Πρόταση Φον Ντερ Λάιεν για κοινή αγορά αμυντικού εξοπλισμού της Ε.Ε. (vid)

     Η Φον Ντερ Λάιεν θέλει επίσης να χρησιμοποιήσει τα απροσδόκητα κέρδη που προέρχονται από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού για την Ουκρανία, ακόμη και αν η νομική οδός για να γίνει αυτό εξακολουθεί να παραμένει αβέβαιη

Κατά το πρότυπο των εμβολίων και του φυσικού αερίου, προκειμένου να σταλεί σήμα -όπως είπε- στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να «φορτίσει» την αμυντική της βιομηχανική ικανότητα τα επόμενα πέντε χρόνια, προκειμένου να αντιμετωπίσει την απειλή που προέρχεται από τη Ρωσία, δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατά τη διάρκεια της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο.

Η κοινή αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού αποτελεί βασικό σημείο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Βιομηχανικής Άμυνας που θα παρουσιάσει τις επόμενες εβδομάδες.

«Ένας από τους κεντρικούς στόχους της στρατηγικής και του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Άμυνας Επενδύσεων που θα τη συνοδεύει, θα είναι να δοθεί προτεραιότητα στις κοινές αμυντικές προμήθειες. Όπως ακριβώς το κάναμε πολύ επιτυχημένα με τα εμβόλια ή για παράδειγμα με το φυσικό αέριο. Αυτό θα μας βοηθήσει να μειώσουμε τον κατακερματισμό και να αυξήσουμε τη διαλειτουργικότητα. Αλλά για να γίνει αυτό πρέπει να στείλουμε συλλογικά ένα ισχυρό μήνυμα στη βιομηχανία».




Ένα από τα κύρια σημεία είναι η διευκόλυνση των συμφωνιών προαγοράς με την αμυντική βιομηχανία, η παροχή σταθερών παραγγελιών και προβλεψιμότητας μακροπρόθεσμα και η ανοικοδόμηση, η αναπλήρωση και ο εκσυγχρονισμός των ενόπλων δυνάμεων των κρατών μελών.

Η ιδέα υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα - ΕΛΚ, τη μεγαλύτερη πολιτική ομάδα στο Κοινοβούλιο

«Προς το παρόν, τα κράτη μέλη δαπανούν πάρα πολλά εντελώς σε εθνικό επίπεδο. Πρέπει να συνεργαστούμε στενότερα στην Ευρώπη. Χρειαζόμαστε περισσότερη αμυντική τεχνολογία και τεχνογνωσία. Πρέπει να αγοράσουμε περισσότερο αμυντικό εξοπλισμό μαζί. Και εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να ξεκινήσει αυτή τη διαδικασία, κάνοντας τα κράτη μέλη να συνεργάζονται στενότερα, τότε όλα αυτά είναι προς το συμφέρον μας», είπε ο ευρωβουλευτής του ΕΛΚ από τη Γερμανία, Ντέιβιντ ΜακΑλιστερ.

Αλλά δεν συμφωνούν όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με αυτήν την άποψη. Η Αριστερά θεωρεί την κοινή αγορά «μια πολύ κακή, αντιδημοκρατική διαδικασία»

«Αυτό θα έχει πρώτα απ' όλα πολύ σημαντικό αντίκτυπο στη βιομηχανία της ΕΕ, γιατί πρόκειται να χρηματοδοτήσουμε παραγωγές όπλων. Και αυτό, αφενός, θα ωθήσει ορισμένες εταιρείες, εταιρείες όπλων, εις βάρος άλλων εταιρειών. Και δεύτερον, εντός ορισμένων εταιρειών, εκείνων που θα μπορούσαν να παράγουν, για παράδειγμα, αεροπλάνα Canadair, αεροπλάνα πυρόσβεσης, θα ωθηθούν και θα ενθαρρυνθούν να παράγουν όπλα, όπλα. Δεν είναι αυτή η Ευρώπη που θέλουμε», τόνισε ο Μαρκ Μποτενγκά, ευρωβουλευτής της Ευρωπαϊκής Αριστεράς από το Βέλγιο.

Η Φον Ντερ Λάιεν θέλει επίσης να χρησιμοποιήσει τα απροσδόκητα κέρδη που προέρχονται από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού για την Ουκρανία, ακόμη και αν η νομική οδός για να γίνει αυτό εξακολουθεί να παραμένει αβέβαιη

Πρώτη ήττα για την ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία: Η Κομισιόν αποσύρει το μέτρο για τη μείωση των ζιζανιοκτόνων

Η απόφαση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έρχεται εν μέσω μιας αυξανόμενης δεξιάς αντίδρασης κατά της ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και εκτεταμένων διαμαρτυριών εξαγριωμένων αγροτών, οι οποίοι, μεταξύ άλλων παραπόνων, διαμαρτύρονται για την επιβάρυνση που δημιουργούν οι περιβαλλοντικές ρυθμίσεις. 

Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε την Τρίτη την απόσυρση ενός επίμαχου νόμου που αποσκοπούσε στη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, σηματοδοτώντας την πρώτη ήττα της Πράσινης Συμφωνίας.

Ο λεγόμενος κανονισμός για τη βιώσιμη χρήση (SUR) κατατέθηκε για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 2022 με τον φιλόδοξο στόχο να μειωθεί η χρήση φυτοφαρμάκων στο μισό μέχρι το 2030. Οραματιζόταν επίσης την πλήρη απαγόρευση των προϊόντων αυτών σε ευαίσθητες περιοχές, όπως οι αστικοί χώροι πρασίνου και οι περιοχές Natura 2000, και προωθούσε την υιοθέτηση εναλλακτικών λύσεων χαμηλού κινδύνου.

Το SUR αποδείχθηκε διχαστικό από την αρχή του και έγινε αντικείμενο σφοδρών πιέσεων από τον γεωργικό τομέα. Πέρυσι, απορρίφθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με 299 ψήφους υπέρ, 207 κατά και 121 αποχές, και επί του παρόντος έχει κολλήσει σε πολιτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των κρατών μελών, γεγονός που σηματοδοτεί πολύ χαμηλή διάθεση να το περάσει τη γραμμή του τερματισμού.

"Η Επιτροπή πρότεινε το SUR, με τον αξιόλογο στόχο να μειωθούν οι κίνδυνοι από τα χημικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα", δήλωσε η φον ντερ Λάιεν την Τρίτη, μιλώντας ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο.

With the agreement on the revision of the EU budget, Europe has the resources to tackle some of the main challenges of this decade.

I would like to thank @Europarl_EN for its support ↓
https://t.co/wBEDj8hMTr

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) February 6, 2024

"Αλλά η πρόταση SUR έχει γίνει σύμβολο πόλωσης. Έχει απορριφθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ούτε στο Συμβούλιο υπάρχει πλέον πρόοδος. Γι' αυτό θα προτείνω στο Σώμα να αποσύρει την πρόταση αυτή".

Η απόφαση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έρχεται εν μέσω μιας αυξανόμενης δεξιάς αντίδρασης κατά της ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και εκτεταμένων διαμαρτυριών εξαγριωμένων αγροτών, οι οποίοι, μεταξύ άλλων παραπόνων, διαμαρτύρονται για την επιβάρυνση που δημιουργούν οι περιβαλλοντικές ρυθμίσεις.

Το κίνημα αμφισβήτησης έφθασε στις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα κατά τη διάρκεια μιας συνόδου κορυφής των ηγετών της ΕΕ με υψηλά διακυβεύματα, δημιουργώντας σκηνές χάους και καταστροφής. Η φον ντερ Λάιεν, μαζί με τους πρωθυπουργούς του Βελγίου και της Ολλανδίας, συμμετείχε σε μια αυτοσχέδια συνάντηση με εκπροσώπους του γεωργικού τομέα αμέσως μετά τη λήξη της συνόδου κορυφής.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας της το πρωί της Τρίτης, η επικεφαλής της Επιτροπής μίλησε εκτενώς για τους αγρότες, λέγοντας ότι "αξίζουν να τους ακούσουμε", καθώς αντιμετωπίζουν τις καταστροφές της κλιματικής αλλαγής, την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την κρίση του κόστους ζωής.

Ωστόσο, επέμεινε ότι ο τομέας, ο οποίος αντιπροσωπεύει πάνω από το 10% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου του μπλοκ και επιδοτείται σε μεγάλο βαθμό μέσω του προϋπολογισμού της ΕΕ, πρέπει να μεταβεί προς ένα "πιο βιώσιμο μοντέλο παραγωγής".

"Μόνο αν οι αγρότες μας μπορούν να ζήσουν από τη γη θα επενδύσουν στο μέλλον. Και μόνο αν επιτύχουμε από κοινού τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς μας στόχους, οι αγρότες θα μπορέσουν να συνεχίσουν να ζουν", δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής.

"Οι αγρότες μας το γνωρίζουν καλά αυτό. Θα πρέπει να τους εμπιστευτούμε περισσότερο", πρόσθεσε.

Η απόσυρση του προτεινόμενου νόμου δεν είναι άμεση και πρέπει ακόμη να επικυρωθεί από το Σώμα των Επιτρόπων, διαδικασία που αναμένεται να ολοκληρωθεί τις επόμενες εβδομάδες.

Παρά την είδηση, η φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι το θέμα της ρύθμισης των φυτοφαρμάκων θα παραμείνει στην ημερήσια διάταξη και θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο μιας "νέας πρότασης πολύ πιο ώριμης". Ωστόσο, λόγω του σφιχτού χρονοδιαγράμματος που επιβάλλουν οι επερχόμενες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το νέο σχέδιο θα είναι έργο της επόμενης Επιτροπής.

"Φυσικά, το θέμα παραμένει και για να προχωρήσουμε, χρειάζεται περισσότερος διάλογος και μια διαφορετική προσέγγιση", δήλωσε η von der Leyen στους ευρωβουλευτές.

Ο νομοθετικός θάνατος του κανονισμού για τη βιώσιμη χρήση κλείνει το βιβλίο του Farm 2 Fork, μιας πολυμερούς στρατηγικής που παρουσιάστηκε τον Μάιο του 2020 και έθεσε ως στόχο να γίνουν τα ευρωπαϊκά συστήματα τροφίμων πιο υγιεινά και πιο βιώσιμα.

Υπό την πίεση των συντηρητικών και των λόμπι, η στρατηγική σταδιακά αποδυναμώθηκε και απογυμνώθηκε στο ελάχιστο. Πέρυσι, η Επιτροπή αποφάσισε να παραιτηθεί από τον νόμο για το βιώσιμο σύστημα τροφίμων, ο οποίος υποτίθεται ότι θα αποτελούσε τη ραχοκοκαλιά της εμβληματικής πολιτικής τροφίμων του μπλοκ. Αντ' αυτού, η εκτελεστική εξουσία επέλεξε να ξεκινήσει έναν στρατηγικό διάλογο για τη γεωργία, σε μια προσπάθεια να μειώσει την αυξανόμενη πόλωση στον τομέα.

Άλλα νομοθετήματα σχετικά με τη γεωργία που ήταν στα σκαριά δεν παρουσιάστηκαν τελικά ποτέ από την ομάδα της φον ντερ Λάιεν, όπως οι νέοι κανόνες για την ευημερία των εκτρεφομένων ζώων και η πανευρωπαϊκή διατροφική επισήμανση των τροφίμων, τα οποία θεωρήθηκαν άκρως διχαστικά.
euronews

To ΔΝΤ προειδοποιεί τις κυβερνήσεις κατά περαιτέρω στήριξης προς Ευρωπαίους αγρότες

ΔΝΤ: H Γενική Διευθύντρια του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα προειδοποίησε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ότι θα μετανιώσουν για τις ενισχύσεις που υπόσχονται στους αγρότες...

 

Οι ευρωπαϊκές Κυβερνήσεις θα πρέπει να αντισταθούν στις εκκλήσεις για μεγαλύτερη οικονομική στήριξη από αγρότες, που διαμαρτύρονται σε όλη την ήπειρο, διαφορετικά μπορεί να το μετανιώσουν, δήλωσε την Πέμπτη η Γενική Διευθύντρια του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα.

Αγρότες από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, το Βέλγιο και την Ελλάδα πραγματοποιούν διαδηλώσεις εδώ και εβδομάδες, με στόχο να κερδίσουν παραχωρήσεις από τους Ευρωπαίους ηγέτες ενόψει των επερχόμενων εκλογών.

«Βλέπετε τους αγρότες να διαμαρτύρονται. Σε ανθρώπινο επίπεδο κατανοώ ότι αντιμετωπίζουν περισσότερες δυσκολίες και δεν είναι εύκολο να κάνουν τη δουλειά που κάνουν», είπε η Γκεοργκίεβα κατά τη διάρκεια ενημέρωσης Τύπου, στα γραφεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην Ουάσιγκτον.

«Αλλά αν αυτό το συναίσθημα συνεχιστεί και βάλει τις κυβερνήσεις στη γωνιά όπου δεν μπορούν να κάνουν ότι είναι απαραίτητο για ενίσχυση των οικονομιών τους, υπάρχει κίνδυνος να έρθει η μέρα που θα το μετανιώσουν», πρόσθεσε.

Χιλιάδες αγρότες από όλη την Ευρώπη διαδήλωσαν στις Βρυξέλλες την Πέμπτη κατά τη διάρκεια συνάντησης μεταξύ του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και της επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με θέμα «το μέλλον της ευρωπαϊκής γεωργίας».

Μετά τη σύνοδο, ο Μακρόν είπε στους δημοσιογράφους ότι η Γαλλία κατάφερε να πείσει την ΕΕ να «επιβάλει αυστηρότερους κανόνες» για τις εισαγωγές δημητριακών και πουλερικών, μεταξύ άλλων από την Ουκρανία.

Η Γκεοργκίεβα αναφέρθηκε στις διαμαρτυρίες κατά τη διάρκεια μιας ευρείας ενημέρωσης με δημοσιογράφους όπου αναφέρθηκε και στα επίπεδα του δημόσιου χρέους, τη νομισματική πολιτική των ΗΠΑ και τις διαπραγματεύσεις του Ταμείου με την Αργεντινή, την Αίγυπτο και το Πακιστάν.

«Συζήτησα με αρκετούς φορείς χάραξης πολιτικής, ιδίως Υπουργούς Οικονομικών, και αναγνωρίζουν τη σημασία της δημοσιονομικής σταθεροποίησης», είπε. «Αλλά αναγνωρίζουν επίσης πόσο δύσκολο είναι να τερματίσουν την υποστήριξη».

Κάλεσε τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο να εργαστούν για την αποκατάσταση των δημοσιονομικών αποθεμάτων που εξαντλήθηκαν από την πανδημία Covid-19 κλείνοντας τα φορολογικά κενά και αξιολογώντας την ποιότητα των υφιστάμενων δημόσιων δαπανών.

Η ευρωπαϊκή ακροδεξιά «άνοιξη» περνά από τη Γερμανία

     Η αποκάλυψη των σεναρίων που απεργάζεται η γερμανική ακροδεξιά για την περίπτωση που έρθει στην εξουσία κινητοποίησε έκτοτε εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες, που κατεβαίνουν καθημερινά στους δρόμους προκειμένου να διαδηλώσουν με σύνθημα «Το "ποτέ ξανά" είναι τώρα!»

Θα μπορούσε να είναι πολιτικό θρίλερ για το Netflix. Μια παλιά βίλα κρυμμένη σε ένα χιονισμένο δάσος της ανατολικής Γερμανίας. Προσκλήσεις που μοιράζονται υπό άκρα μυστικότητα. Πολιτικοί, επιχειρηματίες, φιλόδοξοι φανατισμένοι νέοι. Στο επίκεντρο, ένα εξωφρενικό, ακραίο σχέδιο που ενώνει και συναρπάζει τους συμμετέχοντες. Η συνάντηση ακροδεξιών και νεοναζί που έγινε τον περασμένο Νοέμβριο στο Πότσνταμ δεν είναι όμως σκηνοθετικό εύρημα. Όπως και το σχέδιο ομαδικών δια της βίας απελάσεων μεταναστών - και όχι μόνο - δεν είναι κινηματογραφικό σενάριο.

Οι αποκαλύψεις της ιστοσελίδας ερευνητικής δημοσιογραφίας «Correctiv» ανέδειξαν κάτι που όλοι υποψιάζονταν: Ότι η Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD) σχεδιάζει να κυβερνήσει «απαλλάσσοντας» τη χώρα από μερικά εκατομμύρια «μελαχρινούς» μετανάστες, ακόμη και αν πλέον διαθέτουν γερμανική υπηκοότητα.

«Σχέδιο Μαδαγασκάρη» 2.0

Ούτε το σχέδιο βέβαια είναι κάτι πρωτότυπο. Τα προφανή πρότυπα των σημερινών ακροδεξιών είχαν οραματιστεί το «Σχέδιο Μαδαγασκάρη» κατά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο εβραϊκός - και όχι μόνο - πληθυσμός της Γερμανίας θα εκτοπιζόταν στη Μαδαγασκάρη. Η ιδέα προωθήθηκε σθεναρά από τον Φραντς Ραντεμάχερ, επικεφαλής του Εβραϊκού Τμήματος του ναζιστικού υπουργείου Εξωτερικών και προέβλεπε ότι με τη συνθηκολόγηση της Γαλλίας, το Παρίσι θα εκχωρούσε την τότε αποικία του στη Γερμανία. Ο Χίτλερ ενέκρινε την πρόταση και το 1940 διέταξε να ξεκινήσει ο εκτοπισμός ενός εκατομμυρίου Εβραίων τον χρόνο επί τέσσερα χρόνια στη Μαδαγασκάρη, η οποία θα μετατρεπόταν σε στρατοκρατούμενο κράτος. Το σχέδιο αναβλήθηκε, ή μάλλον αντικαταστάθηκε από εκείνο της συστηματικής γενοκτονίας των Εβραίων, το οποίο θεωρήθηκε «αποτελεσματικότερο».

Στη βίλα του Πότσνταμ, το σχέδιο που παρουσίασε ο «διακεκριμένος» αυστριακός νεοναζί Μάρτιν Ζέλνερ, γνωστός θιασώτης του «κινήματος της ταυτότητας» στην Ευρώπη, προέβλεπε ότι τουλάχιστον δύο εκατομμύρια άνθρωποι θα απελαύνονταν δια της βίας σε κάποια χώρα της βόρειας Αφρικής, με την οποία η Γερμανία θα είχε συνάψει ειδική συμφωνία - με όρο χρηματοδότησης. Ακόμη και κάτοχοι γερμανικού διαβατηρίου θα συμπεριλαμβάνονταν στους υπό απέλαση, εφόσον είχαν μεταναστευτικό υπόβαθρο. Το σχέδιο έφερε τον πιο «τεχνικό» τίτλο «επαναμετανάστευση» (Remigration).

Η αποκάλυψη των σεναρίων που απεργάζεται η γερμανική ακροδεξιά για την περίπτωση που έρθει στην εξουσία κινητοποίησε έκτοτε εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες, που κατεβαίνουν καθημερινά στους δρόμους προκειμένου να διαδηλώσουν με σύνθημα «Το "ποτέ ξανά" είναι τώρα!». Όλοι οι υπουργοί, οι πρωθυπουργοί των κρατιδίων, τα ΜΜΕ, παίρνουν ξεκάθαρα θέση στηρίζοντας τις διαδηλώσεις κατά της AfD και παρακινώντας τους πολίτες να συμμετάσχουν. Ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς συμμετείχε στις κινητοποιήσεις, ενώ ο Ομοσπονδιακός Πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ προσπέρασε την αναμενόμενη ουδετερότητα του αξιώματος και επαίνεσε τη γερμανική κοινωνία που «ξεσηκώνεται για την δημοκρατία και το Σύνταγμα, εναντίον της ακροδεξιάς».

Ακόμη και οι επιχειρήσεις δείχνουν να παίρνουν θέση. Μια από τις μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ επανακυκλοφόρησε παλιότερο βίντεο από κατάστημά της, στο οποίο είχε αδειάσει τα ράφια από όλα τα προϊόντα που παράγονται στο εξωτερικό, θέλοντας έτσι να δείξει πόσο μεγάλη είναι η σημασία των ανοιχτών συνόρων. Οικονομολόγοι προειδοποιούν για εκατομμύρια χαμενες θέσεις εργασίας εάν εφαρμοστούν οι απόψεις της AfD.

Οι γερμανικές ενοχές και η εκλογική ...διαβολοχρονιά

Μετά την επανένωσή της, η Γερμανία δεν υπήρξε ποτέ αφελής σε ό,τι αφορά το παρελθόν της. Οι μαύρες σελίδες της ιστορίας της είναι συνεχώς παρούσες - σε ταινίες, ντοκιμαντέρ, μαθήματα, εκθέσεις, ημέρες μνήμης. Οι πολιτικοί απολογούνται συχνά για τα εγκλήματα των ναζί και, όπως αναδείχθηκε και μετά την επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ τον περασμένο Οκτώβριο, το Βερολίνο εννοεί στην πράξη ότι το δικαίωμα ύπαρξης του κράτους του Ισραήλ αποτελεί για αυτό «κρατική επιταγή». Η AfD δεν έχει κρύψει ποτέ ότι δεν συμφωνεί με την «διαρκή απολογία» για το γερμανικό παρελθόν. Ο αρχηγός της οργάνωσης Θουριγγίας και ένα από τα πλέον προβεβλημένα στελέχη του κόμματος, Μπγερν Χέκε, περιέγραφε ήδη από το 2017 το Μνημείο του Ολοκαυτώματος στο Βερολίνο ως «μνημείο της ντροπής», απέρριπτε τον χαρακτηρισμό του Χίτλερ ως «απόλυτο κακό» και διαμαρτυρόταν επειδή τα θετικά στοιχεία της γερμανικής ιστορίας εκείνης της περιόδου δεν προβάλλονταν όσο θα έπρεπε.

Τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά αν η Εναλλακτική για την Γερμανία δεν είχε σταθεροποιηθεί στη δεύτερη θέση των δημοσκοπήσεων με ποσοστά κοντά στο 22%, αν στην Ευρώπη και στον πλανήτη δεν δυνάμωναν οι λαϊκιστικές φωνές και αν φυσικά το 2024 δεν ήταν ...διαβολοχρονιά κρίσιμων εκλογικών αναμετρήσεων - εντός και εκτός Γερμανίας. Το πρώτο - και πιθανότατα φαρμακερό - τεστ θα γίνει με τις ευρωεκλογές του Ιουνίου. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR), τα κόμματα «λαϊκιστικής, αντιευρωπαϊκής δεξιάς» αναμένεται να κερδίσουν τις εκλογές σε τουλάχιστον εννέα κράτη-μέλη της ΕΕ (Γαλλία, Αυστρία, Βέλγιο, Ιταλία, Σλοβακία, Τσεχία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Πολωνία), ενώ τη δεύτερη ή τρίτη θέση εκτιμάται ότι θα καταλάβουν σε άλλες εννέα χώρες (Γερμανία, Ισπανία, Σουηδία, Βουλγαρία, Φινλανδία, Εσθονία, Λετονία, Πορτογαλία, Ρουμανία). Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, σχεδόν οι μισές έδρες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα καταληφθούν από ευρωβουλευτές εκτός των τριών μεγάλων πολιτικών ομάδων: του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, των Σοσιαλιστών-Δημοκρατών και των Φιλελευθέρων. Οι συνέπειες της «απότομης δεξιάς στροφής» θα γίνουν άμεσα αισθητές στις ευρωπαϊκές πολιτικές που αφορούν την κλιματική κρίση, την στήριξη της Ουκρανίας, τη διεύρυνση της ΕΕ και τη μετανάστευση.

Για τη Γερμανία τα πράγματα θα γίνουν ακόμη πιο δύσκολα μετά το καλοκαίρι. Τον Σεπτέμβριο θα διεξαχθούν κρατιδιακές εκλογές στη Σαξονία, στη Θουριγγία και στο Βρανδεμβούργο και, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, η AfD προηγείται και στα τρία κρατίδια, με ποσοστά 32-36%. Είναι χαρακτηριστικό ότι π.χ. στη Θουριγγία, με τα σημερινά δημοσκοπικά δεδομένα, ένας κυβερνητικός συνασπισμός χωρίς την AfD θα προϋπέθετε την συμμετοχή σε αυτόν όλων των υπόλοιπων κομμάτων - τη συνύπαρξη δηλαδή μεταξύ άλλων Χριστιανοδημοκρατών (CDU) και Αριστεράς.

Το φθινόπωρο θα διεξαχθούν επίσης οι εθνικές εκλογές στην Αυστρία, όπου το Κόμμα της Ελευθερίας (FPÖ) καλπάζει προς τη νίκη, με δημοσκοπικά ποσοστά μεταξύ 26% και 32% και πολύ δύσκολα θα μείνει εκτός της επόμενης κυβέρνησης.

Η χρονιά θα κλείσει με τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, με το ενδεχόμενο επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο να καθίσταται όλο και λιγότερο απίθανο.

Η σημασία - ή όχι - των διαδηλώσεων και η θεωρία του μπούμερανγκ

Οι διαδηλώσεις που γίνονται το τελευταίο διάστημα σε όλες τις γερμανικές πόλεις δεν μπορούν φυσικά να υποβαθμιστούν - ακόμη και αν η AfD, με μεθόδους Τραμπ, διαδίδει ότι οι εικόνες με τα πλήθη είναι είτε «fake news» είτε αποτέλεσμα επεξεργασίας με συστήματα τεχνητής νοημοσύνης. Η γερμανική κοινωνία φαίνεται πραγματικά να αφυπνίζεται απέναντι στον κίνδυνο της ακροδεξιάς. Η Γιούλια Έμπνερ, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης για θέματα ακροδεξιάς, ριζοσπαστικοποίησης μέσω διαδικτύου και αποτροπής τρομοκρατίας, μίλησε στο ARD για ένα «ισχυρό μήνυμα, ότι η κοινωνία ενώνεται κατά του μίσους, του ρατσισμού και της εχθρότητας προς τη δημοκρατία» και πρόσθεσε ότι το πιο ελπιδοφόρο σε αυτές τις διαδηλώσεις για την ίδια είναι ότι συμμετέχουν όχι μόνο ακτιβιστές και μέλη πολιτικών οργανώσεων, αλλά πολίτες από όλο το πολιτικό φάσμα - συντηρητικοί και φιλελεύθεροι.

Πόσο όμως μπορούν να διαρκέσουν αυτές οι κινητοποιήσεις και τι αποτέλεσμα μπορούν πραγματικά να φέρουν; Αρκούν για να φθείρουν ένα κόμμα που πέρα από τους «ιδεολόγους του φασισμού», συγκεντρώνει σήμερα και μεγάλο μέρος των δυσαρεστημένων Γερμανών; Φτάνει να στηρίξουν τις διαδηλώσεις ο Ομοσπονδιακός Πρόεδρος και ο καγκελάριος ή μήπως φέρνουν το αντίθετο αποτέλεσμα;

Σχολιάζοντας τις κινητοποιήσεις, ο ανταποκριτής της Neue Zürcher Zeitung στο Βερολίνο, Αλεξάντερ Κίσλερ, γνώρισε τις τελευταίες ημέρες απροσδόκητα μεγάλη δημοσιότητα, υποστηρίζοντας ότι, όταν όλοι συντονίζονται εναντίον της AfD, τότε επιβεβαιώνουν ακριβώς αυτό που υποστηρίζει το ίδιο το κόμμα: ότι αποτελεί «τη μοναδική εναλλακτική στο σύστημα». Ο αρθρογράφος κατηγόρησε τα γερμανικά ΜΜΕ ότι με τη στάση τους συντάσσονται με την κυβέρνηση, ενώ χαρακτήρισε «αξιολύπητη» τη δήλωση του Όλαφ Σολτς υπέρ των διαδηλώσεων και περιέγραψε ως «διχαστικό» τον λόγο του Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ.

Μια ολοκληρωμένη δημοκρατία πρέπει να τα χωράει όλα - και τους αγρότες να διαδηλώνουν με τα τρακτέρ τους και τους μηχανοδηγούς να απεργούν ακινητοποιώντας τα τρένα και τους πολίτες να διαδηλώνουν κατά της ακροδεξιάς ή όποιου άλλου, πιστεύει ο Κίσλερ, ο οποίος παλιότερα ζητούσε να μην δαιμονοποιείται η AfD, αλλά «να της δοθεί μια ευκαιρία». Είναι έτσι; Μπορεί η δημοκρατία να αυτοπροστατευτεί ή απαιτείται η διαρκής επαγρύπνηση των πολιτών;

Απαγόρευση ...α λα ελληνικά;

Στο Spiegel που κυκλοφόρησε χθες αναλύεται η περίπτωση της Χρυσής Αυγής και της απαγόρευσής της έπειτα από δίκη και εξετάζεται το κατά πόσο θα μπορούσε η διαδικασία να αποτελέσει μοντέλο και για τη Γερμανία, σε μια περίοδο που έχει φουντώσει η συζήτηση σχετικά με το ενδεχόμενο να τεθεί εκτός νόμου η AfD. Την αρχή έκανε η συμπρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) Σάσκια Έσκεν, η οποία πριν από λίγες ημέρες πρότεινε να τεθεί το ζήτημα απαγόρευσης της AfD, προκειμένου, όπως είπε, «αν μη τι άλλο, να ταρακουνηθούν και να ξεβολευτούν οι ψηφοφόροι». Η γερμανική νομοθεσία, με το βλέμμα στην ιστορία της χώρας, προβλέπει απαγόρευση πολιτικού κόμματος «το οποίο επιδιώκει να υπονομεύσει ή να καταστρέψει την ελεύθερη δημοκρατική βασική τάξη». Είναι όμως πολλοί εκείνοι που αμφιβάλλουν εάν κάτι τέτοιο θα έφερνε το επιθυμητό αποτέλεσμα ή τελικά θα ενίσχυε την AfD. Επιπλέον, μια τέτοια διαδικασία δεν θα ήταν ούτε εύκολη ούτε σίγουρη ως προς το αποτέλεσμα. Το 2017 το δικαστήριο απέρριψε το αίτημα απαγόρευσης του NPD, εκτιμώντας ότι πληρούσε μεν τα ιδεολογικά κριτήρια για αυτό, αλλά, λόγω της περιορισμένης απήχησής του, δεν αποτελούσε πραγματικό κίνδυνο για τη γερμανική δημοκρατία.

Ο αρχηγός του CDU Φρίντριχ Μερτς απέρριψε οποιαδήποτε σχετική συζήτηση, λέγοντας ότι ρίχνει νερό στον μύλο της ΑfD και τονίζοντας ότι η ιδέα και μόνο ότι μπορεί κανείς να απαγορεύσει ένα κόμμα με ποσοστά κοντά στο 30% αποτελεί διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Ακόμη όμως και στο εσωτερικό του SPD, υπάρχουν διαφορετικές φωνές. Ο σοσιαλδημοκράτης ομοσπονδιακός εντεταλμένος για την ανατολική Γερμανία Κάρστεν Σνάιντερ προειδοποίησε ότι «αν απαγορεύσουμε ένα κόμμα που δεν μας αρέσει, το οποίο όμως προηγείται στις δημοσκοπήσεις, θα προκαλέσουμε μεγαλύτερη αλληλεγγύη προς αυτό, ακόμη και μεταξύ πολιτών που δεν συμπαθούν την AfD».

Πώς λοιπόν μπορεί η δημοκρατία να προστατευθεί από δυνάμεις που θέλουν να την υπονομεύσουν; Ο Αλεξάντερ Κίσλερ έγραψε στην ΝΖΖ ότι, αντί να χάνει την αξιοπιστία της υποστηρίζοντας τους διαδηλωτές κατά της AfD, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα έπρεπε να κάνει «αυτό που προφανώς δυσκολεύεται - να κυβερνήσει καλά».

Η αλήθεια είναι ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός δεν διανύει την πιο ρόδινη φάση του. Στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, τα τρία κυβερνητικά κόμματα (SPD, Πράσινοι, FDP) συγκεντρώνουν μόλις 31%, όσο δηλαδή μόνη της η Χριστιανική Ένωση (CDU-CSU). Η δυσαρέσκεια των πολιτών αυξάνεται συνεχώς και διαδίδονται σενάρια απελπισίας, ακόμη και για αντικατάσταση του καγκελάριου πριν από τις εκλογές του 2025, μήπως αναστραφεί το κλίμα. Ο προϋπολογισμός λιτότητας που κατέθεσε η κυβέρνηση για το 2024 έβγαλε στον δρόμο αγρότες, οδηγούς φορτηγών, σιδηροδρομικούς, δασκάλους κ.ο.κ. Ταυτόχρονα ο πληθωρισμός και η ύφεση επιμένουν, ενώ παραμένει η ανάγκη να στηριχτεί η Ουκρανία και να ενισχυθούν οι γερμανικές ένοπλες δυνάμεις. Δεν θα ήταν με λίγα λόγια υπερβολή να πει κανείς ότι τελευταία τίποτα δεν πάει καλά για τον Όλαφ Σολτς και την κυβέρνησή του, κάτι που εύλογα κεφαλαιοποιεί η Εναλλακτική για την Γερμανία, ως «ομπρέλα» για όλους όσοι αισθάνονται απελπισμένοι, δυσαρεστημένοι ή ανήσυχοι για την κατεύθυνση της χώρας.

Όπως αναδεικνύει το Ινστιτούτο Άλενσμπαχ, η AfD εκτοξεύθηκε με την απόφαση της κυβέρνησης για αύξηση των προνοιακών επιδομάτων, η οποία, σύμφωνα με τους επικριτές του μέτρου, ενθαρρύνει την ανεργία έναντι της εργασίας και δίνει όλο και λιγότερα κίνητρα για να παραμείνει κάποιος στη δουλειά του μακροπρόθεσμα. Ενδεικτικά, σχεδόν τα 3/4 των ερωτηθέντων θεωρούν ότι το σημερινό επίπεδο παροχών αποτρέπει πολλούς από το να αναζητήσουν μόνιμη θέση εργασίας, ενώ το 67% συμφωνεί με την άποψη ότι «στη Γερμανία, όποιος προσπαθεί σκληρά και εργάζεται πολύ, είναι ηλίθιος». Το CDU χαρακτήρισε επίσης «λάθος μήνυμα» τη νέα νομοθεσία με την οποία διευκολύνεται και επιταχύνεται η απόκτηση γερμανικής υπηκοότητας από μετανάστες, στα πέντε ή ακόμη και στα τρία χρόνια, για ειδικές περιπτώσεις, αντί για τα οκτώ χρόνια, όπως ίσχυε έως τώρα. «Η κυβέρνηση δεν αλλάζει απλώς τον νόμο περί ιθαγένειας, θέλει να αλλάξει βαθιά και μόνιμα την κοινωνία μας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του CDU για θέματα εσωτερικής πολιτικής Αλεξάντερ Τρομ, τονίζοντας ότι η χώρα βρίσκεται εν μέσω μεταναστευτικής κρίσης, η οποία δεν αμφισβητείται από κανέναν. Ακόμη και ο - αριστερών καταβολών - πρώην Ομοσπονδιακός Πρόεδρος Γιοάχιμ Γκάουκ δήλωσε πρόσφατα ότι οι Γερμανοί «δεν αναγνωρίζουν πλέον την κοινωνία τους» και κάλεσε την πολιτική ηγεσία να σκεφτεί και «λύσεις οι οποίες ενδεχομένως θεωρούνταν μέχρι τώρα αδιανόητες».

Μαθήματα Ιστορίας

Η κυβέρνηση θα μπορούσε λοιπόν να περιορίσει την επιρροή της AfD, εάν είχε καλύτερες επιδόσεις. Αν δυσαρεστούσε λιγότερο τους ψηφοφόρους και δεν τους «χάριζε» τόσο εύκολα στους λαϊκιστές. Ενδεικτικά, ο Όλαφ Σολτς αρνήθηκε πεισματικά να συναντηθεί με εκπροσώπους του αγροτικού κινήματος, προκαλώντας την οργή ακόμη και των βουλευτών του κόμματός του, που του ζήτησαν περισσότερη ...ενσυναίσθηση. Οι Πράσινοι καταπίνουν τη μια ήττα μετά την άλλη, όσο η κυβέρνηση αποτυγχάνει να χρηματοδοτήσει και να προωθήσει τις «πράσινες» πολιτικές τις οποίες είχε πολυδιαφημίσει. Την ίδια στιγμή, η συμπρόεδρός τους, Ρικάρντα Λανγκ, αποτύγχανε να απαντήσει πόσο είναι ο μέσος όρος των γερμανικών συντάξεων, επιβεβαιώνοντας την κατηγορία που θέλει τους πολιτικούς να μην έχουν επαφή με την πραγματικότητα των πολιτών.

Φαίνεται ότι η Εναλλακτική για την Γερμανία δεν χρειάζεται τελικά να προσπαθήσει πολύ. Γνωρίζει κάθε φορά πώς να αρπάζει το κύμα της εποχής. Όπως ιδρύθηκε το 2014 με σχεδόν μοναδική θέση την έξωση της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, έτσι ανακάλυψε αργότερα το μεταναστευτικό και σήμερα κάθε ζήτημα που κινητοποιεί πολίτες εναντίον της κυβέρνησης ή του «συστήματος», προσελκύοντας τους απογοητευμένους από τα παραδοσιακά κόμματα και κυρίως από το Χριστιανοδημοκρατικό.

Οι διαδηλώσεις καταφέρνουν σίγουρα να διατηρούν το θέμα στην επικαιρότητα. Ίσως και να ανοίγουν αναγκαστικά τη συζήτηση σχετικά με το ποιες είναι τελικά οι πραγματικές θέσεις της AfD. Δηλώσεις όπως αυτή της αρχηγού του κόμματος Αλίς Βάιντελ περί Dexit στο πρότυπο του Brexit και μάλιστα στους Financial Times, δεν περνούν πλέον απαρατήρητες. Οι Γερμανοί σίγουρα δεν αγαπούν τις περιπέτειες και τα δράματα, αλλά αυτήν τη στιγμή, η ανάγκη των πολιτών για ουσιαστικές απαντήσεις σε σοβαρά προβλήματα που κάποτε δεν απασχολούσαν καν τη γερμανική κοινωνία δεν φαίνεται να καλύπτεται. Δεν είναι ασφαλώς τυχαίο ότι όσο η γερμανική οικονομία παρέμενε ανθεκτική, η γοητεία της AfD ήταν σημαντικά περιορισμένη. Σήμερα η κυβέρνηση σκοντάφτει διαρκώς στις ιδεολογικές διαφορές των κομμάτων που την απαρτίζουν και οι συμβιβασμοί επιτυγχάνονται όλο και πιο δύσκολα. Ο Όλαφ Σολτς υπόσχεται ότι τα μεγάλα θέματα έχουν ξεκαθαρίσει και μελλοντικά θα μειωθούν οι παραφωνίες και οι δημόσιες αντιπαραθέσεις. Έως και δημόσια αυτοκριτική έκανε, προκειμένου να κατευνάσει τους πολίτες.

Το ζήτημα όμως είναι, θα συνειδητοποιήσει το πολιτικό σύστημα τον κίνδυνο ή θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει την AfD απλώς ως «κόμμα της γκρίνιας» με συγκυριακές επιτυχίες; Θα αναγνωρίσει τη διεθνή τάση προς τον λαϊκισμό και συχνά προς τον περιορισμό της δημοκρατίας; Θα καταφέρει να αποδείξει την ανωτερότητά του στην πράξη, να στερήσει επιχειρήματα από τους εχθρούς του και να ξανακερδίσει τη χαμένη εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων; Θα συνεχίσουν «οι πολλοί» να εξοργίζονται από τις θέσεις της ΑfD που θυμίζουν το σκοτεινό γερμανικό παρελθόν και να κατεβαίνουν για αυτό στον δρόμο; Ή θα αφεθούν στο ρεύμα της οργής και της αντίδρασης; Το προσεχές διάστημα είναι κρίσιμο και εν πολλοίς καθοριστικό για τη μελλοντική πορεία μιας χώρας, η οποία φιλοδοξεί να είναι το προπύργιο κατά της ακροδεξιάς για την Ευρώπη. Σε μια υψηλής ποιότητας εμπεδωμένη δημοκρατία, όπως αυτή της Γερμανίας, ίσως πολλοί να πιστεύουν ότι δεν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος για το πολίτευμα και τη χώρα, επειδή θα δείξουν τη δυσαρέσκειά τους ψηφίζοντας AfD. Σε αυτήν την περίπτωση, τους χρειάζεται πιθανότατα ένα ακόμη καλό μάθημα (γερμανικής) Ιστορίας.

Φαίη Καραβίτη / ΑΠΕ-ΜΠΕ

«Δεξιά στροφή» στις ευρωεκλογές, σύμφωνα με μελέτη

    Η μελέτη βασίζεται κυρίως σε πρόσφατες δημοσκοπήσεις που διενεργήθηκαν στις 27 χώρες μέλη της ΕΕ και στα αποτελέσματα των πιο πρόσφατων εθνικών βουλευτικών εκλογών.

Παρατάξεις της λαϊκιστικής και της ευρωσκεπτικιστικής δεξιάς ενδέχεται να καταγράψουν θεαματική άνοδο της ισχύος τους στις εκλογές για την ανάδειξη του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Ιούνιο, σύμφωνα με μελέτη που αφορά και τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ και δίνεται στη δημοσιότητα σήμερα.

Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, του κέντρου μελετών ECFR (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων), «τα κόμματα της λαϊκιστικής, ‘αντιευρωπαϊκής’ δεξιάς θα καταλάβουν την πρώτη θέση σε τουλάχιστον εννέα κράτη μέλη της ΕΕ», συμπεριλαμβανομένων της Γαλλίας, της Αυστρίας, του Βελγίου, της Ιταλίας και της Ολλανδίας.

Αναμένεται να καταλάβουν «τη δεύτερη ή την τρίτη θέση σε άλλες εννέα χώρες», συμπεριλαμβανομένων της Γερμανίας, της Ισπανίας και της Σουηδίας.

Οι συνέπειες αυτών των εκλογών, που θα διεξαχθούν από την 6η ως την 9η Ιουνίου, μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευρείες, να οδηγήσουν «στην παρεμπόδιση της προώθησης της αναγκαίας ευρωπαϊκής νομοθεσίας για να τεθεί σε εφαρμογή η προσεχής Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία», καθώς και «σε πολύ πιο σκληρή γραμμή όσον αφορά τη μετανάστευση, τη διεύρυνση, την υποστήριξη της Ουκρανίας», προειδοποιούν οι συγγραφείς της μελέτης Σάιμον Χιξ και Κέβιν Κάνιγχαμ.

«Υπάρχει ισχυρή πιθανότητα φιλορωσικά κόμματα να αντιπροσωπεύονται στο επόμενο (Ευρωπαϊκό) Κοινοβούλιο», προστίθεται στο κείμενο, κατά το οποίο για παράδειγμα το βουλγαρικό φιλορωσικό κόμμα Αναγέννηση ενδέχεται να κάνει για πρώτη φορά την είσοδό του στο σώμα, καταλαμβάνοντας τρεις έδρες.

Η μελέτη βασίζεται κυρίως σε πρόσφατες δημοσκοπήσεις που διενεργήθηκαν στις 27 χώρες μέλη της ΕΕ και στα αποτελέσματα των πιο πρόσφατων εθνικών βουλευτικών εκλογών.

Προβλέπει ότι η ισχυρότερη πολιτική ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ, χριστιανοδημοκράτες, δεξιά), στην οποία ανήκει η νυν πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, θα παραμείνει η μεγαλύτερη.

Οδεύει όμως να απολέσει έδρες, όπως και η Προοδευτική Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D), η δεύτερη δύναμη στο ημικύκλιο.

Η κεντρώα παράταξη Ανανεώστε την Ευρώπη -η πρώην συμμαχία Φιλελεύθερων και Δημοκρατών, στην οποία ανήκει ιδίως η Αναγέννηση του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν- αναμένεται να υποστεί απώλειες, οι Πράσινοι επίσης.

«Επιτεινόμενος λαϊκισμός»

Απεναντίας, η ομάδα της άκρας δεξιάς Ταυτότητα και Δημοκρατία (ΤΔ), στην οποία συμμετέχουν ιδίως κόμματα όπως η Εθνική Συσπείρωση (RN) στη Γαλλία και η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), όπως και οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ΕΣΜ, ευρωσκεπτικιστές), στους οποίους ανήκουν το κόμμα του Δικαίου και της Δικαιοσύνης (PiS) στην Πολωνία, τα Αδέλφια της Ιταλίας (FdI) ή το Vox στην Ισπανία εκτιμάται πως θα κερδίσουν έδαφος.

Κατά τις προβλέψεις της μελέτης, η ΤΔ οδεύει να αναδειχθεί τρίτη πολιτική δύναμη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με 98 έδρες. Μπορεί να ξεπεράσει τους ΕΣΜ, ειδικά αν οι ούγγροι ευρωβουλευτές του Φίντες του Βίκτορ Όρμπαν -επί του παρόντος δεν είναι ενταγμένοι σε καμιά ομάδα- αποφασίσουν να ενωθούν μαζί της, κατά τους συγγραφείς, σημειώνοντας πως από την άλλη, το ΕΛΚ θα μπορούσε να στρατολογήσει το FdI.

Σύμφωνα με το κείμενο, «συνασπισμός που θα συμπεριλαμβάνει τη λαϊκιστική δεξιά», αποτελούμενος από το ΕΛΚ, την ΤΔ και τους ΕΣΜ, θα μπορούσε κάλλιστα να ιδρυθεί και θα κατείχε το 49% των 720 εδρών του επόμενου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

«Με φόντο τον επιτεινόμενο λαϊκισμό, που θα μπορούσε να φθάσει σε νέα ύψη με την (ενδεχόμενη) επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ φέτος, τα κόμματα του κυρίαρχου πολιτικού ρεύματος πρέπει να αφυπνιστούν, να αποτιμήσουν με σαφήνεια τα αιτήματα των ψηφοφόρων, αναγνωρίζοντας την ανάγκη για μια πιο επεμβατική και πιο ισχυρή Ευρώπη στην παγκόσμια σκηνή», κρίνει ο βρετανός πολιτολόγος Σάιμον Χιξ.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

ΥπΑΑΤ: Ενιαίο μέτωπο των 9 χωρών του Νότου της ΕΕ απέναντι στα προβλήματα της κλιματικής κρίσης

     Η ομάδα των EUMED-9, έχει συνεδριάσει στο παρελθόν για ζητήματα που αφορούν οικονομική ή μεταναστευτική πολιτική, αλλά για πρώτη φορά, με ελληνική πρωτοβουλία, επιδιώχθηκε η συγκρότηση ενός κοινού μετώπου των 9 ευρωπαϊκών μεσογειακών χωρών, για την αντιμετώπιση προβλημάτων που αφορούν τον πρωτογενή τομέα, τα οποία είναι απόρροια της κλιματικής κρίση

 

Με απόφαση για ενιαία στάση απέναντι στα κοινά προβλήματα, ώστε η φωνή του αγροτικού νότου της ΕΕ να ακουστεί πιο δυνατά στα ευρωπαϊκά fora, ολοκληρώθηκε με απόλυτη επιτυχία, η πρώτη συνεδρίαση της ομάδας των υπουργών Γεωργίας και Αλιείας των 9 χωρών του Νότου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUMED-9), η οποία συνήλθε για πρώτη φορά, στις Βρυξέλλες, ύστερα από πρωτοβουλία του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρη Αυγενάκη.

Στη συνεδρίαση - εκπροσωπώντας τις 9 χώρες - συμμετείχαν, ακόμη, ο Υπουργός Γεωργίας, Κυριαρχίας Τροφίμων και Δασών της Ιταλίας Francesco Lollobrigida, η Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Κύπρου Μαρία Παναγιώτου, η Υπουργός Γεωργίας και Τροφίμων της Πορτογαλίας Maria do Céu Antunes, ο Υπουργός Γεωργίας και Αλιείας Τροφίμων και Δικαιωμάτων Ζώων της Μάλτας Hon. dr Anton REFALO, η Υπουργός Γεωργίας της Κροατίας Marija Vučković, ο ΓΓ Γεωργικών Πόρων και Ασφάλειας Τροφίμων της Ισπανίας Fernando Miranda Sotillos, η ΓΓ Γεωργίας και Δασών της Σλοβενίας Eva KNEZ, ο Γενικός Διευθυντής Οικονομικής και Περιβαλλοντικής Απόδοσης των Επιχειρήσεων της Γαλλίας Philippe Duclaud και ο Αναπληρωτής Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην ΕΕ κ. Ευθύμιος Κωστόπουλος.

Η ομάδα των EUMED-9, έχει συνεδριάσει στο παρελθόν για ζητήματα που αφορούν οικονομική ή μεταναστευτική πολιτική, αλλά για πρώτη φορά, με ελληνική πρωτοβουλία, επιδιώχθηκε η συγκρότηση ενός κοινού μετώπου των 9 ευρωπαϊκών μεσογειακών χωρών, για την αντιμετώπιση προβλημάτων που αφορούν τον πρωτογενή τομέα, τα οποία είναι απόρροια της κλιματικής κρίσης.

Ο Έλληνας Υπουργός Λευτέρης Αυγενάκης, στην εισήγησή του, έθεσε ουσιαστικά τρία μείζονα ζητήματα:

1. Τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και την ανάγκη δημιουργίας μόνιμου μηχανισμού για την αντιμετώπισή τους.


2. Την ακαρπία και τον περονόσπορο


3. Την αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργούν στην αλιεία, τα ψάρια εισβολείς στη Μεσόγειο, όπως ο λαγοκέφαλος και το λεοντόψαρο.

«Ήταν μια συνάντηση πολύ ενδιαφέρουσα. Είναι η πρώτη φορά που συναντηθήκαμε οι 9 χώρες του Ευρωπαικού Νότου για θέματα Γεωργίας και Αλιείας. Η ατζέντα ήταν εξαιρετικά πλούσια και οι προτάσεις μας αγκαλιάστηκαν από το σύνολο των ανθρώπων των χωρών», τόνισε ο ΥπΑΑΤ και πρόσθεσε ότι η συνάντηση αυτή θα επαναληφθεί μέσα στον Φεβρουάριο ώστε να γίνονται βήματα συντονισμένα με στόχο κάθε φορά την υλοποίηση διαφορετικών στόχων.

Για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης στον πρωτογενή τομέα, ο Υπουργός πρότεινε:

1. Αύξηση του ύψους του Γεωργικού Αποθεματικού. To ποσό των 450 ευρώ είναι πολύ μικρό συγκριτικά με τις ανάγκες του πρωτογενούς τομέα και τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στο εισόδημα των αγροτών.


2. Ad hoc αντιμετώπιση κρίσεων με χρήση μέγιστου ποσοστού 2% επί του προϋπολογισμού του Στρατηγικού Σχεδίου ΚΑΠ 2023-2027.


3. Δημιουργία Νέου Ταμείου για αποκλειστική κάλυψη των απωλειών γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής λόγω της κλιματικής κρίσης.


4. Απλοποίηση των διαδικασιών για ενίσχυση της απορροφητικότητας των ευρωπαϊκών πόρων. Είναι κρίμα να υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι και να μένουν αναξιοποίητοι, ενώ ο αγροτικός κόσμος τα χρειάζεται.

Ο Υπουργός τόνισε ότι οι συμμετέχοντες στη Συνεδρίαση, «συνηγόρησαν ότι πρέπει να υπάρξει αύξηση του αποθεματικού του Ταμείου για την αντιμετώπιση περιστατικών, όπως αυτά της Θεσσαλίας. Συμφώνησαν στη δυνατότητα αξιοποίησης του ποσοστού του 2% από την ΚΑΠ για την "ανακούφιση" από πληγές που έχουν προκύψει από την κλιματική κρίση. Ακόμη, συμφώνησαν, συνολικά, με κάποιες επιμέρους σημειώσεις από τον καθένα ξεχωριστά, για τη δημιουργία ενός νέου μηχανισμού που θα απαντά σε τέτοια φαινόμενα άμεσα και χωρίς καθυστερήσεις».

Για το ζήτημα της ακαρπίας και του περονόσπορου, ο ΥπΑΑΤ είπε:

Α) Ακαρπία: Οι υψηλές θερμοκρασίες του φθινοπώρου και του χειμώνα, περίοδος κρίσιμη για την ανθοφορία της ελιάς, αλλά και το ξηρό καλοκαίρι που ακολούθησε, είχαν ως αποτέλεσμα στη χώρα μας, να μειωθεί σημαντικά η παραγωγή. Στην Ελλάδα, η μείωση της παραγωγής υπολογίζεται σε περίπου 60% στις ελαιοποιήσιμες και σε 45% στην επιτραπέζια ελιά. Ενδεικτικά ανέφερε μείωση 80% στην Χαλκιδική, 50% στην Κρήτη, άνω από 50% στην Πελοπόννησο και 40% στην Κεντρική Ελλάδα, τη Θεσσαλία και τη Φθιώτιδα.

Β) Περονόσπορος: Η κλιματική κρίση είχε ως αποτέλεσμα και τη συσσώρευση σημαντικών ζημιών από περονόσπορο στις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου και των τριών παραγωγικών κατευθύνσεων (οινοποίησιμες, επιτραπέζιες, σταφιδοποιίας). Σε όλες σχεδόν τις περιοχές της Χώρας και για όλες τις ποικιλίες των οιναμπέλων, λευκές και ερυθρές οι ζημιές εκτιμώνται από 50-70% με το ποσοστό να φτάνει και το 90-100% στις βιολογικές καλλιέργειες.

Αποτέλεσμα της συγκεκριμένης ασθένειας είναι να μειωθεί το εισόδημα σε χιλιάδες παραγωγούς.

Βασική προτεραιότητα:

1. Στήριξη των αγροτών, που μειώνεται σημαντικά το εισόδημά τους.


2. Συνεργασία και ανταλλαγή γνώσεων, σε επίπεδο ερευνητικών ινστιτούτων, αρμόδιων φορέων, κλπ για την βελτίωση της ανθεκτικότητας των καλλιεργειών.

Για το πρόβλημα με τα ψάρια εισβολείς στη Μεσόγειο, είπε:

Το φαινόμενο με τα ψάρια εισβολείς από την Ερυθρά Θάλασσα ή τον Ινδικό Ωκεανό στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω της διώρυγας του Σουέζ, πλήττει κυρίως - μέχρι στιγμής- την Κύπρο και την Ελλάδα. Πρόκειται για το λεοντόψαρο, τον λαγοκέφαλο και τον μπλέκάβουρα. Ωστόσο ο λαγοκέφαλος, ο οποίος προκαλεί μεγάλη ζημιά στα δίχτυα των αλιέων και είναι δηλητηριώδης, επεκτείνεται γρήγορα και έχει εγκατασταθεί στις ακτές της Ελλάδας, της Κύπρου, της Ιταλίας και της Κροατίας (επίσης εμφανίζεται περιστασιακά στη Μάλτα, τη Γαλλία και την Ισπανία).

Η εκτίμηση είναι ότι οι πληθυσμοί αυτοί θα συνεχίσουν να αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Ερευνώνται τρόποι αντιμετώπισης όπως η πρόβλεψη αποζημίωσης για τις απώλειας που υφίστανται οι αλιείς και η επιδότηση αλίευσης των συγκεκριμένων τοξικών ψαριών.

Βασική προτεραιότητα, τόνισε ο υπουργός, είναι η ενίσχυση των μικρών αλιέων και η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των ερευνητικών μας ινστιτούτων και των αρμόδιων φορέων μας, προκειμένου να αναπτύξουμε αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης των προβλημάτων μας.

Σε ό,τι αφορά στη συζήτηση τις προκλήσεις της νέας ΚΑΠ, ο ΥπΑΑΤ, τόνισε ότι πρέπει να υπάρξει απλοποίηση και ότι οι προκλήσεις του μέλλοντος απαιτούν ευελιξία και άμεσα μέτρα. Ανέφερε δε ως παράδειγμα τις προτάσεις για την κλιματική κρίση όπου είναι επιτακτική η ανάγκη για την απλοποίηση των διαδικασιών, προκειμένου να:

1. στηρίξουμε ουσιαστικά τους αγρότες μας,


2. ανταποκριθούμε άμεσα και γρήγορα στις προκλήσεις,


3. αυξήσουμε την απορροφητικότητα των ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων.

Και πρόσθεσε ότι στη νέα ΚΑΠ πρέπει να ληφθεί υπ' όψιν ότι η κλιματική κρίση αποτελεί την κύρια πρόκληση του πρωτογενή τομέα. «Η νέα ΚΑΠ θα πρέπει να στηρίζει τις προτεραιότητές της στην ανάγκη προσαρμογής του αγροτικού τομέα στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης», είπε χαρακτηριστικά. Ενώ στις δηλώσεις του στα ΜΜΕ τόνισε: «Είναι αδιανόητο να μεταφέρουμε μια γραφειοκρατία και ένα άγχος στις πλάτες των αγροτών την ώρα που πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να αυξήσουμε την απορροφητικότητα των χρηματοδοτήσεων».

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αναφέρθηκε στην ανάγκη ανάληψης κοινών πρωτοβουλιών και συνεργασίας για ενίσχυση της τεχνολογικής έρευνας και της καινοτομίας στον πρωτογενή τομέα, καθώς υπάρχει κίνδυνος να υπάρξει πρόβλημα στον ανταγωνισμό με τρίτες χώρες. Επίσης συμφώνησε με την πρόταση της Ισπανίας να υπάρχει η δυνατότητα εφαρμογής προσαρμοσμένων κανόνων συνύπαρξης για τις βιολογικές καλλιέργειες, ειδικά, στην περίπτωση των νησιωτικών περιοχών. Συνεπώς, όπως είπε, αυτό θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει και το δικαίωμα απαγόρευσης της καλλιέργειας των νέων αυτών φυτών σε περιοχές όπου η συνύπαρξη είναι πρακτικά ή οικονομικά μη εφικτή ή ανεπιθύμητη. Ωστόσο, όπως επισήμανε, η κατοχύρωση με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας της κατηγορίας 1 παραμένει, πολιτικά και τεχνικά, κόκκινη γραμμή για την Ελλάδα και το φυτικό υλικό από αυτές τις νέες τεχνικές θα πρέπει να εξαιρείται από τις ρυθμίσεις της σχετικής Οδηγίας.

Αναφορικά με τις αγροτικές κινητοποιήσεις, ο Υπουργός είπε:

«Στις κινητοποιήσεις στεκόμαστε με σεβασμό, συζητάμε, κατανοούμε τα προβλήματα, όμως την ίδια στιγμή υπάρχει μέριμνα και αντανακλαστικά και πραγματικό ενδιαφέρον. Eμείς θα επιμείνουμε στην προσπάθεια που πρέπει να γίνει σε δυο επίπεδα, σε εθνικό και ευρωπαϊκό. Eίμαστε στο πλευρό των Ελλήνων αγροτών διότι ξέρουμε από πρώτο χέρι τα προβλήματα και κυρίως αυτά που έχουν να αντιμετωπίσουν οι αγρότες της Θεσσαλίας. Είμαστε δίπλα τους από την πρώτη στιγμή».
ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ελλιπής Προστασία των ανθρώπων που χρήζουν βοήθειας στην Ε.Ε.

Οι πολιτικές αποκαλύπτουν το χάσμα μεταξύ των Δεσμεύσεων για τα Δικαιώματα και της Έμπρακτης Εφαρμογής τους

    Πολίτες συμμετέχουν σε πορεία για την επέτειο των 34 χρόνων από τις πρώτες δημοκρατικές εκλογές στην μεταπολεμική Πολωνία - Βαρσοβία, Πολωνία, 4 Ιουνίου 2023.

     Οι οργανισμοί προάσπισης δικαιωμάτων της EE και του Συμβουλίου της Ευρώπης ανέφεραν αύξηση των διακρίσεων κατά περιθωριοποιημένων κοινοτήτων, αλλά τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν ανταποκρίθηκαν στις προσπάθειες των Ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες αυτές.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της το 2023 ανανέωσαν τις δεσμεύσεις τους για τήρηση και προστασία των δικαιωμάτων, αλλά διαρκώς αποτυγχάνουν να εφαρμόσουν έμπρακτα αυτές τις δεσμεύσεις, ανέφερε σήμερα η Human Rights Watch στην Παγκόσμια Έκθεσή της 2024.

Οι μεταναστευτικές πολιτικές της ΕΕ έχουν συμβάλει σε θανάτους, βασανιστήρια και κακοποίηση. Τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις και τις διαρθρωτικές διακρίσεις κατά μελών των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων. Η ΕΕ δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει ενεργά τους αυξανόμενους περιορισμούς που επέβαλαν τα κράτη μέλη στο κράτος δικαίου και στην κοινωνία των πολιτών ενώ στην εξωτερική της πολιτική ήταν εμφανής η ύπαρξη δύο μέτρων και δύο σταθμών.

«Υπάρχει ένα ανησυχητικό χάσμα μεταξύ των δεσμεύσεων της ΕΕ και των πρακτικών της όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και το τίμημα για αυτό το πληρώνουν οι άνθρωποι,» ανέφερε ο Benjamin Ward, αναπληρωτής διευθυντής της Human Rights Watch στην Ευρώπη και την Κεντρική Ασία. «Εάν η ΕΕ φιλοδοξεί στον τομέα των ανθρώπινων δικαιωμάτων να αποτελέσει τον φάρο σε έναν ταραγμένο κόσμο, οφείλει να δώσει προτεραιότητα στα δικαιώματα έμπρακτα, και όχι μόνο επί χάρτου».

Στην 34η έκδοση της Παγκόσμιας Έκθεσης για το 2024, έκτασης 740 σελίδων, η Human Rights Watch κάνει μία ανασκόπηση της εφαρμογής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε πάνω από 100 χώρες. Στην εισαγωγική της έκθεση, η Εκτελεστική Διευθύντρια Tirana Hassan ανέφερε ότι το 2023 ήταν ένα σημαδιακό έτος όχι μόνο σε σχέση με την καταστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις φρικαλεότητες που διαπράγησαν σε πολέμους, αλλά και την επιλεκτική αγανάκτηση και συναλλακτική διπλωματία των κυβερνήσεων με βαρύτατο τίμημα για τα δικαιώματα όσων δεν διαμορφώνουν την κατάσταση. Πρόσθεσε, όμως, ότι υπάρχουν και ελπιδοφόρα σημάδια, που δείχνουν την δυνατότητα διαφορετικής πορείας, και καλεί τις κυβερνήσεις να τηρούν με συνέπεια τις υποχρεώσεις τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα

Καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι συρρέουν στα σύνορά της, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της ενίσχυσαν τα κατασταλτικά αποτρεπτικά μέτρα και τις συμμαχίες με χώρες που ασκούν βία. Περισσότεροι από 2.500 άνθρωποι έχασαν την ζωή τους στη θάλασσα ενώ προσπαθούσαν να φτάσουν στην ΕΕ, γεγονός που ανέδειξε τις θανάσιμες συνέπειες της προσέγγισης της ΕΕ όσον αφορά τη μετανάστευση δια θαλάσσης.

Κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων της Βουλγαρίας, της Κροατίας, της Πολωνίας, της Ελλάδας, της Ουγγαρίας, της Λιθουανίας και της Λετονίας, επιδόθηκαν σε παράνομες επαναπροωθήσεις στα εξωτερικά σύνορα. Η Μάλτα και η Ιταλία διευκόλυναν τις συλλήψεις στη θάλασσα από τις δυνάμεις της Λιβύης, ενώ τα Ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα ενέτειναν τη συνέργεια τους ακόμα περισσότερο σε καταχρηστικές πρακτικές, συμπεριλαμβανομένων των βασανιστηρίων κατά μεταναστών και προσφύγων που επεστράφησαν στη Λιβύη. H Ιταλία υπέγραψε συμφωνία με την Αλβανία για την κράτηση, στο έδαφός της, ατόμων που διασώθηκαν στη θάλασσα από ιταλικά πλοία, συμπεριλαμβανομένων αιτούντων άσυλο.

Εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες για τη μείωση των δημοκρατικών ελευθεριών και τη συρρίκνωση του χώρου της κοινωνίας των πολιτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ουγγαρία και η Πολωνία εξακολουθούν να βρίσκονται υπό εποπτεία επί τη βάσει του άρθρου 7 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της μη τήρησης των αξιών της ΕΕ από πλευράς των κυβερνήσεών τους. Ωστόσο, παρά την πίεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της κοινωνίας των πολιτών, τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν έλαβαν αποφασιστικά μέτρα κατά των δύο αυτών χωρών. Ενώ οι εκλογές του Οκτωβρίου στην Πολωνία παρέχουν κάποιες προοπτικές μεταρρύθμισης, η δέσμευση της ΕΕ παραμένει ζωτικής σημασίας, ώσπου να πραγματοποιήσει αλλαγές η νέα κυβέρνηση, ανέφερε η Human Rights Watch.

Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ δεν ανταποκρίθηκαν επαρκώς στην ανησυχητική τάση κρατών μελών της, πέραν της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, να επιβάλουν αδικαιολόγητους περιορισμούς στην κοινωνία των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων της Ελλάδας, της Γαλλίας και της Ιταλίας. Αντ’ αυτού, οι νομοθετικές πρωτοβουλίες σε επίπεδο ΕΕ, όπως η «Δέσμη Μέτρων για την Προάσπιση της Δημοκρατίας», εγείρουν περαιτέρω ανησυχίες για τον δυνητικό στιγματισμό και τις ανασταλτικές επιπτώσεις στην κοινωνία των πολιτών εντός και εκτός συνόρων.

Μετά από την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και τις επακόλουθες εχθροπραξίες στη Γάζα, αυξήθηκαν τόσο ο αντισημιτισμός όσο και η Ισλαμοφοβία στην Ευρώπη. Παρόλα αυτά, οι αντιδράσεις των κρατών μελών της ΕΕ ήταν ανεπαρκείς, ενώ κάποια κράτη επέβαλλαν επιπλέον μέτρα που εισάγουν διακρίσεις, καθώς και καταχρηστικά μέτρα, σε άτομα που προσδιορίζονται ή θεωρούνται ως Άραβες, Παλαιστίνιοι και Μουσουλμάνοι, συμπεριλαμβανομένων όσων κρατών πιέζουν για πιο αυστηρές μεταναστευτικές πολιτικές.

Οι οργανισμοί προάσπισης δικαιωμάτων της EE και του Συμβουλίου της Ευρώπης ανέφεραν αύξηση των διακρίσεων κατά περιθωριοποιημένων κοινοτήτων, αλλά τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν ανταποκρίθηκαν στις προσπάθειες των Ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες αυτές.

Δεδομένα της ΕΕ από τον Ιούνιο δείχνουν ότι 95,3 εκατομμύρια άνθρωποι -21,6% του πληθυσμού- «εκτέθηκαν σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού» κατά τη διάρκεια του 2022, με αποτέλεσμα να είναι ακόμα πιο δύσκολο για αυτούς να απολαμβάνουν τα δικαιώματά τους. Κατά το 2023 υποχώρησαν οι υψηλές τιμές του πληθωρισμού του προηγούμενου έτους, και μειώθηκε ο αντίκτυπος της κρίσης του κόστους διαβίωσης, εν μέρει ως αποτέλεσμα των κατά τόπους κυβερνητικών μέτρων ελάφρυνσης. Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επισήμανε επιπλέον τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι περιθωριοποιημένες ομάδες κατά την πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες που είναι απαραίτητες για την άσκηση των δικαιωμάτων τους, συμπεριλαμβανομένων των αστέγων, Ρομά, ατόμων με αναπηρία και μονογονεϊκών οικογενειών, - κυρίως με γονέα γυναίκα.

Η αυξανόμενη εντύπωση ότι υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά στιγμάτισε την εξωτερική πολιτική της ΕΕ για το 2023. Προς τιμήν της, η ΕΕ διατήρησε την υποστήριξή της στην Ουκρανία και τις προσπάθειες λογοδοσίας για τα εγκλήματα πολέμου και άλλες κατάφορες παραβιάσεις στην Ουκρανία εκ μέρους των ρωσικών δυνάμεων μετά την ολοκληρωτική εισβολή της Ρωσίας στη χώρα. Ωστόσο, η θέση της ΕΕ για τη σύγκρουση στη Γάζα και το Ισραήλ δεν ανταποκρίθηκε στις εκκλήσεις για λογοδοσία για εγκλήματα που διαπράχθηκαν από αμφότερες τις πλευρές.

Η συμφωνία της ΕΕ με την Τυνησία, στην οποία υποσχέθηκε οικονομική στήριξη με αντάλλαγμα τη συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης παρά τους σοβαρούς κινδύνους για πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο, υπήρξε δηλωτική της όλο και πιο συναλλακτικής διπλωματίας της, η οποία οδηγεί σε αποσιωπήσεις καταστάσεων ή στην υποστήριξη καταχρηστικών κυβερνήσεων με τη μάταιη ελπίδα βραχυπρόθεσμων κερδών. Η ΕΕ ανέλαβε ηγετικό ρόλο σε σημαντικά ψηφίσματα στο Συμβούλιο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ αλλά απέτυχε να επιμείνει στην ανανέωση της εποπτείας της Λιβύης ή στη στήριξη οποιασδήποτε συνέχισης μίας καταδικαστικής έρευνας για την Αιθιοπία.

Ο Θεόδωρος Ρουσόπουλος εξελέγη Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (vid)

     Ο βουλευτής της ΝΔ, Θοδωρής Ρουσόπουλος, εξελέγη σήμερα 35ος πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Ευρώπης ο οποίος στηρίχθηκε από όλες τις πολιτικές ομάδες του σώματος...

Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (PACE) εξελέγη ο Θεόδωρος Ρουσόπουλος (Ελλάδα, EPP/DC). Αναλαμβάνοντας τον Tiny Kox (Ολλανδία, UEL), είναι ο 35ος Πρόεδρος της PACE από το 1949 και ο πρώτος Έλληνας υπήκοος που κατέχει αυτό το αξίωμα. Ο Πρόεδρος έχει θητεία ενός έτους, η οποία μπορεί να ανανεωθεί μία φορά.

Στην εναρκτήρια ομιλία του, ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος αναφέρθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022, όταν «είμαστε όλοι μάρτυρες της άγριας, ανελέητης και αδικαιολόγητης επίθεσης από τη Ρωσία -η οποία ήταν τότε μέλος αυτού του Συμβουλίου- σε μια ελεύθερη χώρα, την Ουκρανία». Από τότε, «οι Ουκρανοί πολίτες, και ειδικά τα παιδιά, υποφέρουν, ζουν καθημερινά με τον φόβο του θανάτου και όχι με την ελπίδα της ευτυχίας», πρόσθεσε. «Δεν θα σας εκπλήξω αν σας πω ότι κατά τη διάρκεια της προεδρίας μου, η Ουκρανία και η εξασφάλιση λογοδοσίας για τα φρικτά εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο έδαφός της θα είναι η κύρια προτεραιότητά μου», δήλωσε ο κ. Ρουσόπουλος.

«Το Συμβούλιο μας έρχεται καθημερινά αντιμέτωπο με την έλλειψη ενδιαφέροντος για τα ανθρώπινα δικαιώματα, με την καταπίεση που προκαλείται από την έλλειψη δημοκρατικών ιδανικών ακόμη και σε χώρες που εκλέγουν δημοκρατικά τους ηγέτες τους», είπε ο κ. Ρουσόπολος. «Είμαστε εδώ για να τους υπενθυμίσουμε τι έχουν υπογράψει για την επικύρωση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και όλες τις πολλές άλλες δεσμεύσεις που έχουν σχεδιάσει και δημιουργήσει μαζί», πρόσθεσε.

Μεταξύ των προκλήσεων που επισημάνθηκαν από τους Ευρωπαίους ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής του Συμβουλίου της Ευρώπης στο Ρέικιαβικ τον περασμένο Μάιο, «υπάρχουν κάποιες που είναι ιδιαίτερα κοντά στην καρδιά μου», είπε. Το πρώτο, υπογράμμισε, «αφορά τα προβλήματα και τους κινδύνους που μπορεί να προκύψουν για τη δημοκρατία από οποιαδήποτε αδιάκριτη επέκταση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ευπρόσδεκτη και πρέπει να παραμείνει ένα εργαλείο για την υποστήριξη των ανθρώπινων ικανοτήτων και όχι ένα υποκατάστατο της ανθρώπινης βούλησης και αυτονομίας». Η δεύτερη πρόκληση, ανέφερε, είναι «η επείγουσα ανάγκη να συμφωνήσουμε για τον καλύτερο τρόπο προστασίας του εύθραυστου περιβάλλοντος μας. Η χώρα μου είναι μάρτυρας των καταστροφών της κλιματικής αλλαγής σε πραγματικό χρόνο και πρέπει να δράσουμε». Το τρίτο, τόνισε ο κ. Ρουσόπουλος, αφορά «κοινωνικές, επαγγελματικές, οικονομικές και άλλες ανισότητες μεταξύ των φύλων που δεν έχουν εξαλειφθεί στο βαθμό που θα θέλαμε. Πρέπει να συνεχίσουμε αυτόν τον αγώνα μέχρι να επιτευχθεί η ισότητα που όλοι επιθυμούμε».

Υπογράμμισε επίσης τη βούλησή του να εργαστεί για «ακόμη μεγαλύτερη προβολή» για το Συμβούλιο της Ευρώπης μεταξύ των κρατών μελών του και του υπόλοιπου κόσμου. «Όχι η ορατότητα για χάρη της, αλλά έτσι ώστε αυτό που κάνουμε εδώ να λαμβάνεται υπόψη και να πολλαπλασιάζεται από τις κυβερνήσεις, τα κοινοβούλια, την κοινωνία των πολιτών και τους πολίτες».

Αναφερόμενος στη βούλησή του να εργαστεί «σε αρμονία» με τα διάφορα θεσμικά όργανα του Συμβουλίου της Ευρώπης, τους ηγέτες των πολιτικών ομάδων και «κάθε μέλος της Συνέλευσης», υποσχέθηκε «να συνεχίσει στον δρόμο της συνέργειας στον οποίο ο προηγούμενος Πρόεδρος της PACE, Το Tiny Kox, έχει δουλέψει τόσο σκληρά και σίγουρα έχει αποφέρει τους καρπούς του».

«Όπως σε κάθε κοινοβούλιο, οι μάχες δίνονται σε αυτή τη Συνέλευση», είπε ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος. «Αλλά τα όπλα μας δεν είναι σφαίρες. είναι απλώς οι λέξεις που συνδυάζονται για να δημιουργήσουν επιχειρήματα. Μερικές φορές ξέρω ότι τα λόγια πονάνε εξίσου πολύ και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να σπάσουν το πνεύμα του αντιπάλου μας. Ας θυμηθούμε ότι και τα λόγια είναι συχνά ο καλύτερος - μερικές φορές ο μόνος - τρόπος για να επουλωθούν πληγές», κατέληξε ο κ. Ρουσόπουλος.

More on the election of Mr Rousopoulos...https://t.co/3Q5B5PoUD1

Read the full text of his speech...https://t.co/eJUCsjQROr

— PACE (@PACE_News) January 22, 2024

Ανώτατο όριο 10.000 ευρώ τίθεται για πληρωμές σε μετρητά στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Στόχος είναι η προσέγγιση πολύ διαφορετικών υφιστάμενων κανονισμών στις 27 χώρες της ΕΕ για να εντοπιστούν και τον περιοριστούν οι ύποπτες συναλλαγές. 

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη συμφώνησαν σήμερα να περιορίσουν στα 10.000 ευρώ τις πληρωμές σε μετρητά στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο μιας νομοθεσίας κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

Ορισμένες χώρες όπως η Γαλλία, έχουν ήδη επιβάλει αυστηρότερους κανόνες για το ύψος των πληρωμών σε μετρητά. Ωστόσο, σε άλλα κράτη μέλη, όπως η Αυστρία ή η Γερμανία, οι πληρωμές σε μετρητά παραμένουν μέχρι σήμερα χωρίς όριο.

Η διάταξη αποτελεί τμήμα μιας νομοθεσίας που αποσκοπεί επίσης στην καλύτερη καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, που συμφωνήθηκε μετά από δυόμισι χρόνια διαπραγματεύσεων και η οποία θα τεθεί σε ισχύ φέτος.

Στόχος είναι η προσέγγιση πολύ διαφορετικών υφιστάμενων κανονισμών στις 27 χώρες της ΕΕ για να εντοπιστούν και τον περιοριστούν οι ύποπτες συναλλαγές.

Αυτή η συμφωνία «θα διασφαλίσει ότι οι απατεώνες, το οργανωμένο έγκλημα και οι τρομοκράτες δεν θα έχουν πλέον τη δυνατότητα να νομιμοποιούν τα κέρδη τους μέσω του χρηματοπιστωτικού συστήματος», δήλωσε ο Βέλγος υπουργός Οικονομικών, Βίνσεντ Βαν Πέτεγκεμ, του οποίου η χώρα ασκεί για το πρώτο εξάμηνο του έτους την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ.

Η νέα νομοθεσία εναρμονίζει επίσης και αυστηροποιεί τους κανόνες κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας που επιβάλλονται ιδίως σε τράπεζες, κτηματομεσιτικά γραφεία και καζίνο. Αυτοί οι φορείς θα πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τους πελάτες τους ή ιδιοκτήτες περιουσιακών στοιχείων πίσω από αδιαφανείς χρηματοοικονομικές συναλλαγές.

Η εφαρμογή αυτών των κανόνων θα επεκταθεί στον τομέα κρυπτοπεριουσιακών στοιχείων, προκειμένου να διασφαλιστεί η ιχνηλασιμότητα και σε αυτόν τον τομέα.

Οι κανόνες θα αφορούν επίσης το εμπόριο προϊόντων πολυτελείας όπως πολύτιμα μέταλλα, κοσμήματα, ρολόγια, καθώς και υπερπολυτελών αυτοκινήτων, ιδιωτικών τζετ ή σκαφών αναψυχής.

Τέλος, οι επαγγελματικοί ποδοσφαιρικοί σύλλογοι και οι ατζέντηδες θα υπόκεινται επίσης σε ενισχυμένους κανονισμούς, αλλά στο τέλος μιας μεταβατικής περιόδου πέντε ετών μετά την έναρξη ισχύος της νομοθεσίας, επομένως από το 2029.

Η νέα νομοθεσία θα ενισχύσει επίσης τις εξουσίες των μυστικών υπηρεσιών χρηματοοικονομικών πληροφοριών.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη είχαν ήδη εγκρίνει τον Δεκέμβριο τη δημιουργία ενός οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Ο νέος οργανισμός, με την ονομασία AMLA ("Αρχή κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες"), θα είναι αρμόδιος ιδίως για την εποπτεία και τον συντονισμό των εθνικών αρχών προκειμένου να εντοπίζονται καλύτερα και να καταπολεμούνται ύποπτες διασυνοριακές δραστηριότητες.

Αυτή η δέσμη μέτρων προτάθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιούλιο του 2021. Η Επίτροπος Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών Μέιριντ Μακγκίνες χαιρέτισε σήμερα «ένα σημαντικό βήμα για την καταπολέμηση του μαύρου χρήματος στην ΕΕ».

Eurostat: «Χωματερή» της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Τουρκία

Πρώτος προορισμός των ευρωπαϊκών αποβλήτων το 2022 από την ΕΕ ήταν η Τουρκία, με όγκο 12,4 εκατομμυρίων τόνων, που αντιπροσωπεύει το 39% των συνολικών εξαγωγών αποβλήτων...

 

Η Τουρκία είναι ο κύριος προορισμός των απορριμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με στοιχεία της Εurostat που δόθηκαν στη δημοσιότητα.

Με βάση τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής, το 2022 η ΕΕ εξήγαγε 32 εκατομμύρια τόνους απορριμμάτων σε τρίτες χώρες -μικρή μείωση 3% σε σύγκριση με το 2021.

Ο κύριος προορισμός των αποβλήτων που εξήχθησαν το 2022 από την ΕΕ ήταν η Τουρκία, με όγκο 12,4 εκατομμυρίων τόνων, που αντιπροσωπεύει το 39% των συνολικών εξαγωγών αποβλήτων. 

Ακολούθησε η Ινδία, με 3,5 εκατομμύρια τόνους, και μετά το Ηνωμένο Βασίλειο (2 εκατομμύρια τόνοι), η Ελβετία (1,6 εκατομμύρια), η Νορβηγία (1,6 εκατομμύρια), η Αίγυπτος (1,6 εκατομμύρια), το Πακιστάν (1,2 εκατ.), η Ινδονησία (1,1 εκατ.), το Μαρόκο και οι Ηνωμένες Πολιτείες (και οι δύο με 0,8 εκατ. τόνους).

🗑️➡️Main destinations for EU’s waste exports in 2022:
🇹🇷Türkiye (12.4 million tonnes)
🇮🇳India (3.5 million tonnes)
🇬🇧The United Kingdom (2.0 million tonnes)

For more info 👉 https://t.co/uPKVwXiiSr pic.twitter.com/zTpbiVoO4j

— EU_Eurostat (@EU_Eurostat) January 18, 2024

Από τα στοιχεία της Eurostat προκύπτει ότι τα απόβλητα σιδηρούχων μετάλλων αντιπροσωπεύουν το ήμισυ του συνόλου των εξαγωγών αποβλήτων από την ΕΕ.

Το 2022, η ΕΕ εξήγαγε 17,8 εκατομμύρια τόνους απορριμμάτων σιδηρούχων μετάλλων (σίδηρος και χάλυβας), που αντιπροσωπεύουν το 55% του συνόλου των εξαγωγών αποβλήτων από την ΕΕ. Ο κύριος προορισμός ήταν η Τουρκία, η οποία έλαβε 10,7 εκατομμύρια τόνους, σχεδόν τα δύο τρίτα (60%) όλων των απορριμμάτων σιδηρούχων μετάλλων που εξήχθησαν από την ΕΕ.

Εξήχθησαν επίσης σημαντικές ποσότητες απορριμμάτων χαρτιού, που ανήλθαν σε 4,9 εκατομμύρια τόνους ή στο 15% των εξαγωγών απορριμμάτων της ΕΕ το 2022. Κύριος προορισμός ήταν η Ινδία (30% των συνολικών εξαγωγών απορριμμάτων χαρτιού).

 🗑️ ➡️ EU exported 32 million tonnes of waste in 2022 to non-EU countries.

🔸This was a slight decrease of 3% compared with 2021.

⬅️Imports of waste from non-EU countries decreased by 5% since 2021, amounting to 18.7 million tonnes in 2022.

More info👉https://t.co/uPKVwXiiSr pic.twitter.com/cxwH7dM15C

— EU_Eurostat (@EU_Eurostat) January 18, 2024

Από την πλευρά των εισαγωγών, η ΕΕ έλαβε από τρίτες χώρες 18,7 εκατομμύρια τόνους αποβλήτων το 2022 (μείωση κατά 5% σε σχέση με το 2021). 

Συγκεκριμένα, έλαβε 4,2 εκατομμύρια τόνους σιδηρούχων μετάλλων (22% του συνόλου των εισαγωγών αποβλήτων) και 2,4 εκατομμύρια τόνους χαρτιού (13% του συνόλου των εισαγωγών αποβλήτων). 

Οι μεγαλύτερες ποσότητες αυτών των απορριμμάτων προέρχονταν από το Ηνωμένο Βασίλειο με 1,3 τόνους ή 33% των συνολικών απορριμμάτων σιδηρούχων μετάλλων και 1,2 τόνους ή 49% των συνολικών εισαγωγών απορριμμάτων χαρτιού.
euronews

Η μάχη του λιπάσματος / «Το νέο όπλο της Ρωσίας ενάντια στην Ευρώπη είναι τα λιπάσματα»

Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει γίνει πιο αυτόνομη από τη χώρα που κυβερνάται από τον Βλαντιμίρ Πούτιν στον ενεργειακό τομέα, οι αγρότες στα 27 κράτη μέλη συνεχίζουν να αγοράζουν τόνους λιπασμάτων που απαιτούνται για την καλλιέργεια των αγρών από τη Ρωσία.

Η εξάρτηση της Ευρώπης από τη Μόσχα έχει επιδεινωθεί από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Τουλάχιστον στον τομέα των χημικών λιπασμάτων πολλά από τα τρόφιμα στα τραπέζια μας προέρχονται από λιπάσματα που παράγονται από ρωσικές εταιρείες. 

Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει γίνει πιο αυτόνομη από τη χώρα που κυβερνάται από τον Βλαντιμίρ Πούτιν στον ενεργειακό τομέα, οι αγρότες στα 27 κράτη μέλη συνεχίζουν να αγοράζουν τόνους λιπασμάτων που απαιτούνται για την καλλιέργεια των αγρών από τη Ρωσία. Εάν το Κρεμλίνο αποφασίσει να μπλοκάρει τις εξαγωγές, υπάρχει ο κίνδυνος να έχει τόνους λιγότερα τρόφιμα που παράγονται από τα ευρωπαϊκά χωράφια. Ένα όπλο που το Κρεμλίνο θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί για να «εκβιάσει» τις χώρες της ΕΕ, όπως έχει ήδη κάνει τους τελευταίους μήνες, όταν εμπόδισε τις εξαγωγές δημητριακών από την Ουκρανία στη Μαύρη Θάλασσα, προσφέροντας τα αγροτικά του προϊόντα σε χώρες με επισιτιστική δυσκολία. Η μελλοντική πορεία θα μπορούσε να είναι η ενθάρρυνση της αγοράς λιπασμάτων βιολογικής βάσης, που παράγονται στην Ευρώπη και λιγότερο ρυπογόνα, αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν συγκεκριμένα κίνητρα.

Οι Ευρωπαίοι αγρότες εισάγουν ρωσικά λιπάσματα

Ο διευθύνων σύμβουλος της Yara, κορυφαίας νορβηγικής εταιρείας στον τομέα των λιπασμάτων, σήμανε συναγερμό κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Τύπο. «Έχουμε δει ξεκάθαρα πώς η Ρωσία ή ο Πούτιν χρησιμοποιούν λιπάσματα και τρόφιμα ως όπλα», είπε ο Svein Tore Holsether στους δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι «δεν πρέπει να είμαστε αφελείς για το τι θα μπορούσε να συμβεί στη συνέχεια», αναφερόμενος στην ευρωπαϊκή επισιτιστική ασφάλεια. Στη συνέχεια, ο Holsether ανέφερε πιθανά «σοκ» στον κλάδο, εάν οι προμήθειες από τη Ρωσία διακόπηκαν ξαφνικά. Κατά τη συνάντηση παρουσιάστηκαν στοιχεία της Eurostat που αφορούν το εμπόριο λιπασμάτων την περίοδο Ιουλίου 2022 - Ιουνίου 2023. Καταρχάς, οι συνολικές εισαγωγές αζώτου αυξήθηκαν (+34%) σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο. Εδώ η Ρωσία αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο των συνολικών εισαγωγών. Η ουρία (καρβαμίδιο) από το εξωτερικό αυξήθηκε κατά 53%, σχεδόν διπλάσιο σε σύγκριση με την περίοδο πριν από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία (2020-2021). Το 40% προέρχεται από ρωσικές εταιρείες. Αν και έχει εντοπιστεί επιβράδυνση στις αγορές, η Μόσχα εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει σχεδόν το ένα τρίτο των συνολικών εισαγωγών.

Υπόθεση κυρώσεων

Η μείωση της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία σε σύντομο χρονικό διάστημα έχει προκαλέσει σοβαρές δυσκολίες τόσο στις εταιρείες όσο και στις οικογένειες, με τους λογαριασμούς που εκτοξεύονται στα ύψη και τον καλπάζοντα πληθωρισμό. Υπενθυμίζοντας αυτή την κατάσταση, ο Holsether τόνισε: «Θα ανησυχούσα πολύ αν υπνοβατούσαμε και κάναμε ακριβώς το ίδιο πράγμα με τα λιπάσματα όπως κάναμε με την ενέργεια». Για το θέμα αυτό, η αντιπροσωπεία της Λετονίας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε να διεξαχθεί συζήτηση σχετικά με τις "κυρώσεις κατά των γεωργικών προϊόντων που εισάγονται από τη Ρωσία", η οποία θα εγγραφεί στην ημερήσια διάταξη στις 23 Ιανουαρίου κατά την επόμενη συνεδρίαση των Υπουργών Γεωργίας της ΕΕ. Ωστόσο, δεν είναι βέβαιο ότι ο δρόμος των κυρώσεων θα αποδειχθεί ο καταλληλότερος, δεδομένης της έλλειψης άμεσων εναλλακτικών λύσεων για την ευρωπαϊκή αγορά. 

Περιβαλλοντικά προβλήματα που σχετίζονται με τα χημικά λιπάσματα

Τα χημικά λιπάσματα δημιουργούν ένα ευρύτερο περιβαλλοντικό πρόβλημα που δεν πρέπει να υποτιμάται. Το αποτύπωμα άνθρακα των χημικών λιπασμάτων που προέρχονται από τη Ρωσία ή άλλες περιοχές του κόσμου είναι 50-60% υψηλότερο από την ευρωπαϊκή παραγωγή. Γενικότερα, όμως, τα χημικά λιπάσματα έχουν πλέον «ντοπάρει» τα ευρωπαϊκά εδάφη, μειώνοντας τη φυσική τους γονιμότητα και μολύνοντας τη γη, η οποία πλέον έχει υποβαθμιστεί σε μεγάλο βαθμό. Μαζί με τα ακραία κλιματικά φαινόμενα και την ερημοποίηση, η Ευρώπη κινδυνεύει να μην μπορεί πλέον να παράγει αρκετά τρόφιμα.

Ένα πρόβλημα που προσπαθεί να αντιμετωπίσει η ΕΕ με τον καθορισμό νόμου για την παρακολούθηση του εδάφους. Η έγκυρη νομοθεσία απέχει ακόμη πολύ, δεδομένων των πολυάριθμων εμποδίων που θέτουν οι παραγωγοί λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, καθώς και τα γεωργικά λόμπι. 

Κίνητρα για βιολογικά λιπάσματα

Ο στόχος της Yara και άλλων ευρωπαίων παραγωγών λιπασμάτων είναι να αποκτήσουν ένα χρηματοδοτικό πλαίσιο για τους αγρότες ώστε να αγοράζουν προϊόντα σύμφωνα με την πράσινη μετάβαση, ενθαρρύνοντας έτσι την αγορά πράσινων προϊόντων από ευρωπαϊκές εταιρείες. Η παραγωγή λιπασμάτων απαιτεί μεγάλη δαπάνη ενέργειας, ιδιαίτερα ορυκτών καυσίμων όπως το αέριο. Σύμφωνα με τους ειδικούς, «τουλάχιστον δεκαπέντε ή είκοσι χρόνια» θα χρειαστούν για τη σταδιακή εξάλειψη των λιπασμάτων ορυκτής προέλευσης. 

 

Η εναλλακτική περιλαμβάνει τη μετάβαση σε λύσεις βιολογικής προέλευσης, αλλά χρειάζονται συγκεκριμένα κίνητρα, τόνισε ο Kevin O'Connor, καθηγητής εφαρμοσμένης μικροβιολογίας και βιοτεχνολογίας στο University College του Δουβλίνου, σε συνέντευξη που δόθηκε στα τέλη Δεκεμβρίου. Το 2024 θα μπορούσε να είναι μια αποφασιστική χρονιά για τον καθορισμό των ευρωπαϊκών τάσεων των επόμενων δέκα ετών στον αγροτικό τομέα. Η απόρριψη του κανονισμού για τη μείωση των φυτοφαρμάκων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν βοήθησε υπό αυτή την έννοια. Όσο περισσότερο αναβάλλονται αυτές οι αποφάσεις, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να ανεξαρτητοποιηθεί κανείς από τη ρωσική κυριαρχία στον τομέα των λιπασμάτων.

Alessia Capasso / EuropaToday

Συμπληρωματικός φόρος έως 15% στις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους μεγάλους ομίλους

     Πρόκειται για την εφαρμογή της ευρωπαϊκής Οδηγίας 2022/2523/ΕΕ (Pillar II), μέσω της οποίας η χώρα μας εναρμονίζεται με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. και τη σχετική πρωτοβουλία του ΟΟΣΑ. Με αυτή την πρωτοβουλία γίνεται ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος της φοροαποφυγής και ενός αθέμιτου φορολογικού ανταγωνισμού...

Παρουσιάστηκε σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη και τον αρμόδιο Υφυπουργό, Χάρη Θεοχάρη, το σχέδιο νόμου που αφορά στην ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της ευρωπαϊκής Οδηγίας, που προβλέπει τη θέσπιση ενός ελάχιστου φορολογικού συντελεστή για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους ημεδαπούς ομίλους μεγάλης κλίμακας, ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε συμπληρωματικό φόρο έως της τάξεως του 15% επί των κερδών.

Αναλυτικά, πρόκειται για την ευρωπαϊκή Οδηγία 2022/2523/ΕΕ (Pillar II), μέσω της οποίας η χώρα μας εναρμονίζεται με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. και τη σχετική πρωτοβουλία του ΟΟΣΑ. Με αυτή την πρωτοβουλία γίνεται ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος της φοροαποφυγής και ενός αθέμιτου φορολογικού ανταγωνισμού που προκύπτει από την υποδήλωση κερδών μεγάλων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται τόσο στη χώρα μας όσο και στα υπόλοιπα κράτη-μέλη.

Το νέο αυτό σύστημα εφαρμόζει ένα παγκόσμιο ελάχιστο επίπεδο φορολογίας, ένα ελάχιστο δηλαδή πραγματικό φορολογικό συντελεστή 15% για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους μεγάλους ομίλους. Η εφαρμογή αυτού του συντελεστή μπορεί να οδηγήσει σε επιπλέον συμπληρωματικό φόρο έως της τάξεως του 15% επί των κερδών, εφόσον αυτές οι επιχειρήσεις κατέβαλαν σε φόρους ποσοστό μικρότερο αυτού. Έχει υιοθετηθεί μέχρι σήμερα από 132 χώρες και εφαρμόζεται υποχρεωτικά από 1/1/2024 από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.. Ως εκ τούτου, τόσο οι πολυεθνικοί όμιλοι επιχειρήσεων όσο και οι ημεδαποί όμιλοι μεγάλης κλίμακας με ετήσιο κύκλο εργασιών πάνω από 750 εκατ. ευρώ θα πρέπει υποχρεωτικά να φορολογούνται με ελάχιστο πραγματικό φορολογικό συντελεστή που δεν μπορεί να υπολείπεται του 15%.

Με τις ρυθμίσεις αυτές, περιορίζεται ο λεγόμενος «ανταγωνισμός προς τα κάτω», δηλαδή η εκμετάλλευση ιδιαίτερα από πολυεθνικούς ομίλους της διαφορετικής φορολογικής αντιμετώπισης από κράτος σε κράτος, προκειμένου να πληρώνουν λιγότερους φόρους.

Πανευρωπαϊκά, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, παρατηρείται το φαινόμενο μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες και οι θυγατρικές τους να αξιοποιούν μια σειρά από εργαλεία, όπως και διατάξεις φορολογικού ή επενδυτικού χαρακτήρα και εν τέλει να καταφέρνουν να καταβάλλουν λιγότερους φόρους, πολλές φορές ακόμη και κάτω από αυτούς που θα προέκυπταν αν εφαρμοζόταν ο ελάχιστος πραγματικός φορολογικός συντελεστής 15% στα κέρδη τους.

Στην Ελλάδα, με στοιχεία του 2022, υπάρχουν 19 ελληνικοί επιχειρηματικοί όμιλοι και 900-950 θυγατρικές ξένων ομίλων που ξεπερνούν σε ενοποιημένο τζίρο τα 750 εκατ. ευρώ για τουλάχιστον 2 από τα 4 τελευταία έτη πριν το 2024. Σημειώνεται ότι, πρώτον, ο φορολογικός συντελεστής για τις εταιρείες παραμένει 22%. Θα συνεχίσει δε να επηρεάζεται από μια σειρά άλλων παραμέτρων (φορολογικά κίνητρα, μεταφορές ζημιών κ.λπ.), που οδηγούν στην αυξομείωσή του. Δεύτερον, δεν υπάρχει κίνδυνος να εγκαταλείψουν τη χώρα μας επιχειρηματικοί όμιλοι, διότι και τα υπόλοιπα κράτη έχουν επιβάλει ή θα επιβάλουν συμπληρωματικό φόρο όπου χρειαστεί. Με τα δεδομένα του 2022, υπολογίζεται πως τα επιπλέον φορολογικά έσοδα που θα συγκεντρωθούν θα ανέρχονται σε έως 80 εκατ. ευρώ και θα προέλθουν από τις επιχειρήσεις εκείνες που εν τέλει φορολογούνται με πραγματικό φορολογικό συντελεστή κάτω του 15%, εξαιτίας του αθέμιτου φορολογικού ανταγωνισμού.

Τέλος, από το νέο σύστημα εξαιρούνται:

1. οι διεθνείς οργανισμοί,


2. οι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί,


3. τα συνταξιοδοτικά ταμεία.

Η εναρμόνιση με την ενωσιακή νομοθεσία αποτελεί μια διεθνή υποχρέωση της χώρας. Εντάσσεται, όμως, και στη συνολικότερη στρατηγική της Κυβέρνησης για την αντιμετώπιση τόσο της φοροδιαφυγής όσο και της φοροαποφυγής. Έρχεται δε να προστεθεί στις 11 δράσεις που ψηφίστηκαν πριν από λίγες εβδομάδες στη Βουλή και σε μια σειρά άλλων παρεμβάσεων, που εφαρμόζονται ήδη και αποφέρουν σημαντικά επιπλέον φορολογικά έσοδα (όπως π.χ. το πλαίσιο φορολόγησης των πλατφορμών φιλοξενίας που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα κ.ά.).

Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, δήλωσε: «Η χώρα μας ενσωματώνει στο εθνικό της δίκαιο την ευρωπαϊκή οδηγία που εισάγει ένα συμπληρωματικό φόρο έως 15% σε εκείνες τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους μεγάλους ομίλους, που πληρώνουν χαμηλότερους φόρους για λόγους αθέμιτου φορολογικού ανταγωνισμού. Η στήριξη της επιχειρηματικότητας είναι σταθερή πολιτική της κυβέρνησης, όπως και η προσπάθεια για την προσέλκυση επενδύσεων. Πρέπει, όμως, να διακριθεί από την προσπάθεια φοροαποφυγής. Η χρήση αθέμιτων πρακτικών είναι αυτό που επιδιώκεται να αντιμετωπιστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και η Ελλάδα ενσωματώνει αυτή την Οδηγία, όχι μόνο για λόγους θεσμικής υποχρέωσης, αλλά και για λόγους φορολογικής δικαιοσύνης».

Ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αρμόδιος για τη φορολογική πολιτική, Χάρης Θεοχάρης, δήλωσε: «Με το σχετικό νομοσχέδιο επιχειρούμε να αντιμετωπίσουμε καίρια και δυναμικά την εκτεταμένη φοροαποφυγή των πολυεθνικών επιχειρηματικών ομίλων. Ως Κυβέρνηση παραμένουμε σταθερά και απαρέγκλιτα υπέρ της ανάπτυξης και της υγιούς επιχειρηματικής δραστηριότητας. Είμαστε όμως εξίσου αποφασισμένοι να θέσουμε τέρμα στην ασυδοσία και τη διαρροή φορολογικών εσόδων. Εκτιμούμε πως η εφαρμογή του επιπλέον φόρου 15% σε όσες πολυεθνικές εταιρείες διαπιστώνονται παραβιάσεις του νέου νόμου, θα αποφέρει στο Ελληνικό Δημόσιο περίπου 80 εκατ. ευρώ, με σημερινά δεδομένα. Ωστόσο, το πραγματικό κίνητρο πίσω από τη συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία είναι η προοπτική της επιστροφής αυτών των πόρων στην ελληνική κοινωνία».

Ερυθρά Θάλασσα: Η ΕΕ ετοιμάζεται για αποστολή πολεμικών πλοίων – Για βομβαρδισμούς της Υεμένης πιέζουν ΗΠΑ και Βρετανία

     Εδώ και μέρες, Βρετανία και Ηνωμένες Πολιτείες πιέζουν, όχι μόνο γι’ αποστολή στρατού στην Ερυθρά Θάλασσα, παρά για βομβαρδισμούς στο έδαφος της Υεμένης.

Από την Ερυθρά Θάλασσα μέχρι τη Λωρίδα της Γάζας, τα εκρηκτικά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα καθημερινά σε αυτό που αποκαλούμε «Ανατολή», είναι τόσο πυκνά το τελευταίο χρονικό διάστημα, που πλέον δεν αποκλείεται μια ευρύτερη κλιμάκωση, με σημαντική εμπλοκή της Δύσης.

 
Βαθαίνει την εμπλοκή της η Ευρωπαϊκή Ένωση

Ήδη, άλλωστε, πολεμικά πλοία των Ηνωμένων Πολιτειών μάχονται με τους Χούτι της Υεμένης στην Ερυθρά Θάλασσα, προκειμένου να προστατευθούν οι θαλάσσιες μεταφορές. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πολύ πιθανό να μην παραμείνει αμέτοχη, αρχής γενομένης από αύριο (4/1).

Συγκεκριμένα, σήμερα, ο Ζοζέπ Μπορέλ δήλωσε ότι θα παρουσιάσει στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μια πρόταση για τη δημιουργία μιας αποστολής με στόχο την προστασία των πλοίων και την ασφάλεια στην Ερυθρά Θάλασσα.

Ώρα κρίσιμων αποφάσεων για την Ευρωπαϊκή Ένωση

Εδώ και μέρες, άλλωστε, η Βρετανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες πιέζουν, όχι μόνο γι’ αποστολή στρατού στην Ερυθρά Θάλασσα, παρά για βομβαρδισμούς στο έδαφος της Υεμένης.

 

Απαιτείται ομοφωνία

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική, Ζοζέπ Μπορέλ, είπε στους δημοσιογράφους ότι η πρόταση που θα παρουσιαστεί αύριο, απαιτεί την ομοφωνία των κρατών μελών για να εγκριθεί.

Παράλληλα, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας δήλωσε ότι η διεθνής κοινότητα πρέπει να επιβάλει μια λύση στη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς καθώς οι εμπόλεμες πλευρές δεν μπορούν να συμβιβαστούν.

«Αυτό που έχουμε μάθει τα 30 αυτά χρόνια, και αυτό που μαθαίνουμε τώρα με την τραγωδία που βιώνει η Γάζα, είναι ότι η λύση πρέπει να επιβληθεί απ’έξω επειδή τα δύο μέρη δεν θα μπορέσουν ποτέ να καταλήξουν σε συμφωνία», δήλωσε σε εκδήλωση στη Λισαβόνα, προειδοποιώντας επίσης πως, «αν αυτή η τραγωδία δεν τελειώσει σύντομα, ολόκληρη η Μέση Ανατολή μπορεί να καταλήξει στις φλόγες».

«Η ειρήνη δεν θα επιτευχθεί μόνιμα παρά μόνο αν η διεθνής κοινότητα εμπλακεί έντονα για να το πετύχει και να επιβάλει μια λύση», υπογράμμισε κάνοντας λόγο για μια προσπάθεια στην οποία θα πρέπει να συμμετάσχουν «οι ΗΠΑ, οι Ευρωπαίοι και οι Άραβες».

«Πιθανή η κλιμάκωση της σύγκρουσης»

Την επομένη του πλήγματος κοντά στη Βηρυτό -θανατηφόρου για ένα υψηλόβαθμο στέλεχος του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος Χαμάς- το οποίο αναβίωσε τους φόβους για επέκταση της σύγκρουσης, ο Μπορέλ πρόσθεσε ότι σκόπευε να επισκεφθεί αύριο, Πέμπτη, τη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένου του Λιβάνου, για να «αναζητήσει τρόπους εξόδου» από τη σύγκρουση.

«Αυτό που συνέβη χθες με τον θάνατο ηγετικών στελεχών της Χαμάς είναι ένας επιπλέον παράγοντας που μπορεί να προκαλέσει κλιμάκωση της σύγκρουσης», δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά την παρέμβασή του στο πορτογαλικό σεμινάριο διπλωματίας.

Ο πόλεμος έφθασε στον Λίβανο την Τρίτη με τη δολοφονία στη Βηρυτό του υπαρχηγού της Χαμάς Σάλεχ αλ-Αρούρι, σε επιδρομή με μη επανδρωμένο αεροσκάφος. Το Ισραήλ ούτε επιβεβαίωσε ούτε διέψευσε πως σκότωσε τον Αρούρι.

Η δολοφονία είναι ένα ακόμη σημάδι που δείχνει ότι ο πόλεμος μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς επεκτείνεται σε όλη την περιοχή, εμπλέκοντας την κατεχόμενη Δυτική Όχθη, τις δυνάμεις της Χεζμπολάχ στα σύνορα Ισραήλ-Λιβάνου ακόμη και τις θαλάσσιες οδούς στην Ερυθρά Θάλασσα.

Ο πόλεμος που διαρκεί σχεδόν τρεις μήνες έχει στοιχίσει τη ζωή 22.313 ανθρώπων στη Γάζα, κυρίως γυναικών, εφήβων και μικρών παιδιών, σύμφωνα με νεότερο απολογισμό που ανακοίνωσε σήμερα η Χαμάς, οργάνωση που θεωρείται τρομοκρατική από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ισραήλ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

ertopen.com

ΕΚΤ: Σε τεστ αντοχής στις κυβερνοεπιθέσεις θα υποβάλει τις τράπεζες που έχει υπό την εποπτεία της

    Όπως ανακοίνωσε σήμερα η ΕΚΤ το 2024 θα θα υποβάλει 109 τράπεζες υπό την άμεση εποπτεία της σε άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, τα λεγόμενα στρες τεστ, σχετικά με την ανθεκτικότητά τους έναντι κυβερνοαπειλών.

 

Την αντοχή των συστημικών τραπεζών της Ευρωζώνης προκειμένου να αντεπεξέλθουν σε κυβερνοεπιθέσεις θα αξιολογήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

Όπως ανακοίνωσε σήμερα η ΕΚΤ το 2024 θα θα υποβάλει 109 τράπεζες υπό την άμεση εποπτεία της σε άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, τα λεγόμενα στρες τεστ, σχετικά με την ανθεκτικότητά τους έναντι κυβερνοαπειλών. Η άσκηση αυτή θα αξιολογήσει τον τρόπο με τον οποίο οι τράπεζες αντιμετωπίζουν κυβερνοεπίθεση και αποκαθιστούν τη λειτουργία τους και όχι την ικανότητά τους να την αποτρέψουν.

Σύμφωνα με το σενάριο αυτής της άσκησης, η κυβερνοεπίθεση θα καταφέρει να διαταράξει τις καθημερινές εργασίες των τραπεζών. Οι τράπεζες θα υποβάλουν σε δοκιμή τα μέτρα που εφαρμόζουν για την αντιμετώπιση κυβερνοεπίθεσης και για την αποκατάσταση της λειτουργίας τους, μεταξύ άλλων ενεργοποιώντας διαδικασίες κατεπείγοντος και σχέδια έκτακτης ανάγκης και αποκαθιστώντας τις κανονικές συνθήκες εργασίας τους. Οι εποπτικές αρχές θα αξιολογήσουν στη συνέχεια τον βαθμό στον οποίο οι τράπεζες μπορούν να αντεπεξέλθουν σε ένα τέτοιο σενάριο.

Στο πλαίσιο της άσκησης, 28 τράπεζες θα υποβληθούν σε ενισχυμένη αξιολόγηση για την οποία θα παράσχουν πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με το πώς αντιμετώπισαν την κυβερνοεπίθεση. Το δείγμα αυτό καλύπτει διαφορετικά επιχειρηματικά μοντέλα και γεωγραφικές περιοχές ώστε να αποτυπώνει με ουσιαστικό τρόπο το τραπεζικό σύστημα της ζώνης του ευρώ και να διασφαλίζει τον αποτελεσματικό συντονισμό με άλλες εποπτικές δραστηριότητες.

Τα στοιχεία που θα αντληθούν θα χρησιμοποιηθούν για την εποπτική αξιολόγηση ευρείας κλίμακας που θα διενεργηθεί το 2024. Οι εποπτικές αρχές θα συζητήσουν τα ευρήματα και τα σχετικά διδάγματα με κάθε τράπεζα στο πλαίσιο της Διαδικασίας Εποπτικού Ελέγχου και Αξιολόγησης (Supervisory Review and Evaluation Process - SREP) του 2024, η οποία αξιολογεί το προφίλ κινδύνου κάθε τράπεζας. Τα κύρια ευρήματα της άσκησης θα ανακοινωθούν το καλοκαίρι του 2024.

Μέτρα κατά της μετανάστευσης ενόψει Ευρωεκλογών

Μπερντ Ρίγκερτ *

Στο επίκεντρο του προεκλογικού αγώνα ενόψει των Ευρωεκλογών του 2024 αναμένεται να βρεθεί το μεταναστευτικό. Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία λαμβάνουν ήδη τα μέτρα τους.

Ένα από τα κυριότερα ζητήματα στον προεκλογικό αγώνα ενόψει Ευρωεκλογών θα είναι αναμφίβολα οι αυξανόμενες μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές στην Ε.Ε., όπως και το σύστημα ασύλου και οι απελάσεις.

Έτσι δεν αποτελεί έκπληξη πως στις τρεις χώρες όπου επιδιώκουν να φθάσουν οι περισσότεροι μετανάστες, δηλαδή στη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ιταλία, οι εθνικές νομοθεσίες αυστηροποιήθηκαν, αποσκοπώντας ρητά στη μείωση των αφίξεων και στη διευκόλυνση των απελάσεων.

Αν και στις τρεις αυτές χώρες, που αποτελούν και τις μεγαλύτερες εθνικές οικονομίες της Ε.Ε., οι πολιτικές κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση, το πλαίσιο είναι εντελώς διαφορετικό: η Γερμανία κυβερνάται από συνασπισμό Σοσιαλδημοκρατών, Φιλελευθέρων και Πρασίνων, στη Γαλλία υπάρχει μία φιλελεύθερη κυβέρνηση μειοψηφίας, ενώ η Ιταλία έχει μία δεξιά λαϊκιστική κυβέρνηση συνασπισμού από ακροδεξιούς και χριστιανοδημοκράτες.

Γερμανία: Αυστηρότερο πλαίσιο για τους μετανάστες

Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Μετανάστευσης και Προσφύγων εκτιμά πως 350.000 από τους περισσότερους του ενός εκατομμυρίου αιτούντες άσυλο στην Ε.Ε. υπέβαλαν την πρώτη αίτησή τους στη Γερμανία το 2023.

Πολλές περιοχές διαμαρτύρονται εδώ και μήνες πως τα κέντρα υποδοχής είναι γεμάτα και πως υπάρχουν προβλήματα στέγασης. Πέραν των αιτούντων άσυλο που προέρχονται κυρίως από τη Συρία, το Αφγανιστάν και την Τουρκία, έχουν έρθει επιπλέον στη χώρα και περίπου 1 εκατομμύριο πρόσφυγες πολέμου από την Ουκρανία. Με μία σειρά από νόμους η γερμανική κυβέρνηση συνασπισμού επιδιώκει να αντιμετωπίσει την κλιμακούμενη κατάσταση.

Ο «Νόμος σχετικά με τις ευκαιρίες διαμονής» πρόκειται να βελτιώσει τη νόμιμη απασχόληση και την ενσωμάτωση των μεταναστών, εφ’ όσον αυτοί ζουν για τουλάχιστον πέντε χρόνια στη χώρα. Ο «Νόμος για τη βελτίωση των επιστροφών» θα επιταχύνει τις απελάσεις όσων το αίτημα ασύλου απορρίπτεται προς τις χώρες καταγωγής τους ή προς ασφαλή τρίτα κράτη. Οι συγκεκριμένοι θα μπορούν να κρατούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, οι κατ’ οίκον έρευνες θα γίνονται πιο εύκολα και οι απελάσεις θα μπορούν να εκτελούνται χωρίς να απαιτείται μεγάλο διάστημα προειδοποίησης. Σύμφωνα με τη γερμανική κυβέρνηση, κατά το πρώτο μισό του 2023 απελάθηκαν μόλις 7.900 άτομα από τα συνολικά 50.000 που οφείλουν να εγκαταλείψουν τη χώρα. Η νέα νομοθεσία, επί της οποίας θα ψηφίσει η Μπούντεσταγκ τον Ιανουάριο, θα επιτρέψει 600 ακόμη απελάσεις.

Ένας άλλος νόμος εκσυγχρονίζει τους ισχύοντες κανονισμούς για την πολιτογράφηση στη Γερμανία. Η διπλή ιθαγένεια θα είναι επιτρεπτή, ενώ οι χρόνοι αναμονής θα μειωθούν από οκτώ σε πέντε έτη. Εάν κάποιος αιτών κριθεί πως έχει αντισημιτικές ή ρατσιστικές πεποιθήσεις, ενδέχεται να μην πολιτογραφηθεί.

 Ο αμφιλεγόμενος μεταναστευτικός νόμος της Γαλλίας

Η γαλλική Εθνοσυνέλευση ενέκρινε λίγο πριν από τα Χριστούγεννα έναν νέο, αμφιλεγόμενο νόμο περί μετανάστευσης, με τη στήριξη των δεξιών λαϊκιστών της Εθνικής Συσπείρωσης. Η επικεφαλής του κόμματος, Μαρίν Λε Πεν, έκανε λόγο για ιδεολογική νίκη. Στο κοινοβούλιο ο φιλελεύθερος πρόεδρος Μακρόν στηρίχθηκε περισσότερο στις ψήφους των συντηρητικών Ρεπουμπλικάνων, οι οποίοι τάχθηκαν υπέρ της αυστηροποίησης των κανονισμών. Τώρα o Μακρόν αναμένει τον έλεγχο του νόμου από το Γαλλικό Συνταγματικό Συμβούλιο.

Ο νόμος αυτός προβλέπει την ταχύτερη απέλαση των παράνομων μεταναστών, δυσκολεύει την πρόσβαση των μεταναστών στις κοινωνικές παροχές και περιορίζει τη μετοίκηση συγγενών. Όσον αφορά τους φοιτητές από το εξωτερικό, αυτοί θα πρέπει στο μέλλον να καταβάλλουν μία εγγύηση προτού έρθουν στη Γαλλία. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, το 70% των Γάλλων τάσσεται υπέρ της αυστηροποίησης της νομοθεσίας περί μετανάστευσης.

Ιταλία: Στόχος ο περιορισμός των αφίξεων

Ο δεξιός λαϊκιστικός συνασπισμός της πρωθυπουργού Μελόνι κέρδισε τις εκλογές με την υπόσχεση μεταξύ άλλων να μειώσει τις αφίξεις μεταναστών – και αυτό ακριβώς προσπαθεί να κάνει η ιταλική κυβέρνηση.

Από κοινού με την Ε.Ε. η Μελόνι διαπραγματεύθηκε με την Τυνησία μία συμφωνία για τις νόμιμες επιστροφές, η οποία ωστόσο δεν εφαρμόστηκε τελικά. Η πρωθυπουργός κατέληξε πάντως σε συμφωνία με την Αλβανία, η οποία προβλέπει τη μεταφορά από την Ιταλία στην Αλβανία δύο κέντρων υποδοχής που μπορούν να φιλοξενήσουν 3.000 άτομα έκαστο. Επί του παρόντος το Ανώτατο Δικαστήριο της Αλβανίας ελέγχει το κατά πόσον η συμφωνία με την Ιταλία είναι σύμφωνη με το σύνταγμα. Η Αλβανία θεωρείται ασφαλής τρίτη χώρα, ενώ διαπραγματεύεται και την ένταξή της στην Ε.Ε.

Η κυβέρνηση Μελόνι επιδιώκει επίσης να περιορίσει τις ιδιωτικές θαλάσσιες διασώσεις γερμανικών και ισπανικών ανθρωπιστικών οργανώσεων. Πάντως, οι περισσότεροι πρόσφυγες (95%) που καταφτάνουν με βάρκες μεταφέρονται από ρυμουλκά πλοία απευθείας στα λιμάνια ή διασώζονται από την ιταλική ακτοφυλακή ή την οικονομική αστυνομία.

Η Μελόνι έχει δώσει εντολή στον στρατό να διαμορφώσει στρατόπεδα απελάσεων σε αραιοκατοικημένες περιοχές της χώρας. Εκεί θα κρατούνται για 18 μήνες οι μετανάστες που υποχρεούνται να εγκαταλείψουν τη χώρα, ενώ οι αρχές θα αποφασίζουν επί της απέλασής τους.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και τους Εξόριστους (ECRE) επικρίνει την Ιταλία για το ότι η πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου είναι συχνά πολύ δύσκολη και χρονοβόρα. Ακόμη, αν και βάσει των Κανονισμών του Δουβλίνου η Ιταλία είναι υπεύθυνη για τους μετανάστες που υποδέχεται, πολλοί εξ αυτών συνεχίζουν το ταξίδι τους βόρεια, κυρίως προς τη Γερμανία ή την Αυστρία. Ταυτοχρόνως, η Ιταλία αρνείται να δεχθεί πίσω τους μετανάστες ως πρώτη χώρα διέλευσης.

Ελλάδα: Συνήθης πρακτική οι επαναπροωθήσεις

Στην Ελλάδα η άμεση απόρριψη μεταναστών στα σύνορα ή οι επαναπροωθήσεις σκαφών στα τουρκικά ύδατα (pushbacks) αποτελούν περισσότερο κανόνα, παρά εξαίρεση.

Αυτό τουλάχιστον διαπιστώνει το ECRE στην ετήσια έκθεσή του. Η πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου έχει δυσχερανθεί, διότι οι μετανάστες δεν λαμβάνουν καμία κοινωνική παροχή κατά την αναμονή τους για ακρόαση. Για ορισμένες ακροάσεις οι αιτούντες άσυλο χρεώνονται ακόμη και με 100 ευρώ – πρόκειται για κάτι μοναδικό σε ολόκληρη την Ε.Ε.

Αποθαρρυμένοι από τις συνθήκες στην Ελλάδα, πολλοί μετανάστες εγκαταλείπουν τη χώρα και κατευθύνονται διά της βαλκανικής οδού προς τα βόρεια κράτη-μέλη της Ε.Ε.

Εξελίξεις σε επίπεδο Ε.Ε.

Μέχρι τον Απρίλιο του 2024 το Ευρωκοινοβούλιο και το Συμβούλιο των Υπουργών αναμένεται να εγκρίνουν το νέο πλαίσιο για τη μετανάστευση.

Με τους νέους κανονισμούς θα επιταχυνθούν τόσο οι διαδικασίες ασύλου στα σύνορα για 30.000 ανθρώπους με λίγες πιθανότητες αναγνώρισης, όσο και οι απελάσεις στα συνοριακά στρατόπεδα. Πάντως, αναγνωρίζεται για πρώτη φορά καθήκον αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών: μετανάστες σε επιβαρυμένες χώρες, όπως είναι η Ιταλία, η Ελλάδα και η Κύπρος, θα κατανέμονται στην υπόλοιπη Ε.Ε. Η πλήρης εφαρμογή του πλαισίου θα διαρκέσει μέχρι το 2026 – όμως η μεταναστευτική συμφωνία της Ε.Ε. θα κεφαλαιοποιηθεί πολιτικά ήδη στις επόμενες ευρωεκλογές.

αναδημοσίευση από Deutsche Welle

_________________________________

* Μπερντ Ρίγκερτ Ανταποκριτής στις Βρυξέλλες. Tα θέματά του: πρόσωπα, ιστορίες και πολιτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση.