Τα αποτελέσματα των γαλλικών εκλογών έχουν μεγάλη σημασία για την ευρωπαϊκή αριστερά, η οποία μέχρι σήμερα δεν μπόρεσε να απαντήσει και να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, δεν κατάφερε να πείσει, να διαμορφώσει και να προβάλλει το δικό της δρόμο για την Ευρώπη...
του Γιάννη Ανδρουλιδάκη (*)
Οι εκλογές στη Γαλλία έγιναν σε μια ιδιαίτερη συγκυρία. Η Ευρώπη συνολικά αντιμετωπίζει σοβαρά πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα. Η κρίση στην ευρωζώνη, τα αδιέξοδα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, το Brexit, η άνοδος της ακροδεξιάς, οι τρομοκρατικές επιθέσεις του ISIS, η υποταγή της Γαλλίας στο γερμανικό άξονα ( η οποία πληγώνει την ιστορική περηφάνια των Γάλλων) κ.α. δημιουργούσαν ένα πλαίσιο ρευστό. Υπήρχε ο κίνδυνος να καρπωθεί τη λαϊκή δυσαρέσκεια η ακροδεξιά της Μαρί Λεπέν, όπως και συνέβη σε μεγάλο βαθμό γι αυτό και η ίδια βρίσκεται στο β΄ γύρο. Αν δε αθροίσουμε τα ποσοστά, θα δούμε ότι η Γαλλία κινήθηκε ακροδεξιά και συντηρητικά. Στον τελευταίο χώρο, θεωρώ, ότι ανήκει και ο παρουσιαζόμενος ως κεντρώος Μακρόν. Στο πρόσωπο του το κατεστημένο και το κλυδωνιζόμενο γαλλικό πολιτικό σύστημα βρήκε τη λύση που αναζητούσε .
Ο Εμμανουέλ Μακρόν, άνθρωπος των τραπεζών, πρώην υπουργός οικονομικών των σοσιαλιστών, εμφανίστηκε ως ο άνθρωπος που θα βάλει τη Γαλλία σε νέα τροχιά. Προβλήθηκε , βεβαίως, πολύ μια πλευρά που ελάχιστα ενδιαφέρει τους πολίτες: η προσωπική του ζωή και η κρεβατοκάμαρα του. Αυτό, ωστόσο που έχει κεφαλαιώδη σημασία είναι η πολιτική που θα ακολουθήσει. Έτσι, όταν ακούει κανείς για κατάργηση 120.000 θέσεων εργασίας στο δημόσιο και όταν αμφισβητείται το κοινωνικό μοντέλο ( η εβδομάδα των 35 ωρών και η μονιμότητα στο δημόσιο), τότε δεν επιτρέπεται καμιά αισιοδοξία. Ο εκτός συγκλονιστικού απροόπτου νέος Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας θα συνεχίσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τη νεοφιλελεύθερη πολιτική των προκατόχων του και η χώρα θα παραμείνει προσδεμένη στο γερμανικό άρμα.
Ξεχωριστό, αλήθεια, ενδιαφέρον παρουσιάζει και το διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό του «Εθνικού Μετώπου». Η Μαρί Λεπέν φαίνεται ότι θα ηττηθεί την προσεχή Κυριακή, όμως, ας μην βιαστούν να πανηγυρίσουν όσοι νομίζουν ότι τελειώσαμε με το νεοναζισμό στη Γαλλία. Η Λεπέν ήρθε για να μείνει και όσο τα εκρηκτικά προβλήματα παραμένουν τόσο ο κίνδυνος μιας φασιστικής λύσης θα ενισχύεται. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, καθόλου το πολιτικό κατεστημένο, αν χρειαστεί, να στηριχθεί σε μια εκδοχή πιο light της ακροδεξιάς με την ίδια επικεφαλής.
