«Παγκόσμιο οικονομικό πόλεμο», λόγω Τραμπ, φοβάται τον ΔΝΤ!

Σε πρόσφατη έκθεσή του για την Παγκόσμια Οικονομία, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ)  διατυπώνει τους φόβους του ότι η πολιτική του νεοεκλεγέντος αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τράμπ, θα προκαλέσει μεγάλα ρίσκα και αμέσως ή εμμέσως μπορεί να οδηγήσει οικονομικό πόλεμο...

Το ΔΝΤ προειδοποιεί τον Ντόναλντ Τράμπ να μην υλοποιήσει τις προεκλογικές του εξαγγελίες γιατί μπορεί και εμμέσως να προκαλέσει οικονομικό πόλεμο.

Πληθαίνουν οι φωνές και τα μηνύματα προς τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ για τις καταστροφικές συνέπειες που θα υπάρξουν για την παγκόσμια οικονομία στην περίπτωση που αποφασίσει να εφαρμόσει έντονα προστατευτικές πολιτικές οικονομικού εθνικισμού. Μετά τον γερμανό υπουργό Οικονομικών Β. Σόιμπλε και την Α. Μέρκελ, τα νέα μηνύματα ήρθαν από το εσωτερικό και συγκεκριμένα από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, βασικός μέτοχος του οποίου είναι οι ΗΠΑ.

Στην επικαιροποιημένη έκθεσή του για την Παγκόσμια Οικονομία, το Ταμείο διατωπώνει τους φόβους του ότι η πολιτική Τράμπ θα προκαλέσει μεγάλα ρίσκα και αμέσως ή εμμέσως μπορεί να οδηγήσει οικονομικό πόλεμο.

Το ΔΝΤ προβλέπει μεν ότι για τις ΗΠΑ η ανάπτυξη την πρώτη διετία διακυβέρνησης Τραμπ θα ξεπεράσει τις έως τώρα προσδοκίες αλλά προειδοποιεί τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο να μην πραγματοποιήσει τις απειλές του για επιβολή δασμών και εμπορικών ποινών.

Ειδικότερα, το Ταμείο προχώρησε σε επί τα βελτίω αναθεώρηση των εκτιμήσεων του για τις ΗΠΑ, προβλέποντας ότι η ανάπτυξη στη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο την πρώτη διετία διακυβέρνησης Τραμπ θα ξεπεράσει τις έως τώρα προσδοκίες κατά 0,5 μονάδες συνολικά, σαφώς χειρότερα όμως σε σχέση με τις μεγαλεπίβολες υποσχέσεις του μεγιστάνα.

Ακόμη, το ΔΝΤ προβλέπει ότι οι ΗΠΑ θα αναπτυχθούν κατά 2,3% φέτος και 2,5% το επόμενο έτος, σαφώς καλύτερα από την ευρωζώνη, όπου η ανάπτυξη αναμένεται να ανέλθει σε 1,6% και τις δύο χρονιές.

Αναφερόμενο στα πιθανά ρίσκα για την παγκόσμια οικονομία, το Ταμείο σημειώνει ότι εάν εφαρμοστούν οι προτάσεις Τραμπ για επιβολή δασμών στα κινεζικά προϊόντα ή για ριζική αναθεώρηση της συνθήκης ελεύθερου εμπορίου στη Βόρεια Αμερική θα υπάρξουν σοβαροί κίνδυνοι. Ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου, Μορίς Όμπστφελντ, σημείωσε με νόημα πως το ΔΝΤ δεν ενσωμάτωσε στο βασικό σενάριό του εμπορικούς κινδύνους, καθώς πιστεύει ότι όλοι καταλαβαίνουν πως η επιβολή σκληρών δασμών δεν θα φέρει τίποτε άλλο παρά «αντίμετρα» και πιθανούς «εμπορικούς πολέμους».

Προειδοποίησε μάλιστα ότι οι εμπορικοί πόλεμοι ενδέχεται να προέλθουν έμμεσα και εξαιτίας της δαπανηρής δημοσιονομικής πολιτικής του κ. Τραμπ, καθώς μπορεί να οδηγήσουν σε απότομη αύξηση του πληθωρισμού, που με τη σειρά του θα προκαλέσει αυξήσεις των επιτοκίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Federal Reserve) και συνεπώς ανατίμηση του δολαρίου.

Η ενίσχυση του δολαρίου θα καταστήσει πιο ακριβές τις αμερικανικές εξαγωγές και πιο φθηνότερα τα προϊόντα που εισάγονται από το εξωτερικό, εγείροντας πολιτικές πιέσεις στην Ουάσιγκτον για προστατευτικές πολιτικές.

ΣΕΒ: «Παρά την αβεβαιότητα, υπάρχει σταθερή βελτίωση των οικονομικών μεγεθών»

Για σταθερή βελτίωση των οικονομικών μεγεθών, με ρυθμό ανάπτυξης σε θετικό έδαφος το 2016, κάνει λόγο στο μηνιαίο δελτίο του ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών -ΣΕΒ, προειδοποιώντας ωστόσο ότι η βελτίωση της οικονομίας δεν είναι ακόμη οριστική, καθώς υπάρχουν ακόμη εκκρεμότητες.. 

Παρά την αβεβαιότητα, υπάρχει σταθερή βελτίωση των οικονομικών μεγεθών, εκτιμά ο ΣΕΒ, προειδοποιώντας για τη συνέχεια λόγω της καθυστέρησης του κλεισίματος της αξιολόγησης.

Μηνιαίο οικονομικό δελτίο του ΣΕΒ

«Ο ρυθμός ανάπτυξης εκτιμάται σε θετικό έδαφος το 2016, όπως δείχνουν τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα στοιχεία. Ωστόσο, αυτό από μόνο του δεν προεξοφλεί ότι η ελληνική οικονομία θα διατηρηθεί σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης, ιδίως αν σημειώνονται καθυστερήσεις στις μεταρρυθμίσεις και τη δημοσιονομική προσαρμογή. Επιπρόσθετα, οι θετικές επιδόσεις που καταγράφονται σε διάφορους δείκτες κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2016, οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην επίδραση βάσης, καθώς το αντίστοιχο διάστημα το 2015 η αγορά είχε δεχθεί το σοκ της επιβολής των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων.

Ειδικότερα, από τα διαθέσιμα στοιχεία που αφορούν στο 4ο τρίμηνο του 2016, αξίζει να αναφερθεί:

Η βελτίωση του οικονομικού κλίματος: τον Δεκέμβριο του 2016 το οικονομικό κλίμα βελτιώθηκε περαιτέρω παρά το επερχόμενο κύμα υπερφορολόγησης επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Ο σχετικός δείκτης ανήλθε στις 94,6 μονάδες, από 92,4 τον προηγούμενο μήνα, ενώ ο μέσος δείκτης του 4ου τριμήνου είναι αισθητά υψηλότερος σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2015 (93,6 έναντι 87,3).

• Η ενίσχυση της βιομηχανικής παραγωγής και των εξαγωγών: η παραγωγή στη μεταποίηση πλην πετρελαιοειδών κινήθηκε ανοδικά τον Νοέμβριο του 2016 (+4,1%) για έκτο συνεχόμενο μήνα, ενώ παρουσιάζει αύξηση +5,6% κατά το 2μηνο Οκτ – Νοε 2016 και +3,7% συνολικά το 11μηνο Ιαν – Νοε 2016. Ανάλογη περίπου εικόνα εμφανίζουν και οι εξαγωγές αγαθών πλην πετρελαιοειδών σε όρους όγκου (+14% τον Νοέμβριο του 2016, +9,6% το 2μηνο Οκτ – Νοε 2016 και +5,7 συνολικά το 11μηνο Ιαν – Νοε 2016).  
• Η αύξηση του όγκου λιανικών πωλήσεων πλην καυσίμων: η πτωτική πορεία του όγκου λιανικών πωλήσεων πλην καυσίμων, που είχε διαμορφωθεί από το καλοκαίρι του 2015, ανακόπηκε το 3ο τρίμηνο του 2016 (+3,7% σε σύγκριση με το 3ο τρίμηνο του 2015), ενώ τον Οκτώβριο του 2016 συνέχισε να αυξάνεται (+2,8%) και συνολικά το 10μηνο Ιαν – Οκτ 2016 εμφανίζεται ελαφρά θετικός (+0,1%).
• Ο περιορισμός του αποπληθωρισμού: τον Δεκέμβριο του 2016 το γενικό επίπεδο τιμών αυξήθηκε κατά +1% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα. Αν και το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης οφείλεται στα καύσιμα (+2,5%), η μέχρι τώρα εξέλιξη των τιμών τους τελευταίους μήνες φαίνεται να σηματοδοτεί αυξημένη ζήτηση στην οικονομία. 
• Η σταθερή μείωση της ανεργίας: το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 23% τον Οκτώβριο του 2016 (από 23,1% τον προηγούμενο μήνα και 24,5% τον Οκτώβριο του 2015), την ώρα που η άνοδος του τουρισμού συνέβαλε σημαντικά στη διαμόρφωση θετικού ισοζυγίου θέσεων εργασίας (+136,3 χιλ. θέσεις κατά το διάστημα Ιαν – Δεκ 2016).

Ταυτόχρονα όμως, εξακολουθούν να καταγράφονται σημαντικές αρνητικές εξελίξεις. Μεταξύ αυτών αναφέρονται:

• Η αύξηση των διαγραφών επιχειρήσεων: σύμφωνα με στοιχεία του ΓΕΜΗ, οι διαγραφές επιχειρήσεων το 2016 σημείωσαν αύξηση +14% (31.273 έναντι 27.655 το 2015), ενώ ο αριθμός των νέων εγγραφών αυξήθηκε μόλις +2,5% (27.597 έναντι 28.289 το 2015). Ωστόσο, στις ανώνυμες εταιρείες το ισοζύγιο το 2016 είναι ελαφρώς καλύτερο από το αντίστοιχο του 2015.
• Το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών: παρά τη μείωση που εμφανίζουν τον Νοέμβριο του 2016 οι νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές του κράτους προς την αγορά, το συνολικό ύψος τους παραμένει σε υψηλό επίπεδο (€5,6 δισ.), όπως επίσης και των ληξιπρόθεσμων οφειλών ιδιωτών προς το κράτος (€94,2 δισ.), αν και τον Νοέμβριο του 2016 επέστρεψαν σε πιο ήπιους ρυθμούς αύξησης (+€888 εκατ.).

Στη βάση των παραπάνω εξελίξεων, η διακοπή της 2ης αξιολόγησης στις αρχές Δεκεμβρίου 2016 και η επιστροφή της αβεβαιότητας γύρω από την ολοκλήρωσή της, υπονομεύει τη δυναμική που δημιουργήθηκε στην οικονομία κατά το 2ο εξάμηνο, άρα και τις προβλέψεις για ανάπτυξη το 2017. Κάθε καθυστέρηση επιβαρύνει τα μακροοικονομικά σενάρια -και άρα τις διαπραγματεύσεις- και λειτουργεί ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία για τον περαιτέρω εγκλωβισμό της οικονομίας στο αρνητικό σπιράλ της αβεβαιότητας και της αποεπένδυσης. Αυτό το επαναλαμβανόμενο μοτίβο δυσχεραίνει διαχρονικά την επιστροφή της οικονομίας σε σταθερή ανάπτυξη».

Διαβάστε ΕΔΩ το Μηνιαίο δελτίο οικονομικής δραστηριότητας: Ελληνική Οικονομία: Παρά την αβεβαιότητα, υπάρχει σταθερή βελτίωση των οικονομικών μεγεθών - 16 Ιανουαρίου 2017.
πηγή:ΣΕΒ

«Οι Ευρωπαίοι κρατάμε οι ίδιοι τη μοίρα μας στα χέρια μας» διαμηνύει στον Τραμπ η καγκελάριος Μέρκελ

Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, μιλώντας την Παρασκευή χαρακτήρισε την πολιτική της Μέρκελ για το προσφυγικό – μεταναστευτικό «καταστροφική», τάχθηκε υπέρ του BREXIT και χαρακτήρισε το NATO «παρωχημένο οργανισμό»…

«Οι Ευρωπαίοι κρατάμε οι ίδιοι τη μοίρα μας στα χέρια μας», τόνισε η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, καλούμενη να σχολιάσει τις πρόσφατες δηλώσεις του εκλεγμένου προέδρου ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Ρεπουμπλικανός πολιτικός, ο οποίος από την Παρασκευή το μεσημέρι θα είναι πρόεδρος των ΗΠΑ, τάχθηκε υπέρ του Brexit, ενώ χαρακτήρισε το NATO «παρωχημένο οργανισμό», μιλώντας σε ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης, λίγες ημέρες πριν την ορκωμοσία του.

Παρά τον μεγάλο σεβασμό που εξέφρασε για τη Γερμανίδα καγκελάριο, χαρακτήρισε «καταστροφικό λάθος» την πολιτική της στο προσφυγικό - μεταναστευτικό, με την υποδοχή εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων.

Συνταξιοδότηση από τα 52, ποιες οι προϋποθέσεις

Σύνταξη με όρια ηλικίας τεσσάρων ταχυτήτων που ξεκινούν από τα 52 και τα 55 κλειδώνουν οι γονείς με ανήλικα τέκνα ή με τρία παιδιά που έχουν έναρξη ασφάλισης πριν από το 1993 σε ΙΚΑ, Δημόσιο και Ειδικά Ταμεία (ΔΕΚΟ, τραπεζών, Τύπου κ.λπ.)...

Ανάλογα με το Ταμείο που έχουν ασφαλιστεί, οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης διαφέρουν ως προς τον απαιτούμενο χρόνο, την ηλικία που συμπληρώνουν πριν ή μετά τις 19/8/2015 και το έτος που είχαν ανήλικο τέκνο ή απέκτησαν παιδί.

Οι πιο ευνοϊκές διατάξεις, σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, για σύνταξη γονέων είναι στο Δημόσιο. Και μάλιστα, με μια συμπληρωματική ερμηνεία του νόμου 3863/2010, όσοι αποκτούν παιδί μετά το 2013 εξομοιώνονται με τους γονείς που είχαν ανήλικο ως το 2012 και αυτομάτως κατοχυρώνουν όρια ηλικίας για σύνταξη που ξεκινούν από τα 52 ή από τα 55 ή στα 58 μετά την αύξηση που ισχύει από 19/8/2015 και μετά.

Με αυτή την ερμηνευτική διάταξη, πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι που δεν είχαν ανήλικο μέχρι το 2012, αλλά απέκτησαν παιδί μετά το 2013, γλιτώνουν ως και 12 χρόνια από την αύξηση των ορίων ηλικίας και, αντί για τα 67, θεμελιώνουν δικαίωμα για σύνταξη στα 55, αν έκλεισαν το 52ο έτος από την 1η/1/2013 έως την 31η/12/2015!

Κερδισμένοι είναι και όσοι απέκτησαν παιδί από το 2013 και μετά και συμπληρώνουν τις ηλικίες των 52 ή 55 από το 2016 μέχρι το 2019, καθώς κλειδώνουν πλήρη σύνταξη με τα νέα όρια ηλικίας, που είναι από 56,9 ετών μέχρι 62,6 ετών, χωρίς να χρειάζονται ούτε 40 ούτε 35 έτη, αλλά μόνον 25ετία και αυτή να υπάρχει μέχρι το 2012, είτε από πραγματική υπηρεσία είτε εξαγορασμένη με πλασματικά έτη.

Οι 4 κατηγορίες που κλειδώνουν την έξοδο με ανήλικο τέκνο ή με τρία παιδιά ανήκουν στο Δημόσιο, στο ΙΚΑ, στα Ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών και Τύπου.

Τι ισχύει και τι αλλάζει και ποια τα παράθυρα σύνταξης για τους γονείς στο Δημόσιο
 

- Γυναίκες που ασφαλίστηκαν στο Δημόσιο πριν από το 1993 βγαίνουν από τα 50 στη σύνταξη, εφόσον:

• Η ηλικία συμπληρώθηκε μέχρι 18/8/2015.
• Είχαν 25ετία ως το 2010.
• Κατά τη συμπλήρωση της 25ετίας είχαν και ανήλικο τέκνο.

- Οσες δεν είχαν 25 έτη μπορούν να τα συμπληρώσουν με πλασματικό χρόνο στον οποίο υπολογίζεται και ο χρόνος ασφάλισης λόγω τέκνων, που είναι 1 έτος για το πρώτο παιδί, 2 έτη για το δεύτερο και 2 έτη για το τρίτο και κάθε επόμενο. Ο μέγιστος χρόνος που μπορούν να αναγνωρίσουν με δύο παιδιά είναι 3 έτη και 5 αν έχουν τρία ή περισσότερα παιδιά.

- Οσες συμπληρώνουν τα 50 από 19/8 μέχρι 31/12/2015 επιβαρύνονται κατά 5 έτη και θα πάρουν σύνταξη στα 55. Με το 50ό έτος συμπληρωμένο το 2016, θα βγουν στα 56,9 μήνες, ενώ αν το 50ό έτος το συμπληρώνουν το 2019, τότε θα πάρουν σύνταξη σε ηλικία 61 ετών και 10 μήνες. Αν το 50ό έτος συμπληρώνεται από το 2022 και μετά, παίρνουν σύνταξη στα 67, εκτός αν συμπληρώσουν νωρίτερα 40 έτη, οπότε βγαίνουν από το 62ο έτος και μετά.

O Νόρμπερτ Χέρινγκ συζητά με τη Φωτεινή Μαστρογιάννη για την ελληνική οικονομία

Ο Νόρμπερτ Χέρινγκ (Norbert Häring) είναι οικονομολόγος και δημοσιογράφος. Από το 2002 συνεργάζεται με τη Handelsblatt. Έχει βραβευτεί με το βραβείο Keynes Prize for Economic Writing και είναι συνιδρυτής του World Economics Association του μεγαλύτερου συνδέσμου οικονομολόγων  παγκοσμίως που αριθμεί 12.000 μέλη. Το ευπώλητο βιβλίο του «Η κατάργηση των μετρητών και οι συνέπειές της» κυκλοφορεί από τις εκδ. Λιβάνη.

Φωτεινή Μαστρογιάννη (ΦΜ): Νόρμπερτ, θα ήθελα να σε ρωτήσω για την τρέχουσα κατάσταση της οικονομίας στην Ελλάδα. Για χρόνια, η κυρίαρχη άποψη στην Ελλάδα ήταν η παραμονή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικότερα στην Ευρωζώνη. Εν τούτοις, οι Έλληνες δεν ρωτήθηκαν ούτε πληροφορήθηκαν εκτενώς για την ΕΕ και το Ευρώ και εξακολουθούν να μην είναι ενημερωμένοι.

Νόρμπερτ Χέρινγκ (ΝΧ): Στην πραγματικότητα κανένας δεν ρωτήθηκε. Εάν οι χώρες θα έκαναν δημοψηφίσματα για το Ευρώ και τις σχετικές συνθήκες, τότε η πλειοψηφία των λαών θα έλεγε Όχι. Τότε θα τους εξανάγκαζαν να ξαναψηφίσουν μέχρι να απαντήσουν καταφατικά ή θα αγνοούσαν τελείως την ψήφο τους όπως έγινε πρόσφατα με το Όχι των Ολλανδών για τη συνθήκη συνεργασίας της ΕΕ με την Ουκρανία.

ΦM: Στην Ελλάδα υπάρχει μία συζήτηση σχετικά με την εφαρμογή ενός διπλού/παράλληλου νομίσματος και σε κάτι σχετικό έχει αναφερθεί και ο κος Σόιμπλε. Σύμφωνα με αυτή την άποψη, η Ελλάδα θα μπορεί να παραμείνει στην Ευρωζώνη εν τούτοις τα χρέη της θα πρέπει να πληρώνονται σε σκληρό νόμισμα ενώ μισθοί και συντάξεις θα πληρώνονται σε αυτό το διπλό/παράλληλο νόμισμα. Ποια είναι η γνώμη σου γι’αυτό; Κάτι τέτοιο δεν είναι αντίθετο με τους κανόνες της ΕΕ οι οποίοι αναφέρουν ότι μόνο το Ευρώ μπορεί να κυκλοφορεί στην Ευρωζώνη;

ΝΧ: Οι κανόνες της Ευρωζώνης έχουν παρακαμφθεί πολλαπλώς και για πολλά θέματα, δεν νομίζω ότι θα ήταν πρόβλημα η παράκαμψή τους για μία ακόμη φορά. Ωστόσο για τους Έλληνες θα ήταν φοβερό εάν θα έπρεπε να εξακολουθούν να πληρώνουν το χρέος σε σκληρό νόμισμα και οι μισθοί και συντάξεις τους να είναι τόσο χαμηλοί. Δεν υπάρχει περίπτωση το χρέος αυτό να αποπληρωθεί εάν το ΑΕΠ σε όρους σκληρού νομίσματος είναι πολύ χαμηλότερο.

ΦM: Γιατί τότε να έχει κάποιος ένα τέτοιο νόμισμα και να μην έχει απευθείας ένα εθνικό νόμισμα με την αντίστοιχη κυριαρχία;

ΝΧ: Γιατί συμφέρει τους δανειστές.

ΦM: Αρκεί η αλλαγή του νομίσματος για την ώθηση μίας οικονομίας στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον που ζούμε; Τι άλλο χρειάζεται; Πώς μπορεί μία κατεστραμμένη οικονομία από την ΕΕ όπως είναι η Ελληνική να ανακάμψει και να είναι ανταγωνιστική στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον;

ΝΧ:  Θα είναι εξαιρετικά δύσκολο. Μία υποτίμηση δεν θα βοηθήσει στην ανάκαμψη του προγενέστερου βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων. Το μόνο που θα επιτύχει είναι η μείωση της ανεργίας. Χωρίς βοήθεια και ελάφρυνση του χρέους, οι μισθοί και το βιοτικό επίπεδο της Ελλάδας θα καταποντιστεί στα επίπεδα χωρών όπως είναι η Βουλγαρία και η Ρουμανία. Η Ελλάδα δεν διαθέτει πλέον ένα σημαντικό παραγωγικό ιστό ο οποίος θα επωφελούνταν από την υποτίμηση. Το πρόβλημα της Ελλάδας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας άρχισε όταν η ΕΕ άρχισε να διευρύνεται με τη μαζική εισαγωγή των ανατολικών χωρών οι οποίες έχουν πολύ χαμηλότερους μισθούς. Οι ανατολικές χώρες αποτελούν τον βασικό ανταγωνιστή των μεσογειακών χωρών. 

