Δεύτεροι στην ΕΕ οι Έλληνες σε μη καλυπτόμενες ανάγκες Υγείας

    Ουραγός η Ελλάδα στην δημόσια δαπάνη υγείας. Ένας στους πέντε πολίτες χαμηλού εισοδήματος δεν καλύπτει ανάγκες υγείας λόγω κόστους. Η "ακτινογραφία" των ανισοτήτων.

Στη δεύτερη θέση μεταξύ των 27 χωρών μελών της Ε.Ε., μετά την Εσθονία, κατατάσσεται η Ελλάδα στον δείκτη των μη καλυπτόμενων αναγκών υγείας. 

Περίπου το 12% του πληθυσμού δηλώνει πως δεν καλύπτει υγειονομικές ανάγκες του, με βασικότερη αιτία το κόστος των υπηρεσιών (9,5% του πληθυσμού) και δεύτερη τις μεγάλες λίστες αναμονής (1,5% του πληθυσμού), σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο Καθηγητής Διοίκησης και Οργάνωσης Υπηρεσιών Υγείας στην Ιατρική Σχολή του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Νίκος Πολύζος (φωτογραφία), μιλώντας στην ετήσια εκδήλωση της Ένωσης Ασθενών Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα Δικαιωμάτων των Ασθενών.

Όπως είναι φυσικό, το κόστος των υπηρεσιών επηρεάζει σημαντικά περισσότερο τα άτομα χαμηλότερου εισοδήματος. Έτσι, στην Ελλάδα τουλάχιστον 1 στους 5 ασθενείς χαμηλού εισοδήματος δηλώνουν ότι δεν καλύπτουν τις ανάγκες τους για ιατρικές εξετάσεις και οδοντιατρική φροντίδα.

Στο 35% η ιδιωτική δαπάνη Υγείας

Στην εισήγησή του, με θέμα τις ανισότητες στις υπηρεσίες Υγείας και στην πρόσβαση στην ιατρική καινοτομία, ο κ. Πολύζος επισήμανε "η Ελλάδα δειλά - δειλά μετά την πανδημία αυξάνει τις δαπάνες Υγείας, όμως είμαστε τελευταίοι, πολύ πίσω από άλλες χώρες που αυξάνουν τις δαπάνες πολύ περισσότερο".

Συγκεκριμένα, η συνολική δαπάνη Υγείας (αριστερά στο κάτω διάγραμμα) βρίσκεται κοντά στο 9,5% του ΑΕΠ στην Ελλάδα έναντι 10,9% στο μέσο όρο της Ε.Ε., ενώ η δημόσια δαπάνη υγείας βρίσκεται στο 5,9% του ΑΕΠ, πολύ κάτω από το 8,8% της Ευρώπης των 27.

"Δεν είμαι υπέρ του να αυξάνονται ανεξέλεγκτα οι δημόσιες δαπάνες Υγείας ή γενικά οι δαπάνες Υγείας, και το είδαμε αυτό στην οικονομική κρίση του 2009, αλλά είναι γεγονός ότι πρέπει να τρέξουμε με πολύ ταχύτερο ρυθμό, τουλάχιστον συγκρινόμενοι με τις άλλες χώρες", υπογράμμισε.

Την ίδια ώρα, οι Έλληνες εξακολουθούν να πληρώνουν το 35% των δαπανών για την υγεία τους στον ιδιωτικό τομέα, πολύ περισσότερο από τον μέσο όρο της Ε.Ε.. "Αν συγκριθούμε με τις άλλες χώρες της Ε.Ε., ο στόχος της πολιτικής Υγείας θα πρέπει να είναι οι ιδιωτικές δαπάνες να πέσουν προς το 20%", σημείωσε ο κ.Π ολύζος.

Πρόσβαση ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες

Η Ελλάδα βρίσκεται κοντά στο μέσο όρο της Ε.Ε. σε ό,τι αφορά τον ρυθμό διαθεσιμότητας των καινοτόμων φαρμάκων. "Το στενάχωρο είναι ότι είχαμε σημαντικές καθυστερήσεις στην πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών, οι οποίες φτάνουν στο 1,5 και 2 χρόνια", ανέφερε ο καθηγητής.

 

Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε, την περίοδο 2018-2021 οι καθυστερήσεις φτάνουν τις 674 ημέρες, ενώ μόλις το 42% των θεραπειών που έχουν εγκριθεί είναι ευρέως προσβάσιμες στους ασθενείς. Μάλιστα, η καθυστέρηση πρόσβασης των ασθενών αυξήθηκε κατά 176 ημέρες σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο (2017 - 2020), ενώ εκτιμάται πως έχει βελτιωθεί τα τελευταία τρία έτη.

Σύγχρονες προκλήσεις δημόσιας Υγείας

Ο κ. Πολύζος αναφέρθηκε στο τρίπτυχο των σημερινών προκλήσεων στη δημόσια υγεία, που είναι:

• Η μετάβαση σε ένα επιδημιολογικό προφίλ που κυριαρχείται από τις χρόνιες νόσους (καρδιαγγειακά νοσήματα, νεοπλάσματα, μεταβολικά και αναπνευστικά νοσήματα).
• Η σταδιακή επικράτηση νοσογόνων καταναλωτικών συμπεριφορών (καπνός, αλκοόλ, διατροφή κλπ) που επιδεινώνει την κατάσταση.
• Η εμφάνιση άλλων λοιμωδών νόσων και η επανεμφάνιση παλαιών, που είχαν σχεδόν εξαφανιστεί από την Ευρώπη.

Σε αυτό το πλαίσιο, είναι έντονη η ανάγκη τα συστήματα υγείας να μετρήσουν αυτό το νέο επιδημιολογικό φορτίο και τις επιπτώσεις του, να κάνουν αξιόπιστες προβλέψεις για την εξέλιξη και να επαναπροσδιορίσουν στόχος και προτεραιότητες.

Δημογραφικό, προσδόκιμο ζωής και αιτίες θανάτου

Το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα ξεπερνά τα 81 έτη και βρίσκεται πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. Η απώλεια κατά 6 μήνες στη διάρκεια της πανδημίας και η σταθεροποίησή του στη συνέχεια ανέκοψε μια πορεία αύξησης κατά 1,5 – 2 έτη ανά δεκαετία.

Ένας στους πέντε Έλληνες έχει σήμερα ηλικία άνω των 65 ετών και το ποσοστό αυτό αυξάνεται συνεχώς, με προοπτική να φτάσει σε αναλογία 1 προς 3 το 2060. "Το έντονο δημογραφικό πρόβλημα και η φυσική μείωση του πληθυσμού την τελευταία δεκαετία ταυτίζεται με την κρίση, αλλά δεν είναι απόρροια της κρίσης, διότι είναι το μοντέλο του Έλληνα πια, της οικογένειας, να κάνει ένα παιδί και όχι δύο. Και αυτή η μεταβολή του πληθυσμού θα πρέπει με κάποιον τρόπο - κίνητρα κυρίως και άλλα πολλά- να σταματήσει", παρατήρησε ο καθηγητής.

