Η Σερβία, η Αλβανία και η Βόρεια Μακεδονία που φαίνονται «προσβεβλημένες» από τις Βρυξέλλες εντείνουν τη μεταξύ τους συνεργασία στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Ανοιχτά Βαλκάνια» (Open Balkan), ως απάντηση των τριών χωρών στην απογοήτευση από το αδιέξοδο που βρήκαν στο ζήτημα της ένταξής τους στην ΕΕ....
του Ιγκόρ Φέντικ*
Στο πλαίσιο ενός πραγματικού αδιεξόδου στο ζήτημα της διεύρυνσης της ΕΕ, πραγματοποιούνται διαδικασίες παράλληλης ολοκλήρωσης στα Βαλκάνια. Η Σερβία, η Αλβανία και η Βόρεια Μακεδονία που φαίνονται «προσβεβλημένες» από τις Βρυξέλλες, εντείνουν τη μεταξύ τους συνεργασία στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Ανοιχτά Βαλκάνια». Εκτός από τα καθαρά οικονομικά κίνητρα για τη συμμετοχή στην πρωτοβουλία, τα οποία δηλώνονται από τους ηγέτες τους ως τα κύρια, επιδιώκουν επίσης τους δικούς τους εσωτερικούς και εξωτερικούς πολιτικούς στόχους. Ταυτόχρονα, υπάρχουν σοβαρά επιχειρήματα για να θεωρηθεί ότι τα πολιτικά κίνητρα των ηγετών των κρατών μελών των «Ανοιχτών Βαλκανίων», ιδίως η επιθυμία να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους στην ΕΕ, υπερισχύουν των οικονομικών.
Συνάντηση «προσβεβλημένων» και απογοητευμένων Στα τέλη Ιουλίου, η πρωτεύουσα της Βόρειας Μακεδονίας, τα Σκόπια, φιλοξένησαν ένα Οικονομικό Φόρουμ Περιφερειακής Συνεργασίας, το οποίο πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Mini Schengen» και διοργανώθηκε από τα Εμπορικά και Βιομηχανικά Επιμελητήρια της Σερβίας, της Αλβανίας και του Βορρά Μακεδόνια. Το φόρουμ καθοδηγήθηκε από τους ηγέτες τριών κρατών μελών: τον Σέρβο πρόεδρο, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, τον πρωθυπουργό της Αλβανίας,, Έντι Ράμα και τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ.
Ως αποτέλεσμα του φόρουμ, οι τρεις χώρες υπέγραψαν τρία έγγραφα, μία συμφωνία και δύο μνημόνια. Η συμφωνία προβλέπει περιφερειακή συνεργασία για φυσικές καταστροφές, επιτρέποντας στις τρεις χώρες να συνεργαστούν στενά όχι μόνο στην πρόληψη, αλλά και στην παροχή και συντονισμό αμοιβαίας βοήθειας κατά τη διάρκεια σεισμών, καταιγίδων, πυρκαγιών και άλλων καταστροφών. Το πρώτο μνημόνιο αναφέρεται στη χαλάρωση του εμπορίου, στην κατάργηση των περιττών γραφειοκρατικών στοιχείων και στην επιτάχυνση της μεταφοράς εμπορευμάτων στα σύνορα. Μια ιδέα που συζητήθηκε ήταν το άνοιγμα ειδικών γρήγορων γραμμών στα σύνορα για τους Βαλκάνιους πολίτες, έτσι ώστε να έχουν προτεραιότητα να περάσουν. Το τρίτο μνημόνιο προβλέπει πρακτική ενοποίηση των αγορών εργασίας, με ευκολότερη έκδοση αδειών εργασίας για πολίτες μιας χώρας στις άλλες δύο, αμοιβαία αποδοχή διπλωμάτων και επαγγελματικών προσόντων,
Το ίδιο το όνομα της πρωτοβουλίας «Μίνι Σένγκεν» άλλαξε σε «Ανοιχτά Βαλκάνια» και δηλώθηκε ότι είναι ανοιχτή σε όλες τις άλλες χώρες της περιοχής.
Εκτός από τα καθαρά οικονομικά κίνητρα για τη συμμετοχή στην πρωτοβουλία, τα οποία τονίστηκαν από τους ηγέτες των χωρών μελών, ιδίως, ότι αυτό γίνεται για «οικονομική, περιφερειακή ανάπτυξη και καλύτερη ζωή για κάθε πολίτη των Δυτικών Βαλκανίων», οι δηλώσεις και τα σχόλιά τους για την ΕΕ ήταν ακόμα ενδιαφέροντα. Αυτά περιείχαν αρκετά αξιοσημείωτη μνησικακία για τις Βρυξέλλες και αποκάλυψαν άλλα κίνητρα των χωρών να συμμετάσχουν στο «Open Balkan».
Έτσι, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ εξέφρασε την απογοήτευσή του ότι «η ΕΕ δεν εκπληρώνει τις υποσχέσεις της». Ο Ζάεφ τόνισε ότι η αποτυχία της ΕΕ να εκπληρώσει τις υποσχέσεις της λόγω του διμερούς ζητήματος με ένα μέλος της ΕΕ, αν και η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία πληρούν όλα τα κριτήρια εισόδου, είναι «ενάντια στην ευρωπαϊκή ιδέα, ενάντια στα συμφέροντα της ίδιας της ΕΕ» και ότι η Δυτικές Βαλκανικές χώρες «δεν μπορούν να περιμένουν να λυθούν όλα τα εσωτερικά προβλήματα της ΕΕ» για να προχωρήσει η περιοχή. Υποστηρίχθηκε επίσης από τον Σέρβο πρόεδρο: «Γνωρίζουμε ότι υπάρχει κόπωση από τη διεύρυνση στην ΕΕ. Πρέπει να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για τον εαυτό μας, τι μπορούμε να κάνουμε για τους ανθρώπους μας, πώς μπορούμε να επεκτείνουμε τις αγορές μας».
Ως αποτέλεσμα του φόρουμ, οι τρεις χώρες υπέγραψαν τρία έγγραφα, μία συμφωνία και δύο μνημόνια. Η συμφωνία προβλέπει περιφερειακή συνεργασία για φυσικές καταστροφές, επιτρέποντας στις τρεις χώρες να συνεργαστούν στενά όχι μόνο στην πρόληψη, αλλά και στην παροχή και συντονισμό αμοιβαίας βοήθειας κατά τη διάρκεια σεισμών, καταιγίδων, πυρκαγιών και άλλων καταστροφών. Το πρώτο μνημόνιο αναφέρεται στη χαλάρωση του εμπορίου, στην κατάργηση των περιττών γραφειοκρατικών στοιχείων και στην επιτάχυνση της μεταφοράς εμπορευμάτων στα σύνορα. Μια ιδέα που συζητήθηκε ήταν το άνοιγμα ειδικών γρήγορων γραμμών στα σύνορα για τους Βαλκάνιους πολίτες, έτσι ώστε να έχουν προτεραιότητα να περάσουν. Το τρίτο μνημόνιο προβλέπει πρακτική ενοποίηση των αγορών εργασίας, με ευκολότερη έκδοση αδειών εργασίας για πολίτες μιας χώρας στις άλλες δύο, αμοιβαία αποδοχή διπλωμάτων και επαγγελματικών προσόντων,
Το ίδιο το όνομα της πρωτοβουλίας «Μίνι Σένγκεν» άλλαξε σε «Ανοιχτά Βαλκάνια» και δηλώθηκε ότι είναι ανοιχτή σε όλες τις άλλες χώρες της περιοχής.
