Κυκλοφόρησε "Η εποχή" 8-9 Απριλίου 2023, αρ. φ. 1631 - Περιεχόμενα

 Στην «Εποχή» που κυκλοφορεί το Σαββατοκύριακο:

ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ: Αλλιώς κυβερνούν, άλλα υπόσχονται

 

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Αλέξανδρος Κιουπκιολής: «Βλέπουμε ένα υπόρρητο αίτημα για κοινά –και όχι κρατικά– δημόσια αγαθά»

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

• «Δύο κόσμοι που αντιπαρατίθενται» της Ιωάννας Δρόσου
• «Εδώ το καλό… πελατειακό κράτος» της Ι. Δ.
• «Αλαζονεία και χυδαιότητα» της Αννέτας Καββαδία
• «Επείγουσες προκλήσεις» του Κωστή Γιούργου
• «Εκλογές και υπνωτικές αφηγηματολογίες» του Απόστολου Αποστόλου
• «Λεηλατική Δεξιά, κοινωνική ασφυξία, πολιτική αλλαγή» του Δημήτρη Παπανικολόπουλου
• «Ολοκληρώνεται η εκλογική στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ» του Άρη Καραντινού
• «Από το κράτος της δεξιάς στο κράτος της μητσοτακικής νεοδεξιάς;» του Παντελή Κυπριανού
• «ΚΚΕ 2023 ή πώς ξηλώνεται το πουλόβερ της εσωκομματικής δημοκρατίας» της Αιμιλίας Βήλου
• Εξωκοινοβουλευτική Αριστερά: «Κοινές στοχεύσεις, αλλά από διαφορετικές θέσεις» του Μαρίνου Μουζακίτη
• ΚΚΕ(μ-λ): «για να ζήσουμε πρέπει να αγωνιστούμε!»
• Φράχτης Έβρου: «Το τελευταίο καταφύγιο της ΝΔ για την ακροδεξιά ψήφο» του Νίκου Γιαννόπουλου

ΤΟ ΘΕΜΑ

• ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: «Το πρόγραμμα για την προστασία της πρώτης κατοικίας, της επαγγελματικής στέγης και της αγροτικής γης»

ΔΙΕΘΝΗ

• Μίκο Πελέντ: «Ο Νετανιάχου δεν χρειάζεται πρόσχημα για να επιτεθεί στη Γάζα»
• «Άσχημα τα εκλογικά αποτελέσματα στη Φινλανδία» του Γιούκα Πιετιλάινεν
• «Η Ισπανία βαδίζει προς τις εκλογές» του Στίβεν Φόρτι
• Γαλλία: «Έκπληξη! Γενική γραμματέας της CGT η Sophie Binet» του Μπάμπη Κοβάνη
• Βουλγαρία: «5η εκλογική αναμέτρηση μέσα σε δυο χρόνια ή… μια τρύπα στο νερό» του Γιώργου Βερβέρη
• «Καύσιμα αυτοκίνητων: οι παγίδες της “τεχνολογικής ουδετερότητας”» του Ιωσήφ Σινιγάλια
• Κεντρική Αμερική – Νικαράγουα: «Από την οικοδόμηση του σοσιαλισμού στον βάναυσο αυταρχισμό» της Γεωργίας Ντούσια

GUE/NGL

• «Στις Βρυξέλλες δεν θα κλάψουν, αν ο «Μωυσής» πνιγεί στην Ερυθρά Θάλασσα» του Στέλιου Κούλογλου
• «Ο Κ. Μητσοτάκης παριστάνει τον φιλελεύθερο ευρωπαϊστή, αλλά κυβερνά σαν Όρμπαν της Μεσογείου» του Κώστα Αρβανίτη
• «Ο σιδηρόδρομος πρέπει να αποκτήσει κεντρικό ρόλο στο μεταφορικό δίκτυο της χώρας μας» της Έλενας Κουντουρά
• «Προκειμένου να αναστήσει το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο, η κυβέρνηση διαφημίζει τη σύμπλευσή της με την ακροδεξιά» του Δημήτρη Παπαδημούλη
• «Τι μας δίδαξε η πανδημία» του Αλέξη Γεωργούλη
• «Για την ατμοσφαιρική ρύπανση» του Πέτρου Κόκκαλη

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

• Πάρη Ζαγούρα, Γιάννης Πράνταλος: «Η ανήλικη παραβατικότητα είναι πρόβλημα της κοινωνίας, όχι του εισαγγελέα»
• «Πράσινες προτάσεις για την αυτοδιοίκηση: διαχείριση αστικών δέντρων» των Αναστασίας Νικολάου, Παναγιώτη Σκοτειδάκη
• «Οι εργαζόμενοι διανομείς διεκδικούν τα αυτονόητα» του Στρατή Ηλιάκη
• Θεσσαλονίκη: «Ιστορική συναυλία με σύνθημα “Yπερασπίσου το νερό”» του Θ. Λ.
• Χανιά: «Μια ημέρα υπαίθριου σχολείου» της Νάγιας Πιέρρου
• «Οι ιδιωτικοποιήσεις και το λιμάνι του Ηρακλείου» των Αντώνη Βασιλείου, Αγγέλας Σμυρνάκη, Απόλλωνα Φιλιππή
• Τουρνουά ποδοσφαίρου Μαρούσι: «Αλληλεγγύη και γονεϊκό κίνημα» της Λουΐζας Πάπαρου
• Ημερίδα ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: «Τα ΕΛΠΕ ως πυλώνας δίκαιης ενεργειακής μετάβασης»
• «Γιατί και τι έγινε στην εσπερίδα “Δικαιοσύνη Παντού – Δικαιοσύνη για Όλα”»

ΘΕΜΑΤΑ

• «Ένας ναζί, ένας αυτοφωράκιας κι ένα βαθύ κράτος» του Γιάννη Ανδρουλιδάκη
• «Η γνώση που χάνεται στην πληροφορία» του Θωμά Τσαλαπάτη
• Ιστορίες από τα γήπεδα: «Ο Μάρκες με μια μπάλα!» του Μ. Διόγου

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

• Μίνα Ανανιάδου: «Ο αγώνας των καλλιτεχνών για ζωή διαρκεί», συνέντευξη της προέδρου του Σωματείου Εργαζομένων στον Χώρο του Χορού στη Ζωή Γεωργούλα
• Η επόμενη μέρα για την πόλη και τα σινεμά μας: ρεπορτάζ της Σ.Ξ. και άρθρο του Κυριάκου Αγγελάκου
• Ο Φίλιππος Φιλίππου γράφει για την έκδοση: Νίκος Καζαντζάκης «Ο ανήφορος»
• Η Λιάνα Μαλανδρενιώτη μας κάνει Μουσικές Προτάσεις
• Ο Στράτος Κερσανίδης γράφει για τις Νέες Ταινίες της εβδομάδας

ΙΔΕΕΣ

• (Α’ μέρος): «Οι Γερμανοί στο μέτωπο» του Βόλφγκανγκ Στρέεκ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ

• Φεμινιστική Διεθνής: «Ο φεμινισμός δεν είναι κύμα, είναι παλίρροια» της Ειρήνης Αγαθοπούλου

Στην ΕΠΟΧΗ του Σαββατοκύριακου διαβάζετε και τις στήλες:

• «Στα δίκτυα του κόσμου» από τον Δημήτρη Γκιβίση
• Δαιμονικά από τον δικηγόρο του διαβόλου.

Κυκλοφόρησε "Η εποχή" 24-25 Μαρτίου 2023, αρ. φ. 1629 - Περιεχόμενα

 Στην «Εποχή» που κυκλοφόρησε εκτάκτως 24-25 Μαρτίου:

ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ: Kαμιά θυσία/πλάτη για τη ΝΔ

 

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

• «Η κυβέρνηση είναι γυμνή και συνεχίζει να συμπεριφέρεται ως αντιπολίτευση» συνέντευξη του Κωστή Πιερίδη στην Ιωάννα Δρόσου και τον Παύλο Κλαυδιανό

 

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

• «Νάτος, νάτος ο πρωταγωνιστής» της Ιωάννας Δρόσου
• «Τρέχει το νερό… σαν ψέμα» της Ιωάννας Δρόσου
• «Μετά την ανάπαυλα, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ εν δράσει» του Άρη Καραντινού
• «Κυριάκος Μητσοτάκης: Αλλαγή πλεύσης» του Κωστή Γιούργου
• «Πάλι (δεν) πέσαμε από τα σύννεφα» της Αννέτας Καββαδία
• «Κατώτατος μισθός, ακρίβεια και φτωχοποίηση των μισθωτών» της Μαρίας Καραμεσίνη
• «1821: Δημοκρατική και αριστοκρατική ελευθερία» των Κώστα Γαλανόπουλου, Δημήτρη Παπανικολόπουλου
• Δημήτρης Μάντζος: «Σε ποια χώρα θέλουμε να ζούμε;» του Μαρίνου Μουζακίτη
• «Το παιχνίδι της φάρσας και η αντοχή μας» του Απόστολου Αποστόλου
• «Το τρένο και η γυναίκα του πρωτομάστορα» του Αλέξανδρου Αστρινάκη
• «Ευρωπαϊκή στρατηγική νησιωτικότητας» του Μιχάλη Φραγκίσκου

ΔΙΕΘΝΗ

• «Αναβάθμιση των σχέσεων Κίνας-Ρωσίας» του Μιχάλη Ρένεση
• Γαλλία: «Από την οργή στην εξέγερση: ο αγώνας συνεχίζεται…» του Μπάμπη Κοβάνη
• Ιταλία: «Οι επιθέσεις της κυβέρνησης δυναμώνουν τους αγώνες» της Τόνιας Τσίτσοβτς
• Ιαπωνία: «Εθνικιστικός μιλιταρισμός πίσω από αυξήσεις μισθών» του Αργύρη Παναγόπουλου
• Ιράν: «Οι μυστηριώδεις δηλητηριάσεις μαθητριών και η βαριά σκιά της κρατικής βίας» του Θ. Λ.