Σε ό,τι αφορά τις αιτίες θανάτου, τα καρδιαγγειακά, ο καρκίνος (προεξάρχοντος του πνεύμονα), τα αναπνευστικά και τα νοσήματα του μεταβολικού συστήματος ευθύνονται για το 90% τόσο των θανάτων όσο και των εισαγωγών στα νοσοκομεία.

Λ. Βιλδιρίδη: Ο Χάρτης Υγείας θα αμβλύνει τις ανισότητες

Ως στρατηγικό εργαλείο που θα δώσει στον ασθενή μια ξεκάθαρη οδό πρόσβασης (patient pathway) στο σύστημα υγείας, που λείπει σήμερα, χαρακτήρισε τον υπό διαμόρφωση υγειονομικό χάρτη η Γενική Γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, Λίλιαν Βενετία Βιλδιρίδη, μιλώντας σε στρογγυλή τράπεζα με θέμα τις ανισότητες στην υγεία.

"Αυτό που θα γίνει είναι η αποτύπωση της προσφοράς των υπηρεσιών υγείας και της ζήτησης. Γιατί δεν υπάρχει το ταίριασμα των δύο και αυτή είναι μια βασική πηγή των ανισοτήτων τις οποίες αντιμετωπίζουν οι ασθενείς", σημείωσε, προσθέτοντας πως το εθνικό δίκτυο τηλεϊατρικής, που θα πάει σε όλη τη χώρα μέχρι το τέλος του 2026 θα συμβάλλει επίσης στην άμβλυνση των ανισοτήτων, ώστε πλέον ο τόπος κατοικίας να μην αποτελεί πρόβλημα στην πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες Υγείας.

Αναφερόμενη στις ελλείψεις υγειονομικού προσωπικού, είπε πως η Ελλάδα είναι στην υψηλότερη θέση στην Ε.Ε. σε ό,τι αφορά τον αριθμό των γιατρών κλάδου ΕΣΥ ανά χίλιους κατοίκους, ενώ από το 2019 το προσωπικό έχει αυξηθεί κατά 10%

"Άρα, το πρόβλημα δεν είναι αριθμητικό. Ναι μεν έχουμε μια αύξηση του προσωπικού, αλλά συνεχίζουμε να έχουμε πολύ συγκεκριμένες ελλείψεις", παρατήρησε.

Στο ίδιο πλαίσιο, ανέφερε πως ενώ γίνεται προσπάθεια τα νοσοκομεία της χώρας να έχουν 2,1 νοσηλευτές ανά κατειλημμένη κλίνη, υπάρχουν μονάδες σε κάποιες περιφέρειες που έχουν από 4,1 έως 5,6. "Άρα έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια χρόνια κακοκατανομή του ανθρώπινου δυναμικού, το οποίο προσπαθούμε να βελτιώσουμε, με στοχευμένες προκηρύξεις θέσεων, είτε σε ιατρικό είτε σε νοσηλευτικό προσωπικό, στο οποίο για πρώτη φορά λαμβάνονται υπόψη οι λειτουργικοί δείκτες, το παραγόμενο έργο των νοσοκομείων, οι κατειλημμένες κλίνες, οι νοσηλείες, οι πληρότητες, η μέση διάρκεια νοσηλείας, το διάστημα εναλλαγής. Πρέπει να μπορούμε να αξιολογούμε τις ανάγκες", επεσήμανε.

Ασθενείς: Καθολική και ισότιμη πρόσβαση

Οι λήπτες υπηρεσιών υγείας θέλουν ένα σύστημα πιο δίκαιο, προσβάσιμο και ανθρώπινο για όλες και όλους, υπογράμμισε από την πλευρά της η πρόεδρος της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας, Βάσω Ραφαέλα Βακουφτσή, τονίζοντας την ανάγκη ανατροφοδότησης από τους ασθενείς για τις υπηρεσίες που λαμβάνουν.

"Θέλουμε ένα σύστημα που θα λαμβάνει υπόψη του τη φωνή των ασθενών και τις απόψεις τους σε ό,τι σχεδιάζεται. Οι ανισότητες είναι μεγάλες στη χώρα μας και πρέπει μαζί να αντιστρέψουμε αυτή την εικόνα. Για εμάς αυτή είναι μια διαρκής προσπάθεια", είπε.

Βασίλης Ιγνατιάδης / iatronet.gr

Αθήνα / Μαζική συγκέντρωση και πορεία για το δικαίωμα στη στέγαση

    Η πορεία αποτέλεσε κομμάτι διεθνούς κινήματος από την Ευρώπη, τις ΗΠΑ, τη Λατινική Αμερική, την Αφρική κι την Ασία, ενάντια στην εμπορευματοποίηση της στέγασης

Πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα η πορεία για τη στέγαση το Σάββατο 26 Απριλίου, στο πλαίσιο των Παγκόσμιων Ημερών Δράσης, με αιτήματα πλαφόν στα ενοίκια, δημόσια αποθέματα κατοικιών και προστασία από πλειστηριασμούς, συγκεντρώνοντας εκατοντάδες συμμετέχοντες.

Η μεγάλη πορεία για το δικαίωμα στην προσιτή στέγη, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των Παγκόσμιων Ημερών Δράσης Στέγασης, που φέτος κορυφώθηκαν το Σαββατοκύριακο σε πάνω από 50 πόλεις σε τέσσερις ηπείρους.

Η κινητοποίηση ξεκίνησε από την πλατεία Κολοκοτρώνη στις 17:00 και οργανώθηκε ως απάντηση στην αυξανόμενη χρηματιστικοποίηση της κατοικίας, την εκτίναξη των ενοικίων και την έξαρση των πλειστηριασμών.

Συλλογικότητες και σωματεία όπως ο Συντονισμός Σωματείων και Συλλογικοτήτων για τη Στέγαση, οι Γειτονιέ

• Θέσπιση πλαφόν στα μισθωτήρια,
• Δημιουργία αποθεμάτων δημόσιας και κοινωνικής κατοικίας,
• Νομοθετική προστασία από τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας.

Παράλληλα, η Ενωτική Πρωτοβουλία κατά των Πλειστηριασμών πραγματοποίησε προσυγκέντρωση στην πλατεία Κλαυθμώνος στις 16:00, οργανώνοντας μια συμβολική "κηδεία" για τη λαϊκή κατοικία.

Η πορεία στην Αθήνα αποτέλεσε κομμάτι ενός ευρύτερου διεθνούς κινήματος που ενώνει φωνές από την Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Λατινική Αμερική, την Αφρική και την Ασία, ενάντια στην εμπορευματοποίηση της στέγασης και την κοινωνική αδικία

Ενωτική πρωτοβουλία κατά των πλειστηριασμών

Για πρώτη φορά φέτος διοργανώνεται η παγκόσμια ημέρα δράσεων για τη στέγη (ως τώρα ήταν πανευρωπαϊκή). Το γεγονός ότι τα κινήματα στέγης ενεργοποιήθηκαν με την αρχή της κρίσης, αποδεικνύει

 ότι το ζήτημα "στέγη" είναι από τα σοβαρότερα κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη.