ΦM: Όταν λες υποτίμηση εννοείς αυτή που εφαρμόζεται τώρα, την εσωτερική υποτίμηση εντός του Ευρώ ή την υποτίμηση που η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα μπορεί να προκαλέσει;

ΝΧ: Η εσωτερική υποτίμηση δεν είναι υποτίμηση. Ο όρος αυτός αποτελεί ευφημισμό για το πρόγραμμα περικοπής των μισθών. Οι περικοπές των μισθών μειώνουν την εγχώρια ζήτηση. Αυτό το πρόγραμμα είναι απαράδεκτο. Μία υποτίμηση νομίσματος (σημ. εθνικού) δεν μειώνει την εγχώρια ζήτηση εν τούτοις δεν είναι σίγουρη η επιτυχία της και θα είναι αδύνατη εάν δεν συνοδευτεί από ελάφρυνση του χρέους.

ΦΜ: Στο βιβλίο σου (σημ. «Η κατάργηση των μετρητών και οι συνέπειές της») αναφέρεις ότι η Ελληνική κυβέρνηση υποχρεώθηκε από τους δανειστές να παρέχει κίνητρα στον λαό για πληρωμές χωρίς μετρητά (ηλεκτρονικές). Στην Ελλάδα, οι ηλεκτρονικές πληρωμές παρουσιάστηκαν ως ένας τρόπος πάταξης της φοροδιαφυγής. Από την άλλη, κάποιοι οικονομολόγοι προωθούν την έννοια των ηλεκτρονικών πληρωμών γιατί, κατ’αυτούς, αποτελεί τρόπο αύξησης της ρευστότητας της Ελληνικής οικονομίας δεδομένου ότι οι επιχειρήσεις χρειάζονται επειγόντως ρευστό.

ΝΧ: Πράγματι υπάρχουν πολλοί λόγοι για την Ελληνική κυβέρνηση για να μετακινηθεί από τα μετρητά στις ηλεκτρονικές πληρωμές γιατί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) χρησιμοποιεί την ανάγκη που έχει η Ελλάδα για ρευστό εναντίον της γιατί ακόμα υπάρχει περιορισμός στα μετρητά και οι τράπεζες στην Ελλάδα έχουν σοβαρό πρόβλημα. Αυτός είναι και ο λόγος που η Ελλάδα αποτελεί καλό πεδίο δράσης για αυτούς που μάχονται τα μετρητά. Θέλουν να την κάνουν «παράδειγμα» για να εντυπωσιάσουν, φερ’ειπείν, τον Γερμανικό λαό. Λένε και αυτό δεν είναι κάτι που βγάζω από το μυαλό μου: « Δείτε όλες αυτές τις χώρες που θέσπισαν όλους αυτούς τους κανόνες εναντίον των μετρητών πως μπαίνουν μπροστά στον αγώνα ενάντια στην τρομοκρατία και στη φοροδιαφυγή. Δεν μπορούμε εμείς να μείνουμε πίσω». Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο ή για μία Ελληνική κυβέρνηση που δεν θα πιέζεται, επιχειρήματα τέτοιου τύπου εναντίον των μετρητών δεν θα ίσχυαν.

ΦM: Η ΕΕ έχει καταστεί ένα πεδίο τεράστιων περιφερειακών ανισοτήτων όπου τα κράτη του Ευρωπαϊκού νότου και ειδικότερα η Ελλάδα έχουν γίνει σύγχρονες αποικίες. Το φαινόμενο αυτό αποτελεί μέρος ενός σχεδίου προκειμένου η ΕΕ να έχει φθηνό εργατικό δυναμικό για να ανταγωνιστεί τους Κινέζους; Μήπως έτσι εξηγείται και η αθρόα είσοδος μεταναστών;

ΝΧ: Δεν υπάρχει σχέδιο Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου υπάρχουν διαφορετικά εθνικά συμφέροντα. Δεν είμαι σίγουρος εάν κάποιος στη Γερμανία ακολουθεί ένα τέτοιο σχέδιο αλλά εν τούτοις φαίνεται να μην εναντιώνονται σε ένα σενάριο σύμφωνα με το οποίο, ο Ευρωπαϊκός νότος θα εγκαταλείψει την Ευρωζώνη, θα προβεί σε υποτιμήσεις και θα παρέχει φθηνές πρώτες ύλες, εργασίες και εργαζόμενους μετανάστες σε μία βιομηχανική Ευρωζώνη του Βορρά.  Υπάρχει ένα βιβλίο του Αλμπερτ Χίρσμαν που γράφτηκε το 1940 και στο οποίο περιγράφει την εμπορική γερμανική πολιτική του 1930. Η περιγραφή μοιάζει με αυτά που βιώνουμε σήμερα εάν και δεν έχει ειπωθεί ξεκάθαρα ότι ακολουθείται μία πολιτική προς αυτή την κατεύθυνση.

ΦM: Φαίνεται ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε αδιέξοδο. Τι πιστεύεις ότι θα ήταν το καλύτερο για την επαναδόμηση της οικονομίας; Είναι δυνατόν να επαναδομηθεί μία οικονομία εντός της ευρωζώνης; Μπορεί μία καταχρεωμένη χώρα να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον;

ΝΧ: Θεωρώ ότι η μόνη ελπίδα για τις χώρες που υποφέρουν από το Ευρώ είναι να φύγουν από την Ευρωζώνη. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι οι μεμονωμένες χώρες δεν θα κακοποιούνται από τις αγορές και από την ΕΕ γιατί η κάθε μία από αυτές θα εγκατέλειπε την Ευρωζώνη στον χρόνο που θα πίστευε ότι είναι καλύτερος για την ίδια. Φυσικά κάτι τέτοιο αποτελεί μία πολύ αβέβαιη εικασία. Χαίρομαι πραγματικά που δεν είμαι αυτός που θα έπαιρνε μία τέτοια απόφαση. Είναι πολύ δύσκολο για τις αδύναμες χώρες να συντονισθούν ενάντια στις γερμανικές επιταγές διότι εάν το προσπαθήσουν, θα τους ασκηθεί τεράστια πίεση. Όταν ο Μπερλουσκόνι και ο Παπανδρέου το προσπάθησαν απομακρύνθηκαν από την εξουσία εντός μερικών εβδομάδων.

Περισσότερα για τον Νόρμπερτ Χέριγνκ μπορείτε να διαβάσετε στο μπλογκ του:

http://norberthaering.de/en/cv

πηγή:  mastroyanni.blogspot.gr

Νέο κύμα κακοκαιρίας θα πλήξει τη χώρα από Δευτέρα έως Πέμπτη

Έκτακτο δελτίο επιδείνωσης του καιρού εξέδωσε νωρίτερα η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ). Η κακοκαιρία προβλέπεται από τη νύχτα της Κυριακής στις περισσότερες περιοχές της χώρας, με κύρια χαρακτηριστικά τις βροχές και καταιγίδες κατά τόπους ισχυρές...

Μετεωρολογικός χάρτης Μετεό

 Έκτακτο δελτίο από την ΕΜΥ

Έκτακτο δελτίο επιδείνωσης του καιρού εξέδωσε νωρίτερα η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία. Η κακοκαιρία προβλέπεται από τη νύχτα της Κυριακής στις περισσότερες περιοχές της χώρας, με κύρια χαρακτηριστικά τις βροχές και καταιγίδες κατά τόπους ισχυρές (κυρίως σε θαλασσιές - παραθαλάσσιες περιοχές), τα χιονιά στα ορεινά - ημιορεινά και από αύριο, Δευτέρα, και σε πεδινές περιοχές της βόρειας Ελλάδας.

Πιο αναλυτικά:

α. ισχυρές βροχές και καταιγίδες θα εκδηλωθούν κατά περιόδους:

1. από τη νύχτα σήμερα Κυριακή έως αύριο Δευτέρα σε όλη τη χώρα και κυρίως στα νησιά του Ιονίου, στα παραθαλάσσια της ηπείρου, τη Στέρεα Ελλάδα, την Πελοπόννησο, τα νησιά του Αιγαίου, την Κρήτη και τα Δωδεκάνησα.
2. από την Τρίτη έως την Πέμπτη κατά τόπους στη δυτική, τη βόρεια Ελλάδα, τα νησιά του βόρειου και ανατολικού αιγαίου και πιθανώς και στην υπόλοιπη ηπειρωτική χωρά.

 β. χιονοπτώσεις θα σημειωθούν:

1. από τις βραδινές ώρες της Κυριακής στα ορεινά -ημιορεινά της Πελοποννήσου (κυρίως της ανατολικής και βόρειας), της κεντρικής και ανατολικής στερεάς, της Εύβοιας και από τη νύχτα και σε περιοχές της Θεσσαλίας με υψόμετρο πάνω από 300 μέτρα.
2. από τη Δευτέρα χιονοπτώσεις κατά τόπους πυκνές θα σημειωθούν κατά περιόδους σε όλα τα ορεινά - ημιορεινά της ηπειρωτικής χώρας, καθώς και σε πεδινές περιοχές της Μακεδονίας, της Θράκης και πρόσκαιρα της Θεσσαλίας. Την Πέμπτη σταδιακά τα φαινόμενα θα περιοριστούν στα ανατολικά και βόρεια ηπειρωτικά ορεινά και θα εξασθενήσουν.

γ. η θερμοκρασία θα σημειώσει πτώση κυρίως στα κεντρικά και βόρεια από αύριο Δευτέρα. Παγετός θα σημειωθεί τη νύχτα και νωρίς το πρωί στα κεντρικά και βόρεια ηπειρωτικά.

Βαγγέλης Αποστόλου από την Τρίπολη: «Ο αγροτικός τομέας πυλώνας για την οικονομική ανάπτυξη» (vid)

«Η κυβέρνησή μας είναι αποφασισμένη να στηρίξει με κάθε τρόπο τον αγροτικό κόσμο της χώρας μας. Για μας δεν νοείται ανάπτυξη και έξοδος από τη δύσκολη φάση που περνάμε αν δεν ενισχυθεί η αγροτική παραγωγή και γενικότερα ο αγροδιατροφικός τομέας», τόνισε από την Τρίπολη ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου κατά την διάρκεια της ημερίδας..

Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε σε αίθουσα του πνευματικού κέντρου της δήμου Τρίπολης και συγκέντρωσε το ενδιαφέρον μεγάλου αριθμού αγροτών και κτηνοτρόφων.

Αναφερόμενος ο Βαγγέλης Αποστόλου στον ρόλο της ελληνικής υπαίθρου, σημείωσε ότι «με τις παραγωγικές δυνατότητες που έχει και την ποιότητα των προϊόντων που μπορεί να εξασφαλίσει, μπορεί να σώσει την οικονομία της χώρας» . 

