21 Σεπτεμβρίου 2022 - Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ - Συμπτώματα, Χρήσιμες οδηγίες, Εθελοντισμός.

Η Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Σεπτεμβρίου. Την ημέρα αυτή, ο κόσμος επικεντρώνει τις προσπάθειές του στη δημιουργία ευαισθητοποίησης για τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Η ασθένεια είναι από τις πιο διαδεδομένες μορφές άνοιας. ένα σύνολο διαταραχών που διαταράσσουν τη νοητική λειτουργία. Η Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ είναι η τέλεια ευκαιρία για να υψώσουμε τις φωνές μας και να βρούμε νέους τρόπους καταπολέμησης των επιπτώσεων της νόσου.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΗΜΕΡΑΣ ΑΛΤΣΧΑΪΜΕΡ

Το Αλτσχάιμερ είναι μια μορφή άνοιας που επηρεάζει τη μνήμη και βλάπτει την καθημερινή λειτουργία. Ευθύνεται κάπου μεταξύ 60% και 80% των περιπτώσεων άνοιας. Ο Alois Alzheimer, ένας Γερμανός ψυχίατρος, ήταν ο πρώτος που εντόπισε την ασθένεια ενώ θεράπευε μια Γερμανίδα το 1901. Η ασθένεια πήρε το όνομά του.

Η πάθηση συχνά θεωρείται ως οικογενειακή ασθένεια λόγω του αντίκτυπου που έχει στα άτομα που βρίσκονται πιο κοντά στο θύμα. Η νόσος Αλτσχάιμερ κατατάσσεται στις κύριες αιτίες θανάτου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν υπάρχουν μέτρα πρόληψης και δεν έχει θεραπεία, ακόμη και η εξέλιξη της νόσου δεν μπορεί να επιβραδυνθεί.

Το Alzheimer's Disease International (ADI), που ιδρύθηκε το 1984, είναι επιφορτισμένο με την υποστήριξη των θυμάτων και τη διεξαγωγή προσέγγισης για την εκπαίδευση των ανθρώπων και την επιτάχυνση των σχετικών πολιτικών.

Το 1994, η ADI καθιέρωσε την Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ στο Εδιμβούργο κατά τη διάρκεια του ετήσιου συνεδρίου της στις 21 Σεπτεμβρίου για τον εορτασμό της 10ης επετείου τους. Η ADI συντονίζει την Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ και τον Παγκόσμιο Μήνα Αλτσχάιμερ σε όλο τον κόσμο, συνεργαζόμενη με οργανώσεις-μέλη και ενώσεις για τη διοργάνωση εκδηλώσεων και τη δημιουργία ευαισθητοποίησης.

Η πρώτη «Παγκόσμια Έκθεση Αλτσχάιμερ» κυκλοφόρησε το 2009 την Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ και έκτοτε εκδίδονται ετήσιες εκθέσεις. Αν και ο αντίκτυπος της τήρησης εξαπλώνεται, το κενό πληροφοριών και ο στιγματισμός σχετικά με την άνοια παραμένει ένα ζήτημα. Πολλοί άνθρωποι βλέπουν την ασθένεια ως φυσικό μέρος της διαδικασίας γήρανσης.

Ομολογουμένως, η πρόοδος στην ηλικία είναι μία από τις κύριες αιτίες της νόσου του Αλτσχάιμερ, αλλά δεν είναι εντελώς ασθένεια των ηλικιωμένων. Μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχουν περίπου 200.000 άνθρωποι κάτω των 65 ετών που παλεύουν με το Αλτσχάιμερ.

Για τον εορτασμό αυτού του εορτασμού, τα ενδιαφερόμενα άτομα και οι οργανισμοί μπορούν να συμμετάσχουν ευαισθητοποιώντας και προσεγγίζοντας την ένωση του έθνους τους για τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Ελληνική Εταιρεία Νόσου Alzheimer & Συγγενών Διαταραχών

Η Νόσος Alzheimer είναι μια χρόνια νευροεκφυλιστική ασθένεια του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, που χαρακτηρίζεται στην ήπια μορφή της από σταδιακή απώλεια της μνήμης και περιορισμό των υπόλοιπων νοητικών λειτουργιών του εγκεφάλου. Είναι μια νόσος της «τρίτης ηλικίας», παρόλο που σποραδικά συναντώνται περιστατικά και σε μικρότερες των 65 ετών ηλικίες.

Αρχικά συμπτώματα είναι η ήπια έκπτωση μνήμης και άλλων νοητικών λειτουργιών που συχνά περνούν απαρατήρητα, τόσο από τον ασθενή όσο και από τα μέλη της οικογένειάς του.