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

• «Οι εργατικές κινητοποιήσεις κατά τα δύο πρώτα χρόνια της πανδημίας» απόσπασμα από την έρευνα των Δημήτρη Παπανικολόπουλου, Δημήτρη Κατσορίδα, Γιώργου Κολλιά, Βίκυς Δερμάνη
• Μαλαματίνα: «Σύλληψη τριών απεργών πριν πάνε να καταθέσουν» της Ναταλί Γλέζου
• Υπόθεση βιασμού Γ. Μπίκα: «Η δικαίωση με κάποιον τρόπο θα έρθει» της Τζέλας Αλιπράντη
• «Η κυβέρνηση Μητσοτάκη βάζει λουκέτο στο Κεστεκίδειο σχολείο στις Βρυξέλλες» του Γιώργου Καρατσιουμπάνη
• Μύκονος: «Το νέο El dorado;»
• Άνδρος – Κύθνος: «Παράκτιοι αλιείς υιοθετούν βιώσιμες πρακτικές στο πλαίσιο προγράμματος του WWF» της Zωής Γεωργούλα

ΘΕΜΑΤΑ

• «Ο ποιητής ως στερεότυπο και ως χλευασμός» του Θωμά Τσαλαπάτη
• Για την ειρήνη και τη δράση υπέρ των προσφύγων: «Μια βράβευση εξαιρετικά επίκαιρη!»
• Ιστορίες από τα γήπεδα: «Όλα άρχισαν με μια μπάλα» του Μ. Διόγου

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

• «Η γιαγιά από τα όνειρα των εφήβων», συνέντευξη της συγγραφέα Μαρούλας Κλιάφα στην Μαρία Καζάντη
• «Εκεί που συναντιέται η προσωπική με την κοινωνική ιστορία», συνέντευξη του σκηνοθέτη Νίκου Διαμαντή στην Μάρω Αγρίτη
• «Με μια κιθάρα στον ώμο και μια εκδρομή στη σκέψη», συνέντευξη του τραγουδοποιού Λεωνίδα Μαριδάκη στην Λιάνα Μαλανδρενιώτη
• «Πέντε γυναίκες χορογράφοι με το σώμα στη μάχη» της Κλημεντίνης Βουνελάκη
• O Στράτος Κερσανίδης γράφει για τις Νέες Ταινίες της εβδομάδας

 

ΙΔΕΕΣ

• Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος: «Η τραγική υποχώρηση της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας στον εθνικισμό» του Τάκη Μαστρογιαννόπουλου

 

Στην Εποχή του Σαββατοκύριακου διαβάζετε και τις στήλες:

• «Στα δίκτυα του κόσμου» από τον Δημήτρη Γκιβίση
• Δαιμονικά από τον δικηγόρο του διαβόλου

Κυκλοφόρησε "Η εποχή" του Σαββατοκύριακου 10-11 Μαρτίου 2023, αρ. φ. 1627 - Περιεχόμενα

 Στην «Εποχή» που κυκλοφορεί το Σαββατοκύριακο

ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ: Φύτεψαν φόβο, φύτρωσε οργή

 

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Κώστας Δουζίνας: «Το αίτημα που διαμορφώνεται, είναι να μπορούμε να ζούμε τη ζωή μας»

  

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

• «Η ντροπή δική τους, η οργή δική μας» της Ιωάννας Δρόσου
• «Ιδού η αριστεία σας» της Αννέτας Καββαδία
• «Όταν το μέλλον γίνεται επιτακτικά παρόν» του Κωστή Γιούργο
• «Σημείο καμπής» του Βασίλη Ρόγγα
• «Σύνοψη συμβολής στο κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ»
• «Οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις» του Δημήτρη Παπανικολόπουλου
• ΠΑΣΟΚ: «Τα μαθηματικά της πολιτικής επιβίωσης δείχνουν στ’ αριστερά» του Μαρίνου Μουζακίτη
  

 

ΔΙΕΘΝΗ

• Λουτσιάνα Καστελίνα: «Το “εμείς” να επιβληθεί στο κύμα του ατομισμού»
• Τζούσι Σαράμο: «Να παραμείνει η προοδευτική κατεύθυνση της πολιτικής στη Φινλανδία»
• Επιτροπή LIBE στην Ελλάδα: «Όχι, δεν μένουμε Ευρώπη» του Νίκου Γιαννόπουλου
• «Ενδεχόμενη αποχώρηση της ΕΕ από τη Συνθήκη για την Ενέργεια» της Καίτης Μυλωνά
• Γαλλία: «Σε περίοδο όξυνσης των κοινωνικών συγκρούσεων» του Μπάμπη Κοβάνη
• Παλαιστίνη: «Δεν είναι η τρίτη Ιντιφάντα, αλλά η δεύτερη Νάκμπα» της Ναταλί Γλέζου
• «Η Ευρώπη με τις ΗΠΑ εναντίον της Κίνας» του Αργύρη Παναγόπουλου
• Κεντρική Αμερική – Ελ Σαλβαδόρ: «Στρατόπεδο συγκέντρωσης για την αντιμετώπιση των συμμοριών» της Γεωργίας Ντούσια

  

ΤΟ ΘΕΜΑ

• Αντώνης Βαρσαμάς: «Δεν ισχύουν αυτά που είπε ο υπουργός για την τηλεδιοίκηση στον σιδηρόδρομο»
• «Ο συμψηφισμός των ευθυνών “σκοντάφτει” στα ποσοτικά στοιχεία και στην αλήθεια» της Πέτης Πέρκα
• Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς: «Μοιραίος ο συνδυασμός λιτότητας και αποστροφής για τα δημόσια αγαθά»
• «Οι ιδιωτικοποιήσεις των σιδηρόδρομων και τα δυστυχήματα» του Γιάννη Αντωνιάδη
• «Οικολογικό αποτύπωμα των επίγειων μεταφορών» του Ιωσήφ Σινιγάλια
• «Η αλητεία στη δημοσιογραφία (και εναντίον της)» της Τζέλας Αλιπράντη

 

 KΟΙΝΩΝΙΑ

• Νομοσχέδιο σκούπα: «Μέχρι εδώ…» του Δημήτρη Τσέκερη
• Μετατροπή του Παιδογκολογικού σε ΝΠΙΔ: «Η κυβέρνηση παραμένει στις ίδιες ράγες» της Ζωής Γεωργούλα
• Ακρίβεια: «Η φτωχοποίηση της κοινωνίας συνεχίζεται» του Στρατή Ηλιάκη
• Αύξηση επιτοκίων ΕΚΤ: «Ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται» του Γιώργου Τοζίδη

 

ΘΕΜΑΤΑ

• «Ονειρεύομαι μια χώρα…» της Αλεξάνδρας Δεληγιώργη
• «Το συναίσθημα ως επικοινωνία και ως ύβρις» του Θωμά Τσαλαπάτη
• «Η απώλεια του Τάκη Ταγκαλάκη» του Κώστα Βογιατζή
• Ιστορίες από τα γήπεδα: «Ο άνθρωπος που σταμάτησε έναν εμφύλιο» του Μ. Διόγου

   

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

• «Σιδηροδρόμων εγκώμιον» της Σοφίας Ξυγκάκη
• «Γεωκουλτούρα και κοινότητες», ο Δημήτρης Τρίκας γράφει για την 8η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης
• Ο Πέτρος Λινάρδος Ρυλμόν γράφει για το βιβλίου των Νάντια Δαμιάνοβιτς, Θεολόγου Ψαραδέλλη «Μέσα Έξω. Μνήμες αντίστασης, ρουτίνας και Ε.Ο. 17 Νοέμβρη»
• Η Λιάνα Μαλανδρενιώτη μας κάνει Μουσικές Προτάσεις
• Ο Στράτος Κερσανίδης γράφει για τις Νέες Ταινίες της εβδομάδας

  

ΙΔΕΕΣ

«Η Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ένωση ως δρόμος για την ειρήνη μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας» του Γιούργκεν Κλούτε

  

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ

«Επιθανάτιος ρόγχος» της Όλγας Στέφου

 

Στην ΕΠΟΧΗ του Σαββατοκύριακου διαβάζετε και τις στήλες:

«Στα δίκτυα του κόσμου» από τον Δημήτρη Γκιβίση
Δαιμονικά από τον δικηγόρο του διαβόλου.

Στην "Εποχή" του Σαββατοκύριακου 11- 12 Φεβρουαρίου, 2023, αρ. φ. 1623

Στην «Εποχή» που κυκλοφορεί το Σαββατοκύριακο

ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ: Τείχος αλληλεγγύης

 

Στην «Εποχή» που κυκλοφορεί το Σαββατοκύριακο

ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ: Τείχος αλληλεγγύης

 

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Γιώργος Πλειός: «Στο ψηφιακό περιβάλλον τον ηγετικό ρόλο παίζουν οι “λοχαγοί” και τα τρολς»

Άγγελος Χρυσόγελος: «Ζούμε μια ιδιαιτερότητα στην Ελλάδα, έχοντας μια Κεντροδεξιά σε πλεονεκτική θέση»

   

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«Ευρώπη-πιο-φρούριο περικυκλώνει ακροδεξιούς ψηφοφόρους» της Ιωάννας Δρόσου

«Το Κέντρο μπορεί να υπάρξει μόνο ως αντιδεξιά δύναμη» του Χ. Γεωργούλα

«Η νέα βαρβαρότητα» της Αννέτας Καββαδία

«Η Δημοκρατία υπάρχει και ζει όσο η υπεράσπισή της είναι υπόθεση του κάθε πολίτη» του Κωστή Γιούργου

Τροπολογία «Κασιδιάρη»: «Ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα» του Κωστή Παπαϊωάννου

ΜέΡΑ25: «Το μήνυμα ελήφθη: Πάνε με ΛΑΕ – Ανυπότακτη Αριστερά» του Μαρίνου Μουζακίτη

«Εκλογές και κίνημα στη φαρέτρα των πολιτών» του Δημήτρη Παπανικολόπουλου

Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης: «Από την αναστολή στην αναθεώρηση» της Μαρίκας Φραγκάκη

 

 ΔΙΕΘΝΗ

Αμάλ Τζαντού: «H κυβέρνηση Νετανιάχου επιδιώκει προσάρτηση της Δυτικής Όχθης»

Σεισμός Τουρκία – Συρία: «Φυσική καταστροφή από διεφθαρμένες κυβερνήσεις, κατασκευαστές και πολέμους» του Αργύρη Παναγόπουλου

«7 η Σύνοδος της Κοινότητας κρατών της Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής» της Γεωργίας Ντούσια

Εκλογές Κύπρου: «Το διακύβευμα του δεύτερου γύρου» του Μιχάλη Υδραίου

«Νέες απεργιακές κινητοποιήσεις στην Γαλλία» του Μπ. Κοβάνη

Ιταλία: «Τα δικαιώματα σε κίνδυνο» της Τόνιας Τσίτσοβιτς

 

ΤΟ ΘΕΜΑ

«Ολομέτωπη επίθεση στον πολιτισμό»

Ρεπορτάζ της Ζωής Γεωργούλα και συνέντευξη της Μαρίας Βλαζάκη: «Ιδιωτική διαχείριση στη δημόσια πολιτιστική κληρονομιά»

 

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

«Ναυάγια στο Αιγαίο, φράχτες στην Ευρώπη» του Στρατή Ηλιάκη

ΑΣΕΠ: «Αναζητώντας την ισότητα και την αξιοπρέπεια στη στελέχωση της δημόσιας διοίκησης» της Ιφιγένειας Καμτσίδου

«Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Ακόμη ένα προεκλογικό αλισβερίσι» του Νίκου Γιαννόπουλου

«ΕΣΥ: Απολύτως επιζήμια η επιστροφή των εργολάβων» του Σταμάτη Βαρδαρού

«Φωτοβολταϊκά στη στέγη για τους έχοντες» του Ιωσήφ Σινιγάλια

Πλειστηριασμοί: «Επίθεση στη στέγη και τα λαϊκά στρώματα, πεδίο κερδοσκοπίας για λίγους» της Τόνιας Κατερίνη

«Οι εργαζόμενοι στη συνεργατική ΒΙΟΜΕ χτυπιούνται από το κεφάλαιο» του Μάκη Αναγνώστου

 

 ΘΕΜΑΤΑ

Φεστιβάλ ΑΣΚΙ: «Η ιστορία μας αφορά» του Στρατή Μπουρνάζου

«Ο πόλεμος στον πολιτισμό» του Θωμά Τσαλαπάτη

Ιστορίες από τα γήπεδα: «Ποιος “καλλιεργεί” την οπαδική βία;» του Μ. Διόγου

 

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ο Δημήτρης Τρίκας γράφει για την έκθεση «Κωνσταντίνος Δοξιάδης και Πληροφοριακός Μοντερνισμός: Η μηχανή στην καρδιά του ανθρώπου»

Η Μαριάννα Τζιαντζή γράφει για το βιβλίο του Παναγιώτη Κολέλη «Κομμένες γλώσσες»

Ο Αντώνης Ν. Φράγκος γράφει για τα βιβλία της Άννε Βέμπερ «Το άσμα της Αννέτ» και της Αλεξάντρα Κολλοντάι «Οι έρωτες τριών γενεών»

Η Λιάνα Μαλανδρενιώτη μας κάνει Μουσικές Προτάσεις

Ο Στράτος Κερσανίδης γράφει για τις Νέες Ταινίες της εβδομάδας

 

