Morgan Stanley: Οι 6 καταλύτες για τις ελληνικές τράπεζες

Τους 6 καταλύτες που θα οδηγήσουν τις ελληνικές τραπεζικές μετοχές το 2020 σκιαγραφεί η Morgan Stanley, η οποία μάλιστα τονίζει ότι οι υποκείμενοι στόχοι στους δείκτες RoE (Return on Equity) των ελληνικών τραπεζών ξεπερνούν το 10% την επόμενη διετία...

Ψήφο εμπιστοσύνης στις προοπτικές των τραπεζικών μετοχών δίνει η Morgan Stanley, επικαλούμενη έξι καταλύτες.

Το σκεπτικό της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας, είναι απλό, όπως αναφέρει σε έκθεσή της: «Η αγορά είναι ανοικτή για αυτές τις ιστορίες απομόχλευσης. Ερευνήστε για τράπεζες με ισχυρή υποκείμενη κερδοφορία, χαμηλά ρίσκα εκτέλεσης και άμεσους καταλύτες, ενώ μετά την Ιταλία (Monte) και Γερμανία (Deutsche Bank), ακολουθούν οι ελληνικές τράπεζες, με στόχους για δείκτη απόδοσης ιδίων κεφαλαίων μεγαλύτερο του 10% την επόμενη διετία», γράφει η Morgan Stanley, υποστηρίζοντας ότι το κεφάλαιο των ελληνικών τραπεζών είναι το trade του 2020.

Με βάση τα παραπάνω, παραθέτει έξι καταλύτες, οι οποίοι όπως επισημαίνει, είναι οι εξής:

  1. Το σχέδιο «Ηρακλής»: Ο μηχανισμός για τις κρατικές εγγυήσεις στις τιτλοποιήσεις και τη μείωση των NPEs είναι έτοιμος, καθώς εγκρίθηκε από την DG Comp τον Οκτώβριο και από το ελληνικό κοινοβούλιο τον Δεκέμβριο. Παρόμοιος μηχανισμός στην Ιταλία (GACS) εφαρμόστηκε το 2016 και μείωσε τα κόκκινα δάνεια από τα 324 δισ. ευρώ στα 165 δισ. ευρώ. 
  2. Ορατότητα για την οργανική μείωση των NPEs: Τα σχέδια για μείωσή τους στηρίζονται σε πολύ συντηρητικές υποθέσεις. Η Alpha Bank εκτιμά πως η ετήσια μέση αύξηση των τιμών των ακινήτων θα κυμανθεί κοντά στο 3,5-4%, ενώ η πραγματική άνοδος είναι πολύ υψηλότερη. Οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 9,1% μέχρι το γ' τρίμηνο του 2019 και αναμένεται να αυξηθούν κατά 8,4% φέτος.
  3. Οι αγορές υποτιμούν την κυβέρνηση: Η Αθήνα έχει δεσμευτεί για ανάπτυξη της τάξης του 4% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα. Η πορεία δείχνει ισχυρή (σήμερα κινείται κατά μ.ο. στο 2,5%) και πνέει ούριος άνεμος: Πέρασαν πάνω από 30 νομοσχέδια τους τελευταίους πέντε μήνες στη Βουλή, μεταξύ των οποίων η φορολογική μεταρρύθμιση, ενώ έγιναν σημαντικά βήματα προς την μετάβαση στην ψηφιακή εποχή.
  4. Το νέο πτωχευτικό πλαίσιο έρχεται έως τον Απρίλιο: Στοχεύει στην απλοποίηση και την επιτάχυνση του πτωχευτικού πλαισίου, μέσω της ενοποίησης επτά διαφορετικών διαδικασιών, επισπεύδοντας την οργανική μείωση των NPEs.
  5. Αναβαθμίσεις του αξιόχρεου της ελληνικής οικονομίας: Όλοι οι οίκοι αξιολόγησης, εκτός της Moody’s, δίνουν σταθερό outlook, εν αναμονή της ετυμηγορίας της DBRS στις 24 Απριλίου. Τα ελληνικά ομόλογα αξιολογούνται με BB- αλλά οι αποδόσεις είναι αντίστοιχες των ιταλικών, ενώ η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ εμφανίστηκε πεπεισμένη ότι τα ελληνικά ομόλογα θα μπουν στο QE.
  6. Τα κεφαλαιακά σχέδια των τραπεζών είναι πολύ συντηρητικά: Η διαδικασία μείσωης του κινδύνου δεν επιτρέπει μείωση του μελλοντικού Pillar 2R ή άλλων απαιτήσεων των ρυθμιστικών αρχών.