Όσο η νόσος εξελίσσεται, επηρεάζονται σταδιακά και οι δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, δηλαδή οι κοινωνικές σχέσεις, η διαχείριση των οικονομικών, η φροντίδα του εαυτού, η οδήγηση κλπ. Με την πάροδο του χρόνου οι δυσκολίες αυτές γίνονται τόσο σοβαρές, ώστε ο ασθενής να εξαρτάται ολοκληρωτικά από τους άλλους. Πολλές φορές, στις δυσκολίες αυτές, προστίθενται και διαταραχές συμπεριφοράς, όπως επιθετικότητα, απάθεια, διαταραχές ύπνου και όρεξης, υπερκινητικότητα.

Η έγκαιρη διάγνωση είναι πολύ σημαντική για την αποτελεσματικότερη διαχείριση της νόσου από τον ίδιο τον ασθενή, τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής του ασθενούς, αλλά και προκειμένου οι συγγενείς και όσοι φροντίζουν τους πάσχοντες να είναι καλύτερα ενημερωμένοι και προετοιμασμένοι να χειριστούν τα προβλήματα που προκαλεί η νόσος στον άνθρωπό τους, αλλά και στους ίδιους. Η διάγνωση είναι το πρώτο βήμα προς τον προγραμματισμό για το μέλλον.

Συμπτώματα

Διαταραχές της μνήμης: Το κυριότερο σύμπτωμα της Νόσου Alzheimer και ένα από τα πρώτα ύποπτα σημάδια, είναι η απώλεια μνήμης και ιδιαίτερα οι διαταραχές της πρόσφατης μνήμης ((π.χ. επανάληψη της ίδιας ερώτησης πολλές φορές). Όσο προχωράει η Νόσος, η απώλεια μνήμης γίνεται εντονότερη και πιο πολύπλοκη σε σημείο που ο ασθενής μπορεί να ξεχάσει το όνομα του ή να μην μπορεί να αναγνωρίσει αγαπημένα του πρόσωπα.

Διαταραχές προσανατολισμού: Στην Νόσο Alzheimer εμφανίζονται διαταραχές των οπτικοχωρικών δυνατοτήτων. Οι ασθενείς εμφανίζουν απώλεια προσανατολισμού, χάνονται εύκολα στον δρόμο, ακόμα και στην γειτονιά τους, ξεχνώντας το πώς έφτασαν στον προορισμό τους ή τον τρόπο για να γυρίσουν πίσω. Αυτή η απώλεια προσανατολισμού συνοδεύεται και από διαταραχές της αίσθησης του χρόνου.

Δυσκολία στην εκτέλεση καθημερινών εργασιών : Όσοι υποφέρουν από την Νόσο Alzheimer μπορεί να δυσκολεύονται να κατανοήσουν και να εκτελέσουν καθημερινές ασχολίες , όπως π.χ. να χρησιμοποιήσουν το τηλέφωνο, να μαγειρέψουν, να γράψουν μια επιστολή, καθώς ξεχνάνε τα βήματα αυτών των διαδικασιών που φαίνονται τόσο απλές. Αυτή η δυσκολία δεν πρέπει να συγχέεται με την δυσκολία που έχει κάποιος να λύσει ένα σύνθετο πρόβλημα.

Διαταραχές κριτικής ικανότητας: Ένα από τα σημάδια της Νόσου Alzheimer είναι η μειωμένη κριτική ικανότητα . Εκφάνσεις αυτής της διαταραχής είναι η αδυναμία λήψης αποφάσεων για τον εαυτό του και τους άλλους π.χ. να φοράει κάποιος γάντια και καπέλο μέσα στο καλοκαίρι.

Διαταραχές της ικανότητας κατανόησης και έκφρασης του λόγου: Οι ασθενείς με Alzheimer εμφανίζουν δυσκολίες στον λόγο τους, ξεχνώντας λέξεις ή αντικαθιστώντας λέξεις με άλλες, ασυνήθιστες.

Πέρα από τα προαναφερόμενα νοητικά προβλήματα που εντοπίζονται σε ασθενείς με Νόσο Alzheimer, υπάρχουν και ορισμένα συμπτώματα ψυχιατρικού χαρακτήρα, τα οποία απορρέουν από τις χημικές αλλαγές που συμβαίνουν στον εγκέφαλο του ασθενούς.