ΙΔΕΕΣ

(Β’ μέρος) «Η Τουρκία σε σταυροδρόμι» του Τσιχάν Τουγκάλ

 

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ

Σοφία Κωνσταντοπούλου: «Τα παιδιά είναι πλέον πιο ανοιχτόμυαλα»

 

Στην Eποχή του Σαββατοκύριακου διαβάζετε και τις στήλες:

«Στα δίκτυα του κόσμου» από τον Δημήτρη Γκιβίση

Δαιμονικά από τον δικηγόρο του διαβόλου

 

 

Στην Εποχή του Σαββατοκύριακου 17 - 18 Δεκεμβρίου, αρ. φύλλου 1615

- Στο επόμενο, χριστουγεννιάτικο φύλλο, μαζί με την Εποχή ένθετο με 7 διηγήματα για παιδιά, κάθε ηλικίας (ειδική τιμή 3 ευρώ)

Στην «Εποχή» που κυκλοφορεί το Σαββατοκύριακο 17-18 Δεκεμβρίου

ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ: Στον αστερισμό της φθοράς

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Έφη Αχτσιόγλου: «Η διαχωριστική μας γραμμή απ’ την ΝΔ οργανώνεται γύρω από το αίτημα για Δικαιοσύνη»
Κώστας Σκανδαλίδης: «Το ΠΑΣΟΚ δεν διατίθεται ως δεκανίκι, ούτε στη ΝΔ ούτε στον ΣΥΡΙΖΑ»

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«Με το μάνιουαλ για εκλογική επιτυχία στο χέρι» της Ιωάννας Δρόσου
«Σε αναζήτηση νέου κοινωνικού σταθεροποιητή» του Χ. Γεωργούλα
«Missing alert: Εξαφάνιση ακροκεντρώου» της Αννέτας Καββαδία
«Στα πρόθυρα…» του Κωστή Γιούργου
«Μια αχρείαστη πολιτική βλάβη» του Άρη Καραντινού
«Qatargate: Η Εύα Καϊλή με τη γίδα στην πλάτη» του Νίκου Γιαννόπουλου
«Με την πλάτη στον τοίχο», προδημοσίευση από το βιβλίο του Ευκλείδη Τσακαλώτου

ΔΙΕΘΝΗ

Φάριντ Κάχατ: «Οι συντηρητικές δυνάμεις στο περουβιανό Κογκρέσο δεν αποδέχτηκαν ποτέ τη νομιμότητα του Καστίγιο»
«Η Ευρωπαϊκή Αριστερά σε πρόκληση υλοποίησης δύσκολων συνθέσεων» της Όλγας Αθανίτη
«Κόσοβο, μια ανοιχτή πληγή στα Βαλκάνια» του Γιώργου Βερβέρη
«Προσπάθειες ανασύνταξης της ιταλικής Αριστεράς εν μέσω σκανδάλων» της Τόνιας Τσίτσοβιτς
Βενεζουέλα: «Το πετρέλαιο άρχισε να ξηλώνει τον ιστό του εμπάργκο» της Γεωργίας Ντούσια

ΤΟ ΘΕΜΑ

«Να κάνουν πράγματα για εμάς, με εμάς» του Στρατή Ηλιάκη
«Ρομ μέι κολάι του τε αβές (Τσιγγάνος δεν είναι εύκολο να είσαι)» της Κυριακής Κλοκίτη
«Δηκεοσίνη» της Τζέλας Αλιπράντη

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

«“Στέγη” σε τράπεζες και κατασκευαστικές» της Ζωής Γεωργούλα
«Μια πρώτη νίκη για την υπεράσπιση του Λόφου Στρέφη» της Μαρίας Λυκούρα
«Αλληλεγγύη στον αγώνα των απεργών της Μαλαματίνα» της Ναταλί Γλέζου
«Οι “βουβές” κατασχέσεις πρώτης κατοικίας» του Ιωάννη Καρδαρά
«Τα λαμπιόνια και οι σκοτεινές γειτονιές» της Μαρίας Λυκούρα
Ηλιούπολη: «Η δίκη της Ε.» του Δημήτρη Σκλάβου
«Όχι άλλη Γαρυφαλλιά, όχι άλλοι νταήδες» της Ιωάννας Δρόσου

ΘΕΜΑΤΑ

«Σπάσε, καρδιά μου» της Όλγας Στέφου
«Τα χρυσά παιδιά» του Θωμά Τσαλαπάτη
Δίκτυο προοδευτικών-αριστερών φοιτητών: «Ερχόμαστε για να τα αλλάξουμε όλα!» του Γιάννη Δημητρίου
«Κώστας Τόμτσης, ένας αριστερός γιατρός στη Νάουσα» του Π.Κ.
«Για τον σύντροφό μας, Κώστα Μπέσιο» του Σ.Κ.

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«Modern love», ο Δημήτρης Τρίκας γράφει την ομώνυμη έκθεση στο ΕΜΣΤ σε επιμέλεια της Κατερίνας Γρέγου
«Η Πολυκατοικία», η Σοφία Ξυγκάκη γράφει με αφορμή την έκθεση στην Ελληνοαμερικανική Ένωση
Ο Θοδωρής Ηλιόπουλος γράφει για το βιβλίο του Μιχάλη Μαραγκάκη «Άρνηση Στράτευσης: Οδοιπορικό για τους Αντιρρησίες Συνείδησης 1986-2022»
Η Μαρία Καζάντη γράφει για τα βιβλία της Ελένης Αντωνιάδου «Το μαγαζάκι του κυρίου Άρθουρ» και της Δανάης Δραγωνέα «Το νησί της βροχής – ένα μυστικό μυστικό ημερολόγιο»
Η Λιάνα Μαλανδρενιώτη μας κάνει Μουσικές Προτάσεις και προτείνει τις Ακροάσεις της Εποχής
Ο Στράτος Κερσανίδης γράφει για τις Νέες Ταινίες της εβδομάδας

ΙΔΕΕΣ

«Η μεγάλη εργασιακή απορρύθμιση» συζήτηση των Δέσποινας Παπαδοπούλου και Γιάννη Κουζή

Στην ΕΠΟΧΗ του Σαββατοκύριακου διαβάζετε και τις στήλες:

«Στα δίκτυα του κόσμου» από τον Δημήτρη Γκιβίση
Δαιμονικά από τον δικηγόρο του διαβόλου.

Γεράσιμος Σαπουντζόγλου*: «Το τραπεζικό σύστημα έχει επιβιώσει στις πλάτες του λαού» - Συνέντευξη στην ΕΠΟΧΗ

«Σήμερα, η ελληνική οικονομία είναι μια «υπερχρεωμένη οικονομία». Σύμφωνα με την Eurostat το δημόσιο χρέος (γενικής κυβέρνησης) το 2021 έφτασε τα 353,4 δισ. ευρώ (ή 193,4% του Α.Ε.Π.). Αν σε αυτό προσθέσουμε και το ιδιωτικό χρέος (οφειλές των πολιτών σε εφορεία, ασφαλιστικούς φορείς, τράπεζες, funds, κοινή ωφέλεια, επιστρεπτέα προκαταβολή και άλλους ιδιώτες) που εκτιμάται στα 296,0 δισ. (ή 161,9% του Α.Ε.Π.), τότε το συνολικό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος φτάνει στο τεράστιο ποσό των 649, 4 δισ. (ή 355,2% του Α.Ε.Π.). Πρόκειται για ένα μέγεθος που αντανακλά τη δυσχερή θέση της χώρας, τη διαχρονική υποθήκευση του μέλλοντος των πολιτών, την παραγωγική υστέρηση της χώρας και τις άστοχες και στην ουσία τους αντιαναπτυξιακές πολιτικές που εφαρμόστηκαν από πολλές κυβερνήσεις στο παρελθόν....», αναφέρει στην συνέντευξή του στην ΕΠΟΧΗ και τον δημοσιογράφο Πέτρο Λινάρδο-Ρυλμόν,ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεράσιμος Σαπουντζόγλου.

 

Πέτρος Λινάρδος-Ρυλμάν*

Ακολουθεί η συνέντευξη του Γεράσιμου Σαπουντζόγλου στην ΕΠΟΧΗ και το δημοσιογράφο Πέτρο Λινάρδο - Ρυλμόν.

• Πέτρος Λινάρδος Ρυλμόν: Καθόλη την εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας μετά τη δεκαετία του ‘80, το τραπεζικό σύστημα μπόρεσε να επιβάλει την ισχύ του, την ανεξαρτησία και την κερδοφορία του. Τούτο, τη στιγμή που ο παραγωγικός τομέας χαρακτηριζόταν από μια βαθιά κρίση και μια σχετική συρρίκνωση του δυναμικού του, ενώ ταυτόχρονα συνέτρεχε η υπερχρέωση του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Μπορούμε να πούμε ότι κατά την περίοδο αυτή, μετά τη δεκαετία του ‘80 ως την πρώτη δεκαετία του 2000, διαμορφώθηκε ένα μοντέλο οικονομικής πολιτικής που δεν μπορούσε παρά να οδηγήσει στη βαθιά κρίση του 2009;

- Γεράσιμος Σαπουντζόγλου: Ήταν αναπόφευκτο η ελληνική οικονομία να οδηγηθεί σε αυτή την κατάσταση κρίσης. Το μακροχρόνιο παραγωγικό έλλειμμα της χώρας, όπως αυτό απεικονίζεται από τη διαχρονική εξέλιξη του ελλειμματικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της χώρας, σε συνδυασμό με την τεράστια δημοσιονομική εκτροπή, δηλαδή την συνεχή αύξηση των ελλειμμάτων του κρατικού προϋπολογισμού και του συνεπακόλουθου δημοσίου χρέους, μαζί με την υπερχρέωση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων οδήγησαν σε αυτή την τεράστια κρίση. Ήταν το αποτέλεσμα των επιλογών της οικονομικής πολιτικής πολλών κυβερνήσεων και ενός μοντέλου που αναπαρήγαγε την υστέρηση της ελληνικής οικονομίας. Μη μας διαφεύγει ότι αυτό που συνέβη στην Ελλάδα ήταν επίσης απότοκο των διεργασιών που είχαν συντελεστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δηλαδή σημαντικών παραγωγικών ανακατατάξεων και αναπροσανατολισμού από τον τομέα της βιομηχανικής παραγωγής προς τον τομέα των υπηρεσιών και της χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης. Έτσι, μέσα από αυτές τις διεργασίες αποτυπώθηκε η μετακίνηση του κέντρου πολιτικής προς τον τομέα των τραπεζών και των ασφαλιστικών εταιρειών. 

Μπορεί στην Ευρώπη το βιομηχανικό κεφάλαιο να παρέδωσε τα σκήπτρα του στο τραπεζικό κεφάλαιο και να επικράτησε ο χρηματοοικονομικός καπιταλισμός, στην Ελλάδα όμως ακόμα και αυτός ο βιομηχανικός καπιταλισμός ήταν λανθάνων, αφού μεταπολεμικά είχε ξεκινήσει η «παρασιτική» και «κρατικοδίαιτη» εκδοχή του. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, η μονοδιάστατη Νομισματική Ενοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ευνοήθηκε σημαντικά από την εφαρμογή των συντηρητικών κριτηρίων του Μάαστριχτ της 10ετίας του ΄90, οδήγησε στην άσκηση μιας αυστηρής νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ με κυρίαρχο στόχο αποκλειστικά τον έλεγχο του πληθωρισμού, αγνοώντας κάθε αναπτυξιακή προοπτική. 