Στην Ελλάδα, μια χώρα πως ως την κρίση του 2010 χαρακτηριζόταν από υψηλή ιδιοκατοίκηση αλλά ταυτόχρονα από μηδενικές πολιτικές κοινωνικής κατοικίας, σήμερα το πρόβλημα αφορά μεγάλο μέρος του πληθυσμού και η κρίση στέγης ξεδιπλώνεται σε πολλά επίπεδα.

• Εκτίναξη των τιμών των ενοικίων που είναι αποτέλεσμα της ανυπαρξίας δημόσιου ελέγχου των τιμών (πλαφόν ενοικίου, ενοικιοστάσιο κ.λπ. σε συνδυασμό με την κατακόρυφη αύξηση της τουριστικοποίησης και της βραχυχρόνιας μίσθωσης καθώς και των εκατοντάδων χιλιάδων κενών ακινήτων.
• Επίθεση στην κατοικία μέσω της υπερχρέωσης με αποτέλεσμα χιλιάδες πολίτες να χάνουν τα σπίτια τους από πλειστηριασμούς.
• Συνολική αύξηση του κόστους της στέγασης σε σχέση με το μέσο εισόδημα. Η Ελλάδα είναι στην πρώτη θέση ως προς την στεγαστική δαπάνη των νοικοκυριών σε σχέση με το μισθό με ποσοστό δαπάνης 45%
• Και όλα αυτά σε συνδυασμό με μηδενικές πολιτικές Δημόσιας- κοινωνικής κατοικίας

Η κρίση στέγης δεν είναι ένα περιστασιακό γεγονός. Είναι αποτέλεσμα των πρακτικών που εφαρμόζουν οι οικονομικοί «παίκτες» της αγοράς, δηλαδή οι τράπεζες, οι κτηματομεσίτες, τα ταμεία-αρπακτικά και όσοι άλλοι κερδίζουν από τη βασική ανάγκη της στέγασης. Η σταδιακή μετατροπή της στέγης από κοινωνικό αγαθό σε εμπόρευμα και από εμπόρευμα σε χρηματιστηριακό προιόν έχει φέρει τα αποτελέσματα που ζούμε σήμερα. Κυβερνήσεις και πολιτειακοί θεσμοί, προστατεύουν και ενισχύουν την «αγορά» καταλύοντας το συνταγματικό δικαίωμα στη στέγαση. Σε όλο τον κόσμο τα κινήματα στέγης οργανώνονται και δίνουν τις μάχες τους για το Δικαίωμα στη στέγαση με τη δημιουργία ενώσεων ενοικιαστών, συλλογικοτήτων ενάντια σε πλειστηριασμούς και εξώσεις, φορέων διεκδίκησης κοινωνικής η συνεταιριστικής κατοικίας, με αυτοοργανωμένες κοινότητες παραγωγής κατοικίας και με καταλήψεις. Ενώνουμε τη φωνη μας και τους αγώνες μας με όλα αυτά τα κινήματα και διεκδικούμε:

• Προστασία των ενοικιαστών από τις αυξήσεις και τις εξώσεις. Θεσμοθέτηση πλαφόν ενοικίου
• Προστασία της πρώτης κατοικίας από τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και τις εξώσεις που θα ακολουθήσουν, με μέτρα όπως το ακατάσχετο της πρώτης κατοικίας, την κατάργηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, το κούρεμα των δανείων. Απαγόρευση των εξώσεων όταν δεν υπάρχει στεγαστική πολιτική κοινωνικής κατοικίας
• Να γεμίσουν τα άδεια σπίτια! Στην Ελλάδα σήμερα υπάρχουν περισσότερα από 600.000 άδεια σπίτια.

 Είναι αδιανόητο να υπάρχουν άστεγοι ή άνθρωποι που ζουν σε απαράδεκτες στεγαστικές συνθήκες.

Η κατοικία είναι δικαίωμα και όχι εμπόρευμα!

Συντονισμός Σωματείων και Συλλογικοτήτων για τη Στέγαση

Με το σύνθημα σπίτια για τους ανθρώπους και όχι για τα κέρδη, διοργανώνεται και φέτος η, για πρώτη φορά παγκόσμια (ως τώρα ήταν πανευρωπαϊκή), ημέρα δράσης για τη στέγη. Ο συντονισμός των κινημάτων στέγης που ενεργοποιήθηκαν με την αρχή της κρίσης, και δυνάμωσαν τα τελευταία χρόνια, αποδεικνύει ότι το ζήτημα της κατοικίας είναι από τα σοβαρότερα κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη.

Στην Ελλάδα, μια χώρα που ως την κρίση του 2010 χαρακτηριζόταν από υψηλή ιδιοκατοίκηση αλλά ταυτόχρονα από μηδενικές πολιτικές κοινωνικής κατοικίας, σήμερα το πρόβλημα της στέγης αφορά μεγάλο μέρος του πληθυσμού και η κρίση στέγης ξεδιπλώνεται σε πολλά επίπεδα:

• Εκτίναξη  των τιμών των ενοικίων, που είναι αποτέλεσμα της ανυπαρξίας δημόσιου ελέγχου των τιμών (με μέτρα όπως πλαφόν ενοικίου, ενοικιοστάσιο κ.λπ.) σε συνδυασμό με την κατακόρυφη αύξηση της τουριστικοποίησης και της βραχυχρόνιας μίσθωσης, καθώς και των εκατοντάδων χιλιάδων κενών ακινήτων.
• Επίθεση στην κατοικία μέσω της υπερχρέωσης, με αποτέλεσμα χιλιάδες πολίτες να χάνουν τα σπίτια τους κάθε χρόνο από πλειστηριασμούς.
• Συνολική αύξηση του κόστους της στέγης σε σχέση με το μέσο εισόδημα. Η Ελλάδα είναι στην πρώτη θέση ως προς τη στεγαστική δαπάνη των νοικοκυριών σε σχέση με τον μισθό, με ποσοστό δαπάνης 45%.
• Και όλα αυτά σε συνδυασμό με μηδενικές πολιτικές δημόσιας - κοινωνικής κατοικίας.

Η κρίση στέγης δεν είναι ένα περιστασιακό γεγονός. Είναι αποτέλεσμα των πρακτικών που εφαρμόζουν οι οικονομικοί «παίκτες» της αγοράς, δηλαδή οι τράπεζες, οι κτηματομεσίτες, τα ταμεία - αρπακτικά και όσοι άλλοι οικονομικοί παράγοντες κερδίζουν από τη βασική ανθρώπινη ανάγκη της στέγασης, ενώ στο πλαίσιο αυτό και η τρέχουσα κυρίαρχη αρχιτεκτονική πρακτική, αντί για τις λαϊκές ανάγκες υπηρετεί τους επενδυτές. Η σταδιακή μετατροπή της στέγης από κοινωνικό αγαθό σε εμπόρευμα και από εμπόρευμα σε χρηματιστηριακό προϊόν, έχει φέρει τα αποτελέσματα που ζούμε σήμερα.

Κυβερνήσεις και πολιτειακοί θεσμοί προστατεύουν και ενισχύουν την «αγορά», καταλύοντας το συνταγματικό δικαίωμα στη στέγη.