Προβλήματα διάθεσης και συμπεριφοράς: Αλλαγές στη διάθεση παρατηρούνται πολύ συχνά στην Νόσο Alzheimer, καθώς οι ασθενείς μπορούν να περάσουν από την μια κατάσταση στην άλλη χωρίς κάποιον φανερό λόγο. (π.χ. από τον θυμό στην ηρεμία, ή από την κατάθλιψη στην χαρά). Επίσης οι ασθενείς εμφανίζουν συχνά επιθετικότητα, ευερεθιστότητα, αρνητισμό, πείσμα κ.λπ.

Παραληρήματα (π.χ. καχυποψία έναντι είτε ξένων είτε οικείων προσώπων) και ψευδαισθήσεις (κυρίως οπτικές, όπως π.χ. οικεία πρόσωπα από το παρελθόν που πιθανόν και να μη βρίσκονται εν ζωή).

Η έναρξη της νόσου Alzheimer είναι αργή και προοδευτική και τα προαναφερόμενα συμπτώματα μπορούν να εκδηλώνονται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε ασθενή και να επιδεινώνονται με την πρόοδο της νόσου. Συνήθως (όχι όμως απαραίτητα) το πρώτο σύμπτωμα που παρατηρείται είναι οι διαταραχές μνήμης, ακολουθούμενο από τα υπόλοιπα. Η νόσος Alzheimer σταδιακά οδηγεί στην προοδευτική πλήρη αποδιοργάνωση της προσωπικότητας του ασθενούς. Επιπλέον και τα άλλα ανοϊκά σύνδρομα μπορεί να εμφανίζουν ίδια ή παρόμοια εικόνα.

Από την στιγμή που σας ανακοινώθηκε ότι τα προβλήματα και οι δυσκολίες που πιθανώς αντιμετωπίζετε στην καθημερινότητά σας οφείλονται σε μια αρχόμενη ανοϊκή συνδρομή, ξεκινάνε πολύ σημαντικά πράγματα στην ζωή σας. Δεν τελειώνει η ζωή σας με την αρχή της άνοιας. Απλά έχει άλλο χρώμα. Αρχικά δεν πρέπει να φοβηθείτε και να απογοητευτείτε γιατί απλά ΔΕΝ είστε μόνοι σας. Το ταξίδι αυτό θα το κάνετε με μεγάλη παρέα! Μαζί σας θα είναι οι δικοί σας άνθρωποι καθώς και όλοι οι επαγγελματίες υγείας που έχουν γνώση, εμπειρία και αγάπη για εσάς και την οικογένειά σας.

Χρήσιμες συμβουλές και οδηγίες

Μην ακούτε τους γύρω σας που συνεχώς λένε ότι δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα. Αντιθέτως σας περιμένει πολλή δουλειά, και ίσως κάποιες αλλαγές στις καθημερινές σας δραστηριότητες και τον τρόπο σκέψης σας. 

Μερικές συμβουλές που μπορούν να σας βοηθήσουν είναι οι εξής:

• Εμπιστευθείτε το γιατρό σας και ρωτήστε τον ό,τι θέλετε. Είναι κοντά σας για να απαντήσει κάθε απορία σας και να σας καθοδηγεί σε κάθε στιγμή στην πορεία της νόσου. Εάν ο θεράπων ιατρός σας είναι παθολόγος ή γενικός ιατρός και δεν έχει εξειδικευτεί στην άνοια μπορεί να σας παραπέμψει σε κάποιον ειδικό. Η ομάδα των επαγγελματιών υγείας που εξειδικεύονται στην άνοια, σίγουρα μπορούν να σας δώσουν λύσεις σε πολλά ερωτήματα που σας προβληματίζουν.
• Αν έχετε την δυνατότητα να έχετε πρόσβαση στις υπηρεσίες μιας τέτοιας ομάδας ειδικών, ζητήστε πληροφορίες για το πώς μπορείτε να ενταχθείτε στα προγράμματα νοητικής και φυσικής άσκησης, στήριξης και εκπαίδευσης. Όλη η ομάδα είναι εκεί για ΕΣΑΣ.
• Ακολουθήστε την φαρμακευτική αγωγή που σας έχει συστήσει ο γιατρός σας και ενημερώνετέ τον σε τακτική βάση για την πορεία σας. Αν κάποιο φάρμακο που σας έχει συνταγογραφηθεί σας έχει φέρει παρενέργειες, μην το διακόψετε πριν ενημερώσετε τον γιατρό σας.
• Προσπαθήστε να έχετε μια ρουτίνα στην καθημερινότητά σας με δραστηριότητες και εργασίες που σας ευχαριστούν (μην παραμελείτε το μαγείρεμα, την κηπουρική, τα χόμπυ σας). Μπορεί να χρειάζεστε περισσότερο χρόνο και προσπάθεια για να τα κάνετε αλλά μην πτοήστε….δεν πρέπει να βγάλετε από την ζωή σας όλα εκείνα που κάνατε πριν. Βάλτε προτεραιότητες στην καθημερινότητά σας. Δρομολογήστε να γίνονται άμεσα, τα πιο σημαντικά. Έτσι δεν θα αγχώνεστε να τελειώσετε πολλές δουλειές μαζί, αφού κάθε μία θα γίνεται στην ώρα της ανάλογα με την σημαντικότητά της.
• Περπατήστε!!! Πολλές φορές ο καναπές δεν είναι καλός φίλος. Αν δεν έχετε σοβαρά κινητικά προβλήματα και κάποια σοβαρή καρδιοαναπνευστική νόσο που να σας απαγορεύει την άσκηση, τότε βγείτε έξω από το σπίτι, κάντε βόλτες, επισκεφτείτε κάποιον δικό σας, ζητήστε και αναζητήστε ευχάριστες παρέες. Μην αφήνετε τα προβλήματα στην μνήμη να σας κρατάνε μακριά από τις παρέες σας. Όλοι εκείνοι που σας αγαπάνε έχουν υπομονή και πρέπει να σας δώσουν τον χρόνο που χρειάζεστε κάθε φορά που μπορεί να αντιμετωπίζετε προβλήματα στον λόγο, την σκέψη και την μνήμη σας.
• Κρατείστε σημειώσεις! Σημειώστε τα ραντεβού σας σε χαρτάκια και κρατείστε τα στο πορτοφόλι σας ή κολλήστε τα στο ψυγείο. Δεν είναι καθόλου κακό να κρατάτε σημειώσεις, αντιθέτως σας κάνει να νιώθετε πιο σίγουροι, ασφαλείς ότι δεν θα χάσετε κάποιο ραντεβού και γίνεστε πιο οργανωτικοί. Μπορείτε να ζητήσετε και από κάποιον δικό σας να σας υπενθυμίζει τα σημαντικά ραντεβού σας. Για να θυμάστε αν πήρατε ή όχι τα φάρμακα της ημέρας, γράψτε πάνω στο κουτάκι με μολύβι «το πήρα» και την ημέρα και την ώρα π.χ το πήρα-Δευτέρα-10 και σβήστε το την επόμενη μέρα όταν θα το ξαναπάρετε γράφοντας το πήρα-Τρίτη-10. Με αυτόν τον τρόπο κάθε φορά που θα βλέπετε το κουτάκι θα γνωρίζετε αν έχετε πάρει την συγκεκριμένη ημέρα και ώρα το φάρμακό σας.
• Προσέξτε την διατροφή σας. Καταναλώστε όσα περισσότερα φρούτα και λαχανικά μπορείτε και αποφύγετε τις πολύ λιπαρές τροφές. Αναλόγως και με τα συνοδά νοσήματα στο ιστορικό σας (σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση), κρατήστε μια ισορροπημένη διατροφή με τακτικά και μικρά γεύματα.
• Μην παραμελείτε τα προβλήματα στον ύπνο σας. Η προχωρημένη ηλικία δεν προκαλεί προβλήματα στον ύπνο. Ο ύπνος είναι περισσότερο για τον εγκέφαλο παρά για το σώμα. Μην λαμβάνετε εύκολα υπνωτικά φάρμακα χωρίς να το συζητήσετε με τον γιατρό σας. Πολλά από αυτά τα φάρμακα μπορούν να επιδεινώσουν την μνήμη σας. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι να βελτιώσετε τον ύπνο σας πριν ξεκινήσετε μια φαρμακευτική αγωγή. Πολλές φορές κάποια άλλα φάρμακα που παίρνετε μπορεί να ευθύνονται για την αϋπνία σας. Επίσης υπάρχει πιθανότητα να μην κάνετε κάτι σωστά κατά την διάρκεια της προετοιμασίας σας για να κοιμηθείτε, που αν διορθωθεί, μπορεί να βρεθεί και άμεση λύση στο πρόβλημά σας. Πείτε στον γιατρό σας αν αντιμετωπίζετε προβλήματα στον ύπνο. Μην τα υποεκτιμάτε.
• Ακονίστε το μυαλό σας. Βάλτε την νοητική άσκηση στην καθημερινότητά σας. Ακόμα και αν δεν σας αρέσει να λύνετε σταυρόλεξα, αν δεν μπορείτε να μάθετε μια καινούρια δεξιότητα, η απασχόληση με μια πολύ παλιά δραστηριότητα όπως το πλέξιμο ή το κέντημα μπορεί να σας βοηθήσει, να γεμίσει τον χρόνο σας και να σας δώσει αυτοπεποίθηση για τις νέες σας «δημιουργίες».
• ΔΕΝ ΕΙΣΤΕ ΜΟΝΟΙ ΣΑΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΙΣΤΕ ΟΙ ΜΟΝΟΙ ΠΟΥ ΕΧΕΤΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΜΝΗΜΗ ΣΑΣ. Επικεντρωθείτε στο σήμερα και ζητήστε βοήθεια όποτε την χρειάζεστε. Αυτό δεν θα σας στερήσει την ανεξαρτησία σας, αλλά θα σας κάνει να έχετε περισσότερη αυτοπεποίθηση αφού θα έχετε αποδεχθεί το πρόβλημά σας και θα μοιράζεστε με κάποιον δικό σας τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις σας, μειώνοντας έτσι το στρες που αυτές μπορεί να επιφέρουν.ΖΕΙΤΕ ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΚΑΙ ΣΚΕΦΤΕΙΤΕ ΘΕΤΙΚΑ. Η καλή διάθεση και η θετική σκέψη είναι οι καλύτεροί μας σύμμαχοι.