Εθνική Τράπεζα

Αναφερόμενη στην Εθνική Τράπεζα, κάνει λόγο για πρωταθλητή της Ελλάδας με την υψηλότερη κάλυψη (54% έναντι 44% της Αlpha Βank και 46% της Τράπεζας Πειραιώς), ισχυρό κεφαλαιακό δείκτη (CET1 16,4% και συνολικό δείκτη 17,5%) και το χαμηλότερο υφιστάμενο απόθεμα NPEs (12,173 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στο 34,2% του χαρτοφυλακίου δανείων). Ο δείκτης κόστους προς έσοδα βρίσκεται στο 57%, που είναι το χαμηλότερο μεταξύ των τραπεζών της ΕΕ (π.χ. στην Deutsche Bank είναι στο 93%) και στοχεύει σε δείκτη NPE στο 5% NPE έως το 2022.

Alpha Bank

Για την Alpha Bank, σημειώνει πως είναι η πιο καλά κεφαλαιοποιημένη τράπεζα, με κεφαλαιακό δείκτη CET1 (18%), αν και με υψηλότερα NPEs (22 δισ. αντιστοιχούν στο 45,5% του χαρτοφυλακίου) και χαμηλότερη κάλυψη (44%). Tο σχέδιο τιτλοποίησης NPEs ύψους 12 δισ. ευρώ θα τα ρίξει σε περίπου 20% εντός του 2020 και θα μειώσει κατά 100 μονάδες βάσης το κόστος κινδύνου. Η διαδικασία τιτλοποίησης έχει ξεκινήσει και η ολοκλήρωσή της αναμένεται μέχρι τον Σεπτέμβριο.

Τράπεζα Πειραιώς

Σε ό,τι αφορά την Τράπεζα Πειραιώς, αναφέρει πως πρόκειται για την πιο αδύναμη από όλες τις ελληνικές τράπεζες με CET1 15,1% (και συνολικό δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στο 17,1% μετά από το νέο Tier ΙΙ), αλλά με καλύτερη κάλυψη από την αντίστοιχη της Alpha (46%). Ο δείκτης NPE είναι επίσης ο υψηλότερος όλων, στο 51,6%. Πάντως αποτελεί το καλύτερο ποντάρισμα, σύμφωνα με την Morgan Stanley, καθώς διαθέτει assets ακίνητης περιουσίας αξίας 23 δισ. ευρώ ως ασφάλεια για δάνεια και επίσης ίδια περιουσιακά στοιχεία 3 δισ. ευρώ.

Χρ. Ροζάκης: Να εξετάσουμε το ενδεχόμενο προσφυγής εναντίον της Λιβύης για το τουρκολιβυκό σύμφωνο

Ο Χρήστος Ροζάκης  μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ, πρότεινε «...να εξετάσουμε το ενδεχόμενο προσφυγής εναντίον της Λιβύης για το τουρκολιβυκό σύμφωνο,  για να δείξουμε το παράνομο του πράγματος και ταυτόχρονα να τεθούν και κάποια θέματα...»

«Είναι αναμφίβολο ότι η Ελλάδα περνάει περίοδο κρίσης με την Τουρκία, αυτό το ξέρουμε όλοι. Όμως αυτή η κρίση δεν μπορεί να αφεθεί γιατί μπορεί να έχει πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα, δηλ. ακόμα και κρίσιμες στιγμές επεισοδίων». Ο Χρήστος Ροζάκης ομότιμος καθηγητής Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου στο ΕΚΠΑ, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα και την Ευαγγελία Μπαλτατζή τόνισε ότι «σε περίοδο κρίσης πρέπει να αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα με τον διάλογο, και όπου δεν υπάρχει διάλογος , υπάρχει και το δικαστήριο, στον απώτατο ορίζοντα. Το δικαστήριο πιστεύω ότι είναι δύσκολο, γιατί είναι διαμετρικά αντίθετες οι θέσεις της Ελλάδας και τη Τουρκίας στο θέμα αυτό. Και αυτό γιατί στο θέμα της προσφυγής στη Χάγη η Τουρκία υποστηρίζει ότι θα πρέπει να συμπεριληφθούν προς εξέταση από το δικαστήριο η αιγιαλίτιδα, οι γκρίζες ζώνες και η αποστρατικοποίηση, ενώ εμείς θέλουμε αποκλειστικά και μόνον την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ. Αυτό καθιστά αδύνατη τη συνεννόηση. Δεν μπορούμε να υπογράψουμε ένα συνυποσχετικό όταν διαφέρουμε τόσο πολύ».