Εκτός από τα καθαρά οικονομικά κίνητρα για τη συμμετοχή στην πρωτοβουλία, τα οποία τονίστηκαν από τους ηγέτες των χωρών μελών, ιδίως, ότι αυτό γίνεται για «οικονομική, περιφερειακή ανάπτυξη και καλύτερη ζωή για κάθε πολίτη των Δυτικών Βαλκανίων», οι δηλώσεις και τα σχόλιά τους για την ΕΕ ήταν ακόμα ενδιαφέροντα. Αυτά περιείχαν αρκετά αξιοσημείωτη μνησικακία για τις Βρυξέλλες και αποκάλυψαν άλλα κίνητρα των χωρών να συμμετάσχουν στο «Open Balkan».
Έτσι, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ εξέφρασε την απογοήτευσή του ότι «η ΕΕ δεν εκπληρώνει τις υποσχέσεις της». Ο Ζάεφ τόνισε ότι η αποτυχία της ΕΕ να εκπληρώσει τις υποσχέσεις της λόγω του διμερούς ζητήματος με ένα μέλος της ΕΕ, αν και η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία πληρούν όλα τα κριτήρια εισόδου, είναι «ενάντια στην ευρωπαϊκή ιδέα, ενάντια στα συμφέροντα της ίδιας της ΕΕ» και ότι η Δυτικές Βαλκανικές χώρες «δεν μπορούν να περιμένουν να λυθούν όλα τα εσωτερικά προβλήματα της ΕΕ» για να προχωρήσει η περιοχή. Υποστηρίχθηκε επίσης από τον Σέρβο πρόεδρο: «Γνωρίζουμε ότι υπάρχει κόπωση από τη διεύρυνση στην ΕΕ. Πρέπει να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για τον εαυτό μας, τι μπορούμε να κάνουμε για τους ανθρώπους μας, πώς μπορούμε να επεκτείνουμε τις αγορές μας».
Επιπλέον, ενώ ήταν στα Σκόπια, ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς αποφάσισε να παίξει με τα συναισθήματα των Β. Μακεδόνων, λέγοντας τα εξής: «Δεν έχουμε τίποτα να ζητήσουμε από τους πολίτες της Β. Μακεδονίας, εκτός από τη φιλία και την αδελφοσύνη. Δεν χρειαζόμαστε την επικράτειά σας και δεν σας λέμε ότι μιλάτε τη γλώσσα μας. Είναι σημαντικό μόνο για εμάς να έχουμε την πιο στενή και καλύτερη δυνατή σχέση». Αυτό ήταν ένα σαφές αιχμή για τη Βουλγαρία, της οποίας το βέτο στην ΕΕ είναι ο κύριος λόγος για την αναβολή του ζητήματος ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ για αόριστο χρονικό διάστημα.
Από την πλευρά του, ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα συνέκρινε τη συνεργασία με τις Βρυξέλλες με το έργο του Σαμουήλ Μπέκετ «Περιμένοντας τον Γκοντό».
Τέτοιες δηλώσεις των ηγετών των Δυτικών Βαλκανικών χωρών έδωσαν για άλλη μια φορά πολλούς λόγους για να θεωρήσουν το «Ανοιχτό Βαλκάνιο» ως απάντηση των τριών χωρών στην απογοήτευση από το αδιέξοδο που βρήκαν στο ζήτημα της ένταξής τους στην ΕΕ. Στο πλαίσιο ενός αβέβαιου ευρωπαϊκού μέλλοντος, οι ηγέτες των χωρών μελών της πρωτοβουλίας - κυρίως η Σερβία και η Αλβανία - προσπαθούν να το χρησιμοποιήσουν ως αλεξικέραυνο από την πραγματική «ευρωπαϊκή αποτυχία» και να ενισχύσουν τις διεθνείς και οικονομικές τους θέσεις. Για τη Σερβία, η οποία είναι υποψήφια για την ΕΕ συνάπτει ταυτόχρονα συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Ευρασιατική Οικονομική Ένωση και αναπτύσσει στενές σχέσεις με την Κίνα, η συμμετοχή στην πρωτοβουλία «Ανοιχτά Βαλκάνια» συμβαδίζει με τη στρατηγική εξωτερικής πολιτικής της, η οποία συχνά χαρακτηρίζεται ως συνεδρίαση σε διαφορετικές καρέκλες.