Μάλιστα όπως πρόσθεσε, «για μας έχει γίνει κατανοητό ότι το μεγάλο στοίχημα της ανάταξης αρχικά της οικονομίας και της ανάπτυξης στη συνέχεια, δεν μπορεί να κερδηθεί για τη χώρα αν δεν κερδηθεί στην ύπαιθρο».

Σχετικά με τις αγροτικές κινητοποιήσεις, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης απευθύνθηκε, όπως είπε, στους αγρότες, που εμφανίζονται να ηγούνται των πρωτοβουλιών για την οργάνωση των φετινών κινητοποιήσεων και ανέφερε: «Από τις ως τώρα τοποθετήσεις τους επαναλαμβάνεται το ίδιο μοτίβο. Με τα μέτρα που έρχονται δεν υπάρχει περίπτωση να αντέξουμε. Για να συνεχίσουμε να παράγουμε πρέπει να βγούμε στο δρόμο. Όλα τα προβλήματα είναι οξυμμένα διανθισμένο και λόγω της συγκυρίας με λίγο αντιευρωπαϊσμό». Σε αυτό το σημείο ο Βαγγέλης Αποστόλου πρόσθεσε: «Και βέβαια έχουν προβλήματα οι Έλληνες αγρότες , όπως έχουν και όλοι οι αγρότες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όμως έχουν λιγότερα από πολλούς άλλους συμπολίτες μας, που δεν έχουν εισόδημα ή αυτό που έχουν δεν είναι βιώσιμο. Τα πράγματα αντίθετα έγιναν καλύτερα. Τα στοιχεία της Eurostat τόσο στο εισόδημά όσο και στις εξαγωγές συνεχίζουν την ανοδική τροχιά του 2015 , φτάνοντας μάλιστα οι δεύτερες σε ιστορικό ρεκόρ. Οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το 2016 ξεπέρασαν το 1,5 εκατομμύριο τόνους.» Πάντως, όπως τόνισε, «για μια ακόμη φορά θέλω να τονίσω ότι οι αγρότες επιλέγουν οι ίδιοι τη μορφή του αγώνα τους».

Στην συνέχεια ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης αναφέρθηκε σε μία σειρά από ζητήματα που, όπως είπε, κυριάρχησαν στις περσινές κινητοποιήσεις και επανέρχονται ουσιαστικά και φέτος και δεν είναι άλλα από το φορολογικό, το ασφαλιστικό και τις πληρωμές των ενισχύσεων. 

Ειδικότερα, αναφερόμενος στο φορολογικό είπε: «Υποσχεθήκαμε ελάφρυνση για τη πλειοψηφία των αγροτών και το διασφαλίσαμε με τη καθιέρωση του ατομικού αφορολογήτου ορίου των 8.630 ευρώ . Το 95% των αγροτών, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2015 που δηλώνει εισόδημα κάτω από 9.000 ευρώ, όχι μόνο δεν θα πληρώσει το 2017 ούτε ένα ευρώ , αλλά και θα του επιστραφεί όλη η προκαταβολή φόρου που πλήρωσε το 2016. Η διασφάλιση αφορολογήτου στους αγρότες ήταν αίτημα πολλών αγώνων και ήταν η κυβέρνησή μας που μέσα από δύσκολες διαπραγματεύσεις το θέσπισε. Είναι η μόνη επιχειρηματικού χαρακτήρα δραστηριότητα στη χώρα μας που έχει ατομικό αφορολόγητο. Μην το ξεχνάμε αυτό. Ισχυρίζονται κάποιοι ότι το αφορολόγητο σε μερικούς μπορεί να υπερκαλύπτεται από τα τεκμήρια . Μα αυτά αφορούν όλους τους Έλληνες πολίτες και το αφορολόγητο ισχύει και για τα τεκμήρια. Πάραυτα εξετάζουμε τη περίπτωση των αγροτικών σπιτιών στις ορεινές και μειονεκτικές περιοχές προς τη κατεύθυνση μείωσης του τεκμηρίου τους κατά 30%».

Σχετικά με το ασφαλιστικό, ο Βαγγέλης Αποστόλου είπε: «Η μετάβαση του ΟΓΑ στον ενιαίο φορέα ήταν δέσμευση που δεν μπορούσαμε να την αποφύγουμε. Καταφέραμε όμως να γίνει σε βάθος πενταετίας και με αναφορά στο 70% του κατώτερου μισθού . Με το συνδυασμό δε με το φορολογικό το 90% των αγροτών θα πληρώνουν για την ασφάλισή τους λιγότερα από αυτά που κερδίζουν από τη μείωση της φορολογίας τους. Και η σύνταξή τους από 145 ευρώ που είναι σήμερα και το 2027 θα μηδενιζόταν ,θα φτάσει στα 384 ευρώ, συν την αντίστοιχη ανταποδοτικότητα που θα εξασφαλιστεί , ανάλογα με το χρόνο ασφάλισης, που σε κάθε περίπτωση θα είναι μεγαλύτερη από αυτή που θα έπαιρνε με τις ισχύουσες διατάξεις του ΟΓΑ». 

Όσον αφορά με τις πληρωμές των εισφορών, είπε ότι «όντως υπάρχει ένα πρόβλημα με τις πληρωμές το πρώτο εξάμηνο του 2017, που επιβαρύνονται με τις εισφορές του δευτέρου εξαμήνου του 2016» .Όμως, όπως ανακοίνωσε, «θα μεταφερθούν στο δεύτερο εξάμηνο , που θα υπάρχει και η δυνατότητα της σύνδεσής τους με τις επιστροφές των προκαταβολών του φόρου.» Μάλιστα όπως υπογράμμισε, «αυτή τη διαπραγμάτευση κάναμε εμείς κι αυτά διασφαλίσαμε για τους αγρότες» .

Στην συνέχεια ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης αναφέρθηκε και στην διαχείριση κοινοτικών πόρων λέγοντας μεταξύ άλλων: «Η Ευρωπαϊκή πορεία της χώρας μας είναι αυτή που για τον αγροτικό μας χώρο έχει διασφαλίσει περί τα 19 δις ευρώ για την επόμενη πενταετία . Αυτό τι σημαίνει ότι από πλευράς ενισχύσεων περίπου 2,5 δισ. το χρόνο , δηλαδή οι ενισχύσεις είναι κάτι παραπάνω από τα 2,1 δισ. ευρώ που δηλώνουν ως καθαρό εισόδημα οι αγρότες το 2015 και από πλευράς επιδοτήσεων 5,2 δισ. του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και Αλιείας την ερχόμενη πενταετία». Ακόμη ανέφερε ότι «εξασφαλίσαμε την ομαλή καταβολή των κοινοτικών ενισχύσεων, νοικοκυρεύοντας μάλιστα όλες τις παλιές εκκρεμότητες, ακόμα και από το 2008». Όπως είπε «δόθηκαν συνολικά το 2016 στην ελληνική ύπαιθρο 3,7 δισ. ευρώ, το μεγαλύτερο από καταβολής της ΚΑΠ». «Και να μη μας διαφεύγει» πρόσθεσε «ότι από το πλεόνασμα που διένειμε η κυβέρνηση με τη μορφή της 13ης σύνταξης ένα ποσό μεγαλύτερο των 250 εκατομμυρίων δόθηκε στους συνταξιούχους του ΟΓΑ» . 

Ακόμη ο Βαγγέλης Αποστόλου είπε ότι «για δεύτερη χρονιά δεν υπάρχουν πρόστιμα και καταλογισμοί από τις ευρωπαϊκές ελεγκτικές αρχές, όταν τη προηγούμενη πενταετία συσσωρεύτηκαν περισσότερα από 3 δισ. ευρώ, πρόστιμα και καταλογισμοί».

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης μίλησε και για τις πληρωμές του ΕΛΓΑ λέγοντας ότι ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο. 

Ειδικότερα ανέφερε ότι «τον Αύγουστο του 2016 ολοκληρώσαμε τις πληρωμές για τις ζημιές του 2015, δηλαδή 5 μήνες νωρίτερα και τον Νοέμβριο ξεκινήσαμε τις πληρωμές των ζημιών του 2016, δηλαδή 3 μήνες νωρίτερα από τη περσινή χρονιά, παρότι ήταν πιο δύσκολη και από πλευράς καιρικών συνθηκών και λόγω της αποχής των εκτιμητών». Μάλιστα για την Αρκαδία είπε ότι «δόθηκαν σε παραγωγούς για τις ζημιές του Ιουνίου αποζημιώσεις ύψους περίπου 300.000 ευρώ ενώ νέα πληρωμή, που θα αφορά ένα σημαντικό κομμάτι εκκαθάρισης των ζημιών αναμένεται εντός του Ιανουαρίου και μέσα στον Φεβρουάριο 2017 θα ολοκληρωθεί η καταβολή των αποζημιώσεων για όλες τις ζημιές στην Αρκαδία». 

Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο Βαγγέλης Αποστόλου είπε ότι «υπερασπιζόμαστε την προώθηση των προϊόντων μας στις διεθνείς αγορές μέσα από συγκεκριμένες χρηματοδοτήσεις που το 2016 έφτασαν στα 150 εκατομμύρια ευρώ» .

Οι εξαγωγές συμπλήρωσε, «συνεχίζουν την ανοδική τροχιά του 2015 και ειδικά των φρούτων και λαχανικών το 2016 ξεπέρασαν το 1,6 εκατομμύριο τόνους σημειώνοντας ρεκόρ δεκαετίας» και παράλληλα ανέφερε ότι «δίνουμε μάχες και για την προστασία των προϊόντων μας στις συμφωνίες της Ε.Ε. με τρίτες χώρες». 

Στην συνέχεια ο Βαγγέλης Αποστόλου είπε ότι «υλοποιούμε αυτή την ώρα ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο για την ανασυγκρότηση της αγροτικής οικονομίας και την αναζωογόνηση της περιφέρειας και της υπαίθρου. 

Βασικοί του άξονες σχεδίου σύμφωνα με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης είναι οι εξής τέσσερις:

1. Η αύξηση της απασχόλησης και η ηλικιακή ανανέωση στο αγροτικό επάγγελμα. 


2. Η αναδιάρθρωση της παραγωγής με στήριξη της κτηνοτροφίας και ειδικά της αιγοπροβατοτροφίας. 


3. Η αύξηση της προστιθέμενης αξίας που δημιουργείται για τη χώρα από την αγροτική της παραγωγή. 


4. Η αύξηση του μεγέθους και της ανταγωνιστικότητας της παραγωγής μέσα από τη συγκρότηση συλλογικών και συνεργατικών σχημάτων.

Για την υλοποίηση του σχεδίου όπως τόνισε «αξιοποιούμε κάθε δυνατότητα και κάθε διαθέσιμο εργαλείο, με πρώτο απ' όλα το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης (2014-2020) ύψους 4,7 δισ. κοινοτικής συμμετοχής, που μαζί με την εθνική και την ιδιωτική συμμετοχή θα κινητοποιήσει συνολικούς πόρους της τάξης των 6 δισ. ευρώ». Μάλιστα, με πρωτοβουλία του υπουργείου όπως είπε το 37% αυτών των πόρων θα το διαχειριστούν οι περιφέρειες. 