Σε όλο τον κόσμο, τα κινήματα στέγης οργανώνονται και δίνουν τις μάχες τους για το δικαίωμα στη στέγη, με την δημιουργία ενώσεων ενοικιαστών, συλλογικοτήτων ενάντια στους πλειστηριασμούς και τις εξώσεις, φορέων διεκδίκησης κοινωνικής κατοικίας, με αυτοοργανωμένες κοινότητες παραγωγής κατοικίας και με καταλήψεις.

Ενώνουμε τη φωνή μας και τους αγώνες μας με όλα αυτά τα κινήματα. Διεκδικούμε:

• Προστασία των ενοικιαστών/ριών από τις αυξήσεις και τις εξώσεις. Θεσμοθέτηση πλαφόν ενοικίου.
• Προστασία της πρώτης κατοικίας από τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και τις εξώσεις που θα ακολουθήσουν, με μέτρα όπως το ακατάσχετο της πρώτης κατοικίας. Κατάργηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Κούρεμα δανείων.
• Εργατική, κοινωνική, φοιτητική κατοικία για την κάλυψη όλων των αναγκών.
• Να γεμίσουν τα άδεια σπίτια! Στην Ελλάδα σήμερα υπάρχουν περισσότερες από 600.000 άδειες κατοικίες. Είναι αδιανόητο να υπάρχουν άνθρωποι που είναι άστεγοι ή ζουν σε απαράδεκτες στεγαστικές συνθήκες.

Συμμετέχουμε στην παγκόσμια ημέρα για το δικαίωμα στη στέγη και καλούμε σε συγκέντρωση και πορεία το Σάββατο 26 Απριλίου στις 17:00, στην πλατεία Κολοκοτρώνη.

Η ΑΥΓΗ

Πέντε νεκροί και περισσότεροι από 700 τραυματίες μετά από τεράστια έκρηξη στο λιμάνι του Ιράν (vid)

    Πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 700 τραυματίστηκαν σε μια τεράστια έκρηξη στο λιμάνι Shahid Rajaee"του Μπαντάρ Αμπάς στο νοτιοδυτικό Ιράν, σύμφωνα με επίσημα ιρανικά μέσα ενημέρωσης.

Η έκρηξη έστειλε ένα τεράστιο σύννεφο παχύρρευστου, γκρίζου καπνού από το τμήμα Shahid Rajaee του λιμενικού συγκροτήματος, σύμφωνα με βίντεο που εντόπισε γεωγραφικά το CNN, με την κυβέρνηση να λέει ότι η έκρηξη πιθανότατα συνδέεται με την αποθήκευση χημικών.

Ο επικεφαλής των ιρανικών υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης είπε ότι τέσσερις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από την έκρηξη. Ένας εκπρόσωπος των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης είπε νωρίτερα ότι 516 τραυματίστηκαν.

Ένα βίντεο που έδωσε στη δημοσιότητα το ειδησεογραφικό πρακτορείο Mehr έδειξε πλάνα παρακολούθησης από τη στιγμή της έκρηξης, η οποία φαίνεται να σημειώθηκε σε αποθήκη στο λιμάνι. Άλλα πλάνα έδειξαν ελικόπτερα να ρίχνουν νερό στο σημείο της φωτιάς που άναψε από την έκρηξη.

Τα συντρίμμια απλώθηκαν σε μεγάλη περιοχή και πολλά κτίρια στο λιμενικό συγκρότημα υπέστησαν σοβαρές ζημιές, σύμφωνα με κρατικά μέσα ενημέρωσης. Τα παράθυρα σε ακτίνα αρκετών χιλιομέτρων έσπασαν, είπαν.

Ορισμένες αναφορές ανέφεραν ότι άνθρωποι παγιδεύτηκαν στα συντρίμμια ενός κτιρίου που έγινε ερείπια.

Ο κυβερνήτης της περιοχής, Μουχάμαντ Ασουρί Ταζιάνι, δήλωσε ότι οι τραυματίες μεταφέρονται στα ιατρικά κέντρα του Μπαντάρ Αμπάς και η φωτιά έχει περιοριστεί. Το λιμάνι έχει κλείσει και οι θαλάσσιες δραστηριότητες έχουν ανασταλεί, σύμφωνα με τα κρατικά μέσα ενημέρωσης.

Ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν διέταξε έρευνα για τα αίτια του περιστατικού. Έγραψε στο X ότι ο υπουργός Εσωτερικών είχε σταλεί στην περιοχή για να «εξετάσει τις διαστάσεις του ατυχήματος».

Ο κρατικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας IRIB μετέδωσε ότι η έκρηξη σημειώθηκε στην περιοχή χημικών και θείου του λιμανιού. Μια κυβερνητική εκπρόσωπος, η Φατιμέ Μοχαζεράνι, δήλωσε ότι θα χρειαστεί λίγος χρόνος για να διαπιστωθεί η αιτία της έκρηξης - "αλλά μέχρι στιγμής αυτό που έχει προσδιοριστεί είναι ότι τα εμπορευματοκιβώτια αποθηκεύτηκαν σε μια γωνία του λιμανιού που πιθανότατα περιείχε χημικές ουσίες που εξερράγησαν. Αλλά μέχρι να σβήσει η φωτιά, είναι δύσκολο να εξακριβωθεί η αιτία».

 

Το λιμενικό συγκρότημα "Shahid Rajaee" είναι μια μεγάλη εγκατάσταση για αποστολές εμπορευματοκιβωτίων, που καλύπτει 2.400 εκτάρια (περίπου 5.900 στρέμματα). Χειρίζεται 70 εκατομμύρια τόνους φορτίου ετησίως, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου και της γενικής ναυτιλίας. Διαθέτει σχεδόν 500.000 τετραγωνικά μέτρα (5,4 εκατομμύρια τετραγωνικά πόδια) αποθηκών και 35 θέσεις ελλιμενισμού.

Ντόναλντ Τραμπ και η Φον ντερ Λάιεν στο σύντομο τετ α τετ στην κηδεία του Πάπα, συμφώνησαν νέα συνάντηση

     «Στο σύντομο τετ α τετ  ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ και η πρόεδρος της Ε.Ε.  Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν συμφώνησαν να συναντηθούν», αλλά δεν είναι σαφές πότε θα συναντηθούν οι δυο τους ή τι θα συζητήσουν..

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ συμφώνησε το Σάββατο να συναντηθεί με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε η εκπρόσωπός της Πάολα Πίνιο, εν μέσω του εντεινόμενου εμπορικού πολέμου μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ.

Η συμφωνία ήρθε μετά το σύντομο τετ α τετ των δύο ηγετών στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου στη Ρώμη το Σάββατο, «στη σύντομη ανταλλαγή απόψεων, η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν και ο Πρόεδρος Τραμπ συμφώνησαν να συναντηθούν», δήλωσε η εκπρόσωπος της, Πάολα Πίνιο, αλλά δεν είναι σαφές πότε θα συναντηθούν οι δυο τους ή τι θα συζητήσουν.

Today, leaders from around the world gathered to pay their final tribute to His Holiness Pope Francis.