Όσον αφορά τη Βόρεια Μακεδονία, εντάχθηκε γρήγορα στη σερβοαλβανική πρωτοβουλία, καθώς μετά από μια σειρά απογοητεύσεων στις σχέσεις με τις Βρυξέλλες, τα Σκόπια είδαν μια μεγάλη ευκαιρία να δείξουν επιτέλους στους πολίτες τους μια πραγματική επιτυχία εξωτερικής πολιτικής. Επιπλέον, η ηγεσία στα Σκόπια πιστεύει ότι με αυτόν τον τρόπο θα δείξουν τόσο στην ΕΕ όσο και στη Βουλγαρία ότι παρά το βέτο της τελευταίας, η Βόρεια Μακεδονία, η οποία αγωνίζεται για ανάπτυξη, δεν θα σταθεί στα δικά της χέρια και αναζητά εναλλακτικούς τρόπους.
Από την πλευρά του, ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα συνέκρινε τη συνεργασία με τις Βρυξέλλες με το έργο του Σαμουήλ Μπέκετ «Περιμένοντας τον Γκοντό».
Τέτοιες δηλώσεις των ηγετών των Δυτικών Βαλκανικών χωρών έδωσαν για άλλη μια φορά πολλούς λόγους για να θεωρήσουν το «Ανοιχτό Βαλκάνιο» ως απάντηση των τριών χωρών στην απογοήτευση από το αδιέξοδο που βρήκαν στο ζήτημα της ένταξής τους στην ΕΕ. Στο πλαίσιο ενός αβέβαιου ευρωπαϊκού μέλλοντος, οι ηγέτες των χωρών μελών της πρωτοβουλίας - κυρίως η Σερβία και η Αλβανία - προσπαθούν να το χρησιμοποιήσουν ως αλεξικέραυνο από την πραγματική «ευρωπαϊκή αποτυχία» και να ενισχύσουν τις διεθνείς και οικονομικές τους θέσεις. Για τη Σερβία, η οποία είναι υποψήφια για την ΕΕ συνάπτει ταυτόχρονα συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Ευρασιατική Οικονομική Ένωση και αναπτύσσει στενές σχέσεις με την Κίνα, η συμμετοχή στην πρωτοβουλία «Ανοιχτά Βαλκάνια» συμβαδίζει με τη στρατηγική εξωτερικής πολιτικής της, η οποία συχνά χαρακτηρίζεται ως συνεδρίαση σε διαφορετικές καρέκλες.
Όσον αφορά τη Βόρεια Μακεδονία, εντάχθηκε γρήγορα στη σερβοαλβανική πρωτοβουλία, καθώς μετά από μια σειρά απογοητεύσεων στις σχέσεις με τις Βρυξέλλες, τα Σκόπια είδαν μια μεγάλη ευκαιρία να δείξουν επιτέλους στους πολίτες τους μια πραγματική επιτυχία εξωτερικής πολιτικής. Επιπλέον, η ηγεσία στα Σκόπια πιστεύει ότι με αυτόν τον τρόπο θα δείξουν τόσο στην ΕΕ όσο και στη Βουλγαρία ότι παρά το βέτο της τελευταίας, η Βόρεια Μακεδονία, η οποία αγωνίζεται για ανάπτυξη, δεν θα σταθεί στα δικά της χέρια και αναζητά εναλλακτικούς τρόπους.