Στην Ελλάδα του 2009, μετά από μια μακρά περίοδο εκρηκτικής πιστωτικής επέκτασης και έντονης κερδοφορίας των τραπεζών, η έλλειψη πρόνοιας των τραπεζιτών, οι κακές πρακτικές και οι προκύψασες ισολογιστικές ανισορροπίες είχαν ως αποτέλεσμα την συνεπαγόμενη κρίση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος που είναι μια διαφορετική εκδοχή της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008. Η συνεπαγόμενη κρίση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος ευνόησε, σε επίπεδο πολιτικών επιλογών, τη διαμόρφωση στον τραπεζικό κλάδο συνθηκών ολιγοπωλίου, με κατάληξη στην επικυριαρχία δομών που προσομοιάζουν με καρτέλ. Μόνο το 2012, έκλεισαν 15 τράπεζες. Αυτή η μορφή αγοράς στην Ελλάδα δεν εμφανίζεται μόνο στον τραπεζικό κλάδο. Είναι μια σχεδόν γενικευμένη συνθήκη σε πάρα πολλούς υποκλάδους της οικονομικής δραστηριότητας και κυρίως στο χώρο του εμπορίου και των δικτύων διανομής. Η ελληνική οικονομία σήμερα είναι σε μεγάλο βαθμό «καρτελοποιημένη». Έτσι, η κρίση του 2009 ήταν αποτέλεσμα της συνύπαρξης των δομικών προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας με τις συνέπειες του χρηματοοικονομικού domino effect της παγκόσμιας κρίσης του 2008.

Οι μνημονιακές επιλογές, ακολουθώντας τις συνταγές της Τρόικας, οδήγησαν μέσω της «εσωτερικής υποτίμησης» στην «μεγάλη ύφεση» που βιώσαμε και όξυναν ακόμα περισσότερο τις επαχθείς συνθήκες αντιμετώπισης του δημοσιονομικού προβλήματος της χώρας. Με ένα μίγμα ακραίας νεοφιλελεύθερης πολιτικής που επέβαλε η τρόικα, η επιβληθείσα λιτότητα ευνόησε αποδεδειγμένα την κοινωνικά άδικη αναδιανομή του εισοδήματος προς όφελος των πλουσίων στρωμάτων του πληθυσμού και αναπόφευκτα τη στήριξη του χωλαίνοντος τραπεζικού κεφαλαίου. Έτσι, δεν προωθούνταν η οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας, ούτε θεραπεύονταν οι βασικές αιτίες της δημοσιονομικής και χρηματοοικονομικής κρίσης. Ήταν μέτρα πυροσβεστικού χαρακτήρα και όχι διαρθρωτικής αντιμετώπισης. Πολλά από τα μέτρα αναγνωρίστηκαν εκ των υστέρων ως εσφαλμένα. Όμως, τα περισσότερα εξυπηρέτησαν πολλά «κέντρα συμφερόντων» στο εξωτερικό, αλλά και στο εσωτερικό της χώρας. 

Στη δημοσιονομική πολιτική κυριαρχούσε παραδοσιακά η λογική της πληρωμής μόνο των τόκων μέσω της έκδοσης νέων χρεογράφων παραγνωρίζοντας την απομείωση του δανειακού κεφαλαίου. Η εξυπηρέτηση των τρεχουσών δημοσιονομικών οφειλών συνεχιζόταν με αυτό τον τρόπο μέχρι το σημείο που, λόγω της ύφεσης, το Α.Ε.Π. άρχισε να μειώνεται. Ταυτόχρονα, το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα αδυνατούσε πλέον να εκτελέσει τον καθαρό διαμεσολαβητικό ρόλο του, δηλαδή τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Το «δημόσιο αγαθό» της τραπεζικής διαμεσολάβησης αδυνατούσε να επιτελέσει το σκοπό του. Έτσι, μετά την υπέρμετρη πιστωτική επέκταση της προηγούμενης περιόδου, ήλθαν οι καθυστερήσεις και η αθέτηση αποπληρωμής από τους δανεισθέντες. Ήλθαν οι επισφάλειες και τα κόκκινα δάνεια, και μετά την περίοδο της ευφορίας καταγράφηκαν οι έντονα ζημιογόνες χρήσεις των τραπεζών, η ανάλωση των ιδίων κεφαλαίων τους και η μείωση των εποπτικών κεφαλαίων τους σύμφωνα με τα εκάστοτε πρότυπα της Βασιλείας. 

Οι ισολογιστικές ανισορροπίες των τραπεζών αποκάλυπταν την αδυναμία τους για λήψη προβλέψεων ώστε να απορροφήσουν τις επισφάλειές τους. Όλα αυτά, ενώ καταγραφόταν η συνεχιζόμενη μείωση του διαθεσίμου εισοδήματος των πολιτών που ήταν οι χορηγητικοί πελάτες του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών σε καταναλωτικά, στεγαστικά, αλλά και επιχειρηματικά δάνεια. Το παζλ της εικόνας συμπληρωνόταν από την ανεπαρκή και αναποτελεσματική ρύθμιση και εποπτεία που ασκήθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος. Ακόμα και αυτό το τέχνασμα του «αναβαλλόμενου φόρου» δεν κατέ  στη δυνατόν να εξωραΐσει αυτή τη ζοφερή κατάσταση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.

• Πέτρος Λινάρδος Ρυλμόν: Η περίοδος των μνημονίων, από το 2010 και μετά, χαρακτηρίζεται από την κατά απόλυτη προτεραιότητα σωτηρίας την τραπεζών, ελληνικών και ξένων. Οι ελληνικές τράπεζες επιβίωσαν χάρη στο δημόσιο χρήμα που καταβλήθηκε στις συνεχείς ανακεφαλαιοποιήσεις τους και που αποτέλεσε και αποτελεί ένα βασικό χαρακτηριστικό του οικονομικού καθεστώτος της χώρας. Τούτο, παρά το γεγονός ότι το τραπεζικό σύστημα σε μικρό βαθμό καλύπτει τις χρηματοδοτικές ανάγκες των ελληνικών επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας σε ποια κατάσταση βρίσκεται σήμερα;

- Γεράσιμος Σαπουντζόγλου: Το τραπεζικό σύστημα παραμένει αναποτελεσματικό και ασταθές παρά τις αλλεπάλληλες ανακεφαλαιοποιήσεις του. Η προστασία των ευρωπαϊκών τραπεζών, μετά την εκδήλωση του «συστημικού κινδύνου» κατά την κρίση του 2008, επέβαλε τη διάσωση των ελληνικών τραπεζών μέσα από τρεις διαδοχικές ανακεφαλαιοποιήσεις συνολικού ύψους 45,4 δισ. ευρώ. Από αυτό το ποσό το μεγαλύτερο μέρος του καταβλήθηκε από το ελληνικό δημόσιο, δηλαδή 31 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα την εκτίναξη του δημοσίου χρέους και τη μετακύλισή του στις πλάτες των Ελλήνων φορολογουμένων. Όμως, η στήριξη του δημοσίου στις ελληνικές τράπεζες, πέρα από αυτό το ποσό, περιλαμβάνει και άλλα 14,4 δισ. που αφορούν τον αναβαλλόμενο φόρο, καθώς και τις εγγυήσεις του δημοσίου ύψους 18,7 δισ. για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του προγράμματος «Ηρακλής» (με δέσμευση συνολικά 23 δισ.) και ενσωμάτωση μέρους αυτού στο δημόσιο χρέος της χώρας. Επίσης, μην μας διαφεύγει ότι οι τράπεζες επενδύουν σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου (περίπου 20 δισ.), γεγονός το οποίο ενισχύει την κερδοφορία τους, αφού ο ΟΔΔΗΧ (Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους) επαναγοράζει ως εκδότης μέρος των ομολόγων που διακρατούν οι τράπεζες ώστε να είναι δυνατή η εγγραφή κερδών από αυτές. Κατά συνέπεια, η στήριξη των τραπεζών από το ελληνικό δημόσιο είναι αδιαμφισβήτητη. 

Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει επιβιώσει μέχρι σήμερα χάρη στη στήριξη του δημοσίου και του ελληνικού λαού. Σήμερα, η κατάσταση στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα αποκαλύπτει το βαθμό της συνεχιζόμενης αστάθειας και αναποτελεσματικότητάς του. Οι τράπεζες στην Ελλάδα, σύμφωνα με την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΧΣ) Μάϊου 2022 της Τράπεζας της Ελλάδος, χαρακτηρίζονται από τις έντονα αρνητικές αποδόσεις των Ιδίων Κεφαλαίων τους (-20%, το 2021) και ταυτόχρονα από τις επίσης αρνητικές αποδόσεις των στοιχείων του Ενεργητικού τους (-1,5%, το 2021), που είναι και ο δείκτης αξιολόγησης της διοικητικής αποτελεσματικότητας (managerial efficiency) των διοικήσεων των τραπεζών. Η όποια βελτίωση καταγράφεται σε αυτούς τους δύο δείκτες στην ΕΧΣ Νοεμβρίου 2022 της ΤτΕ (για τον Ιούνιο 2022), είναι «πλασματική» διότι δεν περιλαμβάνουν τις «προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων» που θα λογιστικοποιηθούν την 31/12/2022. 

Όσον αφορά την κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζικών ομίλων αυτή υποχώρησε το α΄ εξάμηνο του 2022 έναντι του 2021, κυρίως λόγω της αύξησης του σταθμισμένου ως προς τον κίνδυνο ενεργητικού (risk-weighted assets). Έτσι, ο Δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1 (Common Equity Tier 1 ratio – CET1 ratio) σε ενοποιημένη βάση μειώθηκε στο 13,2% τον Ιούνιο του 2022, και ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαίου (Total Capital Ratio – TCR) στο 15,9%, αντίστοιχα. Οι δείκτες αυτοί υπολείπονται σημαντικά του μέσου όρου των πιστωτικών ιδρυμάτων υπό την άμεση εποπτεία της ΕΚΤ στην Τραπεζική Ένωση (δείκτες CET1 15% και TCR 18,9% τον Ιούνιο του 2022). Ενσωματώνοντας την πλήρη επίδραση του Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) 9, ο Δείκτης CET1 (fully loaded) των ελληνικών τραπεζικών ομίλων διαμορφώθηκε σε 12,1% και ο TCR σε 14,8% τον Ιούνιο του 2022. Πρέπει να επισημάνω ότι με δεδομένες τις διαδοχικές αυξήσεις των επιτοκίων από την ΕΚΤ, για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού, οι ελληνικές τράπεζες αναπροσάρμοσαν μόνο τα χορηγητικά επιτόκιά τους κρατώντας τα καταθετικά επιτόκια σε χαμηλά επίπεδα. Έτσι, τον Σεπτέμβριο του2022 το περιθώριο επιτοκίου (spread) ισούται με 4,56%, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο νέων δανείων με 4,60% και το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο νέων καταθέσεων με 0,04%. 

Με άλλα λόγια, οι εγχώριες τράπεζες παρουσιάζουν ασυμμετρία στην αναπροσαρμογή των επιτοκίων τους και πιο συγκεκριμένα, αυξάνουν τα χορηγητικά επιτόκια τους (βασική κατηγορία εσόδων) κρατώντας χαμηλά, μέχρι στιγμής, τα καταθετικά (βασική κατηγορία εξόδων). Αυτή η τιμολογιακή πρακτική χαρακτηρίζεται ως προκλητική τη στιγμή που οι συστημικές τράπεζες σχεδιάζουν γαλαντόμα μερισματική πολιτική για τους μετόχους τους. Τέλος, σύμφωνα πάντα με την ΕΧΣ Νοεμβρίου 2022 της ΤτΕ, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του Ιουνίου 2022 που βρίσκονται στους ισολογισμούς των ελληνικών τραπεζών ανέρχονται σε 14,903 δισ., τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που διαχειρίζονται οι servicers και συνεχίζουν να υπάρχουν στην αγορά ανέρχονται στα 86,966 δισ., ενώ και η Γενική Κυβέρνηση κατέχει τον Ιούνιο 2022 αντίστοιχα δάνεια αξίας 7 εκατ. €. Κατά συνέπεια, το συνολικό ποσό των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην ελληνική οικονομία ανέρχεται στα 101,9 δισ. Παράλληλα, η κυβερνητική πρακτική στο εκρηκτικό ζήτημα των πλειστηριασμών (ιδίως πρώτης κατοικίας) φανερώνει το μέγεθος της αναλγησίας, αλλά και της απουσίας κοινωνικής ευαισθησίας.

