Η ΕΕ συμφωνεί κανόνες για την προστασία των δημοσιογράφων από καταχρηστικές αγωγές (SLAPPs)

Οι κανόνες αποσκοπούν στη διασφάλιση της προστασίας σε επίπεδο ΕΕ δημοσιογράφων, οργανισμών μέσων ενημέρωσης, ακτιβιστών, ακαδημαϊκών, καλλιτεχνών και ερευνητών έναντι αβάσιμων και καταχρηστικών νομικών διαδικασιών.  

Η δημοκρατία δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς ελεύθερα και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης - Για το λόγο αυτό, το ευρωκοινοβούλιο προχωρά στη θέσπιση εργαλείων προστασίας απέναντι στις καταχρηστικές αγωγές κατά δημοσιογράφων και ακτιβιστών που κάνουν αποκαλύψεις δημοσίου συμφέροντος.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη της ΕΕ συμφώνησαν την Πέμπτη σχέδιο νέων κανόνων που αποσκοπούν στην προστασία των δημοσιογράφων και των ακτιβιστών από καταχρηστικές αγωγές που χρησιμοποιούνται για να φιμώσουν τη δημόσια κριτική.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε στο X, πρώην Twitter, ότι χαιρετίζει τη συμφωνία για την «προστασία όσων προσπαθούν να αποκαλύψουν άβολες αλήθειες».

I welcome the agreement on the anti-SLAPP directive, who will protect those who try to uncover inconvenient truths.

Just like Daphne Caruana Galizia, who paid the ultimate price for it.

This is for her.

This is Daphne’s law. https://t.co/nkmOANjFpH

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) November 30, 2023

Οι λεγόμενες Στρατηγικές Αγωγές κατά της Συμμετοχής του Δημοσίου (SLAPPs) στοχεύουν στον εκφοβισμό των επικριτών με επαχθείς νομικές ενέργειες.

Ακόμη και αν οι ενέργειες μερικές φορές φαίνεται πιθανό να αποτύχουν, τα μέσα ενημέρωσης και οι ΜΚΟ συχνά αναγκάζονται να υποχωρήσουν, φοβούμενοι μακροχρόνιες και δαπανηρές νομικές μάχες.

Οι νέοι κανόνες θα επιτρέψουν σε ένα άτομο που στοχεύεται από αγωγή SLAPP να ζητήσει ταχεία απόρριψη από τα δικαστήρια.

Ένα δικαστήριο μπορεί επίσης να αποφασίσει να υποχρεώσει τον ενάγοντα να επιβαρυνθεί με τα έξοδα της διαδικασίας, ιδίως τα δικαστικά έξοδα του προσώπου που αντιμετωπίζει την αγωγή.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε για πρώτη φορά το σχέδιο οδηγίας τον Απρίλιο του 2022 για την καταπολέμηση αυτών των καταχρηστικών διαδικασιών, εκφράζοντας ανησυχία για την αυξανόμενη χρήση τους.

Η Επιτροπή συνέστησε επίσης στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μην αναγνωρίζουν ή να επιβάλλουν υποθέσεις SLAPP που έχουν ασκηθεί εναντίον τους σε χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Βρετανία.

Πλούσιοι ενάγοντες συρρέουν στο Λονδίνο - που αποκαλείται η «πρωτεύουσα της συκοφαντίας» του κόσμου - για να φέρουν προσοδοφόρες υποθέσεις σύμφωνα με τη βρετανική νομοθεσία, η οποία θέτει το βάρος της απόδειξης στους δημοσιογράφους.