I had good exchanges with several of them. pic.twitter.com/POvdgaFRGe

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) April 26, 2025

Μέχρι το Σάββατο, οι δύο ηγέτες δεν είχαν συναντηθεί πριν από την ορκωμοσία του Τραμπ τον Ιανουάριο, με τον Τραμπ να φαίνεται ότι σκόπιμα -και επανειλημμένα- σνομπάρει τον Ευρωπαίο ηγέτη υπέρ εθνικών ηγετών όπως η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι.

Η ανάγκη για διπλωματική συνάντηση είναι ιδιαίτερα έντονη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία αντιμετωπίζει δασμούς 20 τοις εκατό σε όλες τις εξαγωγές της στις ΗΠΑ, συν 25 τοις εκατό δασμούς σε αυτοκίνητα, χάλυβα και αλουμίνιο, εάν δεν είναι σε θέση να επεξεργαστεί μια νέα εμπορική συμφωνία με τον Τραμπ μέχρι το καλοκαίρι.

Η ίδια η ΕΕ έχει απειλήσει να επιβάλει αντίποινα στις ΗΠΑ, αλλά έχει καθυστερήσει από τότε που ο Τραμπ παραχώρησε στους εμπορικούς εταίρους αναστολή 90 ημερών νωρίτερα αυτόν τον μήνα. Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να διατηρούν δασμούς 10 τοις εκατό σε όλα τα ευρωπαϊκά αγαθά, με τους ηγέτες της ΕΕ να ελπίζουν να μειώσουν το επίπεδο στο μηδέν και από τις δύο πλευρές.

Η συμφωνία για συνάντηση έρχεται λίγο περισσότερο από μια εβδομάδα αφότου η Μελόνι πραγματοποίησε επίσκεψη στην Ουάσιγκτον με την ελπίδα να εξασφαλίσει μια συνάντηση μεταξύ του Τραμπ και του επικεφαλής της ΕΕ.

Η κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει ακόμη επιβεβαιώσει ότι έχει κανονιστεί συνάντηση.

Πούτιν: «Η καταστροφή του ουκρανικού στρατού στo Κουρσκ φέρνει πιο κοντά την ήττα του νεοναζιστικού καθεστώτος»

    Το εγχείρημα του νεοναζιστικού καθεστώτος του Κιέβου απέτυχε εντελώς και ο εχθρός έχει υποστεί τεράστιες απώλειες, είπε ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν

Η απελευθέρωση της περιοχής Κουρσκ από τα ουκρανικά στρατεύματα δημιουργεί συνθήκες για τις ρωσικές δυνάμεις να αναπτύξουν επιτυχία σε άλλες περιοχές της πρώτης γραμμής και φέρνει πιο κοντά την ήττα του νεοναζιστικού καθεστώτος, δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν σε συνάντηση με τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Βαλέρι Γκερασίμοφ το Σάββατο.

Ο αρχηγός του στρατού ανέφερε στον Πρόεδρο Πούτιν ότι η περιοχή του Κουρσκ είχε απελευθερωθεί πλήρως από τα ουκρανικά στρατεύματα.

«Η πλήρης καταστροφή του εχθρού στη συνοριακή περιοχή του Κουρσκ δημιουργεί προϋποθέσεις για περαιτέρω επιτυχημένες επιχειρήσεις από τα στρατεύματά μας σε άλλες μεγάλες περιοχές της πρώτης γραμμής και φέρνει πιο κοντά την ήττα του νεοναζιστικού καθεστώτος», είπε ο Ρώσος ηγέτης.

Το εγχείρημα του καθεστώτος του Κιέβου έχει αποτύχει εντελώς και ο εχθρός έχει υποστεί τεράστιες απώλειες, είπε ο Πούτιν.

«Το εγχείρημα του καθεστώτος του Κιέβου απέτυχε εντελώς, ενώ οι τεράστιες απώλειες που υπέστη ο εχθρός, ιδιαίτερα εκείνες από τις πιο μάχιμες, καλύτερα προετοιμασμένες και εξοπλισμένες μονάδες ουκρανικού στρατού, συμπεριλαμβανομένων των σχηματισμών που παρέχονται με δυτικό εξοπλισμό - και αυτές είναι μονάδες επίθεσης και δυνάμεις ειδικών επιχειρήσεων - θα έχουν αναμφίβολα τον αντίκτυπό τους σε ολόκληρη τη γραμμή εμπλοκής», είπε ο Ρώσος ηγέτης.

Ο Πούτιν συνεχάρη Ρώσους μαχητές και διοικητές για την πλήρη καταστροφή του ουκρανικού στρατού στη συνοριακή περιοχή του Κουρσκ.

«Συγχαίρω όλο το προσωπικό, όλους τους μαχητές και τους διοικητές για αυτή την επιτυχία και τη νίκη. Σας ευχαριστώ για το θάρρος και τον ηρωισμό που επιδείξατε και για την υπηρεσία στην Πατρίδα μας και στο λαό της Ρωσίας», είπε ο αρχηγός του κράτους.

Ο Πούτιν διευκρίνισε τις μονάδες του ρωσικού στρατού που απελευθέρωσαν την περιοχή του Κουρσκ από τα ουκρανικά στρατεύματα.

«Βαλέρι Βασίλιεβιτς, μου αναφέρατε τακτικά τους τελευταίους μήνες για την κατάσταση στην περιοχή του Κουρσκ και σημειώσατε τις πιο αποτελεσματικές μονάδες μας που λειτουργούν εκεί. Δεν μπορώ παρά να τις κατονομάσω σήμερα», είπε ο αρχηγός του κράτους κατά τη συνάντηση με τον Γκερασίμοφ.

Αυτές οι μονάδες περιλαμβάνουν την 76η Αερομεταφερόμενη Μεραρχία και τα 234, 237 και 104 Συντάγματα Αεροπορικής Εφόδου, την 106η Αερομεταφερόμενη Μεραρχία και τα 119, 137 και 51 Συντάγματα Αλεξιπτωτιστών, είπε ο αρχηγός του κράτους.

πηγή: tass.com

Οι ευρωβουλευτές προτρέπουν τον Έλληνα πρωθυπουργό να πατάξει τον σκιώδη στόλο της Ρωσίας

     Διακομματική ομάδα μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συνέταξε κοινή επιστολή καλώντας τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να λάβει «όλα τα απαραίτητα μέτρα» για να μπλοκάρει νέες πωλήσεις ελληνόκτητων πλοίων στη Ρωσία, προειδοποιώντας ότι αυτές οι συναλλαγές βοηθούν το Κρεμλίνο να διατηρήσει τον σκιώδη στόλο του και να παρακάμψει το ανώτατο όριο τιμών της G7 στο πετρέλαιο....

Η πώληση παλαιών πλοίων στη Ρωσία είναι μια «εντελώς ανεύθυνη επιχειρηματική πρακτική», είπε μια ομάδα ευρωβουλευτών στον Έλληνα πρωθυπουργό.