«Ανοιχτά Βαλκάνιια», αλλά δεν τα χρειάζονται όλοι
Όσον αφορά τις άλλες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, ιδιαίτερα τη Βοσνία -Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο και το Κοσσυφοπέδιο, παρά τις δηλώσεις του Αλέξανδρου Βούτσιτς για το άνοιγμα των «Ανοιχτών Βαλκανίων» σε όλους στην περιοχή, δεν δείχνουν προς το παρόν μεγάλη επιθυμία να συμμετάσχουν στην πρωτοβουλία. Κάθε χώρα έχει τους λόγους της για αυτό. Η Βοσνία -Ερζεγοβίνη, για παράδειγμα, λόγω της συνεχούς εσωτερικής αναταραχής της, και το Μαυροβούνιο λόγω των φόβων ότι μπορεί κατά κάποιο τρόπο να θέσει σε κίνδυνο την ιδιότητα του ηγέτη (σε σύγκριση με άλλους) στη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ. Το Κοσσυφοπέδιο, από την άλλη πλευρά, αρνείται κατηγορηματικά να συμμετάσχει στην πρωτοβουλία και την κατακρίνει έντονα. Ακόμη και πριν από τη συνάντηση στα Σκόπια, ο Πρωθυπουργός του Κοσσυφοπεδίου Αλμπίν Κούρτι χαρακτήρισε την ιδέα του «Μίνι Σένγκεν» ως «χωρίς όραμα» και κάλεσε την περιοχή να συνάψει εμπορική συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από την πλευρά της, η υπουργός Εξωτερικών του Κοσσυφοπεδίου Donika Gervalla απέκλεισε την ανάγκη της περιοχής για τέτοιες πρωτοβουλίες, λέγοντας ότι «Δημιουργεί την ιδέα της μετάδοσης ενός μηνύματος ότι υπάρχει μια άλλη εναλλακτική λύση εκτός από τον κοινό δρόμο της περιοχής προς την ΕΕ, η οποία είναι εξίσου επικίνδυνη με τις καθυστερήσεις. στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση».
Όσον αφορά τις άλλες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, ιδιαίτερα τη Βοσνία -Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο και το Κοσσυφοπέδιο, παρά τις δηλώσεις του Αλέξανδρου Βούτσιτς για το άνοιγμα των «Ανοιχτών Βαλκανίων» σε όλους στην περιοχή, δεν δείχνουν προς το παρόν μεγάλη επιθυμία να συμμετάσχουν στην πρωτοβουλία. Κάθε χώρα έχει τους λόγους της για αυτό. Η Βοσνία -Ερζεγοβίνη, για παράδειγμα, λόγω της συνεχούς εσωτερικής αναταραχής της, και το Μαυροβούνιο λόγω των φόβων ότι μπορεί κατά κάποιο τρόπο να θέσει σε κίνδυνο την ιδιότητα του ηγέτη (σε σύγκριση με άλλους) στη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ. Το Κοσσυφοπέδιο, από την άλλη πλευρά, αρνείται κατηγορηματικά να συμμετάσχει στην πρωτοβουλία και την κατακρίνει έντονα. Ακόμη και πριν από τη συνάντηση στα Σκόπια, ο Πρωθυπουργός του Κοσσυφοπεδίου Αλμπίν Κούρτι χαρακτήρισε την ιδέα του «Μίνι Σένγκεν» ως «χωρίς όραμα» και κάλεσε την περιοχή να συνάψει εμπορική συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από την πλευρά της, η υπουργός Εξωτερικών του Κοσσυφοπεδίου Donika Gervalla απέκλεισε την ανάγκη της περιοχής για τέτοιες πρωτοβουλίες, λέγοντας ότι «Δημιουργεί την ιδέα της μετάδοσης ενός μηνύματος ότι υπάρχει μια άλλη εναλλακτική λύση εκτός από τον κοινό δρόμο της περιοχής προς την ΕΕ, η οποία είναι εξίσου επικίνδυνη με τις καθυστερήσεις. στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση».
Ορισμένοι πιστεύουν επίσης ότι ο λόγος για τον οποίο τρεις άλλες χώρες έχουν σοβαρές επιφυλάξεις για την πρωτοβουλία και δεν βιάζονται να ενταχθούν σε αυτήν είναι ότι βλέπουν τα «Ανοιχτά Βαλκάνια» ως την προσπάθεια του Βελιγραδίου να επιστρέψει στην πρώην Γιουγκοσλαβία και να αυξήσει την επιρροή της Σερβίας ως την ισχυρότερη περιοχή. οικονομικός παίκτης.
Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι δεν είναι όλοι ευχαριστημένοι με τη συμμετοχή τους στις χώρες μέλη της πρωτοβουλίας. Για παράδειγμα, ο Genc Pollo, πρώην Αλβανός υπουργός Καινοτομίας και Πληροφορικής και ένας από τους ιδρυτές του Δημοκρατικού Κόμματος της Αλβανίας, σημειώνει ότι και οι έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων είναι ήδη μέλη της Κοινής Αγοράς της ΕΕ (η οποία υποστηρίζεται από την ΕΕ). Το γεγονός ότι το Κοσσυφοπέδιο, η Βοσνία -Ερζεγοβίνη και το Μαυροβούνιο αρνούνται να συμμετάσχουν στο «Μίνι Σένγκεν» («Ανοιχτά Βαλκάνια») το καθιστά παράγοντα διχασμού σε αυτήν την περιοχή με δύσκολο παρελθόν, το οποίο δεν είναι καθόλου χρήσιμο. Επομένως, σύμφωνα με τον Pollo, το "Mini Schengen" ("Ανοιχτά Βαλκάνια") είναι "ένα άχρηστο αντίγραφο της Κοινής Περιφερειακής Αγοράς".
Το αντιπολιτευόμενο κόμμα VMRO-DPMNE στη Βόρεια Μακεδονία επέκρινε επίσης σκληρά τον πρωθυπουργό Ζάεφ για συμμετοχή στην πρωτοβουλία, χαρακτηρίζοντάς την εναλλακτική λύση για την ένταξη στην ΕΕ. «Η Β. Μακεδονία ανήκει στην ευρύτερη ευρωπαϊκή οικογένεια χωρών και τέτοιες προσπάθειες του Ζάεφ να δείξει μια πολυμερή συνεργασία των βαλκανικών χωρών ως τεράστια διπλωματική επιτυχία είναι στην πραγματικότητα μια διπλωματική αποτυχία για την επίτευξη του στόχου - ένταξη στην ΕΕ».
Ως εκ τούτου, όσο πιο ενεργή είναι η συνεργασία στο πλαίσιο των «Ανοιχτών Βαλκανίων» και όσο πιο ενεργή προωθεί η πρωτοβουλία από τους ηγέτες των συμμετεχουσών χωρών, τόσο περισσότερο αισθάνεται ότι αυτό δεν είναι παρά η πρόθεση τριών «προσβεβλημένων» χωρών να ασκήσουν πολιτική πίεση στις Βρυξέλλες για να την αναγκάσουν να τους ανοίξει επιτέλους την πόρτα της. Θα πέσει η ΕΕ σε ένα τέτοιο είδος «εκβιασμού των Δυτικών Βαλκανίων»; - Είναι απίθανο. Άλλωστε, οι Βρυξέλλες δεν ενδιαφέρονται πρωτίστως για τους ελιγμούς του Βελιγραδίου, των Τιράνων και των Σκοπίων γύρω από τα «Ανοιχτά Βαλκάνια», αλλά για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, απαραίτητων για την ένταξη στην ΕΕ. Και εδώ τα μέλη των «Ανοιχτών Βαλκανίων», ειδικά - ο κύριος ιδεολόγος της πρωτοβουλίας, η Σερβία - έχουν στην πραγματικότητα πολύ μέτρια επιτυχία. Επομένως, η τριάδα των Δυτικών Βαλκανίων μπορεί να συνεχίσει να αναπτύσσει και να προωθεί τα «Ανοιχτά Βαλκάνια», αλλά αυτό είναι απίθανο να διευκολύνει ή να επιταχύνει την ένταξή τους στην ΕΕ. Αν και, για τους εγχώριους καταναλωτές, στις συνθήκες αποκλεισμού της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, η συμμετοχή στην πρωτοβουλία, φυσικά, θα παρουσιαστεί ως μια μεγάλη νίκη εξωτερικής πολιτικής.