Ο κ. Ροζάκης τόνισε ακόμα ότι για όλους τους λόγους πρότεινε «αντ’ αυτού, να εξετάσουμε το ενδεχόμενο προσφυγής εναντίον της Λιβύης για το τουρκολιβυκό σύμφωνο, για να δείξουμε το παράνομο του πράγματος και ταυτόχρονα να τεθούν και κάποια θέματα. Η Λιβύη έχει δηλώσει ήδη την πρόθεσή της να πάει στο Δικαστήριο μαζί μας, εξάλλου έχει εμπειρία στο θέμα του δικαστηρίου γιατί είναι διάδικος σε δύο υποθέσεις, άρα έχει εμπειρία στο δικαστήριο». «Εάν πάμε στο δικαστήριο», επεσήμανε ο κ. Ροζάκης, «επιτυγχάνουμε την απόδοση της παρανομίας του συμφώνου της Τουρκίας με τη Λιβύη, και φυσικά θα περιλαμβάνει και την Τουρκία, γιατί αφού θα είναι παράνομο για τη Λιβύη θα είναι και για την Τουρκία. Αφετέρου δημιουργεί τις προϋποθέσεις να αναγνωριστεί ότι τα νησιά μας, τα κοντινά στη ζώνη αυτή, έχουν υφαλοκρηπίδα. Αυτό θα είναι μεγάλη νίκη για την Ελλάδα, γιατί εάν αποδειχθεί ότι η Κάρπαθος, η Ρόδος , η Κρήτη έχουν υφαλοκρηπίδα, αυτή θα είναι κατά παντός στρεφόμενη. Ενδεχομένως αυτή η κίνηση, στη συνέχεια, να λειτουργήσει θετικά και για την οριοθέτηση με την Αίγυπτο, γιατί εφόσον έχει φύγει η ζώνη που διεκδικείται αυτή τη στιγμή από την Τουρκία, το έδαφος είναι ανοιχτό, η θάλασσα είναι ανοιχτή για δική μας προς ανατολάς επέκταση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ».

Ο κ. Ροζάκης τόνισε ότι «ο διάλογος είναι απολύτως απαραίτητος για την διατήρηση της ειρήνης. Τα ΜΟΕ είναι μια μορφή διαλόγου, αλλά το κύριο θα ήταν να μπορούσαν να ξεκινήσουν οι διερευνητικές επαφές, γιατί αυτές είναι που μπορούν να έχουν ως κατάληξη το δικαστήριο με την Τουρκία. Γιατί η Τουρκία θα παρέμβει στη υπόθεση Ελλάδας Λιβύης, αλλά άλλο είναι η παρέμβαση και άλλο η απευθείας διάδικη κατάσταση. Εάν πάμε στο δικαστήριο με την Τουρκία έχουμε τη δυνατότητα να λύσουμε όλα τα προβλήματα. Αυτο θα γίνει εάν οι διερευνητικές συνεχιστούν από κει που διακόπηκαν, και χωρίς να είμαι υπεραισιόδοξος, υπάρχει μια μικρή περίπτωση να εξευρεθεί λύση στο ζήτημα της αιγιαλίτιδας και των γκρίζων ζωνών, με δεδομένο ότι η αποστρατικοποίηση είναι τετελεσμένο γεγονός. Αυτό σημαίνει ότι τα εκκρεμή ζητήματα είναι η αιγιαλίτιδα ζώνη στο Αιγαίο και στην Αν. Μεσόγειο και οι γκρίζες ζώνες. Εάν βρεθεί κοινή συνισταμένη στα δυο κράτη τότε μπορούμε να προχωρήσουμε για διαπραγματεύσεις επίσημες για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και μόνον και εννοείται και για την ΑΟΖ».

«Οσο υπάρχει απόσταση ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία για τα θέματα που θα παραπεμφθούν δεν είναι δυνατή η παραπομπή» είπε ο κ. Ροζάκης και πρόσθεσε ότι «γι’ αυτό προτείνω τη Λιβύη αντ’ αυτού. Δηλ. εάν δεν μπορέσουμε να αποκαταστήσουμε τη σχέση με τις διερευνητικές επαφές και κατά συνέπεια αυτές δεν αποδώσουν, το μόνο όπλο που μας απομένει, είναι η παραπομπή στη Χάγη της διαφοράς για τη συμφωνίας Λιβύης Τουρκίας, μόνον για τη Λιβύη».

ΔΝΤ: Ο κορονοϊός απειλεί την παγκόσμια οικονομία

Την έντονη ανησυχία του για τον αντίκτυπο που έχει η επιδημία του νέου κορονοϊού (covid-19) στην παγκόσμια οικονομία, εξέφρασε σήμερα, Τετάρτη, 19/2, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο - ΔΝΤ... 