Κατά την διάρκεια της ημερίδας μίλησαν ακόμη ο γενικός γραμματέας, Αγροτικής Πολιτικής και Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων Χαράλαμπος Κασσίμης και ο Νίκος Σκορίνης, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ. Ο Χαράλαμπος Κασσίμης αναφέρθηκε στο σημαντικό, όπως είπε ζήτημα, της διαχείρισης και πάνω από όλα αποτελεσματικής αξιοποίησης των πόρων. Από την πλευρά του, ο Νίκος Σκορίνης μίλησε για τις δυσκολίες όπως είπε, που αντιμετώπισε η κυβέρνηση μέσα σε ένα πολύ δύσκολο περιβάλλον, αλλά και τους αγώνες που, όπως τόνισε, δίνει για την ανάπτυξη. Τις εργασίες της ημερίδας άνοιξε ο γραμματέας της νομαρχιακής επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ Αρκαδίας, Τάσος Παπαζαχαρίας, ενώ παραβρέθηκαν μεταξύ άλλων οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Παπαηλιού από την Αρκαδία, Παναγιώτα Κοζομπόλη από την Μεσσηνία, Γιάννης Γκιόλας από την Αργολίδα.

Μετά τις ομιλίες, σύμφωνα με τα dikaiologitika.gr,  ακολούθησαν οι τοποθετήσεις εκπροσώπων αγροτών και κτηνοτρόφων. Ειδικότερα, μίλησαν μεταξύ άλλων, οι Χρήστος Τσάμης πρόεδρος της ένωσης ανεξάρτητων συλλόγων αγροτών, Τάκης Λεβερέτος πρόεδρος της ένωσης κτηνοτρόφων Ελλάδος, Θανάσης Τσόρτινας πρόεδρος του αγροτικού συνεταιρισμού η «Ενωση», καθώς και εκπρόσωποι από αγροτικούς συνεταιρισμούς του 'Αστρους Κυνουρίας, Ευρώτα Λακωνίας καθώς και της Μεσσηνίας. Οι εκπρόσωποι των αγροτών και των κτηνοτρόφων αναφέρθηκαν στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, ζητώντας συγκεκριμένες λύσεις από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης , ασκώντας ταυτόχρονα κριτική σε μία σειρά από ζητήματα. 

Μετά το τέλος των τοποθετήσεων μίλησε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, ο οποίος έδωσε απαντήσεις κυρίως σε σχέση με τα κατά τόπους προβλήματα.

Φώφη Γεννηματά: «Είναι η ώρα της ενότητας της Κεντροαριστεράς»

Το ρόλο του κυριότερου εκφραστή της “μεγάλης δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης” διεκδίκησε για το ΠΑΣΟΚ, στην ομιλία της στην κεντρική επιτροπή, η πρόεδρος του Κινήματος Φώφη Γεννηματά, στέλνοντας μήνυμα συσπείρωσης της κεντροαριστεράς εν όψει του συνεδρίου της Δημοκρατικής Συμπαράταξης...

Η Φώφη Γεννηματά επανέλαβε την πρόσκληση σ’ όλα τα στελέχη του χώρου να συμπράξουν στη Δημοκρατική Συμπαράταξη και να συνδιαμορφώσουν την πορεία προς ένα ανοικτό συνέδριο συγκρότησης της παράταξης.

«Είναι ώρα να κάνουν ανάλογο βήμα όλα τα στελέχη και οι δυνάμεις του κεντροαριστερού χώρου που δεν είναι ακόμη μαζί μας. Βήμα ενότητας, συσπείρωσης, κοινής δράσης για τη μεγάλη κεντροαριστερά, την ισχυρή δημοκρατική προοδευτική παράταξη. Και να διαμορφώσουν μαζί μας τους όρους, τις προϋποθέσεις, τον οδικό χάρτη για το συνέδριο μας - μέσα στο 2017 - που μπορεί και πρέπει να σηματοδοτήσει τη δημιουργία του νέου, ενιαίου φορέα της παράταξης. Τους περιμένουμε. Τώρα και όχι αύριο», είπε η κ. Γεννηματά.

Άφησε αιχμές, χωρίς να τους κατονομάσει, για τη στάση των τριών πρώην κυβερνητικών στελεχών του ΠΑΣΟΚ, μιλώντας για «ελιτίστικες κινήσεις που διασπούν και αποδυναμώνουν, που αντιστρατεύονται και δεν υπηρετούν τη συνοχή και τη δυναμική της παράταξης, δεν έχουν καμιά απήχηση στην κοινωνία. Δεν έχουν καμία τύχη. Ιδιαίτερα στελέχη που τιμήθηκαν από το ΠΑΣΟΚ επί σειρά ετών έχουν ηθική υποχρέωση να ενώσουν τις δυνάμεις τους μαζί μας. Αν δεν το πράξουν αυτό, σημαίνει ότι άλλοι είναι οι στόχοι τους».

Χαιρέτησε ως θετικό ότι ανταποκρίθηκε ήδη στο κάλεσμα το Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών, του Γιώργου Παπανδρέου, ζητώντας απ’ όλες τις δυνάμεις να συμμετάσχουν στις διαδικασίες της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, να συνδιαμορφώσουν τις πολιτικές, «να συμβάλλουν στη νέα πορεία μας στην ελληνική κοινωνία».

Η κ. Γεννηματά επανέλαβε ότι επιδιώκει να συγκροτηθεί ευρεία προοδευτική παράταξη.

«Διεκδικούμε να γίνουμε εμείς το μεγάλο, το προοδευτικό ρεύμα πλειοψηφίας που θα επηρεάσει καθοριστικά τις εξελίξεις στην πατρίδα μας. Που θα επιβάλλει την εθνική συνεννόηση και θα εγγυηθεί ότι η πορεία εξόδου από την κρίση θα γίνει πράξη».

Επίσης, κατέστησε σαφές ότι η γραμμή είναι ξεκάθαρη ασκώντας κριτική τόσο στον ΣΥΡΙΖΑ όσο και στη ΝΔ.

«Αυτόνομη πορεία, διακριτός ρόλος, προοδευτικός και μεταρρυθμιστικός λόγος. Το ισχυρό αντιπολιτευτικό μας μέτωπο απέναντι στους ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ, δεν πρέπει ούτε στιγμή να μας κάνει να ξεχάσουμε ότι το ΠΑΣΟΚ έχει πάντα ανοιχτά τα ιδεολογικά και πολιτικά μέτωπά του με τη δεξιά. Ότι αποτέλεσε διαχρονικά και θα αποτελεί και στο μέλλον, τον εκφραστή του προοδευτικού πολιτικού πόλου και τον κύριο αντίπαλο της συντηρητικής παράταξης στην Ελλάδα. Η ΝΔ και ο κ. Μητσοτάκης δεν έχουν αλλάξει. Μένουν προσκολλημένοι στο κομματικό κράτος. Πιστεύουν ότι όλα θα τα λύσει από μόνη της η αγορά. Δεν έχουν τίποτε να πουν, να προτείνουν για τις συντάξεις, τους άνεργους, τα νοικοκυριά, το Εθνικό Σύστημα Υγείας, την κοινωνική πρόνοια. Δεν δίστασε μάλιστα ο κ. Μητσοτάκης να μιλήσει για ‘μονομερείς ενέργειες’ για τους φόρους. Ξαναγυρίζει στην εποχή των Ζαππείων. Το θαύμα διήρκησε μόνο 3 ημέρες. Γιατί η ΝΔ έσπευσε -και ενόψει συνάντησης με την κα Μέρκελ- να συμμαζέψει τις ηρωικές δηλώσεις του αρχηγού της. Γι’ αυτό λέμε ναι στη στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ. Γι’ αυτό λέμε όχι στη δεξιά παλινόρθωση. Οφείλουμε να σπάσουμε το τεχνητό διχαστικό δίπολο ΝΔ/ΣΥΡΙΖΑ που αποτελεί πια παγίδα για τη χώρα και το λαό», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σε υψηλούς τόνους επέκρινε την κυβερνητική τακτική για την αξιολόγηση, τονίζοντας ότι πρόκειται για χιλιοπαιγμένο έργο.

«Η κυβέρνηση βρίσκεται στα πρόθυρα μιας νέας συνθηκολόγησης ηττημένου. Υπογράφει μέχρι σήμερα ό,τι της ζητηθεί, χορεύοντας στο ρυθμό των πλέον συντηρητικών κύκλων της Ευρώπης. Ήδη φαίνεται να συζητά νέα πρόσθετα μέτρα, επώδυνα που προσπαθεί να τα σπρώξει για μετά το 18 υποθηκεύοντας το μέλλον. Όμως ο κ. Τσίπρας και η σημερινή πλειοψηφία στη Βουλή, δεν νομιμοποιούνται να δεσμεύσουν τη χώρα ούτε με Μνημόνιο 3 Plus, ούτε με 4ο Μνημόνιο, ούτε με μόνιμο κόφτη, ούτε με μόνιμη επιτροπεία. Δεν έχει τη νομιμοποίηση να υποθηκεύσει το μέλλον του ελληνικού λαού. Δεν υπάρχει περιθώριο για άλλα ψέματα, ούτε μπορούν να βαφτίζουν το κρέας - ψάρι».

Επίσης, υψηλούς τόνους χρησιμοποίησε για τους χειρισμούς στο προσφυγικό, ζητώντας να πληροφορηθεί πως διατίθενται τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

«Πού πήγαν αυτά τα χρήματα; Με ποιες διαδικασίες διατίθενται τα εκατομμύρια ευρώ που δόθηκαν από ευρωπαϊκά ταμεία, απευθείας στο υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας; Αντιμετωπίζουν και το προσφυγικό με πελατειακή λογικά. Χιλιάδες προσλήψεις χωρίς σχεδιασμό. Καλώ την κυβέρνηση να ενημερώσει αναλυτικά τα πολιτικά κόμματα και τη Βουλή γι' αυτό το μείζον θέμα».

Μετά την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ το λόγο πήρε ο γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ Στέφανος Ξεκαλάκης, ο οποίος ανέφερε ότι θα πρέπει να κλείσει η παραφιλολογία για άμεση εκλογή ηγεσίας από τη βάση πριν γίνει συνέδριο, γιατί αυτό είναι αρκετό να χαλάσει τη μέχρι τώρα συνεννόηση. «Τέρμα τα ερμαφρόδιτα σχήματα. Αυτό που θα προκύψει να μην οδηγήσει στο σχήμα "ΠΑΣΟΚ κι άλλες δυνάμεις"» υπογράμμισε.

«Καρφιά» Βενιζέλου κατά Παπανδρέου: «Επωμίστηκα τη φθορά όταν άλλοι έφευγαν σαν ποντίκια από το πλοίο» 

 «Aιχμές» κατά όσων έφυγαν από το ΠΑΣΟΚ και ιδίως κατά του Γιώργου Παπανδρέου άφησε ο Ευάγγελος Βενιζέλος, μιλώντας στην κεντρική επιτροπή του κόμματος, λίγες μέρες μετά τη συνεργασία της Δημοκρατικής Συμπαράταξης με το ΚΙΔΗΣΟ.