Στα αξιοσημείωτα των γαλλικών εκλογών και η πολύ καλή εκλογική επίδοση του Μελανσόν και των πολιτικών συλλογικοτήτων που τον στήριξαν. Αυτό, εντούτοις, που συζητήθηκε εκτενώς ήταν η δήλωση του ότι οι υποστηρικτές του θα αποφασίσουν οι ίδιοι ποιον θα στηρίξουν στον επόμενο γύρο. Κάπου εδώ τα πράγματα θόλωσαν, γιατί ενώ η θέση του να μη δώσει γραμμή είναι σωστή , πιστεύω, έπρεπε εξ αρχής να ξεκαθαρίσει, αυτό που έκανε στη συνέχεια, ότι δηλαδή κανένα μέλος της «Ανυπότακτης Γαλλίας» δε θα ψηφίσει Λεπέν. Αυτή η αρχική ασάφεια έδωσε τροφή στα ΜΜΕ, τα οποία τον περίμεναν στη γωνία , να πυροβολήσουν κατά ριπάς. Οι τρεις επιλογές στο εσωτερικό δημοψήφισμα της πολιτικής του κίνησης (αποκλείεται η ψήφος στη Λεπέν) διόρθωσε τελικά τα πράγματα.
Τα αποτελέσματα των γαλλικών εκλογών έχουν μεγάλη σημασία για την ευρωπαϊκή αριστερά, η οποία μέχρι σήμερα δεν μπόρεσε να απαντήσει και να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, δεν κατάφερε να πείσει, να διαμορφώσει και να προβάλλει το δικό της δρόμο για την Ευρώπη. Χρειάζεται, λοιπόν, να υπερβεί εθνικές ιδιαιτερότητες, ουτοπίες για μετασχηματισμό και αλλαγές μέσα στο υπάρχον πλαίσιο της ΕΕ και αυταπάτες ότι η εκλογή Μακρόν ή Σούλτς θα αλλάξει τα δεδομένα υπέρ των λαών. Η ευρωπαϊκή αριστερά βρίσκεται μακριά από το να καθορίσει τις εξελίξεις στη Γηραιά Ήπειρο. Κατακερματισμένη και με σοβαρές ιδεολογικές αποκλίσεις έχει να διανύσει δρόμο. Απαιτείται να επεξεργαστεί θέσεις για το νόμισμα, τις νέες μορφές εργασίας, τις σύγχρονες συνθήκες εκμετάλλευσης, τη νεοφτώχεια, το ασφαλιστικό, το προσφυγικό, τα περιφερειακά προβλήματα, τη νέα ιμπεριαλιστική διείσδυση στη Μ. Ανατολή, την απειλή ενός νέου πολέμου κλπ. Όσο δε διαμορφώνει ένα νέο πειστικό όραμα έξω από το καπιταλιστικό πλαίσιο, τόσο θα βλέπει την πλάτη της ακροδεξιάς, θα μυρίζει το μίσος και τη χολή που ξερνά και θα απορεί, γιατί οι βρόμικες ιδέες της υιοθετούνται από τους ανέργους, τους απόκληρους, τους μεροκαματιάρηδες και τα φτωχότερα στρώματα, δηλαδή από τους κοινωνικούς συμμάχους της αριστεράς.
Ο Εμμανουέλ Μακρόν, άνθρωπος των τραπεζών, πρώην υπουργός οικονομικών των σοσιαλιστών, εμφανίστηκε ως ο άνθρωπος που θα βάλει τη Γαλλία σε νέα τροχιά. Προβλήθηκε , βεβαίως, πολύ μια πλευρά που ελάχιστα ενδιαφέρει τους πολίτες: η προσωπική του ζωή και η κρεβατοκάμαρα του. Αυτό, ωστόσο που έχει κεφαλαιώδη σημασία είναι η πολιτική που θα ακολουθήσει. Έτσι, όταν ακούει κανείς για κατάργηση 120.000 θέσεων εργασίας στο δημόσιο και όταν αμφισβητείται το κοινωνικό μοντέλο ( η εβδομάδα των 35 ωρών και η μονιμότητα στο δημόσιο), τότε δεν επιτρέπεται καμιά αισιοδοξία. Ο εκτός συγκλονιστικού απροόπτου νέος Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας θα συνεχίσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τη νεοφιλελεύθερη πολιτική των προκατόχων του και η χώρα θα παραμείνει προσδεμένη στο γερμανικό άρμα.
Ξεχωριστό, αλήθεια, ενδιαφέρον παρουσιάζει και το διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό του «Εθνικού Μετώπου». Η Μαρί Λεπέν φαίνεται ότι θα ηττηθεί την προσεχή Κυριακή, όμως, ας μην βιαστούν να πανηγυρίσουν όσοι νομίζουν ότι τελειώσαμε με το νεοναζισμό στη Γαλλία. Η Λεπέν ήρθε για να μείνει και όσο τα εκρηκτικά προβλήματα παραμένουν τόσο ο κίνδυνος μιας φασιστικής λύσης θα ενισχύεται. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, καθόλου το πολιτικό κατεστημένο, αν χρειαστεί, να στηριχθεί σε μια εκδοχή πιο light της ακροδεξιάς με την ίδια επικεφαλής.
Στα αξιοσημείωτα των γαλλικών εκλογών και η πολύ καλή εκλογική επίδοση του Μελανσόν και των πολιτικών συλλογικοτήτων που τον στήριξαν. Αυτό, εντούτοις, που συζητήθηκε εκτενώς ήταν η δήλωση του ότι οι υποστηρικτές του θα αποφασίσουν οι ίδιοι ποιον θα στηρίξουν στον επόμενο γύρο. Κάπου εδώ τα πράγματα θόλωσαν, γιατί ενώ η θέση του να μη δώσει γραμμή είναι σωστή , πιστεύω, έπρεπε εξ αρχής να ξεκαθαρίσει, αυτό που έκανε στη συνέχεια, ότι δηλαδή κανένα μέλος της «Ανυπότακτης Γαλλίας» δε θα ψηφίσει Λεπέν. Αυτή η αρχική ασάφεια έδωσε τροφή στα ΜΜΕ, τα οποία τον περίμεναν στη γωνία , να πυροβολήσουν κατά ριπάς. Οι τρεις επιλογές στο εσωτερικό δημοψήφισμα της πολιτικής του κίνησης (αποκλείεται η ψήφος στη Λεπέν) διόρθωσε τελικά τα πράγματα.
Τα αποτελέσματα των γαλλικών εκλογών έχουν μεγάλη σημασία για την ευρωπαϊκή αριστερά, η οποία μέχρι σήμερα δεν μπόρεσε να απαντήσει και να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, δεν κατάφερε να πείσει, να διαμορφώσει και να προβάλλει το δικό της δρόμο για την Ευρώπη. Χρειάζεται, λοιπόν, να υπερβεί εθνικές ιδιαιτερότητες, ουτοπίες για μετασχηματισμό και αλλαγές μέσα στο υπάρχον πλαίσιο της ΕΕ και αυταπάτες ότι η εκλογή Μακρόν ή Σούλτς θα αλλάξει τα δεδομένα υπέρ των λαών. Η ευρωπαϊκή αριστερά βρίσκεται μακριά από το να καθορίσει τις εξελίξεις στη Γηραιά Ήπειρο. Κατακερματισμένη και με σοβαρές ιδεολογικές αποκλίσεις έχει να διανύσει δρόμο. Απαιτείται να επεξεργαστεί θέσεις για το νόμισμα, τις νέες μορφές εργασίας, τις σύγχρονες συνθήκες εκμετάλλευσης, τη νεοφτώχεια, το ασφαλιστικό, το προσφυγικό, τα περιφερειακά προβλήματα, τη νέα ιμπεριαλιστική διείσδυση στη Μ. Ανατολή, την απειλή ενός νέου πολέμου κλπ. Όσο δε διαμορφώνει ένα νέο πειστικό όραμα έξω από το καπιταλιστικό πλαίσιο, τόσο θα βλέπει την πλάτη της ακροδεξιάς, θα μυρίζει το μίσος και τη χολή που ξερνά και θα απορεί, γιατί οι βρόμικες ιδέες της υιοθετούνται από τους ανέργους, τους απόκληρους, τους μεροκαματιάρηδες και τα φτωχότερα στρώματα, δηλαδή από τους κοινωνικούς συμμάχους της αριστεράς.
(*) Ο Γιάννης Ανδρουλιδάκης είναι εκπαιδευτικός στο 6ο Λύκειο Καλαμάτας