Μια διακομματική ομάδα μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συνέταξε κοινή επιστολή καλώντας τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να λάβει «όλα τα απαραίτητα μέτρα» για να μπλοκάρει νέες πωλήσεις ελληνόκτητων πλοίων στη Ρωσία, προειδοποιώντας ότι αυτές οι συναλλαγές βοηθούν το Κρεμλίνο να διατηρήσει τον σκιώδη στόλο του και να παρακάμψει το ανώτατο όριο τιμών της G7 στο πετρέλαιο.

Οι ευρωβουλευτές απαιτούν επίσης περαιτέρω μέτρα για τον περιορισμό των μεταφορών από πλοίο σε πλοίο, μια τεχνική που χρησιμοποιείται για την απόκρυψη της προέλευσης των εμπορευμάτων και για την αποθάρρυνση των ελληνικών εταιρειών από τη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου.

Η επιστολή επικυρώθηκε από 36 νομοθέτες από διάφορες χώρες και πολιτικά κόμματα και στάλθηκε στο γραφείο του πρωθυπουργού την Παρασκευή.

«Αυτές οι ενέργειες είναι κρίσιμες όχι μόνο για τον περιορισμό των οικονομικών μέσων της Ρωσίας για να συνεχίσει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας, αλλά και για την πρόληψη περιβαλλοντικών απειλών και απειλών για την ασφάλεια, στις οποίες η χώρα σας, ως θαλάσσιο έθνος, έχει ήδη εκτεθεί άμεσα», γράφουν οι ευρωβουλευτές.

«Περιμένουμε συγκεκριμένα αποτελέσματα».

Οι νομοθέτες επικαλούνται μια πρόσφατη μελέτη του Brookings, μιας αμερικανικής δεξαμενής σκέψης, που δείχνει ότι περισσότερα από τα μισά πλοία που χρησιμοποιεί ο σκιώδης στόλος της Ρωσίας προέρχονται από δυτικοευρωπαίους ιδιοκτήτες, με την Ελλάδα να είναι «με διαφορά ο πιο συχνός πωλητής». Τα ευρήματα συνάδουν με προηγούμενη μελέτη της ερευνητικής υπηρεσίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

«Τέτοιες ανεύθυνες ενέργειες, με στόχο το οικονομικό όφελος, όχι μόνο συμβάλλουν άμεσα στα δεινά του ουκρανικού λαού, αλλά υπονομεύουν την ευρωπαϊκή και ελληνική ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της πρόκλησης περιβαλλοντικών κινδύνων», δήλωσε ο Petras Auštrevičius, ο Λιθουανός φιλελεύθερος βουλευτής που προώθησε την κοινή επιστολή.

euronews

taz: Ζωή Κωνσταντοπούλου, η ελπίδα της ελληνικής Αριστεράς;

     Η γερμανική εφημερίδα taz φιλοξενεί αφιέρωμα για τη πρόερδρο της ''Πλεύσης Ελευθερίας''  Ζωή Κωνσταντοπούλου με αφορμή και την αισθητή άνοδο της στις δημοσκοπήσεις.

Αφιέρωμα στη Ζωή Κωνσταντοπούλου φιλοξενεί η tageszeitung, με αφορμή και την αισθητή άνοδο της Πλεύσης Ελευθερίας στις δημοσκοπήσεις.

«Για τους ένθερμους υποστηρικτές της η Ζωή Κωνσταντοπούλου είναι μία γενναία μαχήτρια που στρέφεται ακούραστα εναντίον των κυβερνόντων στην Ελλάδα. Στα μάτια τους είναι η Ζαν ντ’ Αρκ της Ελλάδας, η νέα αριστερή ελπίδα της χώρας. Οι πιο σκληροί επικριτές της βέβαια τη βλέπουν αλλιώς. Γι' αυτούς, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι άντρες από το συντηρητικό κυβερνητικό στρατόπεδο, αποτελεί ένα αντιπαθητικό πρόσωπο που δεν αξίζει κανέναν σεβασμό. Οι πολιτικοί της αντίπαλοι επιτίθενται στην ιδρύτρια και πρόεδρο της Πλεύσης Ελευθερίας με λύσσα και τη μέγιστη δυνατή περιφρόνηση».

Εκείνη όμως «παραμένει ψύχραιμη», συνεχίζει το γερμανικό μέσο. «Και αυτό αποφέρει καρπούς: σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις η Πλεύση Ελευθερίας αναδεικνύεται δεύτερη δύναμη στην Ελλάδα με 17,9%, πίσω μόνο από το συντηρητικό κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη – ένα τεράστιο άλμα σε σύγκριση με τις τελευταίες εκλογές του Ιουνίου του 2023, όταν το κόμμα της κατάφερε οριακά να υπερβεί το όριο του 3% και να μπει έτσι για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινοβούλιο.

Οι αναλυτές στην Αθήνα συμφωνούν στο εξής: πως η εξαιρετικά εύγλωττη επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας δίνει μία ισχυρή ώθηση στο κόμμα της, πρωτίστως λόγω του πάθους που επιδεικνύει τόσο στη Βουλή όσο και στο επάγγελμά της ως δικηγόρος για τη διερεύνηση του τραγικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών. Η 48χρονη προβάλλεται ως προστάτιδα της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, που η κυβέρνηση Μητσοτάκη υπονομεύει ολοένα και περισσότερο».

Όσον αφορά τη σταδιοδρομία της στον ΣΥΡΙΖΑ, η taz αναφέρει πως η Κωνσταντοπούλου «αποτέλεσε στα 38 της χρόνια τη νεότερη πρόεδρο του κοινοβουλίου. Ωστόσο τον Ιούλιο του 2015 τα έσπασε με τον ΣΥΡΙΖΑ – και μέχρι σήμερα κατηγορεί τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα ότι μετά το ξεκάθαρο "Όχι” στο δημοψήφισμα για το αυστηρό πρόγραμμα λιτότητας αυτός έκανε μία θεαματική αλλαγή ρότας.

Αυτό ήταν ένα "ασυγχώρητο λάθος”, όπως επέκρινε η Κωνσταντοπούλου. Εγκατέλειψε τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Απρίλιο του 2016 ίδρυσε την Πλεύση Ελευθερίας. Τάχθηκε υπέρ της διαγραφής του ελληνικού δημοσίου χρέους, το οποίο θεωρεί αποδεδειγμένα μη βιώσιμο. […] Η Κωνσταντοπούλου υποστηρίζει επίσης με σθένος τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙΑ+ κοινότητας. Αποτελεί δε και τη μοναδική γυναίκα ανάμεσα στους προέδρους των κοινοβουλευτικών κομμάτων. Είναι όμως έτοιμη να γίνει η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Ελλάδας; "Φυσικά και προετοιμάζομαι για αυτό”, λέει η ίδια».

Deutsche Welle

Γερμανικός Τύπος / «Η Αθήνα απορρίπτει επιστροφές προσφύγων από Γερμανία» (vid)

    Ο γερμανικός Τύπος για την αντίδραση Μάκη Βορίδη ως προς τη γερμανική δικαστική απόφαση για επιστροφές προσφύγων στην Ελλάδα...

«Για τους πρόσφυγες που έχουν υποβάλει πρώτα αίτηση ασύλου στην Ελλάδα και στη συνέχεια έκαναν νέα αίτηση στη Γερμανία, πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα να επιστραφούν στην Ελλάδα. Αυτό αποφάσισε το Ομοσπονδιακό Διοικητικό Δικαστήριο. Ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση έχει καταστήσει σαφές ότι δεν επιθυμεί να τους δεχτεί πίσω», αναφέρει δημοσίευμα του γερμανικού πρακτορείου ειδήσεων dpa, που αναπαράγει μεταξύ άλλων και το Spiegel στην ιστοσελίδα του.

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, «ο υπουργός Μετανάστευσης Μάκης Βορίδης δήλωσε στο ελληνικό ειδησεογραφικό δίκτυο ΣΚΑΙ ότι αντίστοιχες επιστροφές αποκλείοντται υπό τις παρούσες συνθήκες. 'Όσο δεν υπάρχει ισοκατανομή εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα δεν θα δεχθεί καμία επιστροφή'», δήλωσε ο κ. Βορίδης, σημειώνει το Spiegel (σσ: είχε μάλιστα προηγηθεί τηλεοπτική σύνδεση της DW με τον ΣΚΑΙ για το ίδιο θέμα).

πηγή: Deutsche Welle

Γαβριήλ Σακελλαρίδης: «Η Πολιτική Οικονομία της κυβέρνησης Μητσοτάκη – Ακρίβεια, Κέρδη και Υπερ-πλεονάσματα»

    Η Αριστερά πρέπει να αναδείξει τον ταξικό της χαρακτήρα αυτής της πολιτικής που γεννάει κέρδη για τους λίγους βασισμένα στην φορολόγηση και την εκμετάλλευση των πολλών. Η φετινή Πρωτομαγιά, λίγες μέρες μετά την ανακοίνωση των μέτρων Μητσοτάκη και υπό την βαριά σκιά της συγκάλυψης του εγκλήματος των Τεμπών είναι μία τέτοια ευκαιρία για τον κόσμο της εργασίας.

 

 Γαβριήλ Σακελλαρίδης*

Τα υψηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα μειώνουν την δυνητική μεγέθυνση μίας οικονομίας. Αυτό το εμπεδώσαμε καλά από τα οικονομικά της λιτότητας εδώ στην Ελλάδα.

1. Τα πρωτογενή πλεονάσματα δεν είναι απαραίτητα κάτι «καλό», πολύ περισσότερο τα θηριώδη πρωτογενή πλεονάσματα σε μία οικονομία. Ο Πρωθυπουργός δήλωσε ότι αυτά αποδεικνύουν την ευρωστία της ελληνικής οικονομίας, όμως στην πραγματικότητα η οικονομική μεγέθυνση είναι συνάρτηση και των πρωτογενών πλεονασμάτων, ανάμεσα σε άλλους παράγοντες και μάλιστα με αρνητική σχέση. Τα υψηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα μειώνουν την δυνητική μεγέθυνση μίας οικονομίας. Αυτό το εμπεδώσαμε καλά από τα οικονομικά της λιτότητας εδώ στην Ελλάδα.

2. Οι ρυθμοί μεγέθυνσης στην Ελλάδα είναι πράγματι υψηλότεροι σε σχέση με τον μ.ο. της Ε.Ε., όμως αυτό εξηγείται απολύτως από ένα άλλο δεδομένο: η Ελλάδα βρίσκεται στην 26η θέση της ΕΕ-27 σε σχέση με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Το απολύτως φυσιολογικό είναι οι χώρες με το μικρότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε μία οικονομική ζώνη να έχουν υψηλότερους ρυθμούς μεγέθυνσης από τις πιο αναπτυγμένες χώρες.

3. Είναι όμως ικανοποιητικά υψηλοί οι ρυθμοί μεγέθυνσης της Ελλάδας; Απολύτως όχι. Την περίοδο 2020-2025 ο μ.ο. του ρυθμού μεγέθυνσης της Ελλάδας ήταν 1,96%. Τόσος ακριβώς (1,96%) ήταν ο ρυθμός μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας την τριετία 2017-2019. Κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι η περίοδος 2020-2025 ήταν μία περίοδος πολυκρίσεων, με αποκορύφωμα το υφεσιακό σοκ του 2020 (-9,2%), όμως και πάλι το rebound του 2021 (+8,7%) και 2022 (+5,7%) είναι απολύτως συνδεδεμένα με αυτό το εξωγενές σοκ του 2020. Άλλωστε και όποιος δεν έχει κοντή μνήμη, θα θυμάται ότι και την περίοδο 2017-2019 τα πράγματα δεν ήταν καλύτερα για την ελληνική οικονομία, μάλλον πολύ χειρότερα ήταν. Πολύ χειρότεροι όροι αναχρηματοδότησης του τραπεζικού συστήματος από ΕΚΤ, κανένα Ταμείο Ανάκαμψης, καμία ευελιξία σε δημοσιονομικούς κανόνες.

4. Το 2024 έκλεισε με πρωτογενές πλεόνασμα 4,8% του ΑΕΠ, το μεγαλύτερο καταγεγραμμένο στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια, που -α μη τι άλλο, λόγω μνημονίων- δεν είχαμε και χαμηλά. Είναι βιώσιμό για την οικονομική ανάπτυξη ένα τέτοιο θηριώδες πλεόνασμα; Απολύτως όχι. Πολύ περισσότερο δε, που από το 2026 σταματάει ο σημαντικότερος μοχλός χρηματοδότησης επενδύσεων στην Ελλάδα, το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο σήμερα υποστηρίζει αυτούς τους -μέτριους για το επίπεδο κατά κεφαλήν ΑΕΠ- ρυθμούς μεγέθυνσης στην χώρα μας. Αν συνεχιστεί αυτή η πολιτική των θηριωδών πρωτογενών πλεονασμάτων και μετά το 2026, χωρίς Ταμείο Ανάκαμψης, με την ιδιωτική κατανάλωση να στηρίζεται στην μείωση της αποταμίευσης και τις εξαγωγές να μπαίνουν στην δίνη του παγκόσμιου εμπορικού πολέμου, δεν υπάρχει καμία ευοίωνη προοπτική για την ανάπτυξη στην Ελλάδα.