Το αποτέλεσμα της απαράδεκτης διαχείρισης των κόκκινων δανείων με διασυνδέσεις πολιτικών και επιχειρηματιών πίσω από τις εταιρείες διαχείρισης (αρκετές εκ των οποίων έχουν μηδαμινά ελάχιστα ίδια κεφάλαια), σε συνδυασμό με το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον, συνδυάζεται με την αύξηση του συνολικού ποσού των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο οικονομικό σύστημα σε υψηλότερο μάλιστα επίπεδο από εκείνο του 2018 (99,7 δισ. τον Δεκέμβριο 2018). Παραμένει λοιπόν ζητούμενο η εξυγίανση των τραπεζών μέσω της κάθαρσης των ισολογισμών τους και μέσω της σωστής εποπτικής λειτουργίας της Τράπεζας της Ελλάδος απέναντι στους servicers. Τέλος, παραμένει σαφές ότι το πρόβλημα των κόκκινων δανείων μετακυλίεται εξ ολοκλήρου στις πλάτες του ελληνικού λαού. Το τραπεζικό σύστημα εισφέρει ελάχιστα στην παραγωγική λειτουργία της χώρας, με τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να παραμένουν αποκλεισμένες σε σημαντικό βαθμό από χρηματοδότηση. Οι χορηγήσεις δανείων και πιστώσεων για κεφάλαια κίνησης στην πραγματική οικονομία μειώνονται, με θύματα κυρίως στις ΜμΕ και την πραγματική ανάπτυξη. Έτσι, με τα πιο πάνω που παρέθεσα, γίνεται ξεκάθαρο ότι το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα συνεχίζει να είναι αναποτελεσματικό και παραμένει ασταθές.

• Πέτρος Λινάρδος Ρυλμόν: Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, σε συνεργασία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αλλά και τη συνεργασία του μεγάλου κεφαλαίου στην Ελλάδα, κυρίως τραπεζικού, επέβαλαν πολιτικές που δεν μπορούσαν να πραγματοποιήσουν τις ανέφικτες υποσχέσεις τους. Ήταν αυτό μια κραυγαλέα απόδειξη της αδυναμίας του καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να υποστηρίξει παραγωγικά και κοινωνικά μια ευρωπαϊκή οικονομία;

- Γεράσιμος Σαπουντζόγλου: Η ευρωπαϊκή ενοποίηση δομήθηκε με την εφαρμογή ενός φιλελεύθερου μοντέλου οικονομικής πολιτικής. Πρωτεύων στόχος ήταν η ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς μέσω της άρσης κάθε τελωνειακής, φορολογικής, αλλά και νομισματικής - συναλλαγματικής προστασίας. Κατά συνέπεια, η ατελής οικονομική ολοκλήρωσή της βασίστηκε στη δογματική αντίληψη ότι για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού αρκεί, απλά και μόνο, ο έλεγχος της ποσότητας του χρήματος που παροχετεύεται στην οικονομία. Έτσι, με την εφαρμογή των συντηρητικών κριτηρίων του Μάαστριχτ της 10ετίας του ΄90, η Ευρωπαϊκή Ένωση επικεντρώθηκε στην άσκηση μιας αυστηρής νομισματικής πολιτικής, με κύριο χαρακτηριστικό την εφαρμογή ενός Ενιαίου Νομίσματος και τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. 

Η πραγματική οικονομική ενοποίηση, δηλαδή η πραγματική σύγκλιση των οικονομιών των κρατών μελών, παραγκωνίστηκε και στη θέση της κυριάρχησε η νομισματική ενοποίηση. Είναι σε αυτή τη λογική που λειτουργούν τα «κανάλια μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής» (channels of monetary policy transmission). Θύμα αυτής της δεσπόζουσας επιλογής ήταν η οικονομική και κοινωνική συνοχή. Αυτή η κυρίαρχη πολιτική θέση αναδεικνύεται εύλογα από το γεγονός ότι στο καταστατικό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας απουσιάζει κάθε αναπτυξιακή αναφορά για τους στόχους της, και τούτο σε αντίθεση με την FED στο καταστατικό της οποίας αναφέρονται ως στόχοι ο έλεγχος του πληθωρισμού και η επίτευξη της ανάπτυξης. Αυτή η πιο πάνω κυρίαρχη νομισματική επιλογή συνοδεύτηκε και από την σχεδόν νηπιακή «πολιτική ολοκλήρωση» της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η επιδεικνυόμενη αδράνεια και αναποτελεσματικότητα της θεσμικής ηγεσίας της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση των πολλαπλών κρίσεων που μαστίζουν τις ευρωπαϊκές κοινωνίες, δεν αντικατοπτρίζει μόνο το μεγάλο ευρωπαϊκό «θεσμικό έλλειμμα», αλλά είναι και σε μεγάλο βαθμό εσκεμμένη. Συνιστά, στην ουσία, μια «πρόφαση» για να εξυπηρετηθούν σε πλείστες περιπτώσεις τα συμφέροντα που κρύβονται πίσω από τα ευρωπαϊκά παρασκήνια. 

Το υπάρχον «δημοκρατικό έλλειμμα» της Ε.Ε. ευνοεί, κατά την άποψή μου, την συνέχιση αυτών των πρακτικών. Σήμερα, με δεδομένη την έκρηξη των πληθωριστικών πιέσεων που δέχονται όλες οι χώρες της Ε.Ε. και της ευρωζώνης, κυρίως λόγω της ενεργειακής κρίσης και του απαράδεκτου και μη ρυθμισμένου μηχανισμού της χρηματιστηριακής αγοράς ενέργειας, η καταπολέμηση του πληθωρισμού επιχειρείται να αντιμετωπιστεί με την συνεχή αύξηση των επιτοκίων και την συρρίκνωση της προσφοράς χρήματος. Με άλλα λόγια, μέσω του ελέγχου της ζήτησης των αγαθών και υπηρεσιών που χρηματοδοτείται από την προσφερόμενη ρευστότητα. Άρα, η επιδιωκόμενη καταπολέμηση της ακρίβειας και του πληθωρισμού γίνεται και πάλι απ΄ την πλευρά της ζήτησης των αγαθών και υπηρεσιών, παραγνωρίζοντας τις αιτίες που τον προκαλούν απ΄ την πλευρά της προσφοράς (πληθωρισμός κόστους, δομής αγοράς, κ.ά.).

Όμως, η ΕΚΤ αποδεικνύεται ανήμπορη να σταματήσει τον πληθωρισμό, παρά τις διαδοχικές αυξήσεις επιτοκίων. Ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη έφτασε το 10,7% τον Οκτώβριο 2022 και πλέον διαφαίνεται ότι η αύξηση των επιτοκίων θα συνεχιστεί, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Έτσι, μετα από μια περίοδο όπου η ΕΚΤ αναγκάστηκε (κυρίως λόγω των lockdowns της πανδημίας) να εφαρμόσει μια «μη συμβατική νομισματική πολιτική» (unconventional monetary policy), όπως είναι τα «ειδικά μέτρα πράξεων μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης» (LTROs) και μέτρα «ποσοτικής χαλάρωσης» (quantitative easing – QE), φθάσαμε στο άλλο άκρο. Αντί οι κεντρικές τράπεζες, μέσω του QE, να δημιουργούν, λόγω έκτακτων αναγκών, «νέο χρήμα» και να αγοράζουν ομόλογα από το χρηματοπιστωτικό σύστημα, παροχετεύοντας έτσι ρευστότητα στην οικονομία, έχουμε μια άκρως αντίθετη και συντηρητική πρακτική. 

Σήμερα, λόγω του πληθωρισμού, οι ευρωπαϊκές οικονομίες είναι αντιμέτωπες με την πολιτική της «ποσοτικής σύσφιξης» (quantitative tightening – QT), δηλαδή «αφαίρεσης χρήματος» από την κυκλοφορία στην οικονομία και από τις αγορές. Αυτό θα γίνει με τη «συρρίκνωση» των κεντρικών τραπεζικών ισολογισμών. Οι κεντρικές τράπεζες θα πουλάνε τα ομόλογα που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους ή δεν θα τα ανανεώνουν, και έτσι θα αποσύρουν και θα μειώνουν την ποσότητα του χρήματος που κυκλοφορεί στην οικονομία. Η συνέπειες αυτής της πολιτικής της ΕΚΤ, μέσα στην υφιστάμενη συγκυρία, θα είναι επώδυνη για το επίπεδο διαβίωσης των ευρωπαίων πολιτών, για την εξέλιξη του Α.Ε.Π. (υφεσιακή απειλή), για το διαθέσιμο εισόδημα, την ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση, ακόμα και για την υλοποίηση των άμεσων επενδύσεων. 

Ήδη πολλές κεντρικές τράπεζες στην ευρωζώνη σταματούν να ανανεώνουν τα ομόλογα που ήδη είχαν αγοράσει (βλ. πρόγραμμα app - asset purchase programme). Συνέπεια αυτής της «πολιτικής σύσφιξης» της ΕΚΤ είναι ο κίνδυνος που προκύπτει από την πώληση των ομολόγων, δηλαδή η μείωση των τιμών τους, με αποτέλεσμα την αύξηση των επιτοκίων τους. Τα πιο ευάλωτα ομόλογα στην ευρωζώνη είναι εκείνα της Ελλάδας και της Ιταλίας που ήδη κινούνται ανοδικά, λόγω αυξημένων επιτοκίων, με κίνδυνο την περαιτέρω εκτίναξη του κόστους δανεισμού αυτών των χωρών. Συμπερασματικά, απαντώντας στο ερώτημά σας, η λειτουργία της ΕΚΤ πρέπει να αναθεωρηθεί για μπορέσει να υποστηρίξει παραγωγικά και κοινωνικά μια ευρωπαϊκή οικονομία.

• Πέτρος Λινάρδος Ρυλμόν: Η αποκατάσταση της ιδιοκτησίας και του ελέγχου του δημοσίου σε ό,τι αφορά ένα σημαντικό μέρος του τραπεζικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της Αναπτυξιακής Τράπεζας, είναι μια αναπόφευκτη αναγκαιότητα. Οι δημόσιες πολιτικές σε ό,τι αφορά τις τράπεζες πρέπει να αποτελούν αποφασιστικό παράγοντα του αναπτυξιακού σχεδιασμού. Πώς θα έπρεπε να χειριστούμε με αυτή την οπτική την κατάργηση του ΤΧΣ; Και την αναθεώρηση του καθεστώτος που διέπει στην Ελλάδα τη λειτουργία των πιστωτικών ιδρυμάτων;

- Γεράσιμος Σαπουντζόγλου: Πρόκειται για δύο σημαντικά θέματα. Το πρώτο αφορά στη δημιουργία και συγκρότηση ενός «δημόσιου πυλώνα» στον χρηματοπιστωτικό τομέα και το δεύτερο αφορά στον τρόπο λειτουργίας και εποπτείας των τραπεζών. Όσον αφορά στη δημιουργία και συγκρότηση ενός «δημόσιου πυλώνα», υπενθυμίζω καταρχήν ότι η διάσωση των ελληνικών τραπεζών και η διασφάλιση της πορείας τους μέχρι σήμερα έγινε μέσα από τρεις διαδοχικές ανακεφαλαιοποιήσεις και σειρά υποστηρικτικών παρεμβάσεων του δημοσίου που προανέφερα (αναβαλλόμενος φόρος, εγγυήσεις, κ.ά.). Αποτέλεσμα της πιο πάνω συνεχούς δημόσιας στήριξης είναι ότι το ελληνικό δημόσιο κατέχει, μέσω του ΤΧΣ (Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) σημαντικά ποσοστά στο μετοχικό κεφάλαιο των ελληνικών τραπεζών (Τράπεζα Αττικής 62,9%, Εθνική Τράπεζα 40,4%, Τράπεζα Πειραιώς 27%, Αlpha Bank 9%, Eurobank 1,4%).

Με δεδομένη λοιπόν την ολιγοπωλιακή μορφή αγοράς που επικράτησε στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα μετά το κλείσιμο των 15 τραπεζών, είναι προφανής πλέον η ανάγκη μιας «δημόσιας παρουσίας» στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, η οποία θα αποτρέψει τις υφιστάμενες «τιμολογιακές» και λοιπές «συντρέχουσες πρακτικές». Κατά συνέπεια, η συγκρότηση ενός «δημόσιου πυλώνα» στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας αποτελεί κυρίαρχο ζητούμενο. Αυτό σημαίνει λήξη και εκκαθάριση του ΤΧΣ με μετάταξη των τραπεζικών μετοχών στο Υπουργείο Οικονομικών ή σε διακεκριμένο φορέα αυτού και «άσκηση δικαιώματος» συμμετοχής του δημοσίου στη διοίκηση των τραπεζών. Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας είχε και έχει περιορισμένη διάρκεια ζωής (βλ. Νόμο 3864/2010 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει). Έπρεπε ήδη να είχε λήξει η λειτουργία του, που έχει ανανεωθεί πολλαπλώς. 

Με τον τρόπο αυτό, και με διαβούλευση με τον ESM (European Stability Mechanism), το κράτος αποκτά μέρος των κεφαλαίων που διέθεσε για την διάσωσή τους, γίνεται μέτοχος και διεκδικεί τουλάχιστον σε 1 από τις 4 συστημικές τράπεζες της χώρας δικαίωμα συμμετοχής στη διοίκηση. Ενδεχομένως μπορεί να αφορά και μία μη συστημική τράπεζα. Διευκρινίζεται ότι δεν πρόκειται για κρατικοποίηση, απλά γίνεται «άσκηση δικαιώματος», σύμφωνα με τον κ.ν. 2190/1920 περί ανωνύμων εταιριών (όπως τροποποιήθηκε και ισχύει). Μια εναλλακτική λύση είναι η μέσω νομοθετικής ρύθμισης αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου μιας εκ των ως άνω τραπεζών, με καταβολή κεφαλαίου από το ελληνικό δημόσιο, όπως εναλλακτική λύση προσφέρει και η περίπτωση της Αναπτυξιακής Τράπεζας, με ταυτόχρονη μετατροπή της σε τράπεζα γενικών εργασιών. Στόχος είναι η απόκτηση πλειοψηφικού μεριδίου και συνεπώς του management μίας συστημικής τράπεζας μέσω των μετοχών που σήμερα κατέχει το ΤΧΣ. Η εν λόγω τράπεζα, δραστηριοποιούμενη εντός του κοινού ευρωπαϊκού κανονιστικού πλαισίου:

• θα αποτρέπει εναρμονισμένες πολιτικές των συστημικών τραπεζών,
• θα χρηματοδοτεί στη βάση συγκεκριμένου αναπτυξιακού σχεδίου,
• θα κατευθύνει τα χρηματοδοτικά εργαλεία στην πραγματική οικονομία, δίνοντας έμφαση στη βιώσιμη ανάπτυξη των ΜμΕ,
• θα ασκεί πολιτική προσανατολισμένη στο δημόσιο συμφέρον για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων.

Όσον αφορά στον τρόπο λειτουργίας και εποπτείας των τραπεζών, επιβάλλεται:

- 1ον. Η ίδρυση, συγκρότηση και λειτουργία ενός «Ενιαίου Επόπτη», του τραπεζικού συστήματος, του ασφαλιστικού συστήματος και της κεφαλαιαγοράς, κατά τα πρότυπα άλλων κρατών μελών της Ε.Ε.

- 2ον. Η αποτελεσματικότερη λειτουργία του 2ου Πυλώνα της Προληπτικής Εποπτείας με πιο ενεργή παρέμβαση της υπεύθυνης εποπτικής αρχής.

- 3ον. Η αλλαγή στην εταιρική διακυβέρνηση των τραπεζών, με ενίσχυση των κριτηρίων και διαδικασιών ελέγχου που αφορούν τη συνέργεια των στελεχών της ανώτερης και ανώτατης διοίκησης των τραπεζών στο αδίκημα της απιστίας.

- 4ον. Η αναθεώρηση και ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των Συστημάτων Εσωτερικού Ελέγχου (Σ.Σ.Ε.) και των Κανονισμών Χορηγήσεων, Εμπλοκών & Καθυστερήσεων, καθώς και του Κανονισμού Επενδυτικής Πολιτικής της κάθε τράπεζας.

- 5ον. Η επαναδιατύπωση και συγκεκριμενοποίηση του Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών.

- 6ον. Ο διαχωρισμός των κερδοσκοπικών δραστηριοτήτων των τραπεζών από τις διαμεσολαβητικές δραστηριότητές τους που είναι χρήσιμες για την πραγματική οικονομία.

- 7ον. Η ενίσχυση της «διαφάνειας» (transparency) του τραπεζικού και εν γένει του χρηματοοικονομικού συστήματος της χώρας.

- 8ον. Ο έλεγχος της «σκιώδους τραπεζικής» (shadow banking).

- 9ον. Η διενέργεια αποτελεσματικών ελέγχων στη διαχείριση και παροχέτευση της ρευστότητας των τραπεζών προς όφελος της πραγματικής οικονομίας.

- 10ον. Η ίδρυση, συγκρότηση και λειτουργία ενός «Ανωτάτου Συμβουλίου Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας» κατά τα πρότυπα άλλων χωρών της Ε.Ε. («μακροπροληπτική αρχή») για την επίβλεψη των «συστημικών κινδύνων» (systemic risks) και την επιτήρηση των συνθηκών δημιουργίας «χρηματοοικονομικών φουσκών» (financial bubbles).

- 11ον. Η σύσταση Εθνικής Επιτροπής για την συγγραφή και διαρκή επικαιροποίηση ενός Κώδικα Νομισματικών και Χρηματοοικονομικών Διατάξεων.

• Πέτρος Λινάρδος Ρυλμόν: Ταυτοχρόνως, όμως, η διαθεσιμότητα κεφαλαίων και χρήματος για την αποκατάσταση και την ενίσχυση της παραγωγικής ικανότητας της χώρας, και για την κάλυψη της ανάγκης αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, απαιτεί μια νέα στρατηγική εξασφάλισης των χρηματοδοτικών δυνατοτήτων του δημοσίου, ενώ ξεκινάμε από την κατάσταση μιας υπερχρεωμένης οικονομίας. Ποια βήματα πρέπει να γίνουν προς αυτή την κατεύθυνση;

- Γεράσιμος Σαπουντζόγλου: Σήμερα, η ελληνική οικονομία είναι μια «υπερχρεωμένη οικονομία». Σύμφωνα με την Eurostat το δημόσιο χρέος (γενικής κυβέρνησης) το 2021 έφτασε τα 353,4 δισ. ευρώ (ή 193,4% του Α.Ε.Π.). Αν σε αυτό προσθέσουμε και το ιδιωτικό χρέος (οφειλές των πολιτών σε εφορεία, ασφαλιστικούς φορείς, τράπεζες, funds, κοινή ωφέλεια, επιστρεπτέα προκαταβολή και άλλους ιδιώτες) που εκτιμάται στα 296,0 δισ. (ή 161,9% του Α.Ε.Π.), τότε το συνολικό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος φτάνει στο τεράστιο ποσό των 649, 4 δισ. (ή 355,2% του Α.Ε.Π.). Πρόκειται για ένα μέγεθος που αντανακλά τη δυσχερή θέση της χώρας, τη διαχρονική υποθήκευση του μέλλοντος των πολιτών, την παραγωγική υστέρηση της χώρας και τις άστοχες και στην ουσία τους αντιαναπτυξιακές πολιτικές που εφαρμόστηκαν από πολλές κυβερνήσεις στο παρελθόν.

Αναμφισβήτητα, με δεδομένη αυτή τη συνθήκη, ο δρόμος δεν θα είναι στρωμένος με κόκκινο χαλί. Θα είναι μια δύσβατη πορεία με δυσκολίες, παγίδες και ενδεχόμενες ανατροπές. Βασικό ζητούμενο η πεποίθηση στις ηθικές αξίες και αρχές, αλλά και η στοχοπροσήλωση για την αποκατάσταση και ενίσχυση της παραγωγικής ικανότητας της χώρας σε αναπτυξιακή διάσταση. Κατά συνέπεια, τα μέτρα πολιτικής που, κατά την άποψή μου, πρέπει να ληφθούν, συνοπτικά αφορούν τα ακόλουθα:

Την επεξεργασία ενός συνεκτικού μεσοπρόθεσμου προγράμματος αναπτυξιακής πολιτικής, με κύριο χαρακτηριστικό τη βιώσιμη και αυτοτροφοδοτούμενη ανάπτυξη σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Πρόκειται για την κατάρτιση νέου 5ετους Σχεδίου Οικονομικής και Κοινωνικής Ανάπτυξης, με άμεση προτεραιότητα την αύξηση των ακαθάριστων επενδύσεων παγίου κεφαλαίου και τον τεχνολογικό μετασχηματισμό της παραγωγής.

Την εξειδίκευση και προώθηση μιας «νέας συνεταιριστικής αντίληψης» στο χώρο της παραγωγής, διακίνησης και εμπορίας των προϊόντων, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες ολιγοπωλιακές συνθήκες που επικρατούν σε επιμέρους ελληνικές αγορές. Σύγχρονές «καλές πρακτικές» ξαναφέρνουν στο προσκήνιο το συνεταιριστικό κίνημα, απαλλαγμένο από τα βάρη του παρελθόντος, με νέες μορφές και δράσεις αντιμετώπισης του «αποκλεισμού» και της «ακρίβειας».

Τον ανασχεδιασμό της μακροοικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής της χώρας, με στόχο την ενίσχυση της αναπτυξιακής διαδικασίας, δηλαδή της διεύρυνσης της συνολικής παραγωγικής δυναμικότητας της οικονομίας. Ζητούμενο στην άσκηση δημοσιονομικής πολιτικής είναι η απελευθέρωση και παροχέτευση εθνικών αποταμιευτικών πόρων (ιδιωτικών και δημόσιων) για την χρηματοδότηση παραγωγικών επενδύσεων, σε συνδυασμό με την «προσεκτική» προσέλκυση ξένων κεφαλαίων.

Την αποκατάσταση της κοινωνικής αδικίας (εισοδηματική – φορολογική πολιτική – υπερχρεωμένα νοικοκυριά & επιχειρήσεις – κόκκινα δάνεια - πλειστηριασμοί) που αφορά τα χαμηλά και μεσαία στρώματα του πληθυσμού.

Την αναθεώρηση όλου του πλέγματος της κοινωνικής πολιτικής και πρόνοιας, σε συνδυασμό με την αναβάθμιση του εθνικού συστήματος υγείας και την στήριξη του δημόσιου συστήματος παιδείας.
Την αποκατάσταση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας με την αναθεώρηση του εποπτικού πλαισίου του τραπεζικού συστήματος (και των ασφαλιστικών επιχειρήσεων), αλλά και τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας και διαφάνειας στη χρηματοπιστωτική διαμεσολάβηση. Στην κατεύθυνση αυτή σημασία έχει η δημιουργία του δημόσιου πυλώνα στο τραπεζικό σύστημα.

Τον εκσυγχρονισμό των κρατικών δομών και του συστήματος απονομής δικαιοσύνης.
Την ανάδειξη και στήριξη της περιβαλλοντικής διάστασης της ανάπτυξης μέσα από την υιοθέτηση αυστηρών κανόνων προστασίας του περιβάλλοντος, σε συνδυασμό με τα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης. Επισημαίνεται η ανάγκη λεπτομερούς προσδιορισμού και διασφάλισης της περιβαλλοντικής διάστασης της ανάπτυξης, αλλά και καθορισμού των «νέων ενεργειακών προτεραιοτήτων» της χώρας με σχεδιασμό για την άμεση υλοποίηση αυτών.

Την άσκηση πίεσης στην Ε.Ε. για τη δημιουργία ενός νέου χρηματοδοτικού εργαλείου, βασισμένου στον κοινό δανεισμό, για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, μέσω της έκδοσης κοινού ευρωομολόγου που θα στοχεύει στη μείωση του ενεργειακού κόστους και στην χρηματοδότηση στοχευμένων εθνικών παρεμβάσεων.

* Ο Γεράσιμος Σαπουντζόγλου, είναι καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, μιλά στην «Εποχή» για τον δημόσιο έλεγχο του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και την αναθεώρηση του καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

* Ο Πέτρος Λινάρδος- Ρυλμόν είναι Οικονομολόγος, Συγγραφέας, Δημοσιογράφος, Συνεργάζεται με το Ινστιτούτο Εργασίας της Γενικής Συνομοσπονδίας εργαζομένων (ΓΣΕΕ) την Ένωση των δημοσίων υπαλλήλων (ΑΔΕΔΥ) και είναι μέλος του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, Έχει εργαστεί ως δημοσιογράφος στον "Οικονομικό Ταχυδρόμο", στο "Βήμα", στα "Νέα" και στην "Ελευθεροτυπία" και αρθρογραφεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης ΕΠΟΧΗ, ΑΥΓΗ, Left.gr κ.α.

πηγή: Η Εποχή

Στρατής Ηλιάκης / Ελληνική αγορά εργασίας: Επισφάλεια, Ανισότητες και Χαμηλοί Μισθοί

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας «η ελληνική αγορά εργασίας χαρακτηρίζεται από έναν υψηλό και διάχυτο βαθμό επισφάλειας». Ανασφάλεια για τη θέση εργασίας, μειωμένη απασχόληση, χαμηλοί μισθοί και μισθολογικό χάσμα είναι μερικοί από τους παράγοντες αβεβαιότητας...

από: Στρατής Ηλιάκης*

Η ενδιάμεση έκθεση για το 2022 του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ αναδεικνύει μερικές από τις παθογένειες της σημερινής ελληνικής αγοράς εργασίας. Με ποσοστό ανεργίας 12,2%, το β’ τρίμηνο του 2022, η αγορά φαίνεται πως έχει ξεπεράσει το σοκ της πανδημίας και παρουσιάζει αντοχές στην ενεργειακή κρίση και τον πληθωρισμό. Κυριαρχούν όμως διαρθρωτικά προβλήματα.

«Το β’ τρίμηνο το ποσοστό απασχόλησης (60,5%) ήταν το δεύτερο χαμηλότερο στην ΕΕ, ενώ η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας ήταν κατά 22,1% χαμηλότερη του μέσου όρου της Ευρωζώνης».

Ο τουρισμός -ως κυρίαρχη πηγή εσόδων και κλάδος δημιουργίας θέσεων εργασίας- καταγράφεται στην έκθεση με τρόπο μάλλον ανησυχητικό. «Η μεγαλύτερη αύξηση της απασχόλησης εντοπίζεται στον κλάδο της παροχής καταλύματος και εστίασης και ακολούθως στο εμπόριο. Επί της ουσίας ο ιδιωτικός τομέας δημιουργεί θέσεις απασχόλησης σε κλάδους που παράγουν χαμηλή προστιθέμενη αξία, είναι χαμηλής παραγωγικότητας και προσφέρουν χαμηλούς μισθούς. Η απασχόληση στον τριτογενή τομέα της οικονομίας έχει ανακάμψει στο επίπεδο του 2008, ενώ η απασχόληση στον δευτερογενή τομέα παραμένει κατά 38% χαμηλότερη από το 2008».

Η έρευνα διευκρινίζει πως οι εργασίες υποαπασχόλησης δεν αφορούν αποκλειστικά πρόσωπα νέας ηλικίας. Αντιθέτως, αφορούν και ηλικίες 30-44 και 45-64. Ηλικίες δηλαδή που συντηρούν, συνήθως, οικογένειες από τον μισθό. «Το 50% των ημιαπασχολούμενων επιθυμούσε να εργαστεί με πλήρες ωράριο, αλλά δεν μπορούσε να βρει θέση πλήρους απασχόλησης. Δύο είναι τα βασικά χαρακτηριστικά των υποαπασχολούμενων: στην πλειονότητά τους πρόκειται για γυναίκες και για άτομα που βρίσκονται σε παραγωγικές ηλικίες. Το β’ τρίμηνο του 2022 το 43,5% των υποαπασχολούμενων ήταν άντρες και το 56,5% γυναίκες. Ταυτόχρονα, το 39,2% των υποαπασχολούμενων ήταν ηλικίας από 30 έως και 44 ετών, ενώ το 33,3% από 45 έως 64 ετών. Επομένως, η υποαπασχόληση δεν αφορά τους νέους αλλά κυρίως όσους βρίσκονται σε παραγωγική ηλικία και συντηρούν το εισόδημα του νοικοκυριού, με συνέπεια ένα χαμηλό επίπεδο διαβίωσης. Οι συνθήκες εργασίας τους είναι άμεσα συνυφασμένες με την αδύναμη παραγωγική διάρθρωση της οικονομίας, που δημιουργεί χαμηλής ποιότητας θέσεις απασχόλησης».

Η αύξηση του κατώτατου μισθού αξιολογείται θετικά στην έκθεση του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ, όμως η ακρίβεια μηδενίζει τα όποια οφέλη και καθιστά αναγκαίες νέες παρεμβάσεις. «Μετά τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα το 2022, η Ελλάδα ανήλθε στην 11η θέση από τη 16η στην οποία βρισκόταν το 2021. Η εξέλιξη αυτή είναι θετική, ωστόσο ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι κάτω από το επίπεδο της αξιοπρεπούς διαβίωσης. Η απώλεια αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού είναι διαρκής όσο αυξάνεται το επίπεδο τιμών και επομένως θα πρέπει να υπάρξει νέα και σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού το 2023».

Κίνδυνος κατακόρυφης αύξησης εργαζόμενων φτωχών

Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς δημοσίευσε ευρήματα του τρίτου ετήσιου κύματος της έρευνας «Συνθήκες εργασίας στην Ελλάδα: Εμπειρίες και στάσεις γύρω από την αγορά εργασίας», που πραγματοποίησε σε συνεργασία με την εταιρεία ερευνών Prorata SA. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στις 13-31 Οκτωβρίου 2022.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας «η ελληνική αγορά εργασίας χαρακτηρίζεται από έναν υψηλό και διάχυτο βαθμό επισφάλειας». Ανασφάλεια για τη θέση εργασίας, μειωμένη απασχόληση, χαμηλοί μισθοί και μισθολογικό χάσμα είναι μερικοί από τους παράγοντες αβεβαιότητας. Οι γυναίκες πλήττονται περισσότερο και εργάζονται σε δυσμενέστερες συνθήκες. «Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς ότι πρόκειται για διαφορετικές εργασιακές πραγματικότητες: άνδρες έναντι γυναικών, νέοι έναντι μεγαλύτερων, μισθωτοί του δημόσιου έναντι μισθωτών του ιδιωτικού τομέα».

«Οι γυναίκες εργάζονται σε υπερδιπλάσιο ποσοστό από τους άνδρες (13,5% έναντι 5,3%) με μερική απασχόληση, ενώ είναι τετραπλάσιο το ποσοστό των γυναικών που αμείβονται με κάτω από 650 ευρώ (13,8% έναντι 3,6% των ανδρών)», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Ο κίνδυνος κατακόρυφης αύξησης των εργαζόμενων φτωχών στη χώρα μας -πρόσωπα που θα αδυνατούν να καλύψουν ακόμα και στοιχειώδεις ανάγκες- είναι περισσότερο από ορατός. Η έρευνα αποτυπώνει την αδυναμία ενός μεγάλου μέρους εργαζομένων να καλύψουν τις ανάγκες του νοικοκυριού. Οι σημαντικότερες ανελαστικές δαπάνες (στέγη, τροφή, λογαριασμοί ενέργειας κ.α.) εξαντλούν ή και υπερβαίνουν το ύψος του εισοδήματος. Αυτά τα ευρήματα παρατηρούνται και σε εργαζόμενα άτομα με πλήρη και σταθερή απασχόληση.

«Το 72% των εργαζόμενων δηλώνει ότι το εισόδημα από την εργασία του δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες του χωρίς άλλους πόρους, έναντι 60,4% στην περυσινή έρευνα του 2021. Το ποσοστό αυτό φτάνει το 83,9% στις γυναίκες, αλλά και το 81,9% στους μισθωτούς του δημόσιου τομέα». Ακόμα, «το 49,3% δίνει πάνω από 20% του εισοδήματός τους από την εργασία για τη στέγαση (εκ των οποίων το 11,5% δίνει πάνω από το 40%)».

Η δυσαρέσκεια, η απαισιοδοξία και η αδικία στην αγορά εργασίας είναι διάχυτα χαρακτηριστικά. Τα εργαζόμενα άτομα μένουν απροστάτευτα απέναντι στην εργοδοσία και επιθυμούν αυστηρούς ελέγχους.

«Το 78,5% θεωρεί ότι στην Ελλάδα προστατεύονται περισσότερο τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των εργοδοτών σε βάρος των εργαζομένων. Το 73,1% θεωρεί ότι απαιτείται αυστηρός έλεγχος των εργοδοτών για την τήρηση της νομοθεσίας. Το 71,7% προσβλέπει περισσότερο σε νομοθετικές παρεμβάσεις από το κράτος έναντι 23,1% που θεωρεί αποτελεσματικότερες τις συλλογικές συνδικαλιστικές διεκδικήσεις».

Να σημειωθεί πως η τηλεργασία και οι «ψηφιακοί νομάδες» έχουν απήχηση, κυρίως στις νεότερες ηλικίες. Το 45,4% να αποτιμά θετικά την εμπειρία του από την τηλεργασία και το 36,3% θα σκεφτόταν να αλλάξει εργασία με μόνο κριτήριο τη δυνατότητα να εργάζεται εξολοκλήρου με τηλεργασία.

Η ΕΠΟΧΗ / Στρατής Ηλιάδης

Στην "Εποχή" του Σαββατοκύριακου 3- 4 Δεκεμβρίου, 2022, αρ. φ. 1613

Στην «Εποχή» που κυκλοφορεί το Σαββατοκύριακο, 3-4/12/2022

ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ: "Χωρίς ΕΣΥ στου πόνου τον παράλληλο"

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ-
Δανάη Κολτσίδα: «Η προεκλογική περίοδος θα παίξει καθοριστικό ρόλο»
Θεανώ Φωτίου: «Να σταματήσουμε τη ροή των παιδιών προς τα ιδρύματα»

 

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

• «Η ψήφος θέλει χώρο» της Ιωάννας Δρόσου
• «Μυρωδιές και αποσμητικά» του Χ. Γεωργούλα
• «Στον αστερισμό του lifestyle» της Αννέτας Καββαδία
• «Εμπορικός πόλεμος και “κρίση προσανατολισμού”» του Κωστή Γιούργου
• Συνεδρίαση ΠΓ ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: «Αναζήτηση αποτελεσματικότερης πολιτικής βάσει των νέων δεδομένων» του Άρη Καραντινού
• «Winter is coming» του Χρήστου Καραγιαννίδη
• «Η δημογραφική πτώση ζητάει αλλαγή σε αναπτυξιακούς στόχους και μεθόδους» του Πέτρου Λινάρδου Ρυλμόν
• «Οι κρίσεις είναι πάντα περισσότερες από μία» του Χριστόφορου Παπαδόπουλου
• «Υποκλοπές: Αντί φωτός, πηχτό σκοτάδι» του Νίκου Γιαννόπουλου
• «Η Δεξιά επωφελείται από την κρίση του μέλλοντος» του Δημήτρη Παπανικολόπουλου

  

ΔΙΕΘΝΗ

• Γερμανία: «Αέριο από το Κατάρ, φτωχοποίηση και ύφεση» του Α.Π.
• Γαλλία: «Κοινωνικός αναβρασμός, αριστερές ταλαντώσεις» της Όλγας Αθανίτη
• Κολομβία: «Αποφασιστικά βήματα προς την ολική ειρήνη – κοινωνική δικαιοσύνη – οικολογική ενέργεια» της Γεωργίας Ντούσια
• Κίνα: «Δεν φταίει μόνο ο Covid» της Τόνιας Τσίτσοβιτς
• Κοιλάδα της Σιλικόνης: «Απολύσεις στις πλατφόρμες των ολιχαρχών και τσιπάκια στους ανθρώπους» του Αργύρη Παναγόπουλου
• Ηνωμένο Βασίλειο: «Απεργία υγειονομικών μετά από 106 χρόνια» της Τόνιας Τσίτσοβιτς
• Ισπανία: «Μπαράζ απεργιακών κινητοποιήσεων στην πρωτοβάθμια Υγεία» του Α.Π.

 

 ΤΟ ΘΕΜΑ

• «Πάει και το ΕΣΥ» της Τζέλας Αλιπράντη
• «Να τους ταράξουμε στη νομιμότητα!» του Τάκη Γεωργακόπουλου

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

• «Η διπλή εργαλειοποίηση των προσφύγων» του Δημήτρη Κόρου
• «Συνδικαλιστική νίκη των ξενοδοχοϋπαλλήλων» του Στρατή Ηλιάκη
• «Χιλιάδες πρόσφυγες χωρίς αξιοπρεπή στέγαση» του Μανώλη Καλογερόπουλου
• «Καυταντζόγλειο, η λογική της αγοράς» του Απόστολου Μητιντζή
• «Η ένταξη των μεταναστών και η πολιτική ορατότητα» της Ρεγκίνας Μπλούσι
• ΑΣΕΠ: «Φοβού τους Δαναούς και διαγωνισμούς φέροντας» του Γρηγόρη Θεοδωράκη

  

ΘΕΜΑΤΑ

• «Όσα δεν μας δείχνουν οι ταινίες» της Όλγας Στέφου
• «Μια επιγραφή, είκοσι χρόνια μετά» του Θωμά Τσαλαπάτη
• Ιστορίες από τα γήπεδα: «Το μπαράζ της χούντας» του Μ. Διόγου
• Socio-Ecological Forum Skopje 2022: «Συνάντηση νέων στην Βόρεια Μακεδονία» του Κωνσταντίνου Παναγιωτόπουλου

  

ENΘΕΤΟ 16ΣΕΛΙΔΟ "Η ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ"

• «Αποσιωπάται μια ιστορία που έπρεπε να τιμάται», συνέντευξη του ιστορικού Πολυμέρη Βόγλη στον Αντώνη Ν. Φράγκο, με αφορμή το βιβλίο του «Δυναμική Αντίσταση – Υποκειμενικότητα, πολιτική βία και αντιδικτατορικός αγώνας 1967 – 1974»
• Γράφουν για βιβλία: Κώστας Αθανασίου, Γιάννης Αλμπάνης, Γιώργος Βαϊλάκης, Θεόδωρος Γρηγοριάδης, Σοφία Διονυσοπούλου, Κώστας Καναβούρης, Κώστας Καραβίδας, Κωνσταντίνα Κορρυβάντη, Βαγγέλης Μπουμπάκης, Ελένη Πασχαλούδη, Μανώλης Πιμπλής, Άρης Στυλιανού, Νίκη Τρουλλινού, Χρύσα Φάντη, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου

  

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

• Ο Δημήτρης Τρίκας γράφει για την ατομική έκθεση του Μάριου Φούρναρη «Ευτυχώς κάποτε η π- οίηση τελειώνει»
• Ο Στράτος Κερσανίδης γράφει για τις Νέες Ταινίες της εβδομάδας
• Η Λιάνα Μαλανδρενιώτη μιλά με την τραγουδίστρια Πένυ Ξενάκη και παρουσιάζει τον νέο δίσκο της «Τα δύσκολα στη μέση» στις Ακροάσεις της Εποχής

   

ΙΔΕΕΣ

• «Ζώνες θυσίας, γιατί οι χιλιανοί ανθρακωρύχοι καταψήφισαν το νέο σύνταγμα» της Άντζελα Βεργκάρα

  

Στην ΕΠΟΧΗ του Σαββατοκύριακου διαβάζετε και τις στήλες:

• «Στα δίκτυα του κόσμου» από τον Δημήτρη Γκιβίση
• Δαιμονικά από τον δικηγόρο του διαβόλου.

 πηγή: epohi.gr

Στην "Εποχή" του Σαββατοκύριακου 26 - 27 Νοεμβρίου

Στην «Εποχή» που κυκλοφορεί το Σαββατοκύριακο

ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ: Πόρτα στη βαρβαρότητα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

- Νάσος Ηλιόπουλος: «Οργάνωση, αλληλεγγύη και αγώνας γίνονται η συνειδητή απάντηση στην κυβέρνηση που έχουμε»

   

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

- «Αν όχι εμείς, τότε ποιος;» της Ιωάννας Δρόσου

- «Η ήττα της Ν∆ είναι εφικτή από την πρώτη κιόλας κάλπη» του Χ. Γεωργούλα

- «Σύγκρουση δύο κόσμων» της Αννέτας Καββαδία

- «Ουκρανία: οι κερδισμένοι, οι χαμένοι και οι απερίσκεπτοι» του Κωστή Γιούργου

- «Κύμα κόκκινων δανείων φέρνει πλημμύρα πλειστηριασμών» της Ζωής Γεωργούλα

- ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ: «Αέρας στα πανιά προς αντιδεξιά κατεύθυνση;» του Μαρίνου Μουζακίτη

- «Εξατομίκευση και αριστερή οργάνωση» του Δημήτρη Παπανικολόπουλου

- «Συμφωνία για “κλιματικές αποζημιώσεις”, ένδεια τόλμης για μείωση των εκπομπών» του Ιωσήφ Σινιγάλια

 

ΔΙΕΘΝΗ

- «Ο κουρδικός λαός ανάμεσα σε δύο πυρά» της Τόνιας Τσίτσοβιτς

- ιΙσπανία: «Η αξιοπρεπής κατοικία των Σοσιαλιστών και της Αριστεράς» του Αργύρη Παναγόπουλου

- Ιταλία: «Κυβέρνηση πληθωρισμού και μισθολογικής επίθεσης» του Σήφη Φανουράκη

- «Τέλος για την ECT που υποστηρίζει τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων;» της Καίτης Μυλωνά

- Φλωρεντία 2002-2022: «Διεθνής συνάντηση για την επανεκκίνηση της προσπάθειας των κοινωνικών κινημάτων» των Μελίνας Ζήκου και Μιχάλη Υδραίου

 

  

 ΤΟ ΘΕΜΑ

- Γιώργος Νικολαΐδης: «Η ίδια η διαβίωση σε ιδρύματα είναι κακοποιητική για τα παιδιά»

- Κιβωτός του Κόσμου: «Τα αυτιά επιτέλους άνοιξαν» της Τζ. Α.

 

 

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

- «Παιδική προστασία ή ποινικός λαϊκισμός;» του Βασίλη Παπαστεργίου

- Ασφαλιστικό: «Πώς να αυξήσεις τα όρια ηλικίας στο δημόσιο με... αγαθές προθέσεις» του Νίκου Γιαννόπουλου

- «Ελεύθερα Εξάρχεια!» της Μαρίας Λυκούρα

- «Έξω από τις λαμαρίνες γίνεται γλέντι και χορός» του Κωστή Χατζημιχάλη

- «Αντιμετώπιση της έμφυλης και σεξουαλικής βίας και παρενόχλησης» της Μαρίας Καραμεσίνη

- Κρήτη: «Πρόσφυγες και υποκρισία» του Γιάννη Σαρρή

 

  

ΘΕΜΑΤΑ

- «Τα Προσφυγικά στο στόχαστρο» του Κώστα Ψιούρη

- «Σκέψεις για την ποίηση 1: Μια υλική διαδικασία στο ορυχείο των λέξεων» του Θωμά Τσαλαπάτη

- Μουντιάλ Κατάρ 2022: «Πολύ λίγα και πολύ αργά για την ελληνική Αριστερά» του Ιούλιου Συναδινού

- «Ηλικιακός περιορισμός στο γυναικείο πρωτάθλημα σάλας» του Μ. Διο.

- Βαλεντίνα Γαβριελάτου: «Μια αριστερή γυναίκα» της Ρόνιας Αναστασιάδου

- Ιστορίες από τα γήπεδα: «Ο βασιλιάς Ερίκ» του Μ. Διόγου

- «Η ΟΛΜΕ στα χνάρια της ΓΣΕΕ με ευθύνη των συνδικαλιστών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ» του Πάνου Δημητρούδη

 

 

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

-  «Ακολουθώντας τον μεγάλο περίπατο του Πέτρου» της Ράνιας Παπαδοπούλου

- Ο Θανάσης Μήνας γράφει για το βιβλίο του Κόλσον Ουάιτχεντ «Μπέρδεμα στο Χάρλεμ»

- Η Κατέ Καζάντη γράφει για το βιβλίο της Τζένης Κριθαρά «Είμαι γυναίκα, γι’ αυτό με σκοτώνεις»

- Η Λιάνα Μαλανδρενιώτη μας κάνει Μουσικές Προτάσεις

- Ο Στράτος Κερσανίδης γράφει για τις Νέες Ταινίες της εβδομάδας

 

  

ΙΔΕΕΣ

- «Γιατί οι κυβερνήσεις είναι ανίσχυρες;» της Αν Πέτιφορ

 

 

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ

- «Γυναίκες, θηλυκότητες, ζωή, ελευθερία» του Στρατή Ηλιάκη

 

 

  Στην ΕΠΟΧΗ του Σαββατοκύριακου διαβάζετε και τις στήλες:

- «Στα δίκτυα του κόσμου» από τον Δημήτρη Γκιβίση

- Δαιμονικά από τον δικηγόρο του διαβόλου.

πηγή: epohi.gr