"Ενότητα και συσπείρωση δεν σημαίνει αναπαλαίωση" τόνισε ο κ. Βενιζέλος και είπε χαρακτηριστικά: "Κάποιοι χρωστούν τουλάχιστον μια εξήγηση. Κάποιοι οφείλουν τουλάχιστον μια συγγνώμη". Παρότι ανέφερε ότι δεν έχει κανένα προσωπικής τάξης πρόβλημα με κανέναν, σημείωσε: "Επωμίστηκα τη φθορά όταν άλλοι έφευγαν σαν ποντίκια από βυθιζόμενο πλοίο".

"Στην πολιτική η ηθική είναι ζήτημα ιστορικής αυτοσυνειδησίας Για εμένα η πολιτική δεν είναι άσκηση ψυχρού αίματος ή φεστιβάλ κυνισμού και τυχοδιωκτισμού" επεσήμανε και εκτίμησε πως οργανωτικά το σχήμα της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, όπως διαμορφώνεται, δεν μπορεί να πάει μακριά.

"Δεν έχουμε επιστροφή στο ΠΑΣΟΚ, αλλά ισότιμη συμμετοχή τεσσάρων πλέον οντοτήτων στη Δημοκρατική Συμπαράταξη. Μόνο που η μια οντότητα από αυτές εμφανίζεται ως το αυθεντικό και αδάμαστο ΠΑΣΟΚ και ταυτοχρόνως ως ΠΑΣΟΚ χωρίς το βεβαρυμένο brand αλλά και χωρίς το υπερχρεωμένο ΑΦΜ" υπογράμμισε.

"Είμαστε υποχρεωμένοι να προστρέξουμε τάχιστα στην πολιτική απόφαση του συνεδρίου μας Η πρόσκληση σε άλλα κόμματα, όπως το Ποτάμι, κινήσεις, πρωτοβουλίες, πρέπει να είναι ειλικρινής, ανοικτή και επίμονη. Το κυριότερο ζήτημα είναι η πολιτική, προγραμματική κ στρατηγική σαφήνεια της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, του προοδευτικού μεσαίου χώρου... Δεν συγχωρείται πολιτικά οποιαδήποτε στρατηγική αμφιθυμία ως προς την πορεία της χώρας. Δεν συγχωρείται πολιτικά οποιοδήποτε φλερτ με τον λαϊκισμό, στο όνομα της δήθεν επαφής με ένα ακροατήριο. Οποιαδήποτε ένδειξη παιχνιδιού με την πολιτική αστάθεια για να εξυπηρετηθούν μικροκομματικές σκοπιμότητες.

Αν το πλαίσιο αυτό θολώσει, η Δημοκρατική Συμπαράταξη θα συμπιεστεί στην τεχνητή πόλωση που θα οξυνθεί σκοπίμως μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ.

Αν κάποιοι νομίζουν ότι υπάρχει δίλημμα μεταξύ του συμφέροντος και της προοπτικής της παράταξης και του συμφέροντος και της προοπτικής της Πατρίδας τότε αυτοί νομίζουν ότι έχουν κομματικό πατριωτισμό, αλλά στερούνται πραγματικού πατριωτισμού" είπε, σύμφωνα με το enikos.gr.

Το μέλλον της Ευρώπης

Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές της γενιάς μας οδήγησαν σε επίθεση κατά της δημοκρατίας. Έτσι, δεν έχει σημασία ποιος εκλέγεται στην Ευρώπη, συντηρητικός, φασίστας, σοσιαλιστής, κομμουνιστής, οτιδήποτε άλλο, οι πολιτικές παραμένουν οι ίδιες. Ο λόγος είναι ότι όλα τακτοποιούνται από την γραφειοκρατία των Βρυξελλών και οι πολίτες των κρατών – μελών δεν έχουν λόγο...

του Νίκου Μαρκάτου*

Ζούμε σε καιρούς προκλήσεων. Οι «τακτοποιημένοι» τρόποι ζωής μας στην Ευρώπη υποβαθμίζονται, τα «συστήματα» που χτίσαμε και τα οικοσυστήματα στα οποία στα οποία βασιζόμαστε καταρρέουν. Τα ίδια τα όρια του πλανήτη μας δοκιμάζονται όχι μόνο από τις βιομηχανικές και άλλες παραγωγικές δραστηριότητες αλλά από το πώς εμείς οι ίδιοι νοιαζόμαστε για το περιβάλλον μας. Αυτά είναι τα γεγονότα. Το πώς εμείς αντιδρούμε ατομικά και σχεδιάζουμε τις απαντήσεις μας συλλογικά θα προσδιορίσει το πώς θα μας δει η Ιστορία, το ποιο θα είναι το μέλλον της Ευρώπης. Το πώς θα καταφέρουμε να αλλάξουμε θα προσδιορίσει την ίδια την Ιστορία.

Κατά την άποψή μου, που ελπίζω να είναι η άποψη όλο και πιο πολλών, το να παραμείνει το δεδομένο status quo στην Ευρώπη αλλά και στον κόσμο, δεν αποτελεί πια μια από τις επιλογές μας. Γιατί σε 62 άτομα ανήκει το μισό του πλούτου της γης, γιατί 65 εκατομμύρια άνθρωποι, σχεδόν το 1% της ανθρωπότητας είναι μετανάστες και θα διπλασιαστούν στο κοντινό μέλλον, γιατί στην Ελλάδα και την Ισπανία η νεανική ανεργία το 2015 ήταν κοντά στο 50%, γιατί έχουμε μπει στο μονοπάτι καταστροφικών κλιματικών αλλαγών. Είναι πολύ αργά δυστυχώς να αποδώσουμε ευθύνες γι’αυτά τα προβλήματα, πρέπει να αρχίσουμε ξανά από εμάς τους ίδιους.

Διαχωρισμένες αγορές εργασίας, διαχωρισμένοι πολίτες, μία διαχωρισμένη Ευρώπη

Η πόλωση της αγοράς εργασίας που εμφανίζεται στα περισσότερα κράτη-μέλη της Ε.Ε. δεν αποτελεί απλώς μια «άσκηση για hobby» για ακαδημαϊκούς και οικονομολόγους. Οι μελέτες δείχνουν ότι υπάρχουν νικητές και χαμένοι από την πρόσφατη κρίση, την Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και την παγκοσμιοποίηση, και αυτό αναμένεται να έχει πολύ σημαντικό οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό αντίκτυπο.

Ενώ υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν τις αντιλήψεις όσων είναι σκεπτικοί αναφορικά με τη διαδικασία της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, π.χ. όσοι/όσες ψήφισαν υπέρ του Brexit στη Μεγάλη Βρετανία ή υποστηρίζουν τον αναδυόμενο λαϊκισμό, ορισμένα ευρήματα υποδεικνύουν ότι αυτές οι κινήσεις ωθούνται κυρίως από όσους αισθάνονται ότι έχουν χάσει από τις πρόσφατες εξελίξεις. Πολλοί έχουν βιώσει την εξαφάνιση των –άλλοτε ασφαλών- θέσεων εργασίας μεσαίου μισθού για τους ίδιους και τα παιδιά τους.

Η απογοήτευση που απορρέει από την αντίληψη του περιορισμού της κοινωνικής κινητικότητας που οφείλεται, πέραν των άλλων παραγόντων, στην κατάτμηση της αγοράς εργασίας, και στην συνεπαγόμενη απαγκίστρωση από τους πολιτικούς θεσμούς που διαχειρίζονται τους προσδιοριστικούς παράγοντες της αλλαγής, ενδέχεται να αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η Ευρώπη. Οι απαντήσεις σε αυτές τις προκλήσεις μπορούν κάλλιστα να αποτελέσουν το «κλειδί» για τον προσδιορισμό του μέλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα κοινά συμφέροντα που ένωναν τις χώρες όταν ευημερούσαν, δεν υπάρχουν πια.

Τα μαθήματα του παρελθόντος

Η Ευρώπη ήταν κατεστραμμένη το 1945, και χωρίς λεφτά. 

Και τότε οι άνθρωποί της έκαναν κάτι με τόλμη και ίσως απρόβλεπτο μέσα από τις τότε συντηρητικές επιλογές. Επένδυσαν. Μαζικά. Και έβαλαν την εκπαίδευση στην καρδιά της ανάπτυξης. Κάνοντας αυτό, έβαλαν τα θεμέλια για το χρυσό αιώνα των ιδεών, της τέχνης, των δημοκρατικών αξιών και μιας άνευ προηγουμένου άνθησης κοινωνικής καινοτομίας. Υποχρεωτική δωρεάν εκπαίδευση, συνεχιζόμενη εκπαίδευση ενηλίκων ενώ οι αγρότες ενώθηκαν σε συνεταιρισμούς και οι εργαζόμενοι σε σωματεία.

Δημιουργήσαμε κοινωνίες και τρόπους οργάνωσης στην Ευρώπη που ενέπνευσαν παγκοσμίως.

Καθώς χτίζαμε το κοινωνικό μας κράτος, καθώς συνεχίζαμε να επενδύουμε σημαντικά στην εκπαίδευση, στην υγεία και στην ισότητα και καθώς διευρύναμε τα πολιτικά μας δικαιώματα, βασιζόμενοι σε ένα διαρκές κύμα καινοτομίας, εξασφαλίσαμε στην Ευρώπη καλύτερη ζωή για την συντριπτική πλειοψηφία, αν όχι για όλους.

Όμως με την άνοδο του νεοφιλελευθερισμού στη δεκαετία του 1970, και με την επικράτηση της λιτότητας τα τελευταία χρόνια, γίναμε αιχμάλωτοι της Οικονομίας αντί να τη χρησιμοποιήσουμε ως μέσο επίτευξης υψηλότερων στόχων. Παράλληλα με αυτό όμως και οι κοινωνίες φαίνεται να λίμνασαν.

Συνολικά γίναμε πλουσιότεροι, (για να ακριβολογήσω οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι) αλλά δεν γίναμε πιο ευτυχισμένοι, δεν δείξαμε περισσότερη αλληλεγγύη και ασφαλώς δεν γίναμε σοφότεροι. Το status quo είναι λοιπόν αρνητικό για τους περισσότερους.

Κατά κάποιο τρόπο αποσυνδεθήκαμε από την έννοια και το σκοπό της εργασίας μας και εμπλακήκαμε στην έκσταση της «επίτευξης των στόχων» και της προμήθειας. Αγχωθήκαμε, και εκείνοι που μπόρεσαν ασχολήθηκαν με περισσότερες δουλειές για να τα βολέψουν. Θεωρήσαμε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης αποτελεί το μόνο εργαλείο μέτρησης μιας οικονομίας και ξεχάσαμε ότι οι στατιστικές δεν δίνουν πάντα εικόνα. 

Δεν είχαμε καιρό να νοιαστούμε για τους γονείς μας ή για τα παιδιά μας. Στην προσπάθειά μας να δημιουργήσουμε πλούτο για να αγοράσουμε το επόμενο i phone, και ένα μεγαλύτερο σπίτι αποπροσανατολιστήκαμε από το τι έπρεπε να είναι πιο σπουδαίο για μας.

Δεν είναι μόνο ότι ο νεοφιλελευθερισμός ή ακόμα η λιτότητα κατέστρεψε την ικανότητά μας να δημιουργούμε νέες ιδέες – υπάρχουν πολλές εκεί έξω που μας δείχνουν άλλους δρόμους – αλλά γίναμε πολύ παθητικοί, σχεδόν υπνωτισμένοι, χαμένοι. Στην προσέγγισή μας να χτίσουμε την κοινωνία γίναμε συντηρητικοί, στην πολιτική είμαστε ικανοποιημένοι όμως να διατηρήσουμε το status quo. Οι Ευρωπαίοι είμαστε τόσο ευτυχισμένοι για όσα επιτύχαμε – και είναι πράγματι πολλά- ώστε σταματήσαμε να σκεφτόμαστε. Αντί να αλλάζουμε, να καινοτομούμε, να βελτιώνουμε , προτιμούμε να προσπαθούμε να περιφρουρήσουμε τα μέχρι τώρα κεκτημένα. Αφήσαμε κατά μέρος το μεγαλύτερο όραμα.

Επανασχεδιάζοντας την οικονομία της Ευρώπης

Οι κυβερνήσεις της Ευρώπης κυβερνούν επάνω σε μια «φλεγόμενη αδικία: εάν είσαι μαύρος τα ποινικά δικαστήρια είναι πιο σκληρά μαζί στου από ότι εάν είσαι άσπρος», «εάν είσαι γυναίκα αμοίβεσαι λιγότερο από έναν άνδρα», «εάν υποφέρεις από διανοητική ασθένεια δεν έχεις εύκολα αρκετή βοήθεια». Ποιος είπε αυτά τα λόγια που αποκλίνουν από την τοξική ρητορική της λιτότητας και απέχουν από την επί δεκαετίες εμμονής των Συντηρητικών ότι «δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα όπως Κοινωνία»; Μα η Theresa May στον παρθενικό λόγο της στη Βουλή της Μεγάλης Βρετανία (13/07/2016).

Και συνέχισε «θα κάνουμε την Βρετανία, χώρα για όλους. Μια οικονομία καλή για τον καθένα, μια κοινωνία καλή για τον καθένα».

Ενώ και ο Jeremy Corbyn των εργατικών δήλωσε «θέλουμε να σταματήσει η αποτυχημένη οικονομική ορθοδοξία που περικύκλωνε την πολιτική για μια ολόκληρη γενιά και οι Εργατικοί θα δημιουργήσουν μια οικονομία για όλους και όχι για τους λίγους».

Νομίζω ότι πρέπει να δώσουμε σημασία σε αυτά τα λόγια. Μια λειτουργική οικονομία για όλους σημαίνει δουλειές ποιότητας, ικανοποιητικοί μισθοί, θετικές ευκαιρίες για καλή ζωή, αξιόπιστη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας και παιδείας, φτηνή στέγη, προσαρμοστικές κοινότητες, ζωή σε ένα κόσμο που δεν καταστρέφει το κλίμα, τους ποταμούς, το έδαφος. Όμως η προσήλωση σε αυτή εξαρτάται από το ποιος είσαι. Υπάρχει το περίφημο 1% που είναι πολύ ευτυχισμένοι από την τρέχουσα αποτυχημένη οικονομία. Μια οικονομική και πολιτική ελίτ που επωφελήθηκε εξοργιστικά από το μηχανισμό της ανάπτυξης: παγκοσμιοποίηση, οικονομική απορρύθμιση, κερδοσκοπία στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων, έμμεσα χρέη, χρεωκοπίες, αφερέγγυες πιστωτικές ανταλλαγές. ‘Οροι που κρύβουν το μύθο ανθρώπινης δυστυχίας. Όχι μόνο για να δρέψουν κέρδη, αλλά για να χρησιμοποιήσουν τη δύναμή τους να πείσουν την αιχμάλωτη πολιτεία να τους δώσει τα θετικά και να κρύψει τους κινδύνους κάτω από το χαρτί του Δημοσίου.

Η ορίζουσα τον Καπιταλισμό ιστορία τις τελευταίες δεκαετίες είναι η «ιδιωτικοποίηση των κερδών και η κρατικοποίηση των ζημιών».

Το οικονομικό πρόβλημα της Ευρώπης είναι ότι έχουμε θυσιάσει τα πάντα στο θεό της Οικονομικής Ανάπτυξης.

Μια οικονομία που βασίζεται για τη σταθερότητά της στην ατέλειωτη ενθάρρυνση της καταναλωτικής ζήτησης καταφεύγει αναγκαστικά σε νομισματική διόγκωση για να διατηρήσει την ανάπτυξη. Η αύξηση των χρεών δημιουργεί επισφαλείς ισολογισμούς.

Πολύπλοκα οικονομικά εργαλεία χρησιμοποιούνται να μασκαρέψουν τα σκανδαλώδη δάνεια. Όλα αυτά εγκρίνονται στο υψηλότερο επίπεδο από τις κυβερνήσεις στο όνομα της ανάπτυξης. Αλλά όταν τα χρέη γίνουν τοξικά το σύστημα καταρρέει. Η αλήθεια είναι λοιπόν ότι η Ανάπτυξη καταστράφηκε από την ίδια την Ανάπτυξη.

Επιπλέον η Οικονομική Ανάπτυξη δεν είναι συνώνυμη με την αύξηση της ευημερίας.

Η ευημερία υπερβαίνει τις υλικές θεωρήσεις. Δεν αφορά μόνο το να κερδίζεις και να έχεις περισσότερα. Έχει σημαντικές κοινωνικές και ψυχολογικές διαστάσεις. Το να είσαι ευτυχισμένος αφορά εν μέρει και την ικανότητά μας να δίνουμε και να παίρνουμε αγάπη, να έχουμε την ικανοποίηση της εκτίμησης από του ομότιμούς μας, να προσφέρουμε χρήσιμη δουλειά, να αισθανόμαστε ασφαλείς, να έχουμε μια αίσθηση ότι ανήκουμε και έχουμε εμπιστοσύνη στην κοινότητά μας.

Η ευημερία βασίζεται λοιπόν στην ικανότητά μας να συμμετέχουμε ενεργά στη ζωή της κοινωνίας. Όλα τα πράγματα λοιπόν που έχασε ο απλός Ευρωπαίος πολίτης τις τελευταίες δεκαετίες. Ας δούμε για παράδειγμα έναν από αυτούς τους παράγοντες. Η εργασία είναι περισσότερο από απλά μέσο απόκτησης εισοδήματος. Είναι ένα ζωτικό συστατικό στις σχέσεις μας με τους άλλους – μέρος της κολλητικής ουσίας της κοινωνίας. Μια καλή δουλειά προσφέρει εκτίμηση, κίνητρο, ολοκλήρωση, συμμετοχή στην κοινότητα και στις καλύτερες περιπτώσεις μια έννοια σκοπού της ζωής. 

Η πραγματικότητα στην Ευρώπη είναι φυσικά διαφορετική. Υπερβολικά πολλοί άνθρωποι είναι εγκλωβισμένοι σε χαμηλής ποιότητας εργασίες με επισφαλείς μισθούς. Εάν είναι τυχεροί! Τα δύο τρίτα των Ευρωπαϊκών χωρών έχουν τώρα ποσοστά νεανικής ανεργίας υψηλότερα του 20%. Στην Ελλάδα και Ισπανία το ποσοστό ήταν το 2015 σχεδόν 50%. Αυτή η τραγική απώλεια ανθρώπινης ενέργειας και ταλέντου είναι επίσης συνταγή για κοινωνική αναταραχή. Υποσκάπτει τη δημιουργικότητα της εργατικής δύναμης και απειλεί την κοινωνική ισορροπία και οι μακροχρόνιες συνέπειες είναι καταστροφικές.

Ένα από τα προβλήματα είναι ότι η συμβατική Οικονομία θεωρεί την εργασία ως μια θυσία του χρόνου μας και τους μισθούς ως ανταμοιβή για αυτή τη θυσία.

Το ιδανικό για τον εργοδότη είναι να έχει παραγωγή χωρίς εργαζόμενους και το ιδανικό για τον εργαζόμενο είναι να έχει εισόδημα χωρίς να δουλεύει. Αυτή η ανώμαλη δυναμική παίζεται μέχρι τέλους μέσω της αμείλικτης επιδίωξης για εργατική παραγωγικότητα, δηλαδή την επιθυμία για διαρκή αύξηση της παραγωγής για κάθε ώρα εργασίας. Η αύξηση της παραγωγικότητας θεωρείται ως η μηχανή της προόδου. Αλλά αυτή η ίδια δυναμική είναι επίσης τιμωρητική. Εάν οι οικονομίες μας αποτύχουν να επεκταθούν, αυξάνει η ανεργία. Υψηλότερη ανεργία ελαττώνει περαιτέρω την κατανάλωση και δημιουργεί αυξανόμενα κόστη κοινωνικής πρόνοιας. Υψηλότερα κόστη κοινωνικής πρόνοιας οδηγούν σε υψηλότερα κυβερνητικά χρέη, που περιορίζουν τις δημόσιες επενδύσεις που ξανά περιορίζουν τη ζήτηση.

Όταν για οποιονδήποτε λόγο η οικονομική ανάπτυξη είναι δύσκολη η δυναμική της αύξησης της εργατικής παραγωγικότητας είναι δύσκολη ερωμένη!

Η επικρατούσα συντηρητική τάση είναι να επανέλθεις γρήγορα σε ανάπτυξη. Αλλά υπάρχουν άλλοι δύο ενδιαφέροντες τρόποι για έξοδο από την παγίδα της παραγωγικότητας. Ο ένας είναι να δεχτείς την αύξηση της παραγωγικότητας στην οικονομία και να δρέψεις την ανταμοιβή σε όρους μείωσης των ωρών εργασίας ανά εργαζόμενο. Να μοιραστείς μια καλύτερη εργασιακή ισορροπία για όλους. Το δεύτερο είναι να χαλαρώσεις την αύξηση της συνεχώς αυξανόμενης παραγωγικότητας, δηλαδή με άλλα λόγια να μεταθέσεις την οικονομική δραστηριότητα σε τομείς μεγαλύτερης έντασης εργασίας. Εάν το τελευταίο ακούγεται περίεργο στην αρχή είναι ίσως επειδή μας έχουν τόσο συνηθίσει στη γλώσσα της αποτελεσματικότητας. Τα πάντα είναι η παραγωγή. Ο χρόνος είναι χρήμα. Το κίνητρο για αύξηση της εργατικής παραγωγικότητας καταλαμβάνει χιλιάδες σελίδες ακαδημαϊκών συγγραμμάτων και στοιχειώνει τις ώρες των Διευθυνόντων Συμβούλων και των Υπουργών οικονομίας σε όλο τον κόσμο. Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε περισσότερο αποτέλεσμα με λιγότερους ανθρώπους. Αυτό είναι εντάξει για κάποιες δουλειές γιατί ποιος θα ήθελε να πλένει τα σεντόνια ξενοδοχείου με το χέρι ή να ανακατεύει το μπετόν με φτυάρι ; Αλλά υπάρχουν δουλειές που είναι παράλογο να κυνηγάς την εργατική παραγωγικότητα γιατί από τη φύση τους απαιτούν το χρόνο και την προσοχή των ανθρώπων. Παράδειγμα η περίθαλψη ανθρώπου από άνθρωπο. Η ποιότητά της εξαρτάται από την προσοχή που δίνει ένα άτομο για ένα άλλο.