Εθελοντισμός

Η Alzheimer Ελλάς προσκαλεί ανθρώπους όλων των ηλικιών που επιθυμούν να παρακολουθήσουν τα προγράμματα των Μονάδων τα οποία απευθύνονται σε ασθενείς και περιθάλποντες. Επίσης καλεί όσους και όσες επιθυμούν να παρακολουθήσουν τα προγράμματα ή να κάνουν πρακτική άσκηση στην Alzheimer Ελλάς, καθορίζοντας οι ίδιοι τον τομέα της προσφοράς τους.

Οι τομείς τους οποίους υπάρχει δυνατότητα να παρακολουθήσετε είναι:

• Υποδοχή/Γραμματειακή Υποστήριξη
• Διοργάνωση Εκδηλώσεων
• Προγράμματα μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων
• Ιατρικές επισκέψεις/Διαγνωστική διαδικασία
• Ομάδα Κατ’ Οίκον

Κατά τη διάρκεια παρακολούθησης των προγραμμάτων θα έχετε τη δυνατότητα να παρακολουθήσετε ή να αποκτήσετε νέες εμπειρίες και δεξιότητες και να εμπλουτίσετε την επιστημονική σας κατάρτιση. Επιπλέον, δίνεται η ευκαιρία να βιώσετε συναισθήματα προσφοράς, αλληλεγγύης και ανθρωπιάς μέσα από τη γνωριμία σας με ανθρώπους που αξίζουν την αγάπη μας.

Οι κάτωθι ιδιότητες που μπορούν να βοηθήσουν στα προγράμματά μας είναι:

• Ψυχολόγος
• Κοινωνικός Λειτουργός
• Λογοθεραπευτής
• Νοσηλευτής
• Γυμναστής
• Διαιτολόγος
• Φυσικοθεραπευτής
• Οδοντίατρος
• Παθολόγος, Γενικός Ιατρός, Νευρολόγος, Ψυχίατρος
• Διοικητικός

Όσοι διαθέτουν την κατάλληλη επιστημονική κατάρτιση θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τις επιστημονικές και ερευνητικές δραστηριότητες της Εταιρείας όπως και με τις εκπαιδευτικές, διαγνωστικές και θεραπευτικές δραστηριότητες των Κέντρων Ημέρας. Διευκρινίζεται και πάλι πως η παρακολούθηση του έργου της Εταιρείας θα γίνει σε αμιγώς εθελοντική βάση.

Το ωράριο λειτουργίας των Μονάδων είναι:
Δευτέρα – Παρασκευή 07.30 – 15.30

Επικοινωνία: Γλυκερία Τσαπικίδου, Μέλος ΔΣ Alzheimer Ελλάς

Πληροφορίες για το Κέντρο ημέρας Αγία Ελένη: Ευαγγελία Μπακογλίδου e-mail: litsa.bak@gmail.com και στο info@alzheimer-hellas.gr. Τηλ. 2310 810411

Πληροφορίες για το Κέντρο ημέρας Άγιος Ιωάννης: Μωυσής Γιαλαουζίδης e-mail: moses@alzheimer-hellas.gr και στο grammatikou@alzheimer-hellas.gr. Τηλ. 2310 351451-5