* O Ιγκόρ Φέντικ (Igor Fedyk) Είναι Ουκρανός, διεθνής εμπειρογνώμονας ασφαλείας, συντονίζει το τμήμα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης του Νέου Δικτύου Γεωπολιτικής Έρευνας.Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι δεν είναι όλοι ευχαριστημένοι με τη συμμετοχή τους στις χώρες μέλη της πρωτοβουλίας. Για παράδειγμα, ο Genc Pollo, πρώην Αλβανός υπουργός Καινοτομίας και Πληροφορικής και ένας από τους ιδρυτές του Δημοκρατικού Κόμματος της Αλβανίας, σημειώνει ότι και οι έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων είναι ήδη μέλη της Κοινής Αγοράς της ΕΕ (η οποία υποστηρίζεται από την ΕΕ). Το γεγονός ότι το Κοσσυφοπέδιο, η Βοσνία -Ερζεγοβίνη και το Μαυροβούνιο αρνούνται να συμμετάσχουν στο «Μίνι Σένγκεν» («Ανοιχτά Βαλκάνια») το καθιστά παράγοντα διχασμού σε αυτήν την περιοχή με δύσκολο παρελθόν, το οποίο δεν είναι καθόλου χρήσιμο. Επομένως, σύμφωνα με τον Pollo, το "Mini Schengen" ("Ανοιχτά Βαλκάνια") είναι "ένα άχρηστο αντίγραφο της Κοινής Περιφερειακής Αγοράς".
Το αντιπολιτευόμενο κόμμα VMRO-DPMNE στη Βόρεια Μακεδονία επέκρινε επίσης σκληρά τον πρωθυπουργό Ζάεφ για συμμετοχή στην πρωτοβουλία, χαρακτηρίζοντάς την εναλλακτική λύση για την ένταξη στην ΕΕ. «Η Β. Μακεδονία ανήκει στην ευρύτερη ευρωπαϊκή οικογένεια χωρών και τέτοιες προσπάθειες του Ζάεφ να δείξει μια πολυμερή συνεργασία των βαλκανικών χωρών ως τεράστια διπλωματική επιτυχία είναι στην πραγματικότητα μια διπλωματική αποτυχία για την επίτευξη του στόχου - ένταξη στην ΕΕ».
Ως εκ τούτου, όσο πιο ενεργή είναι η συνεργασία στο πλαίσιο των «Ανοιχτών Βαλκανίων» και όσο πιο ενεργή προωθεί η πρωτοβουλία από τους ηγέτες των συμμετεχουσών χωρών, τόσο περισσότερο αισθάνεται ότι αυτό δεν είναι παρά η πρόθεση τριών «προσβεβλημένων» χωρών να ασκήσουν πολιτική πίεση στις Βρυξέλλες για να την αναγκάσουν να τους ανοίξει επιτέλους την πόρτα της. Θα πέσει η ΕΕ σε ένα τέτοιο είδος «εκβιασμού των Δυτικών Βαλκανίων»; - Είναι απίθανο. Άλλωστε, οι Βρυξέλλες δεν ενδιαφέρονται πρωτίστως για τους ελιγμούς του Βελιγραδίου, των Τιράνων και των Σκοπίων γύρω από τα «Ανοιχτά Βαλκάνια», αλλά για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, απαραίτητων για την ένταξη στην ΕΕ. Και εδώ τα μέλη των «Ανοιχτών Βαλκανίων», ειδικά - ο κύριος ιδεολόγος της πρωτοβουλίας, η Σερβία - έχουν στην πραγματικότητα πολύ μέτρια επιτυχία. Επομένως, η τριάδα των Δυτικών Βαλκανίων μπορεί να συνεχίσει να αναπτύσσει και να προωθεί τα «Ανοιχτά Βαλκάνια», αλλά αυτό είναι απίθανο να διευκολύνει ή να επιταχύνει την ένταξή τους στην ΕΕ. Αν και, για τους εγχώριους καταναλωτές, στις συνθήκες αποκλεισμού της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, η συμμετοχή στην πρωτοβουλία, φυσικά, θα παρουσιαστεί ως μια μεγάλη νίκη εξωτερικής πολιτικής.
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου