Αντώνης Σαμαράς στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο»: «Η ΝΔ δεν είναι Ποτάμι» – « Έπρεπε να ασκήσουμε βέτο για την Αμμόχωστο»

Συνέντευξη με πολλαπλά μηνύματα και ευδιάκριτους αποδέκτες παραχώρησε ο πρώην πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, στα «ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο».

Ο Αντώνης Σαμαράς ασκεί κριτική για τον κυβερνητικό ανασχηματισμό, ενώ αφήνει σαφείς αιχμές για την αποχώρηση της Άνγκελα Μέρκελ από την καγκελαρία μετά από 16 χρόνια.

Παράλληλα, μιλά «έξω από τα δόντια» για τα ελληνοτουρκικά ζητώντας από την κυβέρνηση να ακολουθήσει πιο σκληρή στάση, ακόμη και βέτο στην ΕΕ για το θέμα της Αμμοχώστου, ενώ ερωτηθείς τι θα κάνει με τα Μνημόνια για τα Σκόπια τα οποία δεν έχουν έρθει ακόμη στη Βουλή, εμφανίζεται σαφής λέγοντας πως έχει τοποθετηθεί δημόσια και ξεκάθαρα.

«Με το Ποτάμι δεν παίρνεις το κέντρο»

Ειδικότερα, τοποθετούμενος για τον πρόσφατο ανασχηματισμό τονίζει με νόημα: «Σε κάθε ανασχηματισμό εκπέμπεται ένα «μήνυμα», υπάρχει «συμβολισμός». Και ο συμβολισμός αυτός δεν πρέπει να στέλνει αντιφατικά μηνύματα. Ότι δηλαδή η παράταξή μας υιοθετεί σήμερα απόψεις που η ίδια έχει πολεμήσει, όπως οι Πρέσπες και το σχέδιο Ανάν. Ή ότι επιβραβεύει πρόσωπα που έχουν αντίθετες πολιτικές απόψεις».

Για να στείλει ακόμη σαφέστερα μηνύματα προσθέτει στη συνέχεια: «Αλλά όταν «επιλέγονται» άτομα με αντίθετες απόψεις, αυτό δεν λέγεται «διεύρυνση» – αυτό λέγεται «μετατόπιση»! Ξέρετε, με το να μετακινηθούμε σε θέσεις «Ποταμιού» δεν κατακτάμε το «πολιτικό κέντρο».

Θέτει, δε, το ερώτημα: «Με τη σύγχρονη Δεξιά-Κεντροδεξιά, τι θα γίνει; Ή στο όνομα της «διεύρυνσης» θα θεωρείται ότι «μπήκε στη γωνία» η μεγαλύτερη πολιτική παράταξη της χώρας;»

«Δεν πρέπει να ενδίδουμε σε κατευνασμό του θηρίου»

Όσον αφορά στα ελληνοτουρκικά, ζητά πιο σκληρή στάση, ακόμη και βέτο στην ΕΕ για το θέμα της Αμμοχώστου.

Υποστηρίζει ειδικότερα ότι Ελλάδα και Κύπρος θα έπρεπε να είχαν ήδη αντιδράσει εντονότερα στις τελευταίες προκλήσεις της Τουρκίας ανατολικά της Κρήτης. 

Πρώτον, αναφέρει, Αθήνα και Λευκωσία θα έπρεπε να πιέζουν συνεχώς την ΕΕ για κυρώσεις κατά της Τουρκίας, οικονομικές και άλλες. «Ακόμα και βέτο σε Ευρωπαϊκές αποφάσεις, θα μπορούσαμε ίσως να θέσουμε» προτείνει.

Δεύτερον, εκτιμά ότι θα έπρεπε να ζητηθεί ενεργοποίηση της ρήτρας Αλληλεγγύης της ΕΕ, όπως παλαιότερα έχουν κάνει άλλες χώρες. 

Τρίτον – και πέρα από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς – προτείνει πιο ενεργές συμμαχίες με κράτη εντός της Ένωσης και στην ευρύτερη περιοχή μας, που θίγονται από την πολιτική της Τουρκίας.

«Δεν πρέπει – επ’ ουδενί – να εκληφθεί η πολιτική μας ως «παθητική στάση» απέναντι στις απροσχημάτιστες προκλήσεις του Ερντογάν! Δεν πρέπει να θεωρείται ότι δημιουργούνται τετελεσμένα με την δική μας ανοχή» σχολιάζει με νόημα ο πρώην πρωθυπουργός και προσθέτει: «Απέναντι σε μια Τουρκία που κλιμακώνει συνέχεια, εμείς πρέπει να ενισχύουμε συνεχώς την αποτροπή μας. Όχι να δίνουμε την εντύπωση ότι ενδίδουμε σε «κατευνασμό του θηρίου».

«Δεν θυμάμαι η κ. Μέρκελ να στήριξε την Ελλάδα»

Επίσης, ο πρώην πρωθυπουργός βάλλει κατά της Ανγκελα Μέρκελ και μιλά για αρνητικό ρόλο που έπαιξε σε διάφορες στιγμές της ελληνικής κρίσης.

«Όταν τα καταφέρναμε» επισημαίνει «τράβηξε το χαλί κάτω από τα πόδια μας. Δεν θυμάμαι να στήριξε την Ελλάδα».

Την χαρακτηρίζει «διαχειρίστρια» και «όχι οραματίστια» και προσθέτει ότι «εκμεταλλεύθηκε τα ολέθρια σφάλματα των Τσίπρα – Βαρουφάκη για να αποσπάσει από την Ελλάδα αδιανόητες υποχωρήσεις, τις οποίες εγώ ξεκάθαρα είχα αρνηθεί».

Αναλυτικά η συνέντευξη του Αντώνη Σαμαρά στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» (25/9)

• Ερώτηση: κ. Πρόεδρε,πρόσφατα η Α. Μέρκελ ανέφερε ότι οι δυσκολότερες στιγμές της στην Καγκελαρία ήταν στην περίοδο που “ζήτησε τόσα πολλά από τους πολίτες στην Ελλάδα”. Το θεωρείτε ως δικαίωση για το "μπρα ντε φερ" που υπήρξε με το Βερολίνο στην περίοδο της διακυβέρνησης σας;

Απάντηση:"Δικαίωση" για μένα δεν είναι αυτά που λέει ξαφνικά η κα. Μέρκελ σήμερα. Δικαίωση ήταν το γεγονός ότι ήδη από τον Νοέμβριο του 2014 το Eurogroup ομόφωνα αποφάσιζε ότι η Ελλάδα μπορούσε να βγει οριστικά από τα μνημόνια. Τότε!

Κι όμως, τράβηξαν το χαλί κάτω από τα πόδια μας! Με συνέπεια τρίτο Μνημόνιο. Για να μας πουν μετά ότι η χώρα πήγε πίσω 10 χρόνια!

Κάποιοι λοιπόν εκτός Ελλάδος είδαν τότε την άνοδο του Τσίπρα σαν μιαν "ευκαιρία" να ξαναφέρουν το Grexit στο τραπέζι: Για να επιβάλλουν την "πειθαρχία" στα υπόλοιπα κράτη μέλη...

Η τιμωρία της "δύστροπης" Ελλάδας θα ήταν το "μαστίγιο", για κάθε "απείθαρχο" στην Ευρώπη. Γι' αυτό και χρειάστηκαν την κυβέρνηση Τσίπρα...

Ποιος δεν θυμάται ότι η κα Μέρκελ εκμεταλλεύτηκε τα ολέθρια σφάλματα των Τσίπρα-Βαρουφάκη για να αποσπάσει από την Ελλάδα αδιανόητες υποχωρήσεις, τις οποίες εγώ ξεκάθαρα είχα αρνηθεί. Ποιός ξεχνάει το Υπερταμείο, δηλαδή την εκχώρηση ολόκληρης της Εθνικής Περιουσίας για 99 χρόνια! Ή την εκχώρηση της Μακεδονικής ταυτότητας στα Σκόπια...

Η κα. Μέρκελ "στενοχωριέται" σήμερα για όσα ζητούσε τότε από τους Έλληνες. Αλλά όταν, κατά δήλωσή όλων τους "τα καταφέρναμε", τράβηξε το χαλί κάτω από τα πόδια μας! Δεν θυμάμαι να στήριξε την Ελλάδα...

• Ερώτηση: θα λείψει η Μέρκελ από την Ευρώπη;

Απάντηση: Διαχειρίστηκε την ισχύ που της κληροδότησαν οι προκάτοχοί της στην Καγκελαρία - οι αληθινοί ηγέτες που προηγήθηκαν: Ο Κολ που είχε το όραμα της Ενωμένης Γερμανίας, και κατάφερε να το κάνει πραγματικότητα. Και ο Σρέντερ που είχε το όραμα να μεταρρυθμίσει την ενωμένη πλέον Γερμανία και να την κάνει ανταγωνιστική διεθνώς - και το πέτυχε.

Η κα. Μέρκελ οραματίστρια δεν ήταν, Διαχειρίστρια ήταν..

Και σήμερα βλέπουμε μιαν Ευρώπη μειωμένης πολιτικής συνοχής, που παρακολουθεί και δεν ηγείται.

• Ερώτηση: Βλέπετε επομένως και τη νέα συμμαχίαAUKUSνα οδηγεί κι αυτή σε νέες πολιτικές θολούρες και συσχετισμούς; Και τι συνεπάγεται για Ευρώπη, αλλά και Ελλάδα;

Απάντηση: Το ότι "αιφνιδιάστηκαν" στις Βρυξέλλες δείχνει ακριβώς τα ελλείμματα μιας γραφειοκρατικής Ευρώπης με τραυματισμένο διεθνές εκτόπισμα. Αλλά θέτει και υπαρξιακά διλήμματα για το ίδιο το ΝΑΤΟ.

Για εμένα όμως η κρίση γεννάει την ευκαιρία για την Ευρώπη, το ΝΑΤΟ και πρωτίστως για την Ελλάδα. Η πατρίδα μας οφείλει να προχωρήσει σε νέα ανάλυση δεδομένων και να επαναπροσδιορίσει τη γεωπολιτική της θέση, αδράχνοντας την ευκαιρία. Η Ευρώπη πρέπει να προχωρήσει άμεσα στην δημιουργία του Ευρωστρατού, όπου η Ελλάδα μπορεί να πρωταγωνιστήσει μιας και έχουμε, μετά τη Γαλλία, τις ισχυρότερες ένοπλες δυνάμεις στην ΕΕ.

• Ερώτηση: Τι εννοείτε;

Απάντηση: Παρά το AUKUS, η Ευρώπη δεν θα πάψει να είναι απαραίτητη και στις ΗΠΑ και στις διεθνείς ισορροπίες. Κι εμείς - μη κάνετε λάθος - οφείλουμε να ενισχύσουμε τη στρατηγική σχέση με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ σε αυτό το κομβικό σημείο των παγκόσμιων γεωπολιτικών συσχετισμών.

Η μεταφορά της στρατιωτικής κι αμυντικής ισχύος των ΗΠΑ στον Ειρηνικό και η διαφαινόμενη απομάκρυνση της παρουσίας τους στην Μέση Ανατολή, δίνει στη χώρα μας σημαντική ευκαιρία να μετατραπεί σε πολύ πιο ισχυρό “παίκτη” στην σκακιέρα της Μεσογείου. Κι αυτό, συν τοις άλλοις, λόγω των προνομιακών σχέσεών μας με το Ισραήλ, αλλά και τον Αραβικό κόσμο.

Γι αυτό και λέω ότι τώρα η Ευρώπη έχει τη μεγάλη ευκαιρία να "χειραφετηθεί" - και η Ελλάδα να πρωταγωνιστήσει .

• Ερώτηση: Πως κρίνετε τους χειρισμούς της κυβέρνησης ως προς την πανδημία και τον εμβολιασμό;

Απάντηση: Ο εμβολιασμός είναι ο μόνος τρόπος να πάρουμε ξανά τη ζωή μας στα χέρια μας. Σε αυτό δεν υπάρχουν "ναι μεν, αλλά"...

• Ερώτηση: η πανδημία άλλαξε τα οικονομικά δεδομένα παγκοσμίως. Ανησυχείτε ότι έπεται μια νέα φάση λιτότητας ή είστε από τους αισιόδοξους της ταχείας ανάπτυξης;

Απάντηση: Να ξεκινήσω λέγοντας πως τα δύο, σχεδόν, αυτά χρόνια της πανδημίας η κυβέρνηση μας και ο Κυριάκος Μητσοτάκης με αποφασιστικές παρεμβάσεις κράτησαν την Οικονομία όρθια. Και σήμερα η οικονομική δραστηριότητα ανακάμπτει εντυπωσιακά. Αλλά σε αυτή τη φάση μιλάμε, στην πραγματικότητα, για ανάκαμψη. Δεν είναι ακόμα "Ανάπτυξη"...

Ωστόσο, ανησυχώ για το τι θα συμβεί όταν οι Κεντρικές Τράπεζες, αποφασίσουν να ανεβάσουν τα επιτόκια, για να ελέγξουν την πληθωρισμό.

Όπως ελπίζω ότι δεν θα επιστρέψουμε στο Σύμφωνο Σταθερότητας που γνωρίζουμε. Μην ξεχνάτε ότι το Χρέος μας είναι πια πάνω από 200% του ΑΕΠ.

Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επιβληθούν στην Ελλάδα ξανά μέτρα "υπέρ-πλεονασμάτων" για να αντιμετωπίσουμε το υπερβολικό χρέος.

• Ερώτηση: Άρα, τι χρειαζόμαστε;

Απάντηση: Χρειαζόμαστε επειγόντως, μεταρρυθμίσεις και αποκρατικοποιήσεις - κυρίως αξιοποίηση δημόσιας περιουσίας - ακριβώς για να αποφύγουμε νέο κύμα περιοριστικών μέτρων στο μέλλον.

Και κάτι ακόμα. Κανείς δεν αμφισβητεί τη μετάβαση της ενεργειακής μας πολιτικής προς τις ΑΠΕ. Δεν πρέπει όμως να στραφούμε αποκλειστικά προς τα εκεί, εγκαταλείποντας το σύνθετο μείγμα όλων των πηγών ενέργειας. Προβληματίζομαι για παράδειγμα για το εάν έπρεπε να κλείσει το σύγχρονο εργοστάσιο λιγνίτη που εγκαινιάστηκε το 2014 κι ακόμα δεν έχει αποσβεστεί. Η Γερμανία δεν εγκαταλείπει τους λιγνίτες της μέχρι το 2039. Η Πολωνία για ακόμα περισσότερο.

Ούτε μπορούμε να εγκαταλείψουμε τη στροφή στο φυσικό αέριο, που έχει ψηφιστεί ως "καύσιμο μετάβασης" για τα επόμενα 30 χρόνια.

Το κόστος ενέργειας αυξάνεται συνεχώς. Πράγμα που υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα της χώρας. Δεν υπάρχει Ανάπτυξη χωρίς Ενεργειακή Πολιτική.

Πρέπει, τέλος, να υπάρχει μέριμνα για τις αυξήσεις τιμών, όπως της ΔΕΗ. Διότι η ακρίβεια εγκυμονεί πάντα κοινωνικές εκρήξεις.

Η Ελλάδα έχει τεράστιες ευκαιρίες για Ανάπτυξη ! Έχει τεράστια ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.

Εκεί πρέπει να δώσουμε ακόμα μεγαλύτερη έμφαση.

• Ερώτηση; Πως κρίνετε τον ανασχηματισμό;

Απάντηση: Είναι αδιαμφισβήτητο δικαίωμα του Πρωθυπουργού να επιλέγει τους υπουργούς του. Όμως απαιτείται πάντοτε ιδιαίτερη προσοχή. Διότι σε κάθε ανασχηματισμό εκπέμπεται κι ένα "μήνυμα", υπάρχει "συμβολισμός"…

Και ο συμβολισμός αυτός δεν πρέπει να στέλνει αντιφατικά μηνύματα. Ότι δηλαδή η Παράταξή μας υιοθετεί σήμερα απόψεις που η ίδια έχει πολεμήσει, όπως οι Πρέσπες και το σχέδιο Ανάν. Ή ότι επιβραβεύει πρόσωπα που έχουν αντίθετη πολιτική άποψη...

• Ερώτηση: Η ΝΔ εν τέλει στρίβει στο πολιτικό κέντρο; Το λέω διότι ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ δήλωσε πως η ΝΔ εκφράζει τον πολιτικό χώρο από τη Δεξιά ως και την Κεντροαριστερά.

Απάντηση: Στις εκλογές του 2019 το εκλογικό σώμα έδωσε "αυτοδυναμία" στη ΝΔ, εκφράζοντας την αντίθεσή του , μεταξύ άλλων, για την πολιτική ΣΥΡΙΖΑ στο Μεταναστευτικό, την Εγκληματικότητα και τις Πρέσπες. Ταυτόχρονα έδωσε καθαρή εντολή στη ΝΔ για εκκαθάριση των σκευωριών του ΣΥΡΙΖΑ και για να αποκατασταθεί η ανταγωνιστικότητα, η ανάπτυξη και η μεσαία τάξη.

Όποιος θέλει να υπηρετήσει αυτές τις θέσεις, για τις οποίες έλαβε αυτοδυναμία η ΝΔ, είναι ευπρόσδεκτος. Αυτό σημαίνει "διεύρυνση"...

Αλλά όταν "επιλέγονται" άτομα με αντίθετες θέσεις, αυτό δεν λέγεται "διεύρυνση" - αυτό λέγεται "μετατόπιση"! Ξέρετε, με το να μετακινηθούμε σε θέσεις "Ποταμιού" δεν κατακτάμε το "πολιτικό Κέντρο"...

Είναι άλλο πράγμα να "απευθύνεσαι" σε πολίτες όλων των παρατάξεων κι είναι εντελώς άλλο να "εκφράζεις" άλλες παρατάξεις. Σε μια πλουραλιστική δημοκρατία οφείλουν να εκφράζονται όλες οι παρατάξεις αυτόνομα.

Το σημαντικότερο όμως είναι το εξής ερώτημα: με τη σύγχρονη Δεξιά-Κεντροδεξιά, τι θα γίνει;

Ή στο όνομα της "διεύρυνσης" θα θεωρείται ότι “μπήκε στη γωνία” η μεγαλύτερη πολιτική παράταξη της χώρας;

Ακούστε: Κατανοώ την άποψη περί "διεύρυνσης". Αλλά προϋπόθεση μιας διεύρυνσης είναι να έχεις μαζί σου την βάση σου. Αλλιώς, κινδυνεύεις να απομακρύνεις περισσότερους απ' όσους προσελκύεις.

• Ερώτηση: Η κοινή σας είσοδος με τον Κώστα Καραμανλή στο Βελλίδειο σχολιάστηκε ως “μήνυμα”. Είναι έτσι;

Απάντηση: Κοιτάξτε, εδώ έφτασε κάποιος άνθρωπος που κατέχει σημαντική θέση να μας πεί ότι η ποίηση του Ελύτη... χτυπάει την Εκκλησία! Περνάμε λοιπόν, μια περίοδο αμφισβήτησης απ' όλους και για όλα...

Σε αυτό που με ρωτήσατε, λοιπόν: Πρόβλημα θα είχε μια παράταξη εάν οι πρώην Πρωθυπουργοί της είχαν διαγράψει ο ένας τον άλλο ή δεν μιλιόντουσαν. Όπως συνέβη στον χώρο του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ. Όταν οι δύο πρώην Πρωθυπουργοί της ΝΔ έχουν καλές προσωπικές σχέσεις και εμφανίζονται μαζί δημόσια, αυτό μόνο μήνυμα ενότητας είναι.

• Ερώτηση: Στα ελληνοτουρκικά έχουμε περάσει σε φάση εξομάλυνσης ή το αντίθετο; Γιατί είχατε δηλώσει στην προηγούμενη συνέντευξή μας ότι “με πειρατές δεν κάνεις διάλογο”. Ωστόσο ο διάλογος με τον ένα ή τον άλλον τρόπο έχει ξεκινήσει...

Απάντηση: Ποιά "εξομάλυνση"; Πού τη βλέπετε;

Ξεχάσατε τις συνεχείς navtex όλο το καλοκαίρι; Ξεχάσατε τις προκλήσεις των τουρκικών αλιευτικών έξω από τις ακτές μας; Ξεχάσατε τις συνεχείς δημόσιες δηλώσεις για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών; Ακόμα και το όνομα του Αιγαίου, επιχειρούν να αλλάξουν. Παρεμπιπτόντως, θα πρέπει να νομοθετούμε με προσοχή κι όχι χωρίς να υπολογίζουμε τις συνέπειες! Τέτοιες διατάξεις, όπως αυτή που καταργήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ, που αφορά στην ποινική δίωξη στους Τούρκους που ψαρεύουν στα χωρικά μας ύδατα, πρέπει να επανέλθουν άμεσα από την κυβέρνησή μας.

Το σημαντικότερο όμως για εμένα γεγονός είναι οι "φιέστες" Ερντογάν στην Αμμόχωστο που μετατρέπεται πια σε ενισχυμένη στρατιωτική βάση των Τούρκων. Ακούστε, αυτό που συμβαίνει με την Αμμόχωστο είναι πρωτοφανές παγκοσμίως. Η Άγκυρα τόλμησε να παραβιάσει τα δύο μοναδικά ψηφίσματα του ΟΗΕ που για δεκαετίες δεν είχε διανοηθεί να “ακουμπήσει” κανείς. Με την κίνηση του αυτή ο Ερντογάν ενσυνείδητα ακυρώνει την όποια προσπάθεια βιώσιμης λύσης του Κυπριακού. Κι επιβεβαιώνει παγκοσμίως τον χαρακτήρα της εισβολής και κατοχής μιας χώρας-μέλους της ΕΕ και των διεθνών οργανισμών! Το θράσος του Ερντογάν έφτασε στο σημείο να ζητήσει προχθές από τον ΟΗΕ να αναγνωρίσει τα κατεχόμενα...!

Δείτε και τι γίνεται αυτές τις μέρες στην Κρήτη, με το Γαλλικό πλοίο! Η Τουρκία επιχειρεί να επιβάλλει το “δόγμα της γαλάζιας πατρίδας”, καθιστώντας παράλληλα ανενεργή την ελληνο-αιγυπτιακή συμφωνία για την ΑΟΖ! Καταργεί στην πράξη τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και επιβάλλει τη θεωρία της ότι τα νησιά δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ...!

Ακούστε, σας το λέω ξεκάθαρα: Ελλάδα και Κύπρος θα έπρεπε να είχαν ήδη αντιδράσει εντονότερα! Πρώτον, θα έπρεπε να πιέζουν συνεχώς την ΕΕ για κυρώσεις κατά της Τουρκίας. Οικονομικές και άλλες. Η πίεση αυτή θα έπρεπε μάλιστα να εντείνεται, όπως εντείνονται οι προκλήσεις. Ακόμα και βέτο σε Ευρωπαϊκές αποφάσεις, θα μπορούσαμε ίσως να θέσουμε! Δεύτερον, θα έπρεπε να ζητήσουμε ενεργοποίηση της ρήτρας Αλληλεγγύης της ΕΕ, όπως παλαιότερα έχουν κάνει άλλες χώρες. Τρίτον - και πέρα από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς - να προχωρήσουμε σε πιο ενεργές συμμαχίες με κράτη εντός της Ένωσης και στην ευρύτερη περιοχή μας, που θίγονται από την Πολιτική της Τουρκίας. Δεν πρέπει - επ' ουδενί - να εκληφθεί η πολιτική μας ως "παθητική στάση" απέναντι στις απροσχημάτιστες προκλήσεις του Ερντογάν! Δεν πρέπει να θεωρείται ότι δημιουργούνται τετελεσμένα με την δική μας ανοχή.

Απέναντι σε μια Τουρκία που κλιμακώνει συνέχεια, εμείς πρέπει να ενισχύουμε συνεχώς την Αποτροπή μας. Όχι να δίνουμε την εντύπωση ότι ενδίδουμε σε "Κατευνασμό του θηρίου" - που έτσι αποθρασύνεται περισσότερο...

Κι ακόμα, ξεχάσατε τις προκλητικές δηλώσεις της Άγκυρας για τη Θράκη; Ιδιαίτερα στη Θράκη, που δεν θα σταματήσω να το λέω, πρέπει να προσέξουμε πολύ!

Είχα όντως, προειδοποιήσει ότι με "Πειρατές" δεν κάνεις διάλογο. Το πρόβλημά μας σήμερα δεν είναι αν... πρέπει ή δεν πρέπει να κάνουμε "διάλογο" με αυτήν την Τουρκία.

Το πρόβλημά μας είναι πώς θα κάνουμε αξιόπιστη Αποτροπή. Σε συμμαχία με άλλες χώρες που καθημερινά συμμερίζονται όλο και περισσότερο τις απόψεις για την Τουρκία και τον αποσταθεροποιητικό της ρόλο.

• Ερώτηση: Με τα Μνημόνια για τα Σκόπια τι θα κάνετε κ. Πρόεδρε εάν έρθουν προς ψήφιση στη Βουλή;

Απάντηση: Μη με ξαναρωτάτε. Έχω τοποθετηθεί δημόσια και ξεκάθαρα.

• Ερώτηση: Τέλος, κ Πρόεδρε, πως σχολιάζετε την υπόθεση της "σκευωρίας Νοβάρτις", με όσα έχουν ή δεν έχουν συμβεί;

Απάντηση: Ακούω πολλά και παρατηρώ πολλά. Πολλά και περίεργα. Όπως ότι οι κουκούλες παραμένουν...

Εγώ αναμένω. Το δικό μου “μέχρι τέλους” δεν θα αλλάξει ποτέ. Είπα ότι η σκευωρία θα αποκαλυφθεί πλήρως - και θα αποκαλυφθεί! Καθαρές κουβέντες!

με πληροφορίες από τα ΝΕΑ

Γιατί η Κίνα αποξενώνει τον κόσμο - Οικοδομείται αντίδραση -αλλά το Πεκίνο δεν φαίνεται να αναθεωρεί την στάση του

Οικοδομείται αντίδραση - αλλά το Πεκίνο δεν φαίνεται να αναθεωρεί την στάση του

Διαδηλωτές έξω από την κινεζική πρεσβεία στην Γιανγκόν της Μιανμάρ, τον Φεβρουάριο του 2021 

___________________________________________________________________________________

Πρόσφατα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο συμφώνησαν να μοιραστούν ευαίσθητα πυρηνικά μυστικά με την Αυστραλία (σύμφωνο AUKUS) για να την βοηθήσουν να αντιμετωπίσει τις ναυτικές φιλοδοξίες της Κίνας στον Ειρηνικό. 

Peter Martin*

Στις αρχές του 2017, η Κίνα φαινόταν να βρίσκεται σε καλό δρόμο. Η οικονομία της ξεπερνούσε τις εκτιμήσεις. Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ υλοποιούσε την κινεζική Πρωτοβουλία Ζώνη και Οδός για τις υποδομές και ήταν στα πρόθυρα του ανοίγματος της πρώτης υπερπόντιας στρατιωτικής βάσης της Κίνας στο Τζιμπουτί. Το πιο σημαντικό, ο Σι φαινόταν έτοιμος να εκμεταλλευτεί την θέληση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να ξεκινά καυγάδες με συμμάχους των ΗΠΑ και διεθνείς οργανισμούς. Σε μια ομιλία του στο Νταβός τον Ιανουάριο του ίδιου έτους, ο Σι μέχρι που συνέκρινε τον προστατευτισμό με το «κλείσιμο σε ένα σκοτεινό δωμάτιο».

Σχεδόν πέντε χρόνια μετά, το Πεκίνο αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη διεθνή αντίδραση έναντί του εδώ και δεκαετίες. Οι αρνητικές απόψεις για την Κίνα έχουν σχεδόν φτάσει σε ύψη ρεκόρ σε ολόκληρο τον ανεπτυγμένο κόσμο, σύμφωνα με έρευνα του Pew Research Center τον Ιούνιο, η οποία έδειξε ότι τουλάχιστον τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων στην Αυστραλία, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, την Σουηδία, και τις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τώρα ευρέως αρνητικές απόψεις για την χώρα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία το Πεκίνο δούλεψε για να φλερτάρει κατά την εποχή του Τραμπ, χαρακτήρισε επίσημα την Κίνα ως «συστημικό αντίπαλο» και οι ηγέτες του ΝΑΤΟ έχουν αρχίσει να συντονίζουν μια κοινή απάντηση στο Πεκίνο. Στο κατώφλι της Κίνας, οι ηγέτες της Αυστραλίας, της Ινδίας, της Ιαπωνίας, και των Ηνωμένων Πολιτειών αναζωογόνησαν την ομάδα κρατών «Quad» ως απάντηση στις ανησυχίες για τις προθέσεις του Πεκίνου. Και πιο πρόσφατα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο συμφώνησαν να μοιραστούν ευαίσθητα πυρηνικά μυστικά με την Αυστραλία για να την βοηθήσουν να αντιμετωπίσει τις ναυτικές φιλοδοξίες της Κίνας στον Ειρηνικό.

Ωστόσο, το Πεκίνο δεν δείχνει κανένα σημάδι αλλαγής πορείας. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες εποχές αντιδράσεων εναντίον της Κίνας, όπως εκείνη που ακολούθησε την σφαγή στην πλατεία Τιενανμέν το 1989, ετούτη δεν οδήγησε σε αναθεώρηση της στάσης του Πεκίνου. Προς το παρόν, οι ηγέτες της Κίνας φαίνεται να έχουν αποφασίσει ότι η πρωτόγνωρη εθνική ισχύς τους, σε συνδυασμό με την γενική κακουχία της Δύσης, σημαίνει ότι ο υπόλοιπος κόσμος θα πρέπει να προσαρμοστεί στις προτιμήσεις του Πεκίνου.

Πολεμιστές λύκοι

Τα τελευταία χρόνια, η Κίνα έχει αντιμετωπίσει αυξανόμενη διεθνή κριτική για τα πάντα, από την προφανή κράτηση περισσότερων από ένα εκατομμύριο Μουσουλμάνους Ουιγούρους [2] σε στρατόπεδα «επανεκπαίδευσης» έως την σαρωτική καταστολή στο Χονγκ Κονγκ, τις αμφιλεγόμενες βιομηχανικές πολιτικές της, και τον ρόλο της στο ξέσπασμα της πανδημίας COVID-19. Όλο και περισσότερο, είναι οι διπλωμάτες της Κίνας αυτοί που κάνουν τη μεγαλύτερη ζημιά στην φήμη της χώρας τους. Ευρέως γνωστοί ως «Wolf Warriors», από μια σειρά κινηματογραφικών ταινιών υπερπαραγωγής που απεικόνιζαν Κινέζους ήρωες να νικούν ξένους εχθρούς, έχουν ανοίξει καυγάδες παντού, από τα Φίτζι έως την Βενεζουέλα. Τον Μάρτιο του 2020, ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών, Zhao Lijian, εξόργισε Αμερικανούς αξιωματούχους όταν ισχυρίστηκε ότι η πανδημία της COVID-19 ξεκίνησε μόνο αφότου Αμερικανοί αθλητές είχαν φέρει τον ιό στην Wuhan. Τον περασμένο Νοέμβριο, ο Ζάο ανάρτησε στο Twitter την απεικόνιση ενός Αυστραλού στρατιώτη που κρατούσε ένα μαχαίρι στον λαιμό ενός Αφγανού παιδιού, με αποτέλεσμα ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Σκοτ Μόρισον, να απαιτήσει μια συγγνώμη. Και τον Σεπτέμβριο, ο νέος πρέσβυς της Κίνας στο Ηνωμένο Βασίλειο, Zheng Zeguang, αποκλείστηκε από το βρετανικό κοινοβούλιο λόγω των κινεζικών κυρώσεων εναντίον Βρετανών βουλευτών.

Οι ελίτ της εξωτερικής πολιτικής της Κίνας έχουν παρατηρήσει το πρόβλημα. Ήδη από το 2018, ο Deng Pufang, γιος του πρώην υπέρτατου ηγέτη Ντενγκ Σιαοπίνγκ, προειδοποίησε ότι η Κίνα θα πρέπει να «γνωρίζει την θέση της» και να «διατηρεί ένα νηφάλιο μυαλό» στην εξωτερική πολιτική της. Τον Μάιο του 2020, το Reuters ανέφερε ότι τα Κινέζικα Ινστιτούτα Σύγχρονων Διεθνών Σχέσεων -μια δεξαμενή σκέψης που συνδέεται με την κύρια υπηρεσία πληροφοριών της Κίνας- είχαν προειδοποιήσει την ηγεσία της χώρας ότι το αντικινεζικό αίσθημα ήταν στο υψηλότερο σημείο του από την εποχή της καταστολής στην Πλατεία Τιενανμέν το 1989. Και τον Σεπτέμβριο του 2020, ο Yuan Nansheng, πρώην γενικός πρόξενος της Κίνας στο Σαν Φρανσίσκο, προειδοποίησε για «ακραίο εθνικισμό» στην κινεζική εξωτερική πολιτική. Ο ίδιος ο Σι έχει αναγνωρίσει τουλάχιστον σιωπηρά το πρόβλημα, προειδοποιώντας σε μια σύσκεψη του Πολιτικού Γραφείου τον Ιούνιο ότι η Κίνα έπρεπε να παρουσιάσει μια «αξιαγάπητη» εικόνα στον κόσμο.

Αλλά ακόμη πιο εντυπωσιακή από την αντίδραση κατά της Κίνας ήταν η αδυναμία της χώρας να αναθεωρήσει την στάση της. Η απάντηση του Πεκίνου στην ραγδαία επιδείνωση των σχέσεων με την Καμπέρα ήταν να αντιμετωπίσει την Αυστραλία με έναν κατάλογο απαιτήσεων για τις οποίες είπε ότι ήταν οι προϋποθέσεις για την βελτίωση των σχέσεων. Οι ηγέτες της Κίνας έχουν επίσης επανειλημμένα τονίσει ότι οποιαδήποτε βελτίωση των σχέσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να ξεκινήσει με παραχωρήσεις από την Ουάσινγκτον και έδωσαν στην αναπληρώτρια υπουργό Εξωτερικών, Wendy Sherman, έναν παρόμοιο κατάλογο αιτημάτων όταν επισκέφθηκε την Tianjin τον Ιούλιο.

Οι αξιωματούχοι στην Ουάσιγκτον έχουν αρχίσει να βλέπουν την αδυναμία του Πεκίνου να αλλάξει πορεία ως πλεονέκτημα στον αναδυόμενο ανταγωνισμό μεταξύ των δύο χωρών. Κατά την διάρκεια διμερών συνομιλιών τον Μάρτιο, ο κορυφαίος διπλωμάτης της Κίνας, Yang Jiechi, έκανε κατήχηση στους Αμερικανούς ομολόγους του σχετικά με τις ηθικές αποτυχίες των Ηνωμένων Πολιτειών, συμπεριλαμβανομένων των δολοφονιών μαύρων πολιτών από αστυνομικούς. Σε απάντηση, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Jake Sullivan, υπενθύμισε στον Γιανγκ αυτό που αποκάλεσε «μυστική σως» των Ηνωμένων Πολιτειών: την ικανότητα αναγνώρισης και διόρθωσης λαθών. «Μια χώρα με αυτοπεποίθηση», είπε ο Σάλιβαν, «είναι σε θέση να κοιτάζει σκληρά τις δικές της ελλείψεις και να επιδιώκει συνεχώς να βελτιώνεται». Το συμπέρασμα, φυσικά, ήταν ότι η Κίνα φαινόταν να μην μπορεί να κάνει το ίδιο, τουλάχιστον στην εξωτερική της πολιτική.


Φόβος και Φιλοδοξία στο Πεκίνο

Είναι δελεαστικό να δούμε την αδυναμία του Πεκίνου να προσαρμοστεί ως εγγενές χαρακτηριστικό του κινεζικού συστήματος. Σίγουρα, μεμονωμένοι Κινέζοι αξιωματούχοι συχνά φοβούνται τις συνέπειες της παραδοχής λαθών. Αλλά στο παρελθόν, το Πεκίνο ήταν στην πραγματικότητα αρκετά ικανό στην διόρθωση πορείας. Στην δεκαετία του 1950, η Κίνα ξεκίνησε μια επίθεση γοητείας που της έδωσε φίλους στον αναπτυσσόμενο κόσμο και βοήθησε στην οικοδόμηση υποστήριξης για το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΚ) ως την διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Κίνας. Την περίοδο μετά την σφαγή της Πλατείας Τιενανμέν το 1989, Κινέζοι διπλωμάτες βοήθησαν στην αποκατάσταση της χώρας τους στα μάτια του κόσμου, ξεκινώντας μια πορεία επιτυχιών σχεδόν δύο δεκαετιών που κορυφώθηκε με την φιλοξενία των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων το 2008 από την Κίνα στο Πεκίνο.

Αντί για ένα εγγενές ελάττωμα στο μοντέλο διακυβέρνησης της Κίνας, η αποτυχία να αναθεωρήσει την στάση της αυτή την φορά είναι προϊόν της τρέχουσας πολιτικής ατμόσφαιρας στο Πεκίνο. Η υπερβολική εμπιστοσύνη είναι ένα σημαντικό μέρος του προβλήματος. Μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση της περιόδου 2008–9, το Πεκίνο άρχισε μια στροφή προς ένα πιο διεκδικητικό στυλ διπλωματίας, που ενισχύθηκε από την πεποίθηση ότι το σύστημά του είχε επικυρωθεί από την ταχεία αντίδρασή του στην οικονομική κατάρρευση. Αυτή η μετατόπιση επιταχύνθηκε δραματικά αφότου ο Σι έγινε επικεφαλής του ΚΚΚ το 2012: έως το 2017, κορυφαίοι Κινέζοι ηγέτες καταδείκνυαν «αλλαγές που δεν είχαν παρατηρηθεί σε έναν αιώνα» και ο Σι είχε δηλώσει δημόσια ότι η Κίνα «πλησιάζει το κέντρο της παγκόσμιας σκηνής» και «[στάθηκε] ψηλά στην Ανατολή».

Σε συνδυασμό με τη νεοεμφανιζόμενη αυτοπεποίθηση του Πεκίνου ήταν η πίστη στην Δυτική -και ιδιαίτερα στην αμερικανική- αδυναμία και παρακμή. Τα λάθη της Ουάσινγκτον στην εξωτερική πολιτική στη Μέση Ανατολή, η αναποφάσιστη απάντησή της στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, και η αμήχανη απάντησή της στην τρέχουσα πανδημία, όλα την έχουν ενισχύσει. Τον Φεβρουάριο του 2020, ο Σι είπε σε στελέχη του κόμματος ότι η κρίση της COVID-19 είχε αποδείξει τα «αξιοσημείωτα πλεονεκτήματα της ηγεσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας και του σοσιαλιστικού συστήματος με κινεζικά χαρακτηριστικά».

Ο Σι ευνοούσε εδώ και καιρό μια πιο διεκδικητική στάση για την Κίνα στην παγκόσμια σκηνή. Ακόμη και πριν γίνει πρόεδρος, ο Σι παραπονιόταν για «ξένους με γεμάτη κοιλιά που δεν έχουν τίποτα καλύτερο να κάνουν από το να δείχνουν με το δάχτυλο» στις επιδόσεις της Κίνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Μια από τις πρώτες ενέργειές του ως ηγέτης του ΚΚΚ το 2012 ήταν να χαράξει μια ατζέντα για «τη μεγάλη αναζωογόνηση του κινεζικού έθνους», σηματοδοτώντας τις φιλοδοξίες του να ανακτήσει η χώρα τη δίκαιη θέση της στον κόσμο. Έκτοτε, έχει επανειλημμένα δώσει οδηγίες στους διπλωμάτες να υπερασπίζονται την Κίνα πιο επιθετικά, ακόμη και γράφοντας χειρόγραφες σημειώσεις που τους καθοδηγούν να δείξουν πιο «μαχητικό πνεύμα». Το μήνυμα για κάθε φιλόδοξο Κινέζο διπλωμάτη ή προπαγανδιστή είναι σαφές: για να προχωρήσουμε, είναι σημαντικό να ταιριάξουμε με τον θεληματικό τόνο του Σι.

Αλλά οι Κινέζοι αξιωματούχοι ακολούθησαν το παράδειγμα του Σι από φόβο όσο και από φιλοδοξία. Από το 2012, περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο αξιωματούχοι έχουν τιμωρηθεί σε μια σαρωτική εκστρατεία κατά της διαφθοράς που αντιμετωπίζει την πολιτική απιστία ως ένα είδος δωροδοκίας. Διπλωμάτες έπρεπε να παρακολουθήσουν συνεδρίες «αυτοκριτικής» στο Υπουργείο Εξωτερικών και «περιοδικές επιθεωρήσεις» που δοκιμάζουν την πίστη τους στο κόμμα και την προθυμία να ακολουθήσουν εντολές. Παλιοί κανόνες σχετικά με το απόρρητο και την πειθαρχία εφαρμόστηκαν επίσης με νέο ζήλο: ένας κανόνας που χρονολογείται από το 1949, ο οποίος απαγορεύει στους Κινέζους διπλωμάτες να συναντιούνται μόνοι με ξένους, έχει επιβληθεί σε όλους, από τους πρέσβεις έως τους κατώτερους διπλωμάτες σε προγράμματα σπουδών στο εξωτερικό.

Οι Κινέζοι διπλωμάτες ξέρουν πώς να ερμηνεύσουν αυτά τα σήματα. Κατά την διάρκεια των δεκαετιών, ο μηχανισμός εξωτερικής πολιτικής της Κίνας υπέστη πολλαπλούς κύκλους εκκαθαρίσεων, κατά τους οποίους οι συνάδελφοι έδιναν πληροφορίες ο ένας για τον άλλον και τους επιβάλλονταν κυρώσεις επειδή δεν ήταν αρκετά πιστοί στην ατζέντα του καθεστώτος. Κατά την διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης, οι πρεσβευτές κλειδώνονταν σε κελάρια, αναγκάζονταν να καθαρίσουν τουαλέτες, και δέρνονταν μέχρι να φτύσουν αίμα. Μεγάλος αριθμός Κινέζων διπλωματών στάλθηκε σε στρατόπεδα επανεκπαίδευσης στην αγροτική Κίνα. Για τους Κινέζους αξιωματούχους της εξωτερικής πολιτικής, η ασφαλέστερη πορεία είναι να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Σι και να προσθέσουν λίγο επιπλέον ζήλο για το καλό.

Στα χέρια του Σι Τζινπίνγκ

Η άνοδος της διπλωματίας του «Πολεμιστή Λύκου» στην Κίνα έχει καταστήσει αναποτελεσματικά τα κανονικά διπλωματικά κανάλια με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι επίσημες συναντήσεις έχουν γίνει για τους Κινέζους αξιωματούχους κάτι περισσότερο από ευκαιρίες να επιπλήττουν δημοσίως τους Αμερικανούς ομολόγους τους, ενώ τα δευτερεύοντα κανάλια επικοινωνίας μέσω πρώην αξιωματούχων ή στο περιθώριο επίσημων συναντήσεων έχουν γίνει επίσης λιγότερο αποτελεσματικά, αφού οι Κινέζοι αξιωματούχοι απαγγέλλουν χιλιοειπωμένα σημεία ομιλίας (talking points) από φόβο μήπως χαρακτηριστούν αδύναμοι ή ακόμη και να καταλήξουν σε πολιτικό πρόβλημα. Ο Cui Tiankai, πρεσβευτής της Κίνας στην Ουάσιγκτον μέχρι νωρίτερα φέτος, σταμάτησε να συναντιέται μόνος με ξένους ομολόγους του στα τελευταία χρόνια της θητείας του στο πόστο αυτό, έχοντας πάντα έναν άλλο διπλωμάτη στις συναντήσεις ώστε να παρακολουθεί. Σήμερα, οι περισσότερες προσωπικές επαφές έχουν διακοπεί λόγω της πανδημίας και οι διαδικτυακοί διάλογοι στα δευτερεύοντα κανάλια επικοινωνίας (Track II) μεταξύ πρώην αξιωματούχων παρουσιάζουν λίγα περισσότερα από την επίμονη επανάληψη των ίδιων σημείων ομιλίας.

Όχι ότι οι διπλωμάτες της Κίνας έχουν την δυνατότητα να αποκαταστήσουν την παγκόσμια φήμη της Κίνας μόνοι τους. Οι προηγούμενες αναπροσαρμογές της κινεζικής εξωτερικής πολιτικής υποστηρίχθηκαν από αλλαγές στην εσωτερική πολιτική που έκαναν την χώρα πιο ελκυστική στον έξω κόσμο. Η επίθεση γοητείας της την δεκαετία του 1990, για παράδειγμα, συνοδεύτηκε από μια δέσμευση για οικονομική απελευθέρωση πριν από την ένταξή της στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, μιαν θέληση να βάλει στην άκρη συνοριακές διαμάχες, και μέχρι και δοκιμαστικά βήματα προς την εσωτερική πολιτική μεταρρύθμιση.

Αλλά η κυβέρνηση του Σι δεν έδειξε κανένα σημάδι ότι είναι πρόθυμη να αλλάξει τις υπό την ηγεσία του κράτους βιομηχανικές πολιτικές που έχουν αποξενώσει τις πολυεθνικές εταιρείες, να μετριάσει τις καταστολές στην [επαρχία] Σιντζιάνγκ ή στο Χονγκ Κονγκ, ή να συμβιβαστεί στις εδαφικές διαφορές από τα Ιμαλάια μέχρι τη Νότια Σινική Θάλασσα. Αυτό αφήνει στους Κινέζους διπλωμάτες και προπαγανδιστές ένα μήνυμα δύσκολο, αν όχι αδύνατο να πωληθεί. Όσο όμως χρησιμοποιούν τακτικές «Πολεμιστή Λύκου», δεν χρειάζεται καν να το προσπαθήσουν.

_____________________________________

*Ο Peter Martin είναι Δημοσιογράφος και καλύπτει θάματα αμυντικής πολιτικής και Επιχειρησιακής νοημοσύνης του Bloomberg, είναι ο Συγγραφέας του "China’s Civilian Army: The Making of Wolf Warrior Diplomacy,"

Δημήτρης Κουτσούμπας: «Συμπόρευση με το ΚΚΕ, για να αναπνεύσει ο λαός, για την κοινωνία της πραγματικής ελευθερίας, το σοσιαλισμό» (video)

Χιλιάδες νέοι και νέες, μαζί με εργαζόμενους κάθε ηλικίας, δυναμώνουν το σύνθημα που επέλεξε η ΚΝΕ για το 47ο Φεστιβάλ της. «Να ζεις»: Διαδηλώνουν για το δικαίωμα τους να ζήσουν με βάση τις δυνατότητες που προσφέρει σήμερα η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας. «Να τολμάς»: Διαμηνύουν την αποφασιστικότητά τους να αμφισβητήσουν τον εργασιακό μεσαίωνα, τους ταξικούς φραγμούς στη μόρφωση, τη μετατροπή της υγείας σε πανάκριβο εμπόρευμα. «Να προχωράς»: Ξεκαθαρίζουν την πρόθεση τους να πάρουν τη θέση τους στον αγώνα με την πυξίδα τους στραμμένη στην"κοινωνία της πραγματικής ελευθερίας, τον σοσιαλισμό».

«Να ζεις, να τολμάς, να προχωράς. Για την κοινωνία της πραγματικής ελευθερίας, τον σοσιαλισμό»: Με το σύνθημα του 47ου Φεστιβάλ να δίνει το στίγμα, κορυφώνονται οι εκδηλώσεις του τριημέρου, με τη μεγάλη πολιτική συγκέντρωση στο Πάρκο Τρίτση.

Η συγκέντρωση ξεκίνησε με τον χαιρετισμό του Νίκου Αμπατιέλου, Γραμματέα του ΚΣ της ΚΝΕ, ενώ στη συνέχεια στο βήμα βρέθηκε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, την ώρα που τα συνθήματα αντηχούσαν δυνατά.

Με τις προσυγκεντρώσεις να καταφτάνουν στον χώρο, οι κόκκινες σημαίες πλαισίωσαν τον κόσμο που από νωρίς είχε πάρει τη θέση του στην Κεντρική Σκηνή. «Δυναμώνουμε τον αγώνα για την ανατροπή του σάπιου εκμεταλλευτικού συστήματος. Δυναμώνουμε τον αγώνα για την κοινωνία της πραγματικής ελευθερίας, τον σοσιαλισμό. Έλα μαζί μας σε αυτόν τον αγώνα», ήταν το κάλεσμα που ακουγόταν ξανά και ξανά.

Από τα μεγάφωνα της Κεντρικής Σκηνής του Φεστιβάλ, οι χιλιάδες επισκέπτες αποχαιρετούν τον μεγάλο μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, τραγουδώντας για όσους «δεν συνεμορφώθησαν προς τας υποδείξεις».

Η ογκώδης πολιτική συγκέντρωση πήρε τη σκυτάλη από το πλούσιο πρόγραμμα του Φεστιβάλ: Από την περιήγηση στην έκθεση για την Παρισινή Κομμούνα και τη συμμετοχή στις εκδηλώσεις για την πρώτη «έφοδο στον ουρανό». Από τις συζητήσεις για τον αντεργατικό νόμο και τον αγώνα για να μείνουν οι διατάξεις του στα χαρτιά, για την επίθεση στα μορφωτικά δικαιώματα της νέας γενιάς, για την εργαλειοποίηση της επιστήμης που εκδηλώνεται με χαρακτηριστική ένταση στις συνθήκες της πανδημίας. Από τις επισκέψεις στο βιβλιοπωλείο και τη γνωριμία με τις εκδόσεις της «Σύγχρονης Εποχής». Από τις συναυλίες - αφιερώματα σε καλλιτέχνες που έκαναν πρωταγωνιστή στο έργο τους τον λαό, τις έγνοιες και τα βάσανά του αλλά και τον αγώνα για όλα τα παραπάνω και ακόμα περισσότερα. Όλα αυτά τροδοφότησαν τον προβληματισμό και τη σκέψη, τη συζήτηση στις παρέες των νέων. Έδωσαν το έναυσμα και την ώθηση σε νέους και νέες ώστε να πάρουν θέση στο κόκκινο ποτάμι που πλημμύρισε τον χώρο στην Κεντρική Σκηνή του Φεστιβάλ.

 «Να ζεις» - «Να τολμάς» - «Να προχωράς» - Για την κοινωνία της πραγματικής ελευθερίας, τον σοσιαλισμό.

Χιλιάδες νέοι και νέες, μαζί με εργαζόμενους κάθε ηλικίας, δυναμώνουν το σύνθημα που επέλεξε η ΚΝΕ για το Φεστιβάλ της. «Να ζεις»: Διαδηλώνουν για το δικαίωμα τους να ζήσουν με βάση τις δυνατότητες που προσφέρει σήμερα η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας. «Να τολμάς»: Διαμηνύουν την αποφασιστικότητά τους να αμφισβητήσουν τον εργασιακό μεσαίωνα, τους ταξικούς φραγμούς στη μόρφωση, τη μετατροπή της υγείας σε πανάκριβο εμπόρευμα. «Να προχωράς»: Ξεκαθαρίζουν την πρόθεση τους να πάρουν τη θέση τους στον αγώνα με την πυξίδα τους στραμμένη στην «κοινωνία της πραγματικής ελευθερίας, τον σοσιαλισμό».

Ο χαιρετισμός Ν. Αμπατιέλου και η ομιλία Δ. Κουτσούμπα (βίντεο)

Αναλυτικά η ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα:

 «Συντρόφισσες και σύντροφοι,

 Φίλες και φίλοι

 Είμαστε όλοι εδώ! Παρόντες! Το ΚΚΕ, η ΚΝΕ είναι εδώ! Είμαστε εδώ, αποφασισμένοι να "γυρίσουμε τον ήλιο". Να κάνουμε πράξη "το όνειρο όλων των πεινασμένων και των αδικημένων". Για "όλου του κόσμου το ψωμί, το φως και το τραγούδι"!

Η μεγάλη επιτυχία του φετινού Φεστιβάλ μάς γεμίζει όλους χαρά και αισιοδοξία. Είναι πραγματικά ένα μήνυμα αγωνιστικής ανάτασης, συμπόρευσης νέων δυνάμεων με το ΚΚΕ.

 Δεν είναι και λίγο πράγμα στους δύσκολους καιρούς που ζούμε να υπάρχει ένας τέτοιος θεσμός που όχι μόνο να αντέχει στο χρόνο, αλλά και να δυναμώνει, να βελτιώνεται και να ανανεώνεται, να αγκαλιάζει όλο και περισσότερους νέους και νέες.

Πολλοί βιάστηκαν στο παρελθόν να μιλήσουν για το τέλος των ιδεολογιών, ακόμα και για το τέλος της Ιστορίας. Τα ακούσαμε και πρόσφατα αυτά, με αφορμή τον θάνατο του μεγάλου Μίκη Θεοδωράκη.

 Τους διαψεύδουμε, με εκκωφαντικό τρόπο, όλοι εμείς που είμαστε σήμερα εδώ, κάτω από αυτές τις σημαίες και αυτά τα συνθήματα, κάτω από τις νότες του Μίκη και τους στίχους του Ρίτσου, όλων των μεγάλων ποιητών μας που θα πλημμυρίσουν σε λίγο αυτόν τον χώρο. Τους διαψεύδουν, βέβαια, και οι ίδιες οι αντιφάσεις του συστήματός τους.

Το γεγονός ότι αποτυγχάνει συστηματικά να δώσει ελπίδα στους νέους ανθρώπους, να απαντήσει στις ανάγκες τους που φυσιολογικά διευρύνονται. Αντίθετα, τους πάει από τη μία απογοήτευση στην άλλη, τους οδηγεί να αισθάνονται πως χάνουν τα χρόνια τους χωρίς να πετυχαίνουν αυτά που θα ήθελαν.

 Δεν θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά, αφού η διεύρυνση της απόστασης ανάμεσα στο πώς ζούμε οι πολλοί και στο πώς θα μπορούσαμε να ζούμε με βάση τις σύγχρονες δυνατότητες είναι η προϋπόθεση για να συσσωρεύεται αμύθητος πλούτος στους λίγους μετόχους των επιχειρηματικών ομίλων.

Γι’ αυτό και είναι υποχρεωμένοι να προσπαθούν να πείσουν τη νέα γενιά να συμβιβαστεί με τα λίγα, να κάνει στόχους της τους στόχους των εκμεταλλευτών της και να αναζητά, πότε δεξιά και πότε αριστερά, κάποιον λίγο καλύτερο διαχειριστή της ίδιας βαρβαρότητας.

 Όσο κι αν φαίνεται να τον έχουν πετύχει προσωρινά αυτόν τον στόχο, είναι αδύνατο να τον πετυχαίνουν διαρκώς. Άλλωστε, η πολύ μεγάλη συμμετοχή στο φετινό Φεστιβάλ αυτό ακριβώς δείχνει: Ότι υπάρχει σε αυτόν τον τόπο και διευρύνεται μια κρίσιμη μάζα πρωτοπόρων νέων που "δεν βολεύονται με λιγότερο ουρανό", που ψάχνονται, που αμφισβητούν και αναζητούν, που δεν πείθονται τόσο εύκολα από το σχέδιο που παρουσίασε πριν λίγες μέρες στη ΔΕΘ ο κ. Μητσοτάκης.

 Ένα σχέδιο που συνοψίζεται στο "όλα για τους λίγους κι αν περισσέψει κάτι, βλέπουμε…", που είναι σήμερα πιο υποψιασμένοι απέναντι στις παγίδες που τους ξαναστήνουν όσοι υπόσχονται ότι έχουν τη μαγική συνταγή για να κάνουν αυτό το βάρβαρο σύστημα λίγο πιο δίκαιο.

 Αυτοί οι νέοι, όλο το προηγούμενο διάστημα, συναντήθηκαν με τη δράση και τις θέσεις του ΚΚΕ. Πήραν ανάσα, εκτίμησαν ή έστω προβληματίστηκαν από το γεγονός ότι δεν τα διπλώσαμε σε πρωτόγνωρες -για έναν νέο άνθρωπο- συνθήκες, όταν όλοι παρουσίαζαν ως μονόδρομο την εμπιστοσύνη σε αυτό το κράτος.

 Για να δυναμώνει μέρα με τη μέρα ένα κίνημα που θα οργανώνεται στους χώρους δουλειάς και εκπαίδευσης, στις γειτονιές, αλλά θα αποκτά όλο και περισσότερο ενιαίους στόχους, πανελλαδικά χαρακτηριστικά και συντονισμό. Και ένα τέτοιο κίνημα το ΚΚΕ μπορεί να το εγγυηθεί ως νους, καρδιά και οργανωτής του. Υποσχόμαστε ότι θα δώσουμε τον καλύτερο εαυτό μας σε αυτή την υπόθεση.

Τους λέμε, επίσης, πως είναι ώρα οι νέοι και οι νέες να τολμήσουν! Να τολμήσουν να πάνε σε μεγαλύτερο βάθος την αμφισβήτησή τους προς το κράτος, το σύστημα και τα κόμματα που το υπηρετούν.

 Να τολμήσουν να σκεφτούν έξω από τα σημερινά πλαίσια, να δουν τα πράγματα και τον κόσμο στην κίνησή του και όχι στη σχετική, φαινομενική στασιμότητα.

Να τολμήσουν να αναλογιστούν πώς θα μπορούσαμε και θα έπρεπε να ζούμε στον 21ο αιώνα και ποιος είναι ο ένοχος που αυτό δεν συμβαίνει.

Να τολμήσουν να αφήσουν πίσω ενδοιασμούς, προκαταλήψεις και δισταγμούς. Να πάρουν και αυτοί τη θέση τους στις γραμμές της ΚΝΕ, της Οργάνωσης που πρεσβεύει και μάχεται για ό,τι πιο καινοτόμο, ό,τι πιο τολμηρό γέννησε η ανθρώπινη σκέψη.

 Συντρόφισσες και σύντροφοι,

 Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ έγιναν βήμα έκφρασης και προβολής των αγώνων του λαού και της νεολαίας, αγώνων στους οποίους τα μέλη του Κόμματος και της ΚΝΕ βρέθηκαν με συνέπεια και αυταπάρνηση στην πρώτη γραμμή.

 Αγώνες για την προστασία του φυσικού πλούτου, των λαϊκών περιουσιών, της ανθρώπινης ζωής, από τις καταστροφικές πυρκαγιές, αλλά πάνω από όλα από την εμπρηστική πολιτική που ακολουθεί και η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ.

Αγώνες για την προστασία της υγείας και της ζωής, ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική διαχείρισης της πανδημίας, που τώρα επιχειρεί να επιφέρει νέο πλήγμα στο δημόσιο σύστημα Υγείας και τους εργαζόμενους σε αυτό, με πρόσχημα τον αναγκαίο εμβολιασμό, τροφοδοτώντας -βολικές για το σύστημα- ανορθολογικές σκοταδιστικές θεωρίες.

Αγώνες για την προστασία των εργατικών - λαϊκών δικαιωμάτων από τα μέτρα που η κυβέρνηση έφερε μέσα στο καλοκαίρι, όπως ήταν οι νόμοι Χατζηδάκη, για την κατάργηση του 8ωρου, για την απαγόρευση της απεργίας και της συνδικαλιστικής δράσης, για την ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης.

Αγώνες για τη μόρφωση των παιδιών μας, που έρχονται αντιμέτωπα με ένα ακόμη πιο σκληρό, ταξικό, σχολείο, ένα σχολείο πολλών ταχυτήτων, που η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής άφησε εκτός ΑΕΙ χιλιάδες νέους ανθρώπους.

Σε αυτούς τους αγώνες και σε πολλούς ακόμη γεννήθηκε ένα ξεχωριστό σύνθημα: Μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό! Αυτό το σύνθημα είναι κάτι παραπάνω από ένα κάλεσμα αγώνα ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική.

Είναι κάτι περισσότερο από ένα κάλεσμα λαϊκής οργάνωσης και αυτοοργάνωσης, όπως αυτή που με συγκινητικό τρόπο εκδηλώθηκε στις πρόσφατες πυρκαγιές στην Εύβοια και αλλού, για να σώσει ο λαός το βιος του που δεν μπορούσε να προστατεύσει το κράτος.

Το σύνθημα αυτό στοχεύει βαθιά, στην καρδιά του προβλήματος.

Καλεί τον λαό να πάρει συνολικά την υπόθεση στα χέρια του, να μην έχει καμία εμπιστοσύνη στο σημερινό κράτος και τις κυβερνήσεις του, οι οποίες αρχικά εμφανίζονται ως σωτήρες και τελικά καταλήγουν σε εμπρηστές των λαϊκών συμφερόντων.

Το σημερινό κράτος, που εμφανίζεται γυμνό, ανίκανο και δυσκίνητο, όταν είναι να προστατεύσει τον λαό από τις φυσικές καταστροφές, είναι το ίδιο κράτος που μετά τις καταστροφές προωθεί ταχύτατα σχέδια δήθεν ανασυγκρότησης, μαζί με τα κοράκια της λεγόμενης πράσινης ανάπτυξης, που προσδοκάνε νέα μεγάλα κέρδη από τις "πράσινες" -στην πραγματικότητα όμως κατάμαυρες- επενδύσεις.

Αυτό το κράτος που δεν μπορεί να εξασφαλίσει ΜΕΘ, νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας, να οργανώσει ουσιαστική ενημέρωση για τον εμβολιασμό, να εξασφαλίσει αίθουσες και προσωπικό για την καθαριότητα και την υγιεινή στα σχολεία και τις σχολές, είναι το ίδιο κράτος που αποζημιώνει πλουσιοπάροχα τους ιδιώτες κλινικάρχες και τους άλλους επιχειρηματίες της Υγείας, γιατί -όπως λένε όλα τα άλλα κόμματα- ο δημόσιος τομέας πρέπει να συνυπάρχει με τον ιδιωτικό.

Αυτό το κράτος, που δίνει μόλις το ποσό των 1,7 εκατομμυρίων το χρόνο για τα Δασαρχεία της χώρας και για τον κρίσιμο τομέα της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών, που για τα δάση της Αττικής και άλλων περιοχών της χώρας δεν απασχολεί ούτε έναν δασεργάτη, είναι το ίδιο που δίνει 4 δισ. για τις ανάγκες του ΝΑΤΟ, που δίνει εκατ. ευρώ για να σώσει εταιρείες κολοσσούς, που έχει θεσπίσει εθελοντική -παρακαλώ- φορολογία για τους εφοπλιστές.

Αυτό το κράτος που με κάθε ευκαιρία τσακίζει τους μισθούς και το λαϊκό εισόδημα, εκτοξεύει τη φοροληστεία, είναι το ίδιο κράτος που σηκώνει τα χέρια ψηλά μπροστά στην ακρίβεια και τις ανατιμήσεις προϊόντων, γιατί εκεί κυριαρχούν οι νόμοι της ελεύθερης οικονομίας και αγοράς, δηλαδή η κερδοφορία του κεφαλαίου.

 Αμέτρητα τα παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι το σημερινό κράτος δεν είναι κάτι ουδέτερο, δεν είναι ένα οικοδόμημα πάνω από κοινωνικές τάξεις και συμφέροντα που υπάρχει τάχα για το καλό όλων και που ο λαός θα πρέπει απλά κάθε 4 χρόνια να βρίσκει τον κατάλληλο διαχειριστή αυτού του οικοδομήματος.

Το σημερινό κράτος δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας μηχανισμός καταπίεσης, καταστολής, εκμετάλλευσης, διαιώνισης της αδικίας.

Είναι το κράτος των βιομηχάνων, των τραπεζιτών, των εφοπλιστών, που έχει κάνει σημαία του την ατομική ευθύνη, για να κρύψει τον εχθρικό -για τις λαϊκές ανάγκες- χαρακτήρα του.

 Ατομική ευθύνη η προστασία από την πανδημία και την πυρκαγιά, ατομική ευθύνη η μόρφωση των νέων ανθρώπων, ανάλογα όμως με το πορτοφόλι των γονιών τους, ατομική ευθύνη η εργασία, γιατί ο εργαζόμενος είναι αυτός που δήθεν ελεύθερα θα επιλέγει αν θα δουλεύει 10ωρα ή 12ωρα, ατομική ευθύνη η Ασφάλιση, αφού με βάση το νόμο για την ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης, ο ασφαλισμένος είναι επενδυτής που θα τζογάρει τους κόπους μιας ζωής στο χρηματιστήριο και από εκεί θα προκύπτει -αν θα προκύπτει- η όποια σύνταξή του.

Με αυτό το κράτος, με αυτή την οικονομία, με αυτήν την κοινωνική οργάνωση πρέπει να αναμετρηθεί, να συγκρουστεί ο λαός, αν θέλει να σώσει τον ίδιον του τον εαυτό και τα παιδιά του.

 Κι αυτό δεν είναι μόνο το καταστάλαγμα των πρόσφατων εξελίξεων, είναι ένα δίδαγμα διαχρονικό και ιστορικό.

Από τις μεγάλες στιγμές της λαϊκής πάλης στη χώρα μας, από τις μεγάλες εφόδους στους ουρανούς, όπως της Παρισινής Κομμούνας, τις νίκες όπως του Οκτώβρη στη Ρωσία. Όποτε η εργατική τάξη, ο λαός, απαίτησε να ικανοποιηθούν οι ανάγκες του, πίστεψε στη δύναμή του και πήρε την τύχη του στα χέρια του, μόνο τότε ο τροχός της Ιστορίας γύρισε μπροστά.

Μόνο τότε ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό, όταν αποφασίσει να βαδίσει το δρόμο της ανατροπής, για να πάρει ο ίδιος στα χέρια του το τιμόνι της εξουσίας. Κι αυτό το συμπέρασμα έχει τη δική του αξία σήμερα.

Σήμερα, που τα μεγάλα γεγονότα, όπως ήταν το ξέσπασμα και η διαχείριση της πανδημίας, όπως είναι οι τεράστιοι ανταγωνισμοί, οι πολεμικοί κίνδυνοι και οι μεγάλες προσφυγικές ροές, όπως είναι η απειλή και η καταστροφή του περιβάλλοντος…, αυτά τα μεγάλα γεγονότα θέτουν και μεγάλα ερωτήματα που χρειάζονται και μεγάλες απαντήσεις.

Αλήθεια, σήμερα, στην εποχή της ψηφιακής οικονομίας και της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, που υπάρχουν όλες οι επιστημονικές, τεχνολογικές και παραγωγικές δυνατότητες για να ζήσουμε πολύ καλύτερα:

Γιατί να βλέπουμε κατακτήσεις δεκαετιών όπως το 8ωρο να παίρνονται πίσω, αντί να εργαζόμαστε λιγότερες ώρες, απολαμβάνοντας καλύτερο επίπεδο ζωής, δωρεάν και υψηλού επιπέδου υπηρεσίες Υγείας, μόρφωσης και Πολιτισμού;

Γιατί να βλέπουμε κλάδους της οικονομίας, περιοχές ολόκληρες, με τεράστιες δυνατότητες, να ρημάζουν και να καταστρέφονται, μόνο και μόνο επειδή δεν χωράνε στο παραγωγικό μοντέλο της εξωστρέφειας και της μονοκαλλιέργειας του τουρισμού;

Με δυο λόγια, τι είναι αυτό που μπαίνει εμπόδιο στη λαϊκή ευημερία, τι είναι αυτό που κάνει τον τροχό της Ιστορίας να γυρνάει προς τα πίσω αντί προς τα μπρος;

Όποια πλευρά κι αν εξετάσουμε, θα διαπιστώσουμε και το ποιοι και το πώς θυσιάζουν τις ανάγκες μας στο βωμό του καπιταλιστικού κέρδους.

 Σήμερα, υπάρχει ακόμη πιο πλούσια πείρα:

Από τον φαύλο κύκλο της εναλλαγής ανάμεσα στην οικονομική ανάπτυξη και την κρίση, που τον πληρώνουν διαρκώς με νέες θυσίες οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα, από την πανδημία, με τις εκατόμβες νεκρών, με τα διαλυμένα συστήματα Υγείας, με τις θεραπείες και εμβόλια, που γίνονται αντικείμενο ανταγωνισμού και κερδοφορίας, από την έλλειψη αντιπυρικής, αντιπλημμυρικής και αντισεισμικής προστασίας, γιατί οι προτεραιότητες του κεφαλαίου και του αστικού κράτους κρίνουν ως περιττά τέτοια έργα, από όλα αυτά και άλλα πολλά, προκύπτει η σημερινή κοινωνία και οικονομία που λειτουργούν με κριτήριο τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων, είναι αυτά που ακυρώνουν τις μεγάλες δυνατότητες της εποχής, της επιστήμης και της τεχνολογίας και πάνω απ΄ όλα την αξιοποίησή τους προς όφελος του λαού.

 Φίλες και φίλοι,

Αυτά τα συμφέροντα έχουν υπηρετήσει όλες οι εκδοχές κυβερνήσεων που ζήσαμε την τελευταία τουλάχιστον εικοσαετία. Κυβερνήσεις μονοκομματικές και συνεργασίας. Κεντροδεξιές και κεντροαριστερές. Δεξιές και δήθεν αριστερές. Κυβερνήσεις με πρωθυπουργούς και υπουργούς τεχνοκράτες και ειδικούς.

Όλα δοκιμάστηκαν και το συμπέρασμα ήταν ότι κάθε νέα κυβέρνηση έπαιρνε τη σκυτάλη και συνέχιζε από εκεί που σταμάτησαν οι προηγούμενες.

Από κάθε κυβερνητική θητεία, η μεγάλη λαϊκή πλειοψηφία έβγαινε με λιγότερα δικαιώματα και με περισσότερα βάρη στις πλάτες της. Γιατί οι κυβερνήσεις μπορεί να αλλάζουν, δεν αλλάζει όμως το ποιος έχει στα χέρια του την εξουσία, ποιος αποφασίζει και καρπώνεται τον πλούτο που παράγουν οι εργαζόμενοι.

 Σήμερα, όλα αυτοί που ευθύνονται για τα σημερινά αδιέξοδα υπόσχονται ξανά καλύτερες ημέρες.

•  - Προβάλλουν τη μετάβαση σε ένα πιο δίκαιο και φιλικό προς το περιβάλλον "πράσινο" καπιταλισμό.
•  - Μιλάνε για νέα κοινωνικά συμβόλαια, για μια νέα κοινωνική συμφωνία, για ένα νέο "πράσινο New Deal".
•  - Έχουν κάνει σημαία τους την νέα Ιερή Αγελάδα της ΕΕ, το Ταμείο Ανάκαμψης, που θα φέρει επενδύσεις, χρήμα και δήθεν καλές δουλειές για τον λαό.

 Κι αυτά τα λένε -έστω και με αποχρώσεις ή παραλλαγές- όλα τα άλλα κόμματα. Για μια ακόμη φορά προσπαθούν να εξαπατήσουν.

Κι απευθυνόμαστε ιδιαίτερα στους νέους ανθρώπους, στα νέα παιδιά που δίκαια αγωνιούν και νοιάζονται για την καταστροφή του περιβάλλοντος.

 Δεν μπορούν να προστατεύσουν το περιβάλλον οι κυβερνήσεις που ευθύνονται για την καταστροφή εκατομμυρίων στρεμμάτων δασών όλα αυτά τα χρόνια, που έχουν ξεχειλώσει ο ένας μετά τον άλλο την περιβαλλοντική νομοθεσία για να γίνονται φαστ τρακ επενδύσεις.

Δεν είναι δυνατόν να είναι προστάτης και σωτήρας του περιβάλλοντος η ΕΕ που έχει ως βασική της πολιτική την αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει", που σημαίνει ότι οι πολυεθνικές μπορούν ανενόχλητες να μολύνουν, αρκεί να καλύπτουν τα εγκλήματά τους με λίγα ευρώ παραπάνω στο παγκόσμιο χρηματιστήριο ρύπων.

 Άρα, κάποιο λάκκο έχει η φάβα.

Να, γιατί βλέπουμε να απαξιώνονται τεράστιες παραγωγικές δυνατότητες στη χώρα που θα μπορούσαν να στηρίξουν έναν άλλο δρόμο ανάπτυξης υπέρ του λαού.

Σε αυτές τις μπίζνες, λοιπόν, θα πάνε τα πακέτα του Ταμείου Ανάπτυξης και ο λαός θα τα πληρώσει πολύ ακριβά, όχι μόνο με φόρους και χαράτσια, όχι μόνο με αντεργατικά αντιλαϊκά μέτρα, που είναι τα προαπαιτούμενα για τις δόσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και που ψηφίζονται σωρηδόν στη Βουλή.

 Θα τα πληρώσει και με πολλούς άλλους τρόπους:

Θα τα πληρώσει ως ακριβότερο ρεύμα, με τα τιμολόγια να έχουν πάρει ήδη φωτιά, γιατί εκεί οδηγεί η εξάρτηση από τις διακυμάνσεις της διεθνούς αγοράς, η περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και η απελευθέρωση της Ενέργειας, όπως είχε προβλέψει το ΚΚΕ, και όχι σε πιο φτηνό ρεύμα, όπως μας κορόιδευαν εδώ και χρόνια οι οπαδοί αυτής της πολιτικής.

Θα τα πληρώσει ως ανατιμήσεις στα προϊόντα που θα παράγονται με ακριβότερη Ενέργεια, ως ενεργειακή φτώχεια που στο μέλλον θα αφορά ακόμα περισσότερα νοικοκυριά.

Θα τα πληρώσει όμως και με νέους μεγάλους κινδύνους, γιατί οι νέες αγορές, στο έδαφος των σημερινών οξύτατων ανταγωνισμών, εξασφαλίζονται πάνω από όλα με νέους πολέμους, νέες επεμβάσεις, νέα επιθετικά ιμπεριαλιστικά σχέδια στα οποία η χώρα μας, με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων, συμμετέχει ενεργά και μάλιστα σε ρόλο πρωτοπαλίκαρου των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.

Αυτό που έκαναν εδώ και μια εικοσαετία όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις με την ιμπεριαλιστική επέμβαση στο Αφγανιστάν και σε άλλες χώρες. Και τώρα τα ίδια κόμματα, η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΙΝΑΛ, εμφανίζονται ως "αθώες περιστερές" και ως "τεθλιμμένοι συγγενείς", μιλώντας για δήθεν "αποτυχία της Δύσης να αποκαταστήσει τη δημοκρατία".

Τα νέα σχέδια εμπλοκής στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς ΗΠΑ - ΝΑΤΟ, στην περιοχή και ευρύτερα, είναι ήδη εδώ και έχουν τις υπογραφές όλων τους. Έχουν τις υπογραφές όλων οι συμφωνίες με τις ΗΠΑ για τις βάσεις, μετατρέποντας ακόμα περισσότερο τη χώρα σε μαγνήτη κινδύνων. Έχουν τις υπογραφές όλων τα τεράστια εξοπλιστικά προγράμματα που δεν έχουν σχέση με την άμυνα της χώρας.

Έχουν τις υπογραφές όλων η συμμετοχή σε ΝΑΤΟικές αποστολές και ασκήσεις, τα σχέδια περικύκλωσης της Ρωσίας και της Κίνας, η αποστολή πολεμικού στρατιωτικού υλικού στη Σαουδική Αραβία, οι πολύμορφες συνεργασίες με το Ισραήλ, το κράτος-δολοφόνο του Παλαιστινιακού λαού, αλλά και οι απάνθρωπες συμφωνίες για την αντιμετώπιση των προσφύγων που δημιουργεί αυτή η πολιτική.

 Γι' αυτό και όλοι εισπράττουν τα εύσημα από τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα. Και όλα αυτά τα εγκληματικά, προσπαθούν να τα δικαιολογήσουν στο λαό, στο όνομα της ειρήνης και της ασφάλειας, της προστασίας των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας από την τουρκική επιθετικότητα, που δήθεν θα διασφαλίσουν οι ισχυροί μας σύμμαχοι.

Είναι στάχτη στα μάτια. Είναι η άλλη όψη των παζαριών για διευθετήσεις με ΝΑΤΟική σφραγίδα σε Αιγαίο και Κυπριακό.

Οι αιτίες που τροφοδοτούν τους ανταγωνισμούς των αστικών τάξεων Ελλάδας - Τουρκίας όχι μόνο δεν αντιμετωπίζονται, αλλά αντίθετα δυναμώνουν, σ’ ένα παγκόσμιο περιβάλλον οξύτατων ανταγωνισμών και ανακατατάξεων, όπως η πρόσφατη συμφωνία AUKUS, ανάμεσα σε ΗΠΑ - Ην. Βασίλειο και Αυστραλία.

Οι πρόσφατες εξελίξεις στο Αφγανιστάν αποκαλύπτουν πώς συμπεριφέρονται ΗΠΑ - ΝΑΤΟ και ΕΕ στους συμμάχους τους.

Γι' αυτό κι όταν τα ελληνικά κόμματα του ευρωατλαντισμού μας μιλήσουν την επόμενη φορά για τους "διαβολικά καλούς" και "ισχυρούς συμμάχους" μας, που δήθεν υπερασπίζονται τα "εθνικά συμφέροντά μας", ας φέρουμε στο μυαλό μας την εικόνα του αεροδρομίου στην Καμπούλ. Είναι πέρα για πέρα διδακτική!

 Αγαπητοί φίλοι και φίλες, συντρόφισσες και σύντροφοι,

 Δεν υπάρχουν περιθώρια για άλλο χαμένο χρόνο. Πόσες φορές δεν ντύθηκαν με φανταχτερά χρώματα οι μύθοι, οι αυταπάτες, οι ψευδαισθήσεις ότι είναι δυνατόν να ταιριάξουν τα συμφέροντα του κεφαλαίου με αυτά του λαού.

Δεν υπάρχουν περιθώρια για νέες αυταπάτες.

Το κυβερνητικό πρόγραμμα της σημερινής κυβέρνησης Μητσοτάκη, όπως και των προηγούμενων, αλλά και το πρόγραμμα όλων των αστικών κομμάτων είναι ήδη γραμμένο. Είναι γραμμένο με βάση τις αντιλαϊκές δεσμεύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, που είναι το νέο υπερμνημόνιο της ΕΕ σε βάρος των λαών.

Είναι γραμμένο με βάση το στόχο της γεωστρατηγικής αναβάθμισης της χώρας που σηματοδοτεί την εμπλοκή της Ελλάδας στα επικίνδυνα αμερικανοΝΑΤΟικά σχέδια και τους ανταγωνισμούς.

Αυτό το πρόγραμμα, η μεν ΝΔ το προωθεί περισσότερο με το "μαστίγιο" και την πυγμή, βάζοντας πότε - πότε μια μικρή δόση καρότου, ο δε ΣΥΡΙΖΑ κυρίως με το "καρότο" και την κοροϊδία μέσα από την καλλιέργεια νέων ψευδαισθήσεων, αν κι αυτός ως κυβέρνηση δεν έχασε την ευκαιρία να χρησιμοποιήσει πότε - πότε και το μαστίγιο της καταστολής.

Δεν είναι τυχαίο ότι ανέσυραν και το χρεοκοπημένο σύνθημα "η Ευρώπη αλλάζει", συνδέοντάς το με την πιθανή επικράτηση στη Γερμανία του πιο "αμαρτωλού" κόμματος της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.

Εδώ βέβαια, ο ΣΥΡΙΖΑ έφτασε να αποθεώνει τον Αμερικανό πρόεδρο Μπάιντεν και να εμφανίζει την εκλογή του ως ελπίδα των λαών και των κινημάτων. Αλλά εμείς δεν ξεχνάμε ότι είναι αυτός, ο Μπάιντεν, που οργανώνει στα πρότυπα του Τραμπ το πιο εξοντωτικό εμπάργκο ενάντια στην Κούβα.

Γι' αυτό και εμείς όλοι και όλες εδώ στην Ελλάδα "είμαστε Κουβανοί". Η Κούβα έχει την αμέριστη αλληλεγγύη μας, "hasta la victoria siempre".

Φίλες και φίλοι,

Είναι μέγιστη υποκρισία εκ μέρους των άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης να διαμαρτύρονται και να υψώνουν τόνους για τους αντιλαϊκούς νόμους της κυβέρνησης, την ίδια στιγμή που αποδέχονται το στρατηγικό πλαίσιο πάνω στο οποίο αυτοί βασίζονται, ενώ παράλληλα έχουν ψηφίσει τους μισούς και πάνω από τους νόμους αυτούς.

Γι αυτό κοροϊδεύει τον λαό ο ΣΥΡΙΖΑ όταν λέει ότι αύριο θα μπορεί να εφαρμόσει "ανεμπόδιστος το πρόγραμμά του", επειδή δήθεν "δεν θα δεσμεύεται από μνημόνια".

Δεν υπάρχει πιο χοντρό ψέμα από αυτό. Αφού δεσμεύεται από το μνημόνιο των μνημονίων, τη στρατηγική της ΕΕ. Προσπαθεί να ξαναπουλήσει το ίδιο παραμύθι με λίγο διαφορετικό περιτύλιγμα.

Τι έλεγε τότε, την περίοδο 2012-2015; Ότι μπορούν να υπάρχουν δανειακές συμβάσεις χωρίς μνημόνια και αντιλαϊκά μέτρα. Τι λέει τώρα; Ότι μπορεί να υπάρχει ένα καλό Ταμείο Ανάκαμψης, με δανεικά, χωρίς αντιλαϊκά προαπαιτούμενα. Άλλη μια κοροϊδία δηλαδή.

Αυτή η κοινή στρατηγική, παρά τις επιμέρους διαφορές, είναι που επιτρέπει και τη μεταπήδηση στελεχών από το ένα κόμμα στο άλλο.

Αυτή η κοινή στρατηγική είναι που επιτρέπει για παράδειγμα στον κ. Μητσοτάκη, στον πρόσφατο ανασχηματισμό, από τη μία να τοποθετεί ακροδεξιούς υπουργούς και από την άλλη να συζητά με πρώην υπουργούς του ΣΥΡΙΖΑ, άσχετα αν τελικά ο αρραβώνας δεν καταλήγει πάντα σε γάμο.

Αυτή είναι η αποκρουστική "σούπα" του αστικού πολιτικού συστήματος, που μπορεί να ανακατεύεται κάθε φορά, όμως την κουτάλα την κρατά σταθερά η ολιγαρχία του πλούτου.

Γι' αυτό και κανένας δεν πρέπει να παρασυρθεί από τη φαγωμάρα τους κι από την προσπάθειά τους να εμφανιστούν με αγεφύρωτες διαφορές, ενισχύοντας ψεύτικα διλήμματα παγίδευσης του λαού. Με την ίδια ευκολία που τρώγονται σήμερα, με την ίδια ευκολία αύριο και μεθαύριο, ψηφίζουν από κοινού αντιλαϊκούς νόμους.

Ο λαός πρέπει να τους πετάξει στα μούτρα αυτά τα ψεύτικα διλήμματα.

Και το δίλημμα "Μητσοτάκης ή χάος" της ΝΔ και το δίλημμα "προοδευτική διακυβέρνηση ή Μητσοτάκης" του ΣΥΡΙΖΑ.

Αποδείχθηκε ότι καμία τέτοια κυβέρνηση δεν μπορεί να βγει έξω από τις ράγες που καθορίζει η ανταγωνιστικότητα της καπιταλιστικής οικονομίας, η στρατηγική της ΕΕ και η εξουσία του κεφαλαίου.

Ο δε μύθος της δήθεν "προοδευτικής διακυβέρνησης" έχει χρεοκοπήσει σ’ όλη την Ευρώπη και στην Ελλάδα.

 Συντρόφισσες και σύντροφοι,

 Φίλοι και φίλες,

Η επίθεση σε βάρος μας δεν πρόκειται να σταματήσει, αν δεν την σταματήσουμε εμείς, αν δεν οργανώσουμε την αντεπίθεσή μας. Εδώ βρίσκεται και η προοδευτική διέξοδος.

Σ’ αυτή τη μεγάλη πρωτοβουλία για να ανοίξει ο δρόμος μια πραγματικά ελπιδοφόρα διέξοδο σας καλούμε να συμπορευτούμε.

Το ΚΚΕ μπαίνει μπροστά και διαθέτει όλες του τις δυνάμεις για να οργανώσει ο λαός την αντεπίθεσή του, για να καθορίζουν οι εργαζόμενοι τις εξελίξεις προς όφελός τους. Να οργανώσουμε την πάλη μας για τα προβλήματά μας, να φέρουμε τις ανάγκες μας στο προσκήνιο, να αναμετρηθούμε με τους μεγάλους ενόχους για την κατάσταση που βρισκόμαστε σήμερα, την εξουσία του κεφαλαίου και τους συμμάχους της, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.

Σε αυτόν τον αγώνα έχουμε πολύτιμα, αλλά ακόμη αναξιοποίητα, όπλα:

Πολύτιμο όπλο είναι η οργάνωση, η ανασύνταξη του εργατικού κινήματος. Η οργάνωση στους χώρους δουλειάς, στους χώρους μόρφωσης, στις εργατικές γειτονιές. Όλες οι προσπάθειες θα ξεκινούν από καλύτερη αφετηρία, αν βγαίνουν πιο ενισχυμένα τα εργατικά σωματεία, οι σύλλογοι αυτοαπασχολουμένων της πόλης και της υπαίθρου, των βιοπαλαιστών αγροτών, οι Σύλλογοι Γυναικών, οι φορείς των νέων που είναι στα σχολεία, στα Πανεπιστήμια, στις Σχολές Κατάρτισης.

Πολύτιμο όπλο είναι η κοινωνική συμμαχία. Γιατί υπάρχει ένας κοινός αντίπαλος και είναι το μεγάλο κεφάλαιο και η εξουσία του, οι κυβερνήσεις του και τα κόμματά του. Γιατί απέναντι στον κατακερματισμό, τη λογική "ο καθένας για τον εαυτό του" πρέπει να αντιπαρατεθούν τα κοινά αιτήματα, ενότητα και πάλη όλου του εργαζόμενου λαού:

• - Για την εξασφάλιση αξιοπρεπούς εργατικού - λαϊκού εισοδήματος.
• - Για την κατάργηση των αντιλαϊκών φόρων κάθε είδους.
• - Για την κατάργηση όλου του αντεργατικού πλαισίου, για να μείνουν στα χαρτιά και νόμος Χατζηδάκη και όλοι οι άλλοι αντεργατικοί νόμοι που διαμορφώνουν τη σημερινή ζούγκλα.
• - Για να πληρώσουν οι λίγοι και μεγάλοι και όχι τα μόνιμα υποζύγια, ο λαός.
• - Η επίθεση στα ασφαλιστικά δικαιώματα, το κύμα πλειστηριασμών, οι ταξικοί φραγμοί στην Εκπαίδευση, η υπεράσπιση των λαϊκών ελευθεριών ενάντια στην κρατική καταστολή και τις απαγορεύσεις, η υπεράσπιση της υγείας και της ζωής του λαού, η διεκδίκηση ουσιαστικής ανακούφισης των αυτοαπασχολούμενων και των φτωχών αγροτών είναι στην προμετωπίδα των λαϊκών διεκδικήσεων.
• - Με απεμπλοκή και απεξάρτηση της χώρας από τα επικίνδυνα σχέδια του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ, της ΕΕ, το κλείσιμο όλων των ξένων στρατιωτικών βάσεων στην Ελλάδα, την αποδέσμευση από αυτούς τους οργανισμούς με το λαό στην εξουσία. Το δυνάμωμα του αγώνα ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, στα σχέδια αλλαγής διεθνών συνθηκών και συνόρων, στα παζάρια συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου υπό "ευρωΝΑΤΟική εποπτεία".

Πολύτιμο όπλο είναι η αλληλεγγύη. Η πρόσφατη εμπειρία από τις πυρόπληκτες περιοχές, η διαρκής προσπάθεια εργατικών σωματείων, φορέων της νεολαίας για να στηρίξουν έμπρακτα τους πυρόπληκτους, τα παραδείγματα από χώρους δουλειάς, όπου η δράση της εργοδοσίας βρίσκει απέναντί της δεκάδες εργάτες που η απόλυση του ενός γίνεται υπόθεση εκατοντάδων εργατών, μπορούν να συμβάλουν στη διαμόρφωση αγωνιστικής ανάτασης κάνοντας κανόνα το "ένας για όλους και όλοι για έναν".

Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι εργαζόμενοι στην αλυσίδα "e-food", με τις δυναμικές κινητοποιήσεις τους αυτή την εβδομάδα που κατάφεραν να κάμψουν την εργοδοσία. Έχουν την αλληλεγγύη μας και το παρατεταμένο χειροκρότημά μας.

Μέσα από τους καθημερινούς αγώνες μπορούμε να διαμορφώσουμε ένα πανελλαδικά συντονισμένο κίνημα της εργατικής τάξης και των συμμάχων της. Απέναντι σε έναν ισχυρό και πανούργο -αλλά όχι παντοδύναμο- αντίπαλο πρέπει και μπορεί να υψωθεί η μεγάλη δύναμη της λαϊκής πρωτοβουλίας.

Να είστε σίγουροι: Κανένα αντεργατικό μέτρο, κανένας αντεργατικός νόμος από αυτούς που διαμορφώνουν τη σημερινή γαλέρα δεν θα καταργηθεί, αν δεν νιώσουν οι εκμεταλλευτές και οι κυβερνήσεις τους την καυτή ανάσα του εργατικού - λαϊκού κινήματος, αν αυτούς τους νόμους δεν τους αχρηστεύσει η ίδια η εργατική - λαϊκή πάλη.

Φίλες και φίλοι,

Η πολιτική των αστικών κομμάτων, εκτός από πυγμή φανερώνει και φόβο. Υπηρετούν μια τάξη που ξέρει πολύ καλά ότι ο τροχός της ταξικής πάλης δεν μπορεί να σταματήσει.

Είναι μάλιστα τέτοιος ο φόβος τους, που έφτασαν στο σημείο να σπαταλήσουν τον -πολύτιμο γι' αυτούς- χώρο και χρόνο στα Μέσα Ενημέρωσής τους και να κάνουν μέγα πολιτικό θέμα το γεγονός ότι ένα νέο κορίτσι φόρεσε μια μπλούζα με το σφυροδρέπανο, ακριβώς επειδή η νεολαία όλου του κόσμου ταύτισε τα "θέλω" της με τη δική της στάση.

Τόσο τους πονάει και τόσο τους φοβίζει ο σοσιαλισμός, η κόκκινη σημαία και το σφυροδρέπανο.

Κι αυτό είναι το πιο πολύτιμο όπλο που μπορεί να δώσει δυναμική και προοπτική στον καθημερινό αγώνα.

Ο σοσιαλισμός είναι η πραγματική πρόοδος, η κοινωνία στην οποία οι εργαζόμενοι βγαίνουν απ’ το περιθώριο της πολιτικής ζωής και συμμετέχουν ενεργά στη λήψη, στην εφαρμογή και στον έλεγχο των αποφάσεων, γιατί έχουν πλέον την εξουσία στα δικά τους χέρια.

Η κοινωνική ιδιοκτησία είναι το πραγματικά νέο, ώστε να πάψει να λειτουργεί η οικονομία με κριτήριο το καπιταλιστικό κέρδος. Πάνω σ' αυτό το γόνιμο έδαφος ο κεντρικός σχεδιασμός της παραγωγής μπορεί να θέσει και να πετύχει επιστημονικά καθορισμένους κοινωνικούς στόχους στην αγροτική και βιομηχανική παραγωγή, στις κοινωνικές υπηρεσίες. Και το ΚΚΕ είναι το μοναδικό κόμμα που με το Πρόγραμμά του φωτίζει ότι αυτός ο δρόμος και μπορεί και πρέπει να ανοίξει.

Το ΚΚΕ έχει σχέδιο για το σήμερα και το αύριο, σύγχρονο επαναστατικό πρόγραμμα που φωτίζει αυτή τη διέξοδο, τις δυνατότητες του σοσιαλισμού, τις δυνατότητες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην Ελλάδα.

Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι, 

Όταν πριν 30 χρόνια, λυσσομανούσαν όλοι -δεξιοί, φιλελεύθεροι, σοσιαλδημοκράτες, μετανοημένοι αριστεροί- πως "δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική" πέρα από το γερασμένο καπιταλιστικό σύστημα, το ΚΚΕ κράτησε ψηλά την κόκκινη σημαία!

Κρατήθηκε όρθιο, γιατί έμεινε πιστό στα "Μεγάλα Μεγέθη" που μας υπενθύμισε ο μεγάλος Μίκης στην τελευταία του επιστολή. Και αυτά τα Μεγάλα Μεγέθη, της ιστορικής μας διαδρομής, αλλά και όσα μεγάλα κατακτήσαμε αυτά τα 30 χρόνια, είναι που κρατάνε ζωντανή την ελπίδα και εμπνέουν την καθημερινή πάλη σήμερα.

Όλα αυτά τα χρόνια:

Υπερασπιστήκαμε χωρίς ταλαντεύσεις, αλλά και χωρίς εξιδανικεύσεις, τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα, κόντρα στον αντικομμουνισμό κάθε απόχρωσης.

Εξετάσαμε κριτικά και επιστημονικά την ιστορική πορεία του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος και του ΚΚΕ, ως αναπόσπαστο κομμάτι του. Επεξεργαστήκαμε σύγχρονο επαναστατικό πρόγραμμα. Αποκαλύψαμε στον λαό την αλήθεια για την ΕΕ, γι' αυτήν τη σιδερένια φυλακή των λαών της Ευρώπης, όταν όλοι οι άλλοι την εμφάνιζαν ως μονόδρομο και απάνεμο λιμάνι.

Παλέψαμε ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και τις επεμβάσεις του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ και της ΕΕ, ενάντια στη συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτούς τους σχεδιασμούς που μετατρέπουν τη χώρα μας σε θύτη άλλων λαών.

Στηριγμένοι στο Πρόγραμμά μας, δεν προδώσαμε την εργατική τάξη και τον λαό, όταν σύσσωμοι οι μηχανισμοί του συστήματος πάσχιζαν να συρθεί το Κόμμα πάση θυσία σε μια κυβέρνηση της καπιταλιστικής -εχθρικής από χέρι για το λαό- διαχείρισης.

Δεν κάτσαμε στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με τους εκμεταλλευτές και τους άρπαγες. Δεν υπογράψαμε "κοινωνικά συμβόλαια" που δεν είναι τίποτε άλλο παρά η κωδική ονομασία της ταξικής συμφιλίωσης, δηλαδή της υποταγής των πολλών στους λίγους.

Δεν χτίσαμε Μόριες, όπως άλλοι, αλλά οργανώσαμε την αλληλεγγύη στους πρόσφυγες.

Δεν είδαμε ως διαβολικά καλό κανένα κοράκι, είτε ονομάζεται Τραμπ, είτε Μπάιντεν, αλλά συνεχίσαμε να βρισκόμαστε στο πλευρό των λαών που αγωνίζονται και αντιστέκονται.

Είμαστε περήφανοι γι' αυτές τις επιλογές μας που σήμερα μπορούν να τις κατανοήσουν πολύ περισσότερες εργατικές - λαϊκές δυνάμεις.

Ήταν επιλογές που έδωσαν τη δυνατότητα στο εργατικό κίνημα, στο λαό και στη νέα γενιά να συνεχίσει να "αναπνέει".

Χάρη σε αυτή τη στάση όλα αυτά τα χρόνια το Κόμμα μας μπόρεσε να είναι νους και καρδιά, μπροστάρης σε κάθε μάχη, για την απόκρουση και την καθυστέρηση αντιλαϊκών μέτρων, για την απόσπαση έστω και της παραμικρής κατάκτησης.

Με βαθιά ταυτόχρονα γνώση ότι στο σημερινό σύστημα μπορούν να υπάρχουν και κατακτήσεις, αλλά κεκτημένα μόνιμα και σταθερά δε μπορούν να υπάρξουν, όσο δεν ανοίγει ο δρόμος της ριζικής ανατροπής.

Το Κόμμα μας συνεχίζει να ανοίγει ρωγμές στο σάπιο εκμεταλλευτικό σύστημα. Τη δύσκολη περίοδο της πανδημίας δεν "κλάψαμε τη μοίρα μας", γίναμε φωνές ενωμένες και δυνατές. Γιατί η πανδημία μπορεί να άφησε και να συνεχίζει να αφήνει ένα τραγικό αποτύπωμα, όμως φανέρωσε ποιος είναι αυτός που έχει την πραγματική αξία, την πραγματική δύναμη. Ποιος είναι ο αναγκαίος και ο απαραίτητος και ποιος ο περιττός και ο επιζήμιος για την κοινωνία.

Για πρώτη φορά χειροκροτήθηκαν όσοι κινούν τον κόσμο, έστω και χωρίς να το συνειδητοποιούμε όλοι στην ολότητά του: Οι γιατροί και οι νοσοκόμοι των δημόσιων μονάδων Υγείας, οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες στα σούπερ μάρκετ, οι εργαζόμενοι διανομής φαγητού και ποτού, οι εργάτες στην παραγωγή και διανομή Ενέργειας, τηλεπικοινωνιών, οι ταχυδρόμοι και οι courier, όλοι οι εργαζόμενοι.

Αυτοί κρατάνε όρθιες και ζωντανές τις κοινωνίες. Όταν σταματήσουν αυτοί, σταματούν τα πάντα, οι πόλεις νεκρώνουν! Το είδαμε με τα μάτια μας.

Είδαμε ότι είναι αλήθεια αυτό που λέει το σύνθημα που φωνάζουμε εδώ και χρόνια στις συγκεντρώσεις μας: "Χωρίς εσένα γρανάζι δεν γυρνά, εργάτη μπορείς χωρίς αφεντικά"!

Αυτά είναι λοιπόν τα Μεγάλα Μεγέθη και μέσα στις περιπέτειες που ζούμε, μέσα στα αδιέξοδα που βιώνουμε, ας κάνουμε όλοι και όλες έναν άλλον απολογισμό. Πέρα από λεπτομέρειες, πέρα από επιμέρους διαφορές και προβληματισμούς, που μπορούν να λυθούν μέσα στη ζωή και τον αγώνα, να κρατήσουμε τα Μεγάλα και Σημαντικά.

 Και να πάρουμε την απόφαση:

 Να συμπορευτούμε με το ΚΚΕ, να κάνουμε πράξη το σύνθημα του 47ου Φεστιβάλ της ΚΝΕ:

 "Να ζεις, να τολμάς, να προχωράς - Για την κοινωνία της πραγματικής ελευθερίας, τον σοσιαλισμό".

 Γεια σας! Καλή δύναμη και υγεία σε όλους και όλες!».

Ο πόλεμος στην Ουκρανία κι εμείς

Ο ίδιος ο πόλεμος του Πούτιν στην Ουκρανία, αντί να αποτελέσει πλήγμα για τις ΗΠΑ, εξελίσσεται σε καταλύτη για την ενίσχυσή τους, σε μια ακόμη εκδήλωση της ετερογονίας των σκοπών. Από «εγκεφαλικά νεκρό», κατά Μακρόν, το ΝΑΤΟ ανένηψε και διανύει μια δεύτερη νεότητα...

Πέτρος Παπακωνσταντίνου*

Ένα μήνα μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, αυτό που ξεκίνησε ως κεραυνοβόλος πόλεμος κινήσεων, εξελίσσεται σε πιο αργό, ίσως και πιο φονικό πόλεμο θέσεων, με οχυρωμένα στρατόπεδα και μακρινά πλήγματα πυροβολικού και αεροπορίας. Η γραμμή του μετώπου έχει παγιωθεί στο μεγαλύτερο μέρος της· οι Ρώσοι έχουν αποκομίσει σημαντικά εδαφικά κέρδη, κυρίως στο Νότο και στα Ανατολικά, αλλά δεν έχουν καταφέρει να καταλάβουν ούτε μία από τις δέκα μεγαλύτερες πόλεις της Ουκρανίας· ο ουκρανικός στρατός έχει καθηλώσει τις εχθρικές δυνάμεις στις πύλες των αστικών κέντρων που πολιορκούνται (με εξαίρεση τη Μαριούπολη) και σε ορισμένες περιπτώσεις έχει αρχίσει να εκδηλώνει επιτυχείς αντεπιθέσεις. Η ίδια, εκρηκτικά ασταθής ισορροπία επικρατεί στο διπλωματικό επίπεδο, με τις διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός σε νεκρό σημείο, αφού ούτε η Μόσχα είναι ικανοποιημένη με ό,τι έχει πετύχει μέχρι τώρα- αντί τεράστιου πολιτικού, οικονομικού και ηθικού τιμήματος- ούτε το Κίεβο αισθάνεται την ανάγκη να συνθηκολογήσει.

Σε αυτό το φόντο, ο αναπληρωτής αρχηγός ΓΕΕΘΑ της Ρωσίας, Σεργκέι Ρουντσκόι, δήλωσε την Παρασκευή, 25 Μαρτίου, ότι η πρώτη φάση των ρωσικών επιχειρήσεων είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική αποδυνάμωση του ουκρανικού στρατού, κάτι που θα επιτρέψει στη δεύτερη φάση να επικεντρωθούν οι ρωσικές δυνάμεις στον κεντρικό τους στόχο, δηλαδή την «απελευθέρωση» ολόκληρου του Ντονμπάς[i]. Το Κίεβο και η Δύση ερμήνευσαν αυτή την τοποθέτηση ως ομολογία αποτυχίας, υποστηρίζοντας ότι ο Πούτιν περίμενε έναν περίπατο λίγων ημερών μέχρι το Κίεβο, αλλά απέτυχε οικτρά και αναγκάζεται τώρα να αναδιπλωθεί, την ανάγκην φιλοτιμίαν ποιούμενoς.

Ότι η ρωσική ηγεσία υποτίμησε την αντίσταση που θα συναντούσε από τον ουκρανικό στρατό (αλλά και τις σαρωτικές κυρώσεις μιας επανενωμένης, έστω προσωρινά, Δύσης) είναι μάλλον βέβαιο. Αλλά ότι το Κρεμλίνο περίμενε έναν αστραπιαίο πόλεμο λίγων ημερών, ακούγεται ως φτηνή προπαγάνδα. Η αμερικανική υπερδύναμη, στο απόγειο της μονοκρατορίας της, το 1991, χρειάστηκε 956.000 στρατιώτες και 42 μέρες πολέμου για να υπερισχύσει μιας αραβικής χώρας, του Ιράκ, εξουθενωμένης από οκτώ χρόνια τρομερού πολέμου με το Ιράν- και μάλιστα, χωρίς ο αμερικανικός στρατός να μπει στη Βαγδάτη και χωρίς να ανατρέψει τον Σαντάμ Χουσεϊν. Μόνο ένας παράφρων στο Κρεμλίνο θα μπορούσε να υπολογίζει ότι 120.000 Ρώσοι στρατιώτες θα κατάφερναν να καταλάβουν τη δεύτερη μεγαλύτερη, σε έκταση, χώρα της Ευρώπης, που κληρονόμησε από τα χρόνια της ΕΣΣΔ ισχυρότατη πολεμική βιομηχανία, ετοιμαζόταν γι αυτό τον πόλεμο οκτώ χρόνια και απολάμβανε στρατιωτικού εξοπλισμού, πληροφοριών και εκπαίδευσης από Αμερικανούς και Βρετανούς. Ο Πούτιν είναι πολλά πράγματα, αλλά παράφρων δεν είναι.

Μπορεί οι στρατιωτικοί σχεδιασμοί και οι πολιτικοί στόχοι του Κρεμλίνου να περιβάλλονται από ομίχλη, αλλά οι επιδιώξεις των ΗΠΑ είναι απολύτως διαυγείς. Όπως έγραψε ο Ντέιβιντ Σάνγκερ, επικεφαλής του γραφείου των New York Times στην Ουάσιγκτον, η κυβέρνηση Μπάιντεν εννοεί να εγκλωβίσει τη Ρωσία σε έναν μακρύ πόλεμο τεράστιου κόστους, όπως συνέβη, τηρουμένων των αναλογιών, με την καθήλωση της ΕΣΣΔ στο ναρκοπέδιο του Αφγανιστάν (το γεγονός ότι οι Αμερικανοί έστειλαν στους Ουκρανούς αντιαεροπορικούς πυραύλους Stinger, που είχαν ενισχύσει την τζιχάντ των μουτζαχεντίν κατά των Σοβιετικών, έχει και τη συμβολική σημασία του). Ο γνωστός ιστορικός Νάιαλ Φέργκιουσον έγραψε στο πρακτορείο Bloomberg ότι κορυφαίοι παράγοντες της κυβέρνησης Μπάιντεν του είπαν απερίφραστα ότι το μόνο νοητό, γι' αυτούς, τέλος αυτού του πολέμου περιλαμβάνει την ανατροπή του Πούτιν και μια πιο πειθήνια έναντι της Αμερικής Ρωσία- κάτι που θα αποτελούσε ταυτόχρονα ισχυρή προειδοποίηση στην Κίνα[ii]. Ο ίδιος ο (κάθε άλλο παρά αντιιμπεριαλιστής) Φέργκιουσον θεωρεί αυτή τη θεώρηση επικίνδυνη πλάνη του Μπάιντεν και το πιθανότερο είναι ότι έχει δίκιο.

Όσο μιλούν τα όπλα, επιβάλλεται κάποια σεμνότητα λόγων και οικονομία προβλέψεων, επί ποινή γρήγορης διάψευσης. Σε κάθε περίπτωση, όσοι είναι έτοιμοι να στοιχηματίσουν τα πάντα σε ένα Βατερλώ της Ρωσίας και στον πολιτικό θάνατο του Πούτιν αναλαμβάνουν ένα παιχνίδι υψηλότατου ρίσκου, για τους ίδιους και για τον κόσμο όλο. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, η μάχη της Μαριούπολης έχει φτάσει στο κέντρο της μαρτυρικής πόλης και η πτώση της μπορεί να είναι θέμα ημερών. Εάν εξελιχθούν έτσι τα πράγματα, θα πρόκειται για στρατηγικής σημασίας επιτυχία των εισβολέων. Η Ουκρανία θα έχει χάσει το 80% των ακτών της και η Ρωσία θα έχει εξασφαλίσει χερσαία σύνδεση ανάμεσα στην Κριμαία και το Ντονμπάς. Επιπλέον, οι Ρώσοι θα μπορέσουν να συγκεντρώσουν μεγαλύτερες δυνάμεις για να προελάσουν στην περιοχή ανάμεσα στη σημερινή διαχωριστική γραμμή του Ντονιέτσκ και το Χάρκοβο, όπου συγκεντρώνονται οι πιο αξιόμαχες δυνάμεις του ουκρανικού στρατού. Ήδη, μακριά από τις τηλεοπτικές κάμερες των δυτικών συνεργείων, οι Ρώσοι έχουν θέσει υπό έλεγχο το 93% του Λουγκάνσκ και το 56% του Ντονιέτσκ (πριν από την εισβολή ήλεγχαν περίπου το ένα τρίτο των εκτάσεών τους), όπως και ένα τεράστιο, συνεχές τόξο ουκρανικών συνόρων, που ξεκινάει βόρεια του Κιέβου, συνεχίζεται έξω από το Σούμι και το Χάρκοβο, περνάει από το Ντονμπάς και την Κριμαία και φτάνει στη Χερσώνα, στη Μαύρη Θάλασσα.

Στο οικονομικό πεδίο, η Ρωσία υποφέρει σοβαρά από τις κυρώσεις και το κύμα φυγής δυτικών εταιρειών, με αποτέλεσμα το φάσμα της μαζικής ανεργίας, των ελλείψεων αγαθών και της απότομης πτώσης του βιοτικού επιπέδου να βρίσκεται επί θύραις. Είναι πιθανό, όμως, να αποφύγει την κατάρρευση χάρη στη βοήθεια κυρίως της Κίνας, αλλά και άλλων κρατών. Από τις 10 πολυπληθέστερες χώρες του κόσμου, μόνο μία, οι ΗΠΑ, έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία.

Όταν ο Μπάιντεν, στη μακρά, διάρκειας περίπου δύο ωρών, τηλεφωνική επικοινωνία του με τον Σι Τζινπίνγκ κάλεσε την Κίνα να μη στηρίξει τη Ρωσία, απειλώντας την με συνέπειες, ο Κινέζος ηγέτης του απάντησε: «Όποιος αποφάσισε να κρεμάσει το κουδούνι στο λαιμό της τίγρης, εκείνος πρέπει να πάει να της το βγάλει»-εννοώντας ότι οι Αμερικανοί εξαγρίωσαν τη Ρωσία με την περικύκλωσή της από το ΝΑΤΟ, επομένως ας λουστούν τώρα τις επιπτώσεις. Η Αμερική δεν μπορεί να κηρύξει οικονομικό πόλεμο στην Κίνα χωρίς να πυροβολήσει τα πόδια της, καθώς η στενή αλληλεξάρτηση ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου έχει δημιουργήσει μια κατάσταση αμοιβαία εγγυημένης καταστροφής (MAD), ανάλογη με εκείνη που υπήρχε στο πεδίο των πυρηνικών όπλων επί Ψυχρού Πολέμου. Άλλωστε η Κίνα δεν μπορεί να ξεχάσει το πρόσφατο, αντικινεζικό σύμφωνο AUKUS στον Ινδοειρηνικό, τη στάση των ΗΠΑ στο κεφαλαιώδες θέμα της Ταϊβάν, την υπόθαλψη αποσχιστικών τάσεων των Ουιγούρων, τον αμερικανικό πόλεμο στο πεδίο των υψηλών τεχνολογιών και τόσα άλλα. Μια ταπεινωτική ήττα της Ρωσίας και προσωπικά του Πούτιν, σε αυτή τη φάση, θα ήταν σοβαρότατο πλήγμα για την ίδια την Κίνα και τον Σι.

Όσο για το εσωτερικό της Ρωσίας, τίποτα δεν δείχνει μέχρι στιγμής ότι υπάρχουν σοβαρές, πραγματικά απειλητικές κινήσεις εναντίον του Πούτιν. Ανεξάρτητες (μη ελεγχόμενες από την κυβέρνηση) δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η μεγάλη πλειονότητα των Ρώσων εξακολουθεί να στηρίζει τον Ρώσο πρόεδρο- δυστυχώς και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ούτε από τους ολιγάρχες, οι οποίοι ούτως ή άλλως στη Ρωσία δεν διαθέτουν πολιτική δύναμη, ούτε από τους κύκλους της κρατικής γραφειοκρατίας έχουν εκδηλωθεί φυγόκεντρες τάσεις, αν και τίποτα δεν αποκλείει να εκδηλωθούν αύριο.

Με αυτά τα δεδομένα, το ενδεχόμενο παράτασης του πολέμου για κάμποσες εβδομάδες, αν όχι και μήνες, μέχρι να υπάρξει αν όχι ειρήνευση, τουλάχιστον ανακωχή, διαγράφεται ισχυρό. Κάτι τέτοιο θα ήταν εφιαλτικό πρώτα απ’ όλα για τον σκληρά δοκιμαζόμενο ουκρανικό λαό. Ένας στους τέσσερις Ουκρανούς έχει ήδη ξεριζωθεί από την εστία του, η οικονομική καταστροφή είναι ανείπωτη, η χώρα κινδυνεύει να διαμελιστεί, καθώς οι Αμερικανοί την αντιμετωπίζουν κυνικά ως Ιφιγένεια, που δεν θα διστάσουν να θυσιάσουν στην ανάγκη, προκειμένου να υπηρετήσουν τους μείζονες στόχους τους: τη συντριβή της Ρωσίας και την αποκατάσταση της «ενότητας της Δύσης» υπό αμερικανική ηγεμονία, δηλαδή την καθήλωση της Ευρώπης σε ρόλο θεραπαινίδας τους, κάτι από το οποίο δεν απέχουν και πολύ.

Σημαίνουν όλα αυτά ότι θα μπορούσε κανείς να δικαιολογήσει, με βαριά καρδιά, τον πόλεμο του Πούτιν με το επιχείρημα ότι μια ήττα της Ρωσίας θα ευνοούσε την κύρια απειλή για την παγκόσμια ειρήνη και την κυριαρχία των λαών, τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό; Σε καμία περίπτωση. Η απερίφραστη καταδίκη αυτού του άδικου πολέμου, που συσσωρεύει τρομερά δεινά σε έναν λαό 45 εκατομμυρίων ανθρώπων, θα έπρεπε να είναι αυτονόητη για κάθε πολιτισμένη συνείδηση και ειδικά για τους αριστερούς. Οι νεοταξίτες και νεοδεξιοί μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι όταν χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για τον ουκρανικό λαό, ενώ δεν ένοιωσαν καμία υποχρέωση να βγουν στους δρόμους για τους λαούς της Γιουγκοσλαβίας, του Ιράκ ή της Παλαιστίνης. Ο αριστερός δεν μπορεί να κοιτάξει με ήρεμη συνείδηση τον εαυτό του στον καθρέφτη αν δεν είναι λόγω και έργω με τον Δαβίδ απέναντι στον Γολιάθ σε όλα τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη του πλανήτη, σε όλες τις ιστορικές στιγμές.

Ό,τι δίκιο κι αν είχε η Ρωσία για την περικύκλωσή της από το ΝΑΤΟ και για τις διώξεις των Ρωσόφωνων από τους ακροδεξιούς εθνικιστές στην Ουκρανία, το έχασε από τη στιγμή που άρχισε να βομβαρδίζει τις ουκρανικές πόλεις. Γιατί ο Πούτιν δεν αμφισβήτησε μόνο μια κυβέρνηση, αμφισβήτησε το ίδιο το δικαίωμα της Ουκρανίας να υπάρχει σαν ανεξάρτητο κράτος, λέγοντας ότι πρόκειται για ένα τεχνητό κατασκεύασμα του Λένιν και των μπολσεβίκων. Έφτασε στο σημείο, προτού αρχίσει ο πόλεμος, να στείλει στην Ουκρανία το εξής, επί λέξει, μήνυμα: «Σ΄αρέσει, δεν σ’ αρέσει, γλυκιά μου, θα το υποστείς». Ποιος άνθρωπος που θέλει να λέγεται άνθρωπος δεν θα αγανακτούσε αν άκουγε να εκστομίζεται μια τέτοια φράση από έναν άντρα προς μία γυναίκα; Και ποιος μπορεί να μην εξεγερθεί όταν ακούει έναν ηγέτη κράτους να λέει αυτή την πολύ «ματσό» χυδαιότητα για έναν άλλο λαό;

Ούτε βέβαια κάνει ο Πούτιν κάποιον «αντιφασιστικό πόλεμο» στην Ουκρανία, όπως κάποιοι αφελέστατα είναι έτοιμοι να πιστέψουν. Χρησιμοποιεί ως άλλοθι τους φασίστες που έκαναν όντως εγκλήματα πολέμου στην Οδησσό και το Ντονμπάς για να δικαιολογήσει τις επεκτατικές βλέψεις του- όπως ακριβώς χρησιμοποιούσαν οι Αμερικανοί υπαρκτές θηριωδίες του Μιλόσεβιτς στην πρώην Γιουγκοσλαβία ή του Χουσεϊν στο Ιράκ. Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι η Ρωσία δεν είχε κανένα ηθικό πρόβλημα να χρηματοδοτεί την Μαρίν Λεπέν στην προεκλογική εκστρατεία της.

Έστω, θα πει κανείς, αλλά ένας πολυπολικός κόσμος, με μια ισχυρή Ρωσία και μια ισχυρή Κίνα, δεν δίνει περισσότερα περιθώρια στους μικρότερους λαούς όλου του κόσμου από έναν κόσμο στο έλεος της αμερικανικής υπερδύναμης και τους συμμάχους της; Η απάντηση είναι, μπορεί ναι, μπορεί και όχι, ανάλογα με το τι είδους είναι η «πολυπολικότητα» για την οποία τόσος λόγος γίνεται. Πολυπολικός ήταν ο κόσμος και στις παραμονές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, μόνο που όλοι οι υπολογίσιμοι πόλοι του ήταν ιμπεριαλιστικές αυτοκρατορίες, έτοιμες να κόψουν η μία το λαρύγγι της άλλης, όπως και το έκαναν. Πολύ φοβάμαι ότι η Νέα Παγκόσμια Τάξη (ή μάλλον Αταξία) που ανατέλλει σήμερα θα μοιάζει λιγότερο με τον Ψυχρό Πόλεμο και περισσότερο με τον προ του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου κόσμο.

Στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, η ΕΣΣΔ ήταν ένα καταπιεστικό, μόνο κατ’ όνομα σοσιαλιστικό καθεστώς, αλλά όντως στήριζε ως ένα βαθμό εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα του Τρίτου Κόσμου απέναντι στον ιμπεριαλισμό. (Για τα εργατικά και αριστερά κινήματα της Δύσης, υπήρχε πάντα το όριο της Γιάλτας). Η Ρωσία του Πούτιν δεν είναι εκφυλισμένο εργατικό κράτος, αλλά ολιγαρχικός καπιταλισμός- το γεγονός ότι ο Ρώσος πρόεδρος είχε μέχρι προχθές σε κρατική θέση τον διαβόητο Ανατόλι Τσουμπάις, αρχιτέκτονα των ληστρικών ιδιωτικοποιήσεων που έφτιαξαν εν μια νυκτί την τάξη των ολιγαρχών, σφετεριζόμενοι αντί πινακίου φακής τη λαϊκή περιουσία, ασφαλώς λέει πολλά, ή μάλλον τα λέει όλα. Όνειρο του Πούτιν δεν είναι η ανασύσταση της ΕΣΣΔ, αλλά της μεγαλορώσικης Αυτοκρατορίας. Ο ψυχρός κυνισμός της μεγάλης δύναμης μπορεί να τον οδηγήσει να στηρίξει, κάποια στιγμή, αριστερές κυβερνήσεις στη Λατινική Αμερική, με την ίδια άνεση που θα στηρίξει το Ισραήλ, με το οποίο διατηρεί άριστες σχέσεις, στη Μέση Ανατολή.

Ο ίδιος ο πόλεμος του Πούτιν στην Ουκρανία, αντί να αποτελέσει πλήγμα για τις ΗΠΑ, εξελίσσεται σε καταλύτη για την ενίσχυσή τους, σε μια ακόμη εκδήλωση της ετερογονίας των σκοπών. Από «εγκεφαλικά νεκρό», κατά Μακρόν, το ΝΑΤΟ ανένηψε και διανύει μια δεύτερη νεότητα. Η ίδια η Ρωσία, ακόμη κι αν αποκομίσει (εύθραυστα και διαρκώς αμφισβητήσιμα) στρατιωτικά κέρδη, θα υποστεί τεράστια πολιτική, οικονομική και ηθική ζημιά. Το πιθανότερο είναι ότι θα περιπέσει σε θέση ελάσσονος εταίρου της Κίνας, μια και η ρωσική οικονομία είναι το ένα δέκατο της κινεζικής. Αυτό σημαίνει ότι οι Κινέζοι, προκειμένου να σώσουν τη Ρωσία, θα αποκτήσουν κοψοχρονιά επιχειρήσεις- φιλέτο και θα την κάνουν ισχυρότατα εξαρτημένη από το Πεκίνο σε τρία κρίσιμα πεδία: το τραπεζικό, τις ροές ενέργειας και τις νέες τεχνολογίες. Στο μεταξύ, ο κόσμος όλος θα απειλείται από μια μεγάλων διαστάσεων επισιτιστική κρίση (Ρωσία και Ουκρανία μαζί παράγουν το ένα τέταρτο των παγκόσμιων σιτηρών), ενώ η παγκόσμια οικονομία είναι πολύ πιθανό να γνωρίσει μια νέα, οδυνηρή ύφεση. Τηρουμένων των αναλογιών, όπως οι γεωπολιτικές κρίσεις από τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1973 και την ιρανική επανάσταση του 1979 οδήγησαν πρώτα σε ενεργειακές κρίσεις, ύστερα σε γενικευμένη ύφεση και τελικά σε αλλαγή οικονομικού υποδείγματος επί τα χείρω, από τον κεϋνσιανισμό στον νεοφιλελευθερισμό.

Το συμπέρασμα από όλα αυτά είναι, νομίζω, προφανές. Η μόνη πολιτικά και ηθικά επιβεβλημένη στάση ενός προοδευτικού πολίτη απέναντι σε αυτό τον ολέθριο, από κάθε σκοπιά, πόλεμο είναι να εξεγερθεί και να απαιτήσει τον άμεσο τερματισμό του με μια δίκαιη ειρήνη. Κάτι που σημαίνει αποχώρηση όλων των ξένων στρατευμάτων από την Ουκρανία, ρωσικών και Δυτικών (σύμβουλοι, εκπαιδευτές, μισθοφόροι), ακύρωση των σχεδίων για ένταξη στο ΝΑΤΟ, διεθνείς εγγυήσεις για την ασφάλεια και κυριαρχία της, σεβασμό των δικαιωμάτων των ρωσόφωνων και των άλλων εθνικών ομάδων, αποκατάσταση των κομμάτων που έχουν βγει στην παρανομία από τις δύο τελευταίες κυβερνήσεις του Κιέβου, επίλυση του προβλήματος στο Ντονμπάς με διαπραγματεύσεις και όχι με τα όπλα. Ουτοπικό; Με τα σημερινά δεδομένα, ίσως. Αλλά συνένοχοι του εγκλήματος, είτε των μεν, είτε των δε, δεν μπορούμε να γίνουμε και δεν θα γίνουμε.

[i] Ντονμπάς σημαίνει «λεκάνη του ποταμού Ντον». Πρόκειται για την περιοχή της ανατολικής Ουκρανίας πάνω από την Αζοφική Θάλασσα, που περιλαμβάνει τις ρωσόφωνες επαρχίες του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ. Μετά τον εμφύλιο πόλεμο του 2014, που ακολούθησε την ανατροπή του φιλορώσου προέδρου της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς, οι δύο επαρχίες διχοτομήθηκαν και οι φιλορώσοι αυτονομιστές ανακήρυξαν «Λαϊκές Δημοκρατίες» στα τμήματα που ήλεγχαν.

[ii]Nial Ferguson, “Putin Misunderstands History. So, Unfortunately, Does the U.S.”, bloomberg.com/opinion/articles/2022-03-22/niall-ferguson-putin-and-biden-misunderstand-history-in-ukraine-war

* Ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου είναι Δημοσιογράφος, Συγγραφέας και Συντάκτης του Διεθνούς ρεπορτάζ και αρθρογράφος στην εφημερίδα ΚΑΘΜΕΡΙΝΗ.