H επιδημία του νέου κορονοϊού έχει ήδη αποδιαρθρώσει την οικονομική ανάπτυξη στην Κίνα και μία περαιτέρω εξάπλωσή του σε άλλες χώρες θα μπορούσε να εκτροχιάσει την «εξαιρετικά εύθραυστη» ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας που προβλέπεται για το 2020, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Σε σημείωμά του για τους υπουργούς Οικονομικών και τους κεντρικούς τραπεζίτες της G20, το Ταμείο απαριθμεί έναν μεγάλο αριθμό κινδύνων που αντιμετωπίζει η παγκόσμια οικονομία, μεταξύ των οποίων τον ταχέως μεταδιδόμενο κορονοϊό και μία νέα έξαρση στις εμπορικές εντάσεις ΗΠΑ – Κίνας καθώς και φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα. Οι υπουργοί Οικονομικών και κεντρικοί τραπεζίτες της G20 θα συνεδριάσουν στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας αργότερα στην εβδομάδα εν μέσω της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας για την επίπτωση του κορονοϊού, γνωστού ως COVID-19.

Το ΔΝΤ αναφέρει ότι διατηρεί την πρόβλεψη του Ιανουαρίου για ρυθμό ανάπτυξης 3,3% της παγκόσμιας οικονομίας φέτος, που είναι χαμηλότερη κατά 0,1 της ποσοστιαίας μονάδας σε σχέση με τον Οκτώβριο. Σημειώνει, ωστόσο, ότι η ανάκαμψη θα είναι ρηχή και ότι οι κίνδυνοι παραμένουν καθοδικοί. «Η ανάκαμψη θα μπορούσε να εκτροχιασθεί από μία απότομη αύξηση των επασφάλιστρων κινδύνων, λόγω π.χ. μίας νέας κλιμάκωσης των εμπορικών εντάσεων ή μίας περαιτέρω εξάπλωσης του κορονοϊού», αναφέρει το Ταμείο.

Σύμφωνα με την κινεζική κρατική τηλεόραση, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ δήλωσε ότι μπορεί ακόμη να επιτευχθεί ο στόχος οικονομικής ανάπτυξης για το 2020 παρά την επιδημία, αλλά το ΔΝΤ εκφράζει αμφιβολίες για αυτό. «Ο κορονοϊός, μία ανθρώπινη τραγωδία, αποδιαρθρώνει την οικονομική δραστηριότητα στην Κίνα, καθώς η παραγωγή έχει διακοπεί και έχει περιορισθεί η κινητικότητα στις περιοχές που έχουν επηρεασθεί. Επιπτώσεις σε άλλες χώρες είναι πιθανές – για παράδειγμα μέσω του τουρισμού, των αλυσίδων προσφοράς και των τιμών των εμπορευμάτων».

Όπως σημειώνει το Ταμείο, οι επιπτώσεις από τον ιό είναι ακόμη σε εξέλιξη και, αν και το τρέχον σενάριο υποθέτει μία γρήγορη συγκράτηση του ιού και ανάκαμψη (της οικονομίας) αργότερα φέτος, η επίπτωση της επιδημίας μπορεί να είναι μεγαλύτερη και μεγαλύτερης διάρκειας. «Μία ευρύτερη και πιο παρατεταμένη έξαρση ή μία μεγάλης διάρκειας αβεβαιότητα για την εξάπλωση (του ιού) θα μπορούσε να εντείνει τις διαταραχές της αλυσίδας προσφοράς και να μειώσει την εμπιστοσύνη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, καθιστώντας πιο μεγάλη την παγκόσμια επίπτωση», σημειώνει το Ταμείο.

Κυβερνοεπιθέσεις, μία κλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων στη Μέση Ανατολή ή μία κατάρρευση των εμπορικών διαπραγματεύσεων Κίνας – ΗΠΑ θα μπορούσαν, επίσης, να εμποδίσουν τη βραχυπρόθεσμη παγκόσμια ανάκαμψη, σημειώνει το ΔΝΤ, προσθέτοντας ότι καταστροφές που οφείλονται στο κλίμα, ο αυξανόμενος προστατευτισμός και η κοινωνική και πολιτική αναταραχή που προκλήθηκαν από τις συνεχιζόμενες ανισότητες αποτελούν περαιτέρω οικονομικού κινδύνους.

Το Ταμείο καλεί τους αξιωματούχους να διατηρήσουν τη δημοσιονομική και νομισματική στήριξη της οικονομίας. Ο χαμηλός πληθωρισμός απαιτεί τη διατήρηση της χαλαρής νομισματικής πολιτικής στις περισσότερες οικονομίες, τονίζει.

