελληνισμού και Ορθοδοξίας λειτουργεί σε ένα θεσμοθετημένο πλαίσιο αλληλοσυμπλήρωσης εδώ και 1500 χρόνια. Επίσης και τα δυο αυτά προκείμενα διέπονται διαχρονικά από πνεύμα ανθρωπιστικό και συμπεριληπτικό, ποιοτικώς διαφοροποιούμενα από τον Παπισμό και το Ισλάμ.

Τα σύγχρονα ευρωπαϊκά κράτη ορθώς επέλεξαν τον δρόμο της θεσμικής κοσμικότητας, ελέω της ανάγκης τους να αποδεσμευτούν από την παπική επιβολή, πολιτική και ηθική. Συνοπτικά, οι συνθήκες, ιστορικές, πολιτικές και θεσμικές, οι οποίες διαμόρφωσαν την αναγκαιότητα αυτού του διαχωρισμού στα περισσότερα δυτικοευρωπαϊκά έθνη, απλά δεν υφίστανται για τον Ελληνισμό. Ως εκ τούτου η διατάραξη της σχέσης κράτους-Εκκλησίας, πέρα από άστοχη και μη αναγκαία, είναι άκρως επικίνδυνη. Συνιστά αχρείαστο πείραμα σε μια εποχή παγκοσμίων ανακατατάξεων και σε μια περιοχή, ασταθή, γεμάτη απειλές και αναθεωρητισμούς.

Κλείνοντας θα ήθελα να επισημάνω έναν εκ τω βασικών λόγων που αυτό το γένος επιβιώνει εδώ και 3500 χρόνια. Την ικανότητα του, λόγω της πνευματικής και πολιτιστικής του υπέροχης (ακόμα και όταν δεν διαθέτει την πολιτική), να ενσωματώνει στο σύνολο του άτομα μη ελληνικής καταγωγής. Πάντα σε συνάρτηση με τις εκάστοτε δημογραφικές-πολιτικές ισορροπίες και δεδομένα. Είναι η διαφορά νοοτροπίας μεταξύ εξωστρεφούς αυτοκρατορίας, εσωστρεφούς πόλης-κράτους και μεταμοντέρνου πειράματος.

Εν κατακλείδι η «ιδιότητα» του Έλληνα δεν αποκτιέται αποκλείστηκα δια της γεννήσεως και της πολιτογραφήσεως. Πάνω απ όλα και διαχρονικά Έλληνας βαφτίζεσαι και παιδεύεσαι. Επομένως, όσο ποιο γρήγορα το νεοελληνικό κατεστημένο, πολιτικό και ακαδημαϊκό, αποδεχτεί αυτό το γεγονός, τόσο πιο γρήγορα ο νέος Ελληνισμός θα βγει απ το καβούκι της εσωστρέφειας και της πολιτιστικής αμφιταλάντευσης. Μόνο τότε θα μπορέσει να διεκδικήσει δυναμικά τον νευραλγικό του ρόλο στην παγκοσμιοποιούμενη διεθνή και περιφερειακή πραγματικότητα.

 _______________________________________

* O Θεόδωρος Ράκκας έχει μεταπτυχιακό δίπλωμα (MA) Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκών Σπουδών από το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας με ειδίκευση Oil & Gas Security and Geopolitics. Πήρε το πτυχίο του από το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών: Κατεύθυνση Διεθνών Σχέσεων και Οργανισμών της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Μιλάει Αγγλικά και Αραβικά.

πηγή: SLpress.gr