5. Το πρωτογενές πλεόνασμα – που πανηγυρίστηκε αυτές τις μέρες από την Κυβέρνηση- δεν είναι κοινωνικά ουδέτερο, είναι η αντανάκλαση μία βαθιά ταξικής πολιτικής. Ενός βίαιου μηχανισμού αναδιανομής εισοδήματος που έχει ξεκινήσει από την έκρηξη του πληθωρισμού, που χρησιμοποιεί τα εισοδήματα των πιο χαμηλών εισοδηματικά στρωμάτων για να στηρίξει τα ολιγοπώλια και τους πλούσιους. Είναι ο πυρήνας της «πολιτικής οικονομίας της κυβέρνησης Μητσοτάκη» και το όπλο της για να συνάπτει κοινωνικές συμμαχίες και να δημιουργεί ένα μπλοκ εξουσίας που ηγεμονεύει τα τελευταία χρόνια στην χώρα. Αυτός ο μηχανισμός έχει τέσσερις πυλώνες:

6. Πρώτον, μέσω του «πληθωρισμού της απληστίας», ενός μηχανισμού ανατροφοδότησης των κερδών μέσω της ακρίβειας, που ανθίζει ειδικά στις περισσότερο ολιγοπωλιακά διαρθρωμένες αγορές (και στην Ελλάδα, αυτές οι αγορές είναι ο κανόνας, περισσότερο από άλλες χώρες). Ο πληθωρισμός και η ακρίβεια μπορεί αρχικά να οφείλονταν σε διαταραχές στην πλευρά της «προσφοράς» (σπάσιμο εφοδιαστικών αλυσίδων, ενεργειακή κρίση κ.α.), όμως η διατήρηση τους οφείλεται στην δυνατότητα των ολιγοπωλίων να αυξάνουν τα περιθώρια κέρδους τους. Αν οι τιμές αυξάνονταν συμμετρικά με τα κόστη, τότε τα κέρδη θα παρέμεναν σταθερά. Όμως αυξάνονται περισσότερο για αυτό και τα κέρδη στην χώρα μας έχουν εκτιναχτεί την περίοδο της ακρίβειας. Οι καταναλωτές λοιπόν επιδοτούν τα κέρδη των επιχειρήσεων.

7. Δεύτερον, εξαιτίας της υψηλής έμμεσης φορολογίας στην Ελλάδα, οι καταναλωτές επιδοτούν τα δημόσια οικονομικά μέσω της ακρίβειας. Μία αύξηση 1 ευρώ στις τιμές των προϊόντων αντιστοιχεί σε αύξηση 0,24 ευρώ στα έσοδα από ΦΠΑ, αφήνοντας έξω τους άλλους ειδικούς φόρους κατανάλωσης. Η μη τιμαριθμοποίηση της άμεσης φορολογίας, αυξάνει επιπλέον τα δημόσια έσοδα και εξαϋλώνει τις όποιες εισοδηματικές αυξήσεις γίνονται. Άρα πχ. μία αύξηση του κατώτατου μισθού, χωρίς τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, σημαίνει περισσότερα δημόσια έσοδα, όχι απαραίτητα περισσότερη αγοραστική δύναμη. Ακούγεται συχνά τελευταία -με βάση τα κυβερνητικά non-paper- το επιχείρημα ότι τα αυξημένα φορολογικά έσοδα -ειδικά στην έμμεση φορολογία- είναι αποτέλεσμα της πάταξης της φοροδιαφυγής λόγω της διασύνδεσης των POS με τις ταμειακές μηχανές και της λειτουργίας του MyData (σωστά μέτρα). Αυτά ολοκληρώθηκαν το καλοκαίρι του 2024. Δεν εξηγούν την αύξηση των έμμεσων φόρων το 2021, 2022, 2023, ούτε καν για ολόκληρο το 2024. Η ακρίβεια των ολιγοπωλίων τα εξηγεί. Τα δημόσια ταμεία γεμίζουν με χρήματα των φορολογουμένων, αλλά κυρίως των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων αφού η έμμεση φορολογία τους επιβαρύνει περισσότερο. Τα υψηλότερα εισοδηματικά στρώματα βλέπουν μειώσεις φόρων (τεράστια αύξηση αφορολόγητου για κληρονομιές και γονικές παροχές, χαμηλότερος συντελεστής φορολογίας μερισμάτων σε ΕΕ, μείωση φόρου συμμετοχής κεφαλαίου, μείωση φορολογίας κερδών επιχειρήσεων).

8. Τρίτον, τα πρωτογενή πλεονάσματα -που συσσωρεύονται με τους παραπάνω τρόπους- αξιοποιούνται κατά το δοκούν από τον Μητσοτάκη για να «κλείνει πολιτικές πληγές». Έχοντας διαλύσει τον ανταποδοτικό χαρακτήρα των συνταξιοδοτικών ταμείων με τις απανωτές μειώσεις ασφαλιστικών εισφορών προς όφελος του «τρίτου πυλώνα» (ιδιωτική ασφάλιση), μοιράζει τώρα χαρτζιλίκια 250 ευρώ στους συνταξιούχους προσπαθώντας να εξαγοράσει συναίνεση. Έχοντας δώσει «γη και ύδωρ» σε τράπεζες μέσω των «Σπίτι μου 1 και 2», τώρα δίνει φιλοδωρήματα σε ενοικιαστές που βλέπουν τα ενοίκια να έχουν εκτιναχτεί μεσοσταθμικά 30% από το 2020 ως σήμερα. Το ίδιο θα συνεχίσει να κάνει και στην ΔΕΘ προσπαθώντας να μαζέψει τις ζημιές στις κοινωνικές συμμαχίες που δημιούργησε ο ταξικός μηχανισμός αναδιανομής εισοδήματος στον οποίο βασίστηκε ως τώρα.

9. Τέταρτον, η μεγάλη κερδοφορία των επιχειρήσεων (λόγω της ακρίβειας, επαναμβάνω!) με τις πλάτες της κυβέρνησης Μητσοτάκη δημιουργεί συνθήκες όπου η εταιρική επικοινωνία χρησιμοποιείται για να αυξηθεί η επιρροή στα ΜΜΕ μέσω της διαφήμισης, που πλέον δεν είναι μόνο κρατική αλλά και ιδιωτική με κρατική πλάτες. Το παράδειγμα της Blue Skies και της Ομάδας Αλήθειας είναι μόνο ένα παράδειγμα. Ας δει για παράδειγμα κάποιος πόσα χρήματα δαπανά η ΔΕΗ -μία επιχείρηση που εκτίναξε στα ύψη την κερδοφορία της τα τελευταία χρόνια εις βάρος των καταναλωτών- για διαφήμιση σε ΜΜΕ και έμμεσης επιρροής τους σε φιλοκυβερνητική γραμμή. Τα τεράστια επιχειρηματικά κέρδη κινούν την αγορά διαφήμισης και επικοινωνίας και αυξάνουν την πολιτική επιρροή της κυβέρνησης.

Κάπως έτσι διαμορφώνεται η μεγάλη εικόνα της Πολιτικής Οικονομίας της κυβέρνησης Μητσοτάκη και ο μηχανισμός αναδιανομής και πολιτικής επιρροής.

Η Αριστερά πρέπει να αναδείξει τον ταξικό της χαρακτήρα αυτής της πολιτικής που γεννάει κέρδη για τους λίγους βασισμένα στην φορολόγηση και την εκμετάλλευση των πολλών. Η φετινή Πρωτομαγιά, λίγες μέρες μετά την ανακοίνωση των μέτρων Μητσοτάκη και υπό την βαριά σκιά της συγκάλυψης του εγκλήματος των Τεμπών είναι μία τέτοια ευκαιρία για τον κόσμο της εργασίας.

 commonality.gr

Ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης είναι Έλληνας οικονομολόγος, πολιτικός και γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής της Νέας Αριστεράς. Υπήρξε υφυπουργός στον πρωθυπουργό στην κυβέρνηση Τσίπρα και κυβερνητικός εκπρόσωπος.