Και δυστυχώς η συναισθηματική κόπωση αυξάνει στον κλάδο υγείας που ταλαιπωρείται από ανούσιους στόχους παραγωγικότητας. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η χειροτεχνία και οι τέχνες γενικότερα, όπου η ακρίβεια και οι λεπτομέρειες στα δημιουργούμενα αγαθά είναι αυτά που τους δίνουν την αξία τους (ξυλουργός, ράφτης, σχεδιαστής, κτλ).

Ομοίως είναι ο χρόνος που καταναλώνεται για πρόβες και πρακτική που προσθέτει στις τέχνες τη γοητεία τους. Τι θα κερδίσουμε, εκτός από θόρυβο, να ζητήσουμε από την ορχήστρα της ΕΡΤ να ελαττώσει τις πρόβες της και να παίξει την 9η Συμφωνία του Μπετόβεν κάθε χρόνο και πιο γρήγορα;
Αυτοί οι τομείς «ανθρώπινων υπηρεσιών» (φροντίδα, τέχνες, πολιτισμός) παρέχουν ένα νέο όραμα του επιχειρείν: όχι ως κερδοσκοπική υποδιαίρεση της εργασίας για μεγιστοποίηση κέρδους και ένταση πόρων, αλλά ως μορφή κοινωνικής οργάνωσης ενυπάρχουσας στην κοινότητα που αρμονικά εργάζεται με τη φύση για να μας δώσει διαδικασίες που μας επιτρέπουν να ευημερήσουμε.

Κοινωνικές επενδύσεις απαιτούνται για αυτό. Οι επενδύσεις είναι απαραίτητες για όποιου είδους οικονομία και εκπροσωπούν τη σχέση μεταξύ του παρόντος και του μέλλοντος. Το να μετέχουμε σε έργα που διαρκούν χρόνο αποτελεί την δέσμευσή μας για το μέλλον και είναι η βάση για του όποιου είδους ευημερία. Αλλά η επιτυχία των επενδύσεων εξαρτάται ουσιωδώς από τον προορισμό τους.

Όταν αφιερώνονται προς τίποτα άλλο από την κερδοσκοπία των περιουσιακών στοιχείων η παραγωγική σχέση μεταξύ παρόντος και μέλλοντος διαστρεβλώνεται ουσιωδώς, αποσταθεροποιεί την οικονομία και υποσκάπτει την ευημερία.

Η τέταρτη απαιτούμενη αλλαγή είναι να τερματιστεί η ευχέρεια των Τραπεζών να παράγουν χρεωστικό χρήμα. Πρέπει ο έλεγχος της παροχής χρήματος να επιστρέψει στο κράτος Αυτό θα τερματίσει την εξάρτηση του κράτους από τις αγορές και θα ελαττώσει το κόστος του δημόσιου δανεισμού, επιτρέποντας στις κυβερνήσεις να δαπανούν (και να επενδύουν) κατευθείαν στην Οικονομία για να καλύψουν τις κοινωνικές ανάγκες. Προτάσεις για τέτοια συστήματα συζητούνται σήμερα στην Ελβετία, την Ολλανδία και την Ισλανδία.

Αυτό που συζητείται εδώ είναι η ίδια η φύση του χρήματος ως κοινωνικού αγαθού.

Το χρήμα διευκολύνει τη βάση για κοινωνικές επενδύσεις, έχει τη δύναμη να σταθεροποιήσει ή αποσταθεροποιήσει την κοινωνία.

Δίνοντας τη δυνατότητα δημιουργίας χρήματος σε εμπορικά ιδιωτικά συμφέροντα είναι η συνταγή για οικονομική αστάθεια, κοινωνική ανισότητα και πολιτική αδυναμία.

Το να απαιτήσουμε ξανά αυτό το δικαίωμα είναι ένα πανίσχυρο εργαλείο στην πάλη για μια διαρκή ευημερία όλων.

Η Ευρώπη πρέπει να πει «εάν ανάπτυξη σημαίνει να έρθει η κοινωνία στην κατάσταση εκείνη που ο ατομισμός, ο εγωισμός και η κατανάλωση αποτελούν τη βάση της Οικονομίας, τότε δεν θέλουμε να αναπτυχθούμε.

Το μοντέλο της Ευρωπαϊκής ευημερίας πρέπει να στηρίζεται όχι στην κατανάλωση αλλά στην αλληλεγγύη, στην αξιοβίωτη ανάπτυξη, στην αλλαγή του αναπτυξιακού παραδείγματος. Και κάτι ακόμα, σε αυτές τις σε νηπιακή ηλικία προτάσεις που αφορά στο φύλο.

Η Οικονομία των υπηρεσιών φροντίδας, χειροτεχνίας, τεχνών είναι ένας τόπος πλούσιος σε συμμετοχή γυναικών. Συχνά φτωχά αμειβόμενοι και χρονίως υποεκτιμημένοι αυτοί οι τομείς είναι όμως ζωτικής σημασίας για την υγεία μας, την ασφάλειά μας και την ευημερία μας.

Φέρνουν ένα σύνολο κοινωνικών αξιών που περιλαμβάνουν ευπρέπεια, σεμνότητα, παράδοση, μακροβιότητα και φροντίδα για τους άλλους. Αποτελούν πραγματικό αντίδοτο στον υπερ-υλισμό της καταναλωτικής κοινωνίας. Και δυστυχώς η καθαρή δημιουργία πλήρους, σταθερούς εργασίας κατανέμεται δυσανάλογα προς αυτούς με υψηλότερα εισοδήματα.

Πιστεύω, όπως πολλοί άλλοι, ότι χτίζοντας μια Οικονομία για όλους είναι ένα ρεαλιστικό και ουσιαστικό καθήκον των Κυβερνήσεων της Ευρώπης. Το επιχειρείν ως υπηρεσία, η εργασία ως συμμετοχή, η επένδυση ως υποχρέωση η δέσμευση προς το μέλλον και το χρήμα ως κοινωνικό αγαθό. Αυτές οι τέσσερις αρχές δημιουργούν ένα θεμέλιο για ένα βαθύ και τόσο απαιτούμενο μετασχηματισμό της Ευρωπαϊκής κοινωνίας.

Επανασχεδιάζοντας την πολιτική της Ευρώπης

Απαιτούνται πολιτικές που περιλαμβάνουν ταυτόχρονα τρεις άξονες: Οικονομικό, Κοινωνικό και Περιβαλλοντικό. Μια πρόταση που για παράδειγμα δημιουργεί πλεόνασμα μόνο στον Οικονομικό άξονα δεν μπορεί να γίνει πλέον αποδεκτή.

Μετά το δημοψήφισμα για Brexit, την άνοδο του Trump στις ΗΠΑ και τη συνεχιζόμενη κατάρρευση της Ευρωπαϊκής ηγεσίας, η ανάγκη για ριζοσπαστικές λύσεις δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερη.

Χρειαζόμαστε εναλλακτικούς τρόπους απόκρισης στην κατάρρευση. Και, όπως η Ιστορία μας δείχνει, υπάρχει πάντα εναλλακτική λύση.

Η νεωτερική κοινωνία, ως κοινωνία της εργασίας, καταργεί κάθε δυνατότητα πράξης ενώ η σκέψη υποβαθμίζεται σε εγκεφαλική λειτουργία υπολογισμών. Παρά το γεγονός ότι οι αληθινές αλυσίδες έχουν εκλείψει, δημιουργείται νέος τύπος σκλάβου, ο άνθρωπος που υποβάλλει τον εαυτό του σε εθελοντική εξάντληση, μια και οι κοινωνίες μας έχουν πέσει θύματα της κατάχρησης της έννοιας της οικονομικότητας. Η έννοια αυτή υποβοηθούμενη από την ψευδαίσθηση της «ελεύθερης επιλογής» παράγει κουρασμένους, αποτυχημένους και καταθλιπτικούς ανθρώπους. Όπως «κοινωνία της πειθαρχίας» του Φουκώ παράγει τρελούς και εγκληματίες, έτσι και η «κοινωνία της οικονομίας» ανάγει την αυτοεκμετάλλευση σε κυρίαρχη συμπεριφορά.

Ο σύγχρονος «σκλάβος» έχει σε μεγάλο βαθμό επιλέξει ο ίδιος την υποδούλωσή του για να εξασφαλίσει μια βαρετή επιβίωση.

Περαιτέρω των τριών αξόνων η πολιτική πρέπει να καθοδηγείται από έξι θεμελιώδεις αξίες: διαφάνεια, γενναιοδωρία, ταπεινοφροσύνη, θάρρος, συναισθηματική ταύτιση με τους άλλους και χιούμορ φυσικά.

Αντί να προσανατολιζόμαστε μόνο στη λιτότητα θεωρούμε ως πραγματική πρόκληση την κρίση ελλείμματος συναισθηματικής ταύτισης με τους άλλους, συστημική κρίση και περιβαλλοντική κρίση.
Πρέπει να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε το GDP ως κύριο δείκτη της προόδου μας. Υπεράνω όλων θέλουμε να δημιουργήσουμε νέο τρόπο οικονομικής σκέψης που να αντικαθιστά την τυφλή εμπιστοσύνη που έχουν οι πλείστοι των πολιτικών στην οικονομική ανάπτυξη ως τη μόνη λύση. Απαιτείται να γίνει κατανοητή η ανάγκη να προσεγγίσουν η οικονομική και η κοινωνική πολιτική σε όλα τα επίπεδα της διακυβέρνησης.

Επίλογος

Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές της γενιάς μας οδήγησαν σε επίθεση κατά της δημοκρατίας. Έτσι, δεν έχει σημασία ποιος εκλέγεται στην Ευρώπη, συντηρητικός, φασίστας, σοσιαλιστής, κομμουνιστής, οτιδήποτε άλλο, οι πολιτικές παραμένουν οι ίδιες. Ο λόγος είναι ότι όλα τακτοποιούνται από την γραφειοκρατία των Βρυξελλών και οι πολίτες των κρατών – μελών δεν έχουν λόγο.

Πιστεύω ότι υπάρχει αντίδοτο στην τρέχουσα βαρβαρότητα. Πιστεύω στην Ευρώπη-συνομοσπονδία που πρέπει να έχει την κυβέρνησή της με υψηλό προϋπολογισμό στη διάθεσή της, δυνατότητα ανακύκλωσης πλεονασμάτων και λιτό ενιαίο σύνταγμα. Η επανάσταση έχει καθυστερήσει, κάποιοι λένε. Εγώ ζητώ μια φιλική επανάσταση στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στον κόσμο όλο.

*Ο Νίκος Μαρκάτος, είναι Ομότιμος Καθηγητής του ΕΜΠ, π.Πρύτανης

πηγή: facebook.com/nicolas.markatos