ΚΑΙΡΟΣ: Πρόσκαιρη επιδείνωση από αύριο Πέμπτη με βροχές και καταιγίδες...

Νεφώσεις με βροχές και σποραδικές καταιγίδες, αρχικά στα δυτικά και γρήγορα και στην υπόλοιπη χώρα αναμένονται την Τσικνοπέμπτη. Τα φαινόμενα πιθανώς να είναι κατά τόπους ισχυρά στα νησιά του βορείου και ανατολικού Αιγαίου...

Πρόσκαιρη μεταβολή του καιρού θα σημειωθεί αύριο Πέμπτη (20/2), με βροχές και σποραδικές καταιγίδες σε πολλές περιοχές της χώρας, καθώς και χιονοπτώσεις στα ηπειρωτικά ορεινά, σύμφωνα με το meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Ενισχυμένοι θα είναι οι άνεμοι, βορείων κυρίως διευθύνσεων, ενώ πτώση της θερμοκρασίας θα σημειωθεί κυρίως στα βόρεια.

Πιο αναλυτικά, αύριο στη Δυτική και Βόρεια Ελλάδα και στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου αναμένονται βροχές και σποραδικές καταιγίδες, φαινόμενα που τοπικά θα είναι έντονα και σταδιακά θα επηρεάσουν σχεδόν το σύνολο της χώρας, ενώ αργά το βράδυ θα περιοριστούν στα ανατολικά και νότια ηπειρωτικά και στο Αιγαίο. Τις νυκτερινές και πρώτες πρωινές ώρες η ορατότητα θα είναι κατά τόπους περιορισμένη και ενδέχεται να σχηματιστούν ομίχλες.

Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στη Δυτική Μακεδονία από -2 έως 8 βαθμούς, στην υπόλοιπη Βόρεια Ελλάδα από 2 έως 12, στην Ήπειρο από 5 έως 16 βαθμούς, στη Θεσσαλία από 2 έως 16, στα υπόλοιπα ηπειρωτικά από 5 έως 17 βαθμούς, στα νησιά του Ιονίου από 8 έως 16, ενώ στα νησιωτικά τμήματα του Αιγαίου και στην Κρήτη από 7 έως 17 βαθμούς Κελσίου.

Οι άνεμοι θα πνέουν στο κεντρικό και βόρειο Αιγαίο από βόρειες διευθύνσεις με εντάσεις έως 6 μποφόρ και προοδευτική ενίσχυση στα 7 μποφόρ, ενώ ενδεχομένως τοπικά να φτάσουν και τα 8 μποφόρ. Στο νότιο Αιγαίο οι άνεμοι θα πνέουν από δυτικές διευθύνσεις μέτριοι μέχρι ισχυροί 5 με 6 μποφόρ ενισχυόμενοι σταδιακά σε σχεδόν θυελλώδεις 7 μποφόρ και πρόσκαιρα τοπικά θυελλώδεις 8 μποφόρ. Στο Ιόνιο οι άνεμοι θα πνέουν αρχικά δυτικοί βορειοδυτικοί με εντάσεις έως 6 μποφόρ και βαθμιαία βόρειοι βορειοδυτικοί, με μικρή ενίσχυση στα νησιωτικά τμήματα.

Στην Αττική αναμένονται βροχές και πιθανώς σποραδικές καταιγίδες μετά το μεσημέρι και από αργά το βράδυ χιονοπτώσεις στην Πάρνηθα και στον Κιθαιρώνα. Οι άνεμοι θα πνέουν από δυτικές διευθύνσεις με εντάσεις έως 6 μποφόρ. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 9 έως 17 βαθμούς.

Στη Θεσσαλονίκη αναμένονται νεφώσεις με τοπικές βροχές κατά περιόδους και πρόσκαιρες χιονοπτώσεις το απόγευμα στα ορεινά. Το βράδυ τα φαινόμενα θα σταματήσουν. Τις νυκτερινές και πρώτες πρωινές ώρες η ορατότητα θα είναι τοπικά περιορισμένη. Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι βορειοδυτικοί μέτριοι 5 μποφόρ και κατά περιόδους τοπικά ισχυροί 6 μποφόρ. Η θερμοκρασία στο κέντρο της πόλης θα κυμανθεί από 5 έως 11 βαθμούς, αλλά περιφερειακά της πόλης οι ελάχιστες θα είναι 2 με 3 βαθμούς χαμηλότερες.
ΑΠΕ

ΣΚΩΤΙΑ: Ετοιμάζει το δημοψήφισμα της ανεξαρτησία της

Η συμφωνία του Τζόνσον για το BREXIT και οι επιδιώξεις του για τις μελλοντικές σχέσεις με την ΕΕ προσφέρουν απλόχερα στους εθνικιστές της Σκωτίας τα επιχειρήματα για να επαναφέρουν το ζήτημα της ανεξαρτητοποίησης...

Έξι χρόνια από το δημοψήφισμα για την ανεξαρτητοποίηση της Σκωτίας (2014), το οποίο θεωρήθηκε ότι έλυσε το ζήτημα -τουλάχιστον γι’ αυτήν τη γενιά- το Εδιμβούργο εμφανίζεται αποφασισμένο να στήσει νέες κάλπες για τη ρεβάνς. Το κύριο επιχείρημα του Εθνικού Κόμματος Σκωτίας (SNP) πίσω από την προσπάθεια αυτή αντλείται από την κατάσταση που διαμορφώθηκε μετά το Brexit, που άλλαξε με καθοριστικό τρόπο τα δεδομένα για τους φιλοευρωπαίους Σκωτσέζους, οι οποίοι το 2014 είχαν ψηφίσει παραμονή όχι μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Την ώρα λοιπόν που ο Πρωθυπουργός της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον, ετοιμάζεται να μπει σε μια δύσκολη μάχη με τις Βρυξέλλες για τις διαπραγματεύσεις για τις μελλοντικές τους σχέσεις, η αναζωπύρωση των αποσχιστικών τάσεων εντός της χώρας αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τη στάση που θα διατηρήσει. Η άρνησή του να επιτρέψει ένα δεύτερο δημοψήφισμα σε κάθε περίπτωση δεν θα είναι βιώσιμη, όσο στη σκωτσέζικη πολιτική σκηνή μονοπωλεί το Εθνικό Κόμμα Σκωτίας. Στις τάξεις όμως του SNP ένα σκάνδαλο θέτει το ζήτημα εάν πίσω από την κινητοποίηση για την ανεξαρτητοποίηση βρίσκονται συγκαλυμμένα άλλα συμφέροντα.

Αφήνοντας ανοιχτό το φως για τη Σκωτία


Η πρωθυπουργός της Σκωτίας Νίκολα Στέρτζιον (αρχείο)
Λίγα μόλις λεπτά μετά την επίσημη έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ, ένα φωτισμένο μήνυμα «ελπίδας» έλαμψε πάνω στο κτήριο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες. Στο μήνυμα αυτό, το οποίο έσπευσε να αναρτήσει στο Twitter και η Πρωθυπουργός της Σκωτίας, Νίκολα Στέρτζιον, αναγράφονταν οι λέξεις «Ευρωπαϊκή Ένωση» και «Σκωτία». Το μήνυμα αυτό δεν πέρασε απαρατήρητο, αφού σε ελεύθερη μετάφραση σηματοδοτούσε μιαν απροκάλυπτη επέμβαση των Βρυξελλών στα εσωτερικά ζητήματα του Ηνωμένου Βασιλείου. Η Κομισιόν στη συνέχεια ξεκαθάρισε ότι το «ανεπίσημο» αυτό μήνυμα διερευνάται από την Αστυνομία, αφού η ταυτότητα αυτού ή αυτών που είχαν κάνει την προβολή του παραμένει άγνωστη. Αν και η κυβέρνηση της Σκωτίας επεσήμανε ότι δεν εμπλεκόταν σε αυτήν την υπόθεση, τελικά κατηγορήθηκε ότι άφηνε αιχμές πως η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν υπεύθυνη για το μήνυμα. Αυτό το μικρό επεισόδιο όμως δεν είναι τίποτε άλλο παρά η συνέχεια του εξελισσόμενου «δράματος» της βρετανικής πολιτικής ζωής, απότοκο της σύνθετης κατάστασης που δημιούργησε το Brexit. Ήδη η Στέρτζιον άρχισε τις κινήσεις μιας στρατηγικής, η οποία, όπως η ίδια υποστηρίζει, έχει ως στόχο να οικοδομήσει πάνω στην «ήδη αυξανόμενη» λαϊκή στήριξη για δημοψήφισμα για την ανεξαρτητοποίηση της Σκωτίας από το Ηνωμένο Βασίλειο, με στόχο αυτή η πίεση προς την κεντρική Κυβέρνηση στο Λονδίνο να γίνει αφόρητη. 

Αν και στο δημοψήφισμα του Σεπτεμβρίου του 2014 οι Σκωτσέζοι απέρριψαν την ανεξαρτητοποίηση με ποσοστό 55% έναντι 45%, στο δημοψήφισμα του Ιουνίου του 2016 είχαν ταχθεί ξεκάθαρα κατά του Brexit με ποσοστά 62% κατά και 38% υπέρ. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι τα δεδομένα έχουν αλλάξει άρδην από το δημοψήφισμα του 2014. Αυτό θα αποτελέσει και το βασικό επιχείρημα του Εθνικού Κόμματος της Σκωτίας για επαναφορά του αιτήματος ανεξαρτητοποίησης ακόμα εντός του τρέχοντος έτους. Έτσι κι αλλιώς, η Στέρτζιον στη φαρέτρα της κουβαλάει το επιχείρημα του «ελλείμματος δημοκρατίας» όταν το Brexit συντελείται «χωρίς την έγκριση των Σκωτσέζων». Στο τείχος της άρνησης του Λονδίνου απαντά ότι ένα ενδεχόμενο δεύτερο δημοψήφισμα θα είχε νομιμοποίηση, εφόσον κρινόταν νόμιμο από δικαστήριο της Σκωτίας. Πάντως αναλυτές εκτιμούν ότι μια ενδεχόμενη δικαστική μάχη και η συζήτηση που θα ανοίξει για την ακεραιότητα του Ηνωμένου Βασιλείου θα είναι πολύ πιο διχαστική από αυτή για το Brexit.

Το αγκάθι της αλιείας


Η Νίκολα Στέρτζιον μεταξύ άλλων εξέφρασε την ανησυχία ότι ο Μπόρις Τζόνσον έχει διαλέξει ένα «πολύ σκληρό» Brexit όσον αφορά τις μελλοντικές σχέσεις με την ΕΕ. Αυτή η ανησυχία όμως κρύβει τον βαθύτερο φόβο ότι οι προ Brexit υποσχέσεις του Πρωθυπουργού στον σημαντικό για τη Σκωτία τομέα της αλιείας δύσκολα θα γίνουν πράξη. Συγκεκριμένα, ο Τζόνσον είχε «πουλήσει» στους Βρετανούς και δη στους Σκωτσέζους το όραμά του για ανάκτηση του ελέγχου των εθνικών υδάτων, αλλά θα τους εξασφάλιζε την απρόσκοπτη πρόσβαση στην ενιαία αγορά της ΕΕ. Αναλυτές επισημαίνουν ότι τα ζητήματα αλιείας αναμένεται ν’ αποτελέσουν αγκάθι στις διαπραγματεύσεις που θα αρχίσουν σύντομα μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και ΕΕ για επίτευξη συμφωνίας εμπορίου. Ειδικότερα οι Σκωτσέζοι έμποροι σολομού ανησυχούν ότι εάν το Λονδίνο δεν αποδεχθεί εναρμόνιση με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, θα τεθούν επιζήμια εμπόδια για τις εξαγωγές τους σε χώρες του μπλοκ των 27. Ήδη οι πρώτες δηλώσεις του Πρωθυπουργού της Βρετανίας προοικονομούν τη δυσκολία σύναψης της εμπορικής συμφωνίας, αφού προετοίμασε τους πρώην εταίρους του ότι «δεν υπάρχει ανάγκη μία συμφωνία ελευθέρου εμπορίου να βασίζεται στην αποδοχή των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί της πολιτικής για τον ανταγωνισμό, τις επιδοτήσεις, την κοινωνική προστασία, το περιβάλλον ή οτιδήποτε παρόμοιο». 

Όσον αφορά τον τομέα της αλιείας υπάρχει παραδοχή από πλευράς Βρυξελλών ότι είναι ένα ζήτημα ως προς το οποίο υπάρχει ο κίνδυνος της σοβαρότερης ρήξης. Σύμφωνα με τον επικεφαλής διαπραγματευτή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Μισέλ Μπαρνιέ, «η μελλοντική συμφωνία ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου θα πρέπει να εγγυάται "αμοιβαία διαρκή πρόσβαση στις αγορές και τα ύδατα με σταθερές ποσοστώσεις"». Με το ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα όμως που έθεσε ο Μπόρις Τζόνσον και τη ρήτρα της ΕΕ ότι η διευθέτηση του φακέλου της αλιείας θα πρέπει είναι «αδιαχώριστη» από την επίτευξης της εμπορικής συμφωνίας, εκτιμάται ότι οι διαφωνίες θα είναι εντονότατες και θα βάλουν σε κίνδυνο τις μελλοντικές οικονομικές σχέσεις των δύο μερών.
πηγή: simerini

ΛΙΒΥΗ: Ρωσία και Χάφταρ συμφωνούν ότι μόνη διέξοδος είναι μια πολιτική λύση

Συνάντηση με τον ισχυρό άνδρα της ανατολικής Λιβύης στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ είχε ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού. Οι δύο άνδρες συμφώνησαν πως η πολιτική λύση είναι η μοναδική επιλογή στη λιβυκή κρίση, αναφέρει το πρακτορείο RIA, επικαλούμενο ανακοίνωση του ρωσικού στρατού...

Ο στρατάρχης Χαλίφα Χάφταρ (φωτογραφία αρχείου)
Ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου συναντήθηκε σήμερα με τον ισχυρό άνδρα της ανατολικής Λιβύης Χαλίφα Χάφταρ και συμφώνησαν ότι η πολιτική λύση είναι η μοναδική επιλογή για την χώρα, ανακοίνωσε το ρωσικό υπουργείο. «Επεσήμαναν τη σημασία των συνομιλιών που πραγματοποιήθηκαν στη Μόσχα στις 13 Ιανουαρίου για την εκεχειρία και την έναρξη της διαδικασίας εξομάλυνσης της κατάστασης της χώρας», επεσήμανε το υπουργείο.

Στο μεταξύ ο ΟΗΕ προσπαθεί να διασώσει τις συνομιλίες που διεξάγονται μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών στη Λιβύη μετά τη χθεσινή ανακοίνωση της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης ότι αποσύρεται σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τον βομβαρδισμό του λιμανιού της Τρίπολης. 

Συζητήσεις ξεκίνησαν χθες στη Γενεύη μεταξύ αντιπροσώπων της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης και του Λιβυκού Εθνικού Στρατού (ΛΕΣ) του στρατάρχη Χάφταρ, ο οποίος προσπαθεί να καταλάβει την πρωτεύουσα. 

Ωστόσο η διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση αργά το βράδυ ανακοίνωσε την αναστολή της συμμετοχής της στις εργασίες της κοινής στρατιωτικής επιτροπής που διεξάγονταν υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. 

«Ανακοινώνουμε την αναστολή της συμμετοχής μας στις στρατιωτικές συνομιλίες που διεξάγονται στη Γενεύη μέχρι την υιοθέτηση αυστηρών θέσεων εναντίον του Χαλίφα Χάφταρ και των παραβιάσεων» της εκεχειρίας, τόνισε η κυβέρνηση εθνικής ενότητας (ΚΕΕ). 

Χθες νωρίς το απόγευμα, οι δυνάμεις του Χάφταρ βομβάρδισαν το λιμάνι της Τρίπολης, καθώς και του αλ Σαάαμπ, παρά το γεγονός ότι τον Ιανουάριο συμφώνησαν σε εκεχειρία. 

Σύμφωνα με τον Αμίν αλ Χασέμι, εκπρόσωπο του υπουργείου Άμυνας, τρεις άμαχοι σκοτώθηκαν από τους βομβαρδισμούς και πέντε ακόμη τραυματίστηκαν. 

Ο ΛΕΣ ανακοίνωσε αρχικά ότι οι βομβαρδισμοί είχαν στόχο ένα τουρκικό πλοίο που μετέφερε όπλα, ενώ στη συνέχεια επεσήμανε ότι έπληξαν μια αποθήκη όπλων. 

Το λιμάνι της Τρίπολης είναι η βασική πύλη εισόδου για καύσιμα, σιτάρι και άλλες εισαγωγές, όμως χρησιμοποιείται και από την Τουρκία για να στέλνει στρατιωτικά οχήματα και εξοπλισμό στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ), την οποία στηρίζει. 

«Αν δεν ισχύει η εκεχειρία (...), οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν κανένα νόημα. Δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη με βομβαρδισμούς», υπογράμμισε η ΚΕΕ

Τώρα ο απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Λιβύη Γασάν Σαλαμέ προσπαθεί να πείσει την αντιπροσωπεία της ΚΕΕ να παραμείνει στη Γενεύη και να συνεχίσει τις έμμεσες διαπραγματεύσεις με τους εκπροσώπους του Χάφταρ, δήλωσε μία πηγή. 

Άλλη πηγή επιβεβαίωσε ότι ο Σαλαμέ καταβάλλει προσπάθειες προκειμένου να μην καταρρεύσουν οι συνομιλίες. 

«Ο Σαλαμέ προσπαθεί να διορθώσει τα πράγματα», εξήγησε μία από τις πηγές και πρόσθεσε ότι η αντίδραση της ΚΕΕ θεωρείται «μια διαμαρτυρία» και όχι απαραιτήτως πλήρης απόσυρση από τις συνομιλίες.
πηγή: ΑΠΕ